OP DEN POF.
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1945
Losse nummers 10 cent
68e JAARGANG No. 75
Waalwijksche en Langstraatsche Courant
Snat?amelijk h6t algemeen
KORTE BERICHTEN.
DOOR HET VENSTER.
TRIBUNAAL.
De Echo van het Zuiden
Hoofdredacteur Uitgever: JAN TIELEN
Redacteur: J. A. A. VAN DEN DUNGEN
Abonnementsprijs: 15 cent per week f 1.95 per kwartaal
Verschijnt Maandag en Vrijdag
Drukker: Waalwijk.che Stoomdrukkerij Antoon Tl.l.n
iKennummer; 2483
I In den huidigen tijd zijn er vele
Kroblemen.
1 Een der grootste problemen is
kliter wel het financieringspro
bleem.
T Hoe kom ik op liet oogenblik aan
held 0111 mijn inkoopen te betalen?
1 Het is eten verheugend verschijnsel
■lat langzaam aan de distribulie-
fciacliine op gang komt. Er komen
keer vergunningen en U kunt weer
lextiel koopen. Ook schoenenbonnen
horden weer in ruimere mate uit-
iefteven.
T.Waar de prijzen!
I Normale arbeiders- en midden-
llandsgezinnen zullen in de meeste
levallen de goederen niet kunnen
Ictalen.
I De oorlogsslachtoffers staan er
lis beter voor. Zij kunnen de kos-
l'ii der goederen laten afschrijven
|)p hun tegoed van de schadc-cnquc-
m-rekening. Voor de niet-oorlogs-
Ihiclitoffers kan een dergelijke rege
ling niet getroffen worden en toch
l> ook daar het tekort aan de aller
noodzakelijkste goederen veelal ont
vellend groot.
jDe Regeering beeft haar advies
legeven, dat luidtsparen, sparen
■n nog eens sparen
I Doch talloozen zullen zicli met
Ingst om het hart afvragen: waar-
fan moet ik sparen?
I Misschien hebben velen van U nog
liet nagedacht over de wijze waar-
lp U straks het nieuwe pak, liet
lieuwe ondergoed, de nieuwe jurk,
Tie nieuwe schoenen zult betalen.
I Misschien zijn er velen onder U
lie redeneeren: „Och, als ik hij
l'ielersen mijn costuum koop dan
il hij wel poffen, want ik hen daar
10 jaren klant".
Jf.ii LI zult Pieterseil een schurk
■inden als hij niet wil poffen. U
jult hem een schurk vinden, omdat
gebruik maakt van Uw nood-
■stand om U het „nieuwe" geld
fit Uw vingers te halen.
I U hebt trouwens niet genoeg geld
Jm te betalen. U bent er wanhopig
fnder. na zooveel jaren geen kans
hebben gehad om iets te koopen
ii nu eon vergunning in de hand,
par..geen geld.
lUc-xie de moeders, wier kinderen
leen ondergoed meer hebben. Nu
febbcn zij vergunningen, maar
lfen geld. En winkelier Janssen
fit niet poffen. Het is om radeloos
i worden!
En ik zie de moeders die hun
Tonnen gaan verkoopen. Hun boter-
lonnen, hun suikerbonnen, hun
oschbonnon. Want voor bonnen
Iriig je geld. Dat doet pijn, dat
loet veel pijn als je bonnen moet
fan verkoopen en je je kinderen
luider eten moet zetten. Maar voor
I t gold van de bonnen kun je wat
flceren koopen.
•Verschrikkelijk is lief om zoo van
en eenen dag in den andere te
loeten leven. We moeten gezamen-
jk trachten om te helpen.
.Maar alvorens een middel aan te
inpen om gezamenlijk de moeilijk
dien te overwinnen, vraag ik U
Is die winkelier die niet poft een
'hurk?
Is die middenstander die niet op
fediet verkoopt een onsociaal
lensch, die eigenlijk in de gevange-
moet zitten, omdat hij in deze
standigheden van U contante be
lling durft eischen?
Lezei-, die winkelier is géén
ihurk
I.ezer. die middenstander is géén
isociaal rhenscli en hij hoort niet
de gevangenis te zitten
- Die middenstan
der, die winkelier
behartigt het al
gemeen belang
door niet op cre-
diet te verkoopen.
