Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. De Algemeene Toestand „NOORD- BRABAND" 1843 Binnenlandsch Nieuws. heerlijk gekruide SPECULAAS a 25 cent per half pond. Dit nummer bestaat uit Twee bladen. EERSTE BLAD NUMMER 88. WOENSDAG 8 NOVEMBER 1939. 62e JAARGANG. Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Brieven, Ingezonden stukken, gelden, ;nz. franco te zenden aan den Uitgever. Abonnementsprijs per 3 maanden f 1.25. Franco per post door 't geheele rijk 1.40. UITGAVE WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN. Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO. GIRO-No. 50798. Advertentiën moeten Woensdag en Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur in ons bezit zijn. Prijs der Advertentiën: 20 cent per regel; minimum 1.50. Reclames 40 cent per regel. Bij contract flink rabat. De oorlog in het Westen van Euro pa is slechts één der vele facetten van de krachtsinspanning, welke men zich getroost ter verandering, eenerzijds, van de algemeene politieke constellatie in de wereld en ter behoud anderzijds, Groote machten Engeland, Frank rijk, Duitschland, Rusland, Japan, Ita lië en de Ver. Staten zijn daarbij min of meer rechtstreeks betrokken, al thans zijn ze rechtstreeks geïnteres seerd; tal van neutrale landen weten hun lot aan den afloop van deze krachtsinspanning verbonden. Stel b.v., dat Duitschland den oorlog zou winnen, dan brengt dat veel méér politieke verandering te weeg, dan laten we zeggen de terugkeer van Elzes-Lotharingen naar het Reich en den afstand door Engeland van eenige koloniën aan Duitschland. Van een Duitsche overwinning zal ook Italië ten koste van Frankrijk en het Britsche rijk profiteeren. Rusland zal op den Balkan doordringen, misschien zijn voe ten planten in Scandinavië, Japan zal de vrije hand krijgen in China en de Ver. Staten zouden hun invloed in andere werelddeelen verliezen. We wagen ons niet aan voorspellin gen van wat de toekomst der kleinere West-Europeesche democratieën zou zijn, noch hoe het koloniaal bezit op nieuw zou worden verdeeld. Men moet zich daarom niet voorstel len, dat alle overige geïnteresseerden bij de politieke wereldconstellatie het maar rustig gaan zitten afwachten, wie óf Duitschland, óf de verbonden twee de mocratieën - den oorlog zullen winnen. Alle hiervoren met name aangeduide mogendheden zijn op haar qui vive en zien angstvallig toe, of haar belangen niet in het gedrang komen. Ze zullen, als dat noodig mocht zijn, ingrijpen met de middelen, welke voor het doel het meest geëigend zijn. Dat zijn lang niet altijd de gewone oorlogsmiddelen. Het heeft geen zin, of er aan het Fransch- Duitsche front over en weer nog een millioen of zelfs een paar millioen strij ders zouden worden toegevoegd. De Ver. Staten vechten mee, nu reeds, in den zich ontwikkeldenden po- litieken belangenstrijd. Ook al hebben ze den oorlog niet verklaard, zij staan aan Britsch-Fransche zijde. Op tweeërlei wijze steunen ze de twee verbonden Europeesche democra tieën. lo. Door levering van oorlogsgoe deren. De wijziging der neutraliteitswet is thans definitief door senaat en kamer, resp. met 45—25 en 223 —189 stem men, aanvaard en inmiddels door pres. Roosevelt afgekondigd. Het feit gaf Roosevelt aanleiding om in schoone woorden van vredelievende bedoelin gen te gewagen en ook staatssecretaris Huil sprak van de „voorname en heili ge taak'' van het land om den vrede te beschermen -waartoe de gewijzigde neutraliteitswet zou moeten dienen! - maar in feite hebben de Ver. Staten nu partij gekozen. Omdat de wijziging in oorlogstijd is doorgevoerd en practisch slechts aan één der partijen ten goede kan komen. Zooals we dat eerder reeds hebben uiteengezet. 