tSamzuwe, hking.. Wijde Wereld PADDESTOELEN Waalwijkse en Langstraatse Courani UIT DE HET IS WEER MIS Benelux Jules Moch faalde Amoy bezet Praag Goed voorbeeld Van wielrenner tot smokkelaar DONDERDAG 20 OCT. 1949 Uitgever Waalwijkse Stoomdrukkerij ANTOON TEELEN Hoofdredacteur JAN TIELEN DE ECHO m HET ZUIDEN 72e JAARGANG No. 85 Abonnement 15 cent per week 1.95 per kwartaal 2.25 franco p.p. Advertentie-prijs 9 cent per m.M. Contract-advertenties speciaal tarief. OPGERICHT 1878. Bureaux GROTESTRAAT 205 WAALWIJK TEL. 38. SCHOOLSTRAAT 11 KAATSHEUVEL TEL. 66. TEL.-ADRES „ECHO' De Voorunie van de Bene lux, die onlangs in werking trad, bewijst dat er met sa menwerking heel wat te be reiken valt. Maar zij is even zeer een bewijs dat samen werking op een enigszins uit gebreid plan grote moeilijk heden oplevert. Want ieder is het er over eens dat wat hier tot stand kwam, verre van volmaakt is. Eerst na einde loze onderhandelingen is men er, drie maanden te laat, in geslaagd om deze stap te zet ten op de weg naar volledige economische eenheid. En nog lang niet tot ieders tevreden heid. Het is niet onze bedoeling om hier een uiteenzetting te geven over de Benelux, de voordelen er van en de ge breken, die er aan kleven. Maar het is een typisch voor beeld dat er ook in het groot iets valt te bereiken, van de andere kant echter dat 'n der gelijke samenwerking iets, soms zelfs veel eist van beide partners. Het is nu eenmaal onvermijdelijk, wil men op 'n zeker punt tot overeenstem ming komen, dat er offers ge bracht worden. Bovendien kan de liefde niet van één kant komen, dus zullen beide partijen water bij de wijn moeten doen. En dat ont breekt er dikwijls aan. O, het is heel mooi, maar nog ge makkelijker, om in de beste verstandhouding aan 'n confe rentietafel te zitten en daar zijn standpunt uiteen te zet ten. Op die manier komt men er echter niet, want blijft het daarbij, de overeenstemming zal op het eind nog net zo ver zijn als aan het begin. Even min is het voldoende eikaars opvattingen te begrijpen. Dat is pas een eerste stap op de goede weg. Om resultaat te boeken, moet men elkaar trachten te naderen en een gemeenschappelijke basis pro beren te vinden waarop men verder bouwt. En daar beginnen de offers. Het valt dikwijls niet mee om iets prijs te geven, waarop men zelf gesteld is. Men ziet voor principe aan wat slechts een bijkomstigheid is; of men ziet niet in dat men uitein delijk hetzelfde wil, omdat men zich blind staart op wat de partijen scheidt. Begrip en goede wil zijn 'n eerste vereiste voor een doel treffende samenwerking. Overlegt men in de juiste geest, dan rest er nog altijd genoeg om over te discussië ren, maar dan is er ook een basis waarop men elkaar kan vinden. Zelfs vanuit een ver schillend principe is het mo gelijk tot een redelijke over eenstemming te komen, mits men bereid is met vertrouwen van eikaars opvattingen ken nis te nemen en ze objectief naar hun waarde te onderzoe ken, ofschoon het kan gebeu ren dat ofwel de een ofwel de ander niets meer mag toege ven. Zoals het in het klein gaat, zo gaat het in het groot. Al leen hoe hoger men komt, des te ruimer zal het gebaar moe ten zijn, waarmee men elkaar tegemoet treedt. Helaas is het vaak, hoe breder het vraag stuk, hoe enghartiger men het aanpakt zodat de kans op suc ces uiterst gering is. De feiten liggen voor het grijpen. Ruim vier jaar is de oorlog nu al voorbij en nog steeds worstelt de wereld met problemen die onmiddellijk na de oorlog al tot de „brandende kwesties" behoorden. De tegenstelling Oost-West wordt met de dag scherper, omdat men zonder meer weigert samen te wer ken. Oost verwijt West en omgekeerd, maar doet de een al eens een stap nader, de an der weert af en trekt zich te rug in zijn isolement. En op dit pantser stuiten af vredes verdragen, ontwapening, ge zamenlijke veiligheidsmaatre gelen, controle over atoom energie, enz. enz. Gelukkig kunnen we ons nu en dan verheugen over sa menwerking in het klein, die bewijst dat er nog mensen zijn van goede wil, die bereid zijn een offer te brengen voor het algemeen belang. We kun nen niet beter doen dan het goede voorbeeld te volgen en in onze eigen omgeving, waar nodig, samen te werken. Daardoor alleen is het mo gelijk iets tot stand te bren gen in deze wereld, waar ie der zich naar zijn eigen aard onderscheidt. Het heeft er enige tijd op geleken dat er nu ein delijk eens iets terecht zou komen van de order „Staakt het vuren". Deze omstandigheid en het feit dat de R.T.C. in een goede sfeer was begonnen, terwijl er zelfs onlangs door de Indonesiërs po gingen werden gedaan om tot een oplossing te komen, stemden, ondanks alle voorafgaande teleur stellingen, hoopvol. Helaas, het lijkt erop dat het ook deze keer weer mis gaat. Terwijl wij weer niets horen van de R.T.C., komt er uit In donesië een verklaring van de Sultan van Djokja, republi keinse minister van Defensie, dat „de snel verslechterende toestand in Oost-Java vol ex plosieve mogelijkheden is". En natuurlijk volgt daarop: „In dien de Nederlanders onrede lijk blijven (waarom zou het ook niet onze schuld zijn?) wordt gevreesd, dat een ge wapende botsing niet alleen onvermijdelijk is, doch zich spoedig zal verspreiden over geheel Java en Sumatra". Het vervelende in dergelijke om standigheden is, dat of wij „onredelijk blijven" niet aan ons ligt, maar aan de plannen van de heren republikeinen. Zijn wij niet onredelijk, dan worden wij het verklaard. En over die plannen hoeven we niet ver te raden als men denkt aan de republikeinse legerorders die de Nederlan ders in handen zijn gevallen. Dr. Koets heeft enkele ver klaringen afgelegd over de militaire situatie. Een grote republikeinse legerafdeling seinde naar Djokja dat zij zich niet langer meer aan de order „Staakt het vuren" gebonden achtte. Een order van luite nant-kolonel Suprapto bevat te het bevel om uit politiek en militair oogpunt alle dor pen langs de vijandelijke aanvoerroutes te bezetten. Dit gebeurt in het geheim, zonder dat een schot wordt afge vuurd; in deze zin schendt men de order dus niet. Zo kan men verder gaan. Na het bereiken van overeen stemming tussen de Neder landse en Indonesische mili taire staven in zake de zones van de gecoördineerde pa trouille-gang in Oost- en Mid- den-Java, overhandigde de Sultan van Djokja aan de H.V.K. een aide-mémoire die „een schrikwekkende veran dering bracht in de toestand, die de Nederlanders als bij na opgelost beschouwden". Een argeloos mens vraagt zich dan af wat dat toch alle maal voor nut heeft. Ook de verklaring zelf van de Sultan was niet op haar plaats. Immers, zij is recht streeks in strijd met de order „Staakt het vuren", waarin is overeengekomen dat de par tijen zich onthouden van eni gerlei vorm van publiciteit, die geacht kan worden een uitdagend en verontrustend karakter te dragen. De H.V.K. heeft nu verklaard dat de Ne derlanders de republikeinse regering al herhaaldelijk heb ben gewezen op de gevaren in de toestand in Oost-Java. Dit