WIE WAS ZU TOCH? „ER STAAT EEN KLOOSTER..." UIT DE PROVINCIE NET MEISJE FEUILLETON EEN ZALIG KERSTFEEST GELUKKIG NIEUWJAAR. Kerst- en Nieuwjaarsgroeten. Terry en Berry inDE WITTE ELAND. ANTOON TE KOOP 2e HANDS MEUBELHUIS! JOH. VAN WANROOIJ Tiet zijn zwager Raming, toen de- ;e hem vroeg, of hij wel wist dat j ie arrestatie van v. Zeist diens even kon kosten. Verdachte ant- woordde: Het wordt hoog tijd, 1 dat er in Waalwijk een voor dbeeld gesteld wordt. Getuige deelde op een vraag Van de verdediger Mr. Adelmeyer nog mede, dat v. Zeist niet alles werd toevertrouwd, hij was lid van het N.A.F. en sociaal voor man. Van het stoken van v. Zeist tussen de heren Pulles en Klink hamer was getuige niets bekend. Getuige IJzermans, procuratie- ouder der N.V., verklaarde dat liihij na verloop van korte tijd po- gingen deed het bedrijf in handen |Jte krijgen. Hij had Fr. Pulles een verkla ring afgedwongen onder bedrei ging met de Duitsers, dat er on geregeldheden in de fabriek wa- |ren geschied. Men had n.l. een grotere zending schoenen voor de jmede-firmant de fa. Pressburg ge- jmaakt. In het begin van '42 had ihij voorgesteld dat hij 60 van de aandeelen zou krijgen en de fam. Pulles 40%, of ieder 50%, maar hij een beslissende stem. ;Hier was Pulles niet op ingegaan en spoedig was het bericht van de liquidatie ontvangen. Getuige kreeg sterk de indruk dat een van j de heren van de Wirtsschafts- ,!priifstelle bevriend was met Klinkhamer of dat de partij er i achter zat. In de afgeluisterde telefoonge- isprekken had hij verd. horen zeg- gen, dat de koningin een verra derlijk .wijf was, later ontkende Iverd. dit en de zin ,,Aber wir sind idoch S.S.-manner". Toen getuige weigerde lid te i worden van het N.A.F. had hij ,!hem toegevoegd: Denk er om, bij Krupp in Duitsland zijn: ook nog boekhouders nodig. Getuige v,- Zeist trachtte zich te verdedigen tegen de verdacht- i makende praatjes die over hem I indertijd dé ronde deden en' ver- telde de ware toedracht van' zijn arrestatie in de stakingsdagen van i Mei '43. Hij ontkende van' de' heren Pul les iets bij Klinkhamer aange bracht te hebben. Toen P. J. Snoeren in '42 zijn ont slag vroeg, aldus zijn verklaring, dreigde Klinkhamer hem naar een kamp te sturen: toen hij bij zijn besluit bleef zei hij: Ga maar naar huis, je zult er wel meer van ho ren. Twee dagen later werd hij gekeurd en opgeroepen. Verschil lende malen gaf hij hieraan geen gehoor. De Duitsers kwamen aan huis, maar vonden hem niet thuis. Toen heeft hij zich uit eigen be weging gemeld en is tot Febr. '45 in Duitsland geweest, waar hij enige vingers van zijn rechterhand verloor. Getuige F. Pulles lichtte de verklaringen van de vorige getui gen nader toe omtrent de afge dwongen verklaring en de over name van de fabriek. In de tijd dat getuige 12 dagen in hechtenis was, verbood Klink hamer zijn broer nog een voet in de fabriek te zetten en men genoot nog niet eens salaris. Nu was men nog steeds beheerder van zijn eigen zaak. De verdediger vroeg hem of 't onder zijn bestuur goed met de fabriek ging. Met alle fabrieken ging het in die tijd goed, ant woordde hij. Het stoken van van Zeist bij Klinkhamer geloofde hij niet, waarop verdachte hem zei dat het v. Zeist geweest was, die dat van die schoenen voor de fa. Pressburg had aangebracht. In plaats van getuige A. P. Proveniers was zijn zoon opge komen, zodat deze getuige a de charge niet gehoord kon worden. Aan getuige a- decharge Velt- man vroeg de verdediger of het niet waar was dat v. Zeist Klink hamer op het feit van die schoe nen gewezen had én of hij niet voortdurend stookte, doch dezen was hier niets van bekend. Hoewel hij er volgens verdach te zelf bij was. Na de schorsing vap de zitting werd als tweede getuige a de charge gehoord Heinrich Küthe, voormalig chef der S.D. te 's- Bosch. Deze* kon weinig „einzel- heiten" geven betreffende pogin gen van verdachte een betere be handeling voor gearresteerden te verkrijgen, maar hij kwam altijd op voor de Waalwijkse arrestan ten. Hij had ,,Herr Klinkhamer" aangespoord het bedrijf over te nemen, omdat het anders in han den zou komen van Duitsers. Bij vele hooggeplaatste Duitsers stond hij aangeschreven als anti- Duits. Toen de president op deze verklaring twijfelachtig glim lachte, zei hij: Noem het dan ob jectief in zijn handelen. Klinkhamer