2o. Niet enkel in Europa, maar ook in Azië hebben de Ver. Staten de partij van Britten en Franschen gekozen. Tot September j.l. hebben de Ame rikanen het vrijwel aan de Britten over gelaten om tegen Japan de belangen der niet-Aziatische volkeren in China te verdedigen. Toen Engeland in Eu ropa de handen vol kreeg door de moei lijkheden met Duitschland, hebben de Japanners door een fel anti-Britsch op treden (conflict in Tientsin) een snel einde willen maken aan allen „vreem den" invloed in China. Maar toen heb ben de Ver. Staten de verdediging van de West-Europeesche en Amerikaan- sche belangen tegenover Japan op zich genomen. De Amerikaansch-Japansche betrekkingen zijn als gevolg van dien, op het oogenblik zeer gespannen. Toen de Ver. Staten in Azië de Britsche taak overnamen, begonnen ze hun actie met de opzegging van het met Japan geslo ten handels- en scheepvaartverdrag. De opzeggingstermijn moet worden ont zien, maar in Januari a.s. eindigt nu elke verplichting. En er is niets onder nomen ten behoeve van een nieuwe overeenkomst, integendeel hebben de Ver. Staten gedreigd met een in voerverbod van Japansche goederen. Japan heeft aanvankelijk het Ameri- kaansche verzet willen negeeren, omdat het meende, dat het de handen meer vrij had gekregen door de actieve interven tie van Rusland in Polen. Maar nu Rus land zich vrijgehouden heeft van deel name aan den oorlog in Europa en zijn reserves in Azië op volle sterkte kon handhaven, is Tokio's positie moeilij ker geworden. We vermogen niets te voorspellen inzake de te verwachten Amerikaansch- Japansche onderhandelingen, maar feit is, dat de Vereen. Staten zoowel in Eu ropa als in Azië aan de Britsche en Fransche zaak op het oogenblik groote diensten bewijzen. En daarmee aan de eigen zaak. De Russisch-Finsche onderhandelingen vlotten niet. Nog steeds is de Finsche delegatie in Moskou, maar deze heeft om nieuwe instructies geseind naar Hel sinki en die zullen waarschijnlijk Don derdag pas aankomen. De Finsche re geering uitte zich de laatste dagen o.m. bij monde van Erkko, minister van bui- tenlandsche zaken, zeer krachtig. Fin land wenscht volkomen zijn zelfstan digheid te bewaren en geen concessies te doen, welke de veiligheid van het land verzwakken. Over deze en dergelijke uitingen toont men zich in Moskou zeer geprik keld; men beschouwt ze als... bedrei gingen! De onderhandelingen verkeeren in een kritiek stadium en de vraag rijst: wat zai Rusland doen? Zal het zijn ver- langslijstje systematisch afwerken en de Finnen desnoods met geweld onder werpen? Of zal het liever tot een com- promie zien te geraken, alzoo geen tijd verliezende voor het stellen van de overige étappes op den imperialisti- schen weg? In het laatste geval zou dan Roeme nië aan de beurt komen voor een uit- noodiging naar Moskou ter bespre king van „gemeenschappelijke" belan gen. Het schijnt aldus valt tenminste op te maken uit de berichten uit Bel grado dat langs diplomatieken weg reeds besprekingen worden gevoerd, op initiatief van Roemenië, om de Balkan entente uit te breiden tot Bulgarije en Hongarije, teneinde zoo een neutraal blok te vormen. Hoewel men veronderstelt dat dit neutrale blok om Italië geschaard zal worden, heeft men tot dusver nog geen Italiaansche stappen te dien aanzien te Belgrado bemerkt. In leidende Italiaan sche kringen toont men zich terughou dend ten aanzien van deze aangelegen heid. Zou Mussolini Italië's positie in de politieke strevingen nog steeds niet de finitief hebben bepaald? Het kan in Rome toch overigens geen twijfel wek ken, dat indien Italië den Balkan niet organiseert de Russen dat zullen doen. Het ronddobberen van het door een Duitsche prijsbemanning bevaren Ame- rikaansch schip de „City of Flint" heeft een einde genomen. De prijsbemanning zag blijkbaar geen kans om het