Gemeenteraad Waalwijk.
KRUSCHEN
Zaterdag 2 November 1940 No. 88
De Echo van het Zuiden
TWEEDE BLAD
a I
Dc gemeente-begrooting 1941
ongewijzigd vastgesteld.
De raad dezer gemeente kwam Don
derdagavond in voltallige openbare
vergadering bijeen onder voorzitter
schap van den Edelachtb. heer Burge
meester E. C. J. Moonen.
Secretaris de heer J. van Mierlo.
Na een geheime vergadering van
ongeveer anderhalf uur opende de
voorzitter om goed half negen de open
bare zitting.
De notulen der vorige vergadering
werden goedgekeurd,
AAN DE ORDE:
1. Ingekomen stukken.
a. Van de Gedeputeerde Staten.
1Mededeeling goedkeuring
raadsbesluit van 25 April '40,
tot wijziging der verordening,
regelende de rangen, het aan
tal, de samenstelling, de
eischen van benoembaarheid
en de bezoldiging van de ge
meentepolitie in de gemeente
Waalwijk.
2. Goedgekeurd raadsbesluit van
26 September 1940 tot over
schrijving eener bouwhypo-
theek.
3. Goedgekeurd raadsbesluit van
26 September 1940 tot aan
koop van het pand van P. Th.
Bierlaagh aan het raadhuis
plein.
4. Goedgekeurde raadsbesluiten
van 26 September 1940 tot
wijziging der begrooting '40.
b. Van het Centraal Bureau voor
Verificatie en Financieele Ad
viezen der Vereeniging van Ne-
derlandsche Gemeenten, 's-Gra-
venhage.
Proces-verbaal van kasopne-
ming bij den ontvanger, gehou
den 27 September 1940.
Al deze stukken worden voor ken
nisgeving aangenomen.
c. Van de Commissie van Toezicht
op het Lager Onderwijs, Alhier.
Verslag over 1939.
Naar aanleiding van dit verslag zegt
de heer van der Waerden het volgen
de:
Het verslag der Commissie van Toe
zicht op het Lager Onderwijs geelt mij
aanleiding tot enkele aanvullende op
merkingen.
Zooals de raadsleden wel gcuierkl
hebben is dit verslag buitengewoon
uitgebreid en naar ik meen zeer in
structief. Het is hier de plaats om on
ze waardeering uit te spreken voor de
grondige wijze, waarop de Voorzitter
en Secretaris van die Commissie zich
van hun taak kweten.
Het verslag toont aan, dat het L. O.
en het U.L.O.-onderwijs in onze ge
meente op een hoog peil staan. Alleen
de R.K. meisjesschool in de St. Cris-
pijnstraat telt 8 leerjaren, omdat aan
die school blijkbaar ook nijverheids
onderwijs gegeven wordt. l)e vraag
is gerechtigd of het niet gewenscht is
dit 8ste leerjaar af te schaffen en de
meisjes te verwijzen naar de nijver
heidsschool voor meisjes, die hiervoor
speciaal is opgericht en die in staat
is om dit onderwijs deskundig en vol
ledig te geven. Daardoor wordt be
reikt, dat niet de verkeerde opvatting
zou postvatten, dat het nijverheidson
derwijs eigenlijk onnoodig is.
Nu wij een goede huishoudschool
hebben, dienen de lagere scholen te
vermijden zich op dit speciale terrein
te bewegen om te bevorderen, dat zoo
veel mogelijk de meisjes de nijver
heidsschool volgen, zoodat die school
een maximum nuttig effect kan sor-
teeren.
Uit het verslag is niet te zien hoe-
veel leerjaren de meisjes ULO-school
zal omvatten, mogelijk kunnen B. en
W. hieromtrent inlichtingen geven.
Uit bijlage II, die zich speciaal be
zig houdt met de Don Bosco-school
voor B.L.O. zien wij, dat deze school
aan de verwachtingen voldoet en ge
leidelijk meer en meer leerlingen
trekt.