Het algemeen belang is er mee ge-
la\ er 111 de kinkels goederen
f,mn\ 'Loop worden aangeboden,
anneer de winkelier poft kan hu
il nieuwe goederen inkoopen.
fc,o.an le.ze,rs' ook de winkelier
"Pt zijn inkoopen contant betalen,
e grossier, van wie de winkelier
n goederen betrekt, geeft name-
geen leveranciers-crediet meer,
II hij de goederen contant be-
ipii moet aan den fabrikant
i-n ook de fabrikant moet contant
'alen als hij zijn grondstoffen
°Pt om verder te kunnen pro-
"ceeren. y
<k'zp Pcl'iode van „geld-
"aarschte' hangen alle schakels
k x an elkaar af. Er mag geen
nk in den kabel komen,
vis een schakel niet betaalt, dan
daardoor de productie stag-
(i'on.
goederen te kunnen koopen.
Natuurlijk komt er langzamer
hand, komt er geleidelijk aan weer
meer geld in circulatie. Op een ge
geven moment krijgt de winkelier
weer voldoende kasgeld. Doch ook
dan is het economisch niet verant
woord om op de voor-oorlogsche
schaal te poffen, crediet te vcr-
leenen.
Hierover een andere keer.
Mooi praten zult U zeggen, maar
moet ik dan in de ellende blijven
zitten? Moet ik dan de kans voorbij
laten gaan om mijn kinderen weer
kleertjes, weer ondergoed, weer
schoenen te geven?
Laat ons gezamenlijk trachten
hiervoor een oplossing te vinden.
Wij geloovcn dat de oplossing tot
op zekere hoogte gevonden kan
worden door het oprichten van een
„Volkscredietbank", waar iedere ar
beider en iedere middenstander tot
een bepaald bedrag crediet kan
krijgen.
De Raad voor Maatschappelijke
Wederopbouw Langstraat heeftaan
dc betrokken instanties verzocht
mede te willen werken aan de op
richting van een Volkscredietbank
voor de Langstraat. Alle betrokken
instanties hebben zich thans in
principe bereid verklaard mede te
werken tot de oprichting.
De besprekingen hierover zullen
een dezer dagen beginnen.
Moge de oprichting spoedig tot
een werkelijkheid worden!
Volgens den Engelschen minis
ter voor voedselvoorziening heelt
Engeland, na het beëindigen van de
Leen- en Pachtwet, de volgende
hoeveelheden voedsel naar Europa
gezonden3840 ton vetten, 10054 ton
suiker, 9210 ton vleeseh in blik, 580
ton viscli, 1455 ton gedroogd fruit,
1908 ton thee en 12 ton rijstpudding
in blik.
De penningmeester van de
„American Relief For Holland"
maakte bekend, dat deze organisatie
4.275.253 Eng. ponden aan Ameri-
kaansche hulpgoederen sinds de be
vrijding gezonden heeft. De vorige
maand werd een record hoeveelheid
goederen tot een gewicht van
1.902.291 verscheept. Dit transport
bestond uit kleeding, voedsel en me
dicamenten. Tot eind September
werd voor een waarde van 1180.000
dollar naar Nederland gezonden.
De productie der mijnindustrie
heeft in de afgeloopen week weder
een verbetering ondergaan. Donder
dag werd 25.200 ton geproduceerd
tegenover een gemiddelde productie
in de periode van 1 tot 25 October
van 22.703 ton.
Bij een poging van een drietal
jachtopzieners om in de bosschen
van Leende enkele stroopers te ar
resteeren. heeft een der stroopers,
Cleve uit Valkenswaard, met een
stengun een schot gelost, waardoor
hij den 65-jarigen jachtopziener II.
v. d. Heuvel doodde. De politie is
erin geslaagd alle drie bij dit dra
ma betrokken stroopers te arrestee
ren. De dader is ingesloten.
Maatschappelijke
Wederopbouw
Langstraat
ftc geld-reserves, waaruit vroeger
'crediet verleencn werd gefinan-
'V1,'! geblokkeerd ten behoeve
de geldzuivering, dus ook ten
ri°eve van het algemeen belang,
"i deze periode mag de cirkel
£"<■(1 eren-gcld-goederenniet ver
roken worden.
