Kantoorbediende.
Leden en Donateurs van W. S. C.
BOEKHOUDER.
Revue ,,'T Is Feest"
VESTERS ROESTENBERG, Kaatsheuvel
Overledersnijder,
Stikster,
Aankomende Meisjes en Jongens.
Fa. G. v. Ven en Zn.
een bekwame thuisstikster,
een ophaler,
een bijtuiger
en een jongen van 15 jaar
Coöp. „Broederhulp"
te Kaatsheuvel
Oorlogsslachtoffers
HANDELSKANTOOR
TE WAALWIJK
MAANDAG 7 JANUARI 1946
Losse nummers 10 cent
68e JAARGANG No. 94
WaaEwijksche en Langstraaische Courant
WAAR GAAN WE HEEN?
ONS VOLK VOOR DE BESLISSING.
Een interessante brief van een Lang-
straat's oorlogsvrijwilliger
voor handclsverlies. In verband hiermede behoeven de detaillisten op
elke 2 vakjes van het opplakvel slechts 19 bonnen te plakken. De
vakjes, genummerd 20, -10, 60, 80 en 100, -worden dus niet gebruikt.
Uiteraard mogen op een opplakvel slechts bonnen van eenzelfde raut-
soenwnardé -worden geplakt.
Grossiers in lucifers dienen op Maandag 7 Januari 1946 de van
detaillisten ontvangen coupures 520 en 521 in te leveren ter verkrijging
van grossiers-toewijzingen.
Nummercoupures.
In de week van 6 tot 12 Januari a.s. worden de volgende nummer-
coupures uitgereikt.
566-567 voor 100 gram versnaperingen per rantsoen.
568 voor 1000 gram suiker per rantsoen.
569 voor 100 gram cacaopoeder per rantsoen.
562 voor 100 gram koffie per rantsoen.
572, 591 voor 50 gram thee per rantsoen.
570, 571 voor 50 gram thee per rantsoen (geen lierbevoorradingswaarde).
576, 577, 578 voor 100 grain bloem per rantsoen.
579 voor 250 gram rijst per rantsoen.
580 voor 250 grain boter per rantsoen.
581, 582 voor 250 gram margarine per rantsoen.
583, 581 voor 100 gram kaas per rantsoen.
589, 590 voor rookartikelen.
Deze coupures zijn geldig voor detaillisten van 13 t.m. 26 Januari en
voor grossiers van 13 Januari t.m. 9 Februari 1916.
Voorts worden uitgereikt de nummercoupures:
585, 586 voor 2 liter melk per rantsoen.
587, 588 voor 1 kg. aardappelen per rantsoen.
Deze zijn geldig van 13 t.m. 19 Januari 1946.
Voor brood worden uitgereikt
573 voor 50 kg. Amerikaansche bloem per 10 rantsoenen.
574 voor 50 kg. Inlandsclie bloem per 10 rantsoenen.
575 voor reductie.
Deze zijn geldig van 13 Januari t.m. 2 Februari 1946.
Aan grossiers in lucifers worden uitgereikt de coupures:
G31-G32 voor 1 doosje lucifers per rantsoen.
Deze zijn geldig van 13 t.m. 26 Januari 1946.
Bon voor honden- en kattenbrood.
Van 1 tot en met 31 Januari a.s. worden op bon 5 van de nood-
kaartcn voor honden- en kattenbrood mét de serielctters B, T, W, D,
L, R. C, Z en Bk, alsmede op bon No. 5 met opdruk „Asyl",. de ge
bruikelijke hoeveelheden honden- en kattenbrood of -meel beschikbaar
gesteld. Na 31 Januari is bon 5 ongeldig.
kunnen ZATERDAGMIDDAG vanaf half drie plaatsbespreken voor de
op Maandagavond 7 Jan. '46 bij SJEF SARS.
Blauwe Uitnoodigingskaarten meebrengen.
Tevens voorverkoop van kaarten voor het Bal
van Zondagavond 6 Jan.