aan het woord. Hij meende een Nederlands be lang te dienen door de zaak over te nemen, anders kwam ze. im mers in Duitse handen. Aanvan kelijk was hij dit niet van plan, maar na het bericht van die li quidatie is zijn streven hierop ge richt geweest. Wat de kwestie Snoeren be treft, deelde hij mede, dat hij steeds al het mogelijke gedaan had zijn mensen uit Duitsland te houden, zelfs o<$k de arbeiders van andere fabrieken. Maar de president duwde hem een brief onder zijn neus, waarin hij ver zocht eerst maar mensen uit an dere industriën te gaan halen. Tegen Snoeren had hij gezegd: Als je er geen prijs op stelt hier te blijven, moet je het zelf weten. Maar hij had het toch doorgege ven aan een zekere Vahler? Hij wist toch dat hij in dit geval de Duitsers hielp? Dit moest hij toe geven. v. Zeist was niet op zijn ver zoek maar op eigen initiatief lid geworden van het N.A.F. en toen hij hem vroeg of hij voorman wil de worden, omdat hij niet de N.S.B.-ers Proveniers of Velt- man wilde nemen, had hij zich zeer bereidwillig getoond. Bij de staking in Mei '43 was er een overvalscommando geko men en vanuit hotel Verwiel werd hij opgebeld om zich direct te melden. Men vroeg hem of het waar was dat v. Zeist aanspoor de niet te werken. Dit had hij toegegeven. Men ging met hem mee naar de fabriek, waar hij een schriftelijke verklaring moest te kenen, waarin hij verzocht van Zeist te arresteren. Hierna ech ter heeft hij zich onmiddellijk in verbinding gesteld met Herr Küthe, om clementie met v. Zeist te gebruiken. De president las echter een brief voor waarin het voorkwam alsof hij hem vrijwillig had aan gemeld. Verd. ontkende dit. Over zijn pro-Duitse houding in het algemeen bevestigde hij dat hij door zijn zwager Raming was overgehaald Jid te worden van de N.S.B., doch hieruit was hij spoedig ontslagen, maar geduren de. heel de bezetting was hij pro- Duits. Het feit dat mannen als Max Blokzijl op de fabriek kwa men spreken, verklaarde hij als een gelegenheid voor de arbei ders ook eens met het Nationaal- NSocialisme kennis te maken. Op N.S.B.-feesten stak hij de vlag niet uit..Zijn vriendschap met verschillende Duitsers was ont- Timtur. leider van de Germ. S.S. Om zijn- De adyocaat-fiscaal. radio te behouden had hij zicii pjet vergrijp van verdachte beroepen bij de Sicherheitsdienst, Klinkhamer was des te erger om- omdat hij niet bij de N.S.B. was.jdat hij meer intellect toonde vdan Bij zijn vlucht naar Duitsland had j de meeste andere delinquenten en h nog 3500.— meegenomen en j bovendien van goede huize was in Duitsland nog een bedrag van j en een goéde opvoeding had ge- R.M. 50000 geind, die toebehoor-1 noten. Hij was steeds echter een de aan de bedrijfskas (mijn privé-] vurig aanhanger geweest van de kas, zei verd.) Hij had tweemaal Duitse beginselen tot het einde Joden aangegeven (was voor schrift voor een bewindvoerder, zei hij). toe. Hij steunde de Duitse anti-jo den-maatregelen en heeft zich ten Hij had van de maréchaussee te i koste van de Joden verrijkt. Nieuwkuijk een lijst van stropers en landlopers gekregen en deze doorgegeven (voor werk in Hol land, merkte verd. op) Hij noemde in een brief de dir. v. d. Gasfabriek, de heer v. Vliet, een „Deutschenfresser" en ver zocht een onderzoek in te stellen naar deze „Englandhörigen Herrn". Hij heeft als verwalter niet het minste overleg gepleegd met de eigenaars, zoals toch de meeste verwalters deden en het ergste was dat hij zijn macht misbruikt heeft om de hele N.V. in zijn be zit te krijgen, ondanks de tegen stand van de familie Pulles. Wat bezielde hem toen hij een jongen van 17 jaar aangaf, van welk verraad Snoeren ernstige gevolgen heeft ondervonden. Hij wist dat stakers veel kans als een „Fahnenvlüchtiger" en! hier ook 2i,n zoons mee gedreigd hadden fusi]leerd te worden dlt (Verd zei een geweldige strijd bJeek ook hel reeds emde met Helmitm gevoerd te hebben teIefoongesprekr toch 1Iet hi) v. om genoemde v. Riel een woning Ze,st arresteren. staan uit zakenrelaties bij de Hij was lid en wijkhoofd van de N.V.D.. lid van het Econo misch front, lid van het Arbeids front, begunstigend lid en kern- te bezorgen) Hij schreef een brief aan de dir. van het arbeidsbureau, de heer Leenaerts, waarin hij zei dat er weinig moeite gedaan werd on derduikers (die eigenlijk bij hem moesten werken) terug