Wijde Wereld
VR EDE
Waalwijkse en Langsiraaise Courant
Laaghartige critiek.
Gemeenteraad Waalwijk
UIT DE
PRAE-ADVIEZEN
Accounlantskantoof J.VAN DDK
Amb onazent wist
te Vught
DONDERDAG 30 AUGUSTUS '51.
Uitgever
Waalwijksche Stoomdrukkerij
ANTOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week.
DE ECHO m HET ZUIDEN
74e JAARGANG No. 68
Abonnement
17 cent per week
2.15 per kwartaal
2.40 franco p. p.
Advertentie-prijs
9 cent per m.M.
Contract-advertenties
soeciaal tarief.
OPGERICHT 1878
Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621
SCHOOLSTRAAT 11, KAATSHEUVEL. TEL. 2121
TEL.-ADRES „ECHO"
(Vervolg Prae-adviezen van ons
vorig nummer).
Prae-advies Nr. 451.
Opriching „Mater Amabilisschool".
Onder dagtekening van 10 Aug.
1951 zijn bij de Raad ingediend een
tweetal adressen, beide verband
houdende met de oprichting en sub
sidiëring van een z.g. „Mater Ama
bilisschool" en wel het een door het
bestuur van de stichting Mater
Amabilisschool-in-oprichting en t
ander door het bestuur der R.K.
Huishoud- en Industrieschool Het
adres van laatstgenoemde school
houdt het verzoek in om de bij de
Nijverheidsonderwijs-wet voorge
schreven noodzakelij kheidsverkla-
ring te willen afleggen voor de uit
breiding van het leerplan van die
school met een Mater Amabilis
school. Deze afdeling van de Huis
houd- en Industrieschool wordt dan
na toekenning ook van rijkssub-
sidie door de gemeente gesubsi-
diëerd als een gewone lagere nijver
heidsschool, n.l. met 30 van de
netto-kosten .terwijl ten laste van
het Rijk komt 70% van de netto
kosten.
Het adres van de stichting in op
richting, die zich speciaal met de ge
noemde afdeling der Huishoud
school zal occuperen, houdt 't ver
zoek in om een een bijzondere ge
meentelijke subsidie en wel van
15.per leerling per jaar voor
de eerste 50 deelneemsters
12.50 per leerling per jaar voor
de volgende 50 deelneemsters
io per leerling per jaar .voor
de leerlingen boven 100.
Het lijkt ons noodzakelijk, zij het
dan zeer in het kort, het doel van de
Mater Amibilisscholen uiteen te
zetten. Om een algemene term daar
voor te bezigen, menen wij niet be
ter te kunnen doen dan de woorden
uit het verzoek der stichting te ci
teren, namelijk „persoonlijkheids
vorming van meisjes, werkend in
bedrijven". De aanvankelijke ont
werpster van de idee en van het
program van deze scholen, Mejuffr.
Schouwenaars (uit België) heeft ja
ren lang gezocht naar een formule
voor onderricht en leiding aan
meisjes boven de 17 jaren en eerst
na intensieve proefnemingen en ge
stadige studie is zij tot een afgerond
ontwerp gekomen. De meisjes, die
overdag in fabrieken en werkplaat
sen arbeiden, somtijds bovendien
nog aan eentonig en geestdodend
werk, missen iedere opleiding voor
de speciale taak, die haar later in
het leven wacht. De nood en de a-
sociale toestanden, die in vele ge
zinnen heersen, vinden dan ook
vaak haar oorzaak in de omstandig
heid, dat de vrouw niet voor haar
taak berekend is, en zij is dat niet,
doordat zij in de jaren vóór haar
huwelijk niet voldoende daarop is
kunnen worden voorbereid.
De Mater Amabilisschool is er om
dit tekort aan opleiding aan te vul
len. Onnodig te zeggen dat hier een
bij uitstek sociaal belang wordt ge
diend, dat van niet te peilen invloed
kan zijn op een zeer groot gedeelte
der bevolking. Wie het gezin heeft,
heeft de kern der maatschappij en
de moeder is de leidster van het
gezin.
In vele gemeenten in ons land
'worden reeds Mater Amabilisscho-
len in stand gehouden. Rijk en ge
meente bekostigen het onderwijs.