'!ni'nfnu begrijpen waarom Uw
."Kpher geen crediet verleen^
lp. e» kan?
'J moet geld hebben om nieuwe
OPROEP DER KERKEN TOT
HET NEDERLANDSCHE K
Het interkerkelijk overleg hecl't
volgend schrijven van de kansels
doen voorlezen
Het is u bekend, hoe de Kerken
in Nederland zich in den bezet
tingstijd hebben verzet tegen den
Buitschcn onderdrukker en telkens
openlijk hebben geprotesteerd tegen
de door hem gepleegde onmcnsche-
lijke handelingen.
Zij hebben boodschappen doen
uitgaan, welke met vreugde en
dankbaarheid door ons volk werden
begroet.
Toen God in Zijn groote barmhar
tigheid ook ons volk de vrijheid
heeft geschonken, hebben de Ker
ken opgeroepen tot een vernieuw
den dienst aan God den Heer, op
dat Hem in woord en daad dank
zou worden gebracht voor de ver
lossing uit zoo grootcn nood.
Met klem drongen de Kerken er
op aan, dat door de Overheid de
door God haar opgedragen taak:
gerechtigheid te beoefenen, zou
worden vervuld en het recht tegen
allen die het schonden, zou worden
gehandhaafd. Maar tegelijk hebben
zij het volk aangezegd zich niet te
laten ovcrheerschen door wraak- en
haatgevoelens.
De Kerken herhalen thans haar
oproep tot het Nederlandsche volk.
Zij doen een ernstig appèl op
ambtsdragers en gemeente om alle
er van te doordringen, dat hot aan
zien van ons volk staat of valt met
de beantwoording van de vraag, of
naar recht of naar wraak en haat
in Nederland wordt gehandeld. Dit
geldt met name de behandeling der
politieke gevangenen. De kerken
achten het een smaad voor ons
volk, wanneer na vijf jaren strijd
tegen rechtsverkrachting en vijf
jaren lijden onder de gruwelijkste
methoden van het Duitsche barba
risme, een dergelijke booze geest
vat op ons volk zou hebben gekre
gen.
Daarom stellen de Kerken zich
achter de Overheid, wanneer deze,
naar haar hooge heilige roeping het
recht handhavend, onrecht en wille
keur in de behandeling dezer ge
vangenen met kracht tegengaat.
In (ion naam van God ontzeggen
de Kerken aan een ieder het recht
om na de beslissing door de aan
gewezen instantie nog recht naar
eigen inzicht toe te passen.
De Kerken doen een beroep op liet
Nederlandsche volk, in zijn gedra
gingen ten opzichte van de politieke
gevangenen en hun kinderen te too-
nen, door den boozen geest niet te
zijn hesmet, maar blijk te geven van
het besef, dat ook bij strikte hand
having van hot recht de barmhar
tigheid van Christus moet worden
betracht.
Tenslotte doen de Kerken een
beroep op alle betrokkenen, opdat
met een sterken wil in samenwer
king van regeering en volk een zoo
danige oplossing voor de berechting
en de behandeling van de politieke
gevangenen worde verkregen, dat
wij ons voor God en mensehen hier
over niet hebben te schamen.
In de Protestantsche kerken
werd Zondag een boodschap van
dezelfde strekking voorgelezen.
MILITAIR GEZAG VERDWINT.
Nu de strijd tegen geldsmijterij.
In de wekelijksche radio-rubriek
„Op de Brug" sprak Zondagavond
de Min. Pres. prof. Ir. W. Scher-
merhorn over de opheffing van het
Militair Gezag.
De minister-president wierp een
uitvoerige terugblik op het verdien
stelijke werk en de moeilijke taak
van het M. G., waarbij hij hijzon
deren dank bracht aan gen.-maj.
mr. H. J. Kruis en daarnaast aan
een groot aantal zijner medewerkers,
die gepoogd hebben door hun ar
beid een bijdrage te levéren tot de
wederopbouw van ons vaderland.
