WRAAK OF LIEFDE
Harmonie ,,St. Jan"
FEUILLETON
CALVEslÉI
SLECHTE TANDEN
Amerikaanse
Transparant Tanden
bestaat 25 jaar.
Er qaat niets boven
TANGSI LEVEN
Terry en Berry in: DE WITTE ELAND.
J&n fo&d&uUli,
Ban",
fast pecSSe*
dzsxM/te*//
Een kwarteeuw streefde zij
naar culturele opleving.
In de feestgids die verschijnt bij het Festival ter
gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Har
monie St. Jan te v.m. Baardwijk, schrijft Burge
meester Lambooy van Waalwijk een artikeltje,
waarin hij er zijn spijt over uitdrukt dat er tegen
woordig geen Festival meer gehouden kan worden
zonder Kermesse d'été, met andere woorden, dat de
muziek die vele goede verenigingen brengen, niet
aantrekkelijk genoeg meer blijkt om een feest als
dit te doen slagen.
De taak der
muziekgezelschappen.
Het is inderdaad een feit
dat jammer genoeg maar al
te waar is. En daarom juist is
de taak van de muziekgezel
schappen veel groter, maar
ook veel mooier geworden.
Hadden zij aanvankelijk tot
doel het muziekleven in hun
dorp of hun parochie te be
vorderen, door de beoefenaars
van deze kunst de gelegen
heid te geven samen iets
moois voort te brengen en dit
moois te doen genieten dpor
hen die hiervoor de nodige
inspanning en aandacht op
konden brengen; nu is hun
taak uitgebreid doordat zij
moeten trachten de liefde en
de aandacht voor de muziek
die de laatste jaren zeer zijn
verminderd, weer te herstel
len.
Zo hebben de harmonieën
dus een grote en mooie taak
toegewezen gekregen in het
culturele, beter kunnen we
zeggen het populair culturele
leven in hun dorp. En daar
om is een jubileum als dat van
de harmonie St. Jan een ge
beurtenis, die we niet zonder
meer mogen voorbijgaan.
Wij vragen dus Uw aan-
^.2Cht XQor ejikele gegevens
uit
de geschiedenis der
Harmonie.
Zij werd op 16 October 1823
opgericht door de muzikale
Kapelaan J. v. Berkel, die de
jonge vereniging door de eer
ste moeilijke jaren heeft
heengeleid. Het was aanvan
kelijk een patronaatsharmo
nie, die bijna geheel uit leden
en oud-leden van het Patro
naat was samengesteld en ook
financiëel van het Patronaat
afhankelijk was. De vereni
ging genoot al direct het ver
trouwen en de steun van de
parochianen, want het beno
digde geld werd deels door de
parochianen bijeengebracht,
deels renteloos voorgeschoten
door de heer H. F. Donkers,
die steeds één van de grootste
steunpilarep van de vereni
ging is geweest, met de in
structeur de heer M. v. Loon
uit Loonopzand en de direc
teur Kapelaan van Berkel.
Deze laatsten waren het die
er voor zorgden dat de twee
jaar oude vereniging, waar
van de leden nog nooit tevo
ren een instrument bespeeld
hadden en nog nooit iets ge
hoord hadden van noten en
wat dies meer zij, dat de jon
ge vereniging op het concours
te Zevenbergen in 1925 een
eerste prijs haalde met lof der
jury in de 4e afdeling.
Bij het vertrek van Kape
laan van Berkel werd de heer
J. Thijssen directeur, de heer
J. van Heijst voorzitter en
Pastoor van Erp ere-voorz.
Toen de heer van Heijst uit
Baardwijk vertrok werd de
heer C. van Haren voorzitter;
dit was in 1927, een jaar dat
grote financiële moeilijkheden
bracht voor St. Jan. Maar de
heer Donkers en de gemeente
sprongen bij en dra was men
dit te boven.
Onder voorzitterschap van
de heer de Leeuw, toog men
in 1931 naar het concours te
Oss, waar in de 2e afdeling
een le prijs met lof der jury
werd behaald. In dat jaar
ontving de harmonie van de
burgerij de muzieknis. En
treffend voor het medeleven
van de Baardwijkse bevol
king is het, dat de .heer G.
