Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
1843
De Algemeene Toestand
„NOORD-
BRABAND"
Ruwe handen
Automatiek PUUiS-HESBtbN
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD
Croquetten
en uitterbollen
NUMMER 100.
WOENSDAG 20 DECEMBER 1935.
62e JAARGANG.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG
Brieven. Ingezonden stukken, gelden,
tnz. franco te zenden aan den Uitgever
Abonnementsprijs per 3 maanden
f 1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40
UITGAVE
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO.
GIRO-No. 50798.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons -bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
De houding van Italië.
Met meer dan gewone belangstelling
is in de wereld uitgezien naar de voor
af met veel tam-tam aangekondigde re
de van den Italiaanschen minister van
buitenlandsche zaken, graaf Ciano, die
aan de hand van de besprekingen in de
jongste bijeenkomst van den Oppersten
Fascistischen Raad Italië's positie in 't
samenstel der huidige conflicten zou
uiteenzetten.
De rede is een zeer uitvoerige ge
worden en de korte beteekenis er van
is: Italië houdt zich buiten den oorlog,
zoolang het nog niet weet, wie winnen
zal. Het gooit in ieder geval geen oude
schoenen weg, vóór het nieuwe heeft
en houdt dus m.a.w. vast aan het bond
genootschap met Duitschland. Het on
dersteunt zonder er de wapenen voor
op te nemen de Duitsche aanspraken
in het huidige conflict en uit alles, wat
Ciano zeide, kan men opmaken, dat Ita
lië gewapender wijze zijn eigen aan
spraken zal trachten geldend te maken
op het moment, dat het daarvoor den
tijd gekomen acht.
Ciano fulmineerde op 't verdrag van
Versailles, maar hij vergat dat Italië
toen daar aan den kant van Frankrijk
en Engeland zat en dat het daar zijn
eigen en dnderer zaak door c^handig
optreden heeft bedorven.
Was dat misschien een verontschul
diging voor z'n inval in Abessinië? En
de stichting van Polen en Tsjecho-Sio-
wakije waren die niet gegrondvest op
het zelfbeschikkingsrecht der volkeren?
Ciano's rede heeft ook een sterken in
druk gelegd op het anti-bolsjewistische
karakter van Mussolini's politiek. Cia
no zette uitvoerig de voorgeschiedenis
van den huidigen oorlog uiteen en er
kent de eenstemmigheid, welke tusschen
Berlijn en Rome bestond tót aan Salz
burg" toe. In Salzburg had de Duitsche
regeering hem kenbaar gemaakt, dat
Duitschland ver gevorderd was met het
afsluiten van een handelsverdrag met
Rusland, om aldus Rusland in het ko
mende conflict met het Westen te neu
traliseeren. Maar eenige dagen later
werd in Rome de afsluiting bekend van
een politieke overeenkomst van Berlijn
met Moskou: het niet-aanvals-pact".
Zonder dat Ciano het met zooveel
wootden te kennen geeft, blijkt uit zijn
rede duidelijk, dat dit accoord een ver
koeling heeft gebracht in de betrekkin
gen tusschen Rome en Berlijn.
Als oogenblikkelijke taak acht Mus
solini zich geroepen een wachter op
den Balkan te zijn tegen het Russische
gevaar. Ciano heeft met groote beslist
heid gewezen op de goede betrekkingen
van Rome met de neutrale landen en in
het bijzonder gewaagde hij van de
vriendschap met Joegoslavië, Roeme
nië, Hongarije, Bulgarije, Griekenland,
Turkije en Zwitserland.
Ciano zei woordelijk:
,,Door het behoud van den vrede in
het Donaubekken en op den Balkan te
verzekeren, wordt het gemeenschappe
lijk belang van al die landen gediend.
Daarom volgt Italië met groote sympa
thie elke betooging, waarmede die vol
keren den wensch uiten, de hangende
kwesties in der minne te regelen, waar
bij Italië bereid is hen met raad bij te
staan".
Italië is bereid om nogmaals actie te
ontplooien ten gunste van den vrede,
maar het is ook „vastbesloten krachtig
zijn belangen, zijn verkeerswegen te
land, in de lucht en op zee te verdedi
gen. als mede zijn prestige en toekomst
als groote mogendheid.