lag echter niet aan de Ne- derl. onredelijkheid, maar aan bepaalde republikeinse groeperingen die zich niet houden aan de overeenkomst. In hoeverre de leiders met dergelijke acties op de hoogte zijn, kan men zien in de me dedeling dat de Sultan van Djokja niet verrast was toen hem de bewijzen werden ver schaft van infiltraties. Zelfs schijnen er op een viertal plaatsen van Oost- Java gevechten te zijn uitge broken, terwijl er stromen vluchtelingen uit de door de Nederlanders verlaten gebie den trekken naar plaatsen waar nog Nederlandse strijd krachten zijn. De stukken betreffende de toestand zijn door de Neder landers aan de U.N.C.I. ter hand gesteld ter bespreking in haar eerstvolgende vergade ring te Batavia. Een functio naris van deze commissie ver klaarde, dat hij niet 't flauw ste idee had wanneer de U.N. C.I. de toestand zal bespre ken. Dat zal dan wel gebeu ren als het te laat is. Hoe het ook zij, het ziet er niet mooi uit en als de toestand niet snel verbetert zijn we voor de zo veelste keer teleurgesteld en is ons vertrouwen voor de zo veelste maal beschaamd. Rui me gebaren van een kant zijn niet voldoende om tot oplos sing van moeilijkheden te ko men. De conferentie der minis ters van de Benelux-landen, in Luxemburg is in de nacht van Zaterdag op Zondag ge ëindigd. Men is wel niet tot een volledige oplossing geko men, met name niet van het monetaire probleem, omdat daaraan meer vast zit dan al leen de verhouding tussen de drie landen, maar er zijn toch waardevolle resultaten be reikt, terwijl er volledige overeenstemming heerste. Per 1 Juli 1950 zal de wer kelijke economische unie wor den gevormd in het licht van de ervaringen die met de Voor-Unie zullen worden op gedaan. Ondertussen kan men bekijken welke gevolgen de devaluaties op den duur zul len hebben. Verder zal het van de ontwikkeling van het internationaal handels- en be talingsverkeer afhangen of de economische unie direct vol ledig kan worden gerealiseerd of dat tijdelijk nog bepaalde beperkingen onvermijdelijk zullen blijken. Voor 1 Maart 1950 zullen de deskundigen wat dit laatste betreft voor stellen doen aan de regerin gen. Tekorten zullen niet per se met dollars behoeven gedekt te worden. België heeft erin toegestemd om ook andere be talingsmiddelen te aanvaar den, maar om dat helemaal door te voeren zal het eerst tot een oplossing moeten ko men met Engeland, waarmee het moeilijkheden heeft. De onderhandelaars zijn daartoe al bij elkaar gekomen. Wan neer ook die andere deviezen niet voldoende zijn om een tekort te dekken dan kan het Internationale Monetaire Fonds worden ingeschakeld door daar een beroep op te doen en ten einde raad kan men dan nog de invoer be perken, al lijkt dat weinig in overeenstemming met een ekonomische unie. Het is dan ook te hopen dat het niet no dig is. Men ziet, er is en wordt ge werkt om werkelijk zo spoe dig en volledig mogelijk te komen tot de uiteindelijke Benelux-unie. Of we er zul len komen zoals we graag willen hangt voor een deel ook van de omstandigheden af. De goede wil is er in ieder geval. De Franse kabinetsforma teur was wel wat voorbarig toen hij Zondagavond tegen verslaggevers zei dat Fran krijk in ieder geval 's ande rendaags een nieuwe regering zou hebben. Zelfs een buiten staander weet onder de hand wel dat men in Frankrijk voorzichtig moet zijn met der gelijke beweringen. Daar werken blijkbaar krachten die in andere landen een ka binetsformateur in ieder ge val niet in zo sterke mate dwars zitten. Hoe