Sanapirin
PROTEST
slechts 45 woningen
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 8 JANUARI 1951
Gemeenteraad WAALWIJK
tegen het toewijzen van
Uitzicht op nieuwe industrieën
In de raadsvergadering van Vrijdag heeft Burge
meester Lambooy een zeer belangrijke, maar ove
rigens vrij bezorgde Nieuwjaarsrede gehouden, die
wij hieronder in extenso weergeven.
De gemeente- en bedrijfsbegrotingen werden na ge
animeerde discussie vastgesteld, hoewel verschillende
onderdelen daarvan nog een wijziging ondergingen.
Nadat de heren elkaar de hand
hadden geschud om eikaar een
Zalig Nieuwjaar te wensen,
opende de voorzitter, burgemees
ter Lambooy, de vergadering met
gebed. Vervolgens deelde hij
mee dat de heer van Oss wegens
ziekte was verhinderd ook de
heer Pullens was afwezig.
ERNSTIGE
NIEUWJAARSREDE.
Alvorens tot de behandeling
van de agenda over te gaan,
hield de burgemeester de volgen
de Nieuwjaarsrede, waarin een
toon van bezorgdheid viel te be
luisteren
Mijne Heren,
Wanneer ik, naar gewoonte,
bij de eerste vergadering van
Uw raad in het nieuwe jaar
in het kort overweeg de bij
zondere gebeurtenissen, die
een eigen stempel hebben ge
drukt op het afgelopen jaar
dan moet helaas worden ge
constateerd dat het jaar 1950
wel één van de somberste is
geweest in de veel bewogen
en vaak roemvolle geschiede
nis van ons vaderland. Op in
ternationaal politiek gebied
toch heeft Nederland onge
twijfeld de grootst denkbare
slag gekregen en zulks door
het verlies van zijn gezag in
practisch geheel de Archipel.
Eens het machtige, natuurlijk
door anderen benijd, bezit van
het kleine Nederland, is dit
prachtige land in een naar
onze opvattingen veel te snel
tempo overgegaan tot alge
heel en souverein zelfbestuur,
doch bewust beogend om het
blanke ras uit dat deel van
Azië te weren. Men is daarbij
te werk gegaan te haastig in
zijn revolutionair chauvinisme
en meer luisterend naar tra-
ditieloze demagogen, dan stre
ven naar een rustig gewaar
borgd behoud van 't onschat
bare vele goeds, dat het had,
niet het minst door Neder
lands hoge opvattingen om
trent zijn taak aldaar. Moge
eens ons land beloond worden
voor het feit, dat zijn rege
ring ruiterlijk het Koninklijk
woord van 7 December 1942
heeft willen honoreren en
mogen de nabestaanden van
de helaas al te veel aldaar ge
sneuvelden, en de talrijken
die in plichtsgetrouwheid vele
van hun jonge jaren voor In
donesië gaven ook thans
zijn er nog 13 Waalwijkse jon
gens kunnen getuigen, dat
het bloed en de vele offers
niet tevergeefs zijn gegeven.
Ook ekonomisch was dit jaar
niet rooskleurig. De oorlogs
schade nog in genen dele te
boven, heeft ons land de daar
door nog zwaarder gevoelde
last van het zo kostbare In
donesische gebeuren moeten
dragen en moet het thans
weer zijn aandeel geven aan
de millioenen vragende voor
bereidingen en maatregelen
tot verdediging, en dit, ter
wijl grote werken moeten
worden uitgevoerd om jaren
lange achterstand in te halen,
terwijl daarnaast steeds gro
tere kapitalen" van 's lands fi-
ïanciën worden gevraagd
voor woningbouw. Daarbij is
ms land een typisch import-
overschot land, dat met zijn
iwakke valuta dag in dag uit
le weerslag ondervindt van de
deels natuurlijke, deels kunst-
natige stijging van de voor
onze nationale behoefte no
dige grondstoffen.
Ook onze gemeente, mijne
leren, heeft in de afgelopen
naanden. gelukkig nog niet
ïrnstig, de gevolgen hiervan
mdervonden. Grondstoffen.
orijsstijging tot soms het 12-
/oudige, binnenlandse verza-
liging en koopkracht-vermin
dering, soms reeds nu al te
loog opgevoerde productie
brachten een angstwekkend
iplopen van een moeilijk te
'iancieren voorraad, met het
jevolg, dat tot, gelukkig be-
jerkte, personeels-afstoting
noest worden overgegaan.
Sen sinds jaren niet meer
'oorkomend aantal werklo-
en van meer dan 200 man in
nedio 1950 in het rayon van
iet Gewestelijk Arbeidsbu-
eau, dat de gemeenten Loon
'P Zand, Drunen, Sprang-
lapelle, Waspik en onze ge-
neente omvat, en daarnaast
og een groot aantal wacht-
elders, gaf een onbehaaglijk
evoel. Intussen is thans, mo
elij k voorlopig, het aantal
ïdustrie-werklozen in dit ge-
■ied tot een getal van geen
etekenis teruggebracht.
