WIE WAS ZIJ TOGH? Gemeenteen Bedrijfsbegrotingen der gemeente Waalwijk voor 1948. Terry en Berry in: DE WJTTE ELAND. f 4.000.— f 5.900.— f 5.400.— uur begint en dat (als 't mee loopt) de opname pas 's mid dags vijf uur op de band is vastgelegd. En dan zult U bijvoorbeeld Kommer Kleyn horen zeg gen: „Op een avond brengen Paul en Ina een bezoek aan Het griezelen begint Tijd om rustig een sigaar aan te steken of een kopje thee te serveren zult U niet hebben, want opeens staat U in een sinistere, stikdonkere woning. U voelt als het ware een spinneweb op Uw neus, U ruikt de geur van oud hout en U stelt bij U zelf vast: Wat zal dat echtpaar nu weer boven het hoofd hangen Inderdaad, het is geen ge makkelijk baantje: detectieve Paul zegt: „Blijf achter me, Ina, je kunt haast geen hand voor ogen zien. Ina: „Ja, zeg, wat is 't hier donker". Paul: „Een ogenblik. Even m'n aansteker zoeken héwaar zit dat ding. nou'k weet zeker, dat ik hem bij mij heb(enige pauze). Hu, brrr, jaen dan kunt U gaan griezelen, zoveel als U maar wilt. Want Paul en Ina raken in een avontuur verzeild, dat alle vorige levensgevaarlijke ge beurtenissen nog in akelig heid overtreft. Maar stout moedig slaat Paul zich er door (enfin, U verwacht ook niet anders) en ook Ina staat haar mannetje als het moet. En aan het einde van de vijf-eh-dertig minuten tekst, die zeven uur lees-, repetitie- en opnametijd vergde, zult U iets meer weten en daardoor nog minder. Ja, dat klinkt vreemd, maar daar is 't dan 'ook een detectieve-hoorspel voor. „Iedere week een dode", zou Nico de Jong (hoofdcom missaris Forbes) zeggen. „Wordt vervolgd". Toen wij Zaterdagmiddag, klokslag twaalf uur Johan Jong in de V.A.R.A.-studio 't orgel hoorden bespelen en Kommer Kleyn ons naar de hoorspel-studio begeleidde, zagen wij daar een ruime ka mer, die uitlicht gaf op de tuin in herfsttooi. De regen joeg door de bomen, de ste nen kop van „Ome Keesje" glom van het water. Maar binnen zaten, rond een enor me tafel geschaard (een tafel met bekers koffie en tekst bladen): Eva Jansen (Ina) en Vera Bondam (dr. Kay Wise man),, die over het inmaken van jam spraken; vervolgens Jan van Ees (Paul Vlaande ren); Nico de Jong (Sir Gra ham Forbes); Willem de Vries (hoofdinspecteur Vos- per); Piet te Nuyl Sr. (Char les Mola); Bert Dijkstra (de jonge Noor, Peter Davos); Robert Sobels (Madison, kel ner) en Dick van Putten, wiens functie nog niet van een naam is voorzien, maar die als persoon in een hoor spel onmisbaar is. Frits Bouwmeester (Edward Day) kwam door omstandig heden later. Geheimen van het hoorspel. Laat ons nu de luister spelstudio nader bekijken. Langs één der wanden is een venster aangebracht. Door dat venster ziet en hoort Kommer Kleyn de acteurs en geeft hij via een microfoon en luidsprekers zijn talloze aanwijzingen (nu hebben wij de waarde van een luister spel-regisseur naar waarde leren schatten). Naast hem zitten de technici. Dezen zor gen voor de auto-ongelukken, het geluid van een lift, de muziek; het starten van een aüto; dit is alles door middel van gramofoonplaten. In de luisterspel-studio staat de microfoon. Op de vloer liggen stukken hout, een tegelpad met hengsels, daar staat een deur, een trap, een telefoontoestel en nog meer. Dit is het domein van Dick van Putten. Hij zorgt voor de klop op de deur, komt binnen en gaat weer weg. Hij zorgt voor de voetstappen op hout of tegelpad, hij steekt de lu cifer aan voor de onzichtbare sigaren, hij rammelt met het geld als Paul Vlaanderen een fooi aan een kellner overhan digt, hij draait aan de kies- schijf van de telefoon, hij zorgt voor het revolverschot, de onweersbui en het hoef getrappel van paarden. Hij zorgt voor alles. Hij is een wondermens. En mocht er een stem nodig zijn, dan speelt hij nog mee ook. Een veelzij-. dig man. Hij is nodig, want de actrices en acteurs hebben hun aandacht zeker voor de tekst nodig. De ontmoeting met dames en heren, wier stem men slechts van de radio kent, is eigenlijk een gewaarwording. Onwillekeurig bouwt men een figuur