De werkgevers getroosten er zich
financiële bijdragen voor en ook de
meisjes zelf contribueren. De bij
dragen van de fabrikanten zijn ech
ter meer voor dat gedeelte van de
opleiding, dat valt buiten het on
derwijs in engere zin. Er zijn n.l.
ook kosten van een eigen tijdschrift,
van uitstapjes en excursies e.d. Voor
dergelijke aangelegenheden, alsme
de voor het contact tussen de meis
jes enerzijds en de ouders en de
werkgevers anderzijds, is een leid
ster nodig. De bezoldiging van deze
leidster valt tot nu toe niet onder
de kosten, welke het Rijk ingevolge
de Nijverheidsonderwijswet subsi-
diëert. Toch is deze leidster onmis
baar. Het is daarom in hoofdzaak
voor dit doel, dat de extra-subsi
die van de gemeente wordt ge
vraagd.
In dit verband delen wij mede,
dat 't de bedoeling is met de school
per 1 Sept. a.s. te beginnen en wel
voorlopig met 40 leerlingen.
De meeste werkgevers hebben
hun medewerking toegezegd. Deze
bestaat niet alleen in het verlenen
van een bijdrage, doch ook in het
vrijaf geven gedurende 4 uren
per week.
De organisaties van werkgevers
en werknemers zijn door B. en W.
over het verzoek om de noodzake
lijkheidsverklaring af te leggen ge
hoord en adviseren in gunstige zin.
B. en W. stellen daarom voor:
1. De gevraagde noodzakelijkheids
verklaring af te leggen.
2. Een extra subsidie per leerling
toe te kennen, zoals is gevraagd.
Prae-advies Nr. 452.
Uitbreiding leerplan avond
nijverheidsschool met
practijk-schilderen.
Door het bestuur der stichting
„Nijverheidsschool voor Waalwijk
en Omstreken" is onder dagteke
ning van 23 Juli 1951 tot de Raad 't
verzoek gericht de ingevolge de Nij
verheidsonderwijswet gevorderde
noodzakelijkheids verklaring te wil
len afleggen terzake van uitbrei
ding van het leerplan der avond
school met practijk-onderricht aan
schilders.
Het bestuur zegt in zijn adres dat
de behoefte aan practijk-onderwijs
in dit vak reeds geruime tijd ge
voeld is. Tot nog toe werd op de
avondschool aan schilders alleen
onderwijs gegeven in tekenen en in
theoretische vakken. Indertijd werd
van de gemeente in exploitatie
ovei'genomen de gemeentelijke
avondtekenschool, op het leerplan
van welke school geen practische
vakken voorkwamen, doch alleen
tekenvakken. Sedertdien is aan de
avondschool, der nijverheidsschool
naast de theoretische en de te
kenvakken practijkonderwijs in
gevoerd voor smeden-bankwerkers,
schoenmakers en timmerlieden. Op
invoering van dit pnderwijs ook
voor schilders is herhaaldelijk bij 't
schoolbestuur aangedrongen.
Het is dan ook de bedoeling van
het bestuur daarmede zo mogelijk
aan te vangen 1 October a.s. Het
ligt in het voornemen gedurente 2
avonden van ieder 3 lestijden i.2Vz
uur) practijkonderwijs te geven, zo
dat er dan voor de theoretische en
tekenvakken eveneens 2 avonden
van ieder 3 lestijden overblijven.
De installatie behoeft niet te wor
den uitgebreid, daar de machines,
gereedschappen enz. van de dag
school kunnen worden gebruikt.
Alleen de exploitatie-kosten van de
avondschool zullen enigszins wijzi
ging ondergaan. Voor het dienstjaar
1951 (1 October-31 December 1951)
zullen de materiaalkosten hoger
moeten worden geraamd en wel
voor pl.m. 18 leerlingen 18 x 5.
f go.en voor het dienstjaar '52
(6 maanden): 18 x 10.180.-.
Van deze bedragen komt 30 ten
laste van de gemeente. De extra-
kosten zijn dus niet hoog en deze
vorm van onderwijs is o.i. ongetwij
feld van belang voor de leerlingen.
Ook de besturen van de organisa
ties van patroons ert werknemers
door ons gehoord zijn deze me
ning toegedaan.
Prae-advies Nr. 454.
Verhoging gas- en electrici-
teitstarieven.