Veltman, voorzitter van het
comité, bij de overdraging kon
verklaren, dat niet één gezin
van de Baardwijkse gemeen
schap zijn geldelijke steun
had geweigerd.
Toen de heer de Leeuw uit
Baardwijk vertrok, werd de
heer C. Pullens voorzitter en
onder zijn voorzitterschap
heeft men ook in 1931 de re
vue „Het komt in orde" op
gevoerd. Hier zullen de mees
ten nog wel een blijvende
herinnering aan hebben; de
revue met de komieken Flip
en Flap was een eclatant
succes.
In 1932 vierde men het 10-
jarig bestaan met een schitte
rend geslaagd festival op 17
en 19 September en in 1936
ontving men 't nieuwe vaan
del, de trots van iedere ver
eniging. De heer J. Bergmans
had het ontworpen toen het
oude vaandel, ontworpen door
de heer Hazenbosch uit het
oude-mannenhuis, had afge
daan.
In 1936 behaalde men we
derom de eerste prijs te Gra
ve, maar nu reeds in de eer
ste afdeling; steeds ging het
crescendo en daarom was er
alle reden om het 12y2*-jarig
bestaansfeest te vieren met
een mooie jubileum-uitvoering
waaraan de in die tijd ge
vierde zanger Gerard van den
Berk zijn medewerking ver
leende.
Toen kwam de oorlog, waar
in de harmonie één van zijn
trouwe leden verloor, de heer
A. v. d. Wens, en waarin men
ook moeilijkheden kreeg met
de cultuurkamer en men het j
verstandiger vond maar on-1
der te duiken. I
BESTUUR EN LEDEN VAN DE HARMONIE ST. JAN.
VAN
DE ECHO VAN HET ZUIDEN
Naar heft Engels.
13.
Met deze bedreiging op de
lippen en in het hart, spoedde
hij zich terug naar Merlyn
Abbey en begaf zich onmid
dellijk naar zijn eigen kamer.
Hier opende hij de bewuste
lade en haalde er de met zil
ver gemonteerde revolver uit.
Strelende nam hij het instru
mentje uit het étui, terwijl hij
zei:
„Mij dunkt, jij en ik moes
ten vanavond maar eens op
expeditie gaan. In ieder geval
zal ik je nu in gereedheid
brengen, als je bijstand soms
gewenst mocht blijken. Ik zou
wel eens willen weten of die
kerel de waarheid heeft ge
zegd betreffende Bertha. De
vraag is: hoe ter wereld zou
hij nu iets van haar weten?"
Toen kolonel Machin het
instrumentje geladen had,
borg hij het weer in het étui
en zette zijn gedachtengang
voort.
,,'t Zou géén verrassing zijn
als Bertha nog in leven was!
Zij weet immers zovéél dat
beter gezwegen blijft en we
hebben dat stilzwijgen niet
voor niets van haar gekocht.
Toch acht ik haar in staat die
belofte te verbreken. Zo kan
het nog wel eens zijn, vriend
je", dit laatste weer tot de
revolver „dat ik dubbel
werk voor je heb!"
Na het diner begaf kolonel
Machin zich naar de lande
rijen, die tot Merlyn Abbey
behoorden; van daar ging hij
naar de rivier en aan de oe
ver daarvan stond een schui
tenhuisje met een bootje. De
kolonel haalde dit te voor
schijn en roeide er mee tot
aan de grens van de lande
rijen tussen de Abbey en Moss
Grange en maakte toen het
bootje vast aan een overhan
gende tak, terwijl hij zelf
verder-op wat zou rondwan
delen.
Opeens hoorde hij gezang
en zó bijzonder trof hem dit,
dat hij onmiddellijk wilde uit
maken waar dit vandaan
kwam.
HOOFDSTUK XV.
Het was namelijk het ge
schoolde zingen van een co
loratuur-zangeres, die zich
blijkbaar aan 't oefenen was,
en wat al bijzonder fantas
tisch klonk in dit door het
maanlicht beschenen land
schap. De zangeres waande
zich blijkbaar alleen; zij nam
de trillertjes en roulades zó
dikwijls over, tot die tenslotte
onberispelijk gingen.