te halen en dreigde hem met alles wat niet mooi meer is als dit niet veran derde. (Verdachte had hem ove rigens steeds verdedigd tegen N.S.B.) Nog meer brieven werden hem onder ogen gehouden, o.a. met betrekking tot ons blad, aanspo ringen aan de landwacht op on derduikers te letten en vooral veel brieven waaruit bleek dat hij al het mogelijke deed het be drijf in handen te krijgen en de heren Pulles er uit te zetten, door te verklaren „wie sehr die Her ren Pulles die Juden in die Karte spielen". Hij zelf beweerde dat hij 150 in de maand verdiende, het ac countantskantoor v. d. Waerden echter dat hij in de maanden van 1941 dat hij op het bedrijf was 2250 verdiende en in 1942 tot 14 Nov. 9000.-. (Hiervan moest hij een deel aan de prüf- stelle afdragen.) In 1943 was de winst ten zijnen voordele 65000. (Dit had hij besteed aan de ver bouwing van de fabriek). Maar hij dacht toch dat de fabriek zijn eigendom zou blijven. Tal van andere personen be dreigde hij; in Waalwijk was men bang voor hem. Hij eiste 12 jaar gevangenis straf met aftrek van voorarrest en ontzegging van het passief en actief kiesrecht voor de tijd van het leven. De verdediger Mr. Adelmeyer Deze begon zijn warm pleidooi met ei* op te wijzen dat verdachte gekwalificeerd werd als het ge ruchtmakende geval van Waal wijk. In alle dossiers is zijn naam genoemd en altijd luidde het: „Klinkhamer zal hier wel een rol in gespeeld hebben". Men moest echter het beeld Van de man zien in het licht van die tijd en niet vergeten dat ook wij in deze tijd heel anders denken over verschillende zaken dan toen. Deze man kwam uit een familie die zeker niet anti-Duits was en ontzag had voor de Duitse ener gie en de Wehrmacht. De familie van vrouwszijde was geheel i Duits. Het boekje van Colijn „Op de grens van twee werelden" heeft verd. er o. m. toe gebracht te denken dat hij zijn hele leven, 40-60 jaar lang onder de Duitse bezetting zou moeten leveiv Zijn houding was gelijk die der Fla minganten in de vorige oorlog en gelijk, die van de man van het be volkingsregister in den Haag, die zagen dat hun ideaal nul al was het dan onder de bezetting en met behulp van de Duitsers, ver wezenlijkt kon worden. Ongetwij feld was zijn handelwijze fout, maar geen misdadige fout, eerder een domme! Hij heeft het systeem van de Duitse macht gedurende veertig jaar aanvaard, hij beriep zich immers herhaaldelijk op de voor schriften van de Wirtschafts- prüfstelle: befehl ist befehl. Dom, maar begrijpelijk. Hij heeft het bedrijf prachtig hersteld, hij verdiende er niet meer dan bij zijn zwager. Hij was niet gevaarlijk, alleen wanneer men aan zijn bedrijf kwam. Hij was rondborstig. Formeel kon dit hem worden aangerekend, maar materialiter moest men het hem niet ten laste leggen. Wat de kwestie van Zeist be treft: v. Zeist was onbetrouw baar, hij had zich op generlei wij ze kenbaar gemaakt als goed Nederlander. KI. wilde zijn per soneel uit Duitsland houden, maar dan moesten zij medewer ken. Hij was niet middellijk de oor zaak van deze arrestatie, want de Duitsers waren toch al op de hoogte. Niettemin had hij hem toch niet aan moeten wijzen. Naar meening van de verdedi ger moest hij ook van dit feit vrij worden gesproken. Snoeren werkte naar mening van de verdachte slecht en wei nig. Als hij voldoende psychisch inzicht had gehad, had hij hem moeten zeggen: ga maar. In zijn denkwijze van toen moest hij dit bekend maken. Het was boven dien een gevolg van zijn opvlie gendheid. Nu Zag hij zijn fout in. Verdachte was eerlijk en rond borstig. Als alle dreigementen die hij in zijn opvliegendheid geuit had, ernstig gemeend waren, dan zouden er meer dan 100 ver dachtmakingen zijn. Hij had een grote sociale inslag en allerlei goede eigenschappen. Het Hoi kon de rustige Klinkhamer niet vrij laten en de opvliegende vast zetten, het moest hem dus een behoorlijke kans geven voor zijn vrouw en kinderen de kost te verdienen. Was dit warme pleidooi mis schien geen betere zaak waardig? Uitspraak op Woensdag 31 December. „DE OPGEHEVEN ARMEN VAN DE WERELD". „Les monastères sont les bras levés du monde qui ne prie pas". De kloosters zijn de opgeheven rmen van de wereld, die niet meer bidt, zei Montalembert en iedere keer als wij een klooster bezoe ken denken wij aan deze woorden, die de verheven werkzaam heid van een klooster in volle mvang doen zien. En nog zijn er mensen die vragen naar 't nut van een klooster, naar de bestaans reden van een dergelijke gemeenschap. Wij willen die mensen antwoorden, ga zelf eens kijken, leef een paar dagen dat leven van gebed en offer mee, trek u een paar dagen terug in de rust van een klooster en zie naar het onbaatzuchtige werken van zijn bewoners en luister naar hun ingetogen bidden en hun blijde zin gen. VAN DE ECHO VAN HET ZUIDEN Naar het Engels. 