In de vergadering van 26 Juni j.l.
is o.m. besloten, op grond van de
stijging van de gemiddelde kolen-
prijs, waarop de aan onze gemeente
door de Staatsmijnen berekende
gasprijzen worden berekend, als
mede op grond van de stijging van
de kolenprijsbasis, waarop door de
P.N.E.M. de electriciteit wordt be
rekend, de gas- en electriciteitsta-
rieven met 1 ct. per m3. resp. per
kWh te verhogen.
Op dat tijdstip kon niet worden
voorzien, dat andermaal tot verho
ging van de kolenprijzen zou wor
den overgegaan. Intussen is deze
verhoging een feit geworden en wel
met ingang van 1 Augustus 1951.
De kolenprijsbasis, waarop onze
inkoop voor gas is gebaseerd, zal
naar verwachting per -1 Aug. 1951
worden verhoogd van 31.30 per
ton tot ca. 38.— per ton. Eveneens
zal na 1 Aug. 1951 rekening moeten
worden gehouden met een kolen
prijsbasis voor electriciteit van ca.
ei.per ton, terwijl een stijging
verwacht wei'd tot 50.per ton.
Volgens berekening kan voor de
ze verhoogde lasten volledige com
pensatie verkregen worden door de
tarieven voor gas en electriciteit
andermaal met 1 ct. per m3, resp.
kWh te verhogen waarbij mag wor
den vastgesteld dat na deze prijs
verhoging onze tarieven nog belang
rijk blijven beneden de door het
Directoraat-Generaal voor de prij
zen toegestane maxima.
Prae-advies Nr. 455.
Opening badhuis,
vaststelling tarieven.
In verband met het gereedkomen
van het badhuis hebben B. en W.
verschillende voorbereidende schik
kingen getroffen voor het in exploi
tatie brengen daarvan.
Op de eerste plaats hebben B. en
W. benoemd tot badmeester, met
ingang van 1 Oct. a.s., de heer Reits-
ma alhier, thans badmeester bij de
zweminrichting het „Hoefsven" en
als zodanig in de zomermaanden in
dienst van de „Waalwijkse Zwem
vereniging", terwijl hij in de win
termaanden in dienstbetrekking was
bij de gemeente.
Het is de bedoeling, dat de heer
Reitsma de dienstwoning boven 't
badhuis betrekt. In een volgende
vergadering hopen B. en W. de raad
voorstellen aan te bieden aangaan
de zijn bezoldiging, alsmede betref
fende de huur van deze dienstwo
ning.
In de wintermaanden zal 't bad
huis bediend worden door de heer
Reitsma, die echter in het zomer
seizoen zijn functie aan de Zwem
inrichting zal blijven waarnemen,
uiteraard voortaan in rechtstreekse
dienst van de gemeente. Het ligt
namelijk toch in de bedoeling de
raad is hiermee in beginsel bekend
om deze zweminrichting, na mo
dernisering en uitbreiding, geheel
in exploitatie over te nemen van de
Zwemvereniging. Deze exploiteer
de ze de laatste jaren eigenlijk toch
reeds onder garantie van de ge
meente.
Terloops is de raad ook reeds
meegedeeld, dat het in het voorne
men ligt van B. en W. in de zomer
maanden de dienst in het badhuis
op te dragen aan een van de hulp
keurmeesters van de Vleeskeurings
dienst, waarvoor in de zomermaan
den bij die dienst geen voldoende
emplooi is. De betrokken ambtenaar
heeft zich daartoe bereid verklaard.
R. en W. hebben zich verder te
beraden omtrent de vorm van ex
ploitatie van het badhuis en achten
het 't beste de exploitatie voorlopig
rechtstreeks bij de gemeente te la
ten en deze inrichting te brengen
onder de directie van de Directeur
van Gemeentewerken. Zodra de
zwemgelegenheid „Het Hoefsven"
zal zijn gemoderniseerd, kan dan
nader worden overwogen om beide
inrichtingen, namelijk badhuis en
zwemgelegenheid, tesamen tot een
gemeente-bedrijf te formeren.
B. en W. hopen dat de raad zich
hiermee kan verenigen en bereid
zal zijn dienovereenkomstig te be
sluiten.
Voorts hebben B. en W. overwo
gen welke tarieven zullen zijn toe
te passen voor het gebruik maken
van het badhuis. Daarbij dient ui
teraard gelet te worden op de ex
ploitatie-lasten, zoals die zijn ge
raamd bij de indertijd opgemaakte
exploitatie-begroting, doch tevens
dient rekening te worden gehouden
met elders toegepaste tarieven, fa
ciliteiten voor minvermogenden,
reducties (serie-tarieven) e.d.
