l
Wijde Wereld
Waalwijkse en Langstraatse Courani
Natia*xaiiihia.
Lening voor Woningbouw
met behulp van industrie.
„Der Freischütz"
J£a>nCng.ódh,atna'i. (3)
De nacht van de Zwarte Hand.
UIT DE
Gemeenteraad Waalwijk sluit
moet de getuigenis worden van het
muzikale kunnen der Waalwijkers
MAANDAG 22 OCTOBER 1951.
Uitgever
YVaalwijkse Stoomdrukkerij
ANTOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week.
DE m m HEI ZUIDEN
74e JAARGANG No. 85
Abonnement
17 cent per week
2.15 per kwartaal
2.40 franco p. p.
Advertentie-prijs
9 cent per m.M.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621
OPGERICHT 1878
SCHOOLSTRAAT 11, KAATSHEUVEL.
TEL. 2121
TEL.-ADRES „ECHO"
Perzië, Egypte, Soedan, Marokko, een reeks namen die in de
laatste weken en maanden hebben aangetoond hoe sterk het
nationalisme leeft in de wereld van vandaag. Voeg daar als ge
wilt bij namen als Indonesië, India, Isiaël, eventueel nog ande
re, en ge ziet hoe grote omvang dit streven naar onafhan
kelijkheid heeft gekregen en hoe snel het zich ontwikkelt. Deze
ontwikkeling is blijkbaar noodwendig en natuurlijk, want waar
ze zich uit gaat zij voort, en niemand die ze kan' tegenhouden.
Met het geestelijk peil van een
volk groeit uit de aard der zaak ook
het gevoel van eigenwaarde. Dat dit
gepaard gaat met een zekere wre
vel of zelfs vijandigheid tegen de
vreemdeling die het bestuur in het
land uitoefent of er een grote in
vloed uitoefent, is logisch. Voogdij
schap van welke aard ook is altijd
een zekere vernedering, vooral voor
iemand die denkt het niet of niet
meer nodig te hebben. Deze persoon
kan zich daarin vergissen, maar dat
verandert aan de situatie niets. De
enige oplossing of, zo men wil, uit
laatklep voor zo'n zelfstandigheids-
gevoel is onafhankelijkheid, koste
wat kost.
Dat dit alles juist in deze tijd ge
beurt, is tot op zekere hoogte zeer
merkwaardig. Juist de landen die
al eeuwenlang onafhankelijk zijn,
komen nu tot de conclusie, moeten
tot de conclusie komen, dat het na
tionalisme ten enen male ontoerei
kend is om de tegenwoordige pro
blemen op te lossen. Zie naar West-
Europa, waar de meeste staten
sinds eeuwen volkomen onafhanke
lijk van elkaar en van anderen hun
eigen politiek hebben bedreven.
Dit gaat niet meer. Steeds dichter
sluiten ze zich aaneen om in onder
linge samenwerking de vraagstuk
ken die deze tijd ter oplossing voor
legt, te bespreken en, zo mogelijk,
inderdaad op te lossen. Wij willen
geenszins beweren dat de nationa
listische tendenzen helemaal de we
reld uit zijn. O nee. Het is eerder
zo, dat men ook in West-Europa nog
veel te veel blijft staan op dat eni
ge standpunt, waardoor men zowel
zichzelf als een ander benadeelt.
Dit is echter evengoed een kwestie
van ontwikkeling en we staan nu
nog pas aan het begin daarvan.
Anderzijds lijkt het dat de lan
den. die wij in het begin noemden,
een „collectief en regionaal natio
nalisme" huldigen. De landen van
het Midden-Oosten hebben zich
nauw aaneengesloten in de Arabi
sche Liga, om daardoor hun invloed
te vergroten. Deze aaneensluiting is
niet alleen op samenwerking ge
richt om de gezamenlijke belangen
te behartigen, zij heeft ook tot op
zekere hoogte een afwerend karak
ter, waarvan vooral Engeland de
dupe is. Door het regionale nationa
lisme trachten de Arabische landen
de Engelse invloed, die daar sinds
jaren overheersend is, te vermin
deren en weg te werken. Zij bren
gen zo iets in practijk als: de Ara
bische landen voor de Arabieren.
