Wijde Wereld j
vJ
BEZOEK AAN DE
„KAREL DOORMAN
ROOKPLUIMPJES
Waalwijkse en Langsiraaise Courani
IN DE K. A. B.
UIT DE
DE SPROKE VAN
NOORD-BRABANT TELT
HOOGSTE AANTAL
WERKLOZEN.
ff
MAANDAG 10 OCT. 1949
Uitgever
Waal wij kse Stoomdrukkerij
ANTOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Redacteur-Verslaggever
W. v. d. MEE Jr.
DE ECHO VAN HET ZUIDEN
72e JAARGANG No. 82
Abonnement
15 cent per week
1.95 peT kwartaal
2.25 franco p.p.
Advertentie-prijs
9 cent per m.M.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
OPGERICHT 1878.
Bureaux GROTESTRAAT 205 WAALWIJK TEL. 38. - SCHOOLSTRAAT 11 KAATSHEUVEL TEL. 66.
TEL.-ADRES „ECIIO".
DE VOOR-UNIE VANAF 1 OCT. IN WERKING.
Een volgende stap is gezet op de weg naar een
economische unie tussen Nederland, België en Lu
xemburg. De Voor-unie, gedurende welke tijd het
handelsverkeer tussen de drie landen progressief
zal worden vrij gegeven, is met ingang van 1 Oct.
in werking getreden. Het gaat niet snel, dikwijls
moeilijk, maar langzaam aan raken we toch wel
daar waar we zijn willen: de echte volledige Bene
lux, waar ieder sinds de oorlog de mond over vol'
heeft.
Het gaat allemaal met voor
zichtige stapjes: de Voor-unie
is bijvoorbeeld eigenlijk al
drie maanden te laat op de
oorspronkelijk bedoelde da
tum 1 Juli; nog maar 30%
van de invoer van België naar
Nederland is vrij gegeven,
terwijl de uitvoer uit Neder
land naar België toch al, wat
de industriële sector betreft,
op enkele producten na vrij
is. Voor de producten die niet
op de vrije lijst voorkomen,
zoals landbouwproducten, zijn
de bestaande contingenten be
langrijk verhoogd. Ook de
textiel-import uit België zal
v/orden uitgebreid. De goud
en dollarclausule zal belang
rijk worden verzacht.
Zo ziet men, langzaam aan,
dan breekt het lijntje niet.
En ondertussen schelden de
Antwerpse reders op de
Voor-Unie, omdat men niet
eerst tot een accoord is geko
men over 'n Moerdijk-kanaal
en de Belgische winkeliers
gaan te keer tegen hun Hol
landse -collega's omdat zij in
België adverteren met boter
en margarineprijzen enz., die
stukken onder de hunne lig
gen. Ja, zo gaat het!
MINISTERIE QUEUILLE
BEZWEKEN.
Ons blad van Donderdag,
waarin wij schreven dat het
Franse kabinet was gered,
was nog niet uitgekomen of
het bericht kwam al door dat
Queuille ontslag had aange
vraagd. Dat was de schuld van
de minister van Arbeid, May
er, die zich niet kon neerleg
gen bij de bereikte overeen
komst in de kabinetszitting.
Daar was n.l. afgesproken dat
de meeste lonen niet zouden
worden verhoogd. Welke lage
lonen daarvoor wel in aan
merking zouden komen, werd
overgelaten aan een scheids
rechterlijke uitspraak van de
minister-president. Over dit
punt nu hadden de ministers
van Arbeid en die van Finan
ciën en Economie een onbe
sliste strijd gestreden. In ie
der geval, minister Mayer
deelde per brief aan Queuille
mee dat hij op zijn standpunt
bleef staan en onmiddellijke
verhoging van de lonen be
neden fr 15000 wenste. Deze
loonsverbetering zou de sta
bilisatie-politiek van het ka
binet in het honderd doen lo
pen en Queuille heeft dit
blijkbaar niet willen riskeren.
Na ruim een jaar regeren
is dus ook het negende Fran
se kabinet na de bevrijding
ter ziele gegaan, maar het
heeft alle records schitterend
gebroken, wat de duur be
treft tenminste. Maar wat nu?
DE „DUITSE
VOLKSREPUBLIEK".