B. en W. achten het gewenst voor
één dag in de week een goedkoop
.tarief in te stellen en wel voor de
Dinsdag. Uiteraard kan daarvoor
bezwaarlijk een dag worden geko
zen, die toch reeds druk bezet is.
B. en W. hebben gemeend 't vol
gende schema te kunnen vaststellen
inzake openstelling. Er is bij aan
gegeven welk tarief B. en W. ge
dacht hebben daarbij telkens toe te
passen.
Dinsdag van 1013 en van 1519
uur; goedkoop tarief.
Woensdag van 1013 en van 1519
uur; gewoon tarief.
Donderdag van 1013 en van 15
20 uur; gewoon tarief.
Vrijdag van 813 en van 1420
uur; gewoon tarief.
Zaterdag van 813 en van 1420
uur; gewoon tarief.
Op Feestdagen en op Dinsdagen
na als Zondag gevierd wordende
Feestdagen is het badhuis gesloten.
Op Vrijdag en Zaterdag genieten
personen van 15 jaar en ouder voor
rang.
Alles tesamen zal de inrichting
dus normaal gedurende 44 uren per
week geopend zijn.
De volgende tarieven stellen B.
en W. voor:
Goedkoop tarief: kuipbad 35 ct.;
douche-bad 15 ct.
Gewoon tarief: kuipbad 50 ct.;
douche-bad 20 ct.
Kinderen beneden 15 jaar: kuipbad
25 ct.; douche-bad 10 ct.
Op naam gestelde bonboekjes voor
10 baden: 10 kuipbaden ƒ4.50; 10
douche-baden 1.75.
Handdoeken te huur a 10 ct.; zeep
te verstrekken tegen kostprijs.
Rijwielberging gratis.
Prae-advies Nr. 456.
Rekening-courant Bank
voor Ned. Gemeenten.
B. en W. stellen voor te besluiten
tot verhoging van het maximum-
crediet bij de N.V. Bank voor Ne-
derl. Gemeenten tot f 1.000.000.
doch tevens tot verlaging van het
maximum-bedrag, waarvoor op de
dienst 1951 kasgeldleningen mogen
worden aangegaan, met 300.000.
Geen woord is de laatste jaren misschien meer gebruikt en mis
bruikt dan' het woord „vrede". En zelden of nooit heeft tegelij
kertijd de wereld in een minder vredige sfeer geleefd dan juist
nu. Toch bewijzen zowel het gebruik als het misbruik een be
hoefte naar vrede, een behoefte die niet zal verdwijnen voor er
op een of andere manier aan zal zijn voldaan.
Het is de moeite waard zich te eigen mannen en voor duizenden
midden van het tumult waarin wij die nauw met ons verwant zijn. Zij
haast onafgebroken leven, af en toe j hoeven niet in gedachten terug te
te bezinnen op datgene waarnaar
wij eigenlijk streven. Het is niet al
leen de moeite waard, het is zelfs
noodzakelijk. Want door dat voort
durend op zijpaden wandelen, be
staat het gevaar dat we, het doel
uit het oog verliezend, dit ook mis
lopen. En dat zou het rampzaligste
zijn wat de wereld "bij alle rampen
die haar nu al treffen, zou kunnen
overkomen.
Hoe ziet men de vrede? Soms
krijgt men de indruk dat oorlog
wordt beschouwd als een recht
streeks treffen tussen de grote mo
gendheden, met de wapens wel te
verstaan. Want men spreekt voort
durend over het gevaar voor een
derde wereldoorlog, alhoewel men
de laatste tijd ook wel de opvatting
tegenkomt dat de huidige situatie
niet zo ver van een oorlogstoestand
afblijft, al worden dan de wapens
nog maar zeer bepex-kt metterdaad
gebruikt. Niettemin klinkt het nog
altijd wat overdreven nu al te be
weren dat we aan de derde wereld
oorlog bezig zouden zijn.
Maar maakt het allemaal zo'n
groot verschil? Het lijkt van niet.