rond zo'n stem. Piet te Nuyl Sr. bijvoorbeeld, zou naar zijn stem te ootdelen, ('n stem, ruig als de heide op een winterdag) een pet op z'n hoofd hebben, een baard van een week dragen en met een vette riem om het lichaam lopen om de afgezakte broek op te houden. Vroeger sprak men vaak van een karakter rol, welnu Piet te Nuyl Sr. (uiterst bescheiden, sympa thieke acteur) heeft een ka- rakterstem. Zo ook Nico de Jong. Deze geestige, oude heer is ruim zeventig jaar en al 52 jaar acteur. De stem van deze vitale Rotterdammer, die deze morgen om zes uur op stond, naar Hilversum reisde (zoals iedere dag), vier regels sprak en 's avonds omstreeks half 8 weer thuis was (voor een minuut hoofdcommissaris Forbes), bezit de stemkracht van een vijftiger. Spanning, steeds meer spanning. Het was even voor half 2 toen Kommer Kleyn zei: „Ééfje en Jan, gaan jullie naar ,-de alkoof?" Die alkoof is een speciale afdeling van de luisterspel-studio, die een bepaald geluidseffect levert. Paul en Iria stelden zich voor de microfoon op (nog steeds repetitie) en zegden hun tekst „Blijf achter me, Ina...." Publiek of geen publiek, dit ^was ondanks de microfoon spel. Wel was het gebaar, ui teraard, niet zo heftig, doch de stemmenGeen wonder dat de aether Zondagsavonds vol hangt met spanning. Kom mer Kleyn corrigeerde en gaf aanwijzingen. Achtereenvolgens kwamen voor de microfoon: Vera Bon dam („Stop eens even Veer, met'iets méér spanning spre ken"); Willem de Vries, die ook al een aanwijzing krijgt om meer spanning in zijn stem te brengen. Want een Paul Vlaanderen- •uitzending zonder spanning is een onding. Denk niet, dat zo'n luisterspel-repetitie ge makkelijk is. Een toneelspel stelt eisen, grote eisen, een luisterspel evenzeer. Om met Nico de Jong te spreken: „Bij het hoorspel kun je de grime, de aankleding, het decor ont beren, het is niet zo vermoei end. Maar wat je mist is het contact met de zaal, de sfeer, de warmte. Een hoorspel kun je ook maar één keer opvoe ren; toneel biedt mogelijk heden voor repertoir. Daarom zijn er zo weinig speciale lui sterspel-schrijvers; toneel geeft meer financiëel succes en daarom repeteren wij ie dere dag voor de radio be werkte films of toneelstuk ken. Iedere dag reist deze De Jong RotterdamHilversum en retour Toen de microfoon-repetitie werd besloten en Kommer Kleyn een korte pauze aan kondigde, verzamelden alle acteurs en actrices zich rond de tafel (gedurende de repti- tie en de opname staan zij, die moeten spreken, rond de microfoon). Emiel Kellenaars de omroeper was inmiddels ook binnengekomen. Toen be sloten wij Ina en Paul de vraag te stéllen, die vele da mes, blijkens ingekomen brie ven, zeker zal interèsseren. „Hoe gaat het toch met klei ne Paul. Aan het einde van het vorige door .U opgeloste mysterie had de ooievaar zich toch aangekondigd?" „Dat heeft men ons zoveel keren gevraagd", zei Jan van Ees. „Wij kregen soms een brief van een kraaminrich ting uit Haarlem, waarin ons werdvoorgesteld dat, moch ten wij met een kraamver pleegster nog niet geslaagd zijn, de zusters gaarne wilden helpen. Om de mensen, die iets over onze nooit geboren Paul willen horen, tevreden te stellen, lassen wij af en toe zijn naam in de tekst. Bij voorbeeld zo: „Waar is Ina? Oh, die is met kleine Paul naar het strand". Zo is iedereen tevreden. „Zeg jongens", roept Kom mer Kleyn, na dit ongedwon gen samenzijn, „zullen wij beginnen met de opname?" Rood licht: Opname. Eva Jansen en Jan van Ees stappen weer naar de „al koof" en daar flitst het rode licht aan. Opname. Bert Dijk stra grijpt zich naar de keel om een hoestbui weg te wer ken. In een hoekje van de studio, met z'n rug naar de microfoon, steekt Willem de Vries z'n sigaar aan. Emiel Kellenaars staat met 't pro gramma in de hand gereed en daar, ja daar klinkt die ge heimzinnige melodie. Even zakt de muziek weg, dan spreekt Kellenaars. „Goede avond dames en heren, hier is Hilversum Zachtjes maakt hij plaats voor Kommer Kleyn, die even de pijp uit z'n mond neemt en zegt: „Op een avond- brengen