Wat verwacht werd is ook
prompt gebeurd. Oost-Duits-
land heeft een eigen repu
bliek gevormd, of de Russen
zullen het wel hebben be
werkstelligd. Hoe het ook zij,
-er is een Oostduitse republiek
die uitdrukkelijk democra
tisch wordt genoemd; een
dergelijke verzekering moet
er aan die kanten toch altijd
bij. En ondertussen heeft
Moskou weer een nieuwe sa
telliet.
Malr nu zullen de moeilijk
heden pas beginnen, kan men
verwachten. Was er eerder al
weinig uitzicht op het spoe
dig tot stand komen van een
behoorlijk vredesverdrag voor
Duitsland, nu lijkt die kans
nog veel kleiner. Immers, de
twee Duitse republieken staan
uit de aard der zaak in veel
opzichten lijnrecht tegenover
elkaar, zoals het Westen en
Moskou het in veel opzichten
absoluut oneens zijn. Het ziet
er naar uit, en er wordt ern
stig rekening mee gehouden
dat de Russen aan een afzon
derlijke vrede met hun repu
bliek beginnen te werken. Na
tuurlijk langs een omwegje,
zodat het allemaal heel cor
rect lijkt en de anderen van
onwil en obstructie kunnen
•worden beschuldigd. Die vre
de zou op zichzelf niet zwaar
zijn, maar de prijs die 't Duit
se volk er voor zal moeten be
talen is hoog, want een eerste
vereiste zal zijn dat de Duitse
volksrepubliek haar plaats
ten opzichte van de Sovjet-
Unie zal kennen en waar dat
op neer komt hoeven we niet
te vragen. O, het zal nog wel
lang duren eer er vast rust is
in Europa, om van vrede nog
maar niet te spreken.
Overeenkomstig het recept
dat wij vorige week signa
leerden, hebben achtereenvol
gens Polen, Roemenië, Bul
garije en Albanië geprotes
teerd tegen de vorming van
de West-Duitse republiek.
Tsjecho-Slowakije ontbreekt
nog aan dit rijtje.
De S.E.D. (socialistische
eenheidspartij in Oost-Duits-
land) heeft een resolutie ge
publiceerd, waarin wordt ver
klaard: „Wij zijn bereid sa
men te werken met alle Duit
se vaderlanders, inclusief
voormalige leden van de nazi
partij, voormalige officieren,
kleine en middelgrote kapita
listen en die groepen in West-
Duitsland, die de belangen
van Duitsland in het hart
dragen".
om door de arrestatie van
10.000 tegenstanders alle ver
zet tegen het communisme te
breken, 't ondergrondse werk
te vernietigen, de kracht van
de katholieke kerk te onder
mijnen (er werden weer 300
geestelijken gearresteerd) en
eon degelijke zuivering te
houden in de communistische
partij.
De gearresteerden zijn naar
een kamp overgebracht omdat
de gevangenissen in Praag
overvol zijn..
RUSSISCHE
ONTWAPENINGS
VOORSTELLEN.
Dinsdag zal Jacob Malik, de
Russische onderminister van
Buitenlandse Zaken,in de vei
ligheidsraad met ontwape
ningsvoorstellen komen. Er
werd zelfs verklaard dat men
verwachtte dat de Sovjet
regering met iets opzienba
rends voor de dag zou komen.
In ieder geval zal het wel iets
zijn waarmee de een of ander
onmogelijk accoord kan gaan
of dat om een andere reden
onuitvoerbaar is. Er zijn meer
van die Russische voorstellen
geweest.
Wat betreft de kwestie van
de zetel in de Veiligheidsraad,
zal Nederland waarschijnlijk
zijn stem geven aan Joego
slavië, tenzij de toestand in
dat land zich plotseling zou
wijzigen of de andere mo
gendheden die dezelfde can-
didatuur steunen, van stand
punt zouden veranderen.
In de afgelopen maand
daalde het aantal als werk
loos geregistreerde mannen
van 45.950 tot 41.236, t.w.
32.229 geheel werklozen (vo
rige maand 32.437), 8.831
DUW-arbeidei's (12.628) en
176 wachtgelders (885).
Vermelding verdient, dat
zich in de maanden Juni, Ju
li en Aug. resp. 1.373, 3.362 en
5.758 jeugdigen, die de school
hadden verlaten, voor de eer
ste maal lieten inschrijven.