Uitnoodiglngen meebrengen.
vraagt voor direct
Schoenfabriek - KAATSHEUVEL
vraagt
om in 't vak te worden opgeleid.
vraagt een
leeftijd 18 tot 21 jaar met Mulo
diploma, Boekhouden en Handels
correspondentie.
Gegadigden behooren ais zoo
danig reeds werkzaam te zijn ge
weest en ervaring van kantoorwerk
zaamheden te bezitten.
Persoonlijke of schriftelijke aan
meldingen HOOFDSTRAAT 203
KAATSHEUVEL.
|-jierdoor betuig ik mijn hartelijken
dank aan de H.H. Geestelijken,
H.H. Doctoren, Roode Kruis, E. H.
B. O, en Wit-Gele Kruis, voor de
spoedige hulpverleening, met de
beschieting van Kaatsheuvel, waar
door ik gewond raakte.
Verder hartelijk dank aan allen
voor de vele blijken van belang
stelling ondervonden bij mijn ver
pleging in het ziekenhuis te Eind
hoven en bij mijn thuiskomst.
WED. P. VAN LAARHOVEN-
DRIESSEN.
Kaatsheuvel, Jan. 1946.
TE KOOP OF TE RUIL
wegens plaatsgebrek:
Bakovenmond met ankers, eiken
kastje, tafql, 8 deuren als nieuw,
salontafel,, ganglamp, tafelmangel,
slaapkamerlamp, salonlamp, groote
spiegel, badkuip, groote dekenkist,
rond kacheltje.
Adres
Grootestraat 192 WAALWIJK.
van KAATSHEUVEL Loon-op-Zand,
de Moer en Loonschendijk kunnen
vanaf 7 Jan. schoenen
bekomen voor dames, heeren en
kinderen.
Maandag 7 Jan, van AD
Dinsdag 8 E—H
Woensdag 9 IO
Donderdag 10 P—S
Vrijdag 11 T—Z
Stamkaart meebrengen.
De prijs is laag.
Adres J. KROOT, Schoolstr.
HET HARK-BESTUUR,
Kaatsheuvel.
uraagt geroutineerd
Leeftijd omstreeks 25 jaar.
Bri. onder No. 1125 bur. v.d. blad.
van het Zn iden
Hoofdredacteur Uitgever: MN TIELEN
Redacteur: J. A. A. VAN DEN DUNGEN
Abonnementsprijs: 15 cent per week; 11.95 per kwartaal
Verschijnt Msar.dsg en Vrijdag i
HF'diI
Drukker: Waalwljkache Stoomdrukkerij:Antccn TlelanJ
Kenrurnmor; 2483'!
De oorlog is weliswaar reeds gc-
ruimeu tijd voorbij en toch is er
naar geringe voldoening over den
▼rede dien we gewonnen hebben.
Men luistert niet graag naar een
vermanend woord, ook al weet men
dat het waar is en evenmin wil men
graag de waarheid zien, als die ons
minder mooie dingen toont dan wc
wel zouden wenscli'en. Zoo klampt
men zich ook thans nog vast aan
bet woord vrede, een vrede, die in
feite niet meer beteekent dan dat
er geen bommen meer vallen, er
geen granaten meer gieren en de
geluiden der slagvelden zijn ver
stomd. Maar vrede is er nog lang
niet. Tijdens den oorlog was er nog
het vertrouwen, waarmede dc men-
schen dc toekomst tegemoet zagen.
Zelfs dit vertrouwen hebben we
thans verloren. Het heeft plaats
moeien maken voor wantrouwen.
De toekomst ziet er niet rooskleurig
uit en men mag er niet aan den
ken, wat ons nog boven hel hoofd
hangt, als tal van internationale
problemen niet binnen korten tijd
tot een oplossing kunnen worden
gebracht.
