Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
DE OORLOG.
1843
in
Binnenlandsch Nieuws.
„NOORD-
BRABAND"
at
Dit nummer bestaat uit Twee bladen.
EERSTE BLAD
heerlijk gekruide SPECULAAS
a 25 cent per half pond.
NUMMER 82.
WOENSDAG 18 OCTOBER 1939.
62c JAARGANG
IJK
dag
ge-
>ar,
int,
tij-
ei n
eld
lag
len
ni-
't
he
5te
de
le~
:er
an
djl
et,
ift
:n.
|*U.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Brieven. Ingezonden stukken, gelden,
rnz. franco te zenden aan den Uitgever.
Abonnementsprijsper 3 maanden
f 1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40.
UITGAVE:
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO.
GIRO-No. 50798.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel: minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
Er zijn ditmaal niet veel beschouwin
gen te houden over den toestand.
De toenemende activiteit ter zee, in
de lucht en te land, wijst er op dat de
tijd van debatteeren voorbij is en dat
het kanon c.s. aan 't woord is.
De toon der Duitsche pers blijft hef
tig verbolgen op Engeland en in Ber
lijn is te kennen gegeven dat van
Duitschland geen nieuwe voorstellen of
aanbiedingen te wachten zijn en uit
zichzelf zal het de vredes-kwestie ook
nergens ter sprake brengen. Mochten er
neutralen zijn die daarvoor willen wer
ken, dan moeten zij bij Engeland en
Frankrijk zijn.
Duitschland rekent nog slechts met
de mogelijkheid van oorlog en waar
Engeland en Frankrijk hetzelfde doen,
daar kan men den echten oorlog met al
zijn ellende en verschrikkingen tege
moet zien. De activiteit overal is daar
van reeds een voorproefje.
We geven hier een kort lijstje der
laatste dagen.
Vrijdag werden 3 Duitsche duikboo-
ten in den grond geboord, maar op den
zelfden dag het 30.000 ton groote En-
gelsche slagschip Royal Oak", waar
mee 800 manschappen in de diepte
verdwenen, waar er slechts 414 konden
worden gered.
De Fransche koopvaardijvloot ver
loor in deze dagen drie schepen van om
de 9000 ton. Hierbij kwamen 8 perso
nen om het leven en werd een der aan
vallende duikbooten tot zinken ge
bracht.
Gemeld wordt uit Oslo, dat drie En-
gelsche oorlogschepen en Engelsche
vliegtuigen een Duitsch oorlogsschip
hebben aangevallen en tot zinken ge
bracht.
De dag van Maandag heeft grootere
actie op verschillende punten gebracht:
Luchtaanval op de Britsche
vloot bij Schotland.
Londen meldt:
„Twaalf Duitsche vliegtuigen hebben
een aanval ondernomen op de schepen
in de Firth of Forth. Geen enkel schip
heeft ernstige schade geleden. Een bom,
die langs de huid van den kruiser
„Southampton" schampte, veroorzaak
te geringe schade bij den boeg en
bracht de admiraalssloep en een acht-
riemssloep tot zinken. De Engelsche
verliezen bedragen: drie man aan boord
van de „Southampton" en zeven aan
boord van den kruiser „Edinburgh",
die allen door bomsplinters getroffen
werden. Verder viel een bom bij den
torpedobootjager Mohawk", waardoor
25 man gedood of gewond werden.
Minstens vier van de 12 tot 14 aan
vallende toestellen werden neergehaald
waarvan drie door de Britsche lucht
macht. Het eerste contact tusschen de
Britsche en Duitsche vliegtuigen vond
plaats ter hoogte van het eiland May
bij den mond van de Firth of Forth.
Twee vijandelijke vliegtuigen werden
daar gedwongen tot enkele meters bo
ven het water te dalen en werden naar
zee teruggejaagd. Een ander Duitsch
toestel werd tien minuten later boven
Dalkeith aangevallen en is brandend in
zee gestort. Binnen een kwartier volg
de een hevig gevecht ter hoogte van
Crail, met het gevolg, dat een tweede
Duitsch vliegtuig in zee stortte: een
derde Duitsche machine werd bij de
achtervolging vernield.
Onder de burgerbevolking werd nie
mand getroffen, de Britsche luchtmacht
leed geen verliezen.
Twee Duitsche vliegers zijn gered
door een torpedobootjager, doch een
van hen is inmiddels overleden."
