Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
De Algemeene Toestand.
1843
„NOORD-
BRABAND"
DAMPO
ADVERTEERT IN DIT BLAD
heerlijk gekruide SPECULAAS
a 25 cent per halt pond.
Dit nummer bestaat uit Drie bladen.
EERSTE BLAD
KINDJE
VERKOUDEN
NUMMER 83.
ZATERDAG 21 OCTOBER 1939.
62c JAARGANG.
r
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden,
:nz. franco te zenden aan den Uitgever.
Abonnementsprijsper 3 maanden
f 1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40.
UITGAVE
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO.
GIRO-No. 50798.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons be^it zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
De gebeurtenis, welke deze week het
meest de aandacht trok, is de staats
hoofdenconferentie te Stockholm. Maar
de belangrijkste gebeurtenis is deze
niet. Zeker, voor de toekomst kan ze
van beteekenis zijn, omdat ze het eerste
symptoom is van het groeiende inzicht,
dat isolatie in het Europeesche con
flict, neutraliteit niet in alle omstan
digheden, als vrucht van de hoogste
wijsheid kan worden aangemerkt. In
dat opzicht heeft de geschiedenis van
één jaar ons heel wat geleerd!
De Baltische staten hebben zich stuk
voor stuk laten kluisteren, de Scandi
navische rijken zijn tot het inzicht ge
komen, dat het beter is om met den
thans aan de beurt zijnden bedreigden
staat één lijn te trekken, vóór ze zelf
successievelijk zullen komen te prijken
aan den kop van het werkprogram der
sovjets.
Men concludeere daaruit niet, dat in
Stockholm tot militaire samenwerking
zal worden besloten. Dit zou technisch
heel moeilijk zijn, voor het oogenblik
althans.
Het weermachtsapparaat der noor
delijke Europeesche staten is geheel op
zelfstandige actie ingesteld.
Neen, te Stockholm heeft de confe
rentie der vijf noordelijke staten van
Europa (Finland, Zweden, Noorwe
gen, Denemarken en IJsland, welke
laatste staat door een personeele unie
en verdragen met Denemarken is ver
bonden) zich moeten beperken tot een
manifestatie van solidariteit, een geza
menlijke verzekering van neutraliteit
en tot bestudeering van de moeilijke
economische situatie, door de blokka
de voor deze landen ontstaan.
Van belang is echter, dat in Stock
holm de wil van een aantal Europee
sche staten is herboren om samen te
werken ter verzekering van eikaars
veiligheid. Dat feit kan leiden tot een
hernieuwd streven naar een stelsel van
collectieve veiligheid, hetwelk, toen het
bij den Italiaanscheen aanval op Abes-
sinië voor het eerst een bescheiden toe
passing vond, het eerst door de Noord-
sche staten werd verraden. Toen de
Italianen zich boos maakten over de
economische sancties, door de Volken
bondsstaten tegen hen toegepast, en de
deelnemende landen met economische
repressailles straften, hebben juist de
regeeringen der Scandinavische rijken
zich gehaast om de verklaring af te leg
gen, dat zij voortaan bij ieder nieuw
conflict hun houding zouden bepalen,
los van de voorschriften van artikel 16
van het Volkenbondshandvest.
Is het niet een merkwaardige speling
van het lot, dat zij, die verzaakten en
versaagden bij de eerste poging om
de collectieve veiligheid der staten te
verzekeren, thans hun best doen nu
ze zich zelf bedreigd gevoelen om
voor de collectieve veiligheid opnieuw
een basis te leggen?'
Wat de
Russisch-Finsche spanning
betreft, wijzen we op de beteekenis van
het Russische antwoord, dat de presi
dent der Vereenigde Staten mocht ont
vangen naar aanleiding van zijn beroep
op Moskou om de Finnen waardig te
behandelen.
Wanneer men dit antwoord leest met
het goede vertrouwen, dat eerlijke
menschen waardig zijn, dan zou men
tot de conclusie komen, dat er in het
noorden van Europa geen vuiltjje aan
de lucht is. De Russische regeering ver
klaarde het zich nuttig om Roosevelt er
aan te herinneren, dat „de staat van
onafhankelijkheid der Finsche repu
bliek uit vrijen wil door de sovjet-re
geering werd erkend op 21 December,
1916 en dat de souvereiniteit van Fin
land gewaarborgd werd door het vre
desverdrag van 1920 tusschen Sovjet-
Rusland en Finland".