Zij zoeken steun bij elkaar wan
neer het doel individueel bereikt
kan worden en men kan er van ver
zekerd zijn dat de Arabische Liga
een machtig bolwerk wordt; doch
ook zij moet met velerlei factoren
rekening houden.
Perzië slaagde er in zijn nationa
lisatieplannen tegenover Engeland
door te zetten daar het te pas
komt is men bereid zelfs dit een
binnenlandse aangelegenheid te
noemen! en hierna meende de
Egyptische regering de kans schoon
ook haar plannen door te zetten.
Wat ze binnenlands inderdaad deed,
doch voor het overige heeft ze tot
nog toe buiten de waard gerekend.
Want inplaats dat Engeland ook
hier het hoofd boog voor hoge
woorden, heeft het 't been stijf ge
houden en versterkingen gestuurd
naar de streek die strategisch van
zo buitengewone betekenis is: de
Suezkanaal-zone. Er schoot de
Egyptische regering, wilde zij geen
openlijk conflict riskeren, niets over
dan te trachten de bevolking, die
zij zelf had opgezweept, in toom te
houden en, zo al niet een toontje
lager te zingen, dan toch zich in
haar acties zeer te beperken. Zij
moet zich nu bepalen tot lijdelijk
verzet, dat het de Engelsen wel las
tig kan maken, echter hen niet tot
toegeven kan dwingen. De Egypti
sche regering wendde zich tot de
Arabische Liga, om van die kant
steun te krijgen, doch de secretaris
generaal heeft verklaard dat dit 'n
zaak is tussen Engeland en Egypte.
Is een nationalisme dat zich in
een dergelijke vorm uit en zo on
doordacht de gevolgen verwaar
loosd, niet wat misplaatst? Vooral
het laatste is van belang. Niemand
zal bestrijden dat het Suezkanaal
in het verdedigingsstelsel voor het
Midden-Oosten en trouwens voor de
verbindingen van een groot deel
van de wereld van eminente bete
kenis is. Egypte wilde het verdrag,
waardoor Engeland tot 1956 troe
pen in de Suezkanaal-zone zou mo
gen legeren, opzeggen. Nu kan men
het toch moeilijk aan iets anders
dan aan een bepaald bedenkelijk
sentiment wijten dat de Egyptische
regering het compromisvoorstel van
Engeland in samenwerking met
Amerika en Frankrijk bruusk af
wees. Volgens dit voorstel zou
Egypte een leidende positie in de
verdediging van het Midden-Oos
ten krijgen. Anderzijds wordt dan
verklaard dat Egypte met 't Wes
ten wil blijven samenwerken. On
dertussen is het vanzelfsprekend
dat Engeland het strategische punt,
dat het daar bezet houdt, tot elke
prijs wil houden en dat het daarbij
op de steun van Amerika en Frank
rijk kan rekenen. Het bewaken van
dergelijke sleutelposities is bij En
geland, dat daarin een eeuwenlan
ge ervaring heeft, nog altijd in vei
liger handen dan bij een land als
Egypte, dat zowel de macht als het
gezag daartoe mist.
Wat schiet er dus anders over dan
te hopen dat de Egyptische regering
van de nationalistische dwalingen
haars weegs terugkeert en er alsnog
in toestemt om met de Britse en
andere Westerse regeringen tot een
compromis te komen, dat haar een
sterke positie verschaft en de ver
dediging van het Midden-Oosten
niet verzwakt. Of het inderdaad tot
een zo gunstige oplossing zal ko
men, is een andere vraag, die niet
zo maar is te beantwoorden. De re
delijkheid zal het dan moeten win
nen van het sentiment en als die
verhouding eenmaal scheef ligt, is
ze niet gemakkelijk te herstellen.
