t
Waalwijk vrij
vandwingelandij!
Bekendmaking aan het Nederlandsche volk.
DE ONTVANGST
DER ENGELSCHE TROEPEN
HULDE AAN HET ROODE
KRUIS
I
De Koninklijke Nederlandsche Regeering brengt het volgende ter
kennis van het Nederlandsche volk.
I.
Al naarmate het gebied van het Koninkrijk der Nederlanden van
den vijand wordt bevrijd, wordt, volgens de voorschriften van het
Besluit op den Bijzonderen Staat van Beleg, dit gebied verklaard
zich te bevinden in bijzonderen staat van beleg en onder Militair
Gezag.
Het besluit op den Bijzonderen Staat van Beleg zal zoo spoedig
mogelijk gepubliceerd worden in alle bevrijde gemeenten. Zoo spoe
dig als de uit- en inwendige veiligheid van den Staat dit toelaat,
zal de Bijzondere Staat van Beleg eindigen wat betreft het geheele
Rijk in Europa of een gedeelte daarvan.
II.
Het is van het grootste belang, dat de militare operaties, die
reeds de bevrijding van een gedeelte van ons land tengevolge heb
ben gehad door de Geallieerden worden voortgezet met alle te
hunner beschikking staande middelen totdat de vijand verslagen is
en verdreven uit het geheele Rijk in Europa.
Naast het in werking treden van den Bij zonderen Staat van Be
leg, heeft Nederland, teneinde de militaire operaties op Nederlandsch
grondgebied op alle mogelijke wijzen te bevorderen, overeenkomsten
gesloten met Groot-Britannië en de Vereenigde Staten van Amerika.
De voornaamste bepalingen van deze overeenkomsten zijn
-Ten eerste de getroffen overeenkomsten tasten op geenerlei
wijze aan de souvereiniteit van de Nederlandsche Regeering.
Ten tweede Generaal Dwight Eisenhouwer, in zijn hoedanigheid
van Opperbevelhebber van de Geallieerde strijdkrachten, zal in ge
bieden waar militaire operaties ondernomen worden in feite beschik
ken over de volledige bevoegdheid om al zulke maatregelen te
treffen, militaire zoowel als administratieve, welke de militaire
toestand mocht gebieden.
Ten derde Niettegenstaande deze bevoegdheid van den Oppér-
bevelhebber van de Geallieerde strijdkrachten is het niet te ver
wachten, dat hij daarvan gebruik zal behoeven te maken om in te
grijpen in Uw publiek of persoonlijk optreden. Integendeel. Behalve
in zooverre als militaire overwegingen en de handhaving van de
orde zulks zullen noodig maken, zullen regelingen worden getroffen
door de Nederlandsche militaire en burgerlijke autoriteiten.
Ten vierde: Benoemingen in de Nederlandsche uitvoerende en
rechterlijke macht zullen plaats hebben door de bevoegde Neder
landsche autoriteiten overeenkomstig de Nederlandsche wet. Gedu
rende de militaire phase zullen de bevoegde vertegenwoordigers van
de Nederlandsche Regeering den Opperbevelhebber bijstaan bij het
bewerkstelligen van die vervangingen en het doen van die^benoe-
mingen, welke noodzakelijk zullen blijken.
Ten vijfde: de Nederlandsche militaire en burgerlijke autoriteiten
zullen behoudens de buitengewone bevoegdheid van den Opperbevel
hebber in gebieden waar militaire operaties ondernomen'worden en
onverminderd de bijzondere voorzieningen, welke noodig geacht
zullen worden voor de Geallieerde troepen in gebieden, >elke van
vitaal militair belang zijn, verantwoordelijk zijn voor het burger
lijk bestuur.
III.
Gelet op het voorgaande wordt op U alleen een beroep gedaan
om onmiddellijk en ten volle te gehoorzamen aan alle bevelen af
komstig van het Nederlandsche Militair Gezag en alle bevelen,
welke de Oppervelhebber der Geallieerde strijdkrachten, op grond
van Militaire overwegingen, zal moeten geven.
Dienovereenkomstig draagt de Regeeringj U opJ/jm Uwe volle
medewerking te verleenen aan de Geallieerde strijdkrachten in
Nederland, waarbij vele van onze landgenooten dienst doen; verder
om het Nederlandsche Militair Gezag en de politie te steunen bij
het handhaven van de wet en de openbare orde; om op Uwe posten
te blijven en Uwe normale plichten en functies uit te oefenen, tenzij
gij andere instructies mocht ontvangen; tenslotte om de bestaande
publieke diensten naar Uwe beste krachten gaande te houden.
