De beste ontspanning
ANDRE VAN HILST.
WONINGRU1L.
ROOMBOTER en
MARGARINE
LUXE AUTO-VERHUUR
W. A. VERBUNT
Corafectse-atelier „Cowa"
Beige Kinderwagen
VOOR IEDEREEN!
J. M. VAN LEUGEN
GaféG.v.Hessbsen-Keetels
Leesbibliotheek „GQN6A".
ijiessen ontvangt
EEN ELECTRO MOTOR
GRATIS EEN GROTE REEP CHOCOLADE <OP BON)
707 En 16 TB 107
76 en 77
GECOMBINEERDE UITPOETS
MACHINE MET MOTOR.
WALS EN LIJMPERS.
25, 26 en 27 October
gesloten.
J. G. VAN DER KAA,
4 M. Bekleeding of
Overgordijnstof
Motor D.K.W.
ACCORDEON
LANGE LEDEREN JAS
GRATIS REPEN CHOCOLADE
ELK PAKJE (a 250 gram) ROOMBOTER of MARGARINE.
Heb nette woning op goede stand in TILBURG
wil ruilen met nette woning te KAATSHEUVEL of
LOON-OP-ZAND.
RAAMSDONK.
VANAF HEDEN weer
EEN NIEUWE LUXE AUTO
voor verhuur beschikbaar.
ENKELE NAAIMEISJES
oc/sGt ee/t /ons /(eóóxatf
ofósj /ïiocarf ap6,
h.<U üt orofe
SLAGROOMGEBAKJES.
10 h e e r S ij k e SLAvj»ROOMGEBAKJES.
SCHAPfNDONK'S BANKET j
M-sém imm&m
Wsalwïjksche en Lasigstraatsche Courant vmcwmt Dm,da„Deden».
Jjhdu&tsjCb £K. po.ë<z>ie>,
KORTE SCHETSEN.
TE KOOP;
Eiken geverfd Werlc-Bureau,
c.a. 1.60 bij 0.60 M. ijzersterk.
Geha Vlakdrukker,
zoo goed als nieuw, met inkt.
Teekenraam voor stencils,
met div. schrijf- en teeken-
pennen.
Uitsluitend na 17.30 uur, Zaterdag
na 13.30 uur.
JOH. R. SUERMONDT,
Waalwijk, Kerkstraat 123
Een i. g. st z.
te koop.
BESOIJENSCHESTR 75.
TE KOOP:
EEN FORNUISKACHEL,
groote maat
2 FAUTEUILS
4 STOELEN eiken en
1 KiNDERLEDIKANTJE.
Heistraat D 1 1 O, Capelle.
TE KOOP
Adres: Vierambachltraat 80a
ROTTERDAM. Tel. 39839
PANSPONZEN 15 ct.
WASKNIJPERS met veer 3»/2ct.
DUBB. KLEERHANGERS 27 ct.
REUZE STRAATBEZEM 1,55
BEZEMSTELEN 50 ct.
MATTENKLOPPER 1.44
SCHEERMESJES
NATIONAAL 50-65 ct,
LAMPEGLAZEN, SHAMPOO,
MAAGZOUT, PUROL ZINK-
ZALF, BABYZALF EN POEDER(
PAPFLESSEN EN SPENEN.
VERKOUDHEIDSZALF ENZ.
Verder P. SLUIS ZANGZAAD,
KRACHTVOER, UNIVERSEEL-
VOER.
Besoijenschestraat 77
WAALWIJK.
is wegens familie
omstandigheden
in de lange Winteravonden is
een boek van
Deze is weer uitgebreid met de beste ontspannings
lectuur, Cowboy, Detective-, avontuurlijke- en een
200 goede romans, benevens plm. 100 jongens-
en meisjesboeken. Beleefd aanbevelend,
Gasthuisstraat 160 Kaatsheuvel.
OUDERS,
die wensen dat hun kind
(U. L, O. en H. B. S.-studenten uit
sluitend voor Wiskunde) kunnen
terecht bij
J. VAN MIER
Min. Loeffstr. 9 WAALWIJK
TE KOOP:
(nieuw)
Waar zegt de Uitgever.
