Waaiwijkse en Langstraatse Couranti
Gr ond wets-w/j z\ging
Wijde Wereld
1
Gemeenteraad Heusden
UIT DE
De verkiezingen in
Amerika.
KORTING OP VERVOERS-
TARIEVEN AAN OUDERS VAN
GROTE GEZINNEN IN BELGIë.
AUTOVERHUURDER VOORT
VLUCHTIG MET HONDERD
DUIZEND GULDEN.
Bespreekt de Herptse schoolkwestie
Het dagelijks leven èn het
dagelijks brood van een musicus
door HEIN JORDANS
Dirigent van „Hef Brabants Orkest'
t.L J'ÜLi
75e JAARGANG No. 25
MAANDAG 24 MAART 1952.
Uitgever
Waaiwijkse Stoomdrukkerij
ANTOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week
Abonnement
2.60 franco p. p.
18 cent per week
speciaal tarief.
2.35 per kwartaal
Advertentie-prijs
10 cent per m.M.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
Bureaus GROTE STRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621
OPGERICHT 1878
SCHOOLSTRAAT 11, KAATSHEUVEL. TEL. 2121
TEL.-ADRES „ECHO"
De Grondwet, die in 1848 haar defi
nitieve vorm kreeg, al werd de grond
slag ervoor al in 1815 gelegd, heeft in
de loop van de ruim honderd jaar dat ze
bestaat, al heel wat wijzigingen onder
gaan. Dat is geen wonder, want de tij
den veranderen en wij veranderen daar
mee, heeft Horatius al gezegd. En aan
gezien de wetten er zijn voor de men
sen, de burgers niet tegen hen, zo
als soms lijkt moeten die nu en dan
ook gewijzigd worden. Als de grondwet
van 1815 nu nog van kracht was, zou
den de kiezers van vandaag met veel
te brengen hebben dan de bur-
dictatoriale staat, al werd
meer in
lezing door de Tweede Kamer aangeno
men. Voor aanvaarding in tweede lezing
een meerderheid van twee-derden
vereist, wat betekent dat het voor een
aantal punten lang niet zeker is, dat ze
er ook dan doorkomen. Dan moet er de
eerste Kamer nog haar oordeel over
uitspreken, wat alles samen het vooruit
zicht biedt dat van de gedeeltelijke her
ziening nog wel het een en ander afge
knabbeld zal worden. Wat blijft er dan
nog over?
Een belangrijk hoofdstuk dat het hele
proces wel met goed gevolg zal doorlo
pen, is dat der buitenlandse betrekkin
gen. Uiteraard moeten er in de Grond-
'n n de wet erkend. wet grotere mogelijkheden geschapen
Sn er If ae tijd blijkbaar niet worden met betrekking tot de verhou-
'n behoefte aan de mensen een rad
voor de ogen te draaien en zijn ware
bedoelingen onder schoon klinkende
woorden te camoufleren. Overigens was
die dictatoriale tendens, ook in een de
mocratische staat, een teken des tij ds en
een reactie op de anarchie van de voor
afgaande periode van de Franse Revo
lutie. Maar, hoezeer die ook een op
stand was tegen de corrupte bovenlaag,
telkens waren het er weer enkelen die
de touwtjes in handen namen en uit
naam van het volk vrijheid, gelijk
heid, broederschap! hun eigen lusten
botvierden.
Ondertussen zouden wij onder de
Grondwet zoals die in 1848 haar beslag
kreeg evenmin tevreden zijn en een hee
eind achterliggen bij de ontwikkeling op
nationaal en internationaal gebied. Van
daar al die wijzigingen, die even zovele
aanpassingen waren. We kunnen ze hier
niet allemaal opnoemen en bespreken;
dat zou trouwens weinig zin hebben. We
herinneren slechts aan de (voor) laatste,
waarbij de verhouding met Indonesië
opnieuw werd geregeld.