Aldus kan een ieder Uwer op de beste wijze^de'belangen van ons
geliefd Vaderland dienen en de komst verhaasten van den dag,
waarop wij onder Uwe in (vrijheid gekozen vertegenwoordigers
opnieuw aan den wederopbouw mogen beginnen.
De Minister voor Algemeene Oorlogvoering
van het Koninkrijk
Voorzitter van den Raad van Ministers,
P. S. GERBRANDY.
VOOR ONZE LEZERS
BUITEN WAALWIJK.
Ons eerste nummer
draagt een meer plaatse
lijk karakter. Door de om
standigheden kon dit niet
anders en wij betreuren het
dat aan nieuws uit de an
dere plaatsen nog geen
aandacht kon worden be-
St)06(l
Wanneer ons volgen 3
nummer verschijnt, zullen
wii trachten dit een alge
meen streek-karakter te
geven. Wij doen daarom
een beroep op de overheids
instanties in die gemeen
ten. om officieele publica
ties en andere meededee-
lingen, door te geven aan
onze redactie te Waalwijk.
Voor Kaatsheuvel kan
men zich daarvoor vervoe
gen aan ons bijkantoor
drukkerij Excelsior. School
straat.
EEN GELUKKIG WEERZIEN
Onder de Nederlandsche mili
tairen die na den terugtocht van
ons leger uit onze Zuidelijke
pre: 'incies in Mei 1940 via België
en Noord-Frankrijk naar Enge
land zijn overgestoken en thans
actief deelnemen aan de bevrij
ding van ons vaderland bevindt
zich ook de oud-Baardwijker
Thijs van Dalen
Wij hebben in een der laatste
verschenen nummers van „De
Echo" nog vermeld dat zijn fa
milie, via het Roode Kruis, be
richt had ontvangen dat hij zich
behouden in Engelande bevond.
Na een afwezigheid van 4 1/2
jaar is Thijs Maandagmiddag
weer in den kring zijner familie
teruggekeerd.
Gedurende zijn kort oponthoud
alhier (hij moest zich den vol
gende morgen weer vroeg bij
zijn onderdeel voegen) hebben
wij hem thuis opgezocht. Wij
troffen hem te midden van
vrouw en kinderen, vader, moe
der en verdere familieleden al
len in begrijpelijke, gelukkige
stemming, terwijl een stroom van
vrienden en bekenden'hem kwam
begroeten.
Hij heeft ons een heel span
nend relaas gedaan van zijn ve
le interessante en vaak avon
tuurlijke belevenissen: over de
gevechten in Limburg en Bra
bant gedurende de eerste oor
logsdagen in Mei 1940, over den
en Noord-Frankrijk, over de in-
i scheping in Brest op de „Bea-
ER MOET GEHOLPEN
WORDEN.
Wat velen misschien in stilte
gehoopt hebben is niet gebeurd.
De oorlog is onze plaats en streek
niet voorbijgegaan, zonder spo
ren na te laten. Diepe wonden
zijn geslagen, slachtoffers geval
len, gezinnen uiteen gerukt, wo
ningen vernield.
Er moet geholpen worden. Veel
nood is er te lenigen en het is
daarom dat wij een beroep doen
op onze bevolking, om overal
waar zulks noodig is, de helpen
de hand te bieden.
lederen heeft wel wat te
missen Kleeding, huisraad, meu
belen, keukengerief enz. Toen
nog slechts enkele weken gele
den in onze gemeente dekens
gevorderd werden ten behoeve
van de Duitsche Weermacht,
waagden het slechts weinigen,
aan deze vordering geen gevolg
te geven. Thans gaat het om
hulp voor eigen plaatsgenooten,
maar wie zou het nu wagen om
achter te blijven.
Wanneer het er om ging zijn
evenaansten te helpen, nam
Waalwijk steeds een bijzondere
plaats in, in de hulpverleening.
Wij waren steeds royaal en vrij
gevig en collecten en inzamelin
gen hadden steeds succes.
Wij weten nog niet, op welke
wijze en in wat voor georgani
seerd verband men hulp bieden
wil. Stellig zal daarvoor nog ge
zorgd worden en in de St. Anto-
niusparochie bestaat reeds gele
genheid tot het inleveren van
goederen voor de getroffen al
daar Stellig zal spoedig van of
ficieele zijde wel een beroep op
aller medewerking gedaan wor
den. Dan kunnen wij ons weer
van onze beste zijde laten zien.
Dan zullen wij helpen in den
nood en op die wijze trachten,
het diepe leed, dat zoovelen ge
troffen heeft, althans een weinig
te verzachten.