Berlijn zegt over hetzelfde gevecht:
Officieel wordt gemeld: „Op 16 Oc
tober hebben tusschen halfdrie en half
vier Duitsche bommenwerpers een aan
val gedaan op Britsche oorlogsschepen
in de Firth of Forth. Twee Britsche
kruisers werden getroffen door bom
men van zwaar kaliber. De aanval werd
uitgevoerd trots het hevige vuur van
het Britsche afweergeschut. Van de
Britsche vliegtuigen, die opstegen om
de Duitsche bommenwerpers aan te val
len, werden er twee neergeschoten.
Twee Duitsche vliegtuigen worden
vermist."
Ook in 't Westen lijkt het of het
Duitsche legerbevel zijn passieve hou
ding zou willen laten varen.
De Duitschers hebben zelfs een oo-
genblik de Duitsch-Fransche grens
overschreden, wat tot dusverre nog niet
gebeurd is: over een lengte van 100 a
120 K.M. is zwaar artillerievuur: alles
bijeen is de Fransche legerleiding over
tuigd van een hevigen Duitschen aan
val.
Het Fransche legerbericht zegt dan
ook:
„Ondersteund door artillerie hebben
de Duitschers hedenmorgen een aanval
ontketend vlak ten Oosten van de Moe
zel over een front van ongeveer 6 K.M.
Zij hebben den Schnesberg bezet, waar
wij lichte bewakingsdetachementen, be
schermd door mijnenvelden, hadden
liggen. Ons vuren had tengevolge, dat
de vijandelijke aanval gestuit werd, en
dat de vijand zich ten Noorden van
Apach (in Lotharingen, bij de Luxem-
burgsche grens. Red.) waar hij een
oogenblik was doorgedrongen, moest
terugtrekken.
WEDEROM 100 MILLIOEN
VOOR DEFENSIE.
De regeering heeft een wetsontwerp
ingediend, waarbij wederom een bui
tengewoon crediet van 100 millioen
gulden voor Defensie wordt aange
vraagd.
Van het crediet, dat tijdens de inter
nationale spanning in September 1938
werd toegestaan, eveneens ten bedrage
van 100 millioen, was bij het afkon
digen van de vóórmobilisatie op 24 Au
gustus j.l. nog ongeveer 52 millioen
over. Dit restant zal binnenkort ver
bruikt zijn, zoodat de regeering het
oogenblik gekomen acht een nieuw cre
diet te vragen.
Kosten van de mobilisatie
nog niet te overzien.
In de Memorie van Toelichting her
innert de regeering er aan, dat de uit
gaven voor de buitengewone defensie
maatregelen in September 1938 tot een
bedrag van ongeveer 3 millioen kon
den worden beperkt. Het overschot ad
97 millioen werd toegevoegd aan de
Defensiebegrooting voor 1939. Inmid
dels staan den minister van Defensie
gegevens ten dienste om althans eeni-
germate den omvang te kunnen over
zien van de geldelijke gevolgen der in
April j.l. genomen bijzondere maatrege
len.
vloeien, welke bedragen en kosten
thans nog niet onder cijfers zijn te bren
gen. Het lijdt geen twijfel, dat de hier
boven genoemde 52 millioen binnen
korten tijd zullen zijn verbruikt.
OPBRENGST
DER RIJKSMIDDELEN.
De opbrengst der Rijksmiddelen be
droeg in September 37.816.198 of
368.213 minder dan in September '38,
doch 1.005.782 meer dan de raming
VANAF HEDEN dagelijks VERSCH
verkrijgbaar
ONZE ZEER BEKENDE
iel. 99. PULLES-HEESBEEN
Wat Finland betreft, die gaat voort
zijn militaire maatregelen te nemen, ter
wijl Paasiviki onderhandelt in Moskou.
Deze onderhandelingen schijnen niet
vlot te verloopen. De eischen die Rus
land gesteld zou hebben werden gepu
bliceerd, doch weer direct tegengespro
ken. Zeker is in ieder geval, dat de
toestand ook hier alles behalve roos
kleurig is.. Tenminste een officieel
Finsch bericht zegt, dat men, hoewel de
door Moskou te berde gebrachte kwes
ties zeer ernstig zijn, de situatie toch
nog niet als geheel hopeloos beschouwt.
Na een Maandagmiddag gehouden
regeeringsconferentie, waaraan ook
Paasikivi en de overige uit Moskou te-
iuggekeerde onderhandelaars deelna
men, werd besloten de onderhandelin
gen voort te zetten en de delegatie we
derom naar Moskou te doen terugkee-
ren. De Finsche regeering zal voordien
nog éénmaal samenkomen om de Rus
sische voorstellen nog eens nauwkeurig
te bestudeeren.
In Berlijn doen intusschen allerlei
geruchten de rondte. Zeker is het dat
er in de Wilhelmstrasse druk geconfe
reerd wordt, met de Führer als middel
punt. Het gaat hier om consultatieve
besprekingen tusschen Berlijn, Rome
en Moskou.