De vraag naar mannelijk
personeel daalde van 25.662
tot 25.109.
Het grootste aantal werk
lozen per 1000 mannelijke in
woners wordt thans gevon
den in Noordbrabant, n.l. 13,
gevolgd door Noord-Holland
met 10 en Zuid-Holland met
9. Het gemiddelde voor Ne
derland bedraagt eveneens 9.
Alle overige provincies blij
ven onder het algemeen ge
middelde, waarvan Zeeland 't
laagst met 3 werklozen per
1000 mannelijke inwoners.
Het aantal werkloze vrou
wen steeg van 4.937 tot 6.228.
De vraag naar vrouwelijk
personeel daalde van 18.173
tot 17.341.
NIEUWE BONNEN
WERKKLEDING.
De bonnen voor werkkle
ding H 19 en L 19 zijn tot na
der order geldig voor het ko
pen van werkkleding. Op de
bonnen H 19 kan men kopen:
Een overall of een werk
pak van drill, keper of satijn,
een lange stofjas, een lange
witte jas, een laboratoriumjas
of een mouwschort.
Op de bonnen L 19 kan men
kopen: een werkbroek of
werkjasje van keper, drill,
satijn, beaverteen, Engels leer,
Manchester of pilow, een kor
te witte jas, een koksbuis of
een korte stofjas.
De bonnen H13 t.m. H 18
en L 13 t.m. 18 blijven voor
lopig geldig.
TITO ERKENT
MAO TSE TUNG.
De vos verliest wel zijn
haarDe Joego-Slavische
regering heeft bekend ge
maakt dat zij de Chinese
volksrepubliek erkent. Zij is
er van overtuigd dat die re
publiek de ware expressie van
de Chinese massa is. Waar
nemers geloven dat deze er
kenning toont, dat Tito een
buitenlandse politiek zal vol
gen overeenkomstig die van
de rest van de communisti
sche wereld, in zoverre ze
niet in strijd is met de belan
gen van Joego-Slavië.
De meeste verwante landen
hebben de nieuwe Chinese
republiek wel erkend. Na
Rusland volgden Polen en
Tsjecho-Slowakije, met wie de
Chinese nationalistische re
gering haar betrekkingen
heeft verbroken, en Noord-
Korea. De rest zal wel spoe
dig volgen.
Amerika heeft verklaard
nog niet onmiddellijk tot er
kenning van de republiek van
Mao Tse Tung te zullen over
gaan, houdt dus een slag om
de arm. Ook België heeft een
verzoek om erkenning ge
kregen.
De Chinese organisaties in
Batavia hebben een felicita
tie-telegram aan Mao Tse
Tung gezonden.
VOLLEDIGE
VERDEDIGING.
De ministers van Defensie
der landen van het Atlantisch
Pact die in Washington ver
gaderen, hebben in een com
muniqué er de nadruk op ge
legd dat de ondergeschikte
instanties die in het leven
zijn geroepen een begin zul
len maken met het ontwerpen
van een breed opgezet ont
werp voor volledige en geza
menlijke verdediging van het
Noord-Atlantische gebied.
Hiermee moet ieder der
aangesloten landèn rekening
houden met het opstellen van
zijn strategische plannen.
TWEE HULPWETTEN.
President Truman heeft 2
hulpwetten ondertekend, n.l.
die inzake de economische
hulpverlening aan het bui
tenland (5.809.990.000 dollar)
en die op de militaire hulp
verlening tot een bedrag van
1.314.010.000 dollar. De presi
dent noemde de militaire hulp
een aanzienlijke bijdrage tot
de collectieve veiligheid van
de vrije naties in de wereld.
RAZZIA'S.
In Praag zijn talrijke arres
taties verricht bij razzia's die
vorige week zijn gehouden.
In enkele dagen werden naar
schatting tussen de 2000 en
6000 mensen gearresteerd,
voor het merendeel niet-com-
munisten. De actie schijnt 'n
onderdeel te zijn van het plan
Een onervaren en vooral
een onbevaren bezoeker van
een modern vliegdekschip zal
aan boord daarvan nauwe
lijks de overtuiging krijgen
dat hij werkelijk op een schip
is. Wellicht zal hij pruttelen
over de dwaze hoge drempels
of over de steile trapjes, maar
overigens zal hij, wandelend
door de grote vliegtuighallen,
de werkplaatsen of de bu
reaux, niet de knusse indruk
en het wiebelige gevoel bij
zich zelf ontwaren, dat hij
vroeger wel eens had wan
neer hij in een scheepje was,
dat ook herkenbaar was als
vaartuig.