Spr. deelde voorts mede, dat de
afwikkeling van het M. G. op 1 Jan.
a.s. volledig zal zijn. Per 1 December
a.s. zullen de militaire commissari
aten van Assen, Arnhem, Utrecht,
Amsterdam, Den Haag en Vught,
alsmede de verbindingsofficieren,
worden ontslagen, zoodat dan de
gelieele buitendienst zal zijn geliqui
deerd.
De Staf M. G. zal op of nabij 1
Jan. worden opgeheven. Het Com
missariaat Noodvoorziening voor de
verwoeste gebieden zal omstreeks
1 Dcc. künnen verdwijnen. De dienst
van de grensgewaking gaat binnen
kort over naar de marechaussee.
Met critiek op het M. G., aldus de
Min. Pres. dient men wel te beden
ken, dat 't M. G. ons volk voor nog
erger chaos op het terein van rech
teloosheid heeft behoed.
Alle diensten gaan verder over
naar 't normale, civiel bestuur.
De opheffing van het M. G. be-
teekent ook bezuiniging. Doch deze
stap op den weg naar herstel dient
te worden gevolgd door een andere:
de strijd tegen onverantwoordelijke
geldsmijterij, speciaal in ambtelijke
kringen. Wij zijn een arm volk ge
worden, en wij dienen de uiterste
zuinigheid te betrachten.
PROEFVLUCHT NAAR INDIë.
Op 7 Nov. a.s. zal van rcgcérings-
wege een proefvlucht naar Ncd.-
Indiö worden uitgevoerd Met deze
vlucht zal post voor geheel Ntd.
Indië worden meegegeven.
Ter verzending zijn toegelaten ge
wone (niet aangeteekende) brieven
en briefkaarten. Het tarief bedraagt
bij vooruitbetaling voor briefen 30
cent per 10 gram of restend ge
deelte van 10 gram en voor brief
kaarten 20 cent voor elke kaart.
DRIE VERKIEZINGEN OP 1 DAG.
1 April de groote daUint.
De minister van Binnenlandsche
Zaken, dr. R. J. M. Becl, heeft in
de Eerste Kamer meegedeeld, dat
de regeering dc verkiezingen wer
kelijk op 1 April a.s. wil doen
plaats vinden en dat zij de moge
lijkheid bestudeert, om de verkie
zingen voor de gemeenteraden, Pro
vinciale Staten en Tweede Kamer
op één dag te laten houden.
Huisslachtingsregeling 1945-46.
Belanghebbenden worden er op
attent gemaakt, dat ter verkrijging
van een huisslachtingsmachtiging
de in hun bezit zijnde vergunning
tot het aanhouden van een varken
bestemd voor huisslachting, bij den
plaatselijk bereauhouder moet wor
den ingeleverd onder overlegging
van de stamkaarten en inlegvellen
van alle gezinsleden.
In de rubrieken aan de achterzijde
van de vergunning moet door be
langhebbende aan de hand van de
inlegvellen der stamkaarten het
aantal gezinsleden worden ingevuld.
Zclfverzorgingsregeling 1945-46.
Landbouwers en Landarbeiders
die in aanmerking komen voor zelf-
verzorging en op 15 November '45
nog geen aanvraagformulier hebben
ontvangen, worden verzocht zich
tot den plaatselijk bureauhoudcr van
hun <f ïstrict te wenden voor het af
halen van dit formulier.
I" de Zuid-Willemsvaart te
Weert is een "vrachtwagen van de
meelfabriek van de gebroeders v d
Vcnne te water geraakt. De drie
mannen, die zich in de cabine be
vonden, zijn verdronken. De slacht
offers zijn: G. Timmermans, L.
Pleittens en L. Kiggcn, allen ge
huwd.
Door een noodlottige samenloop
van omstandigheden werd de 36-
jarige Scheepers uit Hengelo, werk
zaam hij de Ivon. Ned. Zout Indu
strie overgoten met kokende pekel
uit een verdampingsinstallalie. De
man werd zoodanig niet brandwon
den overdekt, dal hij korten tijd
later in liet R.K. Ziekenhuis over
leed.
De Regeering en het
Piep-systeem.