het ook zij, in plaats van zijn kabinet te kunnen voorstellen, heeft Moch Maandag zijn opdracht moeten teruggeven, nadat hij zijn medewerkers ongeveer bij elkaar had gekregen. Ogenschijnlijk was het niet zo belangrijk waarover Moch is gestruikeld, maar er zit heel wat meer achter en voor al M.R.P. en socialisten zijn het niet erg eens. De M.R.P. keurt af dat Daniël Mayer het kabinet Queuille in de lucht heeft doen vliegen en de so cialisten van hun kant zijn niet te spreken over de hou ding van de katholieken. President Auriol heeft het blykbaar niet aangedurfd om Moch de opdracht te geven nu maar een uitsluitend so cialistisch kabinet te vormen, dat misschien al de eerste keer in de Assemblée zou sneu velen. Robert Schuman, mi nister van Buitenlandse Za ken in het kabinet-Queuille, heeft de opdracht gekregen om de crisis, die al 14 dagen duurt, op te lossen. De communisten in China hebben de laatste havenstad van de Nationalisten, Amoy, na hevige gevechten bezet. Ondertussen hebben ze ook al de grens van de Britse kroonkolonie Hongkong be reikt. In verband met de ge vaarlijke situatie die daardoor ontstaat, zal er te Singapore binnenkort een conferentie worden gehouden over het communisme in het verre Oosten, waarbij de hoogste militaire autoriteiten aanwe zig zullen zijn. In Hongkong zelf zijn 40.000 Britse solda ten gelegerd. De arrestaties in Tsjecho- Slowakije gaan door. Vooral sinds de aanneming van de kerkwet moeten de priesters het ontgelden. Al meer dan 200 zijn er gevangen geno men wegens verzet tegen de wet. Ook de domheer van de St. Vitus, de kerk van Mgr. Beran, is gearresteerd. Alge meen wordt verwacht, en men kan er zeker van zijn, dat er nog meer zullen volgen. Dit alles wordt gemotiveerd als verdediging van het land te gen de agenten van imperia listische mogendheden en Joegoslavië. De Pauselijke encyclieken mogen niet meer verspreid worden. Er worden de laatste tijd in Amsterdam al zoveel roof overvallen gepleegd op klaar lichte dag, laten wij het ook maar eens proberen, zullen de 2 boeven van 11 en 15 jaar gedacht hebben. Gewapend met een klapperpistool trok ken ze erop uit en probeerden in een zestal winkels hun slag te slaan. Tot het ernstig werd opgenomen en hun signale ment in de krant kwam. Pa las 't, combineerde en bracht zijn ontaarde zoons naar de politie. Die nam het geval nogal ernstig op, wat tenslot te ook geen wonder is. John Braspenninx, de 35- jarige wielrenner uit Princen- hage, is gearresteerd, nadat hij de vierde goudstaaf die in dertijd uit de Nieuwe Water weg is opgebaggerd en daar na gestolen, in België had ver kocht met een zoet winstje van 10.000 gulden. Met hem zijn er nog 5 anderen in het geval betrokken. Braspenninx had blijkbaar niet genoeg aan zijn winst en wist zijn mede werkers nog het een en an der afhandig te maken. De politie kwam er achter, maar toen ze hem wilde arresteren was de renner niet thuis. Zijn vrouw stuurde hem op ver zoek even door en zo reed Braspenninx zijn eigen arres tatie tegemoet. H. J. VAN SUSANTE t Te Boxtel overleed in de ouderdom van 67 jaar dhr. H. J. van Susante, lid van de Prov. Staten van Noord-Bra bant. De overledene was rid der in de Orde van de H. Gre- gorius de Grote en ridder in de Orde van Oranje Nassau. Kort geleden herdacht hij 't 50-jarig bestaan van zijn be kende sigarenfabrieken. EERVOL ONTSLAG Ir. J. L. M. ASSELBERGS. Aan Ir. J. L. M. Asselbergs te Breda, is op zijn verzoek, met ingang van 7 November a.s. eervol ontslag