De Ned, Herv. kerk wordt gerestaureerd
10 cent per week.
HEUMATIEK
Zaterdag 27 Januari 1940 No. 8
De Echo van het Zuiden
Derde blad
Uitvoerig debat over de z.g.
„noodzakelijkheid-verklaring"
voor een op te richten R.K.
Ambachtschool te Waalwijk.
Donderdagavond kwam de gemeen
teraad van Waalwijk in voltallige
openbare vergadering bijeen onder
voorzitterschap van den Edelachtb.
heer E. C. J. Moonen, burgemeester.
Zooals voortaan gebruikelijk zal zijn
werd deze vergadering voor het eerst
door den voorzitter met gebed geopend
terwijl^-alle aanwezigen zich van hun
zetels verhieven.
Alvorens met de behandeling der
agenda te beginnen, wenscht de voor
zitter de raadsleden en hun gezinnen
een zalig nieuwjaar, waarbij hij de hoop
uitspreekt dat ons land en onze ge
meente voor rampen mogen worden
gespaard.
De heer Roxs dankt voor dezen
Nieuwjaarswensch en biedt namens
den raad aan den voorzitter de beste
wenschen aan.
Do notulen der vorige vergadering
worden hierna ongewijzigd vastgesteld.
AAN DE ORDE:
1. Ingekomen stukken.
a. Van de Gedeputeerde Staten.
[.Goedgekeurd raadsbesluit
van 29 December 1939 tot
aankoop van grond aan de
Kerkstraat.
2. Goedgekeurd raadsbesluit
van 29 December 1939 tot
wijziging der begrooting '39.
3. Mededeeling verdaging be
slissing omtrent de ter goed
keuring ingezonden begroo
ting 1940.
i 4. Machtiging tot het op beperk
te wijze dóen van ontvangsten
en uitgaven op de ter goed
keuring ingezonden begroo-
.ting 1940.
Deze stukken worden voor kennis
geving aangenomen.
b. Verzoek van de firma Gebr.
Teurlings alhier tot verkrijging
in erfpacht van een perceel
grond aan de Haven.
De voorzitter licht toe dat de firma
Teurlings ook de grond waarop haar
fabriek staat van de gemeente in erf
pacht heeft. Met het oog op noodige
uitbreiding harer fabriek vraagt zij een
nieuw perceel van 221M2 in erfpacht
op dezelfde voorwaarden.
B. en W. stellen voor dit verzoek
toe te staan.
De raad gaat hiermede z.h.st. ac-
coord.
2. Voorstel tot nooclzakelijkverkla-
ring van het stichten eener am
bachtschool.
De heer v. d. Waerden wijst er op
dat als een raadslid voorstellen in den
raad wil brengen, hij deze minstens 8
dagen tevoren moet indienen. Dat vindt
spr. ook zeer logisch, want andere
raadsleden moeten zich een oordeel
over de zaak kunnen vormen. Deze
eisch mag toch zeker gesteld worden
aan organen buiten den raad. Het ver
zoek dat hier in behandeling komt is
gedateerd 22 Januari. Reeds meermalen
heeft spr. bezwaar gemaakt tegen het
nemen van beslissingen zonder dat de
raad voldoende tijd had het betreffen
de onderwerp grondig te bestudeeren.
De raadsleden hebben het recht en den
plicht den noodigen tijd daarvoor te
verlangen. Spr. verzoekt met het oog
hierop de behandeling van dit voorstel
uit te stellen tot de volgende vergade
ring.
De voorzitter merkt den heer v. d.
Waerden op dat diens voorstelling niet
geheel juist is, daar de voorzitter met
goedvinden van den raad altijd nog
punten aan de agenda kan toevoegen.
Deze kwestie is thans nog in den
raad gebracht, omdat in een conferen
tie die spr. vorige week had met den
inspecteur van het Nijverheidsonder
wijs, deze er op gewezen heeft dat
vóór 1 Maart de vereischte stukken bij
het rijk moesten zijn ingediend om nog
een kans te maken de subsidie op de
begrooting van 1941 te krijgen. Anders
zou dit weer voor een jaar verkeken
zijn en kan een andere gemeente inet
dergelijke plannen ons misschien voor
zijn.