TE KOOP
200 C.C.
zonder gebreken. Particulier.
Adres te bevragen Bureau van
dit blad.
TE KOOP:
pianoklavier 1 2 bassen
Waar zegt de Uitgever.
TE KOOP
2 P K.
zoo goed als nieuw en zonder ge
breken.
j. VAN HEESCH
Laageinde 1 WAALWIJK
TE KOOP GEVRAAGD:
in goede staat, kleine maat.
Brieven FR. BOOM, Torenstr. 69
DRUNEN.
BIJ AANKOOP VAN:
Vanaf Vrijdag 24 Oct t/m 28 Oct. ontvangt iedere koper
BI| AANKOOP VAN:
Heeft U geen Suiker- of Snoepbon voor direct, dan ontvangt
U een tegoedbon, welke U volgende week kunt inleveren met
de benodigde distr. bonnen, waarop U dan gratis repen
chocolade krijgt.
ROOMBOTER
MARGARINE
FONDANT
CHOC. BEESTJES
INGELEGDE HARING
per ]/2 kilo 130 ct.
per y2 kilo
per 100 gram
per 100 gram
p. pot a 4 stuks
BLANKE GEBEUKTE STOKVIS per M kilo
GRIESMEEL per y2 kilo
BLANKE ZUURKOOL per y2 kilo
BLOEDWORST zonder bon per 100 gram
GELDERSE ROOKWORST per 100 gram
127 ct.
68 ct.
24 ct.
35 ct.
40 ct.
115 ct.
26 ct.
21 ct.
13 ct.
27 ct.
Brieven onder No. 2077 aan het Bureau v. d-blad.
MOLENSTRAAT B 54 TELEFOON 802
Bij ROUW- en TROUWGELEGENHEDEN
kan voor nieuwe volgwagens gezorgd worden.
Met aanbeveling.
Minister Loeffstraat 57 b - Waalwijk
Wij kunnen nu weer
aannemen Tevens kunnen op de afdeling Kleerma
kerij 2 kleermakers geplaatst worden.
Loon volgens G A O. Prima sociale verzorging en
prettige weikkrirg.
SLAGROOM.
Wij maken vanaf heden voor U de HEERLIJKSTE
Tegen inlevering van 1 Va ons boter (roomboter)
1 V2 ons suiker
Grootestr. 38, WAALWIJK. Telefoon 421 j
Als men over BRILLEN spreekt
denkt men aan VAN MARREN
,,-j Vughrorc ra t 25 's Hertogenb \»ch
DINSDAG 25 OCTOBER 1947.
LOSSE NUMMERS 10 CENT.
70e JAARGANG No. 86.
De Echo van het Zuiden
Hoofdredacteur-Uitgever i JAN TIELEN
Abonnementsprijs t 15 cent per week: 1.95 per kwartaal. Drukker: Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen.
TWEE STREVINGEN IN ONZE
HUIDIGE SAMENLEVING.
Er bestaat een sterke tegenstelling tussen onze mo
derne wereld en die van voor- enkele honderden
jaren. Er hebben zich grote veranderingen voltrok
ken in geesteshouding en levenswijze, in sociale en
economische verhoudingen. Al deze veranderingen
zijn mede te weeg gebracht door een gestadige ont
wikkeling, eigen aan al het denkende leven, die ook
de oorzaak is van alle vorderignen op technisch en
mechanisch gebied. Velen haten deze verandering
en verlangen terug naar andere tijden, anderen gaan
op in 't jagende leven, zij zijn modern. Slechts een
compromis tussen dezen maakt het leven schoon.
Het streven naar industrie.
Alle steden en dorpen, van
de grootste tot de allerklein
ste, trachten de laatste jaren,
door allerlei middelen indu
strie te trekken. Steeds meer
is men tot het besef geko
men dat een bloeiende indu
strie een enorme bijdrage
levert tot het stoffelijke wel
zijn van een gemeente en
men tracht de hinderpalen die
de verwezenlijking van dit
ideaal belemmeren, zoals eèn
tekort aan ruimte en terrei
nen, op alle mogelijke manie
ren uit de weg te ruimen.