Naast een voor deze ge-
ïeente met haar typische
cwaliteitsgoederen-productie
elukkig spoedig afgeëbde
konomische depressie, heeft
oor onze en voor alle andere
ïdustriegemeenten zich een
ieuwe zorg geopenbaard, n.l.
et wegvallen van de onder-
emingsbelasting. Weliswaar
ïl ons voor de jaren 1951 en
152 een gelijk bedrag als wij
over 1950 ontvingen, worden
uitgekeerd, doch deze uitke
ring mist haar fiscale basis en
kan dus ook niet meer de
bloei van de gunstige indus
triële ontwikkeling volgen
Dit heeft nu al direct met zich
gebracht, dat de dienst 1950
niet meer geheel self-suppor
ting is en dat, zij het dan ook
in bescheiden mate, tot het
aanspreken van onze reserves
is moeten worden overgegaan.
Alhoewel dit beeld, relatief
gezien, niet zéér ernstig is,
legt het toch anderzijds de
plicht op om alle bronnen van
welvaart, die mogelijk nog la
tent zijn, open te leggen.
Daarvoor is ook noodzakelijk
dat mogelijk toekomstige in
dustrie-werkeloosheid wordt
voorkomen of opgevangen
door het industriëel klimaat
hier nog gunstiger te maken.
Een niet onbelangrijke stap
daartoe is door Uw raad gezet
door het besluit diverse hec
taren zeer gunstig aan de Ha
ven gelegen industrieterrein
in gereedheid te brengen, ter
wijl wij voorts de bouw van
mooie, ruime industriehallen
in studie hebben. Met één der
Waalwijkse industrieën die
haar productie en daardoor
haar, uitsluitend mannelijk,
personeel aanzienlijk wil uit
breiden zijn de onderhande
lingen reeds in een ver sta
dium gekomen, terwijl tot
mijn spijt kan ik U nog geen
namen noemen met een
andere elders in Nederland
gevestigde, ook practisch al
leen met mannen werkende,
industrie, die geheel vreemd
is aan schoen en leder, op sla
gen uitzicht gevende onder
handelingen gaande zijn. Wij
hopen dan ook U binnenkort
voorstellen te kunnen doen
tot de bouw van twee, moge
lijk zelfs drie industriehallen.
Het behoeft voor U geen
betoog, dat in deze het wo
ningprobleem onmiddellijk op
het tapijt komt. Ongetwijfeld,
ik zou U daarvan diverse
voorbeelden kunnen noemen,
zouden meerdere industrieën
gaarne hun productie-capaci
teit willen verhogen, als zij
niet te kampen hadden met 't
gebrek aan woonruimten voor
hun personeel en vooral voor
hun hoger personeel. Ook voor
onze nieuwe industrieën doen
deze moeilijkheden zich al tel
kens voor en ik ben er van
overtuigd dat, niettegenstaan
de de luid verkondigde en ook
juiste theorie, Nederland voor
de onmiddellijke en verdere
toekomst van zijn bestaan ver
hoogde industrialisatie als een
conditio sine qua non van no
de heeft, hiermede in de
praktijk veel te weinig reke
ning wordt gehouden. Ik mag
deze stelling wel staven met
de sombere mededeling, dat
voor de drie volgende jaren
slechts 45 woningen aan Waal
wijk zijn toegewezen.
Wanneer men overweegt,
dat wij in '50 slechts in to
taal 6864 M' bouwvolume kre
gen, waarvan, en dat is nog
niet eens zeker, hoogstens 8
woningwetwoningen kunnen
worden gebouwd, omdat de
rest van het volume begrijpe
lijkerwijze voor particuliere
bouw, die zo aanbevolen
wordt, is beschikbaar gesteld
geworden,
dat wij een industrie-cen
trum zijn met een in het pro
vinciale beeld zeer hoog wel
vaartspeil,
dat onze bevolking in de
laatste 10 jaren met 20,9% is
toegenomen, tegen Noord-
Brabant in zijn geheel 20,2%
en het Rijk 12,9%,
dat onze bevolking thans el
ke 3^ jaar met 1000 inwoners
toeneemt,
dat de woningnood hier ab
soluut en relatief steeds stij
gende is,
dat wij over voldoende
bouwrijpe grond beschikken,
dat onze bevolking 1/90 deel
uitmaakt van de bevolking
van Noord-Brabant,
dat hier thans iedere dag
1400 mannelijke en 350 vrou
welijke personen uit andere
gemeenten komen werken,
waardoor het gehele over
schot aan industrie-arbeiders
van enkele omliggende ge
meenten hier ruimschoots en
zelfs zeer ruimschoots worden
opgenomen,
dan is het aantal van 45 wo
ningen, zijnde 1/150 der aan
Noord-Brabant toegewezen
woningen, ons een volkomen
raadsel.
Temeer is het aantal van 45
teleurstellend, wanneer ik U
nog mededeel, dat ongeveer
30 aanvragen bij ons zijn bin
nengekomen om, al of niet in
herbouw, in het jaar 1951 par
ticulier te mogen bouwen.
Dit is stellig niet de metho
de om een industrie-gemeente
tot verdere ontplooiing te
brengen en «en ernstig pro
test zal dan ook zeker niet
achterwege blijven.
Ook het geheel ontnemen
van het spoorwegvervoer
wordt én practisch én psycho
logisch als een ernstige af
breuk aan onze ontwikke
lingsmogelijkheid gevoeld.
Hoe hier ook de oplossing van
zal worden, het zal nodig zijn
dat men ook daartegenover de
Langstraat met zijn nijvere
bevolking helpt en zeker niet
ook nog eens met de woning
toedeling tekort doet!