De tijd dringt dus, anders hadden
B. en W. deze zaak thans nog niet aan
hangig gemaakt. Het is zeer zeker een
belangrijke zaak. doch voorloopig
wordt van den raad slechts gevraagd
te verklaren dat men de oprichting van
een ambachtsschool als hier bedoeld,
noodzakelijk acht. Later kan de raad
om finantiëele of andere redenen nog
op zijn besluit terugkomen.
De opzet is om in de te stichten
school onderricht te geven aan jongens
van 12 tot 14 a 15 jaar, in het smids
vak, bankwerken, electrotechniek, in
strumentenmaken en automontage en
voorts in het schoenmakershandwerk
en net bedienen van die machines wel
ke in de schoenindustrie door jeugdige
krachten bediend kunnen worden.
De jongens kunnen met hun 12 jaar
beds de 7 klassen der lagere school
oorloopen hebben en wanneer ze 12
ar en 8 maanden zijn mogen ze in elk
eval de school verlaten.
Waar ze eerst met hun 14 jaar in
betrekking mogen gaan, kunnen ze eerst
nog 2 jaar een ambachtscursus aan de
ze school volgen.
De schoenfabrikanten, waarmee spr.
isteravond nog vergaderd heeft, heb-
en hun volledige medewerking met
dezen opzet toegezegd.
Het is dus omdat zij door de om
standigheden daartoe gedwongen zijn,
dat B. en W. nog in deze vergadering
een noodzakelijkheidsverklaring van
den raad willen vragen.
De heer Verdoorn zegt het als regel
ook zeer nuttig te vinden, dat de raad
minstens 8 dagen tijd heeft voor bestu
deering der voorstellen. In dit geval
komt het hem echter voor. dat er niet
veel studie voor noodig is, om het eens
te zijn over de wenschelijkheid, dat hier
een nijverheidsschool komt. Daarom
zou hij het zeer betreuren, wanneer om
formeele redenen vertraging in de plan
nen zou komen.
De heer Pullens kan zich in dit geval
met directe behandeling wel vereeni
gen, omdat er geen bindend besluit be
hoeft te worden genomen, doch men
zich slechts heeft uit te spreken of men
in het algemeen de oprichting eener
nijverheidsschool van belang acht. 1z.
t. kunnen we op deze zaak nog terug
komen.
De heer Roxs zegt aanvankelijk de
zelfde meening te zijn toegedaan ge
weest als de heer v. d. Waerden, doch
na de uiteenzetting van den voorzitter
kan hij zich volkomen met directe be
handeling vereenigen. Ook hij acht een
nijverheidsschool hier noodzakelijk.
De heer de Brouwer zegt aanstonds
overtuigd te zijn geweest van de nood
zakelijkheid van deze school, omdat de
kennis van het handwerk de voornaam
ste basis vormt voor de arbeiders in de
schoenindustrie, ook al worden ze later
aan de machines te werk gesteld. Het
heeft hem alleen verwonderd, dat hier
niet eerder een dergelijke school tot
stand gekomen is.
De heer v. Driel vraagt of het de be
doeling is het aantal vakken nog uit te
breiden, o.a. met houtbewerking.
De voorzitter wijst er op, dat aan de
nijverheidsscholen van Den Bosch en
Tilburg de vakken timmeren en schil
deren slechts matig bezet zijn. Er gaan
uit deze omgeving 39 jongens naar de
ze scholen. Aangenomen wordt dat
minstens het dubbele aantal de am
bachtsschool in Waalwijk zal bezoeken,
omdat vele ouders het bezwaarlijk vin
den hun kinderen naar Den Bosch of
Tilburg te sturen.
Zouden er veel aanvragen voor het
timmervak komen, dan is het mogelijk
ook dit in het leerplan op te nemen.
De heer Pullens vraagt om in de toe
komst zoo mogelijk te vermijden dat de
raad niet meer de noodige tijd voor be
studeering der voorstellen heeft. Hij
vindt het altijd onprettig als men als
raadslid voor voldongen feiten ge
plaatst wordt.
De voorzitter herhaalt dat dit een
geval van force majeur is.