In Neurenberg staan twintig men-
schen terecht voor de misdaden die
zij op hun geweten hebben, voor
het leed dat zij millioenen hebben
aangedaan. Zij zullen geoordeeld en
veroordeeld worden voor liel mis
dadige regiem dat zij gedragen
hebben. En tegenover hen staan le
den van een andere h'atie. Verte
genwoordigers van Rusland, zij
klagen aan, en veroordeelcn het na
tionaal socialisme, maar is dit na
tionaal socialisme slechter dan het
éoinmunisme?
„Het is het communisme nergens
begonnen om de bevrijding van
volken", schrijft Gerard Knuvelder
in „De Nieuwe Eeuw". „De bevrij
ding door Rusland van de volken in
Oost Europa, is op zijn best een
tussclienstadium naar de dictatuur
van Moskous satellieten. En wee liet
volk, wee den mensch, die zich van
deze dictatuur tracht te bevrijden.
Met millioenen zijn ze geslachtofferd
in Rusland zelf, onpeilbaar is het
lijden der volken die de zegenin"en
van de Russische bezetting in Oost
Europa deelachtig werden. En liet
verschrikkelijke noodlot van dezen
eorlnf heeft gewild, dat óók voor
de Christenen .óók voor dc demo
vraten in Oost Europa de bevrijding
van het nationaal socialisme betee-
kende: een bezetting door soldaten
van Slavisch ras, die geen Chris
tendom cn moraal meer kennen."
En wij vragen ons af, waar we
heen gaan, als op deze wijze het
recht, dat men in Neurenberg wil
laten zegevieren, belachelijk ge
maakt wordt. Afschrikwekkend im
mers zijn de verhalen die de ronde
doen, over de onmenschelijke toe
standen die in de door de Russen
bezette gebieden heerschen. In
Frankrijk zijn tienduizenden Fran-
sclie krijgsgevangenen teruggekeerd,
die onder het schrikbewind van de
Russische legers geleefd hebben.
„Dat nooit" hebben zij in Frankrijk
van de daken geschreeuwd.
Rusland behoort mede tot de over
winnaars van dezen oorlog „maar
wat er gebeurt achter het gordijn,
dat hangt voor Oost- en Zuid-Oost
Europa, is een schrille tegenstelling
mei dc hooge idealen die ons aan
vuurden in onzen strijd om de we
reld te redden van totalitaire agres
sie", zeggen de gezamenlijke Ame
rikaansche bisschoppen in een brief
over internationale vraagstukken.
Om dc wereld te redden van „to
talitaire agressie" hebben we den
meest bloedigen oorlog aller tijden
meegemaakt, maar de totalitaire
agressie is thans dreigender dan
ooit, al komt ze ook uit een anderen
hoek. En als Amerika en Engeland
en de geheele beschaafde wereld
haar beste krachten offerden om
deze bedreiging den kop in te druk
ken, kunnen zij dan goed vinden
dat hetzelfde dreigende gevaar
grooter nog misschien dan het duit-
sche thans opnieuw den wereld
vrede kan bedreigen. Alle belangrij
ke overeenkomsten van na den oor
log werden door Rusland aan zijn
laars gelapt of eenzijdig uitgelegd.
Rusland doet en deed wat het wil
de ,maar dit kan cn mag niet goed
blijven gaan. Het is verkeerd als
wij de oogen sluiten voor het drei
gende gevaar. Wij zagen in Honga
rije, Frankrijk en Oostenrijk de ver
kiezingsuitslagen en de verplette
rende communistische nederlagen.
Daar heeft men „de waarheid" ge
zien er. zich. niet laten misleiden.
Moge ook overal elders ter wereld
de oogen open blijven en de hou
ding waakzaam, want waar zal an
ders het einde zijn?
Op den drempel van 1946.
Maandagmiddag heeft de minis
ter-president prof. ir. W. Scher-
«terhorn voor den wereldomroep
zender P.C.J. een oudejaarsrede
gehouden, waarin hij het woord
richtte tot de rijksgenooten in
Oost en West en op zee.