Het Piep-systeem is niet een leuk
kietelspelletje. Neen, het is een
pijnlijke kwestie, De Staat der Ne
derlanden heeft eens plechtig ver
klaard en zwart op wit gezet, dat
hij een deel van de tijdelijke-werk-
loosheidsuitkeeringen, (wachtgelden
genaamd) zou betalen. En wel in
den vorin van een subsidie aan de
werkgevers die deze bedragen moes
ten voorschieten. Deze subsidie
bedraagt 50 tot 80 pet. der betaalde
werkloosheidsuitkeeringen. Het res-
teerende beteekent een zuiver ver
lies voor de werkgevers, een verlies
dat zij nu al meer dan een jaar
hebben gedragen, de één meer, de
ander minder.
Eens is er een grens. Dan laat de
liquiditeitspositie eenvoudig niet toe,
dat meer geld in een bodemlooze
put gestort wordt. Voor de ééne
onderneming is dat oogenblik eer
der aangebroken dan voor de an
dere.
Maar wie had kunnen denken,'dat
dit fatale moment door de Regee
ring verhaast zou worden? En tofch
is dit het geval. Ondanks een co'n-
tractueele verplichting en allerlei
mondelinge en schriftelijke toezeg
gingen is er sinds 1 April van dit
jaar al geen subsidie meer uitbe
taald. Dat gaat niet om enkele
tientjes, maar om tienduizenden
gulden, alleen b.v. al in Waalwijk
en zoo is het ook elders.
De Regeering huldigt blijkbaar
het standpunt: „Ze zullen wel pie
pen, als ze het noodig hebben".
Reeds eerder is gebleken, dat zij
die het hardst schreeuwen, het eerst
geholpen worden. Hard schreeuwen
is echter gevaarlijk in dezen tijd van
stakingen en opstand. Daarom is
de Fabrikantenkring Langstraat eerst
zachtjes gaan piepen. Een telegram
aan den Minister dato 24 September
Geen antwoord. Op 17 October twee
telegrammen er over heen. Een iets
naider maar nog bescheiden gepiep.
Nog geen antwoord. Er schijnt nog
harder gepiept te moeten worden.
Goed, bij deze wordt er geschreeuwd
in het. openbaar
Moet het nu zóó..
XIV.
In dc zitting van de le Kamer te
s-1 Ier togen bosch, onder presidium
l r; s- Holla werden op
26 October de volgende zaken be
recht
Jan van der Steenhoven, 21 jaar
ijzerwerker, Korte Steeg C 105, Wijk
en Aalburg, nam op 15 Maart 1941
dienst bij liet NSKK in Den Haag
en kreeg zijn opleiding in Vilvoor
de. Aanvankelijk droeg hij wapenen
doch kort na' de dienstneming werd
hiJ afgekeurd en moest hij als mon
teur hij het NSKK blijven. Tevoren
had verdachte gewerkt op de werf
van dc Haan en Oerlemans te Ileus-
den en verdiende daar 10 per
week, waar liij bovendien een zieke
moeder van moest onderhouden,
verschillende keeren zocht hij posi
tie-verbetering, maar werd door
zijn werkgever met behulp van dc
politie gedwongen op de scheeps
werf te blijven. Ten einde raad liep
verdachte naar het NSKK.
Het Tribunaal, rekening houden
de met de geringe verdiensten, de
houding van den werkgever, en de
moeilijke financieele positie thuis,
ontsloeg verdachte uit de internee-
i-ing, in dc overtuiging, dat het hier
een_ broodgeval betrof. Sinds Juli
1945 was verdachte geïnterneerd.
Het kiesrecht werd hem voor 10 ja
ren ontzegd. Wanneer dit geen
broodgeval zou geweest zijn, was dc
zaak verwezen naar liet Bijzonder
Gerechtshof, aldus het Tribunaal.
Johannes van den Anker, 22 ja
ren, fabrieksarbeider, Winterdijk 16,
te Waalwijk, was in 't begin van
1941 lid van de partij geworden op
aandringen van zijn vader en had
ook wel eens een vergadering be
zocht. Eenmaal marcheerde hij met
de W.A. en leende een toepasselijk
costuumpje van deszelfs comman
dant, zooals dat ook wel eens met
bruidsjaponnen de gewoonte is. Een
half jaar na het begin maakte hij
er een eind aan, aan het lidmaat
schap wel te verstaan.