verleend als hoofdinspecteur van de Arbeid in vaste dienst, onder dankbetuiging voor het vele belangrijke werk, dat hij in zijn functie heeft verricht. i keerd en die daarom ook wel j buisjeszwammen worden ge- j noemd. Er zijn berkenboleten, I koeiboleten, kastanjeboleten, fijnschubbige boleten, hek- senboleten, bruine en gele ringboleten, fluweelboleten, rosse boleten, indigiboleten, peperboleten en nog veel meer. Met een eenvoudig de- WONDER DER VLIEGENZWAMMEN. Er zijn mensen die nimmer in verrukking heben gestaan voor een vliegenzwam, om de simpele reden, dat zij hem nooit zagen. Vliegenzwam- men dragen een rode vasten avondpet met witte stippen: het prototype der fungi, zoals hij staat afgebeeld in sprook jesboeken en in onze tijd in technicolor verschijnt in ver halen, waarin elfjes en ko bolden hun ongrijpbaar be staan vieren tussen spinne- webben en paddestoelen. Wie dezer dagen zou zijn doorgedrongen tussen de spichtige dennenstammen die uit de armzalige bodem op schieten, verenigd tot een dennenakker, ergens nog voor de Roestelberg, zou daar het wonder der vliegenzwammen hebben kunnen ondergaan. Als honderden, ja honder den bloedrode schijven hin gen zij rond te dwalen tussen de stammen, gevormd tot grillige kringen, op roomwit te steel en bezet met candij- klontjes van het gebarsten velum. En dan moet je gaan neer zitten of leunen tegen een stam en je indenken in 't ge- dachtenleven van de primi tieve mens, die dit aan schouwde en verhalen ging weven rond dit korte, écla tante bestaan van deze wufte wezens. Ineens barsten zij uit de vuile grond en laten 'n kleur en vorm zien die deze bossen vreemd zijn en zonder meer verwezen moeten worden naar het bestaan van zinne lijke duivels, heksen en spookgestalten. Wanneer een takje onder onze voeten kraakt, schiet ginds een haasje weg en springt een rode hoed stuk. Wij rapen de spatten bijeen en het zachte, brosse weefsel ligt in onze hand: vergif! ZIJN PADDESTOELEN VERGIFTIG? Wij spraken van de primi tieve mens, Eén van de din gen die de primitieve mens in ons nog te leren heeft is, de schrik te overwinnen, die hem van paddestoelen afkerig maakt. Wanneer zo iemand een dampende schotel geurig- bereide paddestoelenragoüt wordt voorgezet, blijkt deze schrik sterker dan het ver paddestoel zit tussen het bla- derendek op de bosbodem en in de bovenste lagen van de losse bodem. Het gedeelte waarmee een zwam zijn leven begint, is de spore. Een microscopisch stof je, dat ter vergemakkelijking vergeleken kan worden met een zaadje. (Foto's Jan van Eijk) langen naar het heerlijke voedsel. Wie over eetbare padde stoelen hoort spreken, denkt aan champignons of cantha rellen. Hoe echter kan ik U de voortreffelijkheden opsom men van een met kennis van zaken bereide inktzwammen- schotel. Op plaatsen waar regelma tig paarden grazen kan men ze nu aantreffen. En zij zijn gemakkelijk te kennen. Want in tegenstelling met al de an dere zwammen is de hoed langwerpig ovaal en dan ook het aantrekkelijkst. Als ze wat ouder worden richt de hoed zich op, druipend van een dikke, gitzwarte inkt. Als men eenmaal een weitje heeft ontdekt waar ze staan, kan men er dagelijks een maaltje wegslepen, want zij schieten als paddestoelen uit de grond. Natuurlijk zijn er ook gif tige soorten. Maar tussen smakelij k-eetbaar en giftig kent de paddestoelenkenner die scala van waarderingen: oneetbaar, ongenietbaar braakmiddel, giftig, dodelijk giftig. Maar deze staan met alle moderne middelen die de typografen