Nemen wij de statistische gegevens,
waaruit blijkt, dat gemiddeld 2% dei-
lagere school bevolking in aanmerking
komt voor B.L.O. en zetten wij daar
naast het bezoek uit de verschillende
gemeenten, die hiervoor in aanmer
king komen, dan krijgen we het vol
gende:
De wereldberoemde dagelijksche dosis
Kruschen Zout, zoo klein als ze is, doet
wonderen. Lijders aan de hardnek
kigste vormen van
Rheumatische Pijnen
zullen U dat bevestigen, want die we
ten bij ondervinding hoe weldadig een
bloed-zuiverende Kruschen-kuur werkt
op het heele gestel.
Bij alle apoth. en drog. 1.62, 1.47, 0.76, 0.41 p.fl.
-5 8
Je*
II +1 +1 II
-S .s
o s
a j - cs s.
Wij zien hieruit, dat Waalwijk het
buitengewoon belang van uit onder
wijs ten volle inziet Het bezoek uit
Sprang is ook goed te noemen. Uil
Drunen en Waspik kon het beter zijn.
Het bezoek uit Loon op Zand en
Raamsdonk is bedroevend. Vooral
Loon op Zand (Kaatsheuvel) slaat een
zeer pover figuur. Waarom werkt de
ze gemeente van =fc 1Ü.U0U zielen niet
mede aan de bevordering van de be
langen der kinderen van hare ingeze
tenen, die dit onderwijs evenzeer
broodnoodig hebben.
Wat de Commissie van Toezicht op
het Lager Onderwijs zegt over de gas
verlichting, verdient alleszins de be
langstelling van het dagelijksch be
stuur, omdat daaruit blijkt, dat het
gewenscht is deze verlichting zoo snel
mogelijk door electrische verlichting
te vervangen.
Het is verder absoluut noodig, dat
aan de verschillende scholen een
spreekkamer komt, zooals de Comm.
in haar verslag met klem van rede
nen betoogt. Mag verwacht worden,
dat B. en W. dit zullen bevorderen.
Ook de opmerkingen der Commis
sie over de huishoudschool vragen
dringende overweging. Ongetwijfeld
zal het dagelij ksch bestuur der ge
meente zoo mogelijk meer nog dan he
den hieraan volle aandacht geven.
De Commissie van Toezicht op het
'L. O. heeft in een aparte bijlage ook
hare aandacht geschonken aan de ver
zorging der Lichamelijke opvoeding.
De voorzitter antwoordt den heer
van der Waerden dat de R.K. U.L.O.-
school voor meisjes drie leerjaren om
vat. Wat het vraagstuk van gas of
electriciteitsverlichting betreft, dit acht
spr. thans niet urgent, nu er in de scho
len toch niet bij kunstlicht wordt ge
werkt.
Wat het bouwen van een spreekka
mer aan de Christelijke school in Be-
soijen betreft, merkt spr. op. dat bij mi-
nisterieele uitspraak is beslist, dat hier
voor geen crediet beschikbaar kan wor
den gesteld, zoolang daar nog een les
lokaal vrij is.
De heer van der Waerden wijst er
op dat er practisch geen leslokaal vrij
is, daar in genoemd lokaal door een
kweekeling met akte onderricht wordt
gegeven. Volgens mededeeling van t
schoolhoofd, wordt het gemis van een
spreekkamer sterk gevoeld. Deze zou
niet alleen als spreekkamer dienst kun
nen doen, maar ook voor geneeskundig
onderzoek der leerlingen en het opber
gen van boeken en andere voorwerpen.
JDe geopperde bezwaren zouden zich
nog niet zoo sterk doen gevoelen, wan
neer de woning van het schoolhoofd
vlak bij de school gelegen was.
De heer van Driel beaamt dat aan
genoemde school werkelijk geen een
lokaal vrij is.
De heer Verdoorn onderschrijft de
moeilijkheden, die zich bij het gemis
van een spreekkamer voordoen.
De voorzitter zegt dat de gemeente
er nog wel eens aan het departement
over schrijven kan, al verwacht hij, na
de gevallen ministerieele beschikking,
hiervan weinig succes.
De heer Buijkx vraagt zich af of het
geringe bezoek aan de B.L.O.-school
uit sommige naburige gemeenten, niet
zijn oorzaak vindt in het feit, dat de
kinderen uit die gemeenten elders een
dergelijke school bezoeken.