Als laatste punt behandelde de gemeenteraad van Waalwijk in
haar vergadering van Vrijdag j.l. een lening van 400.00.— om
de plannen uit te werken tot het bouwen van woningen met be
hulp van de industrie. Het punt werd in vertrouwelijke vergade
ring behandeld en toen de openbare vergadering heropend
was, verleende de raad B. en W. zonder meer de machtiging.
Over de medewerking van de industrie, waarnaar even voor
de vergadering een schrijven was uitgegaan dat de volgende
morgen voor half tien beantwoord moest zijn, is ons nog niets
bekend.
gen, werden zonder enige discussie
aangenomen.
De wijziging begroting 1951, die
hierna aan de orde kwam en werd
goedgekeurd, betrof wijzigingen in
verband met de in gebruikneming
van het Badhuis op I November a.s.,
met diverse grondaankopen en een
wijziging in de kapitaalsuitgaven,
omdat vooral in verband met de ge
ringe woningbouw minder kapitaal
uitgegeven was dan was geraamd.
Toen een voorstel inzake aan
koop van grond behandeld werd,
spraken de heren Brouwer en Mom
bers over het opmeten van de per
celen, omdat hierbij gebleken was
dat men 24 rrF meer had gemeten
bij het overmeten.
De voorzitter zei dat het gemeen
tebestuur zorg zou dragen dat
steeds de percelen nauwkeurig zou-,
den worden opgemeten.
Hierna werd in vertrouwelijke
vergadering de geldlening bespro
ken van 400.000.—, die nodig was
om de plannen uit te werken tot 't
bouwen van woningen met behulp
van de industrie.
De raad gaf, toen de openbare
vergadering heropend was. zijn
machtiging hiertoe, waarna de ver
gadering gesloten werd.
DE SUBSIDIE AAN DE
BEWAARSCHOLEN.
Deze vergadering stond onder
voorzitterschap van loco-burge
meester Smolders, terwijl de secre
taris, die wegens ziekte afwezig
was, werd vervangen door de loco
secretaris, de heer J. Thijssen.
Na vaststelling van de notulen
behandelde men de Ingekomen
Stukken; hieronder bevond zich een
nota van aanmerkingen van Ged.
Staten op het besluit, waarbij een
geldlening werd verstrekt aan de
K.A.J., afd. Baardwijk; aan deze
vereniging kon geen geldlening
worden verstrekt omdat zij geen
rechtspersoonlijkheid bezat. Dit be
zwaar echter had men nu onder
vangen door de lening te plaatsen
op twee bestuursleden.
Twee raadsbesluiten tot aankoop
van grond werden niet goedgekeurd
door Ged. Staten, omdat de datum
van goedkeuring, 2 maanden na het
besluit, verlopen was. Opnieuw
werden deze besluiten ingediend.
Bij het verzoekschrift van de ge
zamenlijke Besturen der bewaar
scholen in de gemeente Waalwijk
inzake verhoging van gemeente
subsidie, tekende de heer Duyve-
laar aan, dat, wanneer de wettelij-'
ke subsidie-regeling eerder zou zijn
tot stand gekomen, men reeds in
September een verhoogde subsidie
had kunnen geven. Maar nu was
hij het eens met B. en W. Bij de be
groting van 1951 had de voorzitter
gezegd dat deze lage subsidie werd
verleend in afwachting van de wet
telijke regeling. Hij vertrouwde dat
die bij de behandeling van de be
groting 1952 in werking zou kun
nen treden en dat men een hogere
subsidie zou kunnen verlenen.