hebben uitge dacht, gebrandmerkt te boek. Een goede raad: Wilt U van paddestoelen leren houden, leert dan een smakelijke soort goed kennen, ga U daar aan te buiten en bekommer U niet om de rest. Wilt U meer soor ten leren kennen, raadpleeg dan een kenner die U de weg zal wijzen. De vliegenzwam behoort tot een familie, waarvan de vertegenwoordigers alle gif tig of minstens verdacht zijn: de amanieten. Deze zijn te kennen aan een knolvormig verdikte voet, een steel waar aan een manchet bevestigd zit en een rood-oranie, don ker- of lichtgroen, bruin of beige gekleurde hoed waarop resten aanwezig zijn van het velum, in de vorm van witte punten of plakken. De ge vaarlijkste is de Olijfgroene Knolamaniet. OVER EEKHOORNTJESBROOD EN NOG WAT Het verhaal wil, dat in de bossen een paddestoel groeit die bij voorkeur door eek hoorntjes wordt gegeten en daarom eekhoorntjesbrood ge noemd wordt. Boleten dragen aan de onderkant van hun hoed een aantal fijne buisjes, met de openingen omlaag ge- Een beetje teveel van het goede. termineerlijstje zijn ze ge makkelijk te onderscheiden. Maar de niet-kenner noemt ze allemaal eekhoorntjesbrood. Nu komt de boleet, die dan speciaal als eekhoorntjes brood bekend is, het minst van alle in onze bossen voor. Deze namen werden U hier opgesomd om een indruk te geven van de rijkdom aan vormen, die de natuur ten toonspreidt. Alleen wie zich een beetje moeite geeft raakt er in thuis, en het is de moei te waard. Uit de spore groeit een warnet van witte schimmel draden, die als een wijd ver takt stelsel door de bodem woekeren. Als men nu in de buurt van paddestoelen de bladeren een beetje verwij dert, kan men ze gemakkelijk vinden. Een dergelijk net werk noemt men 't mycelium of de zwamvlok. Echte zwam- draad bestaat uit langgerekte cellen, waarvan de kernen slechts het halve aantal chro mosomen bevatten. Op het moment nu dat de Hoe heet deze paddestoel? Het is gemakkelijk om, wanneer gij 's Zondags met Uw kinderen de hei intrekt, alleen maar te kunnen con stateren dat er veel padde stoelen zijn. En vooral niet plukken, want paddestoelen zijn vergiftig. Wij vonden laatst nu zo'n eekhoorntjesbrood en 't witte vlees was afgeknaagd door knaagtanden. Knaagtanden behoren toe aan een knaag dier en hiertoe rekent men de eekhoorn, het konijn en de haas. Wie zal dus uitmaken of het inderdaad een eek hoorn is geweest, die hier aan het werk was BIOLOGIE DER PADDESTOELEN. De paddestoelen behoren tot die hoofdafdeling uit 't plan tenrijk, die bekend is onder de naam van Mycophytha: schimmelplanten. Hiertoe be horen de schimmels en ook de paddestoelen. De eigenlijke plant van de milieu-omstandigheden voor de ontwikkeling der vrucht lichamen gunstig gaan wor den: te weten de aan het na jaar gebonden toenemende vochtigheidstoestand, gaan de paddestoelen verschijnen. Twee draden van het my celium versmelten met elkaar en groeien als één draad ver der: nu met twee-kernige cel len, dus ook met een dubbel stel chromosomen. De ge slachtelijke vermenigvuldi ging heeft dus plaats in de bodem. Uit het versmeltings product gaat het mycelium nu zodanig woekeren dat het als een steel met hoed boven de grond verschijnt. Aan deze hoed zitten plaat jes, buisjes of stekels beves tigd op grond waarvan men een onderscheid maakt in plaatjeszwammen, buisjes- zwammen en stekelzwammen. Tot de. eerste groep behoren de amaniten? de russula's, de melkzwammen en de inkt-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1949 | | pagina 1