Het gemeentelijk leven heeft
in 1950 stellig wederom een
opgewekt aspect gehad. Ver
scheidene belangrijke zaken
kwamen tot stand. Ik sprak U
reeds over het nieuwe, mooi
gelegen industrie-terrein; di
verse nieuwe straten werden
aangelegd ten Oosten van de
Putstraat, om en bij het Vre-
desplein en ten Oosten van de
Mr. van Coothstraat; het Vre-
desplein zelf kwam gereed,
terwijl de totstandkoming van
de verlenging van de Noor
der Parallelweg een kwestie
is van enkele weken. Hier
door zal bereikt zijn, dat het
verkeer van Tilburg naar de
richting Den Bosch, en het
verkeer van uit het Zuiden
van de stad naar Den Bosch
en Tilburg, practisch geheel
buiten het drukke verkeer
van de Grotestraat kan wor
den gehouden. Verder werden
de Stationsstraat en enkele
andere straatgedeelten van
een geheel nieuw wegdek
voorzien.
Het mooie wandelpark dat
getuige het zeer drukke be
zoek, bijzonder in de smaak is
gevallen, kon deze zomer ook
geopend worden.
Voorts werd besloten over
te gaan tot de bouw van een
modern badhuis, dat op het
eind van de zomer gereed zal
zijn, terwijl het laboratorium
gedeelte van ons slachthuis
zo werd gemoderniseerd, dat
aan alle eisen van een weten
schappelijk onderzoek hier ter
plaatse kon worden yoldaan.
Tenslotte nog mag in deze
zeker niet de vermelding ach
terwege blijven van de voor
lopige vaststelling van het, tot
mijn genoegen ook naar de
mening van Uw raad, ge
slaagd uitbreidingsplan.
Ik wil U ook gaarne mede
delen dat het nieuwe haven
plan over enkele dagen ge
reed zal zijn en hoop ik, dat,
zeer in het bijzonder waar er
sprake van schijnt te zijn dat
de spoorlijn geheel zal wor
den opgeheven, wij ook dit
jaar tot principiële besluiten
op dit gebied zullen kunnen
komen.
Op cultureel gebied moge
ik U o.m. wijzen op de zo bij
zonder geslaagde tentoonstel
ling van schilderijen van le
den van de Vereniging Jeroen
Bosch, die wij in dit gemeen
tehuis hebben kunnen organi
seren.
Een minder prettig iets was
het zich in de zomer plotse
ling voordoen van een ernstige
para-typhus epidemie, die heel
wat narigheid en financiëel
nadeel met zich heeft ge
bracht. Dank zij de bijzonde
re hulp van de Inspectie van
de Volksgezondheid, van de
plaatselijke medici en van het
verplegend personeel, is ook
dit tenslotte tot een goed ein
de gebracht.
Ik moge U thans nog enkele
cijfers geven, die U, naar ik
meen, interesseren: onze be
volking bedroeg per 1 Jan.
1950 13823; er werden 359
kinderen geboren, terwijl 589
personen zich vestigden. Er
overleden 103 personen en er
vertrokken er 554, zodat per
1 Jan. 1951 het bevolkingscij
fer was: 14114, een vermeer
dering van 291. Ik wil U er
even op wijzen dat, aan de
hand van deze cijfers, onze
bevolking om de 25 jaar zich
geheel zou vernieuwen.
aanzienlijk is teruggelopen.
1950 1949
nuchtere kalveren 371 608
schapen 4 199
In het algemeen dus is er
in 1950 een aanzienlijke voor
uitgang te bespeuren geweest.
Ik mag wederom met ge
noegen constateren dat de am
bitie en werklust van onze
ambtenaren over 1950 zeer
goed zijn geweest. Op velen
van hen is door de drukke
werkzaamheden soms een wat
grote druk moeten worden
uitgeoefend. Men heeft dit
echter sportief gedragen en
achterstand van betekenis is
er in het geheel niet. Ik denk
hierbij ook aan de weken dat
de voor onze gemeente het zo
belangrijke massale röntgeno-
logisch borstonderzoek heeft
Ook over de spoorwegen kwam
de heer Verdoorn te spreken. Al
len betreuren het verlies, zei hij
en Waalwijk wordt er door ge
degradeerd. Was het niet moge
lijk geweest de N. S. een subsi
die aan te bieden op het exploi
tatietekort om zo de trein terug
te krijgen De laatste weken had
men de grote nadelen van de op
heffing ondervonden. Als de lijn
werd opgebroken was de herrij
zing van de spoorweg uitzichts
loos. Al kostte het de gemeente
een subsidie van 25 a 30.000
gulden en andere gemeenten droe
gen naar evenredigheid bij, dan
had hij daar geen bezwaar tegen
als de spoorlijn daardoor werd
behouden.
De heer Van Seters was over
de woningbouw gedurende 1950
ondanks alles niet ontevreden.
plaats gevonden, dat door zeer
goede organisatie en bijzon
dere arbeid van het secretarie-
personeel naar mijn volle te
vredenheid is verlopen.
Mijne heren, zo gaan wij 't
nieuwe jaar wederom in,
waarvan wij niet kunnen ver
moeden wat het ons brengen
zal. Over enkele dagen gaat
hier, zoals U weet, het Euro
pees Biljartkampioenschap ge
speeld worden, dat waarlijk
voor de good-will van onze
gemeente van zeer groot be
lang is. Ik hoop dat iedereen,
voor zover hij daartoe in de
gelegenheid is, er toe mede
werkt dat dit internationaal
sportgebeuren óp de beste
wijze verloopt en dat onze
buitenlandse en binnenlandse
gasten met voldoening aan
deze dagen zullen kunnen te
rugdenken. Het is te wensen
dat "deze eerste grote gebeur
tenis in het nieuwe jaar door
diverse gunstige evenementen
op welk gebied ook, zal mo
gen worden gevolgd en dat 't
wat somber beeld, dat ik U
moest geven over 1950, in 1951
zal mogen worden tot een
lichtende figuur van orde,
rust, welvaart en vooral vre
de.