De angst, één van de schrijnendste
symptomen van een oorlog, is er
toch al. De krankzinnigste bewape
ningswedloop die de wereld ooit
heeft gekend, wordt gehouden om
dat de partijen bang zijn dat de an
dere sterker zal zijn als de bom eens
volledig zou barsten. De wapens
maken een ontwikkeling door als
men zelfs in oorlogstijd misschien
niet voor mogelijk had gehouden.
En is de nood op vele plaatsen zo
veel minder als ze bij een groot
scheeps gewapend conflict zou zijn?
Wat moet men van het nu den
ken? Dit is de vraag die herhaal
delijk opkomt als men in de wereld
rondkijkt. Wat we beleven is on
mogelijk met het woord vrede te
betitelen, voor het woord oorlog
huiveren we als we ons herinneren
wat we bijna allemaal aan den lij
ve hebben meegemaakt, nog maar
kort geleden. Maar ondertussen die
nen we wel te bedenken dat voor
millioenen mensen aan het andere
eind van de aarde dit woord een
maar al te harde werkelijkheid is,
niet alleen voor een vx-eemd volk,
evengoed voor hondex'den van onze
De parochianen van de St. Cle-
mensparochie hebben Zondag kun
nen vernemen hoe naar aanleiding
van de verhoging van de banken-
pacht in die kerk, de ZeerEerw.
Heer Pastoor een anonieme brief
heeft gekregen. Het is niet onze
bedoeling de kinderachtige bewe
ringen in deze brief te weerleggen;
wij willen enkel een krachtig pro
test aantekenen tegen deze laffe
wijze van critiek, waarmee de
briefschrijver zich verlaagt tot een
uiterst laaghartig individu.
Wij zijn zelf ook wel eens het
voorwerp geweest van een derge
lijke achterbakse critiek. Wanneer
er eens iets geschreven was dat
niet strookte met de mening van
een bepaalde lezer, dan kwam er
een zeer boze brief met een hele
boel allerminst lieve naampjes, en
dan spuwde (sit venia verbis) de
auteur zijn gal en haalde hij er alle
mogelijke kleine pietluttcrigheden
bij, die niets met de zaak uitstaan
de hadden; wij lazen zo'n brief
vluchtig door en verscheurden
hem; deden niet de minste moeite
ons te verweren, hoe gemakkelijk
dit ook geweest zou zijn.
Het geval waarmee we Zondag
j.l. kennis maakten, is echter van
geheel andere aard en van grotere
importantie, omdat deze brief de
figuur raakte van de ZeerEerw.
Heer Pastoor en omdat het hier 'n
zaak betreft die van groot gewicht
is, in principe althans zeker.
Er schijnen mensen te zijn, die
denken dat de H.H. Geestelijken
van een parochie van de wind le
ven kunnen; dat een kerkgebouw,
dat bovendien veel schade leed
door de oorlog, geen onderhoud
vraagt; die vergeten dat voor een
pastoor, zowel als voor een kerk,
de duurte ook geldt, dat voor hen
de levensstandaard ook aanmerke
lijk gestegen is. Desondanks is het
stipendium, dat men voor een H.
Mis verschuldigd is, omdat de ge
lovigen nu eenmaal in hel onder
houd van hun pastoors en kape
laans moeten voorzien, niet of
slechts met een gering percentage
verhoogd.
Desondanks zijn de prijzen voor
de plaatsen, een van de voornaam
ste bronnen van inkomsten voor
de kerk, met name in v.m. Baard
wijk tot voor zeer kort steeds het
zelfde gebleven.
En de beminde gelovigen, die
zelf toch dagelijks aan hun eigen
beurs ondervinden hoe duur 't le
ven is, en die ook hun inkomen,
al of niet evenredig, omhoog zien
gaan in de wedloop van lonen en
prijzen, blijven rustig 's Zondags
hun armzalige cent (die nu zelfs
voor een kind geen waarde meer
heeft) in het kerkzakje of de schaal
deponeren, en vergeten dat het
gaan naar donkere jaren, voor hen
zijn het permanent donkere dagen,
waaruit ze nog meer dan wij naar
het licht van de vrede verlangen.