Na een terugblik te hebben ge
worpen op den politieleen loop dei-
dingen in de laatste jaren, gaf
spr. uitdrukking aan het sterke
vertrouwen, dat het de regeering
in samenwerking met alle daarbij
betrokkenen uit de overzeesche ge-
biedsdeelen zal gelukken, de grond
slagen te leggen voor een voor de
groote meerderheid aanvaardbare
oplossing, die aan de belangrijke
voorwaarde zal voldoen, dat zij
niet alleen gelding heeft voor de
eerstkomende jaren, maar dat zij
ook voor de toekomst de kiemen
m zich draagt voor een vereeni-
ging in vrijheid van de onderdee-
len onder gelijktijdige waarborging
voor hun samenhang in het ko
ninkrijk.
Maandagavond heeft minister
Schermerhorn voor „Herrijzend
Nederland" gesproken tot de land-
genooten in Nederland. Na gewe
zen te hebben op het leed dat de
oudejaarsavond in de gedachten
van honderdduizenden van ons
volk terugbrengt, betoogde spr.
dat de verwoesting der geesten, de
aantasting van onze menschelijk-
heid een der ergste gevolgen is
van den oorlog. Daarom leven wij
In een wereld en in een land, dat
noq verscheurd wordt door vele
conflicten, in een volk, dat nog
grootendeels wordt beheerscht
dor>r haat. door wantrouwen en
zelfzucht. Toch moet en zal het
Nca. volk trachten het juiste ant
woord te geven, toch zal en moet
het N^rl. volk niet al te ver be
neden de maat blijven, die deze
battende periode uit de geschie
denis aan ons s+elt. Dat kan,
want naast alle vlakheid en alle
veTTvririhpid is er in de jaren der
hero**? no °^k nog wat anders ge
groeid tegen den druk in. Hon
derden menschen uit alle kringen
van het volk hebben, los van de
werkelijkheid van dat oogenblik,
zich bezonnen op de plaats waar
zij staan, zich lavend aan de diep
ste bronnen van de menschelijke
ziel. God schenkt de kracht tot de
daad aan hen, wier droom zijn
oorsprong vindt in de verontrus
ting over deze wereld, zooals de
Heer van leven en dood deze in
de sombere jaren, die achter ons
liggen, ons in het hart heeft ge
brand. Een mensch die gelooft,
ontvangt kracht naar kruis. Een
volk, dat geloovcn wil aan zijn
roeping van Godswege, zal ook de
verbeeldingskracht ontvangen, die
noodig is om in tijden als deze op
het juiste oogenblik de goede keus
te doen.
Is het wonder, aldus spreker,
dat ik in aansluiting op deze
woorden de behoefte gevoel om
uit naam en over het hoofd van
het Ned. volk heen, het woord te
richten tot H.M. de Koningin, die
voor ons geheele volk de sterke
verpersoonlijking is van deze ge
dachte. Moge het Uwe Majesteit
gegeven zijn op haar hoogen en
eenzamen post ook in het komen
de jaar bij te dragen tot en getui
ge te zijn van het samenbrengen
'van alle nationale krachten om
deze od te voeren tot de hoogste
geestelijke potentie, die noodzake
lijk is om van 1946 het iaar te
maken, dat aan ons volksleven
den beslissenden stoot in den koers
ten goede zal geven.
Het vraagstuk Europa.
Landgenooten, oneindig veel zal
er noodig zijn en van ieder uwer
gevergd worden om deze zegen-
wenschen in vervulling te doen
gaan, maar ik hoop en vertrouw,
dat gij allen zult verstaan, hoeveel
er voor ons volk op het spel
staat. De oorlog is voorbij, maar
de vrede wil nog niet komen. De
stuiptrekkingen, die wij aanschou
wen, zün in den grond de ba
rensweeën van een nieuwe wereld, I
die in vrede leven kan, of zijn zij j
nieuwe uitingen van denzelfden j
NEURENBERG.