De Karei Doorman, de trots
van de Koninklijke Marine,
levert alleen op een afstand
van een paar honderd meter
een schouwspel op dat nogal
overeenkomt met dat van een
schip, zij het dan dat er voor
een leek geen voor of achter
aan te ontdekken is en dat 't
gehele geval een tuitelige,
topzware indruk maakt. Een
maal aan boord, verdwaalt
men snel in de wirwar van
gangen en trappenhuizen en
men moet, wanneer men de
weg naar de uitgang wil we
ten, nauwlettend een keuze
maken uit de overal aanwe
zige matrozen, vliegtuigma
kers, vliegers, mariniers of
officieren, want ook onder
hen zullen er velen zijn die
slechts na lang over de kin
strijken aarzelend de vermoe
delijk te volgen richting wij
zen. Kortom, een vliegdek
schip als de Karei Doorman,
een vertegenwoordiger van
de op één na grootste klasse
bij de landen van de West-Eu-
ropese Unie in gebruik, is 'n
doolhof. Daarin vindt men
abrupte overgangen van een
levensgrote hangar naar een
smal trapje ip een nauwe
gang. Bezoekers boven de 40
levensjaren krijgen veelal nei
ging die trapjes achterwaarts
af te dalen omdat het onder
scheid met een ladder niet zo
heel groot is, althans in de
ogen van een burger. Het kan
ook andersom. Men kan ook
bukkend en knieën heffend
door een misvormde deur in
een ruime slaapzaal terecht
komen, terwijl men niet an
ders verwacht zou hebben dan
een donker berghok.
Zou die slaapzal een offi
ciers verblijf zijn, dan is de
kans groot dat de neus ge
prikkeld wordt door verse
verf en de geuren van nieuwe
matrassen, want de Neder
landse onderofficier slaapt in
een vaste kooi, laat ons zeg
gen een bed, terwijl zijn En
gelse collega zich evenals de
matrozen in een hangmat ter
ruste legt. Omdat de Karei
Doorman nu eenmaal in En
geland gebouwd is voor de
Engelse Marine, waren er dus
geen vaste kooien voor de on
der-officieren, maar er waren
wel overal theekeukentjes.
Wat dit betreft, is de Karei
Doorman, die een lange perio
de van verbouwing en onder
houd achter de rug heeft, aan
Nederlandse eisen aangepast
en vandaar de reuk van
nieuwbouw. Bovendien zijn
hier en daar de vindingen
van Nederlands vernuft toe
gepast op de technische in
stallaties van het schip en
zijn enige andere onderdelen
in overeenstemming gebracht
met de jongste ervaringen,
opgedaan in de mo4erne zee
oorlog. Dit alles dus over het
geen een rondwandeling door
het binnenste van het schip
ons leerde. Maar de Karei
Doorman is geen drijvende
kazerne, ook al zijn er
dan manschappen van drie
verschillende takken van het
krijgsbedrijf (matrozen, vlie-
gex-s, mariniers) aan boord.
Zelfs is het geen drijvend
vestinkje, waarin men alles
vindt wat nodig zou kunnen
zijn, van winkels en cantines
af tot operatie-zalen en hos
pitaalbedden toe. Neen, de
Karei Doorman is een drij
vend vliegveldje met alle
grondinrichtingen compleet.
Daarop is het schip gebouwd
en daarop is de aandacht bij
de dienst gevestigd. Er zijn
normaal 36 vliegtuigen aan
boord, hoewel het weinig
moeite zou kosten er ruim
veertig te bei-gen. Die machi
nes kunnen opstijgen en lan
den, zij kunnen benzine en
munitie innemen, zij kunen
gerepareerd worden en ge
blust wanneer er brand uit
breekt.