5) Die mededeling maakte, dat Oom en 'nicht beiden stil wer den. Zij dacht met verwon dering welke roman zich wel kon hebben afgespeeld in 't bestaan van de zo prozaisch- lijkende Oom; en hij be- beschouwde 't aardige nicht je met enig zelfverwijt, daar hij nooit enige notitie van haar genomen had, tot voor eerst een maand geleden. En toch was zij de enige dochter van zijn enige zuster, waarop hij dol was geweest, toen zij beiden nog kinderen waren. Die arme Barbara Dashwood had anders geen gelukkig leven gehad. De ogen van haar broer werden nog voch tig als hij aan haar dacht. Dat kon ook niet anders, eigen zinnig als zij had doorgezet dat huwelijk met Archibald Ross, graaf van Dalhaithe. Want deze Archibald bezat weinig meer dan zijn titel en voorts een zeer verkwistende aard en gevaarlijke, artistieke neigingen! Het huwelijk had in 't ge heim plaats gevonden, maar in ongelooflijk-korte tijd was 'het fortuin van het jónge vrouwtje opgeteerd en leid den zij een ongewis bestaan buitenslands, terwijlArchi bald Ross" "zich steeds vast klampte aan het idee, dat hij nog ééns een schitterend suc ces zou behalen in de schil derswereld. Maar dit liet ho peloos op zich wachten en daarbij kwam nog, dat zijn gezondheid hem gaandeweg begaf, zodat hij eindelijk zijn dochter was toen nog geen één-en-twintig door zijn bezorgde vrouw terugge voerd werd naar Engeland, waar hij binnen een paar maanden stierf. Lady Daltaithe voelde zich- zelve ook geknakt naar li chaam en geest en, toen deed zij eindelijk waartoe zij in haar trots nooit had kunnen besluiten: zij schreef aan haar broer een smeekbede of. hij haar beloven wilde om voor 't dochtertje. Lady Barbara, te zorgen, die zonder, vrien den en zonder geld achter bleef. Heel edelmoedig had Lord Southmoor onmiddellijk die oproep van zijn zuster beantwoord, dat, als haar dochter inderdaad moeder loos overbleef, zij dan haar thuis zou vinden op Schorne en hij ook verder voor haar toekomst zou zorgen. In per soon was hij haar toen nog gaan geruststellen en reeds twee dagen later stierf Lady Dalhaithe en had hij zijn woord gehouden hij had Bar bara meegebracht naar Schor ne, zichzelf verwijtend dat hij niet eerder had ingegrepen. Het diner was dan al een bijzondere stille maaltijd en na verloop daarvan nam Lord Southmoor zijn nichtje mee naar de kléine salon en, ter wijl hij een stoel voor haar bijschoof aah -het open ven ster, ging hij zelve tegenóver haar zitten. Wat bent u toch vrien delijk, Oom! sprak zij, naar aanleiding van niets in het bijzonder, maar zijn Lord schap begreep haar wel en glimlachte, terwijl hij eens liefkozencL-over het donkere hoofdje^ Streek. Zeg dat niet weer, lieve! Ik verwijt 't mij toch al zo dat jij en ik, pas zo kort al zulke goede vrienden zijn. Nu, morgen moet je eens een paar kamers uitkiezen, die je graag voor jezelve in orde gebracht zoudt hebben en dan zal ik iemand uit Londen laten komen, die je orders ten uitvoer brengt. Ik heb daar zo geen verstand van, maar dit moet je dan liever met Mrs. Hudspeth bespre ken. Hudspeth? herhaalde 't meisje, waarop zijn Lord schap haar uitlegde,, wie die dame was. Zij was de weduwe van een officier, die had behoord tot een verre tak van de familie Dashwood. Kapitein Hudspeth was arm, maar hij trok zich al heel weinig aan van de aardse zaken; hij verwachtte steeds dat zijn familie wel wat voor hem zou doen. Ein delijk stierf hij en liet zijn weduwe totaal onverzorgd achter. Alan Dashwood was nu de weduwe van zijn over leden bloedverwant zeer edel moedig te hulp gekomen. Al die vijf jaar had Mrs. Hud speth haar thuis op Schorne gehad, met haar eigen ka mers, haar eigen ponywagen tje, haar eigen kennissen, kortom, hij had haar geheel vrijgelaten ,wat betreft haar levenswijze. Bij de zeer weinige gast malen die er op Schorne ge geven werden, presideerde zij, en