De voorzitter zegt dat er mogelijk
kinderen uit Drunen in 's-Bosch een
B.L.O.-school bezoeken, maar dat zijn
uitzonderingen. Hij kan ten volle on
derschrijven, wat de heer van der
Waerden heeft opgemerkt ten aanzien
van Loon-op-Zand en andere gemeen
ten. Niettegenstaande er reeds vele
stappen in die richting zijn gedaan, valt
er eer tegenwerking dan medewerking
te bespeuren.
De heer Pullens onderschrijft het
dankwoord aan voorzitter en secreta
ris van de Comm. van Toezicht op het
L. ,0. voor het keurig rapport. Het
vraagstuk der gasverlichting acht hij
eveneens niet urgent, doch spr. vraagt
hoe het standpunt van B. en W. hier
tegenover is.
De voorzitter zegt dat de klachten
over gasverlichting niet door de Com
missie geconstateerd zijn, maar door het
Hoofd der school naar voren zijn ge
bracht. Vermoedelijk heeft deze liever
electrisch, omdat dit practischer is.
Door andere scholen met gasverlichting
is hierover nooit geklaagd. Men moet
dus niet voetstoots tot veranderen over
gaan. Eerst als na onderzoek verande
ring noodig zou blijken, wil spr. hier
aan zijn medewerking verleenen.
Wethouder Smolders onderschrijft
de opmerking van den voorzitter. In de
Christelijke school te Besoijen is de gas
verlichting gelijk aan die der openbare
school en Nutsschool, welke laatste
scholen nooit aanmerkingen hierop ge
maakt hebben.
Het verslag* der Commissie werd
hierna voor kennisgeving aangenomen.
2. Voorstel tot wijziging der bouw
verordening.
Wordt z.h.st. goedgekeurd.
3. Voorstel tot wijziging van het voor
1940 uitgetrokken bedrag aan ex
tra hulp voor steuntrekkende
werkloozen.
Wordt z.h.st. goedgekeurd.
4. Voorstel tot verlenging van onder-
handsche landpachten.
Wordt z.h.st. goedgekeurd.
5. Voorstel tot uitgifte in erfpacht
van een terreintje aan de haven
aan R. Th. van Mil.
Wordt z.h.st. goedgekeurd.
6. Voorstel tot verkoop van een
strook bouwterrein aan de Burge
meester Smeele-laan aan G. van
der Zanden.
Wordt z.h.st. goedgekeurd.
7. Voorstel tot overname van een
strook grond aan de Eerste Zeine
van de N.V. Fabriek van Eiken en
Gestoffeerde Meubelen v.h. Dirks
van Oers alhier, ten behoeve van
de openbare straat.
Wordt z.h.st. goedgekeurd.
8. Voorstel tot wijziging der licht- en
watertarieven.
(Zie prae-advies in ons blad van j.l.
Woensdag en de Toelichting op de Be-
drijfsbegrootingen)
De heer v. d. Waerden zou 't voorstel
dat 'n tariefsverlaging voor water in
houdt voor gezinnen- met kinderen be
neden 15 j. willen aanhouden in ver
band met 't geen de begrootingscomm.
hierover heeft opgemerkt. De commis
sie wil namelijk bij deze.verlaging, be
rustend op gezinssterkte, rekeiühg doen
houden met een zekere welstandsgrens.
Door B. en W. is in hun antwoörd me
degedeeld, dat zij dezen wensch aan de
Bedrijfscommissie ter bestudeering heb
ben voorgelegd. Spreker zou het oor
deel der Bedrijfscommissie willen af
wachten, alvorens over deze thans
voorgestelde tariêfeyeclaging te beslis
sen.