Woensdlag is het proces in Neu
renberg na liet Kerstreces weer
hervat.
De ochtendzitting werd gewijd
aan de aanklacht tegen de Géstapo
cn Heydrichs S.D.
De Amerikaansche aanklager
Storey vertelde hoe de Gestapo, die
in 1934 door Göring in het leven
was geroepen, niet voorbedachten
rade in de bezette gebieden een
„nacht en mist"-politiek volgde,
waarhij zij de burgers lieten ver
dwijnen zonder hun bloedverwanten
met een woord over hun lot in te
lichten. Deze takiek had een ver
hoogd afschrikwekkend effect ten
doel.
Hij vertelde ook hoe moord een
kwestie van routine voor den S.D.
en de Gestapo was geworden, het
geen hij met zakelijke rapporten
staafde.
FRANSCHE ONTSTEMMING.
Een groot deel der Fransche pers
is verbitterd over het gen zich op
ën rond de conferentie van Moskou
heeft afgespeeld, en deze stem
ming weerspiegelt ongetwijfeld de
gedachten en gevoelens in de offi-
cicele kringen le Parijs.
Intusschen was hel niet zoozeer
het communiqué, dat de Fransclien
ontstemde als wel het feit, dat
over belangrijke Europeesclie pro
blemen, welke ook voor Frankrijk
van het grootste gewicht zijn,
wordt beslist, zonder dat de Fran
sche regeering wordt gehoord of
haar belangen kan verdedigen.
Maar over alles heen staat dan
nog, dat Frankrijk door de wijze,
waarop de zaken in Europa wor
den geregeld, als een tweederangs
mogendheid wordt beschouwd,
waarmede de Groote Drie slechts
op beperkte schaal rekening be
hoeven te houden.
DE TOESTAND IN INDIë.
Voor afgevaardigden van verschil
lende jeugdorganisaties en studen
tencorporatie heeft dr. Van Mook
te Amsterdam gesproken over de
gebeurtenissen in Indië.
Na een schets uit het verleden
gegeven te hebben, benadrukte hij,
dat strijd vermeden moet worden.
Overleg met constructieve en po
sitieve elementen is mogelijk en zoo
kan men komen tot dc stichting
van de orde, die rust op de samen
werking van allen cn is gericht te
gen de rustverstorende elementen.
Er heerschte in Indië, aldus d>'. v-
Mook, geen anti-koloniale stemming.
In de buitengewesten is de samen
werking behoorlijk hervat en nor
maliseert zich de toestand dage
lijks. Alleen op Java is de spanning
aog groot.
In de toekomst zal er naar de
meening van dr. van Mook voor
goede Nederlanders uit Nederland
zeker blijvend plaats zijn in Indië
naast hen, die reeds daar vertoe
ven, en zal Indië gebaat blijven met
de intelligentie, vndingrijkheid en
knapheid van de Nederlanders sa
mengaan met de groote natuurlijke
gaven van de Indonesiërs.
Uit Batavia wordt de officieeje
instelling van Nederlandsche mili
taire gerechtshoven bekend ge
maakt
In Batavia en Soerahaja zijn reeds
dergelijke Gerechtshoven ingesteld.
Buiten de Gerech'shoven zijn nog
twee Bijzondere Gerechtshoven op
gericht, een voor civiele cn een voor
strafrechtelijke zaken.
Nederlandsche troepen zuiverden
de kampongs ten Oosten en ten
Westen van Meester Cornells gedu
rende we'ke aclie verscheidene
branden uitbraken.
