PINkSIEREN 1?«
WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHE COURANT
HEUSDENEEN TROOSTELOOS BEELD.
18 MEI 1945
Losse nummers 10 cent
68e JAARGANG No. 27
De Duitsche Roovers.
De voorziening van
Nederland
KORTE BERICHTEN.
Ge kunt er zeker van
zijn, zoo zei commandant
Foulks van het le Can.
leger in een radiotoespraak
dat de Moffen bij hun af
tocht uit Nederland naar
Duitschland geen oorlogs
buit meenemen. Fietsen,
paarden en motorrijtuigen
zullen zij hier moeten
laten.
Britsche troepen heb
ben in N. Duitschland
juweelen aangetroffen, met
een waarde van tiendui
zenden ponden sterling.
Deze kostbaarheden zijn
uit Nederland afkomstig.
De schade toegebracht
aan de havenkade te Am
sterdam, wordt geschat op
200 millioen gulden. Men
denkt ze in 2 jaar te
kunnen herstellen.
Goering zal de eerste
zijn die als oorlogsmisda
diger terecht zal staan. De
commissie van onderzoek
heeft haar rapport klaar
en de rechtbank zal zeer
binnenkort het geding
openen.
Z.H. Paus Pius heeft
in boodschappen aan den
regent van België, aan
Koningin Wilhelmina en
aan de Groothertogin van
Luxemburg hun gelukge-
wenscht met de bevrijding
hunner landen,aldus deelt
de Italiaansche radio mee.
Mr. Trip is als pre
sident der Ned. Bank
teruggekeerd.
De sterkte van het
Amerikaansche leger is op
't oogenblik 8.300.000 man
zoo wordt door het Ame
rikaansche departement
van oorlog verklaard. Het
ligt in de bedoeling dit
leger binnen een jaar terug
te brengen tot een sterkte
van 6.968.000.
Dit is het grootste aantal,
dat doeltreffend voor den
strijd tegen Japan, voor de
bezettingsverplichtingen in
Europa en de noodzake
lijke training en" reserve
kan gebruikt worden.
Het bevrijdtngscomité
in België heeft verklaard,
dat de straf die Mussolini
onderging maar het begin
is van de zuivering. De
Belgen, van welke opinie
ook, zullen volledig met
die woorden instemmen.
Zij willen dat men bij ons
ophoude met die toegeven
de politiek ten overstaan
van de verraders. De vrij
lating van de verraders in
België, is 'n onnoemelijke
schande en een uitdaging
op het oogenblik dat hun
gemartelde slachtoffers uit
Duitschland weerkeeren.
Churchill heeft Zon
dag een groote rede ge
houden, waarin hij een
overzicht gaf, van het ge-
heele verloop van den
oorlog, waarin Engeland
een groote taak heeft vol
bracht.
Hij sprak over Ierland,
dat de taak van Engeland
niet had verlicht,integen
deel, een schande waar
over hij niet verder wilde
spreken.
Hij hoopte op een blij
vende samenwerking der
volkeren en het gemeene-
best. Hij wees voorts op
de innige samenwerking
met de Vereenigde Staten
en Amerika, waardoor de
oorlog in Europa is ge
wonnen, al kunnen en zul
len zich moeilijkheden
voordoen, zie slechts naar
Polen en Triest; hij riep
allen op tot den eindstrijd
tegen Japan.
In Amsterdam zijn
meer dan 10.000 N.S.B.'ers
enz. gearresteerd en op
gesloten.
In Duitschland zijn
de eerste geallieerde ver
ordeningen afgekondigd
bepaald is o.m. op welke
uren de Duitschers binnen
moeten zijn, dat het ver
boden is de grens te over
schrijden; de partij en het
ministerie van propaganda
enz. zijn opgeheven.