overigens zagen Lord Southmoor en zijn dame voor de huishouding al heel wei nig van elkaar, wat hun bei den niet anders dan aange naam kon wezen, daar Mrs. Hudspeth zich in zijn bijzijn altijd bevangen voelde door een diep ontzag, dat haar niet op haar gemak deed zijn; en hij over het algemeen het ge zelschap van dames zoveel mogelijk ontliep. Zij was een statige verschijning, vol waar digheid en toch jonger schij nend dan zij in werkelijkheid was. Ze leek namelijk even over de vijftig, maar was echter dichter bij de zestig. Zij was vriendelijk, bedeesd en teruggetrokken van aard, iets wat geheel in tegenspraak leek met haar uiterlijk voor komen. Oom Alan had niet veel van Mrs. Hudspeth gezegd; hij had alleen opgemerkt dat zij een goede chaperonne moest wezen voor zijn nichtje. Je zult natuurlijk wel jonger gezelschap vinden, Barbara. Daar heb je bijvoor beeld de dochters van de De ken en de meisjes van Cax- tondale. Maar Mrs. Hudspeth zal je kunnen raadplegen met je studies. Is zij aardig, Oom? Zeker. Dat geloof ik wel. Tenminste, ze wordt alge meen voor aardig gehouden. Maar zou je haar graag eens zien? Ze verlangt zeer naar een kennismaking; daar kun je wel zeker van zijn! Lady Barbara knikte, ten bewijze dat ook zij naar de kennismaking verlangde en Lord Sonthmoor leidde haar nu naar de kamer van de da me voor de huishouding, die rustig zat te lezen, maar de nieuwe meesteresse van Schorne zó vriendelijk ont ving, dat zijn Lordschap wel begreep, dat die twee 't best samen zouden kunnen vin den. Toen Lord Southmoor weer naar beneden ging, hoorde hij dat de butler met iemand stond te spreken. Wie was dat, Jessop? De nieuwe opzichter, sir. Ja, vanavond kan ik hem niet ontvangen; maar zeg hem dat hij morgen komt. Ja, sir. Toen de butler de boodschap overbracht, zei Haydon niet veel meer dan een „Goede- avond"! Toch was het, of die stem herinneringen bij hem wekte. Zei je, dat dit de nieuwe opzichter was, Jessop? Ja, sir. Morgen is hij er nu een maand. Hij is geko men op de dag dat u naar Londen ging. Zo. Het is nog een jonge man, hè? Omtrent de dertig zou ik denken, sir. Hoe heet hij? Haydon, mylord, Gilbert Haydon. Weet je ook waar hij vandaan komt, Jessop? Neen, mylord. Ik geloof dat ik in het geheel geen twintig woorden met hem ge wisseld heb. Maar Mr. Bul- teel zal het wel weten. (Wordt vervolgd). PROVINCIALE STATEN VAN NOORD-BRABANT. 145.000 subsidies voor 1948. Dinsdag kwamen de Provincia le Staten van Noord-Brabant, on der voorzitterschap van prof. dr. J. de Quay, in het gouvernements huis te 's Hertogenbosch bijeen. De voorzitter gaf een overzicht van de verhouding met het Rijk en de daarmede in verband staan de decentralisatie, welke ,cje Sta ten ener provincie meer bevoegd heden geeft en derhalve de werk zaamheden doen toenemen. Vervolgens besprak ^prof. De Quaij het industriële en culturele leven der provincie, waarvoor de subsidies verhoogd zijn van 11.000 gulden in 1947 op 145.000 gulden voor 1948. Er zijn o.a. subsidies uitgetrok ken voor de mogelijkheid tot het oprichtenvan een Technische Hogeschool in het Zuiden, voor de stichting „vrienden van het Brabants Orkest", welke de be doeling heeft te fungeren als het centrale lichaam voor de bevor dering van de muziekcultuur in Brabant en voor de stichting Kerkelijke architectuur te 's-Her- togenbosch, die zich bezig houdt met het geven van college aan af gestudeerde architecten en bouw kundige ingenieurs over de katho lieke kerkbouw. De voorzitter verheugde zich er over, dat er thans een provin ciaal lichaam is voor de volks gezondheid, evenals het tot vol doening stemt, dat de electrifica- tie van het spoorwegnet in Bra bant gestadig voortgang vindt. Hiervoor was ook aan de P.N. E.M. een crediet verleend van 50.000.000. 's-HERTOGENBOSCH HEEFT GROTE PLANNEN. Een modern sportpark in het Oosten der stad. Voor de eerstvolgende raads vergadering van 's-Hertogenbosch op 23 Dec. heeft het college van Burgemeester en Wethouders een belangrijke agenda aan te bieden aan de Raad. Men wil overgaan tot het in richten van een groot modern sportpark in het Oosten van de stad uit de overweging, dat de bestaande sportterreinen niet vol doende accomodatie omvattèn/Vlie nodig is voor de lichamelijke ont wikkeling van de jeugd.