geest, die eens den tweeden we
reldoorlog deed ontbranden? De
menschheid houdt den adem in bij
de bepaling van het lot van ons
oude werelddeel. Zal men in
Duitschland dezelfde fout maken
van 1918, n.l. door het te vroeg
verschaffen van zelfbestuur aan
Duitschland met gebruik van de
weinige beschikbare werkelijk de
mocratische elementen? Opnieuw
zullen dan alle na-oorlogsche ca-
testrofen door een verblind volk
op de rekening der Rathenau's en
Stresemann's worden geschreven,
zoodat nog eens de democratie in
het hart van Europa in discrediet
wordt gebracht. Daar ligt in we
zen een der allergrootste vragen,
op welker beantwoording wij he
laas niet zeer gerust zijn. Zullen
de verantwoordelijke staatslieden
het vraagstuk Europa als zooda
nig willen onderkennen en tot een
oplossing brenqen of gaan wij den
ouden door slechte resultaten be
proefden weg? De qrooten der
aarde hebben de macht: laten zij
bedenken, dat daaruit ook de ver-
antwoordeliikheid voortvloeit.
Vervolgens schetste de minister
in het kort de problemen in Indië
en de moeilijkheden in eigen land,
om ten slotte een beroeo te doen
op aller krachtsinspanning, gericht
od den herbouw van ons vader
land.
Batavia, 16 December 1945.
Zeer Geachte Redacteur,
Vorige week lich ik U een en
ander geschreven over de oorlogs
vrijwilligers, hoe wij ons voelen
en waarom wc wel eens „kanke
ren". Een andere keer hoop ik
daar nog wel eens op terug te ko
men, want het onderwerp is dat
zeker wel waard.
Nu wil ik eciiter eens iets van
Batavia gaan vertellen, met een
slukje voorgeschiedenis, d.w.z.
voordat we in Batavia aankwa
men.
Zooals ilc in de vorige brief al
terloops vermeld heb, heelt' de
„Van Heutz" ons naar Java ge
bracht en op 15 October j.l. kwa
men we dan, na het passceren
van enkele Briésclie torpedojagers,
op de reede van Tandjong-Priok
aan. Daar lagen verschillende
schepen, wat een drukke gezellige
sfeer schiep. Er lagen enkele op
gelegde" Japansche schepen, enke
le kleine Britsche oorlogsschepen,
enkele troepentransportschepen, lan
dingsvaartuigen en een groot
Roode-Kruisschip, terwijl kleine
motorbootjes en sloepen van het
een naar liet andere schip voeren.
Den volgenden dag gingen we
echter de haven binnen en hier
kreeg ons Nederlandsche hart kans
te gloeien van trots, want daar
waren Nederlandsche schepen, en
wel méér, dan we sinds Mei 1940
hij elkaar hadden gezien. Alles had
de vlag: rood-wit-blauw in top cn
het deed zoo goed dat te zien. Het
begon al direct met liefst 5 van
onze duikbdotcn, waarvan we er
4 zelf gebouwd hadden en een En-
gelsclie, die door onze Marine in
den oorlog was overgenomen. Be
kende K's en O's, waarvan we ons
nog foto's in de krant herinnerden
hij stapelloop en/of vertrek naar
Indië. Verder enkele oorlogssche
pen van het grootste formaat, dat
onze Marine nu heeft. (Namen zal
ik onder deze omstandigheden
maar niet noemen), een stelletje
vracnfschepëfi van dc K.P.M., een
troepen-transportschip en weer een
Roodc Iiruisschip. Een gejoel, ge
juich cn gezwaai van belang na
tuurlijk, want op de schepen en
op de kade zag deze en gene ken
nissen en al zagen we geen ken
nissen, dan zwaaiden en riepen
we toch maar, omdat alles Nedcr-
landsch was wat men zag. Nadat
we gemeerd lagen konden er na
tuurlijk handen gedrukt worden
en werden de luitjes, die hier al
hekend waren, door ons omringd
en met vragen bestormd. Dat die
verhalen nog ai eens overdreven
werden, behoef ik U niet te ver
tellen. Aangezien er geen bekend
heid aan gegeven' was, dat v?c ge
arriveerd waren, zagen wij bijna
geen bekenden of familie van mi
litairen, die hij de Japansclie be
zetting naar Australië uitgeweken
waren. De reisgelegenheid van Ba
tavia naar Priok vormde natuur
lijk evenzeer een beletsel, maar daar
kom ik straks nog nader op terug.