Nu is er de laatste tiental jaren in de
wereld zoveel radicaal veranderd, dat
de grondwet weer niet bleek te voldoen,
zo zelfs dat de regering plannen maakte
om een diepgaande herziening te doen
ontwerpen. Zij stelde daartoe een com
missie in, die de kwestie zou bestuderen
en voorstellen indienen. Deze commissie
kon echter niet klaarkomen met haar
omvangrijke taak practisch een nieuwe
grondwet te ontwerpen. Nu wilde de
regering toch voor de verkiezingen van
1952 een tenminste partiële herziening
erdoor krijgen, om de rompslomp van
tussentijdse verkiezingen die bij een
grondwetsherziening nodig zijn, te voor'
komen. Zij bracht dus een aantal voor
stellen van de commissie al vast ter ta
fel, terwijl ze andere terzijde leqde.
Daarover had de Tweede Kamer haar
oordeel uit te spreken.
Afgezien van het Indonesisch debat is
er de laatste jaren geen moeizamer de
bat gevoerd dan de laatste maanden
over deze grondwetsherziening.
Hoe belangrijk ook, deze besprekingen
genieten niet de algemene interesse van
het Nederlandse volk. Voor een groot
deel zijn het technische kwesties, die
weinig aanspreken. 'Een voorbeeld daar
van is de wijziging der buitenlandse be
trekkingen. Heel wat spectaculairder was
het voorstel tot uitbreiding van het aan
tal kamerleden met 50 van de Twee
de Kamer tot 150, van de Eerste Kamer
tot 75. Maar dat muisje heeft nog een
staartje. De populariteit van „De Speel
tuin" zal de Grondwetsherziening wel
nooit beschoren zijn.
Over het geheel krijgt men niet de in
druk dat de regering erg gelukkig is
geweest met haar voorstellen. Of zijn de
volksvertegenwoordigers deze keer voor
al met hun persoonlijke opvattingen
voor de dag gekomen? Want niet alleen
waren de stemmingen tussen de partijen
nogal verdeeld, maar ook waren de par
tijen het in zichzelf niet altijd eens. Ver
der kwam uit de Kamer, bij monde van
prof. Romme, het verlangen tot uiting
dat de mogelijkheid zou worden geopend
tegen revolutionaire volksvertegenwoor
digers maatregelen te treffen. Dit voor
stel was eerder door de regering terzijde
gelegd. De Kamer van haar kant wens
te geen Kamer van Grondwetsherziening
en zo waren er meer controversen, waar
bij minister Beel het lang niet gemakke
lijk had. Voeg daarbij de grote stroom
amendementen die werden ingediend, dan
blijkt er weinig enthousiasme te bestaan.
Het meest verbazingwekkend lijkt wel
dat de uitbreiding van beide Kamers in
gevaar schijnt. Men heeft nu al jarenlang
gehoord dat de volksvertegenwoordigers
overladen zijn met werk, dat ze het niet
aankunnen. Toen is de regering met haar
voorstel tot uitbreiding van het aantal
leden gekomen en nu schijnt de Eerste
Kamer met snode plannen te zitten om
het plan te torpederen. Zij vindt het
blijkbaar niet alleen voor zichzelf niet
nodig, maar evenmin voor haar colle
ga's aan de overzijde van het Binnen
hof. Waarom? De politieke partijen
plukken de wrange vruchten van deze
wending. Zij hadden zich al ingesteld
op een evenredig groter aantal zetels en
hadden daarop uiteraard de verdeling
van hun candidaten gebaseerd. Neder
land staat niet alleen bekend dat het het
saaiste parlement van Europa heeft, het
heeft ook het kleinste. België b.v. dat
minder inwoners heeft, stuurt heel wat
meer afgevaardigden naar Brussel. Als
men nu ook hier te lande de Kamers die
kleine uitbreiding deed ondergaan, dan
zouden de klaarblijkelijk te zware lasten
van de leden verlicht worden en de sa
menstelling van de volksvertegenwoor
diging zou gedifferentieerder kunnen
zijn. Wat heeft onze Senaat toch voor
bezwaren tegen het regeringsvoorstel?
Een aantal wijzigingen is nu in eerste
dingen tot het buitenland. Daartegen be
stond in de Kamer in principe weinig
bezwaar en hoewel er weer een aantal
amendementen aan te pas kwamen, werd
het hoofdstuk aangenomen met alleen de
Staatkundig Gereformeerden, natuurlijk
de communisten en de heer Weiter, te
gen. Deze bevond zich merkwaardiger
wijs meer in dit vreemde gezelschap ge
durende het debat.