In overeenstemming met deze daden,
aldus betoogt de Russische regeering
verder, worden de huidige onderhande
lingen gevoerd. Waaraan wordt toe
gevoegd:
„Het eenige doel van deze onderhan
delingen was de versteviging van de
wederzijdsche betrekkingen en de ver
sterking der vriendschappelijke samen
werking van beide landen, ter waarbor
ging van de veiligheid der Sovjet-Unie
en Finland".
Dit antwoord lezende, zou men zich
kunnen afvragen: wat bezielt de Finnen
om te gaan mobiliseeren tegen zóóveel
vriendschap.
De Finnen nemen echter en terecht
geen enkel risico.
De Russen gebruiken het mom van
vriendschap met Finland en van zorg
omtrent hun onafhankelijkheid om den
Finnen hun militaire „bescherming" op
te dringen, een bescherming, welke een
doodelijke omarming is.
Het staat thans wel buiten twijfel
vast, dat een der voornaamste Russi
sche eischen de afsluiting van een we-
derkeerig bijstandspact is, via hetwelk
de Russen zich het recht willen aanma
tigen om ten behoeve van de doel
treffendheid van den Russischen bij
stand! militaire steunpunten te be
komen op Finsch territoir en controle
over de Aalandseilanden, een uitgebrei
de groep eilanden, welke de Botnische
Golf, welke de kusten van Finland en
Zweden omspoelt, van de Oostzee af
sluiten. Dat ook Zweden zich zoo ge
ïnteresseerd acht bij het lot der Aa
landseilanden, is te verklaren uit de
omstandigheid, dat op die eilahden de
sleutel ligt van de Zweedsche toe
gangspoort aan de Oostzee.
De onderbroken onderhandelingen te
Moskou zullen waarschijnlijk in het ko
mende weekeinde worden hervat na te
rugkeer van den Finschen onderhande
laar Paasikivi, die naar de Russische
hoofdstad nieuwe volmachten en in
structies, plus de moreele steun van de
in Stockholm geconfereerde Scandina
vische regeeringen meebrengt. Finland
zal ongetwijfeld concessies moeten
doen, maar het wil. ons niet waarschijn
lijk voorkomen, dat de Russen het tot
een militair optreden tegen de Finnen
zullen laten komen, want zij hebben
méér omhanden. De lezer zal ook goed
doen met de aanvalswaarde van het
Russische leger niet te overschatten.
De Russen zijn als sluwe Aziaten goede
tactici, maar ze zijn geen vechters. Pui
ke slachters misschien, maar geen ma-
tadoren. Hun getalsterkte 180 mil-
lioen zegt op zichzelf niet veel om
trent hun krachten. Die 180 millioen
Russen bewonen een brok van de aar
de, dat als afzonderlijk werelddeel tot
de grootste zou behooren. Het Russi
sche gebied is heel dun bevolkt; het mi
litaire apparaat werkt er buiten de
parades te Moskou log en traag. De
mobilisatie eischte een half jaar in 1914
en toen de oorlog was afgeloopen, wa
ren er vele menschen in Rusland, die
niet wisten, dat er oorlog was geweest.
Natuurlijk kan het Russische leger
in staat worden geacht om Finland te
overweldigen, maar een oorlog met Fin
land zou tot ongedachte complicaties
kunnen leiden en de Russin gelóóf
dat gerust willen sterke reserves be
schikbaar houden tegenover de Duit-
schers om op alle eventualiteiten voor
bereid te zijn.
Ze hebben ontzaglijk-lange grenzen,
in Azië en in Europa; grenzen, die het
land scheiden van tal van volkeren, die
vaak vrees en wantrouwen koesteren
jegens den grooten buur, maar zelden
slechts vriendschap. Die grenzen mo
ten beschermd blijven. De Russen mo
gen ook hun doelstellingen in hef Ver
re Oosten niet uit het oog verliezen.
Ze zijn momenteel weer in bloedig tref
fen met de Japanners.
De Russen zijn niet bij machte om
aan twee kanten tegelijk te vechten,
i oen ze in Augustus j.l. door Hitiers
aanbod van een accoord hun kans gun
stig zagen in Europa, hebben ze zich
gehaast om een wapenstilstand te slui
ten met de Japanners en de „grensge
schillen" met Mandjoekwo voorloopig
bij te leggen. De wapenstilstand gold
tot 8 October j.l. en toen de Japanners
inzagen, dat de Russen geen verdere
bedoelingen hadden met dien wapen
stilstand en dat ze zich enkel een
oogenblik de handen hebben willen
vrijmaken om dank zij Hitler! in
Europa te kunnen grijpen, wat ze grij
pen konden, toen heeft de Japansch—
Russische verhouding zich verscherpt,
zóódanig, dat achtereenvolgens alle
Russische consulaten in Mandsjoekwo
en in het door de Japanners bezette
China werden gesloten. En de Japan
ners sloegen er weer op los aan de
grenzen van Mandsjoekwo en Buiten-
LEVENSVERZEKERING
WAALWIJK
mongolië, waar de Russen overigens
militair bezien nimmer een schitte
rend figuur hebben gemaakt en tegen
over de Japanners zware verliezen aan
manschappen en materiaal (vliegtui
gen) hebben geleden.