Paul Vlaanderen en Ina een bezoek aan Met de vinger op de lippen sluipt hij naar zijn controle kamer. Piet te Nuyl Sr. moet ook al hoesten. Hij kruipt achter de deur. De spanning grijpt blijkbaar niet alleen ons naar de keel. Paul en Ina bevinden zich in dè meest precaire positie. Dan rukt Dick van Putten aan een schuifgordijn en Nicó de Jong, die even in een hoekje sliep is klaar wakker gewor den. Alleen de stemmen zijn hoorbaar. Wie heel, hèel goed luistert kan het omslaan van de tekstbladeren horen. En binnen in de cel draait de band. Om beurten staan de tectieve Paul, zijn vroüw Ina, de politiemannen en de an dere al dan niet verdachte personen voor de microfoon. Van Putten klopt, veegt en zingt.- Vijf-en-dertig minuten spanning. Achter het raam zien wij Kommer Kleyn zijn eeuwige, knoestige pijp ro ken. De band draait. Na de geconserveerde' groente, de geconserveerde detectieve- story. 's Zondagsavonds kan men de nieuwe episode beluiste ren. Let goed op. Alleen Kom mer Kleyn weet wie de dader is. Maar Paul zal hem ont dekken, wees daar van ver zekerd. In deze maand nog zal hij het fnededelen aan zijn millioenen supporters. En dan zal hoofdcommissaris Sir Graham Forbes zeggen: „Vlaanderen, kerel, 't was geweldig. Zonder jouw wa ren wij er niet uitgekomen. En wat ga je nu doen?" „Niets, Sir Graham, wij gaan met. vacantie, nietwaar Ina?" „Ja, Paul? Oh, heerlijk". Onder ons gezegd, hij komt terug. Scotland Yard kan hem niet missen. Hij komt terug. President Truman heeft ge waarschuwd dat de V. S. zich zouden moeten herbewapenen „in dien Europa aan totalitaire over heersing zou worden overgele verd". De president uitte deze waarschuwing bij de indiening bij het conqres van een begroting van 39.700.000.000 dollar voor 't fiscale jaar 19481949. FEUILLETON VAN DE ECHO VAN HET ZUIDEN Naar het Engels. 12. Tom ijlde naar buiten. Guy Luttrell hielp Barbara af stijgen. Mrs. Garland trad ook in de deur en begroette haar gasten met grote vrien delijkheid. Lord Southmoor sprak met. één en al hoffelijkheid: Hoe maakt u het, Mrs. Garland? 'Laat ik u even voorstellen aan Lady Barba ra Ross. We zijn naar Cul- verthorpe gereden en nu ko men we hier een kopje thee drinken, als het goed is. Wat wordt die zoon van u toch een knappe jongen! Al was Lord Southmoor nu ook nóg zo onwelkom ge weest, dan zou die laatste waarderende opmerking de stand van zaken veranderd hebben; maar, zoals het nu was geschapen, werd haar ontvangst er één jubel door. Tom was met de paarden naar de stal gegaan en Mr. Garland was ijlings gevlucht om toilet te maken. Ook Gil bert Haydon had haastig het vertrek verlaten, zodat alleen Goudklok over was en die stond in haar jeugdige y/aar-, digheid midden in het ver trek, steeds genietend van de hoge gasten, die haar min zaam de hand boden. Even later kwam Mr. Gar land binnen, gevolgd door zijn zoon. Mrs. Garland had intussen de hulp ingeroepen van een flinke boerendeern bij het theemaal voor zo'n talrijk gezelschap. Lord Southmoor zorgde er voor dat er zulk een gulle toon bleef heersen, zodat al len zich amuseerden, Lady Barbara zelfs haar verdriet tijdelijk opzij schoof dat zij steeds was blijven voelen, na de ontmoeting met de op zichter van haar Oom. •- Een half uur later stond Lord Southmoor op en heel de familie Garland deed de gasten uitgeleide, tot waar Tom de paarden gereed hield. Eerst toen zijn nichtje al in het zadel zat en hijzelf de voet in de stijgbeugel had, scheen zijn Lordschap zich iets te herinneren, wat hem weer deed omkeren. Zeg, Garland, is de op zichter ook thuis, de jonge Haydon? Ik heb hem iets te zeggen. Garland bracht de vraag aan zijn vrouw over, die le vendig antwoordde: O, my lord, hij was zo juist thuis gekomen, toen uw Lordschap aanreed. Klok, waar is Mr. Haydon heenge gaan, kind? Dat weet ik niet, Moe der. Hij zei, dat hij iets ver geten had en dat hij dit da delijk wilde gaan halen. Ik heb hem nog gevraagd of hij niet kon wachten tot na de thee, maar hij liep weg, zo gauw hij kon. Nu,, zo erg komt