Herhaaldelijk is gebleken dat het niet
meevalt van het oude over te stappen
op iets nieuws en wat de een te ver
gaat, gaat de ander niet ver genoeg.
Toch is het vooral in de tegenwoordige
tijd zaak zover mogelijk vooruit te kij
ken, maar misschien is dat ook nooit zo
moeilijk geweest. Nu heeft men hier in
Nederland wel eens de neiging om te
gauw duizelig te worden van hoog' vlie
gen en die indruk krijgt men soms ook
als men de Kamerdebatten over de
Grondwetsherziening leest. 'Radicalisme
b.v. kan funest zijn, maar wanneer ge
bleken is dat iets gevaarlijk is voor de
democratie, kan het toch geen kwaad
om uit de eerste keer een les te trekken
en dan wettelijk de mogelijkheid te ope
nen bijtijds maatregelen te treffen. Om
dat hij daar niet aan wilde, bevond b.v.
de heer Weiter zich bij de bespreking
der bevoegdheden voor het burgerlijk
gezag tijdens een noodtoestand, in het
communistische kamp, tegen wier verra
derlijke praktijken die bevoegdheden
moeten kunnen worden verleend.
Gaat men zo te werk, dan blijft men
altijd achter de ontwikkeling aanhinken
en kan het gebeuren dat een maatregel
die getroffen moet worden, wordt tegen
gehouden omdat men heeft verzuimd met
de Ontwikkeling mee te gaan. Het is te
hopen dat de volksvertegenwoordiging
dit in het oog houdt.
EISENHOWER BEDENKT ZICH.
„Het stijgende aantal medebur
gers, die op mij bun stem uitbren
gen om mij candidaat der Republi
keinse partij te maken, dwingen
mij, mijn positie en mijn genomen
besluit opnieuw in overweging te
nemen". Deze verklaring werd af
gelegd door generaal Eisenhower,
die er aan toevoegde verrast te zijn
door het resultaat van de voorver
kiezingen in Minnesota, waar, zo
zei de generaal, „velen nogal moei
te hadden met mijn naam."
Na de verklaring van Eisenhower
zijn zijn aanhangers er van over
tuigd, dat de generaal in Mei of Ju
ni triomfantelijk naar de Verenigde
Staten zal terugkeren.
In zijn vacantie-verblijf in Key
West (Florida) heeft president Tru
man verklaard, dat het Eisenhower
vrij staat naar Amerika terug te
keren, wanneer hij dit verantwoord
acht. Truman voegde er aan toe, dat
de generaal knap werk deed en dat
hij zelf het best kan beoordelen
wanneer het veilig is zijn post te
verlaten.
ZUID-AFRIKA
RASSENWET VAN
MALAN VERWORPEN.
Het Zuid-Afrikaanse Hof van Ap
pèl heeft beslist dat één van de
meest ingrijpende rassenwetten van
premier Malan in strijd is met de
grondwet van de Unie. Met alge
mene stemmen werd door de jury,
bestaande uit vijf rechters, ver
klaard, dat de wet op de beperking
van het stemrecht van kleurlingen
van nul en gener waarde is. Het
hof heeft de regering veroordeeld
tot betaling van de kosten van het
appèl dat door vier kleurlingen aan
hangig was gemaakt.
Naar het K.N.P. te Brussel ver
neemt, heeft Koning Boudewijn van
België op voorstel van de Belgische
minister voor het Verkeer, Dr. P.
W. Segers, een besluit uitgevaar
digd. waarbij aan ouders, die op een
bepaald ogenblik tenminste vier
kinderen beneden de leeftijd van 21
jaar in leven hadden, een levens
lange vermindering van 50% op de
gewone tarieven van de openbare
autobusdiensten wordt toegekend
Minister Segers heeft dit besluit be
kend gemaakt in een schrijven aan
de Bond van Kroostrijke Gezinnen
te Brussel, welke Bond reeds lang
actie voerde om deze korting op de
vervoerstarieven te verkrijgen.