Wethouder Smolders wijst erop, dat
de Bedrijfscommissie reeds enkele jaren
de mogelijkheid van tariefsherziening
onder het oog heeft gezien. Het vorig
jaar is een meer sociaal gezinstarief
voor electriciteit ingevoegd en werd er
gevraagd dit ook voor .yvg'ter toe te
passen. De toezegging is toen gedaan,
bij deze begrooting erop terug te ko
men. Bij het nieuwe electriciteitstarief
hebben 180 gezinnen, van de daaruit
voortvloeiende voordeelen gebruik
kunnen maken. Voor water zal dit
aantal veel lager zijn, omdat het betrek
kelijk geringe voordeel moeilijk is te
verdisconteeren in het huurbedrag,
waarin het verbruik van water in vele
gevallen is opgenomen. Een moeilijk
heid voor het stellen van een wei
standsgrens, acht spreker 't gemis van
juiste gegevens over het gezinsinko
men. Door den Inspecteur der Belas
tingen worden alleen ten behoeve van
belastingheffingen gegevens verstrekt:
niet voor andere doeleinden.
De heer van der Waerden meent dat
het vaak onbillijk zal zijn, dat alleen
met kinderen beneden 15 jaar wordt re
kening gehouden. Er zijn vele gezinnen
van kleine middenstanders en arbei
ders, waar kinderen van 15 jaar en
ouder vanwege studie en werkloosheid
niets verdienen. Waarom zou men niet
alle kinderen in aanmerking nemen,
ongeacht den leeftijd?
Wethouder Smolders wijst erop, dat
dan ook gezinnen met groote kinderen,
die veel inkomsten hebben, voor deze
reductie in aanmerking zouden komen.
De voorgestelde leeftijdsgrens is geno
men, omdat de kinderen met hun 14de
jaar in loondienst kunnen gaan. Ook
voor het electriciteitstarief is dezelfde
leeftijdsgrens genomen.
De heer Buijkx is er niet voor het
voorstel van B. en W. aan te houden,
want het is voor vele arbeidersgezin
nen van te groot belang. Ook tegen het
weglaten van een leeftijdsgrens heeft
spr. bezwaar. Ook bij de Kinderbijslag
wet is de leeftijdsgrens op 15 jaar be
paald.
De voorzitter geeft in overweging
het aanhangige voorstel aan te nemen
en nader onder het oog te zien, of het
stellen van een welstandseisch, zooals
door de begrootingscommissie voorge
steld, practisch uitvoerbaar en ge
wenscht is.
Wethouder Smolders vestigt er de
aandacht op dat er destijds een zgn.
proeftarief voor gas is ingevoerd, om
te voorkomen dat de gasafname te zeer
zou verminderen, wegens het gebrui
ken van petroleumtoestellen. Dit tarief
heeft gunstige resultaten afgeworpen.
Thans verkeert men echter in tegen
overgestelde omstandigheden. Zij die
vroeger het gas hebben laten afsluiten,
komen thans weer om aansluiting vra
gen, wegens de olie- en kolenschaarschl-
te. Daarom is het proeftarief overbo
dig te achten en heeft de commissie be
sloten dit per 1 Januari 1941 op te hef
fen.
Het voorstel van B. en W. wordt
hierna z.h.st. aangenomen.
9. Voorstel tot het aangaan eener
geldleening.
Wordt goedgekeurd.
10. Voorstel tot wijziging der begroo
ting 1940.
Wordt z.h.st. aangenomen.
12. Voorstel tot vaststelling van het
bedrag der uitgaven per leerling
van de bijzondere scholen voor la
ger en uitgebreid lager onderwijs,
voor het jaar 1941
Wordt z.h.st. aangenomen.
15. Voorstel tot wijziging der Politie
verordening.
(Zie prae-advies in ons blad van j.l.
Woensdag.).
Wordt z.h.st. goedgekeurd.
Gemeente- en Bedrijfs-
begrootingen.
Algemeene Beschouwingen.
De eenige die van de gelegenheid tot
het voeren van Algemeene Beschou
wingen wenscht gebruik te maken, is
de heer Roxs, die als volgt spreekt:
Het is niet mijn. bedoeling om nu
een uitgebreide beschouwing te hou
den over dc te behandelen begrooting,
integendeel, ik begrijp volkomen dat
het Uw College wel eenig hoofdbreken
heelt gekost, om een bevredigende
sluitende begrooting te krijgen, zonder
abnormale belasting verhooging.
Het rapport lezende van de Com
missie door den Raad benoemd, tot
nazien dezer begrooting, heb ik gecon
stateerd, dat de Commissie deze taak
zeer ernstig heeft opgenomen en zeei
consciëntieus verricht. Ik persoonlijk
kan dan ook niet anders dan mijn
volle tevredenheid betuigen voor haar
werk.