De heer v. d. Waerden vindt het niet
alleen onprettig, maar het strijdt zijns
inziens met het gevoel van eigenwaar
de. Men zou de Febr.-vergadering voor
dit geval wat vroeger kunnen stellen,
om nog vóór 1 Maart de stukken te
kunnen indienen. Zulks vindt hij logi
scher, dan het voorstel op deze verga
dering er door te drijven. Er zijn ver
schillende punten, waarover spr. zich
nog wilde oriënteeren.
De voorzitter merkt op, dat de raad in
het algemeen het wel eens zal zijn over
de noodzakelijkheid. In welken vorm
de school tot stand komt is een kwestie
van latere zorg.
De voorzitter doet hierna voorlezing
van de antwoorden van diverse organi
saties wier meening over deze materie
was gevraagd.
De Ver. van Waalwijksche Schoen
fabrikanten acht de stichting zeer wen-
schelijk en van groot nut voor de
Waalwijksche schoenindustrie. Juist
ómdat Waalwijk het centrum van de
schoenindustrie is en hier veelal het
betere schoenwerk gemaakt wordt,
acht men een afdeeling voor machinale-
en handschoenmakerij zeer noodig.
De R. K. Middenstandsvereeniging
vindt dat de oprichting in een lang ge
voelde behoefte van Waalwijk en de
Langstraat zal voorzien.
De Chr. Besturenbond juicht de op
richting eveneens ten zeerste toe, om
dat voor financieel minder krachtige
ouders, de gelegenheid geboden wordt
hun kinderen naar een ambachtschool
te zenden. Hij betreurt het dat voor
loopig de afdeeling houtbewerking nog
niet in het plan is opgenomen en zou
gaarne het aantal leervakken met dit
vak uitgebreid willen zien.
De R.K.W.V. verklaart zich even
eens overtuigd van het nut voor de ar
beidende jeugd, waar hier elke gele
genheid voor vakonderwijs ontbreekt.
Ook met den R.K. grondslag wordt de
volle instemming betuigd.
De Nederl. Fabrieksarbeidersbond
St. Willebrordus juicht eveneens de
plannen ten zeerste toe.
De heer Pullens informeert of de
schoenmakerij-afdeeling in geen enkel
opzicht in concurrentie zal komen met
de bestaande Rijksschool.
De voorzitter antwoordt dat de leef
tijden der leerlingen van de ambacht
school varieeren tusschen 12 tot 14 a
15 jaar, terwijl aan het bestaande insti
tuut jongens van hoogeren leeftijd wor
den opgeleid tot leiders.
De heer v. d. Waerden zegt dat de
wenschelijkheid van de oprichting der
school wel vast staat. Er blijven echter
nog tal van vragen voor hem open.
Moet het handvak of de machinale af
deeling overwegen? Welke plaatsen
zijn er betrokken bij de streek met
50.000 inwoners, waarover in het plan
gesproken wordt? Weike geloofsrich
ting os'erheerscht in die plaatsen. Zul
len jongens van andere gezindten naar
een R.K. school in Waalwijk komen?
Waarom richt men in deze streek met
zijn gemengde bevolking geen alge-
meene school op? Den Bosch en Tilburg
waar de bevolking toch overwegend
katholiek is, hebben ook geen R.K.
doch een algemeene ambachtschool.
Daar plaatst men zich dus op een rui
mer standpunt. Dit standpunt zou spr.
hier ook ingenomen willen zien.
De voorzitter constateert dat de voor
naamste kwestie voor den heer van der
Waerden is een R.K. of een neutrale
school. Op dit punt heeft men hier
reeds veel ervaring opgedaan. Wil
men leerlingen voor de op te richten
ambachtschool krijgen, dan moet men
op de eerste plaats de medewerking
krijgen van de schoolhoofden en
schoolbesturen en deze zijn voor het
meerendeel katholiek. Spr. wijst er op,
dat men tegen deze kwestie niet te
zwart moet aankijken. Op de verschil
lende R.K. scholen die hier reeds be
staan, komen ook veel leerlingen van
andere gezindte, zelfs is er een kook
cursus bij de Zusters, die overwegend
door protestantsche meisjes wordt be
zocht.
Men schijnt er in die kringen dus
anders tegen aan te kijken dan de heer
d. Waerden. Spr. is er van over
tuigd dat men ook tegen deze R. K.
school geen bezwaar zal hebben. Met
de streek van 50.000 inwoners wordt
bedoeld het rayon tusschen Raamsdonk
en Drunen en het Zuidelijk deel van
het Land van Heusden en Altena.