Aanlokkelijke voorstellen
en faciliteiten moeten de fa
brikanten en industriëlen
overhalen zich in een bepaal
de plaats, waar nog geen in
dustrie is of waar men vreest
met eeft al te eenzijdige in
dustrie een mogelijke crisis
niet te overleven, te vestigen
of er een deel van hun bedrijf
in onder te brengen. En vele
plaatsen hebben succes gehad;
in steden, maar vooral ook op
het platte land, hebben grote
concerns, zoals Philips, hun
fabrieken opgetrokken, waar
velen uit plaats en omgeving
een bestaan vinden.
Andere reeds bestaande in
dustrieën hebben zich uitge
breid en gemechaniseerd om
met hun tijd mee te gaan. Ook
op het gebied van de land
bouw dringt men op een
steeds verder gaande mecha
nisatie aan.
Het ontwikkelingsproces
van ambacht naar industrie is
op zijn hoogtepunt. Velen zijn
hier sterk tegen gekant. Zij
vervloeken de huidige me
chanisatie die de werkman
van kunstenaar, zoals hij dat
was in de Middeleeuwen, tot
een onderdeel van de machi
ne maakt. Zij vervloeken de
hoge fabrieksgebouwen wier
schoorstenen met onze kerk
torens in hoogte wedijveren.
Zij verwensen de nuchtere
atmosfeer en het jakkerend
jagen van de groot-industrie
en prijzen ,,de gouden Middel
eeuwen" schoon.
Toen bestond er waarde
ring voor het werk van het
ambacht, toen had de werk
man voldoening van zijn werk
en werden er producten ge
schapen die nog door hun
duurzaamheid bestaan en door
hun schoonheid bekoren. Het
hele toenmalige leven had
meer kleur dan nu.
Dit is ajlemaal waar; wij
zullen de laatsten zijn om dit
te ontkennen en de klacht van
dergelijke personen is begrij
pelijk, maar niet verantwoord
Men moet niet blind zijn voor
de gewijzigde omstandighe
den en voor de niet te ont
komen wetten der ontwikke
ling. We kunnen het' hoog
stens jammer noemen dat er
zoveel veranderd is, maar we
mogen er ons niet tegen ver
zetten. Zeker, in het beeld
van een broer, die de ploeg
achter zijn paard malse voren
doet snijden, schuilt meer
poëzie dan in een tractor en
een moderne ploeg, maar de
boer dient om zijn bodem in
tensiever te bewerken en zijn
vruchten in overvloediger
mate te oogsten, gebruik te
maken van de uitvindingen
van een moderne techniek en
zo is het op alle gebied.
De oude tijden mogen ge
prezen worden om hun poë
zie, dit mag echter geen reden
zijn een ontwikkeling, waar
tegen men zich toch niet ver
zetten kan, tegen te werken.
Het streven naar meer
poëzie.
Verstandiger en vrucht
baarder is daarom 't streven
van velen, die een compromis
willen van ,,de luisterrijke tij
den van weleer" met het mo
derne leven. Die zonder de
moderne techniek in een blind
i vooroordeel te smaden, dat
gene wat die oude tijden
kleur gaf, dienstbaar willen
maken aan de verwezenlijking
van hun streven: met 't goe
de wat beide tijden bezaten 't
leven schoner en levenswaar
diger te maken.
Wordt de eerste groep een
voudig uitgelachen, ook de
laatsten worden niet begre
pen. En wanneer zij de volks
dans propageren of opkomen
voor het goede lied, noemt
men hen conservatief en geen
kind van hun tijd. Men be
seft niet dat, wat die oude
tijden aan cultuur in zich ber
gen veel schoner en verheve
ner is dan wat men tegen
woordig cultuur noemt.
En toch, wil men de men
sen 't leven draaglijk maken
en hen niet geheel laten ver-
mechaniseren, dan moet men
hun de tijd en de gelegen
heid geven hun geest te ont
spannen door hem te richten
op andere en op verhevener
dingen dan hun machines. En
aan deze andere dingen die
werkelijk verhevener zijn, is
onze moderne tijd zeer arm.