Aangezien van de Britten geen
extra Japansche krijgsgevangenen
konden worden losgemaakt om on
ze schuit te lossen, zijn we zelf
maar aan het werk getogen en zoo
hebben we tot en met Zaterdag
eiken ochtend van 6.30 uur tot den
middag in de brandende hitte ge
lost. Het was zwaar werk en dat
in een temperatuur waar we nog
aan moesten wennen, maar we
hebben het allemaal vol gehouden
en Zondag kwamen er een stel Jap
pen vrij, die het kleine restantje er
nog uitgehaald hebben.
Zoo vertrokken we dan per
vrachtwagen naar Batavia. Op elke
wagen bagage en 4, 5 of 6 mili
tairen met hun spuit in aanslag,
want zoo vertelde men „er wordt
soms o:> de wagens geschoten".
H-u was een ritje van ongeveer 20
minuten over een weg, waarvan
men kon zien, dat hij vroeger
liecl goed was geweest, maar nu
zat hij vol kuilen en gaten, zoodat
onze wagen af cn toe de gekste
kronkelingen maakte om ze te ont
wijken.
Het landschap was echter mooi
en hoewel ook daarin verwaarloo
zing was te zien wat betreft' de
bebouwing van den grond, was alles
echt Indisch' (hoe kan het' anders!)
zooals wc steeds gehoord cn van
foto's en film gezien hadden.
Eenmaal in Batavia kregen we
den indruk van een soort V-cam
pagne, zooals we die meegemaakt
hebben in Holland, want op voor
name hoekupnten, gebouwen, brug
gen, schuttingen, stond het vol met
leuzen en schimpscheuten op ons,
gekalkt en geverfd. Verder toonde
alles, dat liet vroeger mooi, heel
mooi geweest moet zijn in Bata
via, maar wegen, gebouwen, hek
werk langs de kali en al die dingen
toonden vcrwaarloozing, erger dan
de Moffen hef in ons land hebben
gedaan. De Jappen hebben er nooit'
iets aan gedaan en de ..Republiek"
had daar schijnbaar ook nog geen
tijd voor. Er reden treinen cn
ook trams, alles elcctrisch, met de
noodige slagzinnen op de wagens,
maar deze waren geheel in han
den van de „Rood-Wltten", (zooais
wij ze hier steeds noemen) en het
was voor een niet-Javaan minder
gewenscht van die vervoermiddelen
gebruik te 'manen, als het leven
hem lief was. Dit waren ook gelief
koosde punten om vandaaruit op
Europeanen en andere niet' ge-
wenschle personen te schieten.
Even moet ik nog den nuüruk leg
gen, dat dit was op 21 October j.l.,
want nu is er al weer veel ver
beterd in ons voordeel. Er rijden
echter sinds verscheidene dagen
geen trams meer, de treinen rijden
nog maar nog steeds vol met uit
sluitend Javanen. Opvallend was
ook het groot aantal autos' natuur
lijk bedoel ik luxe wagens niet van
ons ol ile Britten. Allen natuur
lijk de rood-witte vlag op. Dc men
schen droegen trouwens ook allen
een rood-wit speldje, hetzij dat zij
voor de Rood-Witten waren, hetzij
uit veiligheidsoverwegingen. Ook
daarin is veel veranderd nu, want
de vlaggen op de auto's zijn ver
dwenen en de speldjes zijn hier in
Batavia zelf ook een zeldzaamheid
geworden. Veel auto's en fietsen en
wel de nieuwste modellen lot en
met 1942 en het maakte op ons, die
ile bevrijding in ons land meemaak
ten, een vreemden indruk. De Jap
pen wel vele wagens gebruikt, maar
ze niet weg kunnen sleepen, zoodat
eigenaars van de wagens en ook
met-eigenaars natuurlijk, lustig
rondtoerden, want aan benzine is
schijnbaar heelemaal geen gebrek.
