Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
De Algemeene Toestand
„NOORD-
BRABAND"
1843
Binnenlandsch Nieuws.
Dit nummer bestaat uit Twee bladen.
EERSTE BLAD
heerlijk gekruide SPECULAAS
a 25 cent per half pond.
NUMMER 84.
WOENSDAG 25 OCTOBER 1939.
62c JAARGANG.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden,
tnz. franco te zenden aan den Uitgever.
Abonnementsprijsper 3 maanden
f 1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40.
UITGAVE j
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO.
GIRO-No. 50798.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
De beteekenis van de overeenkom
sten, welke Engeland en Frankrijk met
Turkije hebben aangegaan, kan voor
den gang van de oorlogszaken in Eu
ropa van de grootste beteekenis wor
den geacht. Dat blijkt wel duidelijk uit
de reacties, welke de overeenkomsten
in de verschillende Europeesche kam
pen hebben gewekt, - de juichende in
Engeland en Frankrijk, de booze in
Duitschland, de verbetene in Rusland
en de wrange in Italië.
De korte inhoud der overeenkomsten
is deze: bij een uitbreiding van den oor
log naar het Oostelijke gebied van de
Middellandsche zee en (of) naar den
Balkan, zullen Turken, Franschen en
Britten elkaar wederzijds bijstaan, on
der voorbehoud, dat Turkije geen
partij behoeft te kiezen in een oor
log tegen Rusland.
Wat nu is de practische beteekenis
van een en ander voor de onderschei
dene partijen?
DUITSCHLAND ziet zich den weg
naar het Zuid-Oosten, dien de Russen
reeds van een dam voorzagen, defini
tief afgesneden. Frankrijk en Engeland
immers garandeeren de onschendbaar
heid van Roemenië en Griekenland.
Zou Duitschland een dezer landen aan
vallen, dan zal Turkije mèt Engeland
en Frankrijk deze Balkanstaten te hulp
komen. Engeland en Frankrijk zullen
anders dan in het Poolsche geval
tot directen bijsfand in staat zijn, om
dat de Turken voor de vloten der geal
lieerden de Dardanellen zouden open
stellen, die toegang geven tot de Zwar
te Zee en daarmee tot het Roemeen-
sche kustgebied.
AAN ITALIË is door de gesloten
overeenkomsten elke kans ontnomen
'om in den huidigen oorlog partij te kie
zen voor Duitschland. Daarmee im
mers zou de strijd worden overgebracht
naar het Oostelijke gebied der Middel
landsche Zee, in welk geval de Turken
hun vlootstrijdkrachten zullen vereeni
gen met die van Frankrijk en Enge
land. Heel het Italiaansche kustgebied
en alle Italiaansche bezittingen in de
Middellandsche Zee (o.m. de Italiaan
sche eilanden aan de kust van Klein
Azië) zouden aan vernietiging zijn
overgeleverd.
VOOR FRANKRIJK EN ENGE
LAND blijken de voordeelen duidelijk
genoeg uit het voorgaande. De beide
geallieerde volkeren hebben dan ook
reden om te juichen, maar toch betee-
kenen de gesloten overeenkomsten te
vens een ontgoocheling voor ze. In
zooverre, dat men in Londen en Parijs
tot het laatste toe gehoopt heeft, dat
Turkije met de Russen tot een accoord
zou kunnen komen, hetwelk aansloot
A op de thans geteekende verdragen van
Turkije met Frankrijk en Engeland.
Wanneer de Russen zich met de Tur
ken hadden verbonden tegen agressie
op den Balkan, dan zouden de Sovjets
langs een omweg toch nog zijn inge
schakeld in het afweerfront tegen Duit-
sche overweldiging.
v DE RUSSEN hebben dat niet ge
wild en uit deze afwijzing blijkt duide
lijk, dat de sovjets de splinternieuwe
vriendschap met de Nazi's méér waar-
deeren dan men in het Westen veron
derstelde. Het blijkt uit een artikel in
de Iswestia, dat de Russen een pact
met de Turken voor het oogenblik heb
ben afgewezen, omdat ze onder geen
beding zich willen betrekken in eenige
groepeering, welke direct of indirect
tegen Duitschland is gericht.
VOOR TURKIJE zelf zijn de over
eenkomsten voordeelig, omdat het zich
Franschen en Britschen bijstand verze
kerde, zoowel bij een aanval van
Duitschland als van Rusland. Slechts
voor wanneer een Russische aanval
niet direct tegen Turkije gericht
is, maar b.v. tegen Roemenië, behoe
ven de Turken geen diensten van we-
derkeerigheid te bewijzen aan de geal
lieerden.