Men hoeft niet sentimenteel te
zijn om dit alles eens te overwegen
Integendeel, we zijn in dit opzicht
misschien niet sentimenteel genoeg
tegenover onze medemensen, voor
al niet tegenover hen die ver af
wonen. De mens sluit zich teveel in
zichzelf of in een klein kringetje
op, te weinig bekommerd om 't lot
van anderen. Het eigen hachje is
niet in gevaar, dus het zal nog wel
niet zo'n vaart lopen. Of men kan
zelf buiten schot blijven, wat gaat
mij een ander aan? Zou dit niet
één van de oorzaken zijn dat de
mensheid in zulke ongelukkige om
standigheden verkeert? Wie alleen
vrede zoekt voor zichzelf, loopt veel
gevaar de verkeerde vrede te vin
den en daardoor zijn medemensen
ongelukkig te maken.
Oorlog, noch vrede. Vroeger koos
men tussen beide, tegenwoordig be
staat er iets wat men betitelt als
gewapende vrede of koude oorlog,
eigenlijk belachelijke benamingen,
die evenwel het absurde van de toe
stand scherp weergeven. Het is een
vrede waarin men uit alle macht
wapens smeedt om hetzij op 't ge
schikte moment tot de aanval over
te gaan, hetzij klaar te zijn om een
eventuele aanval te keren. Het is
een oorlog die met het scherpe wa
pen van het woord gevoerd wordt,
dat meer de geest wondt dan het li-
chaam en dieper treft dan het ma
teriële wapen. Dit heet dan koude
oorlog.
En toch stx-eeft men naar vrede,
zowel van de ene als van de andere
kant. Maar hoe verschillend kan 't
Administraties
Belastingen onder leiding van
oud-controleur der belastingen,
Grotestraat 180. Tel. 2475
WAALWIJK
(in gebouw Nederl.
Handelmaatschappij.)
stipendium (weet ge dat dit in het
Nederlands aalmoes betekent) voor
een H. Mis het uiterste minimum
is. Als de parochianen 't inkomen
eens kenden dat een pastoor en
een kapelaan van rijkswege genie
ten
Maar o wee, wanneer de geeste
lijke overheid zeer tot haar eigen
ongenoegen ook zich eens gedwon
gen ziet zich met materiële zaken
in te laten, omdat een kerk en een
geestelijke nu eenmaal niet bestaan
en leven kunnen zonder de nood
zakelijke materiële voorwaarden,
dan ontsteekt men in heilige ver
ontwaardiging, dan wil men niet
redelijk zijn, dan is men blind voor
ieder nuchter feit en doof voor ie
der redelijk argument. Dan zijn er
zelfs, die anonieme brieven schrij
ven.
Dat men ertiek heeft en die ook
uit, is een zeer goede gewoonte in
een democratische maatschappij
als men die verstandelijke en rede
lijke critiek maar wilde luchten op
een goede manier en bij de juiste
personen.
Maar wanneer men volkomen
ongegronde critiek levert en men
uit die critiek op een achterbakse
manier, zonder eerlijk en openhar
tig zijn mening te durven zeggen,
dan bewijst de betreffende persoon
hiermee reeds, dat hij zelf ook niet
overtuigd is van de waarde van
zijn argumenten. Daarom zien we
altijd dat een anonieme brief voor
de schrijver slechts een middel is
om zijn rancune tegen iemand te
kunnen luchten, om persoonlijke
(wraak)gevoelens te kunnen uiten.
Men kan een schyver van een
anonieme brief zonder meer en
priori als laf betitelen en als zeer
klein
En deze wijze van critiek is zeer
misplaatst en allerminst getuigend
van een constructieve geest, die
serieus mee op wil bouwen wal
hem ter harte gaat.
Wanneer iets ons critiek ontlokt
dan betekent dat, dat wij belang
stelling hebben voor hetgeen ons
reden geeft lot opmerkingen dan
zullen wij de juiste methode vin
den om onze opbouwende aanmer
kingen vruchtbaar te doen zijn.
Leveren wy de hierboven ge
wraakte anonieme, laffe en onge
zonde critiek, dan scheppen wij
een sfeer, waarin iedere opbouw
onmogelijk is, en doen wij de goe
de zaak O]) een ernstige manier af
breuk.
Onze democratische maatschap
pij heeft behoefte aan onze critiek,
omdat wij deze maatschappij ma
ken; maar laat onze critiek dan
voortkomen uit een gezonde be
langstelling en uit een streven de
wereld beter te maken.
worden dat het Westen de juiste
weg bewandelt? Het is moeilijk te
beoordelen, daar de vrije wereld
wordt gedwongen het principe
„Wilt ge vrede, bereid u dan voor
op de oorlog" in practijk te bren
gen.