De heer Brouwer informeerde of
de herbouwingskosten b.v. ter ver
betering van hygiënische toestanden
ook uit deze subsidie bekostigd
moesten worden. Hij bracht onder
de aandacht dat dan de goed inge
richte scholen een zeker voordeel
genoten boven de andere minder
goed ingerichte.
De voorz. antwoordde hem dat
hier geen enkele kleuterschool goed
was ingericht. Hij was overtuigd
van de moeilijke omstandigheden.
De regering was nalatig gebleken
inzake de wettelijke regeling. Maar
het huidige bedrag van de subsidie
was bij de begroting vastgesteld en
men week in beginsel hier niet van
af.
Er was vervolgens nog een besluit
van Ged. Staten binnengekomen,
waarbij goedkeuring werd verleend
aan het uitvoeren van de riolering-
werken aan de Klooster weg; de an
dere werken, betreffende een voet
pad en de verbetering van de weg,
mocht men nog niet uitvoeren.
Bij de vaststelling van een veror
dening betreffende besmettelijke
ziekten maakte de heer Duyvelaar
aanmerkingen op de zinsnede, dat
B. en W., wanneer de aangewezen
geneeskundige verklaard heeft dat
een school gesloten moet worden,
het advies van de inspecteur kun
nen inwinnen onder opschorting
van de uitvoering van de verkla
ring; dit laatste vond hij minder
juist en ook de heer van den Hoven
was deze mening toegedaan.
Na enige bespreking werd beslo
ten de zinsnede „onder opschorting
van de uitvoering van de verkla
ring" te laten vervallen.
Bij het voorstel tot onderhandse
verhuring van een schuur, Laagein
de 14a, aan G. Timmermans, vroeg
de heer Brouwer of men niet in
conflict zou komen met de woning
inspectie; de voorz. echter meende
dat hier geen aanleiding voor was.
De heer Verdoorn wees er op dat
een gedeelte van deze schuur, die
van week tot week verhuurd werd,
als woonruimte was ingericht. Hij
was enigszins bezorgd dat, wanneer
de huur plotseling werd opgezegd,
ook de bewoners ineens op straat
zouden komen te staan.
Dit had de gemeente zelf in han
den, antwoordde de voorzitter, en
zij zou zelf blijven instaan voor
eventuele consequenties.
Bij de vaststelling van de huur
voor de badmeesterswoning, infor
meerde de heer Verdoorn naar het
salaris van de badmeester; dit was
echter hoog genoeg, aldus de voor
zitter, om de huur te kunnen beta
len.
De voorstellen tot het aangaan
van een rekening-courant-overeen
komst en inzake kasgeldvoorzienin-
VOOR HET KIND.
De kinderbescherming is in Neder
land primair, een zaak van het volk
zelf, van de spontaan uit het volks
leven opgekomen instellingen van
verschillende gezindte en kleur.
Naast de overheidssubsidie is al
vele jaren lang de opbrengst van de
kinderpostzegel-actie een welkome
bron van inkomsten voor de particu
liere kinderbescherming.
Sinds enige jaren werkt ook de
oudere schooljeugd onder de leus
„Dóór het kind Vóór het kind
actief mee aan de verkoop van de
bekende kinderpostzegels en prent
briefkaarten. Zo krijgen geestelijk en
lichamelijk gezonde kinderen, die in
het welbeschutte milieu van thuis op
groeien, een prachtige gelegenheid
zich het lot aan te trekken van de
vele zieke, lichamelijk gebrekkige,
geestelijk zwakke en verwaarloosde
kinderen, die onze kinder-tehuizen en
-inrichtingen bevolken.
Ook dit jaar gaat de schooljeugd,
gelijk reeds gemeld, zich weer inzet
ten voor dit werk van naastenliefde,
n.l. van 19 tot 25 October a.s. Van
12 November tot 31 December 1951
zijn de zegels aan alle postkantoren
verkrijgbaar.