Ongetwijfeld echter zullen de Tur
ken in zoo n geval de Dardanellen
openstellen voor de Fransche en Brit-
sche oorlogsbodems en te verwachten
valt, dat ze dan toch, zij het onver
plicht, de zijde der geallieerden zullen
kiezen, omdat 'n doordringen der Rus
sen op den Balkan, het verlangen der
Sovjets moet opvoeren om de Darda
nellen te bezitten.
VOOR ALLE OVERIGE BAL-
KAN-STATEN hebben de overeen
komsten de veiligheid verhoogd, nu
Turkije zich met de groote mogendhe
den uit het Westen in het afweerfront
tegen agressie schaarde. Er is weer
vertrouwen op den Balkan in de toe
komst, geloof in de doelmatigheid van
verdediging. De kansen zijn gunstig
voor onderlinge samenwerking in een
Balkanbond. Turkije's invloed zal
groeien in het Zuidoosten van Europa
en ook de Italiaansche invloed kan er
stijgen, wanneer men in Rome naar de
omstandigheden wenscht te handelen.
De overeenkomsten, welke de Turken
sloten, maken een oorlogssamenwer-
king van Italië met Duitschland onmo
gelijk, maar ze scheppen voor Rome de
kans om den Italiaanschen invloed op
den Balkan te versterken door bescher
ming te verleenen aan de verschillende
volkeren, die elkaar daar thans de hand
reiken.
Italië's taak is: het Balkangebied te
helpen organiseeren in een afweerfront
tegen zoowel Duitsche als Russische
voortdringing.
Er zijn teekenen, dat men er in Ro
me op uit is om deze taak te aanvaar
den; reeds kwam tijdens het jongste
weekeinde 'n Italiaansch-Joegoslavisch
handelsaccoord tot stand, dat veel zal
bijdragen om de betrekkingen tusschen
beide landen te verbeteren.
Ook is er sprake van een Balkan
conferentie, welke half November zou
worden gehouden. Joegoslavië, Roeme
nië, Hongarije en Italië zouden er
vertegenwoordigers heenzenden als
waarnemers". Het gaat hier om een
nieuwe Balkan-alliantie met als basis
een wederzijdsch bijstandpact tusschen
Joego-Slavië, Roemenië en Hongarije
tegen agressie van welke niet-Balkan-
mogendheid ook, gericht tegen een Bal-
kanstaat.
Indien tijdens de conferentie dit plan
werkelijk verwezenlijkt wordt, zou dit
worden beschouwd als een eerste stap
om Turkije en Bulgarije met Italiaan
schen steun in het nieuwe Balkan-blok
te brengen.
Natuurlijk ziet men te Moskou dezen
gang van zaken met lèede oogen aan.
En juist omdat men daar van de Turk-
sche overeenkomsten had verwacht,
dat ze een aaneensluiting van de Bal
kanstaten zou bevorderen en den Ita
liaanschen invloed op den Balkan zou
den versterken, zijn de sovjets bitter te
leurgesteld over het feit, dat zij de Tur
ken niet hebben kunnen afhouden van
een verbond met Engeland en Frank
rijk. Een der grootste voordeelen van
de nieuwe vriendschap met Duitsch
land was de omstandigheid, dat de
Balkan nu voor de Russische penetratie
zou komen open te liggen, maar nu tre
den de Turken ende Italianen, de
ze laatsten omdat ze niets beters kun
nen, er den sovjets in den weg!
De gouwleiders bijeen.
Hitier intusschen, heeft een belang
rijk beraad gevoerd in Berlijn, waar
heen alle gouwleiders uit het geheele
rijk waren opgeroepen voor het voeren
van bijzondere besprekingen. Men kan
aannemen, dat daarbij alle conferentie
mogelijkheden onder het oog zijn ge
zien en dat de Führer zijn verantwoor
delijkheid heeft willen deelen met zijn
partij-officieren voor geval, dat een of
fensief in het Westen de andere con
sequentie van den huidigen toestand
zou moeten zijn.
Toen de Britsche minister van oor
log, Hore Belisha dezer dagen de ba
lans van zeven weken oorlog opmaak
te in een radio-rede, bleek hij er precies
over te denken als zijn Fransche bond-
genooten. Hij zeide rustig te zullen af
wachten, in de hoop, dat het de tegen
standers zullen zijn, die tot een voor
barig offensief zullen overgaan.