Huub Simons,de man
die op zoo meesterlijke
wijze in Tilburg uit de
safe van het stadhuis een
groot aantal bonnen en
stamkaarten, die bestemd
waren voor onderduikers,
wist te rooven en tegelijk
ontsnapte, is te Tilburg
teruggekeerd en werd in
Korvel enthousiast ont
vangen. Ook z'n vaderen
broer, die om hem gear
resteerd werden, zijn thuis
In Amsterdam werden
vlak voor de bevrijding,
of liever toen de zuivering
al aan den gang was op
den Dam 25 personen ge
dood en 93 gewond door
de duitsche S.P.
Dr.Ir-M.H. Damrae
die enkele jaren geleden
vervangen werd door den
nazi van de Vegte, zal op
nieuw zftn functie van
Directeur-Generaal der P.
T.T. op zich te nemen.
Mr. Frans van Wijck
is benoemd tot< adviseur,
met bevoegdheid van wet
houder, in het gemeente
bestuur van Amsterdam,
afd. sociale zaken.
Deken Teulings uit
Nijmegen en Rector Rooij-
ackers uit 's Bosch zijn
teruggekeerd.
De landverrader Cor
Wals, die tijdens de kaïn-
pioenschappen van Neder
land het Amsterdarasche
publiek tartte door in S.S-
uniform te verschijnen, is
in Noordbrabant geares-
teerd.
(Anep-Aneta) (BBC.)
OHicieela Berichten.
Regeerings-
benoemingen.
De Ned. Begeering heeft
2 Aug. 1944 een aantal
vertrouwensmannen be
noemd, dat tot taak heett
de regeering te vertegen
woordigen tot deze weer
terug is in het land.
Tot secretaris-generaal
zijn door hen benoemd
Binnenlandsche Zaken:
Jhr. Snouck Hurgronje;
Justitie: J. C. Tenking;
Onderwijs Prof. v. Poelje;
Defensie: C. Ringeling;
Waterstaat: Mr. Spitse;
Soc. Zaken A. E.Schol-
tensOverzeesche gebieds-
deeleumr. O. E.W.Six.
Voor de volgende de
partementen zijn gemach
tigden benoemdAlge-
meene Zaken, Financiën
Handel,Nijverheid Schee
vaart, Landbouw en Vi
scherij.
Het Depart, van Volk
voorlichting en Kunst^
zal het werk staken, h
departement van Opvo
ding etc.. is veranderd
een ministerie van Onder
wijs, Kunsten en Weten
schappen, terwijl het de
partement van Econ. Za
ken de werkzaamheden al
staakte en hetdepartement
van Koloniën reeds gewij
zigd is in een ministerie
van Overzeesche gebieds-
deelen.
Staatseigendommen.
Alle eigendommen van
NSB-ers en van den vijand
heeft de regeerii g tot
eigendom van den staat
verklaard. Zij zullen ten
algemeeuen nutte beheerd
worden. (H.N.)
De opperbevelhebber
generaal H. G.Winkelman
en de commandant veld
leger J. J. G. baron van
Voorst lot Voorst, gene
raal van Lawick, gouver
neur der Kon. Mil. Aca
demie zijn behouden in
ons land teruggekeerd.
De 363 beroeps- en
reserve-officieren die in t
kamp te Tibimoning in
Opper-Beieren gevangen
zaten en bevrijd zijn, ma
ken het allen wel en
wachten op hun terugreis.
Biggen.
De overname-markten
voor biggen zullen worden
gehouden op 22 Mei te
Tilburg en Breda, op 23
Mei te 's Bosch en op 24
Mei te Waalwijk.
Zuivering.
De minister heeft ont
slagen
Mr. P.P.N. Loeff, voor
zitter Raad van Beroep te
Amsterdam, eerder vrede
rechter te 's Bosch.
F, A. C. Donders,com
mandant maréchaussee ge-~
west Amsterdam.
Terugkeer naar ge
ëvacueerde gebieden.