De positie van Finland is niet wei
nig versterkt door de Russische diplo
matieke nederlaag tegen Turkije gele
den. De onderhandelingen te Moskou
tusschen de sovjets en den Turkschen
minister van buitenlandsche zaken Sa-
radjogloe hebben lang geduurd, maar
zijn nu eindelijk afgebroken zonder dat
n resultaat is bereikt; m.a.w. de onder
handelingen over een Russisch-Turksch
pact zijn mislukt.
De Turken hadden ongetwijfeld
gaarne met de Russen tot een accoord
gekomen; beide volkeren zijn histori
sche vrienden en evenzeer historische
vijanden. Ze kunnen elkander in veel
helpen, maar hun belangen zijn vaak
tegengesteld. De Turken bezitten in de
Dardanellen (zee-engte, welke de eeni
ge toe- en uitgang is van de Zwarte
Zee en de verbinding vormt met de
Middellandsche Zee) de poort, waar
door Rusland in Zuid-Europa kan bin
nenkomen. In de geschiedenis hebben
de Russen meermalen om het bezit van
deze poort gestreden en nog in den Bal
kanoorlog van in het begin dezer eeuw
hebben de Russen de Bulgaren bijge
staan tot vóór de buitenwijken van
Konstantinopel (Istanboel).
De Turken achtten zich op het
oogenblik het meest bedreigd door de
Italiaansche penetratie naar het Oos
ten. Vandaar dat ze met graagte ac
coord kwamen met Engeland en Frank
rijk tegen verdere agressie van de as-
staten. Maar alvorens de accoorden met
de Westersche democratieën definitief
te teekenen, poogden ze een vergelijk
te treffen met Rusland, waardoor Tur
kije ook eventueel in den rug gedekt
zou zijn.
De Russen grepen de gelegenheid
aan om te trachten Turkije van de
Westersche mogendheden af te trek
ken, maar voor deze manoeuvre heb
ben de Turken zich niet willen leenen.
En te meer niet, omdat achter de Rus
sische bedoelingen een bedreiging van
Turkije bleek te schuilen. De Turken
beoogden een balkanpact, gewaar
borgd door de Russen. Dat zou zoowel
Duitsche als Italiaansche doordringing
stuiten. Maar de Russen wenschen den
Balkan tot eigen invloedssfeer te ma
ken. Ze beoogen klaarblijkelijk agres
sie tegen Roemenië (teneinde de ver
loren Russische provincie Bessarabië
terug te winnen) en ze willen Bulga
rije bevoordeelen door op te komen
voor de Bulgaarsche begeerte naar de
teruggave van de (thans Roemeensche)
Dobroedzja. Aldus zou 't vergrootte en
versterkte Bulgarije n Russische voor
post worden tegen Turkije en een brug
vormen naar de Dardanellen. De Tur
ken hebben deze week definitief gewei
gerd om op zulken grondslag die bij
de besprekingen natuurlijk behoorlijk
verdoezeld was een overeenkomst
met de Russen aan te gaan. De Turk-
sche regeering heeft zich daarover in
het parlement duidelijk verklaard; de
Russen hebben zich bepaald tot het uit
geven van een communiqué waarin
wordt vastgesteld, dat het beter is ge
bleken om éérst „eenige kwesties op
den Balkan te regelen", alvorens de be
sprekingen met Turkije over het afslui
ten van een pact voort te zetten.
Intusschen zijn de Roemenen gewaar
schuwd; ze kennen hun benarde positie
en weten thans, dat ze het eerstvolgen
de slachtoffer van Russische agressie
dreigen te worden.
Maar de mislukking der Russisch—-
Turksche besprekingen heeft de Tur
ken zich vaster doen aaneensluiten bij
de Westersche mogendheden. Met de
ze is het bijstandspact reeds geteekend.
De Duitsche ambassadeur in de Turk
sche hoofdstad is overhaast naar Ber
lijn vertrokken.
In Berlijn heeft men wederom een
illusie aan de Russen verspeeld.