UNO-COMMISSIE KRIJGT GEEN
TOEGANG TOT SOVJET-ZONE.
De minister-president der Ooste
lijke zone, Grotewohl, verklaarde
dat de commissie der Verenigde
Volkeren, die de mogelijkheid van
vrije verkiezingen in Duitsland on-
-derzoekt, niet in de Oostelijke zone
zal worden toegelaten. Grotewohl
verklaarde op een vergadering van
5000 leden van de communistische
jeugdorganisatie, dat Oost-Duits-
land een ingrijpen van de commis
sie der UNO in Duitse aangelegen
heden verwerpt. Wie de democratie
in Oost-Duitsland wil onderzoeken,
aldus de minister-president, hij kan
de Russische grondwet en de voor
stellen van de Oostelijke zone voor
een verkiezingswet voor geheel
Duitsland bestuderen. „Wij heb
ben", zo besloot Grotewohl, „geen
behoefte aan een commissie die be
staat uit een Nederlander, een IJs
lander, een Braziliaan en een Pa
kistaner, omdat niet zij, maar de
Duitsers kiezen moeten".
DE BINNENLANDSE RUST
EN VEILIGHEID.
Vorige week begon de Kamer met de
behandeling van het wetsontwerp tot 't
verlenen van buitengewone bevoegdhe
den voor het burgerlijk gezag.
De wet schept de mogelijkheid de toe
stand van verhoogde waakzaamheid in
te stellen. Dit geschiedt door de Kroon,
op voordracht van de minister-president.
Gedurende deze toestand handelen de
commissarissen der Koningin en de bur
gemeesters in overeenstemming met de
aanwijzingen van de minister van bin
nenlandse zaken. De minister kan althans
films verbieden. De commissaris der Ko
ningin en de burgemeesters zijn bevoegd
het vertoeven in de open lucht te ver
bieden aan personen, ten aanzien van
wie vermoeden bestaat, dat zij de open
bare orde, rust en veiligheid in gevaar
zullen brengen. Bepaalde verblijfplaatsen
of terreinen kunnen worden verboden.
De minister is bevoegd beperkingen te
bepalen voor het uitgeven van drukwer
ken. De burgemeesters krijgen de be
voegdheid voor het verbod van vergade
ringen. Er worden bevoegdheden gege
ven voor fouillering en huiszoeking.
De minister van binnenlandse zaken
is bevoegd de handhaving van de open
bare orde, rust en veiligheid geheel of
gedeeltelijk tot zich te trekken of daar
mede geheel of gedeeltelijk een ander
orgaan van burgerlijk gezag te belasten.
De minister krijgt bovendien bevoegd
heid stukken, toevertrouwd aan post of
andere instellingen van vervoer in beslag
te nemen, te openen of te vernietigen.
Internering.
De minister van binnenlandse zaken
en, indien onverwijld ingrijpen noodza
kelijk is, de commissaris der Koningin zijn
bevoegd iedere persoon, tegen wie ern
stig vermoeden bestaat, dat hij de open
bare rust, orde en [veiligheid in gevaar
zal brengen, te doen interneren.
De communisten en de heer Weiter
verklaarden zich tegen het voorstel. De
andere vertegenwoordigers verklaarden
zich al of niet met voorbehoud voor het
ontwerp.
55.000 WONINGEN IN 1953.
Bij de behandeling van de begroting
van wederopbouw en volkshuisvesting,
die door de Eerste Kamer z.h.s. is aan
genomen, is nog eens met eensgezind
heid van alle sprekers gewezen op het
feit, dat er iets niet in orde is met de
huur- en kostprijs.
Minister In 't Veld deelde mede, dat
het aantal van 55.000 woningen in 1953
hopelijk bereikt zou zijn. Tegen de motie-
Andriessen op 50000 woningen in 1952
behoefde de regering geen bezwaar te
maken, omdat zij reeds een plan in uit
werking had, dit aantal te bereiken. Dit
jaar zullen 40.000 a 50.0000 woningen
gereed komen.