De Militaire Commissaris
in het district 's Hertogen-
DE ECHO VAN HET ZUIDEN
Hoofdredacteur Uitgever JAN TIELEN
Redacteur J. A. A. VAN DEN DUNGEN
Abonnementsprijs1 5 cent per wéék (1.95 per kwartaal
Drukker: WaalwIJkscha Stoomdrukkerij Antoon Tlelen
Kennummer 2483
Het Pinksterfeest' van dit jaar,
heeft voor den Christen-mensch
een dubbele beteekenis. Op de
eerste plaats vieren wij de be
krachtiging en bezegeling van
Christus' verlossingswerk, waar
van wij de grootsche en innige
beteekenis zooveel beter kunnen
zien, omdat Pinksteren 1945 voor
ons tevens de bekrachtiging en
bezegeling van een andere ver
lossing beteek ent, de verlossing
uit den greep van een bruten
overweldiger. Wij hebben deze
bevrijding in uitbundige vreugde
gevierd; een vreugde welke
hoog moest stijgen, om ons uit
de grootere diepten van ano
en verschrikking, ^aa"n.
zoovele jaren geleefd hebbe
op te kunnen heffen. Onze groo-
te voldoening over de bevrij
ding, was een maatstaf vo
den omvang van het' lijden,
wij moesten doorstaan. Onze -
vrijding is thans een feit. wij
zijn verlost van overheersc?Q,£
en tyrannie. Pinksteren
luidde voor ons droeve dagen in.
met Pinksteren 1945 staan wij
aan de grens van een nieuw
1 V!oe deze nieuwe tijd zich zal
ontwikkelen, in welvaart en
voorspoed of in kommer en ar
moede, zal afhangen van het
feit, of wij onze eigen innerlijke
gesteldheid ontwikkelen zull®"|
in denzelfden geest, waarmede
Christus op het Pinksterfeest
Zijne apostelen bezielde en hen
in staat stelde Gods waarheid
en Gods liefdewet aan de toe
gestroomde menigte te verkon
digen.
Met Pinksteren worden wij
geroepen tot een nieuwe levens-
en liefdegemeenschap. En wil
len wij de beteekenis van cle
Pinksterboodschap ve
waarmede wij ons tevens den
nieuwen vrede waardig make
dan zullen wij ons leven an
ders moeten inrichten. Het moe
ten instellen op de onvergan
kelijke waarden van het
tendom. Christus zond ter be
krachtiging van Zijn veHossmg -
werk de apostelen uit, omhet
evangelie van waarheid, neiae
én gerechtigheid te prediken.
Ook na onze verlossing en be
vrijding trekken apostelen uit,
om de pas ontvangen gave te
bevestigen en te behouden. Ook
zij prediken waarheid, liefde en
rechtvaardigheid, maar zij zullen
niet kunnen doordringen in de
harten der menschen, wanneer
zij niet gedragen worden door
hef Licht van Pinksteren, door
den goeden christelijken geest.
En hunne woorden zullen zonder
uitwerking blijven, wanneer wij
op onze beurt, in onze evenaas-
ten niet onze broeders en zusters
willen zien; menschen als wij,
met dezelfde zorgen en gebre
ken, met dezelfde moeilijkheden
en lasten. Het leven is moeilijk
als wij het alleen moeten dra
gen. Het wordt zooveel makke
lijker als wij het gezamenlijk
kunnen doen; elkaar steunend,
eikaars zorgen verlichtend; met
een spontaan gebaar en warm
oevoel moeten wij onze harten
openen voor het leed van an
deren. Het' leven kan zoo mooi
en goed zijn, als wij het beleven
in den christelijken geest van
naastenliefde. Niet individueel,
maar als leden van een groote
gemeenschap, waarin wij elkaar
noodig hebben en anderen graag
wat van ons zelf willen geven,
ook al moeten wij daarvoor of
feren.
Er is in de wereld niets
nieuws.
Toen de apostelen uittrokken,
stond men voor een nieuw tijd
perk in de wereldgeschiedenis.
Kolonel Bernard Bernstein,
vice-chef van de financieële af-
deeling van het' Departement Ci
viel Gezag in Duitschland, heeft
aan correspondenten verklaard,
dat Duitsche ambtenaren van de
Reichsbank, alsmede Duitsche
burgers systematisch kunstwer
ken, geld, goud en andere activa
in de landen geroofd hebben,
waar Duitschland is binnenge
vallen. Bernstein grondde zijn
bericht op inventaris en van den
buit, die in de Zoutmijn te
Merckles ontdekt werd, alsmede
op berichten van schatten, die
op andere plaatsen in bezet
Duitschland gevonden werden.