het er ook niet op aan! zei zijn ('Lordschap, zich in het zadel werpend. Zeg hem maar dat hij vanavond eens bij mij aankomt. Het is iets, waar mee ik Bulteel niet wilde lastig vallen. Het lijkt mij wel een nette, aardige jon gen. Kunnen jullie hét nog al goed samen vinden? Mrs. Garland trad nu met een stroom van lofredenen te voorschijn; wel beviel jt haar minder dat hij zo eenzelvig was, dat hij uren aaneen op zijn kamer doorbracht en ontzettend veel papier ver knoeide. Met hoffelijke groet verliet nu het gezelschap de hoeve, maar even buiten het hek ontmoetten ze Gilbert Hay don. Hij boog en nam eer biedig de hoed af, nog eer Lord Southmoor 't met zich- zelve eens was of hij zijn nieuwe opzichter zou staan de houden; maar deze was alweer achter het hek ver dwenen. HOOFDSTUK VIII. Nu ben ik de boodschap van zijn Lordschap aan Mr. Haydon toch glad vergeten! riep Garland de volgende ochtend, terwijl hij aan het ontbijt zat. Heb jij er aan ge dacht, Moeder? Maar „moeder" had wel wat anders te doen dan om voor ieder wat te onthouden en dus De barometer stond op storm, dus heel bescheiden merkte Garland nog even op tot Klok: Hoor eens, kindje, zou je er Haydon niet eens even aan willen herinneren wat zijn Lordschap mij gisteren zei? Goudklok stond op en ging. Niet zodra was zij weg, of „moeder" viel weer uit: Maar man, het lijkt, of je geen verstand en geen ogen in je hoofd hebt! Hoe meen je dat nu weer, lieve? Nu, zoals ik het zeg! Heb jij dan nog niet gezien dat die Haydon, Steve hele maal verdringt? Dat geloof ik nooit! Klok had toch altijd verbazend veel op met Steve? Ja, had, dat is het juist! Maar dat Steve nu ja loers zou zijn op Haydon, kan ik mij best voorstellen! Hij heeft Klok nu al drie jaar lang het hof gemaakt en wij hebben hem duidelijk laten voelen, dat hij ons welkom zou zijn als hij om haar kwam. Maar toch nooit tégen haar wil! zei Garland 'vast besloten. Als zij Steve niet wil hebben, dan krijgt hij haar niet; zowaar als ik hier zit! En wil zij Haydon, mij goed! Hij is een flinke, knappe jongeman, net een heer, haast net zo als zijn Lordschap, of ik heb 't mis. En zolang zal het niet meer duren, of hij neemt de plaats in van Mr. Bulteel. Let op mijn zeggen! Mrs. Garland scheen enigs zins onder de indruk van dit beslist optreden j/an haar man. Althans, veel kalmer sprak zij nu: Maar dat hij zo'n heer is dat vind ik nu juist verkeerd, John! Wat doet een heer hier als opzichter en wat heeft hij uitgevoerd daar in die verre landen? Neen, John, dat staat mij niet aan! Ik mag Gilbert Haydon best lijden, maar wij weten niets van hem en Steve hebben wij al als kind gekend. Kijk eens hier, vrouw, sprak John, na even nage dacht te hebben, omdat wij nu maar zo heel weinig we ten van Mr. Haydon, daarom volgt daaruit nog niet dat 't verkeerd zou zijn wat er in dat verleden gebeurd is! Als hij om de hand van Klok komt, dan is het nog tijd ge noeg om hem enkele vragen te doen. Als jij denkt dat ze te veel samen zijn, geef haar dan een zachte wenk. Maar wij moéten hen vooral niet beledigen. Waar is zij nu? Bij hem op de zitkamer, geloof ik. Zij wilde er al haar werk voor laten lopen, als zij maar een boek in de hand heeft. Maar het kan zijn dat je gelijk hebt, John. In elk géval zal ik nu nog niets te gen haar zeggen! Vol bedrijvigheid begaf Mrs. Garland zich naar de keuken, waar zij rechts en links haar orders uitdeelde. Intussen had Goudklok heel zachtjes aangeklopt bij Gil bert Haydon. Die scheen al lang klaar te zijn met 't ont bijt' althans, de tafel lag overdekt met drukproeven. Zodra hij haar zag, stond hij op en trad haar tegemoet. O, ben jij het, Klok9 Kom je mij soms vertellen dat het al te laat is en dat ik gauw aan mijn werk moet gaan? O, neen, laat is het nog niet! Maar ik kw§m u even zeggenO, Mr. Haydon, wat. zijn dat, die lange vel len? (Wordt vervolgd). De begroting niet alleen sluitend' maar een re serve yan IL 116.000 en daarenboven een aan zienlijke belastingverlaging n I de verlaging van opcenten op de personele