De huur van oude woningen dient vol
gens de minister met 50 procent boven
de vooroorlogse prijs verhoogd te wor
den, de huur van nieuwe woningen met
60 ia 70 procent. De moeilijkheid zit ech
ter in de compensatie voor deze huur
verhoging.
DE MOORD OP HET ZEEUWSE
BOERTJE.
De weduwe Johanna Goense uit
Zierikzee, die er van verdacht wordt
in 1946 het „Zeeuwse boertje" Kees
je Schreurs in haar vroegere wo
ning te Bergen op Zoom te hebben
vermoord op zijn tachtigstè verjaar
dag, heeft vorige week voor de Bre
dase rechtbank volledig ontkend
iets met het neerslaan van de oude
man te maken te hebben gehad.
„U bent even leugenachtig en be
drieglijk als het reclasseringsrap-
port dat van u zegt", voegde de pre
sident, mr. Bisschop Boele, haar toe.
De morgenzitting had nog eens
de feiten horen opsommen waarop
de dagvaarding tegen de vrouw
steunde. De oude Schreurs, door
toevallige omstandigheden met de
familie Goense in aanraking geko
men, gaf de vrouw honderd gulden
om wat kleren voor hem te kopen
en leende haar de zilveren gespen
van zijn Zeeuwse costuum, die zij
hem vroeg met carnaval te mogen
dragen. Schreurs zag zijn bezit nooit
terug en dat was geen wonder, want
de vrouw maakte schulden en stal.
Haar slechte gedrag was een voort
durende bron van ergernis voor
haar man, een zeer gezien wacht
meester der rijkspolitie te Halste
ren. Toen Schreurs op zijn tachtig
ste verjaardag, 26 Augustus 1946, de
vrouw zijn geld terug vroeg en haar
dreigde haar man in het geval te
zullen betrekken, sloeg verdachte
hem neer met de gummiknuppel
van haar man en wist de wacht
meester later te bewegen haar te
helpen haar daad te verbergen. Sa
men borgen zij 't ontzielde lichaam
enige dagen op in een kast en wier
pen het vervolgens in een beerput
achter het huis. Eerst in 1951 ont
dekte de gemeentepolitie van Ber
gen op Zoom stoffelijke resten.
Voor de rechtbank ontkende zij
bij de moord aanweizg te zijn ge
weest, aldus alle schuld werpend op
haar echtgenoot, die enige maanden
na de gewelddadige dood van het
„Zeeuwse boertje" plotseling over
leed.
Niettemin eiste de rechtbank 10
jaar gevangenisstraf met aftrek en
ter beschikking stelling van de re
gering.
MOTORRIJDER TE TILBURG
GEDOOD.
Op de Ringbaan-West te Tilburg
is vorige week de 27-jarige motor
rijder A. v. d. Linden bij een bot
sing met een vrachtauto om het
leven gekomen. Zijn duo-passagier
liep een hersenschudding op.
Op de Ringbaan-Zuid werd een
wielrijdster door een auto aangere
den. Met een beenbreuk moest zij
in het ziekenhuis worden opgeno
men.
GRATIEVERZOEK AFGEWEZEN.
Albrecht en Pieters terechtgesteld.
De minister van Justitie deelt
mede, dat aan de Duitser W. A. Al
brecht, tot de doodstraf veroordeeld
bij sententie van het Bijzonder Ge
rechtshof te Leeuwarden, en aan
de Nederlander A. J. Pieters, tot de
doodstraf veroordeeld bij arrest van
de Bijzondere Raad van Cassatie,
geen gratie is verleend. De twee
vonnissen zijn inmiddels voltrok
ken. De doodstraffen, opgelegd aan
de Duitsers F. Frankenstein, B. G.
Haase en F. Bellmer, zijn bij wijze
van gratie veranderd in levenslange
gevangenisstraf.
De Amsterdamse centrale recher
che onderzoekt op het ogenblik een.
van de grootste zwendel-affaires
met auto's. De 39-jarige eigenaar
van een autoverhuurbedrijf en rij
school in de Den Texstraat te Am
sterdam, Hendrik Grift, is er, in
gezelschap van zijn vrouw, met ver
moedelijk honderdduizend gulden
vandoor. Dit geld is de opbrengst
van tenminste achttien auto's en
dertig bromfietsen, die niet zijn ei
gendom waren, maar voor 't groot
ste deel toebehoorden aan andere
autoverhuur-inrichtingen.