De oorlog tegen Polen heeft tot nog
toe aan de Duitschers gekost: le een
groot deel van het veroverde gebied,
dat aan de Russen moest worden af
gestaan, 2e het zelfverraad aan het
Deutschtum in de Baltische Staten en
Finland, 3e het verlies van invloed en
vertrouwen in Scandinavië, 4e naar
thans bleek: het verlies van den invloed
in den Balkan.
Geen nederlaag kon erger zijn dan
deze Duitsche overwinning.
HET FRANSCH--BRITSCH—
TURKSCH VERDRAG.
Het Donderdagmiddag onderteeken-
de Fransch BritschTurksch verdrag
heeft in groote lijnen zijn oorspronke-
lljken vorm behouden en slechts onbe-
teekenende wijzigingen ondergaan. Het
voorziet in:
lo. De regeeringen van Frankrijk
en Engeland verplichten zich Turkije
bij te staan, in de eerste plaats in geval
van een daad van aanval van eenige
Europeesche mogendheid, welke zal
leiden tot een oorlog in het gebied van
de Middellandsche Zee, waarbij Tur
kije betrokken wordt.
2o. Turkije belooft Engeland en
Frankrijk te hulp te komen, in de eerste
plaats, wanneer door een daad van aan
val van een Europeesche mogendheid,
vijandelijkheden zich ontwikkelen in 't
Oosten van de Middellandsche Zee en
VANAF HEDEN dagelijks VERSCH
verkrijgbaar
ONZE ZEER BEKENDE
iel". PULLES-HEESBEEN
in de tweede plaats, wanneer Engeland
en Frankrijk in vijandelijkheden worden
gewikkeld tengevolge van hun garan
ties aan Roemenië en Griekenland.
3o. De drie regeeringen komen
overeen overleg te plegen, over een
gemeenschappelijke actie indien zich
een van bovengenoemde gevallen voor
doet.
Het verdrag is geldig voor een pe
riode van vijftien jaar.
Het protocol van het verdrag ver
klaart, dat Turkije niet verplicht is
handelend op te treden, indien dit Tur
kije zou wikkelen in een oorlog met de
Sovjet-Unie.
DE MEENINGEN OVER HET
PACT.
Parijs uiterst voldaan.
De aankondiging van de onderteeke-
ning van het Turksch-Fransch-Engel-
sche accoord is te Parijs uiteraard met
de grootste voldoening begroet. Men
beschouwt dit feit als een zwaar diplo
matiek echec voor Duitschland, dat
door bemiddeling van Moskou getracht
had, Ankara te bewegen en zoo noodig
te dwingen tot het aangaan van ver
plichtingen, die onvereenigbaaar waren
met den inhoud van de Engelsch-Turk-
sche verklaring van 12 Mei en de
Fransch-Turksche verklaring van 23
Juni j.l.
LONDEN HEEFT GROOTE
VOLDOENING.
De onderteekening van het Britsch-
Fransch-Turksche verdrag is te Lon
den met diepe bevrediging vernomen.
Daaraan heeft wel in de eerste plaats
Chamberlain uiting gegeven, toen hij
een half uur nadat de handteekeningen
te Ankara gezet waren, daarvan het
Lagerhuis in kennis stelde. Dat bleek
ook uit de luide toejuichingen, waarme
de de Lagerhuisleden deze mededee-
lingen begroet hebben.
Men beschouwt het verdrag als een
belangrijken factor tot stabilisatie en
consolidatie van de huidige positie in
de Middellandsche Zee en op den Bal
kan, hetgeen ongetwijfeld ook op het
Nabije Oosten zijn invloed zal doen ge
voelen.
DUITSCHLAND WAARSCHUWT.
De onderteekening van het En-
gelschFranschTurksche verdrag
van wederzijdschen bijstand, heeft
niet nagelaten in de Wilhelmstrasse
grooten indruk te maken. Aangezien
de onderteekening is geschied op den
dag, waarop generaal Weygand en ge
neraal Wavell in Turkije zijn aangeko
men, om militair overleg te plegen, is
de eerste indruk algemeen, dat de situ
atie daardoor aanzienlijk verscherpt is.
De Duitsche ambassadeur te Ankara,
Franz von Papen en zijn collega te
Moskou, graaf Von der Schulenburg,
zijn onderweg naar Berlijn, waar zij
vandaag verwacht worden.
De Echo van het Zuiden,
Waalwykscbe en Langstraatsehe Conrank
-X?
b
Wrijf dan keel, rug en borstje in met
Dampo. Wonderlijk zooals dèt helpt!
Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.