„Wat een vreemde tijd en
plaats voor een dergelijke
studie" dacht de kolonel en
trad voorzichtig naderbij in
de richting waar het geluid
vandaan kwam. Waarom zou
die dame nu anders zich daar
gaan oefenen, dan dat zij niet
wilde dat haar stem gehoord
zou worden, meende hij.
Hij zorgde intussen dat hij
steeds onder de schaduw van
de bomen bleef en trad zó,
geruisloos, op het lange gras
verder. Toen hij tenslotte
dicht genoeg bij was, zag hij
dat de zangeres Mrs. Hanna
Wynne was!
„Mijn hemel!Die zo-1
veel oudere stiefzuster van
Mr. Graaf!Ja, dat was I
zij; gelijk gewoonlijk, gekleed j
in een grijs-zijden toilet, met j
haar weduwen-kapje op en
haar sneeuwwitte krullen,
terwijl zij nog een wit-zijden
shawltje over hoofd en schou
ders had geworpen omdat het
al fris was geworden. Alleen
haar blauwe bril had zij niet
op en merkwaardig veel jon
ger was nu het gezicht. Het
trof hem ook, zo'n krachtige
stem als zij nog had, voor
zo'n oude dame.
Niet omdat hij achterdocht
koesterde, maar alleen om 't j
vreemde van het geval wilde 1
hij toch wel eens weten wat
dit beduidde.
Toen zij wat dichterbij trad
en het volle maanlicht haar
op het gelaat viel, leek hem
dit bekend, ofschoon het hem
toch nooit getroffen had de
keren dat hij Mrs. Wynne
ontmoette. Maar dan had zij
ook steeds de blauwe bril ge
dragen en die veranderde de
uitdrukking veel.
Ze kwam nu heel dicht bij
de plaats waar hij stond.
Voorzichtigheidshalve ging hij
enkele schreden terug en zo
knapte er een twijgje af;
maar gelukkig scheen zij dit
niet gehoord te hebben. Wel
keek ze precies zijn richting
uit, zó geheel vervuld was
zij van haar studie.
Het volgend ogenblik keer
de zij zich om, trok 't shawl
tje dichter over het hoofd en
schouders en keerde terug in
de richting van het huis.
De kolonel wachtte nog en
kele minuten nadat zij uit 't
gezicht verdwenen was en be
gaf zich toen terug naar de
plaats waar het bootje lag.
Dit bracht hij weer naar het
schuitenhuisje, steeds over
peinzend de betekenis van 't
vreemde incident.
Toen hij halverwege de lan
ge beukenlaan was die naar
Merlyn Abbey leidde, barstte
hij ineens in lachen uit.
„Stel je voor, dat zij geen
oude dame is! Dat die Mr.
Graaf ons allën bij de neus
heeft gehad en hijmisschien
zijn geliefde onder de ver
momming van een oude dame
op Moss Grange bij zich
houdt. Ja, ik geloof dat ik er
achter ben! Een mooie stem
heeft zij, dat moet ik zeggen.
Maar ik zal mij tot taak stel
len de wereld in te lichten
betreffende dit onderwerp.
Nü nog niet, maar wel als die
ontknoping gewenst mocht
zijn!"
Met een glimlach van blij
de voldoening in dit vooruit
zicht, liep de kolonel het bor
des op en trad de hall van
Merlyn Abbey binnen.
HOOFDSTUK XVI.
Na afloop van haar open
lucht-studie begaf de zange
res zich in huis en ging regel
recht naar de bibliotheek,
waar zij wist dat ze Douglas
zou vinden. Die keek verbaasd
op, want hij was niet gewoon
op dit uur van de avond ge
stoord te worden door iemand
anders dan Reuben.
„Ik zou u niet zijn lastig
gevallen", verontschuldigde
zij zich dan ook, „als ik niet
gemeend had dat u dit vast
vanavond nog had moeten
weten."
„Wel, Mrs. Machin, wat
heeft u te vertellen?"
„We werden bespionneerd".
„BespionneerdEn door
wie?"
„Door mijn waarde echtge
noot, Claude Machin".
„Wat voor reden heeft u
voor deze bewering?"
„De zeer duidelijke reden,
dat ik hem met eigen ogen
gezien heb!"
,',Waar dan?"