Maar als men het dan toch over
principes heeft, is het geoorloofd te
betwijfelen of de democratie wel
principiëel juist handelt om de vx'e-
de te bereiken. In vele opzichten is
het zelfs gex'echtvaardigd deze vraag
ontkennend te beantwoorden. Im
mers, hoe kan de ware vrede anders
gevestigd worden dan in christelij
ke geest? En dat deze nog lang niet
in alle lagen van de democratische
staten is doorgedrongen wordt da
gelijks in de practijk bewezen.
Daax-om moet het ons ideaal blijven
een christelijke vrede te stichten,
maar moeten we ons voor 't ogen
blik tevreden stellen met een com
promis dat het christelijk element
niet principiëel uitsluit, doch een
zo breed mogelijke basis heeft, om
dat men nu eenmaal moet trachten
samen te werken.
Of het zal lukken? Volledig nooit
zolang niet beide partijen hetzelfde
doel op de juiste wijze nastreven en
het ziet er niet naar uit dat dit in
de naaste toekomst zal gebeuren.
Dit is eigenlijk het tragische van de
doel zijn door een zelfde woord aan- toestand, dat men kan spreken en
geduid. Men kan gerust in de ,,op-
ï-echte vredeswil" van de Sovjets
geloven, als men het maar met hun
interpretatie houdt. Eertijds sprak
men van de Pax Romana; in dezelf
de geest zou men heden ten dage
van de Russische vrede kunnen
spreken. Als men echter het karak
ter daarvan moet afleiden uit het
geen ze ons dagelijks te zien geeft,
geeft het woord vrede toch wel mo
gelijkheid tot zeer uiteenlopende
uitleg. Mag daartegenover beweerd
schrijven over de vrede zoals die
zou moeten zijn, maar dat er geen
uitweg is, als er geen ommekeer
komt. Roeiend met de riemen dié
beschikbaar zijn, kan het Westen
slechts zich wapenen om niet ten
offer te vallen aan de Russische
vrede en ondertussen zich oriënte
ren op de enige ware vrede, de
christelijke, in de hoop dat dit ide
aal eenmaal bereikt aal kunnen
worden.
Drie Kei-ese raddraaiers dodelijk
verwond.
In vervolg op ons kort bericht
van l.l. Mandag vernemen we nog
het volgende
In het Ambonezenkamp „Lunet
ten" te Vught hebben gisteren ern
stige ongeregeldheden plaats ge
vonden, waarbij drie Kei ezen zo
zwaar werden gewond dat voor
hun'leven wordt gevreesd.
Volgens de commissaris der ko
ningin, Prof. de Quay, zou de twist
zijn oorzaak hebben gevonden in
het feit, dat de in het kamp aan
wezige Ambonezen een meer pro-
pressievc politiek voorstaan dan
de eveneens in het kamp aanwezi
ge bewoners der Kei-eilanden, die
voor 't grootste deel katholiek zijn.
De naaste aanleiding van de
twist zou volgens de sociale leider
van het woonoord „Lunetten", de
heer Scheffer, liggen in het feit dat
een Ambonees had verklaard dat
een Keiees was binnengekomen
met een revolver. Op dit gerucht
zou tenslotte een strijd zijn ont
staan, waarbij ongeveer 400 per
sonen waren betrokken en waarbij
zoals gemeld, drie personen ern
stig werden gewond.
Bij het onderzoek, dat gisteren
na de rel door de politie in 't kamp
werd ingesteld, kwam allerlei
moordtuig voor de dag. Tot de in
beslag genomen wapens behoorden
'n handgranaat, messen, klewangs
dolken, terwijl eveneens een boks
beugel werd ontdekt.
De verwondingen, die de zwaar
gewonden, die naar het ziekenhuis
te Vught zijn overgebracht, hebben
opgelopen, werden toegebracht
met messen en klewangs.
Gisteravond weer rush.
Gisteravond laat was de toestand
in het kamp weer rustig en de
meeste bewoners van het kamp
begroetten de burgemeester van
Vught met een vriendelijk „dag,
toewan burgemeester".
Nader moge worden vermeld dat
de meeste inwoners van 't grootste
Ambonezenkamp in Nederland
(4000) zeer rustig zyn en zich in
f