De heer Buijkx meent dat de heer v.
d. Waerden eigenlijk zelf het bewijs ge
leverd heeft dat liet een R.K. school
moet zijn. Juist omdat men in Den
Bosch en Tilburg reeds neutrale scho
len heeft, zou deze nieuwe school een
katholieke moeten zijn.
De heer v. d. Waerden kan uit het
feit dat er vele andersdenkenden R. K.
scholen bezoeken niet anders dan de
conclusie uit trekken, dat dezen zich op
een ruimer standpunt stellen dan de
hoofden en besturen van R.K. scholen.
Het is mogelijk, dat deze streek over
wegend katholiek is, doch dit zou spr.
nog precies willen nagaan.
Waarom moeten wij als kleinere ge
meente er een katholieke school van
maken. terwijl grootere katholieke
plaatsen een algemeene school hebben
opgericht?
Spr's bezwaar zou niet zoo groot zijn,
als er een algemeene, een R.K. en een
Chr. school kon komen, maar die moge
lijkheid is er niet. De niet-katholieken
hebben dus de keus: óf geen ambachls-
onderwijs, of naar een R.K. school.
Voor dit laatste zouden zij zich tóch
eenigszins geweld moeten aandoen.
Het Wordt hier een kwestie: wij hebben
de macht en daarom maken we er een
R.K. school van.
De voorzitter merkt op dat de dis
cussies gaan afdwalen. Alleen de nood
zakelijkheid van een ambachtschool is
hier aan de orde.
De heer Verdoorn onderschrijft deze
opmerking en concludeert dat de raad
er een principieele kwestie van gaat
maken.
De heer Buijkx moet nog even terug
komen op het gezegde van den heer
v. d. Waerden dat niet-katholieken
zich geweld moeten aandoen om naar
een R.K. school te komen, maar als er
een neutrale school komt dan zouden
zoowel de katholieken als de christelij-
ken zich geweld moeten aandoen.
De voorzitter meent ook dat men van
christelijken huize liever een katholieke
dan een neutrale school zal bezoeken,
vooral om de voorbeeldige verdraag
zaamheid welke hier tusschen de ver
schillende gezindten bestaat.
De heer de Brouwer merkt op, dat
het hier geen geloofskwestie is, maar
een zaak van algemeen belang en daar
bij mag men rekening houden met de
overwegend katholieke gezindtheid van
deze streek. Zou het initiatief genomen
zijn tot de stichting van een neutrale
school dan zou de raad ook daaraan
zijn goedkeuring wel niet onthouden
hebben.
'Wethouder Smolders wil. nu naast
de noodzakelijkheidsverklaring ook an
dere bijkomstigheden besproken wor
den, ook zijn meening zeggen. Volgens
den heer v. d. Waerden zouden we al
leen een breed standpunt innemen als
we een neutrale school stichtten. Wan
neer we alleen als breed beschouwen,
wat neutraal was, dan was het met het
begrip .breed in ons land wel treurig
gesteld.
De meeste scholen worden den laat-
sten tijd op principieelen grondslag op
gericht en zelfs meerdere nijverheids
scholen, die vroeger op neutralen
grondslag werden gesticht, zijn tot ka
tholieke of christelijke scholen omge
vormd. Spr. acht het juist een breed
standpunt dat men de scholen inricht
naar de behoefte der bevolking. Bij de
neutral? school wordt dit uitgescha
keld.
De heer van Heeswijk wil nog even
opkomen tegen de bewering van den
heer de Brouwer, dat de raad ook aan
de plannen voor een neutrale school
wel zijn goedkeuring zou geven. Spr.
weet niet waaraan de heer de Brouwer
't recht ontleent om namens den raad te
spreken. De heer van Heeswijk zou in
ieder geval als lid van de R.K.S.P. te
gen een neutrale school geweest zijn.
Het voorstel van B. en W. wordt
hierna met algemeene stemmen aange
nomen.
De voorzitter deelt mede, dat de in
specteur hem er op gewezen heeft, dat
het werk van den minister zou worden
Een juweeltje van 15e eeuwsche bouwkunst in ouden glorie hersteld.