„Wel, ik was buiten, dicht
bij de haag, die Moss Grange
van Merlyn Abbey scheidt,
wat aan het studeren gegaan,
want mijn stem moet ik toch
blijven oefenen tegen dat ik
ze mogelijk weer gebruiken
moet, toen ik een licht gerit
sel hoorde, dicht bij de rivier,
zowat bij het seringenbosje.
Door een scherp acht geven
merkte ik, dat mijn geliefde
Claude daar blijkbaar van
mijn geza gngenoot".
„Was het geen spel van uw
verbeelding?"
„Neen, ik ben er volkomen
zeker van."
„En wat gebeurde er toen?"
„Niets. Ik hield eenvoudig
op met oefenen en ging kalm
naar huis."
„Ja, dan vrees ik, dat u ge
lijk hebt en dat wij bespion
neerd worden."
(Wordt vervolgd).
Na de bevrijding echter
was men weer spDedig aan de
gang en in 1945 bij de grote
bevrijdingsfeestelf trok men
in een schitterende stoet naar
het Raadhuisplein, daadwer
kelijk demonstrerend dat de
jaren van non-activiteit ver
geten waren en dat de schade
door deze werkloosheid be
rokkend, voor een goed deel
weer was hersteld. En nu is
de harmonie St. Jan weer zo
ver gevorderd d; t zij enkele
maanden geleden op 't Bonds-
concours te Geldrop zich sterk
genoeg voelde on uit te ko
men in de le af leling, waar
zij een eervolle weede prijs
behaalde.
Nu onder voorzitterschap
van de heer Gerard Veltman
en onder directie'van de heer
Frans Wilmont gaat de Har
monie St. Jan de volgende
25 jaar weer in, zich bewust
van haar taak; nu gaat zij
verder te streven naar de mu
zikale vervolmaking van haar
leden, naar de opbloei van 't
culturele leven ih Waalwijk,
naar een steeds Schonere op
luistering van openbare
feesten en plechtighe
den, die zij! in het ver
leden zo gijed verzorg
de.
En dit is een reden
te meer om. festival te
vieren onijer de be
langstelling. van geheel
Waalwijk; het ijverige
comité met, de zeer ac
tieve voorzitter de heer
Veltman. heeft niets
gespaard om alles zo
mooi mogelijk te ma
ken.
Zoals U yeet wordt 't
festival gehouden op 't
terrein naast en achter
,,'t Stoepke". De aanleg
zal zo aantrekkelijk mo
gelijk zijn; een aantal
mooie kermisattracties,
waaronder een grote
danstent, vormen de
Kermesse d'été.
Maar ook het festival-
programma op zichzelf
is aantrekkelijk genoeg.
De feestelijkheden wor
den geopend in het Pa-
tronaatsgelouw door de
Edelachtb. Heer Burge
meester Lambooy, Za
terdagmiddag om 4 uur,
waarna om 5 uur het
muziekfeest- geopend
wordt door de jubi
lerende harmonie op het fes
tivalterrein. 's Avonds geeft de
Harmonie „Kunst Adelt" uit
Helvoirt, die in és Superieure
Afdeling speelt,om 8 uur
een avondconcert.
Zondag 8 en Zondag 15
Augustus nemen de feesten
om 4 uur een aanvang, terwijl
er 's avonds om 8 uur een
groot avondconcert gegeven
wordt, resp. door de harmonie
St. Crispijn, de zustervereni
ging en door Sopbia's Vereni
ging uit Loon op Zand, per
manent houdster van de wis
selbeker en van het vaandel
en de wimpel Van de Ned.
Federatie van Harmonie- en
Fanfaregezelschappen. Goede
wijn behoeft geen krans.
Wij wensen tot slot de har
monie St. Jan een welge
slaagd muziekfeest toe en
steeds betere prestaties in de
toekomst.
LOON-OP-ZAND
Harmonic „Concordia" krijgt
beschermheer.
Vrij onverwacht heeft de Kon.
Erk. Harmonie Cor.cordia een be
schermheer geïnstalleerd in de
persoon van Jhr. Ing. Hova-Sic-
cema uit den Haag. Bij een der
bestuursleden werd hij door het
bestuur en de leden afgehaald en
in triomftocht naar de harmonie
zaal geleid, waar hij na de ope-
ningsmarsch werd verwelkomd en
door de voorzitter op geestdriftige
wijze werd geïnstalleerd.