Er is een langdurige oefe
ning nodig om, in welk onder
deel van dit bedrijf dan ook,
een- volslagen kracht te wor
den, want om de grootste
strijdvaax-digheid en 't meest
economische gebruik van de
beschikbare middelen te ver
krijgen, wordt hier slechts ge
rekend met seconden, niet
met minuten. In de beroemde
luchtbrug van West-Duitsland
naar Berlijn stegen en land
den de vliegtuigen met een
tussenpoos van drie minuten.
Wanneer een eskader vlieg
tuigen op de Karei Doorman
gaat neerstrijken, gebeurt dat
met een tussenpoos van
slechts 20 seconden. Dat is 't
maximum! Het streven is ge
richt op een nog groter snel
heid en eenmaal zijn er dan
ook vier vliegtuigen in totaal
vijftig seconden binnengeko
men. Wanneer men op het
vliegdek van de Karei Door
man staat, lijkt het een reus
achtige oppervlakte. Het is
dan 210 meter lang. Maar
wanneer men met een slor
dige 100 kilometer komt aan
vliegen naar het op topsnel
heid door de golven snijden
de schip, dan is dat vliegdek
een klein droog plekje in een
heel grote zee. Om dan te
dalen met de wetenschap dat
vijftien seconden later weer
een vliegtuig moet neerstrij
ken, is een bezigheid die de
gehele mens vi-aagt. Niet al
leen van de vliegers. Ook van
het dekpersoneel, dat dg vlie
gers aanwijzingen geeft, van
de mannen die de veiligheids
hekken en de remkabels be
dienen en natuurlijk ook van
de brandweer. Brandweer is
aan boord een verzamelnaam
voor een troepje uitstekend
geoefende mannen, die niet
alleen blussen, maar die ook
de vlieger pogen te redden en
die het wrak van een veron
gelukt vliegtuig uit de weg
ruimen. Benzine is brandbaar
goedje en een vlammenzee op
een dek waar nog wat andere
vliegtuigen staan, is niet zo
verkwikkelijk. Daarom is het
consigne dat de brandweer
alle beschikbare stralen van
water of schuim binnen veer
tig seconden op een vliegtuig
gericht moet hebben, dat
brokken gemaakt heeft. Er is
dus geen tijd om af te wach
ten of er werkelijk brand
komt. Wanneer er iets kraakt,
breken dadelijk van alle kan
ten de blusstralen op het
wrak. Zo is het niet alleen
aan dek. Wanneer ergens in
de hangars een vlammetje
ontdekt wordt, gaat de blus
installatie daar in werking.
Dat betekent, dat 150 ton wa
ter per uur over alle vlieg
tuigen gespoeld wordt. Die
grote mate van snelwerkende
veiligheidsmiddelen is na
tuurlijk nodig op een oorlogs
schip. En toch, zolang de
jachtvliegtuigen niet loeiend
opstijgen van het dek, gela
den met benzine, patronen,
raketten en soms bommen, zo
lang niet de officier op de
geheel terzijde gedrukte
brug behalve op de navigatie
ook op de vijand moet letten,
zo lang is zelfs 'n vliegkamp
schip een grijze, drijvende in
richting waarop tussen de 900
en 1000 man wonen. Inder
daad wonen, want wanneer
er eenmaal een reis naar de
Oost gemaakt zal worden, is
dat een reis van twee jaar.
Dan is het niet voldoende
wanneer de mannen vechten
en slapen. Daarom is er ook
zoveel, zelfs op een schip als
de Karei Doorman met ken
nelijk geen andere bestem
ming dan de strijd ter zee,
dat er op gericht is het leven
aan boord dragelijk te maken.
Daarom is er een grote, goed
ingerichte kombuis, daarom
zijn er cantines en recreatie
verblijven en daarom ook
kunnen vliegtuigen wat op
geschikt worden, zodat in de
grote hangar filmvoorstellin
gen gegeven kunnen worden.
K.
(Nadr. verboden).
VERMOGEN VAN
SEYSS-INQUART
VERBEURD VERKLAARD.
Bij vonnis van een Oosten
rijkse rechtbank is het Oos
tenrijkse vermogen van de
voormalige Rijkscommissaris
Seyss-Inquart ten gunste van
de Oostenrijkse staat ver
beurd verklaard.