Sprekende over mogelijke vredes
voorstellen zeide de minister:
„Er kunnen geen vredesvoorstellen
in overweging worden genomen, welke
steunen op een sanctionneering van het
gebroken woord. Alleen waarborg voor
de vestiging van een nieuwe orde,
waarin de bedreiging met een natio-
naal-socialistische onderdrukking is
weggenomen, kan ons rechtvaardigen
onze wapenen neer te leggen.
Dit is geen oorlog om een landkaart,
doch een oorlog om de voorwaarden te
herstellen waarin naties en individuen.
LEVENSVERZEKERING
WAALWIJK
met inbegrip van de Duitsche natie en
de Duitschers kunnen leven, of weer
kunnen leven.
Er kan geen sprake van zijn, dat wij
ook maar in eenige mate zouden weife
len. Deze tyrannie, welker uitdaging
wij hebben aanvaard, moet en zal wor
den neergeslagen."
Nu wij aan de bespreking der eigen
lijke krijgsverrichtingen, zijn toegeko
men, rest ons nog te vermelden, dat er
aan het front geen activiteit van eenige
beteekenis te constateeren valt. Maar
de oorlog ter zee heeft den Duitschers
in de laatste dagen enkele aanmerkelij
ke verliezen opgeleverd. De Duitsche
mijnenveger „Este 701" is in de Fakse-
baai nabij Denemarken op een tweetal
mijnen gestooten en gezonken. Door
een Deensch watervliegtuig konden
vier opvarenden worden gered, maar
de overige manschappen, 74 in getal,
w.o. de volledige staf van het mijnen-
patrouille-eskader, zijn verdronken.
De Duitsche hulpkruiser „Swaben-
land' is aan de Zuid-Amerikaansche
kust door een Britschen kruiser in den
grond geboord. Deze kruiser heeft de
bemanning van de „Swabenland" aan
boord genomen, alsmede den kapitein
en den eerste-officier van den „Cle
ment", die de Duitschers, nadat ze dit
koopvaardijschip tot zinken hadden ge
bracht, gevangen hadden genomen.
Van een eskader Duitsche vliegtui
gen, dat op de Noordzee een Britsch
convooi aanviel, werden vijf toestellen
neergeschoten. Geen der convooi-sche-
pcn zou, volgens Londen, eenige scha
de hebben geleden.
Voorts werden 3 Duitsche duikboo-
ten door Engelsche vliegtuigen in den
grond geboord.
GEEN NIEUW DUITSCH
VREDESINITIATIEF.
Er bestaat geen aanleiding toe.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Bepaalde buitenlandsche bladen pu-
bliceeren steeds weer gissingen, vol
gens welke door Duitschland vredespo
gingen gedaan worden of vredesvoor
waarden voorgelegd worden.
Zoo wordt in verband met een reis
van Van Zeeland naar Amerika ge
zegd, dat hij de voorwaarden kent,
waaronder Duitschland en de geallieer
den bereid zouden zijn, een vredesini
tiatief van Roosevelt in overweging te
remen.
In verband hiermede constateert het
Duitsche Nieuwsbureau: wat betreft
de Duitsche voorwaarden, kan daarbij
slechts sprake zijn van de beginselen,
neergelegd in de rijksdagrede van den
Führer, waarin deze de wereld een weg
naar den vrede heeft gewezen. Deze
hand des vredes van den Führer heeft
men te Londen bruut afgewezen. Cham
berlain heeft den vrede niet gewild,
maar tot den oorlog besloten. Daarme
de is voor Duitschland de situatie eens
en vooral duidelijk. Er bestaat voor
Duitschland niet de geringste aanlei
ding om nieuwe voorwaarden voor
een vredesinitiatief op te stellen.
NIEUWE HEFFING VAN
DUITSCHE JODEN.
Nog 5 van hun bezit.
De Duitsche minister Van Financiën
von Schwerin-Krosigk, heeft de hef
fing op Joodsch bezit van 20 op 25 pro
cent verhoogd, teneinde de één milliard
mark te kunnen innen, welke den Jo
den op 12 November 1938 als boete
was opgelegd. De extra 5 moet 15
November a.s. betaald zijn.
Verondersteld wordt, dat deze ver
hooging geweten moet worden aan het
feit, dat de tot dusver ontvangen be
dragen aanzienlijk lager zijn dan de
Duitsche autoriteiten hadden gehoopt.
VANAF HEDEN dagelijks VERSCH
verkrijgbaar
ONZE ZEEK BEKENDE
Tei. 99. PULLES-HEESBEEN
CATEGORISCHE WEIGERING
VAN STALIN?