De nieuwe beschermheer dank
te voor de woorden tot hem ge
richt en stelde er een eer in, het
in hem gestelde vertrouwen als
beschermheer te aanvaarden, ter
wijl hij zijn volle medewerking
toezegde.
Na deze installatie werden on
der leiding van de directeur de
heer H. Molenschot door de Har
monie uitgevoerd de muzieknum
mers welke a.s. Vrijdag te 's-Gra-
venhage in het Zuiderpark zullen
worden uitgevoerd.
Hierna volgde voor allen een
gulle tractatie en onderhield de
nieuwe beschermheer zich met zijn
beschermelingen. Alles bijeen was
het weer een gezellige avond, te
vens in de hoop dat a.s. Vrijdag
te Den Haag een goed succes zal
worden behaald op de festivitei
ten aldaar.
Gilde St. Ambrosius.
Zaterdag was het voor boven
genoemd Gilde een grote dag; er
moest n.l. een nieuwe Koning
worden geschoten. Om 2 uur
kwamen allen in de zaal bijeen,
waar ook Burgemeester v. d. Heij
den aanwezig was. Deze werd
door de overdeken een hartelijk
welkom toegeroepen, alsmede de
beide zusterverenigingen Gilde St.
Hubertus en Gilde St. Crispijn, die
bij deze gelegenheid waren uitge
nodigd als oud-schuttersgilde-ge-
bruik om hen naar de schutsboom
te vergezellen.
Burgemeester v. d. Heijden
dankte voor 5e gastvrije uitnodi
ging van het oudste gilde St. Am
brosius, waaraan hij volgaarne
gehoor had willen geven. Hij
noemde de leden goede Gilde-
broeders en sprak de hoop uit dat
zij ook als Gildebroeders zouden
leven en de sport beoefenen.
Hierna werd afgemarcheerd
naar de schutsboom onder de beu
ken der Adelijke Familie Verheij-
en, onder geroffel der trommen en
muziek.
De Burgemeester loste het ope
ningsschot, waarna de Overdeken
de rij der Koningschutters opende.
De titel viel na een zware strijd
voor de tweede maal ten deel aan
de heer Jos Dankers, terwijl de
prijs geschonken door Jonk. Ver-
heijen uit 's-Bosch werd gewon
nen door dhr. A. van Opstal en
de Gildeprijs werd geschoten door
dhr. Th. Dankers.
Door het bestuur werd de heer
J. Basters aan huis gehuldigd voor
zijn 25-jarig jubilé als secretaris
van het gilde en werd hem een
cadeau overhandigd.
Om 8 uur had in de Gildezaal
de prijsuitreiking plaats en werd
de Koning wederom voor 6 jaar
de schilden omgehangen, waarna
door het gilde bij de eerw. Zus
ters een demonstratie plaats vond
in het vendelzwaaien; daarna werd
een rondgang door het dorp ge
maakt.
Terug in de zaal werden enkele
mededelingen gedaan omtrent
deelname aan den optocht op de
a.s. feesten en werden 2 nieuwe
leden aangenomen. Verder werd
de avond doorgebracht met een
gulle tractatie en de stemming
kwam er dan ook goed in, totdat
het klokje van 11 uur sloeg.
Goed afgelopen.
Terwijl de zoon van J. v. L.
Vrijdagavond bezig was het
repareren van zijn rijwiel, ge
bruikte hij hiervoor een electrische
looplamp om bij te lichten. Ter
wijl hij de lamp met de fitting
nam, kreeg hij plotseling een slag
van de stroom en sloeg tegen de
grond. De moeder die dit hoorde
gebeuren had de tegenwoordig
heid van geest de draad uit zijn
hand te trekken, zonder hierbij
zelf wonder boven wonder met de
stroom in aanraking te komen.
Spoedig werd de jonge man bij
gebracht.
Burgerlijke Stand van 15—31 Juli
GeboortenGertruda H. M. d.
v. P. C. v. d. Made-v. Loon
Nicolaas J. M. z. v. A. v. d.
Griendt-Ligtvoet Maria H. G.
d. v. J. v. Woensel-Pooters
Henricus C. R. z. v. J. J. v. Esch-
Beerens Johanna L. M. d. v.