Openbare vergadering van de Raad
der gemeente Heusden op Donderdag 20
Maart 1952 des avonds om half acht.
Aanwezig alle leden.
Bij de ingekomen stukken is o.m. een
schrijven van Ged. Staten, betreffende
het in de vorige vergadering genomen
raadsbesluit tot het aanschaffen van een
toga voor de ambtenaar van de bur
gerlijke stand. 'Ged. Staten menen dat in
deze tijd van uiterste soberheid het aan
schaffen van een toga onverantwoord is.
Maar daar aan huwelijksplechtigheden
zoveel meer cachet gegeven wordt, wan
neer de ambtenaar van de burgerlijke
stand in toga verschijnt, wordt op voor
stel van B. en W. dit raadsbesluit ge-
handhaaft.
In het verslag van de schoolartsen-
dienst komt voor, dat 'het verdwijnen van
de school te Herpt als een winst be
schouwd kan worden. De heer V. Herpt
zag dit gaarne meer omschreven. De
voorzitter verwijst hem hiervoor naar
de betreffende instantie.
Op een verzoek van de K.A.B. om
ontheffing en restituëring van de ver
makelijkheidsbelasting van de door de
K.A.B. op 13 Januari j.L gegeven uit
voering, welke door een zeer geringe
opkomst van betalend publiek, tot na
deel van de K.A.B. is geworden, vinden
B. en W. het gevaarlijk in te gaan,
daar er dan in de toekomst ook door
andere verenigingen wel eens misbruik
van gemaakt kan worden. Zij stellen
daarom voor op dit verzoek afwijzend
te beschikken.
Met veel bewoordingen ondersteunt
de heer Dekkers dit verzoek. Ook de
heer van Herpt laat zich niet onbetuigd
en stelt voor om de verordening op de
vermakelijkheidsbelasting zodanig te wij
zigen, dat de standsorganisaties, wan
neer die iets doen ter versterking van
hun kasmiddelen, vrijgesteld worden van
vermakelijkheidsbelastingen.
'Wanneer de verordening in die zin
zou worden gewijzigd, zou men zich,
volgens de voorzitter, in ieder geval toch
niet tot de standsorganisaties kunnen
beperken.
Ook de heer te Vruchte pleit voor de
K.A.B. De heer Verschuur daarentegen
is het met de voorzitter eens. Het voor
stel van B. en W. wordt tenslotte in
stemming gebracht, waarop met 4 tegen
3 stemmen dit voorstel wordt verwor
pen.
Punt 4 van de agenda, wijziging van
het reglement op het bestuur en beheer
der Godshuizen van Heusden en van 't
reglembent voor het Burgerlijk Armbe
stuur van Herpt c.a. wordt Aangenomen.
Punt 5. Wijziging van de Algemene
Politieverordening, wordt aangehouden
tot een volgende vergadering. Hierin
kwamen een paar punten voor waarte
gen enkele leden van de raad bezwaar
hadden, o.a. was er de heer v. Herpt
niet mee ingenomen dat hij, wanneer hij
zich in de schuur of sal bevond niet
meer zou mogen roken; dan moet vol
gens hem het op straat roken van siga
retten ook verboden worden, daar dit
ook brandgevaar oplevert. De heer Dek
kers verzette zich tegen de bepaling dat
het strafbaar is, wanneer een hond door
zijn geblaf of gejank hinderlijk is voor
zijn omgeving, temeer omdat het tevens
verboden is tussen 23 uur en 5 uur een
hond los te laten. Volgens hem zal het
weinigen lukken een jankende hond wan
neer die aan de band moet blijven, voor
al in deze tijd van 't jaar, stil te krijgen.
Punt 6. Aanvulling van het Algemeen
ambtenarenreglement, wordt aangeno
men.
Punt 7- Gezien de exploitatiebegroting
voor de Verbouwing van de voormalige
bijzondere school te Herpt, vraagt dé
heer Dekkers of het niet beter is een of
andere industrie in dit gebouw onderge
bracht te krijgen.