Niet zonder reden, noemt men Rheu-
matiek een rampspoed, waaronder in
ons land ontelbare mannen en vrouwen
gebukt gaan. Onbeschrijfelijk zijn de
pijnen, ondragelijk de lasten, die rheu-
matiek al aan de menschheid gebracht
heeft. Want nog afgezien van de
pijnen zelf, gaan er zoovelen ten onder
aan de gevolgen, worden heele fami
lies het slachtoffer, omdat de onmacht
tot het verrichten van het dagelijksch
werk, het vaders onmogelijk maakt hun
dagtaak te verrichten: worden moeders
aan hun stoel of bed gekluisterd, om
dat aangetaste ledematen, krachteloos
en als het ware verlamd, ieder werk
weigeren. Koud. guur weer, regen en
Wind, vochtige woningen en allerlei
oorzaken meer, kunnen leiden tot aan
vallen van rheumatisc'ne pijnen. Maai
de grond-oorzaak is altijd onzuiver
bloed. Schadelijke zuren, die niet
behoorlijk door het lichaam worden af
gevoerd, die zich ophoopen en vastzet
ten in spieren, spierweefsels en ge
wrichten, die zijn de eigenlijke oorzaak
van Uw snerpende Rheumatische pij
nen. Daarom moet ge Kruschen Salts
nemen. Dit heilzame middel, dat
reeds zoo onnoemelijk vele lijders aan
Rheumatiek van hun pijnen verlost
heeft, zal ook Uw bloed zuiveren en
zoodoende de oorzaak wegnemen van
Uw lasten en pijn. Kruschen Salts
is samengesteld uit 6 minerale zouten,
welker aansporende werking op Uw
lever, nieren en ingewanden, deze or
ganen tot grooter actie brengt: die ze
weer doet functionneeren precies zoo
als vroeger: die ze eigenlijk weer jong
maakt en opgewassen tegen hun taak:
Uw bloed te zuiveren, het vrij te hou
den van pijnverwekkende zuren en de
ze af te voeren langs natuurlijken weg.
Wees verstandig breek Uzelf
uit de ban van pijnen »n ongemak,
wordt weer de oude! Neem Kruschen
Salts. lederen morgen bij het op
staan de beroemde kleine hoeveelheid
Kruschen, zooveel als er op een cent
gaat in Uw eerste kopje thee. 't Is
zoo weinig en doet U zoo wonderlijk
véél goed. Kruschen Salts is verkrijgb.
bij apoth. en drog. a 0.40, j 0.75 en.
1.60 (extra groot pak). Fabr.: E.
Griffiths Hughes Ltd., Manchester
(Engeland). Opgericht 1756.
De Westzijde der historische Nederl. Herv. Keik,
die thans wordt gerestaureerd,
vergemakkelijkt als de raad in beginsel
zou kunnen besluiten de grond voor de
ambachtschool gratis af te staan.
Het benoodigde perceel zal 80 bij 50
Meter groot moeten zijn. Gedacht is
aan een terrein nabij de R.K. Huishoud
en Industrieschool, eigendom van het
R.K. Kerkbestuur. De waarde van den
grond in dit nieuwe deel van het uit
breidingsplan bedraagt 2.50 per vier
kante Meter, zoodat het benoodigde
terrein een waarde van 10.000 ver
tegenwoordigt. Zoolang omtrent de
stichting nog niets vaststaat, moet met
den eigenaar worden overeengekomen,
dat het terrein niet voor andere doel
einden wordt verkocht en het is billijk
hiervoor een schadevergoeding van 4
procent te geven.
De raad gaat z.h.st. er mee accoord
dat vier procent van de grondwaarde
als schadevergoeding wordt gegeven
en besluit in beginsel, den grond gratis
beschikbaar te stellen.
3. Voorstel tót vaststelling van het
bedrag der uitkeeringen aan ande
re gemeenten ingevolge artikel 104
der lager onderwijs-wet.
Wordt goedgekeurd.
4. Voorstel tot ruiling van grond aan
de Wagenstraat met de N.H. Ge
meente van Waalwijk.
Zie praeadvies in ons blad van j.l.
Woensdag.
Ook dit voorstel gaat onder den ha
mer door.
5. Voorstel tot het aangaan eener
geldleening met den Rijksdienst
voor de Werkverruiming voor het
herstellen van de N.H. Kerk van
Waalwijk.