Weer zien honderden kinder-instel-
lingen van onderscheiden gezindte
verlangend uit naar het haar toeko
mende aandeel in de opbrengst van
deze nationale actie. Vele instellingen
worstelen met tekorten of worden er
door bedreigd ten gevolge van de ge
stegen kosten van levensonderhoud en
de steeds zwaardere eisen van het
moderne kinderbeschermingswerk.
Mogen de komende maanden weer
het bewijs leveren, dat het lot van
de misdeelde jeugd het Nederlandse
volk ter harté gaat ondanks de on
gunst der tijden!
Alexander I Obrenovitsj, koning van Servië, regeerde als dictator
en verbitterde staatslieden en officieren tegen zich. In de nacht van
10 op 11 Juni 1903 kwam de opgekropte haat tot een uitbarsting
en werd Alexander met zijn gemalin Draga in het Koninklijk paleis
te Belgrado door de saam gezworen officieren van het genootschap
„De Zwarte Hand" vermoord.
Alexander Obrenovitsj, koning van
Servië, is een man met een harde kop.-.
Zo letterlijk als figuurlijk, want later
blijkt dat zijn schedel tweemaal zo dik
is als normaal. Hij heeft bij zijn kroning
de grondwet van Servië bezworen, maar
die al spoedig aan de kant gezet, zijn
ministerraad ontslagen en geheel naar
eigen goeddunken geregeerd.
De kwade genius, die hem daartoe
vooral heeft aangezet, is zijn vrouw,
Draga Milanowitsj, een hofdame van zijn
moeder, op wie hij als jongen reeds ver
liefd was en met wie hij, eenmaal ko
ning geworden, getrouwd is.
Draga is een eerzuchtige intrigante en
ontziet niets of niemand om haar doel
te bereiken. Haar eigen zwager, kolonel
Masin, een hooggeplaatst stafofficier,
heeft ze uit het legér gewerkt. Haar broe'
ders maakten een fabelachtige promotie
en lopen beide in generaalsuniform rond,
één en al opgeblazen aanmatiging. Dit
zet vporal bij de officieren kwaad bloed.
Tegen Oostenrijk!
Daarbij komt, dat het er naar uitziet
dat uit dit huwelijk geen troonopvolger
zal voortkomen. Draga blijft kinderloos.
Wel heeft ze bekend gemaakt, dat ze
zich in gezegende omstandigheden be
vindt, hééft ze zelfs een kinderkamer
doen inrichten, speelgoed gekocht... maar
ook dat is één van haar intrigues. Naar
mate de tijd verstrijkt, blijkt dat het be
richt een fabeltje is en de Serven voelen
zich beetgenomen.
Maar vooral de buitenlandse politiek
van de koning zet kwaad bloed.
In Servië werkt krachtig de Russische
propaganda in de vorm van het Pan-
Slavisme: alle Slavische volkeren op de
Balkan samen met Rusland voor het be-
Sprekend over Weber's Opera „Der Freischütz roept de grote
Duitse componist Richard Wagner uit: „O, mijn heerlijk Duitse
„vaderland, hoe moet ik van je houden, hot veel moet ik voor jou
„voelen, al was het alleen maar, omdat op jouw grond „der Frei-
„schütz" is ontstaan. Hoe moet ik van het Duitse volk houden, dat
„van „der Freischütz" houdt, dat nog in deze tijd gelooft in de
„wonderen van de primitieve dagen, dat nu nog, nu het de man
nelijke leeftijd heeft bereikt, het zoete, geheimzinnige beven voelt,
„die in zijn jeugd zijn hart doorhuiverde... Hoe blij ben ik dat ik
„een Duitser ben...".
Deze uiting van de impulsieve en on
stuimige Wagner, met zijn overgroot
nationale besef moge op ons wel een erg
overdreven indruk maken, wij willen er
alleen maar mee aantonen, dat „der
Freischütz" inderdaad een opera is, die
zich ver, heel ver boven het middelma
tige uitsteekt.