Het was voor mij een genoegen, dat
die Commissie zoo spontaan heeft te
kennen gegeven over den omvangrij
ken en beteekenisvollen arbeid welke
is verricht, en waardeering heeft voor
de wijze waarop de begrooting onder
moeilijke omstandigheden is samen
gesteld.
Ik ben dan ook de meening toege
daan dat alle leden van den Raad dien
aangaande, dezelfde meening hebben.
't Is daarom dan, Mijnheer de Voor
zitter, dat ik als oudste raadslid mij
de vrijheid veroorloof, U en (te heeren
Wethouders, namens den Raad onzen
oprechten dank te betuigen voor Uw
wijs beleid en goed beheer der ge
meente aangelegenheden, en ook voor
de tactvolle wijze waarop U de begroo
ting hebt samengesteld, en ook onzen
oprechten dank aan hen die hunne
medewerking daaraan hebben ver
leend.
Dan rest mij nog namens den Raad,
een woord van dank te brengen aan
de Commissie voor hare bereidwillig
heid, deze taak te aanvaarden en voor
het minitiëuze werk gedaan bij het
nazien dezer begroeting.
Verder hopen wij Mijnheer de Voor
zitter, dat het aan Uw College moge
gegeverf zijn, met dezelfde kracht en
plichtsbetrachting de belangen onzer
gemeente te blijven behartigen als
tot op heden, dan zijn wij overtuigd
dat onze gemeente in dc naaste toe
komst geen schipbreuk zal lijden.
De voorzitter dankt den heer Roxs
voor zijn vriendelijke woorden, die door
B. en W. en de Commissie zeer op prijs
worden gesteld.
Ook stelt spr. het zeer op prijs, dat
de heer Roxs in zijn woorden van dank
de ambtenaren heeft betrokken, waar
onder spr. allereerst den gemeente
secretaris wil verstaan. Hij wil den lof
aan B. en W. toegezwaaid, mede over
dragen op die ambtenaren, die de be
grooting mede hebben samengesteld.
De Bedrijfsbegrootingen
De begrootingen van het Electrici-
teitsbedrijf en van het Gasbedrijf geven
den raad geen enkele aanleiding tot
opmerkingen.
Bij de begrooting voor het Woning
bedrijf herinnert de heer de Brouwer
aan de onlangs door hem gemaakte op
merking, over den invaller-geldophalef
Spr. vraagt of dezè kwestie thans ge
regeld is.
Wethouder Smolders zegt dat we
gens het vervullen van dienstplicht met
de daarna volgende mobilisatie van
twee leerlingen bij de bedrijven, een
groote achterstand in de werkzaamhe
den is ontstaan, wat betreft metercon
trole, huisbezoek e.d. Ook het incassjee-
ren is door de tijdsomstandigheden
steeds moeilijker geworden. Voorts
heeft het aantal aangeslotenen bij het
electriciteits-, gas- en waterleidingbe
drijf de laatste jaren een belangrijke
uitbreiding ondergaan. Al deze facto
ren hebben het noodzakelijk gemaakt,
een derde vaste meteropnemer-incas-
seerder aan te stellen.
De heer de Brouwer dankt voor deze
uitvoerige toelichting.
Bij de behandeling van de begroo
ting voor het Waterleidingbedrijf, stelt
de heer Buijkx de vraag, of de aan
schaffing van een apparaat voor juiste
controle van den waterstand zooveel
practisch nut afwerpt, dat een uitgaaf
van 1500.hiervoor verantwoord is.
Wethouder Smolders merkt op, dat
de kosten, naar later is gebleken, nog
geen 1000.— zullen bedragen. Voor
het uitoefenen van toezicht voor het
bepalen van het percentage waterver-
lies en voor het zoeken naar lekkages,
is de practische beteekenis van dit
apparaat niet te onderschatten.
De heer Buijkx kan zich na deze toe
lichting met de uitgaaf vereenigen.