„Die verdediging wordt gewaarborgd
door de discipline vol enthousiasme van
het Italiaansche volk, door de kracht
van onze wapenen en door den wil en
het genie van den duce
Wat de oorlogvoering tusschen
Duitschland en de geallieerden betreft,
haar zwaartepunt ligt nog steeds ter
zee en van hetgeen zich daar den laat-
sten tijd afspeelde, is het speciaal de
slag aan Uruguay's kust, welke sterk de
publieke aandacht heeft getrokken. Be
langrijk is zulk gevecht eigenlijk geens
zins, maar het wekt romantische voor
stellingen, welke de moderne oorlog
voering haast niet meer te „genieten"
geeft. Evenals in 1914 dwalen enkele
Duitsche oorlogsbodems over de we
reldzeeën, nu en dan onverhoedsche
uitvallen doende naar vrachtvaarders
uit de oorlogvoerende of... van neutra
le landen, om deze te vernietigen.
De vloten der geallieerden zijn mach
tig genoeg om aan deze piraterij op den
duur een einde te stellen, maar ze kun
nen natuurlijk niet verhinderen, dat
het spel van kat en muis eenigen tijd
met „succes' wordt gespeeld. De op
pervlakte der wereld bevat veel meer
zee dan vasten bodem en het is even
moeilijk om op die onmetelijke water
vlakten een bepaald schip, dat zich bui
ten de scheepvaartroutes beweegt, te
vinden, als een bepaalde kameel te ont
dekken, die zich op willekeurige wijze
verplaatst in de Sahara-woestijn.
Het vestzakslagschip „Graf Spee
werd het eindelijk noodlottig, toen het
weer eens, thans in de buurt van de
kust van Uruguay, een uitval deed naar
een scheepvaartweg en een Franschen
koopvaarder wilde aanhouden om dat
schip te vernietigen. Een drietal Brit-
sche kruisers sneden den vijandelijken
oorlogsbodem de pas af en... het thans
bekende gevecht ontstond.
De „Graf Spee" is de haven van
Montevideo de hoofdstad van Uruguay
moeten binnenvluchten, achtervolgd
door de Britsche kruisers. Een over
winning manifesteert zich zelden in een
vlucht! De Duitschers wijzen er op, dat
de „Graf Spee" toch maar twee Brit
sche kruisers zwaar heeft gehavend in
een gevecht van een tegen drie. Inder
daad, van drie tegenstanders kan men
er méér dan één treffen; de Britten heb
ben daatoe de kans niet gehad. De
„Graf Spee' had bovendien een belang
rijk voordeel op zijn tegenstanders: de
Duitsche oorlogsbodem was zwaarder
bewapend, hij voerde geschut dat aan
merkelijk verder reikte dan dat der
Britten.
Hoe dat echter ook zij, zoowel de
Duitschers als de Britten hebben dap
per gestreden. Helaas heeft deze strijd
veel bloed gekost; de Duitschers heb
ben in Montevideo 36 leden der beman
ning van de „Graf Spee" ter aarde be
steld en aan boord van de „Exeter"
waren 50 dooden en vele gewonden.
De autoriteiten van Uruguay hebben
den commandant van den Duitschen
oorlogsbodem volgens de regelen van
het internationale recht enkele dagen
respijt gegeven om zijn schip te doen
herstellen en daarna weer het ruime
sop te "kiezen. Anders zou de „Graf
Spee voor den verderen duur van den
oorlog worden geïnterneerd.
Men heeft dagenlang over de wereld
gefilosofeerd wat er gebeuren ging. De
Engelschen kregen krachtige verster
king, een Fransch oorlógsschip kwam
er bij; zouden er Duitsche duikbooten
komen? Kortom, er was groote span
ning. Zou hij 't nog wagen, zou hij zich
later interneeren?
Toen kwam nader bericht over den
ondergang van de „Graf Spee". De
oorlogsbodem heeft Zondagavond de
ankers gelicht, maar niet dan nadat 700
leden der bemanning en een groot deel
der voorraden waren overgebracht op
een Duitsch vrachtschip in de haven
van Montevideo, de „Takoma". De
„Graf Spee" stoomde daarna op, doch
werd buiten de haven op bevel van Hit-
Ier, door de eigen bemanning tot zin
ken gebracht.
Roemrijk is het niet; waarom geen
interneering als men terecht niet op
kan tornen tegen een geweldige over
macht? Dan spaart men tenminste be
manning en schip, welk laatste thans
roemloos ten onderging.
Ander nieuws omtrent de oorlogvoe
ring ter zee is de ondergang van den
Britschen torpedojager „Duchess die
tengevolge van vijandelijke actie (duik
boot of mijnen) is gezonken. Daarbij
zijn 6 officieren en 123 manschappen
omgekomen.