Afgezien van het feit dat wij, vooral
wat de muziek betreft, grotelijks de voor
keur geven aan de Duitsé Opera, boven
de Italiaanse, is toch „der Freischütz"
van Carl Maria von Weber, naar wij
vinden, bij lange niet de geringste in de
grote rij van opera s die de eeuwen door
geschreven zijn. Déze opera is, buiten
beschouwing gelaten 't aardige gegeven,
ontleend aan een Duitse sage, muzikaal
voortreffelijk; de muziek lijkt eenvoudig
en ligt zeer goed in 't géhoor, maar ze is
geschreven met 'n bijna weergaloos tech
nisch raffinement, bijgevolg is de bege
leiding een zeer zware opgave voor de
jonge maar zéér enthousiaste Waalwijk-
se Kamerorkestvereniging.
Wij hebben vorige week eens een re
petitie bijgewoond, benieuwd als wij wa
ren, hoe de zaken er bij zouden staan zo
kort voor de première.
ZEER GROOT ENTHOUSIASME.
En als wij onze indrukken hiérvan
weer moeten geven, dan is het natuurlijk
niet zozeer de bedoeling dat wij onze
mening zeggen over wat we hoorden en
zagen, dat is nog tijd genoeg wanneer
we de première hebben mëegemaakt,
maar wij moeten iets zeggen over het
enthousiasme dat wij opmerkten; wij wor
den hiertoe gedwongen omdat het zo
heel groot en zo weldadig was.
Niet alleen de leden van de Stichting,
die het zakelijke gedeelte in handen
hebben, zijn enthousiast, niet alleen de
heer Anton van Leeuwen, die het Orkest
weet op te slepen naar een hoogte, die
men eigenlijk niet had gedacht te zullen
bereiken, niet alleen de leden van het
orkest, die zich onversaagd door de
moeilijke begeleiding heenwerken en
hiervan hun eerste officiële optreden ma
ken, niet alleen de ziel van allés, Mej.
van Boort, die met buitengewone ener
gie de algemene leiding in handen heeft,
maar ook de dames en heren solisten en
koorleden geven zich allen geheel en
spontaan. Wat er gédacht, besproken,
beredeneerd en gerepeteerd is moeten
worden, zult ge ervaren wanneer ge de
opera ziet opgevoerd, dan zal U duide
lijk worden, dat men nooit zo veel had
bereikt, wannéér daar niet dat enthou
siaste doorzettingsvermogen was ge
weest, welke eigenschap het meest op
de voorgrond treedt, wanneer men ken
nis neemt van de voorgeschiedenis en
wanneer gé de bedoening ziet op de re
petities.
Men heeft heel wat moeilijkheden moe
ten overwinnen, moeilijkheden met de
solisten, met de begeléiding, met de be
lichting, met de costumering; men was
immers niet eerder tevreden, of alles
moest keurig verzorgd en goed toonbaar
zijn; men heeft voor zover mogélijk was,
al deze moeilijkheden opgelost, dank zij
weer de enthousiaste medewerking die
men van alle kant ondervond.
houd van het Christendom en tegen de
Islam. Dit ideaal is niet gehéel vrij van
politieke berekening, want Rusland heeft
sinds eeuwen het oog op de Dardanel-
len en één der Czaren heeft eens gezegd,
dat in Constantinopel de huissleutel van
Rusland ligt.
Ruslands voornaamstë opponent is
Oostenrijk, dat ook op de Balkan ver
steviging yan zijn positie zoekt en dat
doel vooral ten koste van Servië denkt
te bereiken. Terwijl de officieren bijna
zonder uitzondering pro-Russisch zijn,
vérwacht de koning alle heil van toena
dering tot Oostenrijk. Een iedere spelde-
prik, iedere belediging, iedere grondwet
schendende daad van Alexander en Dra
ga doet de koortsthermometer oplopen.
De fatale nacht.