STEUN COMITé
ST. ANTONIUS-PAROCHIE
Genoemd comité richtte de vol
gende oproep aan de bevolking:
Diverse van onze gezinnen zijn
door de militaire operaties zeer
zwaar getroffen. Wij meenden
het daarom onzen plicht, direct
een comité in het leven te moe
ten roepen, dat zich tot taak stelt
den eersten nood te lenigen. Dit
betreft vooral meubilair, klee
ding, vloerbedekking, voedsel en
alle soorten keukengerief.
Wij zijn er van overtuigd dat
al onze medeburgers het als hun
plicht gevoelen, dat deze getrof
fenen, wiens lot momenteel zoo
zeer met het onze verschilt, rij
kelijk moeten worden geholpen.
De gelegenheid tot inlevering
der bijdragen bestaat iederen dag
tussen 1012 uur en 24 uur, in
de pastorie der St. Antoniuspa-
rochie.
Alles is welkom mits in bruik-
baren staat.
trix" en de avontuurlijke over
tocht naar de Engelsche haven
stad Plymouth, waarna een 300
k.m. lange treinreis hem in een
Engelsche badplaats deed belan
den. Het feit dat hij vroeger een
zeer actief lid was van de har
monie „St Jan"'is hem daar goed
van pas gekomen
(In ons volgende nummer ver
tellen wij daarover meer).
Zooals bekend, bereikten de
eerste Engelsche troepen Maan
dag-voormiddag 30 October
onze gemeente, nadat zij reeds
tevoren aan Roestelberg e.o.
waren gesignaleerd.
Bij aankomst der voorposten
reeds, kende het enthousiasme
der ingezetenen geen grenzen;
men vergat eensklaps alle door
gestane en door te stane ellende
en angst; men juichte en ju
belde en men droeg de kranige
strijders haast op de handen.
Vooral de omgeving van het
Raadhuisplein en Markt vormde
het middelpunt der drukte en
van het enthousiasme. Op het
Gemeentehuis verzamelden
zich weldra burgemeester, se
cretaris en tal van andere
autoriteiten en rondom groeide
de uitgelaten menigte voortdu
rend aan. Ten omstreeks half
een verscheen de waarnemend
burgemeester en secretaris en
werd de commandant der troe
pen op het bordes van ons
mooie raadhuis als volgt door
OFFICIER.
Ik heet U van harte welkom in
deze gemeente en zeg U zoowel
persoonlijk, alsmede de bevol
king van Waalwijk hartelijk
dank voor onze bevrijding van
den gemeenschappelijken vij
and, onder wiens zwaar en
drukkend juk wij ruim 4-1- jaar
hebben moeten zuchten.
Moge de bevrijding van het
overige gedeelte van ons va
derland spoedig volgen.
Hoewel het voor mij een bui
tengewoon prettige én aange
name taak was om U het wel
kom in deze gemeente toe te
roepen, en U dank te zeggen
voor onze bevrijding, had ik
toch liever gehad, dat dit had
kunnen worden verricht door
den Burgemeester E. C. J. Moo-
nen, die door onzen gemeen
schappelijken vijand met nog
een ander burger uit deze ge
meente op zoo lafhartige wijze
zijn gefusilleerd. Zij zijn als
helden gevallen, wél niet op
het slagveld, maar voor ons
Vaderland. Zij en ook hen die
bij de bevrijding van onze
plaats zijn gévallen willen wij
in allen eerbied gedenken.
Ik zeg U nogmaals op de
meest hartelijke wijze dank en
wil tegelijkertijd een heilgroet
uitbrengen op het Vaderland,
Hare Majesteit onze geëerbie
digde Koningin Wilhelmina en de
Hoofden van de andere Geal
lieerde Landen en in het bijzon
der aan den Koning van Uw
land, Koning George.
Nadat door een tolk deze rede
in het Engelsch was vertaald
kende het enthousiasme van
het volk geen grenzen; men
jubelde en juichte en danste en
sprong en spontaan zong men
het Wilhelmus, het Wien Neer-
lands Bloed en het God save
the King, wat weer een golf van
laaiende vreugde te weeg-
bracht.
Het was een kort doch tref
fend historisch oogenblik, dat
niemand der aanwezigen ooit
zal vergeten en dat velen tot
tranen toe bewoog.
Het is nog niet de tijd om hul
de te brengen aan degenen die
zich in deze tijden verdienstelijk
hebben gemaakt in eenigerlei op
zicht, maar het past toch wel in
dit eerste nummer van onze her
rezen krant, warme hulde te
brengen aan de moedige man
nen van het Roode Kruis hier en
in de omliggende gemeenten. Te
midden van hevig granaatvuur
en onder de grootste gevaren,
hebben zij eigenbelang op zij ge
zet en levensgevaar getrotseerd,
om de behulpzame hand te bie
den, waar het oorlogsvuur zijn
vernielend werk verricht had.
Steeds wai-en zij op hun post.