De begrooting voor de Gemeentelijke
Hypotheekbank gaat zonder opmerkin
gen onder den hamer door/
Bij de begrooting over het Slacht-
huisbedrijf vraagt de heer de Brouwer,
of het verven van het Slachthuis, waar
mee men thans bezig is, onderhands
is aanbesteed, of hebben alle plaatselij
ke schilders hiervoor kans gehad.
Enkele schilders hadden spr. te ken
nen gegeven, dat zij ook graag in aan
merking waren gekomen, doch er te
voren niets van gehoord hadden.
Dc voorzitter zegt dat het schilder
werk gewoonlijk Wordt aanbesteed,
onder de degelijke plaatselijke schil
ders, waarvan men zeker weet, dat ze
goed werk leveren. Anderen worden
gewoonlijk uitgeschakeld.
De begrooting voor Gemeentewer
ken geeft den heer Roxs aanleiding te
vragen om in v.m. Besoijen tweemaal
per week het huisvuil te doen ophalen.
De voorzitter merkt op dat zulks
overal in de gemeente slechts eenmaal
kan gebeuren, wegens benzinebezuini
ging.
De heer Pullens .zegt dat het' hem is
opgevallen, dat het hüisvuil van ge
meentewege inplaats van irt den „Blan
ken Wiel over den dijk 'gestort wordt.
Op die manier zal het lang'duren voor
die wiel gedempt is en aan het onasthe-
tische aanzicht van 'dit deel der ge
meente een 'einde iS'gemaakt.
De voorzitter zegt toe, maatregelen
te zullen treffen.
De heer Kleijn wijst er op, dat ge
woonlijk wordt nagelaten, na het stor
ten van vuil, hierop wat zand te gooien,
om wegwaaien te voorkomen. Thans
raken de sloten door het wegwaaiende
papier en dergelijke verstopt.
De voorzitter zegt toe hierop te zul
len wijzen.
De heer de Brouwer geeft in over
weging de verkeersborden e.d. door
lichtgevende verf in de duisternis be
ter zichtbaar te maken.
De voorzitter zegt een onderzoek
toe.
De begrooting van den Vleeschkeu-
ringsdienst bood geen aanleiding voor
opmerkingen.
De gemeente-begrooting.
Vervolgens werd overgegaan tot een
hoofdstuksgewijze behandeling van de
Gemeentebegrooting.
Bij Hoofdstuk II, Algemeen Beheer,
merkt de heer Pullens, ten aanzien van
het antwoord van B. en W. op het
rapport der begrootings-commissie het
volgende op:
Uwe mededeelingen omtrent de dis
tributie-stamkaarten als identiteitsbe
wijs en de verstrekte legitimatiebewij
zen kan de commissie niet bevredigen.
Wij hebben in ons rapport gewezen op
de onoverkomelijke moeilijkheden,
verbonden aan het bezitten van een
distributie-stamkaart als identiteits
bewijs, alsmede aan de hooge kosten,
verbonden aan bet verkrijgen van een
identiteitsbewijs. Zij die zich hiervan
hebben voorzien, hebben ongetwijfeld
reeds in den aanvang de groote be
zwaren aangevoeld, verbonden aan
een stamkaart als zoodanig bewijs en
terecht, doch ook vele anderen die
hiermede hebben volstaan, voorzagen
die moeilijkheden doch zagen op tegen
de kosten ad 0,50 voor een identi
teitskaart, hetgeen verklaarbaar is.
Waar tal van gemeenten reeds aan
stonds zijn overgegaan tot het ver
strekken van een legitimatiebewijs,
waaraan die hooge kosten niet verbon
den waren, vraagt dc commissie zich
af,, waarom zulks ook hier niet had
kunnen plaats hebben. U zult wellicht
wijzen op de verordening betreffende
het Heffen van legesgelden, die zulk 'n
afwijking niet toelaten, doch waar het
hier gold liet belang van duizenden in
gezetenen, hadden naar 't oordeel der
commissie toen reeds door B. en W.
re
ra
O
O _c
41
-j
-* ca
ro oc
«MM
CM M
T
O
E
CQ re
too
•F—
CM O
CM »-
«5
os
cc
c;
O
X
N 3 C
O O
O —Jr'C
C C C3 3
3 O O 3
«S C 3
i