(\ Hier ligt voor de gemeentelijke overheid een belangrijke taak, zo dat men een terrein van 25 H.A. aan de Graafseweg wil inrichten tot een modern sportpark, dat o.a. beschikt over een hoofdwedstrijd terrein met daaromheen een mo torracebaan en staanplaatsen-ac commodatie voor 20.000 bezoe kers. Daarenboven eenvoudige wed- strijdbanen met sintelbaan en vbetbal-oefenvelden en ten derde twee schoolspeelvelden met turn- veld, hockey-velden en korfbal terreinen. De totale kosten van dit sport park worden geraamd op 1.331.000. Eveneens een belangrijk voor stel geldt het historische kruithuis van 's-Hertogenbosch, een mili tair bouwwerk uit de jaren 1617- 1621. Men wil thans dit prachtige specimen van 17e eeuwse utili teitsbouw een waardige bestem ming geven en het doen inrichten voor de permanente huisvesting van de Cursus Kerkelijke Archi tectuur, een instituut van hoger onderwijs, in het leven geroepen voor de vorming van deskundi gen voor de katholieke kerk bouw. STEUN AAN BRABANTS CULTUREEL LEVEN. Ged. Staten van Noord-Brabant staan ijverig op de bres om het Brabantse culturele leven met na me de goede volkskunst, te stimu leren, waartoe een aantal subsi dies uit de provinciale kas zullen worden verstrekt. Zo stellen 'deze Ged. Staten voor aan de „Vrienden" van het Brabants Orkest een subsidie van 2000, later 10.000 te verlenen, aan de cursus kerkelijke architec tuur, welke in Den Bosch geves tigd is, een van 3000 per cur susjaar. Ter bevordering van goed beroepstoneel voor het Brabantse volk zijn Ged. Staten bereid een bedrag van 5000 te voteren ter subsidiëring van een of meer in Brabant gevestigde beroeps-too- neelgezelschappen e.d. Tot lid van 't bestuur van de stichting „Vrienden van het Brabants Orkest" is o.m. bènoemd de heer Gerard Verwiel alhier. EEN GOEDE DAG VOOR HELMOND. Gedeputeerde Staten van N. Brabant hebben vandaag aan de betrokken gemeentebesturen een voorstel tot grenswijziging rond Helmond toegezonden. Volgens het voorstel zullen Mierlo (6300 inwoners) en Stiphout (1500 in woners) ophouden als zelfstandi ge gemeenten te bestaan. Het reeds geheel aan Helmond vastgebouwde Mierlo-Hout met o.a. 3500 inwoners zal bij Hel- monds grondgebied worden ge voegd, terwijl Mierlo-dorp bij Geldrop gaat behoren, daar deze gemeente eveneens gebiedsuit breiding nodig heeft. De gemeente Stiphout komt met uitzondering van het kasteel-klooster Croy, dat aan Aarle-Rixtel wordt toege voegd, bij Helmond. Deze stad krijgt verder uitbrei ding in het Noorden, Oosten en Zuiden met gedeelten respectieve lijk van de gemeenten Aarle-Rix tel, Deurne en Bakel. De gemeen te Helmond ziet, wanneer dit voorstel doorgang vindt, haar grondgebied vergroot van ruim 1400 tot 5000 hectaren, terwijl het inwonertal zal stijgen van 33.000 tot ca. 40.000. MARIËNKROON. Als je de landelijke weg van Nieuwkuijk naar Haarsteeg fietst, zie je opeens na 'n scherpe bocht vóór je de kloosterpoort van Ma- riënkroon, die iets weg heeft van een kapelleke. Rustig ligt daar' het klooster, fors in de beslotenheid van muur en gracht. Het is stil daaromtrent: wat boerderijen staan melancholiek zoals het late najaar zelf langs het weggetje, enkele boeren werken gebogen op hun land. We bellen aan: een rauw ratel- geluid komt van ver achter de poort door de stilte scheuren. Even later hoor je het warrelend ruisen van een pij en het ramme len van sleutels. Een broeder in bruin habijt zwaait de deur open en als deze weer dicht is, weten wij ons in een andere .wereld en dat ondefinieerbare iets wat wij in alle kloosters aantroffen, vin den we ook hier. Een honderd meter verder ligt het klooster met zijn plechtige voorgevel, dat, zoals wij later vernemen, nog niet af is gebouwd en links het gastenverblijf, waar de vriendelijk pratende broeder ons heen brengt. Het is daarbinnen behaaglijk warm én vriendelijke paters zijn er om ons te verwelkomen. We hebben ons veel laten vertellen van de orde van Cistercië. haar geschiedenis in Nederland, van het leven op Mariënkroon dat blij is en sfeer ademt. En ook heb ben we genoten van de bekende gastvrijheid. De geschiedenis van de orde. Pater Tharcisius van Schijndel vertelde ons veel interessants over het ontstaan van de orde, hoe deze gesticht is door de H. Robertus in de vroege middeleeu wen, de tijd der heiligen, in het jaar 1098. Wij vernamen van de heilige abten die hem opvolgden qn die de orde