belasting met 10 en 20 Aanleg nieuwe verkeersweg en tal van-andere be langrijke werken. havenwerken in ver gevorderd stadium van voor bereiding. GEMEENTEBEGROTING. Wij beginnen met de uitvoerige beschrijving van B. en W. die den raadsleden is toegezonden en waarin duidelijk de gunstige toestand der gemeente-financiën wordt geschetst en waarin een helder beeld wordt gegeven van de voor naamste zaken die op stapel staan of worden gezet. Daaronder volgt een overzicht uit de bedrijfsbegroting. Een en ander is een kloek stuk werk; het beheer zelf en de plannen die in deze begrotingen worden verwerkt, getui gen van activiteit en goed inzicht van 't college van B. en W., waarvoor alle hulde. Een vraag zouden we willen stellen: Nu we wefdra weer voorlopig geholpen zijn met de gaslevering, zou het nu niet gewenst zijn om krachtdadig voor te bereiden een eventuele aansluiting op de mijnen, daar naar men ons mededeelde dat de huidige vernieuwing aan de fabriek eigenlijk eerst pas een deel is van de gehele restauratie. B. en W. dan hebben aan de ge meenteraad de volgende uitvoeri ge toelichting op de begroting 1948 gezonden. Wij hebben de eer U hierbij, vergezeld van de nodige toelich tingen, aan te bieden de begrocing. van inkomsten en uitgaven ricr ge meente voor het dienstjaar 1948, alsmede die der onderscheiden ge meentebedrijven voor dat jaar. Het doet ons genoegen, dat wij na een reeks van jaren, thans weer in staat zijn, U een meer normale begroting te kunnen aan bieden. De laatste jaren toch was zulks, tengevolge van allerlei ver rekeningen, feitelijk niet wel mo gelijk Toen toch hadden wij vaak te aoen met van in het een naar het ander dienstjaar overlopende inkomsten en uitgaven, hetgeen een juist inzicht in de werkelijke financiële toestand soms bemoei lijkte. Met het afsluit^ van de reke ning over 1946 in de loop van dit jaar, zijn wij, zoals gezegd, tot meer normale administratieve toe standen op dit pünt teruggekeerd en konden wij, zonder dat daarbij mei allerlei complicaties en ver rekeningen verder behoefde reke ning te worden gehouden, het saldo van het voor-vorige dl. nst- jaar, zoals gebruikelijk, weer zon der meer verwerken in de begro ting voor 1948 en konden wij de ze weer openen met het boeksaldo van de dienst 1946. Aan een juist inzicht der be grotingspositie zal dit ongetwij feld ten goede komen. Voor 1947 konden wij U.naost een sluitende begroting voorstel len aanbieden tot een aanzienlijke belastingverlaging en tot reserve ring van een bedrag van rond 126.000. Nu werd de begroting voor dat jaar, naast nog door tal- van an dere omstandigheden, zeer sterk in gunstige zin beïnvloed door twee factoren en wel door het feit, dat in ontvangst konden worden ge raamd de bijdragen van het Rijk in de kosten der Politie over de jaren 1943 en 1945, ten bedrage van rond 36.000.en^een bij drage van door de bedrijven der gemeente in vroegere jaren gere serveerde Vennootschaps- en On dernemingsbelasting, welke uitein delijk niet verschuldigd was en dus weer aan de gemeente kon worden uitgekeerd, tot een be- draq van rond 42.500. Over deze, de begroting 1947 toevallende baten, ten bedrage van rond 78.500.konden wij voor de samenstellinq der begro ting 1948 niet beschikken. Het doet ons daarom een des te groter genoegen, dat wij, niet tegenstaande deze omstandigheid, er niet alleenin geslaagd zijn U ook voor 1948 een sluitende be groting aan te bieden, maar dat wij U tevens voorstellen kunnen doen om: ahet aantal te heffen opcen ten op de aanslagen in de Perso nele Belastinq verder te verlagen en wel met 20 voor de aanslagen naar de laagste huurwaarde, zijn de tot 175.en met 10 voor de overige aanslagen b. een bedrag van 116.000 te voegen bij de reeds gevormde reserve. i Door" de onder a genoemde maatregel wordt op alle aansla gen in de Personele Belasting een lager aantal opcenten geheven dan vroeger. Bij aanvaarding van ons onder b bedoelde voorstel wordt de al gemene reserve van rond 217.000 gebracht op 333.400.en wordt van de baten dezer