Het schijnt er om te gaan om Rus-
land's militaire hulp te verkrijgen. Rus
land zou daarvoor niet meer of min
der eischen dan de geheele vrije hand
tegenover Finland en de Skandinavi-
sche Staten. De militaire autoriteiten
zouden echter zeer gekant zijn tegen
verder toegeven aan Rusland's eischen,
dat dan nog een overmachtiger positie
zou krijgen in de Oostzee.
Ook in den Balkan zouden de Rus
sen de eerste viool willen spelen en
daar natuurlijk de grootste invloeds
sfeer voor zichzelf opeischen.
Italië schijnt voor het samengaan met
den Russischen bolsjewist niets te ge
voelen.
LEVENSVERZEKERING
WAALWIJK
De uitgaven gedaan en nog te doen
door de verschillende onderdeelen, be
last met de kust- en grensbeveiliging,
beloopen tot einde September 1939 een
bedrag van rond 21 millioen. Hier
boven komen nog de uitgaven, welke
een gevolg zijn van de rechtstreeks
door den minister en zijn ambtsvoor
ganger gegeven opdrachten, zooals den
bouw van kazematten en verdere veld-
versterkingen, noodzakelijke verbete
ringen van de kustverdediging, aan
schaffing van intendance goederen, van
grondmijnen en dieptebommen enz. De
ze uitgaven bedroegen op 24 Augustus
1939 (tijdstip van uitzending van 't te
legram „Vóór-mobilisatie") rond 24
millioen.
Op het tijdstip van de afkondiging
der z.g. vóór-mobilisatie was derhalve
van het buitengewone crediet nog on
geveer 52 millioen beschikbaar.
De geldelijke gevolgen van het af
kondigen van de vóór-mobilisatie en
van de algemeene mobilisatie zijn nog
niet in vollen omvang te overzien. Wel
kan worden gezegd, dat ten behoeve
van het op voet van oorlog brengen en
van de legering en de verpleging van
de verschillende onderdeelen van de
gemobiliseerde weermacht voor de eer
ste dertig dagen gerekend wordt op een
totaal bedrag aan uitgaven van onge
veer 37 millioen.
Dit bedrag moet worden vermeer
derd met de benoodigde bedragen voor
de vorming van noodzakelijke voorra
den en de kosten, welke overigens uit
den gemobiliseerden toestand voort-
was.
Over de eerste negen maanden van
dit jaar was de opbrengst 349.214.161
zijnde 18.657.547 meer dan over de
zelfde periode van het vorige jaar en
17.920.411 meer dan geraamd was.
AANKOOP VERBRUIKS-
AARDAPPELEN.
De minister van Economische Zaken
heeft besloten, ter bevordering van een
redelijke voorziening in de behoefte
aan consumptieaardappelen in het voor
jaar van 1940, over te gaan tot het doen
aankoopen van een hoeveelheid con
sumptieaardappelen van den kleigrond
van de hieronder met name genoemde
rassen, te leveren op of na 1 April
1940.
Deze aankoopen, welke een dezer
dagen een aanvang zullen nemen, zul
len worden uitgevoerd via door de
provinciale voedselcommissarissen aan
te wijzen handelaren. De prijs, welke
den telers per 1 April 1940 voor deze
aardappelen zal worden betaald, zal
bedragen voor de rassen Zeeuwsche
bonte, Zeeuwsche blauwe en Roode
Star 4.50 en voor Eigenheimers 4
per 100 kg. af boerderij, met dien ver
stande, dat de overnemingsprijs geldt
voor aardappelen in de vierkantsmaten
boven 35 mm in de gebruikelijke con-
sumptiesorteering. Voor het industrie
gebied in Zuid-Limburg zal een hoe
veelheid aardappelen van het ras In
dustrie worden aangekocht.
Teneinde te bevorderen, dat ook de
telers van genoemde rassen, van wie
geen aardappelen zullen worden aan
gekocht, voor hun product een redelij
ken prijs ontvangen, wordt voor be
doelde rassen een garantieprijs per 1
April 1940 in uitzicht gesteld welke 75
cent lager zal zijn dan de genoemde
aankoopprijzen. Indien in den vrijen
handel deze richtprijzen niet worden
gehaald, zal te zijner tijd een denatura-
tievergoeding worden gegeven, opdat
de telers toch den richtprijs kunnen ma
ken.