consolideerden, van de H. Bernardus, de grote heilige van de orde, naar wie de volksmond de paters ook wel Ber- nardijnen noemt. Op het ogenblik is Mariënkroon het enige klooster in Nederland, maar vroeger verrezen hun kloos ters over heel het uitgestrekte rijk der Nederlanden, in ieder graaf schap en iedere gouw, behalve in Gelre, en maakten de „schiere monniken" zich verdienstelijk door het land te bewerken en te on t venen. Met Mariënkroon en Mariën- donk in Heusden hebben onze le zers reeds kennis gemaakt. Veel is er van deze oude glorie niet meer over, de Reformatie heeft haar werk grondig ver richt. Coronata triumphat. De wapenspreuk van de orde „In perpetuum coronata trium phat". In eeuwigheid blijve de gekroonde vrouwe (Maria) triom feren, wijst al op de grote Maria verering, die een der voornaamste kenmerken der Orde is. De meeste kloosters dragen dan ook de naam van Maria en allen voeren de beeltenis van Maria in hun schild. In al hun kerken hangt boven het hoofdaltaar een af beelding van Maria: zij mogen op Witte Donderdag, wanneer in al le kerken maar één H. Mis gele zen wordt, een tweede H. Mis lezen ter ere van Maria: iedere dag leest een Pater van het klooster de Beata-Mis van Maria; zij heb ben het voorrecht om op Maria- feesten blauwe kasuifels te dra gen en Maria ten Hemelopne ming is de patrones van de ge hele Orde. Allemaal bijzonder ty perend voor hun .uitzonderlijke verering van Maria, die zij als hun moeder beschouwen en iedere avond op het eind van de kerke lijke diensten wel te rusten zeg gen met een schoon Gregoriaans Salve Regina. Hun Apostolaat. De Cisterciënser-monniken staan gedurende de meeste tijd van de dag in hun kapel en zingen of bidden daar gezamenlijk het of ficie. Dit is hun voornaamste taak: in naam van de wereld, Gods barmhartigheid over de el lende en zondigheid van die we reld afsmeken. De wereld bidt niet meer, maar ieder ogenblik van de dag stijgt uit de kloosters een act van eerherstel en een be de om barmhartigheid naar de he mel en legt men zich beproevin gen en ontberingen op om bij God het kwaad van de mensen igoed te maken. Hebben zij dus niet meer dan wie ook recht en reden van bestaan? Ook naar buiten richt zich hun werkzaamheid. Hun gastvrijheid geeft de mens gelegenheid een oogenblik de rust van het kloos ter te genieten, in te zien dat hij geen machine is, maar een mens met een bovennatuurlijke ziel en zijn leven te gaan richten op iets hogers dan hij tot nu toe deed. Zij willen de mensen het besef bijbrengen dat de klooster zijn haarden van geloof en liefdé, waar men God vinden kan. Op Mariënkroon heeft men ook de nationale bibliotheek gesticht voor geestelijke lectuur, die tot doel heeft Katholieken en anders denkenden, ook jonge mensen, gratis goede, degelijke lectuur te geven. Geen boeken waarin de heilige reeds heilig geboren wordt en waaruit je „een geur van hei ligheid" tegenslaat, maar frisse boeken, waaruit men iets mee kan nemen voor zijn geestelijk' leven en die iemand dwingen zijn ge dachten te richten op iets hogers. Ook door de K.R.O.-uitzendingen oefenen zij hun apostolaat uit. Hierdoor doen zij namelijk de buitenstaander weten en ervaren dat de rust van een klooster, de rust van het geloof, anders is dan de rust die de wereld kent; hier door doen zij hem kennis maken met de majestueuze ceremoniën van onze Katholieke eredienst. Het 850-jarig bestaan der orde. Na het bovenstaande behoett men zich dus niet te verwonde ren over het feit dat men het 850- jarig bestaan der Orde op Ma riënkroon met enige luister zal gaan vieren. Het comité dat zich met de organisatie van het zo zeer geslaagde openluchtspel be lastte, heeft ook nu weer de re geling van dit feest, dat op Belo ken Pasen van het volgend jaar- gevierd zal worden, op zich ge nomen. Een plechtige Hoogmis zal die dag worden opgedragen, waar van de K.R.O. de uitzending weer zal verzorgen. Verder ligt het in de bedoeling een Liturgi sche tentoonstelling te houden, een Heemkundetentoonstelling en een kleine kunst-tentoonstelling van eigen werk der Paters. Een herdenkingsavond zal ge houden worden, met een lezing over orde en abdij en een operet te „De kleine wever, Johannes", die door de schooljongens van Vlijmen, onder leiding van Frater Egberto opgevoerd zal worden. Het zwaartepunt zal echter lig gen in het