De heer Verschuur vindt het mooi dat
B. en W. er naar streven de leemte in
de woningnood wat aan te vullen, maar
vindt dit ook een kostbaar geval. Spr.
zag ook liever industrie of iets dergelijks
in dat gebouw ondergebracht.
De heer van Herpt vraagt of de voor
zitter meent dat er in de toekomst geen
mogelijkheden meer zullen komen, om de
school weer in gebruik te nemen; vol
gens spr. was dit zeker wel het geval.
Door een persoonlijk onderzoek door
hemzelf ingesteld, was gebleken dat in
in Herpt-Hedikhuizen op het ogenblik
117 leerplichtige kinderen zijn, waarvan
het merendeel der ouders er voor is dat
de school in Herpt weer wordt opge
richt. Hij vraagt zich af of het niet ge
vaarlijk is dit gebouw aan zijn oor
spronkelijke bestemming te onttrekken.
De voorzitter vindt het meer gewenst
om één grote school te hebben, dan 2
scholen waarvan de leerkrachten steeds
wisselen. Ook is het volgens de voorzit
ter algemeen 'bekend dat het tussen Herpt
en Hedikhuizen niet goed botert, zodat
de kinderen uit Hedikhuizen toch weer
naar een andere school zouden gaan,
hetgeen weer een tekort aan leerlingen
zou opleveren. Ook vindt de voorzitter
het niet mogelijk dat 7 klassen door 2
leerkrachten onderwezen, voldoende on
derricht zouden krijgen.
De heer v. Herpt heeft, zo zegt hij,
met een onderwijsspecialist gesproken,
die verklaarde dat het heel goed moge
lijk is een school met 7 klassen door 2
leerkrachten een goede opleiding te ge-
1 ven. De voorzitter zegt nogmaals dat
dit niet mogelijk is, waarop de heer v.
Herpt vraagt of de voorzitter soms ook
specialist is op onderwijsgebied.
De heer Dekkers kan Zich met het
standpunt van de. heer ,v. Herpt wel
enigszins verenigen, maar dan moet er
in ieder geval zekerheid verkregen wor
den van de betreffende geestelijken uit
Herpt en Hedikhuizen en moet er rijp
overleg worden gepleegd met de bevol
king. Om nu een school af te breken
om daarna 'n andere school te bouwen,
daar ziet spreker ook geen voordeel in.
De voorzitter stelt voor het voorstel
van B. en W. 'aan te houden en te pro
beren een koper te vinden voor dit ge
bouw, hetgeen door de raad wordt 'aan
genomen.
Punt 8. Aangenomen wordt de wijzi
ging begroting Godshuizen 1951.
Punt 9. Reclames schoolgeld; deze
worden in besloten vergadering behan
deld. 1 I
De voorzitter sluit hierna de verga
dering met het gebruikelijke gebed.
Wat doen Uw musici overdag? Kunt
U zorgen voor een passend dinerrauziek-
je? 'Dit zijn slechts twee der talloze vra
gen, die op onze non-stop tour door
Brabant dikwijls aan mij gesteld worden.
En het zijn heus niet de onontwikkelden,
die deze vragen stellen, maar wel op 't
gebied van ^ymphonische orkestmuziek
blijkbaar onwetenden.
In ieder geval zijn het 'belangstellen
den. Voor deze nu wil ik gaarne enkele
regels schrijven over de samenstelling
van een orkest, de werkwijze daarvan
en over de leefwijze van een orkest
musicus.
Ik begin gemakshalve bij het laatste
onderwerp. Meestal op zeer jeugdige
leeftijd voelt een kind zich aangetrokken
tot muziek. Het milieu geeft dan dikwijls
de doorslag aan de beroepskeuze.
Instrumentalisten kiezen al zeer jong
hun bepaalde richting en na enkele jaren
Gymnasium of H.B.S. volgt de oplei
ding voor het toelatingsexamen Conser
vatorium. Na gemiddeld vijf jaar wordt
dit diploma behaald en dan volgt de
specialisering. De een wordt solist, de
ander dirigent en weer anderen paeda-
goog of orkestmusicus. De combinatie
der beide laatsten is vrij algemeen.