Om ook den telers van andere aard
appelen dan de genoemde tegemoet te
komen, zal voor die aardappelen reeds
thans een denaturatievergoeding wor
den vastgesteld. Deze vergoeding zal
periodiek worden bepaald en voors
hands 50 cent per 100 kg. bedragen
voor aardappelen boven 35 mm vier-
kantsmaat. Indien de marktsituatie
daartoe aanleiding geeft, zal de dena
turatievergoeding kunnen worden ver
laagd of verhoogd of zullen alle of be
paalde rassen tijdelijk van een dena'tu-
ratievergoeding kunnen worden uitge
sloten.
Wat de goedgekeurde pootaardap-
pelen betreft, is besloten den telers
eveneens een garantieprijs in uitzicht
te stellen en wel zoodanig, dat zij per
1 April 1940 kunnen rekenen op 4.25
per 100 kg. voor in de klasse B goed
gekeurde poters. De garantieprijzen
voor de in de klassen A en C goed
gekeurde poters zullen resp. 30 cent
hooger en 50 cent lager zijn. De garan
tieprijzen gelden voor de sorteering 35
60 mm voor poters in de klassen B
en C, en voor de sorteering 35—55 mm
voor de poters in de klasse A goedge
keurd. Later zal worden besloten, of
deze toezegging door middel van een
denaturatietoeslag' per 1 April dan wel
door middel van overneming der on
verkochte voorraden zal worden uit
gevoerd.
VERVAARDIGING
GEMENGDE VEEVOEDERS.
De Minister van Economische Za
ken maakt bekend, dat alle loopende
vergunningen tot het vervwardigen van
gemengde veevoeders (waaronder vo
gelvoeders) binnenkort zullen worden
ingetrokken en vervangen door nieu
we. Met de afgifte van deze laatste zal
de Nederlandsche Meelcentrale wor
den belast.
In het algemeen zal de Meelcentrale
slechts hun een vergunning kunnen
verleenen, die vóór 29 Augustus 1939
eigen bedrijf over een machinale
menginstallatie beschikten en aan be
paalde omzetnormen blijken te beant
woorden.
Zij, die voor een zoodanige vergun
ning in aanmerking wenschen te ko
men, dienen zich ten spoedigste met een
daartoe strekkend verzoekschrift tot de
Nederlandsche Meelcentrale, Riouw-
straat 176 te 's-Gravenhage te wenden,
onder opgaaf van:
a. hun productie van in eigen be
drijf machinaal bereide mengvoeders
gedurende het jaar 1938:
b. hun productie gedurende het jaar
1938 van in eigen bedrijf machinaal
vermalen, gebroken of vermengd voe
der, voor welke diersoort ook;
c. de wijze, waarop zij de sub a be
doelde voeders in 1938 hebben ge
mengd, (d.w.z. machinaal of op een
andere, nauwkeurig door aanvrager te
omschrijven wijze).
Alle aanvragen moeten schriftelijk
worden ingediend.
NEDERLANDSCHE
VLIEGTUIGEN BESCHOTEN.
Protest te Berlijn.
Dinsdagmorgen te ongeveer 11.15
uur zijn Nederlandsche, langs de grens
patrouilleerende vliegtuigen, uit de rich
ting Emden door luchtdoelgeschut be
schoten.
Dit geschiedde, toen de vliegtuigen
zich bevonden boven de plaatsen Wei-
werd, Heveskes en Oterdum. De vlieg
tuigen werden niet getroffen. Enkele
projectielen ontploften boven Neder-
landsch grondgebied.
Naar wij vernemen wordt te Berlijn
geprotesteerd.
KUSTGESCHUT OP CURASAO
EN ARUBA.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een aanvullingsbegrooting van Kolo
niën, waarbij een crediet van twee mil
lioen gulden aangevraagd wordt voor
aanschaffing en opstelling van kustge-
schut met bijbehoorende zoeklichten ter
bescherming van de omvangrijke olie-
bedrijven op de eilanden Curasao en
Aruba.
Door de maritiem-strategische be-
teekenis, welke deze eilanden in den
loop der jaren als bunkerstations heb
ben verkregen, is het thans noodzake
lijk geworden aan de verdediging van
deze oliehavens de noodige aandacht te
schenken en op korten termijn te voor
zien in de meest urgente defensiemaat
regelen.
TROUWEN GEEFT NIET ALTIJD
RECHT OP KOSTWINNERS
VERGOEDING.
De Regeeringspersdienst meldt:
Vele gemobiliseerden schijnen in de
meening te verkeeren, dat indien zij
gaan trouwen, dit feit voldóende is om
er op te mogen rekenen, dat de echtge-
noote kostwinnersvergoeding zal ont
vangen. Dit is echter niet het geval.
Om voor kostwinnersvergoeding in
ij n
lin-
on-
ler-
cer
li to
ich
ein
het
De Echo van het Zniden,
Waalwjjksclie en Langstraatscbe Conrant^
in spa