Zie praeadvies in ons blad van j.l.
Woensdag.
Zonder opmerkingen gaat de raad
hiermede accoord.
6. Voorstel tot wijziging der begroo
ting 1939.
Wordt goedgekeurd.
I)
Waalwijksche en Langstraatscne Courant
is het eenige blad dat U de
beiichlen, verslagen van ge
meenteraad en andere belang
rijke vergaderingen uitvoerig en
volledig geeft van Waalwijk.de
Langstraat en omgeving.
In dit blad vindt men vraag
en aanbod van personeel uit
de industrie, verkoopirgen van
notarissen, ingezonden stukken
enz.
Zooals uit het raadsverslag in dit
blad blijkt, zal de Nederl. Herv. Kerk
worden gerestaureerd.
liet meest indrukwekkende histori
sche gebouw, dat onze gemeente rijk
is, doch dat jaren achtereen in een
zeer desolaten om niet te spreken van
bouwvallige» toestand verkeerde, zal
hiermede in zijn ouden glorie van den
beroemden 15 eeuwschen bouwtrant
worden hersteld en nog honderden ja
ren zal het getuigen én van de kunde
en vaardigheid van onze oude bouw
meesters en van de doeltreffende sa
menwerking van Bijk, Provincie, Ge
meentebestuur. Kerkeraad en Bevol
king.
Eenige jaren geleden heeft onze me
dewerker, de heer v. d. Hammen
breedvoerig uitgeweid over de groote
historische beteekenis van dit monu
mentale bouwwerk, zoodat wij hel
overbodig achten om hierop terug te
komen.
Ieder weet, dat Waalwijk niet rijk
is aan historische monumenten,* doch
eveneens weet eenieder, dat onze Ne
derl. Herv. Kerk eeuwen langs zich
been zag schuiven en ook dc woelig
ste tijden van ons vaderland, o.a. de
tachtigjarige oorlog over zijn hoofd
zag gaan.
Op dit gebouw, dat dc eeuwen trot
seerde en thans nog getuigt van ons
roemrijk verleden, met zijn groote
bouwmeesters, moet Waalwijk trotsch
zijn en het kan niet anders of in brcc-
den kring moet hel besluit van den
gemeenteraad groote voldoening heb
ben gewekt.
De restauratie.
Wanneer men dit monumentale ge
bouw, aandachtig bekijkt, verwekt het
geen verwondering, dat er heel wat
aan moet gebeuren, voor aleer het
weer in waardigen toestand verkeert.
De bceren aan de buitenzijde moe
ten practisch alle worden opgehaald.
Tal van muren moeten worden ge
restaureerd, want het aantal scheu
ren en verbrokkelingen is bijna niet
te tellen. Voor dit doel is de geheelc
kerk in afzonderlijke deelen gefotogra
feerd en „Monumentenzorg" onder
wier auspiciën de restauratie ge
schiedt, heeft daarop aangegeven, wel
ke muurgedeelten vernieuwd moeten
worden. Om het historisch element
zooveel mogelijk te bewaren geschiedt
deze vernieuwing, met reeds gebruik
te steenen.
Dc hooge ramen, die getuigen van
den meesterlijken bou\vstijl van wel
eer zijn thans grootendeels dichtge
metseld en, daar, waar nog een raam
„prijkt" is het uiterst smakeloos en
in strijd met* iedere historische waar
de aangebracht.
Ook hierin wordt verandering ge
bracht en vooral dit laatste zal onte
genzeglijk zeer veel bijdragen om het
bouwwerk weer in zijn ouden luister
te herstellen.
Alle ramen, worden weer openge
broken, waar noodig gerestaureerd en
voorzien van glas in lood.
Enkele later aangebrachte deuren
vervallen en de oorspronkelijke in
gangen worden weer in hun ouden
stijl gebracht. Aan de Zuidzijde, dus
aan. de Grootestraat, wordt de thans
verfraaid.
De monumentale hoofdingang komt
aan de Westzijde.
De Zuidzijde wordt omgeven door
een fraai plantsoen, dat ongetwijfeld
ook veel zal bijdragen aan de verfraai
ing.
Ook aan het interieur is heel wat
op te knappen, want de bouwvalli
ge toestand, waarin dit verkeert gaat
alle perken te buiten en het is hoog
noodig, dat hierin verandering komt.