schip naar een Duitsche haven te brengen en manoeuvreerde maar wat binnen de Noorsche territoriale wateren, gevolgd door Noorsche oorlogsschepen. Toen het schip ankerde, z.g. om een ziek lid van de Amerikaansche bemanning aan land te brengen en een Noorsche ge neesheer had uitgemaakt, dat daartoe geen reden bestond, werd volgens de Noorsche wetsbepalingen de Duitsche prijsbemanning geïnterneerd en het schip vrijgegeven. In Berlijn is men daarover zeer ontstemd, maar in Was hington verheugd. De Amerikaansche regeering heeft de regeering van Noor wegen dank betuigd voor de juiste toe passing van het internationale recht. LEVENSVERZEKERING WAALWIJK De duikboot-actie verloopt veel moei zamer dan in den oorlog van 1914 1918; de afweermiddelen blijken thans veel deugdelijker. De diepzee-bommen brengen heel wat verliezen toe. Berich ten we de vorige week van het vinden van verscheidene lijken van een Duit sche duikbootbemanning aan de Fran sche kust en van het aantreffen van een U-boot op een zandplaat in het Engel- sche Kanaal, thans wordt het bergen gerapporteerd ook weer in het Ka naal van vijf matrozen van een Duit- schen onderzeeër. De mannen hadden hun reddingsapparaten aan het lichaam gebonden zitten. EEN HEVIG LUCHTGEVECHT AAN HET WESTELIJK FRONT. Er zouden negen Duitsche toestellen omlaag geschoten zijn. Het Fransche legerbericht van Maan dagavond luidt: „Groote bedrijvigheid der wederzijd- sche luchtmachten. In een hevig ge vecht hebben negen Fransche jachttoe- stellen een aanval gedaan op een groep van 27 Duitsche jagers. Negen Duit sche toestellen werden neergehaald; tenminste zeven kwamen op ons gebied terecht. Onze patrouille keerde voltal lig en ongedeerd terug." MOSKOU BLIJFT BUITEN DEN OORLOG. Aan den vooravond van den 22sten verjaardag der bolsjewistische revolu tie heeft Molotof een rede gehouden, met als hoofdthema „het bankroet der kapitalistische wereld". Evenals in zijn vorige rede betoogde hij met veel na druk, dat de Sovjet-Unie zich krachtig zal verweren tegen de pogingen om haar eveneens in den oorlog te betrek ken. Het traditioneele manifest van de Komintern is zoo mogelijk nog feller en blijkbaar ook hetgeen eenige ver bazing heeft gewekt, aldus Reuter tot de arbeiders in Duitschland gericht. Bijzonder scherp richt het zich tegen Japan. AMERIKA DOET ZAKEN. Te Ottawa is een conferentie ge opend waaraan Britsche, Australische, VANAF HEDEN dagelijks VERSCH verkrijgbaar ONZE ZEEK BEKENDE T.i-99. PULLES-HEESBEEN Nieuw-Zeelandsche en Canadeesche gedelegeerden deelnemen, ter bespre king van vliegtuigaangelegenheden. Volgens in omloop zijnde berichten is Canada voornemens 1500 vliegtuigen in de Vereenigde Staten te koopen. Walstreet Journaal meldt, dat de North American Aviaton Corporation, waarbij Engeland reeds verscheidene honderden vliegtuigen gekocht heeft, op het punt staat een groote bestelling te ontvangen van de Britsche lucht vaartmissie waarschijnlijk voor 1000 a 1600 toestellen. EEN ORANJEBOEK. Nederland en de oorlogstoestand. Bij de memorie van antwoord inzake de begrooting van zijn departement heeft de minister van buitenlandsche zaken een Oranjeboek overgelegd, waarin een overzicht is opgenomen van de voornaamste tot November 1939 in verband met den oorlogstoestand door het ministerie van Buitenlandsche Za- ken behandelde en voor openbaarma king geschikte aangelegenheden. Het Oranjeboek, dat twintig folio pagina's druks beslaat, opent met een bespreking van de werkzaamheden der regeering tot behoud van den vrede. De oproep van de Oslo-Staten van 23 Augustus is er in opgenomen, waarna het aanbod van goede diensten van de Koningin en den Koning der Belgen wordt vermeld. Daarbij wordt gezegd, dat van Nederlandsche en Belgische zijde aan dit aanbod