Geheel het ontspanningsleven
staat in het teken der ge
jaagdheid en oppervlakkig
heid, die een gevolg zijn van
een ver gevorderde techniek.
Neen, men moet terug naar
vroeger tijden en mooie ge
bruiken en gewoonten in het
godsdienstig, maatschappelijk
cultureel leven weer invoe
ren. Natuurlijk niet steeds in
dezelfde vorm, maar aange
past aan de tegenwoordige
tijd en,' nogmaals gezegd, met
een open oog voor de veran
derde omstandigheden. Dan
wordt het leven schoner en
en vindt men de voldoening,
die het werk moeilijk meer
geven kan, in zijn ontspan
ning.
Wij hebben dus voor de te
korten en gebreken van vroe
ger en nu, want ook vroegere
tijden hadden vele fouten die
nu verbeterd zijn, een open
oog, maar ook voor wat in
beide tijden aan schoons leef
de en in een compromis van
wat beide tijden aan goed en
schoons boden, moeten wij
trachten het leven voor ons
zelf en onze medemensen
mooier te maken.
ONTWIKKELINGSCENTRUM
VOOR KATH. BOEREN.
Naar wij vernemen, wordt 3
November op het landgoed Rhe-
denoord in De Steeg bij Arnhem,
dat daartoe door de Katn. Ned.
Boeren- en Tuindersbond is aan
gekocht, een ontwikkelingscentrum
voor Kath. jonge boeren geopend.
Aan het hoofd hiervan komt te
staan de heer Th. van Steen, die
in een soortgelijke functie bij de
K. A. B. reeds zoveel verdienste
lijk. werk voor de katholieke ar-
beiders heeft gedaan. Er wordt
begonnen met een studieweek
voor districtsleidcrs van de jonge-
boerenstand. Verder wordt een
cursus gegeven voor jonge boerin
nen, die het plan hebben te emi
greren. Ook voor de oudere boe
ren zullen van tijd tot tijd cur
sussen worden gegeven, waarbij
actuele sociale en economische
kwesties, speciaal de landbouw
betreffende, besproken worden.
Het ligt in de bedoeling telkens
bijeenkomsten voor een of een
halve week te organiseren.
Het gebouw dat hiervoor inge
richt wordt, biedt plaats voor on
geveer 40 personen. Het initiatief
voor deze instelling is uitgegaan
van de jonge boeren, die het eer
ste bedrag bi-een hebben gebracht
en, dank zij de medewerking van
de ouderen, hun prijzenswaardig
plan zo spoedig verwezenlijkt ho
pen te zien.
DE K.V.P. EN DE
a.s. VERKIEZINGEN.
De voorzitter van de Ka
tholieke Volkspartij de heer
H. J. Andriessen, heeft me
degedeeld, dat de agende van
de a.s. Partijraad een voor
stel tot wijziging van het re
glement bevat, waardoor de
candidaten voor de a.s. Ka
merverkiezingen, welke in 't
midden van het volgend jaar
zullen worden gehouden, voor
een derde gedeelte van het
aantal te verwachten zetels
zonder meer wordt aange
wezen. Voor de overige plaat
sen op de candidatenlijst zul
len zij, die vóór 1 Januari lid
zijn van de K.V.P. kunnen
stemmen, teneinde uit de
groslijst de volgorde te be
palen. Echter wordt ook voor
deze candidaten een advies
gegeven.
Deze regel wenst men te
volgen teneinde de deskun
digheid van de Katholieke
fractie in de Tweede Kamer
te verzekeren.
In het verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal.