De verschillende entrée's zijn alle
even slecht en vormen zelfs een ge
vaar voor den bezoeker. De steenen
hierboven zitten voor het meerendeel
los.
Het plafond zal geheel vernieuwd
moeten worden. Waarschijnlijk wordt
dit opnieuw opgetrokken in eiken
hout.
Dc houten schotten, die de kerk
tot op lieden in verschillende deelen
splitsen komen te vervallen.
Het onooglijk houten schot lus-
schen het gedeelte waar thans de dien
sten worden gehouden en liet vroege
re koor, wordt vervangen door fraai
glas in lood.
Dc scheiding blijft hierdoor bestaan,
doch is licel wat smaakvoller. Hel
v.m. koor vormt dan een apart, klein
kerkgedeelte, dat gebruikt kan wor
den voor bijzondere diensten. Ook iu
dit gedeelte wordt een preekgestoelte
geplaatst.
Het orgel, dat thans te ver naar vo
ren staat, wordt verder naar achter
gebracht en omringd door een orgel
tribune. De bergruimte, die thans be
slaat, komt hierdoor tc vervallen en
wordt productief gemaakt, terwijl ook
dit plan de waardigheid-van het ge
bouw aanmerkelijk zal vergrooten.
Aan de zuidzijde van de kerk, dus
gedeeltelijk onder dc orgcltribune
wordt een consistorie-kamer gebouwd
en een kerkeraadszaal.
Verder komt het aparte kerkzaal-
tje, waarin thans kleine diensten wor
den geleid te vervallen, zoodat liet
kruismotief duidelijker tot uiting zal
komen en de kerk over liet geheel een
grootscheren indruk maakt.
De trap, die wegens liet gevaar voor
instorten geheel is onderstut, wordt
vernieuwd.
Menschen met een ruime fantasie
kunnen zich reeds de oude kerk in
denken na haar verjongingskuur, wan
neer het geheele gebouw is gerestau
reerd. Het zal dan een juweeltje van
oude bouwkunst vormen, dat schitte
rend is gelegen en van alle kanten de
aandacht op zich vestigt. Het zal wor
den een pronkstuk, niet alleen voor dc
gemeente, doch ook voor de heele
Langstraat en de provincie, 't Kan dan
gerust gerangschikt worden lot een
der fraaiste bezienswaardigheden wel
ke Waalwijk biedt.
Naast de gehouwen in jongeren stijl,
die reeds een internationale beroemd
heid beginnen te krijgen, we denken
hier speciaal aan de St. Jan kerk en
liet Raadhuis, zal Waalwijk evenals de
meeste plaatsen van beteekenis, zijn
bezoekers kunnen wijzen op dit his-
gelrommeld moeten worden.
Men heeft geld noodig.
Zooals overal is het ook hier een
kwestie van „dubbeltjes" en zooals uit
het prae-advies in 't vorig nummer
blijkt, zal er nog een goede 4.000.
bij elkaar getrommeld moeten worden,
getrommeld moet enworden.
Niet alleen de Ned. Herv. Gemeente,
doch de heele Waalwijksche burgerij
zal dit bedrag bij elkaar brengen, daar
aan twijfelen we niet. Ieder Waal wij ker
zal blij zijn wanneer de restauratie is
voltooid en daar, op een van de mooist
gelegen plaatsen een bouwwerk prijkt
dat de bewondering van een ieder te
recht verdient. Waarom zal dan ook
iedere Waalwijker zijn steentje niet
bijdragen?
Natuurlijk is het allereerst het
protestantsche volksdeel dat hier aan
zijn jasje zal worden getrokken, maar
toch moeten wij er aan denken dat na
de restauratie, de kerk kan gelden als
een van de fraaiste historische bouw
werken, dat een streeling vormt voor
de oogen van iedere inwoner; daarom
is het noodig dat allen offeren voor de
restauratie.
Reeds meerdere malen is het ons
gegeven moge zijn om in deze ko
lommen gewag te maken van de voor
treffelijke samenwerking die er be
staat tusschen de beide bevolkings
groepen en wij twijfelen niet, of ook
bij deze geldinzameling zal Waalwijk
zich van zijn goeden kant laten zien.
Gemeenteraad
Ml