Moge ik eindigen met U
voor Uw persoon, Uw gezin,
Uw arbeid en Uw onderne
ming een Zalig en Gelukkig
Nieuwjaar toe te wensen.
Ik heb gezegd.
De heer Meijs bracht hierop
de burgemeester namens de raad
hulde voor het zeer uitgebreide
jaaroverzicht. Hij verklaarde dat
de raad graag de wensen voor
1951 aanvaardde en wenste de
burgemeester wederkerig hetzelf
de. Hij sprak de hoop uit dat
men het volgend jaar met vreugde
ip 1951 zou kunnen terugzien en
verzekerde dat de hurgemeester
met zijn voortvarende plannen
en ideeën de raad aan zijn zijde
zou vinden.
Gasbedrijf.
De afgifte van gas bedroeg
over 1949 1.738.736 M3, over
1950: circa 1.926.000 M3 of 10
procent meer. Er werden 1634
meter hoofdbuis gelegd, ter
wijl 155 woningen en bedrij
ven werden aangesloten.
Electriciteitsbedrijf.
De afgifte over 1949 be
droeg: 2.111.955 kWh, terwijl
deze over 1950 circa 2.233.000
kWh zal bedragen of 5,73%
meer. Er werden gelegd 4047
meter hoofdkabel; 230 wonin
gen werden aangesloten. Ver
meldenswaard is ook, dat op
18 Januari het vijfde en op 22
Februari het zesde ondersta
tion in bedrijf werden geno
men.
Waterbedrijf.
In 1949 werden afgegeven
380.171 M3, terwijl dit over '50
350.000 M:' zal bedragen of
7,9% minder. Er werden 1119
meter hoofdbuis gelegd, ter
wijl er 185 woningen werden
aangesloten.
Slachthuis.
De slachtingen in 't slacht
huis zijn gunstig geweest ten
opzichte van het jaar 1949.
Wanneer ik uit de cijfers van
1949 licht de getallen, die ver
oorzaakt zijn door de eerst op
6 November 1949 geëindigde
centralisatie, dan zie ik de
volgende cijfers:
1950 1949
runderen 880 351
varkens 2696 1981
vette kalveren 87 3
Opmerkelijk is, dat het aan
tal nuchtere kalveren, als
mede het aantal schapen zeer
ALGEMENE
BESCHOUWINGEN.
Als punt 1 stond dan op de
agenda de behandeling der ge
meente- en bedrijfsbegrotingen
voor 1951.
De eerste die gebruik maakte
om een algemene beschouwing te
houden was de heer Verdoorn. Hij
sprak zijn waardering uit voor
het beleid door B. en W. ge
voerd en voor het werk gedaan
door secretaris en het secretarie-
personeel.
Uit de Memorie van Toelichting
en het jaaroverzicht had hij ver
nomen dat de financiële per
spectieven voor de gemeenten
niet gunstig zijn. Inderdaad, zei
de heer Verdoorn, als het zo
doorgaat en de uitkeringen uit
het gemeentefonds worden be
vroren, dan kan dat funeste ge
volgen hebben. In verband hier
mee vroeg hij om de betrokken
excellenties de noodtoestand der
gemeente onder de ogen te bren
gen misschien was het mogelijk
steun te krijgen naar behoefte.
De woningvoorziening achtte
de heer Verdoorn niet rooskleu-
hig. Hij was blij van het voor
nemen kennis te hebber genomen
tegen de schrale bedeling te pro
testeren en hij hoopte dat die
succes zou hebben. Hij spoorde
echter aan de woningen die er
gebouwd werden solide te bou
wen. Het was voorgekomen dat
de montagewoningen na enkele
maanden opnieuw bepleisterd
moesten worden. Dit was lastig
voor de bewoners en bracht veel
kosten mee. Van de woningen in
de Poolsestraat, nog maar enkele
jaren oud, moesten duizenden
pannen vernieuwd worden. Was
dit niet door deugdelijk toezicht
te voorkomen
Met genoegen had de heer
Verdoom gezien dat B. en W.
voornemens waren in Besoijen
woningen te bouwen. Hij sprak
de wens uit dat er naar gestreefd
zou worden dat op geschikte en
aantrekkelijke punten bouwgrond
beschikbaar werd gesteld tegen
redelijke prijs, om mede daar
door de particuliere woning
bouw te stimuleren.
Voorts had de heer Verdoorn
geconstateerd dat met de uitvoe
ring van grote werken weinig
rekening werd gëhouden met het
seizoen, o.a. met het industrie
terrein. Hij betreurde het dat dit
klaargemaakt werd in de winter,
wanneer er korte werktijoen wa
ren en er veel regen viel. Daar
door werd de tijd van de misera
bele verbinding met het Land
van Heusden en Altena verlengd.
Hij had de werkzaamheden liever
in de zomer gezien.
Hij had vroeger al gezegd dat stil
stand een grote achteruitgang
zou betekenen. Ondanks de som
bere geluiden wilde hij toch niet
al te pessimistisch zijn. Hij wees
er ondertussen op dat het jammer
was dat de woningbouw geen ge
lijke tred hield met de uitbreiding
der gezinnen en van de gemeente.