geen ruchtbaarheid werd gegeven, om eventueele inleiden de besprekingen niet te bemoeilijken. De eerste berichten over dezen stap kwamen uit het buitenland. Voorts worden de Duitsche en de Britsche verklaringen omtrent de eer biediging onzer neutraliteit, die al eer der gepubliceerd zijn in volledigen tekst afgedrukt, evenals de Nederlandsche neutraliteitsproclamatie. De daarop volgende hoofdstukken behandelen de schendingen van het Nederlandsch rechtsgebied door vlieg tuigen en door één schip (de Britsche kanonneerboot „Leith", die op 13 Sep tember door Straat Riouw voer), de aanvallen op Nederlandsche vliegtui gen, de belemmeringen van het vrije handels- en postverkeer, de bespreking der Oslostaten, het' vlagverbod en de bescherming van vreemde belangen. Het meerendeel der thans officieel gepubliceerde feiten is reeds bekend. DUITSCHE COMMENTAAR OP HET ORANJEBOEK. De correspondent van de N.R.Crt. te Berlijn telefoneerde aan zijn blad: „Tot dusver is nog nooit een zoo dui delijk en volledig tafereel opgehangen van den wanhopigen strijd der neutra len tegen de Britsche zeerooverij". Met deze woorden bespreekt de B. Z. am Mittag het Nederlandsche oranjeboek. De Nederlandsche regeering, zoo gaat het blad verder, heeft zich niet alleen verdienstelijk gemaakt ten opzichte van het eigen volk, zijn recht en zijn gekne veld economische leven, maar ook ten opzichte van de andere neutralen, wel ke door Engeland al even brutaal wor den behandeld. Boven deze beschou wing staat als titel: „Nederlandsche vlucht in de openbaarheid; onbarmhar tige onthullingen over de inbreuk van Engeland op het volkenrecht". Vele andere bladen geven met ande re woorden commentaren in gelijken geest. Ook in de Wilhelmstrasse prijst men het oranjeboek als „de eerste samen vattende critiek van een neutrale mo gendheid op de verachting van de be palingen van het volkenrecht door een oorlogvoerende mogendheid, te weten Engeland". Doch men voegt er gelaten aan toe, de kans gering te achten, dat Engeland door dergelijke publicaties zal worden bewogen, zijn druk op de neutrale mogendheden te verlichten. In dit verband wordt van geïnspi reerde Duitsche zijde nog opgemerkt, dat in Engelsche organen, gelijk de Fi nancial News en de Daily Telegraph gewag wordt gemaakt van het voorne men om maatregelen te treffen, tenein de te verhinderen dat Duitschland aan neutrale landen goederen levert en dus doende in die landen een schuldvorde ring in deviezen krijgt. Men gelooft hier nauwelijks dat een neutrale mogendheid alleen op grond van de omstandigheden dat Duitschland daardoor een schuld vordering in deviezen krijgt van het be trekken van goederen uit Duitschland zal afzien. KOSTWINNERSVERGOEDING WORDT GEHEEL HERZIEN. Omtrent de wijziging der kostwin nersvergoedingen meldt de regeerings- persdienst thans het volgende: De minister van Defensie heeft onder dagteekening van 2 November j.l. een regeling voor de kostwinnersvergoe dingen vastgesteld, die in menig op zicht afwijkt van de regeling, welke tot dusver gold. Wel blijven de algemeene beginselen, waarop het instituut der kostwinnersvergoedingen berust, onge wijzigd, doch de berekeningsmethode van de vergoedingsbedragen ondergaat een belangrijke verandering en vooral een groote vereenvoudiging. In verband met de verhooging van het maximum van 2.50 tot 3. welk maximum in bijzondere gevallen nog kan worden overschreden, zullen vele vergoedings bedragen worden verhoogd. Dit betee- kent echter volstrekt niet, dat een alge meene verhooging zou plaats hebben. Er zijn ook vergoedingen, die verlaagd zullen worden, doch dit zal alleen voor- De Echo van het Zuiden, WaaHykscIie en Lanptraatsche Courant. V J

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1939 | | pagina 1