Gedenkboek dat onder redactie van Dr. H. v. Veldho ven zal worden uitgegeven met artikels over abdij, en orde, over St. Bernardus etc. Dit is een kostbare geschiedenis en het co mité maakt zich wel enige zor gen over de nodige financiën, maar zij vertrouwen toch op de vrijgevigheid van het volk uit de omgeving, dat veel aan de Pa ters is verschuldigd. Zij kunnen hun bijdragen storten op girore kening 83667 ten name van Gre- goor, Vlijmen. Zo maakt Mariënkroon en ge heel Vlijmen zich op om die dag het grote feest te gaan vieren, dat een periode van acht en een halve eeuw van naarstig werken en een heilige ijver voor de men senzielen, afsluit. I- De poort slaat achter ons dicht en door de koude heldere avond spoeden wij ons weg, naar de warmte van onze huiskamer, met in ons iets nog van die vredige sfeer en de blije rust, waarin de monniken van Mariënkroon hun dagelijks eendere werk tot eer van God en tot heil van de onsterfe lijke mensenziel verrichten. Sergt. Maj. dei Mariniers B. H. PULLENS wenst langs deze weg zijn Ouders, Broers, Zusjes en familie, vrienden en kennissen een ZALIG KERSTFEEST en een GELUKKIG NIEUWJAAR. En feliciteert zijn Vader met diens 56e verjaardag op 27 Dec. a s. a. b. m. s.' „Nieuw-Holland" 25 December 1947. Aan Dpi. Sold. CHR. LOMMERS Staf Comp. lie Reg. Inf. TE BATAVIA wordt een ZALIG KERSTFEEST en een GELUKKIG NIEUWJAAR toegewenst door ZIJN OUDERS, BROERS EN, ZUSJES. Niet in staat zijnde allen persoon lijk te berichten, wens ik langs deze weg al mijn vrienden en bekenden EEN ZALIG KERSTFEEST en GELUKKIGi NIEUWJAAR toe. Sergeant jAN BROOS N. O. I. Aan Ouders, broers en zusters Familieleden en kennissen wensen wij van uit Indie De Soldaten Wim van Loon, Cees van Delft Bertus van Loon, Leo van Delft Soldaat Oorlogsvrijwilliger JOHAN VAN WEZENBEEK 551863 Militaire Bacis Bakkerij Veld oost Semarang JAVA wenscht zijn Ouders, Broers en Zusjes, zijn meisje Riet en verdere familie, vrienden en kennissen een ZALIG KERSTFEEST EN EEN GELUKKIG 1948. Tot een spoedig wederzien in Holland. Wat zagen Terry en Berry dan wel? Wan wond hen zo op? Een prachtig zwart paard rende, als door vijftig horzels gestoken, woest in het rond. Bij de rivier moest het telkens terugkeren. Dunne straaltjes bloed liepen langs zijn glanzende huid. „De beul!" riep Terry verontwaar digd, „zullen we hem maar dade lijk neerslaan?" 'n Blik op „hem" overtuigde de beren echter van 't nutteloze van dit plan. „Hij is een reus van een vent!" zei Ber ry, „bovendien heeft hij een re volver!" „We moeten er toch meer van weten!" zei Terry, „ik begrijp niet hoe dat paard ge raakt kan worden als die man er niet op schiet!" En hij sprong van steen op steen over de smalle ri vier. Berry vond het wel een beetje gevaarlijk, maar er zat voor hem niets anders op dan z'n broer te volgen. „Rustig aan, Terry!" riep Berry aldoor, ter wijl hij zich met moeite op de glibberige stenen - in evenwicht hield. Familie J. REKERS—LAPORTE Frans - Henk - Treesje - Toos wenst hun zoon en broer N. O. I. Soerabaja EEN ZALIG KERSTFEEST en GELUKKIG NIEUWJAAR. Op Dinsdag 30 December m.s. hopen onze geliefde ouders P. HURKMANS en L. HURKMANS-HAMERS en dag te herdenken dat zij voor 25 jaar in het huwelijk traden. Dat God hen„ nog lang moge sparen is de wens van hunne dank bare kinderen en kleinki.id. T. van BavelHurkmans B. van Bavel en kind. Eduard Jet en Verloofde Antoon - Harrie - Riek Kees - Henny. Waalwijk, December 1947. Besoijensestraat 28. GEVRAAGD; voor dag of dag en nacht bij Mevrouw alleen. Brieven onder No. 2160 Bureau van dit blad. in het Zoo juist ontvingen wij 2 stel van 4 clubjes, 4 huiskamer ameublementen als nieuw, waarvan 1 mah houten, best. uit prima tafel. 4 stoelen en arm-fauteuil v. slechts 95.-, Rookfauteuil m. pulma kussens 25.—. Eiken kast 50— Dressoirs en buffetten v. 70.110, Prima Electr. Waschmachine met motor. Volop 1 en 2 pers. Ledikanten vanaf f 15.— Wastafels en Wasstellen, schrijf bureautje 26.50 Overgordijnen, Keulsche potten, keuken- en uittrektafels. alles tegen de laagste prijzen. Ook nog 2 Schoenstikmachines en prima Divan. Mantelkachels vanaf 10.en hetgeen verder aanwezig is! Wij leveren op Oorlogschadeboekjes. Tijdens de Kerstdagen gesloten. Tramstr. 87 Telef. 239 DONGEN.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1947 | | pagina 2