Bij het eerste bericht van inslag
bestegen zij hun fietsen en te
midden van het gieren der gra
naten deden zij zwijgend hun
plicht, slechts denkend aan de
gevaren van anderen. Dag en
nacht zijn zij in de weer geweest.
Gewonden werden verzorgd en
verpleegd, waarbij de eigen per
soon werd uitgeschakeld. Slechts
het welzijn van anderen stond
hier op de eerste plaats, en ging
alle zorg uit van het Roode
Kruis.
Wij zijn de mannen en niet
te vergeten, vooral ook de dames
dank verschuldigd. Laten wij dit
gedenken, wanneer door dit
Roode Kruis een beroep op on-
ze hulp en bijstand gedaan
wordt
Namen van de oorlogsslacht
offers in deze gemeente, ge
durende de beschieting der
laatste dagen.
Christina van der Geld, 25
jaarCorrie van der Geld,
24 jaarWed. van der Geld-
Verharen, 66 jaar Henk Hen-
kelman, 9 jaar Cornells A.
Sleenhoff, 10 jaarWim v.d.
Heuvel, 10 jaar Kees Loonen,
33 jaarJohannes Verhoof-
stad, 49 jaarAnna Maria
Verhoofstad, 18 jaar Johan
nes Treffers,66 jaar Elisabeth
Schellen-Treffers, 27 jaar
Adrianus B. Schellen 6 mnd
Christiaan .Chabot, 30 jaar
Maria J. Lommers, 7 jaar;
OFFICIEELE MEDEDEELINGEN
31 October 1944.
De Voorlichingsdienst van de
„NEDERLANDSCHE ORDE-
DIENST" zal in dit blad regel
matig mededelingen doen. De
bevolking wordt verzocht om
berichten, die men hier gelezen
heeft, zooveel mogelijk onder de
medeburgers te verspreiden.
MEDEDEELINGEN
Voedselvoorziening in
oorlogstijd
WAALWIJK, 1 November'1944.:
De Commandant van Dis
trict III van Gewest 17 van den
Orde-Dienst maakt bekend:
1. Alle distributie-bepalingen
moeten vanaf heden stipt wor
den nageleefd;
2. aan alle controleerende
ambtenaren wordt opgedragen^
zelfs de kleinste overtreding
aan mijn staf bekend te
maken;
3. de landbouwers moete
zonder verwijl aan alle opg
legde verplichtingen inza
melk en veelevering, dorsch»
en leveren van granen, aara
appels etc. voldoen, zonder da
zij voor clandestiene verkoop of
en gebruiksgoederen te ruilen
iets voor zichzelf of voor an
deren mogen achterhouden.
4. Alle neringdoenden en
speciaal zij die bij de Voedsel
voorziening zijn ingeschakeld.'
moeten aan een eerlijke ver
deeling der voedselvoorraden
meewerken, ook hen is het nie
toegestaan ook slechts eer:
klein gedeelte van de goederen
voorraad voor zichzelf of an
deren achter te houden, om
daarmede eigen rantsoenen te
verhoogen of te ruilen tegen
goederen die zij niet hebben.
5. Klachten omtrent een
niet juiste naleving der distri
butiebepalingen moeten door
een ieder die daarvan kennis
draagt, bekend gemaakt wor
den aan mijn staf, en wel aan
Sectie Hoofd VIII Kantoor
Grootestraat 339, Waalwijk,
Telefoon 63.
Het is met het oog op den
precairen toestand der voed
selvoorziening vooral in de
steden absoluut noodzake
lijk dat al datgene wat ter dis
tribueering voorhanden is, eer
lijk worde verdeeld.
Zwarten handel, ruilen van
goederen, wegschenken van
goederen, kortom alle niet ge-
oorloof de transacties (groot en
klein) zullen met kracht be
streden worden.
Beide partijen zijn strafbaar.
Strafvervolging alsmede in be.-
slagname van goederen en ver
voermiddelen zullen onverbid
delijk volgen, terwijl de over
treders in arrest worden ge
steld.
WAALWIJK. 1 November 1944
Voorloopig zal getracht worden
gedurende eenige uren per dag
aan een gedeelte der Gemeente
electrische stroom te leveren voor
lichtdoeleinden.
Bij uiterste zuinigheid door een-
ieder kan waarschijnlijk binnen
kort uitbreiding worden gegeven
voor de geheele Gemeente.
De grootste zuinigheid is tevens
noodig in verband met de kolen-
positie, men mag dan ook uit
sluitend de zwakste lamp gebrui
ken, en slechts één tegelijk.
Binnenkort worden de meters
eenige malen opgenomen, vooi
controle. Blijkt het verbruik te
groot te zijn dan volgt onherroe
pelijk afsnijding.
i
s