In de avond van de 10e Juni zijn de
officieren, die zich verenigd hebben in
de geheime organisatie „De Zwarte
Hand", in het Casino bijeen. Ze drin
ken zich moéd in. Ze weten wat te ge
beuren staat. In hun midden bevindt zich
een luitenant van de genie, die behoed
zaam tast naar de dynamietpatronen on
der zijn mantel. En wanneer het midder
nachtelijk uur heeft geslagen, geeft de
léider, kolonel Dimitryevitsj, het signaal.
Door de stille straten gaan de half
dronken officieren als schimmen in de
richting van het paleis, dat daar stil en
duister ligt midden in het park. In de
verte klinkt de dreunende stap van sol
datenhet zijn de regimenten, aan
gevoerd door officieren die mee in het
complot zijn en die straks de o.rde in de
stad zullen moeten handhaven.
Hét hek van de paleistuin staat, vol
gens afspraak, open. In het paleis raken
GERECHTVAARDIGD
VERTROUWEN.
Wij zouden graag op U, lezers, het
vertrouwen dat wij hebben in het slagen
van dezé opera, overdragen. Natuurlijk
wij zijn er van overtuigd, na ons bezoek
aan de repetitie, dat er nog wel enkele
dingen te verbeteren zijn, en ook als een
maal de eerste maten van de ouverture,
op Zondag 28 October, worden gespéeld,
zal er nog wel het een en ander aan de
uitvoering mankeren; 't zou dwaas zijn te
verwachten, dat deze derde opera, die
in Waalwijk wordt opgevoerd, geen fei
len méér vertoont. Maar wat we wel
mogen verwachten is: een gave opvoe
ring, waarin voortreffelijk gezongen
wordt en goed geacteerd, een opera
waarvan de begeleiding beter zal zijn,
dan de vorige keren het geval was. Wij
hebben hier het volste vertrouwen in; de
solisten die wij hoorden waren zeer goed,
de koren over het algemeen ook, de be
geleiding eveneens en vooral de mis-en-
scène,.met name van de Wolffsschlucht,
was voortreffelijk.
Maar eigenlijk mogen we hier nog
niets van zeggen, dit mag geen recensie
worden; we wilden echter zo graag al
ler aandacht vragen voor deze Waal
wijkse aangelegenheid, voor dezé mani
festatie waaraan met zo veel liefde en
enthousiasme wordt gewerkt, voor dit
evenement dat een getuigenis moet wor
den van de actieve kunstbeoefening in
Waalwijk.
Wanneer wij dan ons vertrouwen in
het welslagen van deze opvoeringen uit
spreken, hierbij vooral gesteund door het
succes dat de opera's „Martha" en „de
Wapensmid" hier boekten, dan is dit
vértrouwen, ons inziens, volkomen ge
rechtvaardigd en dan durven wij te zeg
gen, dat men het peil van de vorige
opera's ver overtreft, niet alleen waar
het de keuze van dit meesterwerk be
treft, maar ook in de wijzé waarop men
het voor het voetlicht zal brengen.
Het zal een prachtige prestatie zijn
voor de Waalwijkers, om geheel met
eigen krachten, deze opera te vertolken
en wanneer wij daarbij dan bedenken
dat dit nog slechts een bégin is en wat
hieruit nog kan groeien, wanneer men
steeds meer ervaring en routine krijgt,
dan mogen wij hier spreken van een ge
beurtenis, die aller aandacht verdient.
Dezer dagen zal de acté van de Stich
ting Opera Waalwijk worden gepas
seerd, dan is de stichting erkend; notaris
van Gurp heeft graag het beschermheer
schap aangenomen, en de Heer Harry
Bergmans is de zeer actieve voorzitter.
Het bestuur van deze stichting dat uit 7
leden bestaat, die zelf niet aan de opera
meewerken, heeft de zakelijke leiding, en
ook van uit dit oogpunt bekeken is alles
zeer goed georganiseerd.