Als de industrie goed gaat, zei
de heer Van Seters, gaat alles
goed. Daarom legde hij de na
druk op de noodzaak van uit
breiding der industrie en hij was
blij dat daarvoor plannen in
voorbereiding waren. Hij hoopte
dat het rijk zou begrijpen dat in
verband daarmee woningbouw
noodzakelijk is. Voorts deed hij
een beroep op particuliere per
sonen die ervoor in aanmerking
zouden komen om industrie te
vestigen.
Over de belastingen zei de heer
Van Seters dat verhoging mis
schien noodzakelijk was, maar hij
wees er op dat verschillende huis
gezinnen in moeilijkheden verke
ren. Nochtans wilde hij er graag
aan meewerken als het in het be
lang van de gemeente was. Ten
slotte dankte ook hij het gëmeen-
tepersoneel, met name de ge
meente-arbeiders.
De heer Kemperman merkte op
dat de voorzitter begonnen was
met de toestand somber voor te
stellen, o.a. in verband met de
bevriezing der toelage. Doch de
heer Kemperman vroeg zich af
of die blijvend was, daar men
nog bezig is de financiële ver
houdingen te regelen. Bovendien
vond hij dat Waalwijk er nog
gunstig voor staat tegenover ge
meenten met een niet sluitende
begroting, terwijl er nog een re
serve is van 250.000. Hij had
ook geconstateerd dat er in het
afgelopen jaar heel wat was ge-
•beurd en hij bracht daarvoor
dank aan B. en W. en het ge-
mëentepersoneel.
De heer Brouwer zei dat het
punt der industriehallen een ge
weldige belangstelling heeft in de
industrie en dat er met schele
ogen naar de gemeente Ouden
bosch wordt gekeken, waar di
rect industriehallen zijn gebouwd.
Ook hij, vond dat Waalwijk,
wat betreft de woningbouw,
schraal was bedeeld. De gemeen
te moest trachten industrieën aan
te trekken die niet eenzijdig zijn
georiënteerd. Bij uitbreiding van
de industrie was er meer recht
van spreken inzake de woning
bouw.
Subsidie aan de Spoorwegen,
waarop de heer Verdoorn had
gezinspeeld vond dhr Brouwer
uit den boze. Toen het personen
vervoer was hersteld, was de
dienstregeling al beroerd. Hij
meende dat de N.S. hadden gere
deneerd Goed, je zult je zin
hebben, maar wij moeten een ar
gument hebben om het personen
vervoer weer op te heffen. Van
de protesten stelde hij zich voor
dat ze wel weerklank zouden vin
den.
Blij was de heer Brouwer dat
het havenplan gereed kwam, hij
hoopte zelfs nog eens te kunnen
spreken van een kleine Rotter
damse haven in de Langstraat.
De heer Verdoom antwoordde
op de opmerking van de heer
Brouwer, betreffende de subsidie
aan de spoorwegen. Het speet
hem dat hij het niet eens kon zijn
met de geachte mening van de
geachte heer Brouwer, maar hij
vond dat de gemeente enige in
vloed zou kunnen uitoefenen en
voorwaarden stellen als ze sub
sidie gaf.
ANTWOORD
VAN B. EN W.
De voorzitter beantwoordde de
sprekers die de begroting aan een
algemene beschouwing hadden
onderworpen, uitgebreid. Op de
eerste plaats dankte hij voor de
lof aan het college en de ambte
naren toegezwaaid.
Vervolgens besprak hij de mo
gelijkheid om stappen te doen bij
de regering door te wijzen op de
zorgelijke toestand der gemeenten
waarover de heer Verdoorn had
gesproken. De voorzitter meende
dat dergelijke aangelegenheden in
eerste instantie bij de volksverte
genwoordiging thuis hoorden.
Bovendien had de commissie-
Oud, waarin ook de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten was
vertegenwoordigd, voortdurend
contact met de regering over de
ze kwestie. De bezwaren waren
grondig naar voren gebracht op
een wijze die in de redacties van
de Vereniging niet gebruikelijk is.
Actie van enkele gemeenten acht
te de voorzitter niet op zijn
plaats.
De woorden omtrent de wo
ningvoorziening onderschreef hij.
Het was verder juist dat het met
enkele bouwwerken niet was ge
gaan zoals B. en W. dit graag
hadden gezien. In de Poolsestraat
had men nog moeten werken met
materialen die men kon krijgen
en dat was eigenlijk ook elders de
oorzaak geweest. Overigens nam
hij graag nota van de opmerking
van de heer Verdoorn dat het
bouwtoezicht verscherpt moest
worden.
De voorzitter was blij dat het
punt van de woningbouw in Be-
soyen naar voren was gebracht.
Het was niet eens zeker dat er
8 woningen gebouwd zouden kun
nen worden. De calculatie van
de huur kwam hoger uit dan voor
woningwetwoningen was toege
staan. Dit lag aan de prijs van de
grond. Dit hield geen verwijt in
aan de eigenaren, maar de opper
vlakte die bebouwd kon worden
is klein, de gemeente breidt zich
uit, zodat men verplicht is ge
bruik te maken van grond die
een redelijk hoge prijs heeft als
cultuurgrond. De bouwpercelen
in Waalwijk zijn zeer kostbaar,
want in een gemeente in de buurt
zijn bouwpercelen voor een tien
de van de prijs van die in deze
gemeente. Dit is een moeilijke
omstandigheid, waarover het ge
meentebestuur enige zorg heeft.