Hij zei, dat' in de Zoutmijn 2.000
voet onder den grond niet alleen
goud van de Reichsbank gevon
den was, maar ook goud en zil
veren munten van nagenoeg alle
landen uit Europa. Millioenen
Amerikaansche en Engelsche
bankbiljetten en goud, dat uit
Frankrijk, België en andere lan
den geroofd was. Hij vertelde,
dat' zij af deeling zakken gevon-
den heeft met sigaretten, brillen
'3 zilver, parelen, edelsteenen,
en zelfs gouden en zilveren tan
den. Anep-Aneta.
Zij hebben bij voortduring op
hetzelfde thema gehamerd,
waarop men het ook thans weer
doet. Toen heeft de wereld niet
geluisterd en zwaar werd zij
door God's hand getroffen.
Thans is zij wakker geschud.
Weer gaan de predikers rond
en verkondigen de onverganke-
kelijke waarheden. Zal de we
reld nu wel luisteren Zal zij
nü toonen, toch wel iets uit de
les van het leven te hebben ge
leerd Of zij zal nog harder
geslagen en nóg harder gepij
nigd moeten worden, eer zij de
boodschap verstaat
Wij hopen dat de laatste les
voldoende is geweest.
Het leven zelf geeft ons die
hoop. Het leven, waaronder wij
verstaan, al het' schoone om ons
heen. Na de koude en donkere
dagen, leven we nu immers
weer in een wereld van warmte
en zon. Het leven straalt ons
toe in nieuwen glans, waarin
wij vol vertrouwen voorwaarts
blikken. Hoog koepelt het
blauw, vanwaar de zon haar
licht zendt. Moge het zijn, het'
Licht van den Pinksterdag, dat
aller verstand verlicht' en ons
daadwerkelijk in staat stelt het
aanschijn in der aarde te ver-
nieuwen. Vernieuwing in den
geest van dezen Pinkstermor
gen, waarin wij zoo graag vele
schoone beloften voor de toe
komst willen zien.
DE HELDEN I
Voor en na hoort men dat
verradelijke N. S. B.'ers ge
vangen genomen worden.
Ze doen dan erg vreemd.
Mussert zei b.v. dat hij zich
kan rechtvaardigen. Max Blok
zijl zou o zoo gaarne meehel
pen aan den heropbouw van
herlevend Nederland.
Nobele zielen 1
Zij hebben steeds het beste
voor 't vaderland gewild en
geen enkele misdaad tegen
over de Nederlanders ge
pleegd. Mussert heeft zelfs
blnrlenkamers tegen gruwelen
geprotesteerd.
Kameraad Woudenberg, de
leider van 't Naf, die kans
heeft gezien in enkele jaren
tijds de vermogens van drie
vakcentrales op te soupeeren,
distancieerde zich naar de om
geving van Berlijn, waar hij
een villa had gehuurd. Hij
sprak ergens voor de radio en
zeide dat hij alles gedaan had
om hêt geld uit handen van
onbevoegden te houden 1
Is het eigenlijk niet jammer
met dergelijke individu's nog
vraaggesprekken te houden''
Luit. Drs. Weisglas van de
Sectie Economische Zaken van
M.G. heeft op de persconferentie
mededeelingen gedaan over de
voorziening van Nederland.