P. C. A. Heeren-Diijgemans
Johannes Th. P. M. z. v. A. A.
Aussems-Damen -Wilhelmina
C. A. M. d. v. P. C. J. v. Iersel-
Verschuuren Theodora M. d.
v. IJpelaar-Damen Marinus C.
z. v. M. de Wit-v. Boxtel Si
mon M. z. v. S. J. Coomans-
Verschuren Hendrika J. M. d.
v. H. Klis-Brok Gerdina J. J.
d. v. A. W. Moonen-Jansen
Gemma H. H. d. v. G. A. v.
Halder-v. Seters.
OverledenG. M. Damen,
echtg. van C. Klijsen 49 j.
C. Brands wedr. van A. M.
Schoenmakers 88 j. P. v. Don
gen wed. van W. v. d. Velden
88 j. A. M. v. d. Assem 24 u.
J. van Kollenburg 73 j.
H. J. L. M. van Broekhoven 1 j.
Huw.-AangiftenB. J. van
Heésch 28 j. er. H. A. J. v. Hees-
wijk 27 j. M. C. Rosenbrand
26 j. en J. van der Schans 26 j.
H. M. Brabers 29 j. en C. A.
Wijgerde 26 j. A. Pruijmboom
29 j. en M. J. Dingemans 29 j.
M. W. Soeterboek 26 j. en J.
A. Laros 23 j.
HuwelijkenJ. Grootswagers
31 j. en J. A. Kleijsen 29 j.
C. Boer 27 j. en J. H. Damen
29 j. H. Koenen 23 j. en E.
Kruijf 22 j. J. C. van Schilt
23 j. en A. J. M. Maas 21 j.
A. de Beer 27 j. en M. H. De-
waele 26 j. C. J. van Wan-
rooij 42 j. en S. M. Emmers 31
j. W. A. Jansen 26 j. en W.
H. Emmers 27 j.
Vertrokken personenM. P.
Klaasen naar Tilburg W.
Kammenga n. Sprang-Capelle
M. W. Dingemans n. Waalwijk
J. A. Verstegen n. Canada
E. H. M. Verstegen n. Canada
Th. M. van den Biggelaar n.
Canada W. A. H. Verstegen
n. Canada A. Verstegen n.
A
PUDDING
CUSTARD. MAÏZENA
Canada H. C. M. Huijbregts
n. Tilburg L. J. Verdegem n.
Biervliet E. M. Heeffer naar
Waspik H. H. Jansen n. Ze
venbergen E. A. Michaël n.
Veenendaal -E. Kruijf naar
's-Gravenhage C. M. Smul
ders n. Schijndel G. J. M.
Wevers n. Eindhoven P. T.
A. Megens n. Ravensteijn H.
tfan Kampenhoud n.% Hilversum
G. P. G. Molenschot n. Am
sterdam.
Ingekomen personenH. Cou-
wenberg van Batavia J. B. v.
Beek van Semarang A. J. de
Kort van Ned. Indië A. C. A.
IJpelaar v. Vught J. A.
Swaans v. Tilburg C. C.
Groeneboom v. Sprang-Capelle
H. M. J. v. Loosdrecht van
Sittard F. A. Schonk v. Til
burg J. Kroone v. Schagen
C. M. A. Snoeren v. Vught
A. R. van Achterberg v. Vught
M. A. Luijpen v. Drunen
C. M. Rossen v. Waalwijk M.
J. Domenie v. Geertruidenberg
A. G. A. Jansen v. Woerden
M. A. M. Tuerlings v. Oirschot
van der Steen v. Dongen
W. A. v. Kuijk v. Udenhout
F. T. M. Dekkers v. Tilburg
H. A. M. J. v. Kempen v. Waal
wijk.
II.
Een kijkje in de Tangsi.
„Ga nu maar met mij mee",
zegt luit. de Geus, de hoofd in
structeur van dit opleidingscen
trum, „dan kun je zelf zien hoe
alles hier toegaat, want als je
naar hem blijft luisteren, ben je
voorlopig nog niet weg." En in
derdaad, we kunnen ons voorstel
len, dat de adjudant nog wel een
uurtje door kan vertellen over de
vele ervaringen in zijn practijk
opgedaan. Maar anderzijds zijn
we te nieuwsgierig deze familie
kazerne met eigen ogen te zien,
dus nemen we afscheid.