Twee Britsche tankschepen zijn op
mijnen geloopen en gezonken; ook
daarbij zijn velen omgekomen. Op gelij
ke wijze verloren de Britten de marine-
treiler „James Ludford
LEVENSVERZEKERING
WAALWIJK
Ook de Duitschers verloren eenige
schepen, o:m. de „Adolf Leonhardt"
(3000 ton), die bij aanhouding door de
eigen manschappen tot zinken werd ge
bracht, voorts de „Dusseldorf" (5000
ton) en het tankschip „Essolinda
Ten slotte zijn ook nog enkele neu
trale schepen op mijnen geloopen of ge
torpedeerd, o.m. het Noorsche schip
„Folina". Van de achttien opvarenden
zijn tot nog toe slechts twee man ge
vonden; beiden waren doodgevroren.
Het Japansche schip „Sanyo Maru",
dat de vorige week Rotterdam verliet
met een lading Duitsche machines voor
Japan, is 24 uur in een Britsche haven
opgehouden en daarop vrijgegeven, na
dat gebleken was, dat de lading enkel
bestond uit goederen, waarvan de be
stemming niet aan de contrabande-be
palingen in den weg stond. Algemeen
was men benieuwd, hoe deze zaak zou
verloopen, daar van Japansche zijde
was gedreigd met repressailles tegen de
lading van Britsche schepen in den Stil
len Oceaan, wanneer de Britten zich
de lading van de „Sanjo Maru" zouden
toeëigenen.
Voor wat de oorlogvoering ter zee
verder betreft, valt ten slotte gewag
te maken van den aanval van Brit
sche vliegtuig-eskaders op Duitsche
kustplaatsen met het doel om de
vaartuigen en vliegmachines te vernie
tigen, welke magnetische mijnen plegen
uit te strooien. De Britten zeggen bij
deze aanvallen drie machines, te heb
ben verloren en vijf Duitsche Messer-
schmidttoestellen te hebben neerge
schoten, welk laatste feit door toeval
lige Japansche ooggetuigen wordt be
vestigd. De Duitschers echter beweren
dat ze slechts één toestel kwijt raakten.
De Britsche aanvallen zijn op j.l.
Zondag herhaald. Daarbij zijn verschei
dene toestellen van aanvallers of
van vervolgers over ons grondge-
bied gevlogen. Nederlandsche lucht
patrouilles en ons afweergeschut heb
ben de vreemde machines verjaagd.
De laatste dagen is een groote acti
viteit ter zee en in de lucht, Zooals
steeds spreken de berichten uit Enge
land en Duitschland elkander vlak te-',
gen. Hoor maar:
Uit Duitschland:
Tientallen Britsche vliegtuigen heb
ben gistermiddag een aanval onderno
men op DuitSche versterkingen aan de
kust van de Noordzee. Volgens de
Duitsche lezing zouden bij verscheiden
luchtgevechten, die verband met deze
actie hielden, 34 Engelschen zijn neer
geschoten. De Britsche admiraliteit
daarentegen verklaart, dat er zeven
Britsche vliegtuigen vermist worden en
dat twaalf Duitsche Messerschmidt-
toestellen vernield werden.
Een ander bericht:
De Duitsche luchtmacht heeft in de
laatste 48 uur, naar Reuter meldt, een
groote activiteit op de Noordzee ont
wikkeld en daarbij dertien Britsche
en ook neutrale - schepen met bommen
en machinegeweren bestookt, met het
gevolg, dat twee schepen gezonken zijn,
één eschip in zinkenden toestand ver
keert en verscheiden zeelieden verwon
dingen hebben opgeloopen. Het D.N.B.
echter meldt, dat vier Britsche schepen
tot zinken zijn gebracht en drie oorlogs
vaartuigen ernstig beschadigd werden.
Van Duitsche zijde ontkent men voorts,
dat „ook alléén-varende neutrale sche
pen met bommen en machinegeweer
vuur werden aangevallen".
Over den strijd in Finland valt nog
steeds hetzelfde te zeggen, wat van het
begin van het conflict af tot heden werd
gezegd en herhaald: de Finnen houden
dapper stand. Enkel in het uiterste, on
herbergzame Noorden, bij de IJszee,
schijnen de Russen voorwaarts te drin
gen, maar noch op de Karelische land
engte, noch in het midden-Oosten, ten
Noorden van het Ladoga-meer, kunnen
ze de Finnen uit hun stellingen verdrij
ven. Overal brengen de Finnen in ver
rassende tegenaanvallen den Russen
zware verliezen toe, nemen tanks en
ander materiaal in beslag.
Het aangevallen land heeft thans al
le nationale krachten in dienst der ver
dediging van het land gesteld. Alle nog
niet opgeroepen reservisten moeten zich
onverwijld melden.