begroting on geveer 2.000.meer aan die reserve toegevoegd dan het saldo bedraagt van de rekening 1946, zijnde rond 114.000.waarme de deze begroting wordt geopend. Daardoor zijn wij weer terugge keerd tot de hier vroeger zoveel mogelijk in toepassing gebrachte stelregel om ieder jaar zijn eigen lasten te laten dragen, een stelre- j gel, welke zoveel heeft bijgedra gen tot de gezonde financiële toe stand onzer gemeente. Dat wij U deze voor de verde re versteviging der financiën on- feer gemeente zo belangrijke maat regelen kunnen voorstellen, is toe te schrijven, enerzijds aan de zo ruime toevloeiing van hét aan de gemeente .toekomende aandeel in de opbrengst van de Onderne mingsbelasting, waarvan de op brengst volgens mededeling van de Minister van Financiëp voor 1948 is te ramen op 132.300.en anderzijds aan het thans bij de Staten-Qeneraal aanhangig ge maakte wetsvoorstel inzake een herziening van de financiële ver houding tussen het Rijk en de Ge meenten voor de jaren 1948, 1949 en 1950 en de door de Regering voorgenomen wijziging in de re geling van de Rijks vergoeding van de kosten der Politie. Als gevolg van deze in voorbe reiding zijnde maatreqelen, waar mede bij de samenstelling der be groting overeenkomstig het ver langen van de Minister van Bin nenlandse Zaken is rekening ge houden, kon*op de begroting voor 1948 meer aan inkomsten worden geraamd dan op de primitieve be groting voor 1947 een bedrag van: 43.300.aan uitkering krachtens de wet, regelende de fi nanciële verhouding tussen het Rijk en de Gemeenten en 23.800.— aan hógere bijdra gen in de kosten der Politie.' Voor een meer gedetailleerde uiteenzetting van de aan deze cij fers tengevolge van de voorgeno men wijzigingen ten grondslag liggende berekeningen, wordt ver wezen naar de bij Hfst. XII, 2 en Hfst. III bij de daarop betrek king hebbende posten gegeven na dere toelichting. Alleen zij hier vermeld, dat, zoals uit die toelich ting blijkt, deze gemeente^minder aan belasting heft dan zij feitelijk aan voorgeschreven belasting zou kunnen heffen, een bedrag van 23.388.en dat zij, als gevolg daarvan, extra op hare uitkering krachtens de wet, regelende de financiële verhouding tussen, het Rijk en de Gemeenten, wordt ge kort met 'n bedrag van ƒ4.176.82 Met deze korting is bij het opma ken der begroting evenwel reeds rekening gehouden. In dit verband zij er nog op ge wezen, dat er door de Minister- van Binnenlandse Zaken bij circu laire van 19 November 1947, bij de gemeentebesturen op wordt aangedrongen om de belasting op vermakelijkheden te verhogen en wel 50 voor de verschillende soorten vermakelijkheden. Ze be draagt thans in onze gemeente maximaal 20 Aan het slot van die circulaire wordt er op gezinspeeld, dat de mogelijkheid niet is uitgesloten, dat de vermakelijkheidsbelasting, in dien de voorstellen van de Com missie-Oud tot wet worden ver heven, betrokken wordt in de be- I lastingen, welker hoogte van in vloed zal zijn op de uitkeringen uit het gemeentefonds. Tegen deze verhoging van de vermakelijkheidsbelasting is reeds van vele zijden geageerd en zijn wij goed ingelicht dan heeft de Voorzitter van de genoemde Commissie zich uitgesproken tegen het betrekken dier belasting in de z.g. „Kortingsregeling". Wij hebben ons standpunt in deze nog niet bepaald. Wii zullen dit echter zo spoedig mogelijk aan U kenbaar maken. Ten opzichte van de „Kortingsreqelinq" inzake de uitkèringen uit het Gemeente fonds hebben wij deze aangelegen heid vooralsnoq dan ook buiten beschouwing gelaten. Op de begroting van Gemeen tewerken is weer geraamd voor het uitbaggeren der Haven een be drag van 35.000.—, waarvoor de nodige gelden worden uitge trokken op de diensten 1948 en 1949. Aan buitengewone werken ko men verder op die begroting voor: a. de aanleg van straten in het in bouwexploitatie zijnde gedeelte van het uitbreidingsplan tussen de Stationsstraat en de Putstraat 72.000.