In enkele, zo mogelijk interessante artikeltjes, willen wij
U het een en ander vertellen over de geschiedenis van het
Brabantse gewest de Meijerij, waarvan ook verschillende
dorpen uit onze directe omgeving deel uit maakten. Waar
om zou iets dergelijks niet interessant of aantrekkelijk kun
nen zijn? Maar al te duidelijk spreekt dikwijls de gehechtheid
aan eigen plaats en streek in verschillende handelingen. Waar
dan ook, binnen bepaalde grenzen van streek en gemeente,
natuurlijke omstandigheden worden aangetroffen, moet toch
deze op zichzelf gevormde mentaliteit of eigen aard zijn eigen
oorzaak hebben gehad. Deze oorzaak verteld ons de historie
van het gewest. Het verteld ons hoe binnen de beperkte
kring van een streek of soms gemeente de huisvestingen, de
bestuursvormingen, de godsdienst, de sociale en de econo
mische ontwikkelingen er hun eigen verloop hebben gehad.
Dit alles geeft ons ook een betere kijk op en meer waardering
voor hetgeen thans is. De voortsnellende techniek, vooral op
gebied van vervoer, heeft de afstanden die vroeger lang
en moeilijk waren doen vervagen. Hele streken, zelfs landen
vloeien ineen tot economische blokken, niets staat meer op
zichzelf, waardoor, door de nieuwe indrukken welke men
overal op kan doen, datgene wat vroeger was, zo gemak
kelijk aan de vergetelheid wordt pfijs gegeven. Zodat er lang
zaam een onderwaardering komt voor datgene wat op gees
telijk en stoffelijk gebied door de vorige geslachten tot stand
is gebracht en wat toch de grondslag is van de hedendaagse
cultuur.
Wanneer deze artikeltjes op een zeer bescheiden wijze er
toe zouden medewerken aan de geschiedkundige ontwikkeling
van ons gewest meer bekendheid te geven is reeds meer be
reikt dan wij er van durven verwachten.
De Meijerij werd vroeger genoemd Taxandria. Het is over
bekend dat de H. Lambertus en Willebrord het geloof pre
dikten in Taxandria. Het werd verdeeld in 4 kwartieren, n.l.
het Peelland, het kwartier Kempenland, het kwartier van
Oisterwijk en het kwartier van Maasland. De kwartieren
werden ook wel genoemd de Meierij van Oosterwijk, de
Meierij van Mare enz.
In de twaalfde eeuw komt ook nog de benaming Campinia
voor met het bijvoegsel dat men toen Campinia noemde wat
voorheen Taxandria hete. De peel was het eerste kwartier
in de Meierij. Men beweert dat het zijn naam ontleent aan
het Griekse woord „pèlos", wat moeras betekent en waaruit
het Hollandse woord poel en eindelijk de verbastering peel
zou zijn ontstaan. Anderen beweren weer dat men het zou
hebben afgeleid van het woord „Pedelanders", een benaming
welke men de bewoners van deze streek vroeger zou hebben
gegeven. Een „Pede" zou de benaming zijn geweest voor
een stok of knots welke men ter verdediging bij zich droeg.
Van de benaming Pedelanders zou Peellanders zijn ontstaan
en eindelijk Peel. De oorsprong van de benaming Peel wordt
nog op verschillende andere manieren gezocht, maar welke
nu juist is, is niet precies te zeggen.
Kempenland was het tweede kwariter in rang, maar het
derde in grote. De naamsoorsprong wordt ook op verschil
lende manieren gezocht. Er zijn er die het willen afleiden
van de naam kimberband. De Kimbren zou een volksstam zijn
welke in deze streken zou hebben gewoond. Anderen willen
het weer afleiden van de naam Keltenland, zodat het eertijds
genoemd zou zijn naar de eerste bewoners der Meierij. Weer
anderen willen het afleiden van kampen, wat eigenlijk strij
den betekent en welke de strijdbare aard der bewoners zou
hebben te kennen gegeven.
Het dichtst bij de waarheid is denkelijk wel hij die het
wil afleiden van het Meierijse woord Kempen, wat eigenlijk
landerijen betekend en wel die, welke met een aarde wal
omringd zijn, die met hout is beplant ter beveiliging
tegen vee en gure winden. Ook wel kampen genoemd. Nog
anderen, welke mogelijk ook dicht bij de waarheid zouden
kunnen zijn, zijn die welke het zouden willen afleiden van
het latijnse woord „Campi", wat Landdagen betekend. De
oude Franse koningen plachten in de Kempen vroeger dik
wijls hun landdagen en dagvaarten te houden. De naam
Campenia hierboven genoemd zal daaraan ook niet vreemd
zijn. In verband met het veelvuldig verblijf der Franse ko
ningen werd het kwartier Kempenland ook wel eens het heer
lijkste kwartier genoemd.