Het verluidt dat deze maatregel re
serve-officieren tot zestig jaar en min
deren tot veertig jaar betreft.
In feite zijn alle weerbare mannen
tot 40 jaar onder de wapenen.
De regeering is van meening, dat zij
met succes weerstand tegen de agressie
zal kunnen blijven bieden, maar slechts
als zij op materieele hulp kan rekenen
en deze haar spoedig en volledig wordt
verleend.
Wat zullen de Volkenbondsstaten
doen?
De Volkenbonds resolutie was een
bittere pil voor Moskou.
Maar welke practische daden van
hulpverleening zullen de Volkenbonds
staten naast dit edele gebaar van „foei,
gij aanvaller" stellen?
Op die daden wacht Finland. Tever
geefs?
DE ONDERGANG VAN DE
„VON SPEE".
De spanning die eenige dagen ge-
heerscht heeft over het Duitsche vest
zakslagschip „Admiral Graf von Spee"
dat, na den zeeslag een toevlucht had
gezocht in de haven van Montevideo,
is gebroken. Aangezien de tijd om het
schip te herstellen te gering was, be
sloot commandant Langsdorff zijn schip
tot zinken te brengen.
Eenige mijlen buiten de haven van
.KOMT EVEN SMULLEN.
uiibluittna van Ie kwa
liteit kalfsvleesch.
Montevideo heeft dit scheepsdrama
zich Zondagavond afgespeeld, terwijl
duizenden nieuwsgierigen zich op de
kaden verdrongen.
De bemanning ging in de reddings
booten; eenige ontpiotfingen weerklon
ken en de „Admiral Graf von Spee"
verzonk in de golven."
Een fel brandend wrak was het eeni
ge, dat na enkele oogenblikken van het
vestzakslagschip te zien was.
Tijd voor herstelwerkzaamheden
të kort.
Voor 't vertrek van de „Graf Spee"
uit de haven van Montevideo heeft de
commandant een brief gezonden aan
den Duitschen gezant, waarin hij op
bitteren toon protesteert tegen de wei
gering der regeering van Uruguay meer
tijd toe te staan voor herstellingen aan
het schip. In dezen brief verklaart hij
dat het onmogelijk was herstellingen
uit te voeren binnen 72 uren, niet alleen
voor gevechtsdoeleinden, doch ook om
hoofd te bieden aan de normale geva
ren van scheepvaart en zee.
Met het oog op de houding der Au
toriteiten van Uruguay en zijn verant
woordelijkheid voor de levens van dui
zend man, /was de eenige weg, welke
hem overbleef, de redding voor te be
reiden van de bemanning en als protest
het schip op te blazen in de buurt van
de haven van Montevideo, aldus meldt
Reuter.
Haast een heele vloot op de loer.
Haast een heele vloot lag op den loer
of de „Graf Spee" de territoriale wate
ren zou verlaten om slag te leveren.
Volgens Reuter waren het de „Re
nown" (32.000 ton, met zes 15 duims
kanons), het Fransche slagschip „Dun-
kerque" (26.500 ton met acht 13 duims
kanons), de kruiser „Achilles" (7000
ton met acht zes duims kanons), de
„Ajax" (7000 ton met 8 zes duims ka
nons), het vliegkampschip „Ark Royal"
(22.000, met aan boord zestig vlieg
tuigen). De Ark Royal is het Britsche
vliegkampschip, dat volgens berichten
uit Duitsche bron tot zinken zou zijn
gebracht.
Protesten van Uruguay.
De regeering van Uruguay heeft bij
de Engelsche en Duitsche regeering ge
protesteerd in verband met den zeeslag.
Te Montevideo geeft men uitdruk
king aan verontwaardiging over het
feit, dat de plaats, welke was uitge
zocht om de „Graf Spee" in de lucht
te laten vliegen, de voornaamste anker
plaats was. Het wrak vormt een ernsti
ge hinderpaal voor het havenverkeer
en waarschijnlijk kan het alleen met be
hulp van dynamiet worden opgeruimd.
De regeering van Uruguay heeft z'n
neutraliteit stipt in acht genomen naar
alle zijden.
DUITSCHE KRUISER
GETORPEDEERD.
De secretaris der Admiraliteit deelt
mede, dat Z.M.'s duikboot „Ursula"
rapporteert, dat zij Donderdaq 14 De
cember om 14 u. 12 j.l. een Duitschen
kruiser van de „Köln"-klasse aan de
monding van de Elbe tot zinken heeft
gebracht. De kruiser werd beschermd
het Zuiden,
Waaiwyfeschc en Lanptraatstbe Courant,
-60cl. Bij Apolh.en Drogisten