Er is een oplossing men zou
moeten beginnen met hoogbouw,
twee of desnoods drie etagts
hoog. De voorzitter vond dit niet
mooi, maar ze heeft het voor
deel dat het bijna voor de helft
van de bouwkosten kan. Hij had
de ervaring dat daarin de oplos
sing moet worden gezocht.
Dat grote werken buiten het
seizoen worden uitgevoerd, meen
de de voorzitter toe te moeten
schrijven aan de omstandigheden.
Nadat de onderhandelingen over
het industrieterrein waren afgelo
pen, was er direct begonnen. Het
was de bedoeling dat de indu
striehallen in het komende na
jaar klaar zouden zijn. Voorts
was het de bedoeling eerst de weg
op te spuiten, opdat de verbin
ding met het Noorden zo gauw
mogelijk klaar zou zijn.
Met de mening van de heer
Verdoom dat Waalwijk door de
opheffing van de spoorlijn was
gedegradeerd, was de voorzitter
het eens. Degenen wie om ad
vies wordt gevraagd wat voor
de ontwikkeling van de streek
van belang is, heeft een moeilijke
taak, meende hij echter. Er zijn
drie soorten verkeer de rail, de
weg en het water. Het water
verkeer is voor Waalwijk niet
voldoende, het wegverkeer naar
het Zuiden kan er mee door
naar het Westen is het slecht en
naar het Oosten matig. Het
spoorwegverkeer is .uitgevallen
Wat moet er nu gebeuren Als
de spoorlijn blijft liggen zal het
nog 3 a 4 jaar duren eer de weg
door de polder klaar is, als het
niet uitgesteld wordt tot de pol
der droog is. Omliggende ge
meenten verkeren in dezelfde
moeilijkheden als Waalwijk. Als
er een weg gelegd kan worden
over de huidige spoorweg is er
een goede verbinding met het
Westen, minstens tot Geertrui-
denberg. Dit zou een voordeel
zijn voor Waalwijk, maar als de
gemeente zich uitbreidt zal nog
scherper het' gemis van de spoor
lijn gevoeld worden. Wat de
kwestie van de subsidie aanging,
de voorzitter geloofde niet dat
die toegestaan zou worden. Hij
achtte het ook niet juist dat de
ene overheidsinstelling de andere
ging subsidiëren. Als er onrecht
was begaan moest dit trouwens
tegengegaan worden langs de weg
der overtuiging. In ieder geval
was het handhaven van het per
sonenvervoer zoals het was, on
zin.
Met de opmerking van de heer
Van Seters die graag zag dat
particulieren zouden overgaan
tot industrievestiging, was de
voorzitter het eens.
Naar aanleiding van wat de
heer Kemperman had gezegd,
antwoordde de voorzitter dat hel
verloop van de laatste jaren het
idee gaf dat het rijk probeerde de
koordjes uit handen der gemeen
ten te nemen.
De heer de Brouwer had schele
ogen opgezët tegenover Ouden
bosch. Hiertegen merkte de voor
zitter op dat de noodzaak van in
dustriehallen hier nog niet zo
apert was geweest, omdat de in
dustrie de laatste jaren had ge
bloeid. Ze waren meer bedoeld
om een eventuele werkloosheid op
te vangen.
Hiermee waren de algemene be
schouwingen ten einde.
gewezen. Uit het feit dat het ver
lies evenals vorig jaar op 11
was geraamd, hoopte hij de con-
clusië te mogen trekken dat de
verliezen niïï hoger konden zijn.
Wethouder Smolders betoogde
dat de mogelijkheid bestond de
verliezen tot nul te reduceren,
maar geen enkele gemeente had
in de praktijk geheel gelaste bui
zen. Uitdroging der gewone lei
dingen kwam door het andere
soort gas wel voor. Door krach
tig aanpakken had de directeur
van het gasbedrijf echter voor
1951 van een normaal cijfer dur
ven uitgaan. In sommige gedeel
ten van de gemeente lagen even
wél zeer oude leidingen. Wethou
der Smolders hoopte dat na her
stel zich geen moeilijkheden meer
zouden voordoen.
De heer van den Hoven vroeg
of het niet mogelijk was het sy
DE BEDRIJFSBEGROTINGEN.
Naar aanleiding van de begro
ting van het gasbedrijf merkte de
heer Keraperman op, dat in aan
merking genomen dat het gasbe
drijf geen fabricagebedrijf meer
was, de distributiekosten samen
met de algemene kosten nogal
hoog waren, 43 van de inkomst-
prijs, en hij meende dat dit een
der oorzaken was dat hier nogal
duur gas is.
Wethouder Smolders zette uit
een dat dit hoge percentage voor
al veroorzaakt wérd door de kost
bare uitbreidingen. Overigens was
het percentage niet verontrustend.
De heer Van Heeswijk zei dat
er geruchten liepen over verlie
zen van 20 en 30 en dat de
buisleidingen niet in orde waren
door de gaslevering uit de mij
nen. Hij was blij dat het tegen
deel bleek, ofschoon het in ande
re gemeenten wel was geconsta
teerd. Hij vond het wél jammer
dat hierop bij de onderhandelin
gen met de mijndirectie niet was
steem van geheel gelastë buizen
de nieuwe wijken en bij vernieu
wingen ook toe te passen. Hij
vroeg dit te onderzoeken, want
het zou jaarlijks een besparing
van een groot aantal kubieke me
ters betekenen. Wethouder Smol
ders beaamde dat het de moeite
waard was dit grondig onder het
oog te zien.