—. b. het maken van een nieuwe verkeersweg ten Noorden van de Spoorbaan, tussen de Besoijense- straat en de Baardwijksestraat, ter gedeeltelijke ontlasting van het drukke doorgaande verkeer in de Grotestraat, dat o.i. dringend no dig is 207.000.—. c. het ophogen van een gedeel te van de terreinen tussen de Ha venkade en de Zomerdijk voor de aanleg vein industrieterreinen 87.700.— 'd. de bouw van een badhuis en de aanleg van een zweminrich ting. Deze posten zijn pro-memorie uitgetrokken, omdat wij nog geen voldoende zekerheid hebben, dat door de „Wederopbouw" voor de uitvoering van deze werkzaamhe den de daarvoor nodige materialen zullen worden beschikbaar ge steld. e. Bouw van een nieuwe brandweerkazerne met garage 29.500.—. Inzake de voor deze Gemeente zo belangrijke Havenplannen heb ben wij reeds enkele deskundige rapporten en adviezen ontvangen. Ook hebben wij reeds enkele be sprekingen met bij deze aangele genheid betrokken officiële instan ties daarover gevoerd. Ak Rheumatische pijnen U hel leven vergallen dan is het hoog tijd een Kruschen- kuur te beginnen. Iedere morgen de kleine dosis .Kruschen doet wonderen. In thee proeft ge er niets van, maar de weldadige wer king doet zich spoedig voelen. Kruschen staat bekend om zijn stimulerende invloed op bloed zuiverende organen. Die doen dan Uw bloed weer krachtiger circu leren, onzuiverheden kunnen zich niet meer vastzetten, ze worden regelmatig afgevoerd en zo neemt Kruschen de oorzaak weg. van die slopende rheumatische pijn. Weifel niet langer; begin Uw kuur dade lijk. Vraag Kruschen Salts bij Uw Apotheker of Drogist. Deze diepingrijpende én voor de verdere industriële ontwikkeling van onze Gemeente van zo grote betekenis zijnde aangelegenheid vormt een onderwerp van diep gaande en voortdurende studie. In het stadium, waarin een en ander thans verkeert, kunnen wij U nog geen nadere mededelingen doen. Wij hopen d^grtoe echter binnen niet te lange tijd in staat te zul len zijn. Bij de begroting voor het ge meentelijk Woningbedrijf alsmede bij Hfst. V der gemeentebegroting is er op gerekend, dat alle thans nog in aanbouw zijnde woningen, n.l. 44 en 85, met Mei a.s. gereed zullen zijn. Na de bevrijding heb ben wij dan ïn totaal weer 1^5 permanente en 36 noodwoningen in exploitatie gebracht. Dat hierdoor nog lang niet in het ontstellend tekort aan woon ruimte in deze Gemeente is voor zien, is U meer dan bekend. Wij zullen dan ook geen pogingen on- aangewend laten om hierin op zo kort mogelijke termijn verbetering te brengen. Wij moeten er echter onmiddellijk aan toevoegen, dat de vooruitzichten voor de bouw van nieuwe woningen voor 1948 min der rooskleurig zijn. In eerste aan leg is deze gemeente n.l. slechts toegewezen een bouwvolume van 3380 M3, wat bij een inhoud per woning van 260 M3, neerkomt op slechts 13 woningen. Alhoewel ons in uitzicht is ge- De volgende morgen hiel den Terry en Berry krijgs raad. „Wij moeten iets doeil", zei Berry. „Wat wil je dan doen?" vröëg Terry. „Je hebt wel gezien, dat onze oom een goeie kerel is, die ook van anderen geen kwaad verwacht. Hij doet niets om zijn eland sterk te maken voor de trek wedstrijd, terwijl Jack Jones „Je wil toch niet zeggen dat je die goeie Wolk zou willen slaan of dresseren?" riep Terry dreigend uit. „Wat denk je wel van me, Terry?" weerde Berry ver ontwaardigd af, ..ik wil al leen maar zeggen dat wij een middel moeten uitdenken om Wolk te lokken of zoiets der gelijks". „Je bent erg vaag, Berry", zei Terry, „en toch zit er iets in". En Terry ging in de boe kenkast van zijn oom snuf felen. Hij vorid er een dik boek, dat „Het leven der elanden" heette. V „Vroeger maakten de pels jagers veelvuldig gebruik van de elandshoorn, een instru ment dat de lokgroep van de wijfjes-eland nabootst om elanden in de val te lokken". „Dat is het!" riep Terry triomfantelijk, „ik moet da delijk zorgen dat ik in het be zit van zo'n elandshoorn kom". Zonder uitstel begaf hij zich op weg. steld, dat deze gemeente in tweede instantie mogelijk nog de beschik king zou verkrijgen over een vo lume van 16640 M3 naar een inhoud van 260 M3 per woning, zou dit dan nog eens 