Via het ons reeds bekende com
plex van theorielokalen, cantines
en slaapzalen voor de „Boed-
jangs", komen we dan in de afde
ling voor gehuwde militairen. Een
Menadonees kamerwacht meldt
zich op correcte wijze en achter
hem duikt een lange gang op, met
ter weerszijden kamertjes, die al
len een voorgeschreven afmeting
hebben, naar gelang het aantal
personen, waaruit het gezin be
staat. Overigens is thans alles
verlaten, terwijl ik juist verwacht
te in een luid kakelende menigte
te zullen komen.
„Waar zijn al die vrouwen, of
wordt deze zaal niet gebruikt?"
„Nou en of", is het antwoord.
„Maar over dag, tijdens de dienst
uren, mag zich geen mens zonder
toestemming van de commandant
in deze zalerf bevinden. Na het
ochtendappèl pakken de vrouwen
hun spullen bijeen en gaan naar
de vrouwenloods, waar zij de
maaltijd bereiden en de was doen
en eerst om half twee, wanneer
de bel gaat voor het einde van de
83.
De reis op het dak van de
trein viel erg mee. Al heel
gauw voelde Berry zich vol
maakt op zijn gemak. Terry
werd zelfs zo overmoedig, dat
hij zich over het dak heen-
boog om in de coupé's te kij
ken. Wat hij daar zag bracht
hem op een niet zo heel vrien
delijk denkbeeld: mevrouw
Malone zat in een plaats voor
het raam te slapen. Zij had
haar voeten op de bank tegen
over haar gelegd en was zich
van niets bewust.
„Wacht maar even", grin
nikte Terry, „zij houdt er zo
van anderen vast te binden,
nu zal ik haar eens laten voe
len hoe het is om zelf te wor
den vastgebonden!"
Bij het volgende station liet
Terry zich voorzichtig van 't
dak glijden. Hij sloop de coupé
van mevrouw Malone binnen.
Met het touw dat hij nog
steeds bij zich had, bond hij
de slapende mevrouw Malone
aan een paaltje op het sta
tion.
„Welterusten", fluisterde
Terry toen en klom weer,
door niemand gezien, op het
dak.
„Ik heb er voor gezorgd dat
mevrouw Malone niet verder
meerijdt", zei Terry, „ze
werkt op mijn zenuwen!"
dienst, women zij weer op het
terrein."
Al deze maatregelen zijn na
tuurlijk uit de practijk gegroeid.
En het is ook logisch, want net zo
goed als hun mannen, moeten ook
hun gezinnen onder controle staan.
Nu zij zich gevestigd hebben bin
nen het militair verband, dienen
zij zich ook te onderwerpen aan
een zekere discipline. En deze
discipline schrijft voor: „Geen
vrouwen in het kamp tijdens de
diensturen". Dit zou afleiden en
menig soldaat zou er tussenuit
knijpen wanneer hij de kans
schoon zag, om even een kopje
koffie bij moeder de vrouw te
gaan halen. Daarnaast kan ook
de hygiënische toestand gecontro
leerd worden in momenten, dat de
kamers ontruimd zijn en bestaat er
geen gevaar dat in die tijd onge
wenste elementen de zalen betre
den. De kamerwacht kan in één
oogopslag de zaak overzien.
Slechts zij die ziek zijn, hebben
vergunning in hun éénkamerwo
ning achter te blijven. Zo zien we
dan ook hier en daar moeders
met kleine kinderen, die achter
gebleven zijn en straks door de
dokter zullen worden behandeld.
Het zijn maar kleine hokjes,
met een tweetal veldbedden, een
kastje, een stoel en wat losse in
boedel of koffers of tassen. Maar
alles ziet er kraakzindelijk uit en
dat moet dan ook wel, wil men
ziekten vermijden. Ook valt op
het verschil iri meubilair en in
richting tussen de Menadonese
kamer ten opzichte van die dei-
Javanen en Soendanezen. De eer
sten behoren tot een zorgeloos,
luchthartig volkje en veel zorg
besteden ze niet aan het interieur.