In de motivering van het
vonnis verklaarde de rechter
dat Seyss-Inquart zich lange
tijd als trouw Oostenrijker
wist voor te doen en na de
Duitse bezetting van Oosten
rijk hoge posten als Judas
loon ontving.
Onder meer werd hij, aldus
de rechter, Rijkscommissaris
van het bezette Nederland,
waar onder zijn bewind hon
derdduizenden Joden naar
concentratiekampen werden
gestuurd en een half millioen
Nederlanders naar Duitsland
werden weggevoerd, van wie
duizenden in ellende zijn om
gekomen.
In Nederland heeft Seyss-
Inquart 'n meedogenloze ter
reur uitgeoefend en onder het
mom der legaliteit plunde
ringen op grote schaal bevo
len, aldus de rechter.
(van onze verslaggever
ter R.T.C.)
Onlangs karakteriseerde de
„Volkskrant" met een aardig
beeld de gang van zaken ter
Ronde Tafel Conferentie.
Bij de Pauskeuze is het ge
woonte, dat de kardinalen in
volstrekte afzondering bijeen
komen, terwijl buiten een ont
zaglijke menigte wacht op 't
resultaat. Wanneer dit is be
reikt, worden de stembriefjes
verbrand en de opstijgende
rook verkondigt de wachten
de menigte dat er een nieuwe
Paus gekozen is. Pas wanneer
deze naar buiten treedt en
zijn zegen geeft aan de wach
tenden, weet men het voor
naamste: wie de nieuwe Paus
is.
De Volkskrant nu verge
lijkt de mededelingen, die zo
van tijd tot tijd omtrent de
Ronde Tafel Conferentie wor
den verstrekt, met deze rook-
pluimpjes. Men weet dat er
iets gebeurt, maar wat er ge
beurt, daaromtrent wordt men
niet wijzer.
Men hult zich in geheim
zinnigheid. Toen Minister
president Drees onlangs te
Namen arriveerde, was zijn
eerste vraag: Is 't hier rustig,
is de pers er niet? Gerustge
steld liet Zijne Excellentie
zich daarna aan zijn tafeltje
neer, in zalige onwetendheid
van het feit, dat aan het ta
feltje daarnaast een tweetal
journalisten rustig zat te di
neren.
Nu moet men deze zaak wel
van alle kanten bekijken, al
vorens een oordeel hierom
trent te geven.
De tijd van de „geheime
diplomatie", van de onderlin
ge afspx-aken tussen regerings
pex-sonen, is voorbij. Men on
derhandelt thans openlijk.
Maar wat zien we gebeuren?
Ontijdige publicaties, voorba
rige commentaren, vertroe
belen de openbare mening.
Agitatoren gebruiken het ver-
gaderingsplatvox-m als podi
um voor propaganda-redevoe-
ringen.
Zelfs een voorzichtige uit
lating van Hatta is al vol
doende om er voor te zorgen
dat deze strijdbare Republi
kein vanuit Djokja de wind
van voren krijgt.
En dan valt het te begrij
pen dat men er, toe neigt de
sfeer van onderlinge ver
standhouding en begrip zo
lang mogelijk te handhaven.
Dat men vertrouwelijk confe
reert op het hoogste plan,
vervolgens overleg pleegt met
de eigen delegaties en de ple
naire zittingen bewaart tot 't
bekendmaken van reeds be
reikte resultaten.
Dit behoeft nog niet te lei
den tot geheime diplomatie.
Immers, daartegen waakt on
ze volksvertegenwoordiging.
Zij toch is het die uiteinde
lijk beslist voor het gehele
volk.
Een goed functionnerende
democratie maakt een gehei
me diplomatie onmogelijk.
Een waakzame volksvertegen
woordiging is daartoe het
beste middel.
Daarom is het niet slechts
te hopen, maar moet worden
geëist, dat men ook onze
volksvex-tegenwoordiging tij
dig en volledig in deze aan
gelegenheden betrekt.
Dat men de pers, dat men
het publiek met rookpluim-
pjes zoet houdt, soit! er is iets
voor te zeggen. Maar uitein
delijk zal men toch de kaar
ten op tafel moeten leggen.
En met uitgerekte halzen
zien we dan ook uit naar de
eerstkomende plenaire zitting
en zullen we trachten er ach
ter te komen, waar op het
groene laken van de confe
rentie-tafel de troeven liggen.