De pasar geeft ook vele verras
singen, want er is geweldig veel
te krijgen. Zij breidt zich slceds
uit hier op Noordwijk cn is zooals
altijd geweest is, geheel in handen
van de Chineézen. Er is van alles,
maar sommige dingen zijn ook zeer
prijzig, zoodat we ongemerkt liet
idee krijgen van een openbare zwar
te markt.
In het begin waren er ook liee!
weinig hotels, cafes e.d. open, maar
het gewone leven begint weer lang
zaam te draaien en we kunnen
weer zoo hier en daar een vcr-
frisschhig gaan drinken. Er is ook
van alles, jenever, brandy, hier,
wijn, enfin ik zal U niet lekker
maken, maar de liefhebbers kunnen
hun gang gaan. Overal is natuurlijk
ijs te krijgen en hiervan wordt wel
liet gretigst gebruik gemaakt. De
winkels gaan steeds meer hun
rommelhokken opengooien en lang
zaam maar zeker komen de mooi#
spulletjes uit de gocdangs (pak
huizen) der Chineezen te voor
schijn. Ze hebben dit soms nog
bewaard van voor den oorlog en
hel' toont ons, dal de Jap met zijn
vingers niet overal zoo goeil heeft
kunnen' aanzitten als de Moffen
hij ons.
Nog steeds is het Japansche geld
hier wettig betaalmiddel cn we
springen met 10 gulden om of het
niets is, want de Japansche gulden
heeft de waarde van 3 Ncd. In
dische centen, zoodal dus onze sol
dij van ongeveer 1000 Japansche
Guldens per maand heel wat lijkt,
maar we kunnen het best aan. Een
ijsje b.v. kost 4 gulden, een 'tros
van ongeveer 12 tot 15 goeilc ba
nanen kost 15 gulden na veel af
dingen; een goede bloc schrijf a-
pier van 100. vel 25 of 30 gulden.
Eu die prijzen loopen' steeds op,
een bewijs, dat' de „rijzende Japan
sche zon,, inderdaad van ons gaat
scheiden. Zooals U misschien weet,
was het lied in de kampen vlak
voor de bevrijding: t Zonnetje gaat
van ons scheiden.
Een ding moet ik vooral niet ver
geten te vertellen en dat is tevens
bedoeld als verontschuldiging. Op
de eilanden en plaatsen, waar de
Ned erlandsch-Indische Reteering
zich al een tijd voor dc Japansche
overgave genesteld hal, wedt
Ncderlandsch-Indisch geld uitgege
ven en zijn ook N.l. postzegels in
omloop. Hier is dat echter niet het
geval en daardoor komt het, dat wij
onze brieven zonder port naa- Ne
derland moeten sturen. In Nednr-
land moet men echter voor elke
10 gram 30 cent betalen. U be
grijpt, dat het voor ons zeer onaan
genaam is, want het is zeer zelccr
niet leuk om voor ontvangst van
een bericht of brief geld te moeten
betalen, maar wij kunnen er ook
niets aan doen. Van liarte hoop ik,
dat U mijn brieven dan ook de
moeite waard vindt om er dc por
tokosten voor te b»talen. Mnrh' IJ
gaarne iets speciaals weten, geeft U
mii dan even een seintje
Hiermede heb ik het voornaamste
van Batavia verteld, voorzoover net
ons aangaat natuurlijk. Een volgen
de keer hoop ik U meer ir vertel
len over de gevechtshandelingen en
liet leven van de vrouwen in de
kampen tijdens de bezetting en
daarna.
Hoogachtend,
S. J. RUITENRERG.
no. 10130414.
Naar „De Tijd" verneemt worden
than* niaatreoejpn ren omen om de
de KRO, AVRO, VPRO en VARA
zoo mogelijk op 19 Jan. a.s. hun uit
zendingen in het raam van de Stich
ting Radio Nederland in den Over
gangstijd te doen hervatten.