Sommige schrijvers beweren dat Kempenland vroeger een
afzonderlijk Hertogdom zou zijn geweest. De naam Kempen
land is daarenboven niet alleen eigen aan een Kwartier van
de Meierij, maar men kent ook de Brabantse Kempen en de
Luikse Kempen.
Het kwartier Oosterwijk was het derde kwartier in rang
en het tweede in grote. Het ontleent zijn naam aan de z.g.
Vlek en Vrijheid Oosterwijk, de hoofdplaats van dit kwar
tier. Onder vlek werd verstaan de plaats en onder vrijheid
dar gedeelte rond de plaats, welke ook onder haar bestuur
viel. Het vrijdom of Vrijheid behoorde geheel onder de stad
of plaats.
Nog voor de middeleeuwen maakte Muren, Wallen en
Poorten nog geen stad, maar wel het recht van vrijheid en
gemeente welke aan een bepaalde plaats werd gegeven. Dit
recht werd verleend bij de z.g. vrijbrieven. De plaatsen zelf
noemden zich dan stad of vrijheid. Deze plaatsen waren zeer
bevoorrecht tegenover andere plaatsen en een der voor
naamste voorrechten was wel, dat zij van 't algemeen rechts
gebied waren afgezonderd en dus hun eigen rechtsgebied en
rechtbanken hadden. Zij waren geheel afzonderlijke burgerlijke
lichamen, welke hun eigen bestuur en hun eigen geldmiddelen
hadden. Zo ook is Osch, de hoofdplaats van het Maasland,
ook een vrijheid geweest. Dat deze plaatsen ver bevoorcecht
waren tegenover andere plaatsen ligt voor de hand. Later
zijn vele plaatsen, ook in onze omgeving, heerlijkheden ge
worden, welke over het algemeen dezelfde rechten hadden
als de oude vrijheden. Sommigen menen dat het gelijkstellen
van deze plaatsen bewerkstelligd is door het Uitgeven, Ver
kopen en Verpanden van dorpen tot heerlijkheden.
Het vierde kwartier van de Meierij was het Maasland, ge
noemd naar de rivier welke het in het noorden begrensde,
de Maas.
Deze kwartieren werden meestal nog eretitels gegeven. Zo
noemde men de Peel het grootste vanwege zijn omvang, de
Kempen het heerlijkste omdat de Franse Koningen er dikwijls
verblijf hielden, het Oosterwijkse het schoonste vanwege de
vele mooie dorpen welke men er aantrof en het Maasland
het vetste vanwege zijn vruchtbare grond. Zo was dan ook
het wapen van Maasland een vette os. Men kan ook wel
veronderstellen dat de naamsoorsprong van zijn hoofdplaats,
Osch, hieraan niet vreemd 1s.
De Meierij was in de vroegste tijd een woest en onbe
bouwd land en moet naar men beweerd door overstromingen
en oorlogen veel zijn veranderd. De zwaarste watervloed
moet de Kimbersche vloed zijn geweest, welke 148 jaar voor
Christus zou hebben plaats gevonden, doch er zijn er ver
schillenden die deze vloed in twijfel trekken. In het jaar 1050
wordt Kempenland als een gewest in Taxandrië nog be
schreven als een vrij woeste landstreek. Dat er in de Meierij
veel bossen moeten zijn geweest, blijkt wel uit de benamin
gen van vele plaatsen, zoals Udenhout, Bergeik, Lieshout,
Stiphout en andere, terwijl de hoofdstad 's-Hertogenbosch
herinnert aan een bos, waarbij of waarin deze stad gebouwd
is.
Tot zover de benamingen van verschillende gewesten en
de natuurlijke gesteldheid van deze streken in de vroegste
tijden.
Een volgende keer willen wij iets vertellen over de be
woners.