Voorts deelde hij mee dat het
gemeentebestuur dezer dagen be
richt had ontvangen dat de kolen
wëer 2 per ton waren verhoogd
Men moest er rekening mee hou
den dat de verhoging van de gas
prijs dit jaar in de raad opnieuw
aan de orde zou worden gesteld.
Naar aanleiding van de post
uitgetrokken voor wegbeplanting
op de Winterdijk te Baardwijk
vroeg de heer Kemperman of de
Winterdijk niet in zijn gehëel in
orde was te maken voor door
gaand rijwielverkeer; er hoefde
dan nog geen echt fietspad ge
maakt te worden.
De voorzitter zei dat B. en W
deze aangelegenheid zouden be
kijken. Hij geloofde niet dat er
overwegende bezwaren tegen zou
den bestaan, al moest rekening
gehouden worden met het Polder
bestuur dat dit gedeelte van de
dijk in onderhoud heeft en met de
opmerking van de heer Van
Heesbeen dat het gedeelte achter
Baardwijk als kinderspeelplaats
werd gebruikt.
De voorzitter antwoordde dat
het niet bekend was of "dit nodig
zou zijn. In ieder géval zou de
beplanting aangehouden moeten
worden tot er iets meer met ze
kerheid bekend was over de
spoorlijn. Het was niet uitgesloten
dat dit spoedig zou zijn.
De heer Brouwer vroeg in ver
band met de post onderhoud van
sportterreinen,- welke sportterrei
nen door de gemeente onderhou
den wérden. De voorzitter zei dat
de sportverenigingen .hadden ge
vraagd enige hulp te bieden
Vandaar was dit voorstel geko
men, hetgeen de heer Brouwer
slechts kon toejuichen.
De heer Mombers gaf in over
weging over te gaan tot de aan
schaffing van een sneeuwploeg,
om de hoge kosten van het
sneeuwruimen te verlagen en de
mogelijkheid te openen tot vlot
tere ruiming. Ook de voorzitter
vond een sneeuwploeg een nuttig
instrument. B. en W. zouden de
aangelegenheid bespreken en als
het ekonomisch verantwoord was
trachten er volgend jaar een aan
te schaffen.
De heer Kemperman had enke
le opmerkingen naar aanleiding
van de post voor aanleg van een
riool met rijwielpad langs de
Kloosterweg. Hij zag twee moge
lijkheden: verbreding van de weg
of twee rijwielpaden. Hij vond dit
veiliger. In verband hiermee
maakte hij ook aanmerking op de
hoge rijwielpaden langs de bur
gemeester van der Klokkenlaan.
Hij had er al verschillende klach
ten over gehoord. Als er op de
Kloosterweg maar één rijwielpad
zou komen, dan zag de heer Kem
perman liever een iets bredere
weg.
De voorzitter antwoordde dat
bij verbreding van de wég de bo
menrij zou moeten verdwijnen,
terwijl de Kloosterweg een van de
mooiste wegen van de gemeente
was. Bovendien was een afge
scheiden rijwielpad het vëiligste,
terwijl bij de breedte rekening zou
worden gehouden met de brom
fietsen.
De heer Brouwer merkte op dat
er geen bedrag voor een nieuw
urinoir in Bësoijen op de begro
ting stond. Die er stond verkeer
de in een desolate toestand en
moest vernieuwd worden. De
voorzitter zegde toe dat B. en
W. een onderzoek zouden instel
len.
Hierna kwamen de eerste be
grotingswijzigingen aan de orde
o.a. aanleg van straten in het uit
breidingsplan ter hoogte van de
Putstraat en tussen Mr. v. Gooth-
straat en Kerkstraat, gesloten
wegdek in de Burg. Smeelelaan
en verbetering van de Groen-
steeg.
De heer Verdoorn bracht weer
bezwaren naar voren tegen de
naam Groensteeg, maar ook de
vooriitter bleef op zijn vroger in
genomen standpunt staan. Toen
tenslotte de heer Verdoorn met
een voorstel kwam, werd hij al
leen gesteund door de heer Brou
wer, zodat het niet in stemming
kwam. i
HET ZWEMBAD
WORDT VERNIEUWD.
Bij de volgende begrotingswij
ziging stélden B. en W. voor de
zweminrichting „Het Hoefsven"
te vernieuwen voor een bedrag
van 156.030. De commissie van
onderzoek, bestaande uit de he
ren Duyvelaar Meijs en Van
Heeswijk bracht hiér bezwaren te
gen in en stelde voor met een
nieuwe zweminrichting te wach
ten tot het havenplan definitief
was vastgesteld en daarbij een
zwembad aan te leggen. Voor de
bestaande zweminrichting wilde ze
volstaan met ze voorlopig in orde
te brengen.
B. en W. bleven echter bij hun
voorstel en de voorzitter lichtte
het standpunt van het college
mondeling toe. Hoe mooi de ge
meente ook is, ze mist een goed
recreatie-oord. Toch zijn er wei
nig zwembaden zo mooi gelegen
als het Waalwijkse. Het kwam
B. en W. voor dat de bevolking
voldoende gelegenheid moet wor
den gegeven om in eigen gemeente
te zwemmen.