In September 1914 vluchtte hij met
Het schijnt den laatsten tijd niet
meer veilig te zijn op straat.
Ik heb van die rare sensationeele
verhalen gehoord van overvallen en
aanrandingen in de avond-duistere
buitenwijken van Waalwijk, dat ik
bang geworden ben 's avonds nog
buiten te komen.
Trouwens ook zonder die aanran
dingen, moest men 's avonds op
straat voorzichtig zijn, omdat men
altijd de kans had op een onzachte
manier in aanraking te komen, met
een van die vele ijzeren paaltjes,
waaraan wij zoo rük zijn en die
op de meest ongelegen en onpracti-
sche plaatsen staan opgesteld.
„Niet parkceren" staat er dan,
maar wanneer onbewust je avond
wandeling gestoord wordt, omdat
N. P. in den weg stond, kun je van
duizeligheid en pijn wel eens ge
dwongen worden, juist op de verbo
den plaats wel even te parkceren,
omdat je niet meer in staat bent,
je reis te vervolgen.
Die paaltjes zijn onmogelijke din
gen en ze zijn venijnig hard ook.
De bordjes die er op zitten, zullen
wel noodig zijn, maar haal ze toch
alsjeblief van de paaltjes af en plak
ze dan tegen den zijkant van een
huis of zoo.
Nu staat zoo'n ding midden op
het trottoir; alle tcsamen vormen
ze wel een heel bosch en ik vind ze
erg ongastvrij, vooral tegenover
vreemdelingen; wij weten ze nog
zoo'n beetje te staan en kunnen het
gevaar dikwijls op het laatste mo
ment nog ontwijken, maar als men
hier niet thuis is, loopt men onher
roepelijk zijn ondergang tegemoet,
zelfs bij dc prachtige straatverlich
ting van thans.
Het is maar het beste 's avonds
thuis te blyven.
Dan loopt men geen gevaar en
hoeft men niet bang te zijn van
baarlijke kerels die in groote auto's
rondrijden en argelooze wandelaars
en vrijende paartjes de doodschrik
op het lijf en blauwe oogen in het
gezicht jagen.
Het lijkt Chicago's onderwereld
wel en je kunt niet bcgrypen, waar
die maatjes vandaan komen.
Want er schijnt zelfs niets van
aan te zijn.
Toch kun je het moeilijk diskee
ren. Ik kom er tenmtnsie niet meer
uit 's avonds en dat is een strop.
Eerst zei je tegen je vrouw, dat
je nog even naar de post moet,
maar zjj wist niet, dat dc brieven
bus in het cafétje op den hoek
schynt te hangen, waar je er lekker
een paar van het rantsoen naar bin
nen slikte.
Dat is nu afgeloopen. Het rant
soen is trouwens op. Je snapt niet,
waar die kasteleins er mee blijven.
En hoe moet het voortaan met
„pippie", dat is het kleine lieve
hondje van de buurvrouw. Zij kan
het niet meer uitlaten en zit nu
voor groote moeilijkheden, omdat ze
niet weet, waar ze ermee moet blij
ven.
Zoo zie je, dat er weer nieuwe pro
blemen opdoemen in deze vredige
wereld.
Je zon welhaast weer naar je
schuilkelder gaan terug verlangen!
KIJKGRAAG.
zijn familie naar Duitschland. In
Utrecht kon hij kiezen, óf land
wacht, óf onder-de-tafel. Hij koos
het laatste. In Duitschland kwam
verdachte in een opleidingskamp
van de Flak terecht, maar wist 'm
te smeren. Via Nieuwe Schans en
Groningen belandde verdachte in
Utrecht en vandaar tippelde hij „op
zijn basis terug". En waarom hij
voor de partij bedankt had? De con
tributie moest van zijn zakgeld af.
„Dus brood-bedanker" typeerde de
President.
Het Tribunaal wilde de zaak aan
houden voor het instellen van een
nader onderzoek.
Dc zaak tegen Gcrardus v. Ooijen,
33 jaar, schoenmaker, Baardwijk-
schestraat 45 te Waalwijk, die o.a.
lid van de landwacht was, werd
voor onbepaalden tijd aangehouden.