Drs. Weisglas zeide, dat in de
voorziening drie fasen kunnen
worden onderscheiden. De eerste
de operationeele militaire
92
phase, waarin de eerste voor
zieningen van levensmiddelen
door het bevrijdingsleger ge
schieden. In Twenthe werden
bijv. in de eerste drie dagen na
de bevrijding 500 ton „hard ra
tions", gecomprimeerde voeding,
aangevoerd. In de tweede de
militaire fase worden de goede
ren door de geallieerden volgens
een militair programma aange
voerd. Zoo werd in het Zuiden
door de 21ste legergroep tot
eind April 70.000 ton goederen
aangevoerd, waardoor de Ne
derlanders in dit' gebied dage-
k iijks 1800 .calorieën kunnen ont
vangen. In de maanden Nov. tot
en met Maart is 4M K.G. voed
sel per hoofd voor de bevolking
aangevoerd. Bovendien werden
180.000 paar schoenen, 150.000
jassen, 3000 ton zeep en 3000
ton dieselolie aangevoerd. 34°/o
van de calorische waarde van
onze voedselvoorziening werd
dooi geallieerde leveringen
vooizien.
In Zuid-Limburg is door het'
negende Amerikaansche leger
tot 1 Maart ongeveer 10 milioen
K.G. levensmiddelen aange-
voeid. Dit is per maand onge
veer 5 K.G. voedsel per hoofd
voor de bevolking aldaar.
400.000).
In de derde phase, de burger
lijke phase, worden o.m. door
de Regeering aangekochte goe
deren aangevoerd. Hoewel deze
phase nog niet aangebroken is,
in de huidige 2e phase toch
reeds scheepsruimte beschik
baar gesteld voor den aanvoer
van regeeringsgoederen. Deze
goederen zijn additioneel boven
de militaire goederen. Tot 21
April zijn in totaal aangevoerd
25.875 ton regeeringsgoederen.
Hiervan o.m.
4500 ton vet
600 ton vleesch
1600 ton melk in alle soorten
400 ton gedroogde eieren
250 ton rijstpudding
2900 ton rijst
930 ton dadels
133 ton chocolade
200 ton cacao, koffie en there
1100 ton zeep
695 ton inundatiemateriaal
1000 ton landbouwwerktuigen
3700 ton kunstmest
2100 ton diverse zaden
489 ton geneesmiddelen
200 ton leder
De aankomst van 3500 ton palm-
pitt'en en 3500 ton grondnoten is
aangekondigd.
Scheepsruimte is gepooled on
der inter-geallieerde leiding en
wordt naar rato van behoefte
toegewezen. Dè ontladingscapa
citeit wordt door SHAEF toege
wezen (voor Nederland momen
teel 2000 ton per dag). De be-
noodigde treinen om de goede
ren van de haven weg te voeren
zijn ook gepooled.
Minimaal is noodig in de vijf
Noordelijke provinciën 1200 ton
kolen per dag. De oplossing van
het kolenprobleem en het trans
portprobleem zijn momenteel de
belangrijkste vraagstukken. Ten
aanzien van een aantal goede
ren, aldus spreker kan worden
gezegd, dat' het Noorden en
Oosten er betrekkelijk goed
doorgekomen zijn. Van de 19
aardappelmeelfabrieken in Gro
ningen zijn er 19 in tact. Ook
de textielindustrie van Twente
kan het werk hervatten, wan
neer grondstoffen en kolen be
schikbaar zijn. Spreker wees er
in dit' verband op, dat kolen en
transport de twee kardinale pun
ten zijn voor het herstel van
ons economisch leven.
Het is een gelukkig verschijn
sel, dat in het Noorden een
belangrijk aantal binnenschepen
behouden is gebleven. Voor de
voorziening van grondstoffen is
een behoeften-schema opgesteld.
Deze voorziening moet worden
geregeld door de administratie
voor Relief en Rehabilitatie die
in verband hiermede haar staf
met vele deskundigen heeft uit
gebreid.
Welke andere stad of dorp in
Nederland heeft aan den oor
log zulk een hooge tol betaald
als Heusden? Naar het ons voor
komt kan het nergens zoo erg
geweest zijn. De bevrijding in
November van het vorige jaar
bracht Heusden geen vreugde,
slechts diepe rouw, want 134
mannen, vrouwen en kinderen
lagen begraven onder de puin
hopen van het eeuwenoude stad
huis. Gewetenlooze misdadigers
pleegden hier doelbewust een
massamoord, zooals ons land
voor dien tijd niet gekend had.