Indertijd zijn er plannen ge
maakt voor een zwëmbad aan de
Zuidkant van de Parallelweg. De
ze waren moeilijk te verwezenlij
ken, want ook hier zou het hele
maal kunstmatig moeten worden
aangelegd. Toen is aan de Heide
maatschappij opdracht gegeven om
een nieuw plan te ontwerpen. Dit
heeft verschillende voordelen. Zo
zal er gescheiden gezwommen
kunnen worden.
B. en W. ontrieden het zwem
bad in het Havenplan op te ne
men, op de eerste plaats vanwege
de omgeving, vervolgens moet dit
terrein vrijgehouden worden voor
industrieterrein en ten derde zou
het zeer kostbaar zijn. Voor het
huidige plan bestaat de gelegen-
rfr r 'nedewerking van de
D.U.W. Dit betekent een mede
werking van 36000 van rijks
wege, terwijl het bovendien werk
verschaffing is. Voorts achtten B.
en W het niet goed de zaak uit
te stellen, daar alles de tendens
elt kostbaarder te worden. Zij
gaven toe dat de lasten groot zijn,
maar betoogden dat het plan
moest gezien worden in het kader
van de uitbreiding der gemeente,
^ij raadden dan ook klemmend
aan op het voorstel in te gaan.
De heër Kemperman sloot zich
dij dit betoog geheel aan. Hij
vond de kosten hoog. maar ge-
beei verantwoord.
De heer Brouwer had nog ho
gere kosten verwacht. Hij vond
de gedachte aan een thëehuis bij
het zwembad, niet alleen voor
zichzelf, maar vooral voor vreem-
dehngen Hij zou het toejuichen
ais Waalwijk een zwembad kreeg
waar menigeen trots op zou zijn,
vooral m verband met de volks
gezondheid en het grote aantal
fabrieksarbeiders.
De heer Van Seters had veel
over deze aangelegenheid qe-
dacht. Van de ene kant zou hij
iet doen, aan de andere kant
vond hij het toch een hoog be
drag. Hij was voor een goed
zwëmbad. Maar het was toch een
grote last, terwijl er daarnaast
belastingverhoging kwam, waar
aan hij overigens graag zijn me
dewerking verleende. Hij vroeg
zich af of hij de hoge kosten wel
zou aandurven, of er geen voor
namere dingen te doen waren, b.v.
industriewoningen. Ook hij vond
dat het zwembad mooi ligt, maar
veraf en de toegangswegen bie
den moeilijkheden. Hij was niet
tegen de vernieuwing, maar Vroeg
toch stemming.
De heer van Heeswijk vond dat
het antwoord van B. en W. ver
helderend werkte. Hij achtte het
nu ook gëwenst niet langer te
wachten. Hij vroeg zich af of het
zwembad op den duur in staat
zou zijn de toeloop te verwerken,
anders zou het jammer zijn van
de kosten. Ook hij achtte de af
stand nogal groot. Voorts was hij
van mening dat de exploitatie van
nu de oorzaak is dat de grote
volksmassa er weinig gebruik van
maakt. Hij vroeg van B. en W.
de verzekering dat de entreeprij
zen zëer billijk zouden zijn, dan
durfde hij wel met het voorstel
accoord te gaan.
Ook de heer Mombers stond
sympathiek tegenover de voor
stellen van B. en W. Hij vroeg
zich ondertussen af welke facet
ten nog urgenter zijn in Waal
wijk en noemde het ziekenhuis
dat te kléin gaat worden. Een
beter geoutilleerd en groter zie
kenhuis achtte hij zeer urgent voor
de naaste toekomst.
De heer Meijs sloot zich aan
bij de eerste woorden van de heer
van Hëeswijk. Hij achtte het
evenwel de vraag of het plan
niet te ver ging in verband met
de financiën. Nochtans wilde hij
de zaak niet te somber inzien.
Het was de bedoeling van de
commissie geweest het huidige
zwëmbad voorlopig te herstellen,
anderzijds moest men de kans nu
niet voorbij laten gaan. De ver
binding met het zwembad vond
ook hij niet voldoende, er moesten
auto s kunnen komen, anders was
het jammer van de kosten.
De voorzitter concludeerde uit
de woorden der diverse sprekers
dat zé allemaal van mening wa
ren dat er een nieuw zwembad
moest komen. Hij antwoordde nog
op diverse opmerkingen. Onge
twijfeld was het gewenst dat er
auto s zouden kunnen komen. De
kwaliteit van het water was be
oordeeld als een van de beste van
Noordbrabant. De afstand zou
mettertijd met de uitbreiding der
gemeente geen bezwaar opleve
ren. Op de opmerking van de heer
Van Seters zei hij dat als er wo
ningwetwoningen werden gebouwd
het rijk bij zou dragen in het te
kort, industriehallen moesten op
een rendabele manier vërhuurd
worden. Tot de heer Mombers:
de eerste stap tot de bouw van
een nieuw ziekenhuis is geno
men. Dit is echter geen kwestie
van enkele jaren. De cijfers zijn
niet te vergelijken, want een zië-
kenhuis zou op een drie millioen
komen. Dit is een vraagstuk op
zich. waarvan de kosten niet al
leen door de gemeente worden
gedragen. Samenvattend oordeel
de de voorzitter dat de raad het
wel over eens was en hij zou
graag zien dat het voorstel zon-
(Slot? Zie Eerste Blad).