Wanneer de opera „Der Freischütz"
een succés wordt, en wij raken daar
steeds meer van overtuigd, dan is dit te
danken aan de enthousiaste en eendrach
tige samenwerking van vele ingezetenen
van Waalwijk; laten wij hopen, dat voor
hen de omstandigheden gunstig zullen
zijn voor het vestigen van een schone en
zeer waardevolle traditie.
de samenzweerders in de war, schieten
één van hun eigen mensen neer. Er
wordt teruggeschoten, Dimitryevitsj tui
melt ernstig gewond van de trap, gor
dijnen vatten vlam, een begin van brand
breekt uit. De samenzweerders verliezen
alle zelfbeheersing, vrezen dat hun plan
is verraden, stormen door gangen en
zalen, schietend en schreeuwend: Waar
is de koning?
De slachtoffers.
Alexander en Draga zijn wakker ge
worden door het lawaai en weten ogen
blikkelijk dat het om hun leven gaat. In
nachtgewaad verbérgen ze zich in een
kabinet. Ze horen de schoten, het ge
schreeuw van de samenzweerders.. Dan
wordt het stil. De stem van een adjudant
klinkt en verzoekt hun naar buiten te
komen. De koning stelt lijfsbehoud als
voorwaarde. Hét wordt hem toegezegd.
Dan opent hij aarzelend de deur.
De officieren zien hem staan in zijn
lange witte nachthemd, het kaarslicht
flikkert op zijn kale schedel, de koningin
heeft zich tegen hem aangeklemd. Dan
knalt een schot en Draga zinkt ineen.
Nu is er geen houden méér aan. Als
krankzinnigen werpen de samenzweer
ders zich op het koningspaar, schieten,
slaan en steken. Overdekt met wonden
worden de lijken tenslotte uit het venster
gesmeten, waar ze tot de volgende mor
gen op het gras blijven liggen, ten aan-
schouwe van de verbijsterde burgerij.
Dé zolang opgekropte haat heeft zich op
verschrikkelijke wijze baan gebrokenl
Leve de Koning.
Inmiddels zijn enkele der samenzweer
ders in allerijl naar het nabij de stad ge
legen legérkamp gereden, hebben de ko
ningsgetrouwe officieren neergeschoten
of gevangen genomen en nemen de troe
pen de eed van trouw af op de nieuwe
koning, Peter Karageorgevitsj.
Enkele dagen later doet de nieuwé
vorst, wiens geslacht sinds eeuwen in
bloedveete leeft met dat van de Obreno-
vitsjen, op een wit paard zijn intrede in
Belgrado. Van de handen der officieren,
die de slippen van zijn hermelijnen man
tel dragen, is het bloéd gewassen en zij
schamen zich niet voor hun gewelddaad.
De moord op Alexander en Draga
vormt het voorspel van het drama dat
elf jaren later zal uitbarsten. Want nu
Alexander uit de weg is geruimd en Pe
ter regeert, wéét Oostenrijk in het kleine,
verbeten Servië zijn tegenstander. En in
1914 gaat Wenen met die tegenstander
afrekenen!
(Nadruk verboden). K.
PRESIDENT TRUMAN AAN
KONINGIN JULIANA.
President Truman heeft H. M. Ko
ningin Juliana een uitvoerig antwoord
gestuurd op Haar brief omtrent het
ontheémdenprobleem. De president
spreekt zijn grote voldoening uit over
het schrijven van onze Koningin,
waaruit, zo zegt de president, „zowel
het medelevende hart van een moe
der spreekt, als de diepe belangstel
ling, dié H.M. toont als een Konink
lijk staatshoofd dat verantwoorde
lijk is voor het wél en wee van een
belangrijke natie".
De president der V. S. gaat ver
volgens zeer diep in op de vraag
stukken, die Koningin Juliana aan
roerde.