Lk.
(Nadr. verboden).
Het initiatief van de Toneelvereniging D.V.S.V.,
die de mooie, inhoudsrijke sproke van Beatrijs
door haar spel tot ons wil doen spreken, ver
dient vooral in deze tijd alle steun en
sympathie.
Vooral in deze tijdwaar
in de klacht over de geeste
lijke vervlakking en onver
schilligheid steeds weer op
klinkt. De tijd, waarin de
mensheid, door de voorbijge
gane rampen en beproevin
gen gedemoraliseerd, losge
slagen van de oude zedelijke
normen, ronddoolt in de chaos
van het heden, met een bange
hoop in het hart, voor wat
worden zal.
In deze tijdwaarin ech
ter Goddank ook het besef
groeit, dat alleen een beleefd
christendom redding kan
brengen en de mensen voert
op de enige weg, welke leidt
naar Christus.
Nog al te veel echter zoekt
een groot aantal de oplossing
van de toenemende nijping
der onzekerheid in het naja
gen van licht, inhoudsloos
amusement; ontspanning, ver
geten, maar toch
De bioscopen, welke sinds
de bevrijding op volle capa
citeit draaiden, de café's en
dancings welke ondanks de
dure prijzen druk bezocht
werden, zij allen bevredigden
niet. De filmband, welke al
naar gelang zijn inhoud ons
amuseerde of boeide, verloor
zijn magische werking bij 't
verlaten van de bioscoop. De
zeepbelschittering van de
schijnwereld van geraffineerd
licht- en geluidseffect, de
dromerige sfeer van het kla
tergoud, vergaan bij de aan
raking met de kille werke
lijkheid. Daarom vooral zal
de sproke van Beatrijs de
toeschouwer liets meer zeg
gen, de geschiedenis van Zus
ter Beatrijs zoals zij uit de
vroege middeleeuwen tot ons
komt zal U pakken en ver
warmen. Niet alleen als een
mooi verhaal uit oude tijden
van mensen met een rijk,
kinderlijk geloof, maar als de
aangrijpende geschiedenis van
een'zwaar beproefd mens, dat
de weg, door alle bekomme
ringen en leed heen, terug
vond naar God, daarbij ge
holpen door Onze Lieve Vrou
we.
Deze schone sproke zal U
niet loslaten en ge zult U ver
rijkt voelen door de verster
king van de zekerheid, diep
in Uw hart, dat ge de weg
weet welke ten eeuwigen Le
ven voert.
Voor velen zal de sproke
van Beatrijs niet\nieuw zijn,
maar zoals ze U nu gebracht
wordt is ze toch anders, ech
ter rijker en dieper. Door de
heren J. Spoorenberg en J.
Vuijsters is de Sproke van
Zuster Beatrijs opnieuw be
werkt. In deze bewerking
komt de figuur van Beatrijs
niet naar voren als de non
welke uit het klooster weg
vluchtte om aan een zondig
verlangen te voldoen en
steeds dieper wegzonk, doch
komen beter de motieven van
Beatrijs naar voren en wordt
het christelijk karakter van
de Sproke behouden.
Hoe schoon is niet het 1ste
bedrijf met zijn kloostervoor
hof, gesierd met de kunstig
uitgesneden hekken, met zijn
openbaar bedekapelletje van
O. L. Vr. van Altijddurende
Bijstand. Wat een ontzetten
de zielestrijd strijdt hier de
zusterkosteres Beatrijs. Een
strijd tussen wereld en kloos
ter, waarbij de duivel haar
danig met zijn aansporingen
het klooster te verlaten, lastig
valt. Tenslotte wint hier 'de
duivel en als haar jeugdliefde
Ridder Egenhart ten tonele
verschijnt en haar bezweert
haar eeuwig lief te hebben, is
het pleit beslecht en vlucht
zij met haar ridder.
Het tweede bedrijf toont
ons het fraaie kasteel van
Ridder Egenhart, die met ver
schillende edelvrouwen en
ridders een groot drinkgelag
heeft georganiseerd. Beatrijs
zit hier bedrukt aan tafel en
deelt niet in de feestvreugde.
Hier is het de Nar, die het ge
zelschap met zijn grollen en
grappen vermaakt, doch ook
dikwijls levenswijze woorden