64 woningen betekenen achten wij een en ander voor onze gemeente met haar uiterst precaire woningposi tie en haar sterk groeiend karak ter niet voldoende en zullen wij alles doen om het toegewezen bouwvolume verhoogd te krijgen. Met betrekking tot de Licht- en Waterbedrijven merken wij het volgende op: Op de begroting van het Elec- triciteitsbedrijf is, behalve de uit breiding van het kabelnet, waar voor een bedrag van 47400. wordt gevoegd, een bedrag van 3500.uitgetrokken voor de bouw van 'een nieuw transforma torgebouw, teneinde een betere en meer regelmatige stroomdistributie te kunnen verzekeren. Voor de straatverlichting, in hoofdzaak voor de nieuwe verkeersweg, wordt een bedrag gevraagd van 40.000.—. De verbouwing van het Gas bedrijf nadert haar voltooiing en verwacht mag worden, dat in Fe bruari a.s. de tweede kameroven weer in gebruik kanfcworden ge- Hoofdstuk I, Hoger voordelig saldo Minder beschikking over achter stallige inkomsten (rijksvergoe ding kosten politie 1943 en 1945) Hoofdstuk II. Hoger nadelig saldo (ongerekend de rijksuitkeringen Gemeente fonds) voornamelijk door: afschrij ving op kap. uitgaven, salarissen, verwarming gemeentehuis enz. Hoofdstuk Hl. Hogere rijksuitkering in de kosten der politie doch overigens hogere kosten voor diverse onderdelen, waarvan voor openb. verlichting en brandweer Hoofdstuk IV. Hoger nadelig saldo o.a. door: aandeel kosten schoolartsendienst en afschrijving kosten aankoop zweminrichting Hoofdstuk V, alsmede Hfst. XIII, 4. Meer kosten woningbouw door de nieuwe woningen Hoofdstuk VI. Meer kosten door verhoogde be dragen voor: reinigingsdienst, stra ten, wegen, plantsoenen, afschrij ving kap. uitgaven (nieuwe weg, haven) Hoofdstuk Vin 7. Hogere uitkering Bijzonder Lager Onderwijs per leerling 2. 13. (M.O.) Minder subsidie „Ons Middelbaar Onderwijs in Noord-Brabant" 15. (N.O.) Hogere subsidie Amb. school en Huishoudschool Hoofdstuk IX 1. Minder subsidie burg. armbestu ren waartegenover hogere uitgaven wegens: nieuwe ambterfaren 3000. krankzinnigen 2000. maatsch. steun gezinnen 900. Hoofdstuk XI. Nieuwe uitgaafpost: afschrijving kosten inrichting industrie-terrein voor rekening der gemeente blij vende Hoofdstuk XII, Meer aan rijksuitkeringen dan in 1947 Meer aan andere baten (belastin gen) idem Hoofdstuk XIII. Minder aan uitkeringen van de be drijven (hoofdzakelijk door ver vallen uitk. uit belasting-reserve) G.E.B. vervallen uitk. belasting reserve 23.000. meer winst 7.000. steld, zodat wij dan weer een meer geregelde gasvoorziening tegemoet kunnen zien. Intussen blijven wtj ons bezig houden met het vraag stuk van de gasvoorziening ook lit de verdere toekomst. Ook de ombouw van het Wa terbedrijf van gedeeltelijk stoom en electriciteit op gedeeltelijk ruw- olie of gas en electriciteit, krijgt een dezer dagen volledig zijn be slag, zodat wij ook daar van een ongestoorde bedrijfsuitvoering ver zekerd kunnen zijn. Het ontwerp-uitbreidingsplan eindelijk, waarbij bijzondere aan dacht wordt besteed, zowel aan de aanwijzing van bouwterreinen voor arbeiders-, en middenstands- en andere woningen en gebouwen en industrieterreinen, als aan de aesthetische verzorging van het geheel, nadert welhaast zijn vol tooiing. Wij hopen het plan, het zij in gedeelten, hetzij in zijn ge heel, spoedig ter vaststelling te kunnen aanbieden. En tenslotte geven wij li hier onder nog een overzicht van de voornaamste verschillen dezer be groting met die van de begroting voor 1947, zoals die 31 Juli 1947 opnieuw werd vastgesteld, voor zoveel betreft dé gewone dienst. Voordelen. 24.000.— 24.000. ll.OOOr 15.000.- 43.000.- 4.000.- Gasbedrijf vervallen uitk. belasting-reserve 6.000. minder winst 6.500. Nadelen. 36.000.— 10.500.— 10.000.— 5.00Q.— 5.800.— 20.000.— f 3.500.— Waterbedrijf vervallen uitk. belasting-reserve 13.500. minder winst 3.000. Hoofdstuk XIV. Meer kosten wegens rente kas geld 16.000.— 12.500.— 16.500.— 2.000.— 121.000.— 153.100.— «■PI

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1948 | | pagina 2