Na een proefspel, dat wordt afgeno
men door de dirigent, geadviseerd door
de eerste krachten van het orkest, kan
de jonge beroepsmusicus in een orkest
worden geplaatst. Maar dikwijls zijn er
tienmaal zoveel sollicitanten als plaat
sen. Toch is het in Nederland zo, dat
geen enkele werkelijk goede instrumen
talist werkloos behoeft te zijn.
Maar naast technisch en artistiek
kunnen is voor mij het karakter, de per
soonlijkheid, een zeer belangrijke factor.
De beste kunstenaar behoeft niet altijd
het beste karakter te zijn. En in een
orkest is een rotte appel funest.
Nu heeft het bestaan voor de meeste
musici vaste vorm aangenomen. Iedere
ochtend orkestrepetitie en meestal vier
concerten in de week. Natuurlijk is het
werkschema oneindig variabel. Vaak zijn
er 's middags jeugdconcerten. Des Zon
dags is er bijna altijd concert, zodat een
andere dag in de week de zgn. vrije
dag wordt. In Het Brabants Orkest is
de dienst nog zwaarder dan in andere
orkesten, omdat wij tenminste 90 van
onze concerten buiten onze standplaats
geven en ier dus altijd langere of kor
tere busreizen aan verbonden zijn. Bo
vendien geeft een grote kern van ons
orkest nog talrijke kamermuziekconcer
ten, die buiten de ochtendrepetities moe
ten worden voorbereid. Op de vrije mid
dagen heeft de kunstenaar zijn tijd hard
nodig om zijn technisch kunnen op peil
te hóuden. En, omdat de van over
heidswege vastgestelde norm voor ho
norering van 'een orkestmusicus onaan
vaardbaar laag is, moet hij met het ge
ven van lessen of het dirigeren van har
monie- en fanfarecorpsen .geld bijverdie
nen om in het levensonderhoud van zich
zelf en zijn gezin te voorzien. Ook de
zgn. periodieke verhogingen zijn zo laag,
dat ik me zou schamen bedragen te noe
men. Maar ja, Kunst is nu eenmaal
nooit rendabel en als men dit beroep
kiest, weten de meesten, dat ze meer ide
alist dan materialist moeten zijn.
Toch blijf ik hopen dat de naaste toe
komst een drastische verbetering brengt,
want de eisen aan kunnen èn uithou
dingsvermogen zijn hoog.
Teneinde een idee te geven van de
eisen, die aan het orkest gesteld wor
den, volgen hier enkele cijfers over 'het
eerste seizoen (19501951).
Het Brabants Orkest gaf in 26 Bra
bantse Gemeenten 52 gewone avondcon
certen, 17 volksconcerten, 22 jeugdcon-
certen en kwam 32 maal op het podium
voor begeleidingen. In totaal dus 123
maal.
Daarnaast gaf de Kamermuziékgroep
16 avondconcerten in 10 Verschillende
gemeenten en 16 schoolconcerten in 5
verschillende gemeenten, In totaal trad
Het Brabants OrkeSc dus reeds in dit
eerste seizoen 155 maal op.
In 48 concerten traden 19 solisten op,
waaronder 8 l'eden van het orkest en 5
andere solisten uit Brabant.
Buiten de kamermuziek werden in dit
seizoen 76 werken uitgevoerd, waarvan
11 werken van Nederlandse componisten.
Ieder publiek wil iedere avond (155
maal per jaar) het beste en wij kunnen
niet anders als steeds weer het beste,
wat in ons is, geven. De zakelijke lei
der regelt de concerten en alles wat
daarmee samenhangt en dat is enorm
veel. Ik noem slechts het feit, dat Het
Brabants Orkest in het thans lopende
seizoen in meer dan 30 gemeenten één
of meermalen concerteert.
De dirigent stelt de programma's sa
men, leidt de repetities, zoekt de solisten
uit en het Bestuur beheert het geheel in
de grote lijn.
Met deze regels hoop ik LI iets nader
gebracht te hebben tot en U meer in
zicht verschaft te hebben in de werk
zaamheid van Uw Brabants Orkest.