De geschiedenis van dit droeve
gebeuren is bij onze lezers ge
noegzaam bekend.
Maar zelfs met dit offer, zou
de tol aan den oorlog nog niet
geheel zijn aangezuiverd. Er zou
nog meer van deze oude ves
tingstad gevraagd worden. Zij
heeft in hare geschiedenis me
nig beleg moeten doorstaan;
Heusden, eens de sleutel van
Holland, in de wapenfeiten van
onze historie met roem en eer
overladen, bl^ef in dezen oorlog
als een weerloos slachtoffer lig
gen aan de oevers van de Maas.
Van de overzijde bleef het gra
naten regenen op de weerlooze
stad. Maar de bewoners wilden
niet wijken. Zij trotseerden hel
gevaar en bleven op hun post,
maar iedere dag vroeg nieuwe
slachtoffers. Men zag toen in,
dat het' zoo niet langer kon. De
inwoners moesten evacueeren
en werden liefderijk in de dor
pen van de Langstraat opgeno
men.
Hun stad werd aan de woede
van den oorlog prijs gegeven.
Heusden. Wie mocht er vroe
ger niet graag toeven? Het was
goed daar te zijn. De vriende
lijke straatjes, de rustige plei
nen, de pittoreske hoekjes, de
oude gebouwen: het was één
beeld van lieflijkheid. Op door
de zon beschenen wallen, vorm
den de akkers veelkleurige ta
pijten en op den breeden Maas
stroom speelden witte zeiljach
ten een vroolijk spel met den
wind. Alles ademde rust' en vree.
De rust en de vredige stille van
een mooi oud ingedommeld
stadje. Zóó was het eens.
Ook thans is het er stil, maar
de stilte die nu over Heusden
waart, is de sombere rust van
een kerkhof. De roode daken
van weleer, toonen nog slechts
gaten en verwrongen dakgebin
ten. De vriendelijke sfraten lig
gen vol puin, steenen, dakpan
nen en glassplinters. De gevels
der huizen vormen doodenmas-
kers; droefgeestig wapperen
stukgereten gordijnen uit de
vensterlooze ramen en ergens in
een rommelige hoek tusschen
grijs-verweerde achtermuren en
half bedolven onder het zand
liggen de verlaten klokken van
het carillon, dat eens zijn opge
wekte klanken over Heusden's
daken dansen deed.
Langs de wegen, rollen wa
gens met huisraad langzaam
voort'. De bevolking keert terug
naar een stad, die een doode
stad geworden is. Zij zal slechts
ruïnes terugvinden. Huizen waar
niets goeds meer aan is.
Wat niet rechtstreeks en direct
door granaten vernield is, is den
weg van de langzame vernieti
ging gegaan, door het vrije spel
van storm, regen, sneeuw en
wind. Alles is kapot, weggevre
ten. Heusden is slechts een
troostelooze ruïne.
Notice
This building is an historie
Monument
1-Iet staat overal te lezen en
waar zou men meer reden heb
ben het te schrijven, dan in het
oude Heusden, dat zijn histo
rische schatten en monumenten
door de eeuwen heen bewaard
heeft. An historie monument....
en wij vragen ons af, of men
zich aan deze „Notice" wel iets
gestoord heeft.
Heusden is thans een monu
ment van ondergang, van ver
nieling en verwoesting. Veel is
onherstelbaar beschadigd. Wat
moet er van deze oude wankele
gebouwen worden? Als zij geep
steun bij elkaar zochten, ston
den zij er reeds maanden niet
meer.
Het stadje heeft een zwaren
prijs betaald. Langzaam keert
het leven er terug. Menschen
staan met tranen in de oogen
voor de bouwvallen van hun
huis en voor de schamele resten
van hun meubilair, dat zij inder
haast en wegens gebrek aan
transportmiddelen moesten ach
terlaten. De meesten hebben
niets meer dan een huis zonder
dak, zonder ramen, zonder deu
ren, zonder meubels. Niets,
niets.
Wii hphhen
nog grootere "uate aJW'
zwaar getroffen Heusdensche
bevolking.