De continentale editie van de „New
York Herald Tribune" schrijft, dat
vernomen wordt, dat het schrijven van
Stalin, in antwoord op het persoonlijk
schrijven van Hitier, een categorische
weigering inhield een gewapend con
flict aan te gaan met Frankrijk en
Groot Brittannië.
Stalin verklaarde, dat Rusland be
reid was met Duitschland een offici-
eele verklaring af te leggen over den
tegenwoordigen toestand in Europa,
doch dat hij weigerde verder te gaan
dan dat en over te gaan van woorden
tot daden. Het Kremlin weigerde dui
delijk zich te verbinden tot steun aan
Duitschland in den strijd tegen de ge
allieerden „met alle middelen".
PROTEST VAN HET VATICAAN
TE BERLIJN?
v'olgens den correspondent van de
„Times" te Rome heeft het Vaticaan
een protest gericht tot de Duitsche re
geering inzake de onderdrukking van
de Kerk door de autoriteiten in het
door de Duitschers in Polen bezette
gebied.
Dit protest is vergezeld gegaan van
een gedetailleerd verslag, waarin
wordt verklaard, dat tot 12 October
naar zou blijken 117 onder kerkelijk
toezicht staande instellingen en 211
kerken waren gesloten, de herderlijke
activiteit van zeven bisschoppen be
perkt, dat 193 leeken en religieuzen van
orden, beschuldigd van politiek optre
den waren gearresteerd en dat zich 50
ernstige incidenten hadden voorge
daan, waarbij tientallen priesters waren
mishandeld en gewond.
Indien Duitschland het protest ne
geert, zou de Heilige Stoel, een gedo
cumenteerd verslag van dit Duitsche
terrorisme kunnen publiceeren.
DE BELGISCHE GEZANT IN
DEN HAAG GAAT HEEN.
L. C. Nemry zyn opvolger.
De Belgische gezant in Den Haag, J.
baron Herry, die sinds- geruimen tijd
ziek is, heeft de regeering te Brussel
verzocht hem om deze reden van zijn
functie te willen ontheffen. Aan dit
verzoek heeft de Koning thans gevolg
gegeven.
In de opvolging van baron Herry" is
voorzien door de benoeming van den
heer L. C. Nefnry, thans gezant te Ko
penhagen. De heer Nemry is in Neder
land geen onbekende, daar hij jaren
lang handelsattaché aan het gezant
schap in Den Haag is geweest.
NEDERLANDSCHE HANDEL
MAATSCHAPPIJ.
In de gisteren te Amsterdam gehou
den algemeene vergadering van aan
deelhouders waren 57 aandeelhouders
vertegenwoordigd met 56145 aandec-
len, recht hebbende op 164 stemmen.
Dr. E. Heldring werd met op een na
algemeene stemmen gekozen tot voor
zitter.
Vervolgens heeft jhr. F. Hooft Graaf
land eenige vragen aan de directie ge
steld.
Ie. Zijn de preferente aandeelen
der Nederlandsche Handelmaatschappij
in het bezit der firma Mendelssohn
Co., of zijn deze in het bezit van dr.
Mannheimer geweest?
I)e voorzitter antwoordde, dat nim
mer pref. aandeelen in het bezit van
de firma Mendelssohn Co. zijn ge
weest, noch in het bezit van een der
firmanten.
2e. Indien verliezen zijn ontstaan
hij transacties met voornoemde firma,
hoe denkt de Nederlandsche Handel
Mij. deze dan tc dekken?
De voorzitter antwoordde dat de stil
le reserves ruimschoots voldoende zijn
om in eventueele verliezen te voorzien.
3e. Kan iets worden medegedeeld
omtrent de resultaten van het loopen-
de boekjaar.
Hierop antwoordde de voorzitter, dat
de resultaten zich in bevredigende lijn
blijven ontwikkelen.
GASMASKERS EN ANDERE LUCHT-
BESCHERMINGS-ARTIKELEN.
Geen monopolie voor de distributie.
Wij vernemen van goed ingelichte
zijde: Uit het dezer dagen gepubliceer
de bericht, dat gasmaskers via de post
kantoren zouden worden gedistribu
eerd, zou de indruk kunnen worden
gevestigd, dat dit de eenige wijze zou
zijn voor de distributie van gasmas
kers. Wij kunnen thans mededeelen,
dat het geenszins in de bedoeling van
De Echo van het Zuiden,
Waalwtjkstne en Langstraatsclie Courant.