In de andere zalen echter zien we
dat met tal van kleine versier
seltjes, vaasjes, doeken aan de
wand, getracht is om het geheel
een iets huiselijker en gezelliger
voorkomen te geven.
Tot slot van de rondgang ko
men we dan in de vrouwenloods,
die met de prikkeldraadomheining
even de indruk wekt van een ha
rem. Zo erg is het echter niet,
want de deur staat open en de
vrouwen kunnen vrij in en uit
gaan, wanneer ze naar de passar
willen om hun inkopen te dien.
De tweede ingang, die toegang
tot het kamp verleent, is echter
afgesloten en een wacht staat er
voor. Om half twee is het eerst
tijd, om deze afscheiding te ont
sluiten.
Het is een drukte van belang
daar in de loods. Het moet een
waar eldorado voor deze vrouwen
zijn, zo'n hele ochtend te kunnen
babbelen, terwijl ze hun huishou
delijke plichten onderwijl afdoen.
Hier wordt gekookt op arang-
vuurtjes, wat verderop is men
met de was bezig en een andere
groep schijnt al gereed te zijn en
heeft een matje op de grond uit
gespreid en zit gezellig te keuve
len. De kinderen zoeken ook ge
zelligheid bij elkaar en zijn in alle
hoeken en gaten te vinden. Af en
toe komt de dokter of de dienst
doende officier het eten inspecte
ren, want maar al te vaak komt
het voor, dat manlief zich laat
verwennen en slechts lekkere
kostjes door zijn vrouw laat be
reiden, terwijl het krachtige voed
sel, dat hij aan de soldatentafel
zou krijgen, zijn maag niet be
reikt. En op dit punt is men zeer
streng, onherroepelijk luidt dan 't
vonnis: „Eén week, of één maand
niet thuis eten, maar bij de mili
taire kok.
Straks, wanneer de opleiding
beëindigd zal zijn, zullen deze ge
zinnen uitwaaieren over de gehele
archipel. Hun weinige bezittingea
nemen ze mee en voort gaat het
naar nieuwe streken, waar zij
weer een maatschappijtje in de
grote maatschappij zullen vormen.
En adjudant Marchand zal zijn
controlestaten afsluiten en met 'n
diepe zucht mompelen: „Ook dat
hebben wij weer gehad. Ik krijg
er een punthoofd van."
bederven Uw adem en
tasten Uw gestel aan.
Laat slechte tanden
vervangen door
Niet van de natuurlijke
tand te onderscheiden.
Pijnloze behandeling.
Desgewenst ook narcose
Gehele behandeling in
één dag klaar.
Claes de Vrieselaan 21 b
ROTTERDAM - Tel. 37519
Gelukkig dat op de WALA-
ateliers aan afwerking en kwa
liteit de uiterste zorg wordt
besteed. Daardoor gaat eer»
WALA-BEHA veel langer mee
en is het mogelijk dat wij U, on
danks de enorme vraag, zo nu
en dan toch een ideale WALA-
bustehouder kunnen leveren.
MAGAZIJN
Hoofdstraat 180-182,
Kaatsheuvel - Telef. 28
uw BELANG
DISTRIBUTIE KRING 's-HERTOGENBOSCH.
Officiële Publicatie.
De Directeur van de Distributiekring 's-Hertogenbosch
maakt het volgende bekend:
Uitreiking bonkaarten 810 geldig voor de periode van
29 Augustus t/m 23 October en toeslagkaarten 810/811
voor aanstaande- en jonge moeders in de week van 9 t/m
14 Augustus 1948 aan personen, waarvan de bonkaart niet
is afgestempeld.
HAARSTEEG in Oude Gemeentehuis van 9.3011.30 u.
14 Augustus de letters L t/m S (niet
zelfverzorgers).
De bonkaarten worden verstrekt overeenkomstig de in
geleverde inwisselingsbonnen.
Medegebracht dienen te worden de Tweede Distributie-
stamkaarten en de losse inwisselingsbonnen.
ATTENTIE. Voor de juiste dag van afhalen der bon
kaarten voor de periode van 24 October t/m 18 December
wordt het publiek verwezen naar de datum, die wordt
afgestempeld in het blanco vakje (naast de inwisse-lings-
Igon) aan de voorzijde van de, op bovengenoemde data, uit
te reiken bonkaarten.