I
Wijde Wereld
President Eisenhower.
MENKES
Waalwijkse en Langstraatse Courant
Instituut voor Onderzoek
en Voorlichting (I. O. V.)
Katholiek Nederland dankt veel aan hem.
UIT DE
HOEST? m
50 Jaar geleden stierf Schaepman.
riu nog maar
'n scheut of 'n steek...
Jos. v. d. Lee en Zn. 7
VRIJDAG 23 JANUARI 1953.
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
ANTOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week
DE ECHO HET ZUIDEN
i
76e JAARGANG No. 7
Abonnement
18 cent per week
2.35 per kwartaal
ƒ2.60 franco p. p.
Advertentieprijs
10 cent per m.m.
Contract-advertenties
speciaal tarief
Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621 OPGERICHT 1878.
SCHOOLSTRAAT 11, KAATSHEUVEL TEL. 2121
TELEGR.-ADRES„ECHO"
„De Echo van het Zuiden" van 22 Januari 1903 stond niet alleen in de
vertolking van de treurnis om het overlijden van Mgr. Dr. Herman
Schaepman, die de dag te voren in Rome was gestorven. Verre van daar,
zelden is in geheel Nederland een sterven zo betreurd, zelden heeft men
zo uiting gegeven aan de waardering voor een persoon, zelden ook heeft
een persoon zoveel tegenwerking ondervonden, als Dr. Schaepman.
Dezer dagen herdenkt in het bij zonder Katholiek Nederland zijn sterven,
en ziet men hem nog zoveel te meer als de grote katholieke emancipa
tor, die het isolement waarin zijn geloofsgenoten leefden doorbrak, dië
hun de plaats wees en gaf waarop zij in het politieke en het gehele
openbare leven aanspraak konden maken, Schaepman, die we den
ken hier in deze dagen bijzonder aan ook de staatkundige eenheid
der Nederlandse katholieken bewerkstelligde.
STAATSMAN REDENAAR
JOURNALIST DICHTER.
Hermanus Johannes Aloysius Maria
Schaepman werd 2 Maart 1844 te Tub-
bergen, waar zijn vader burgemeester
was, geboren. Na pro-gymnasiale studies
te Oldenzaal bereidde hij zich te Kuilen
burg voor op het ontvangen van de H.
Priesterwijding, welke wijding hem op
15 Augustus 1867 werd toegediend.
Gedurende kortere tijd was hij werk
zaam op het bureau van het Aartsbis
dom, terwijl hij tevens belast was met
een gedeelte van de zielszorg in de Ca-
tharina-parochie te Utrecht; intussen
vertoefde hij ook nog te Rome waar hij
deelnam aan het Vaticaans Concilie en
studeerde, tot hij in 1869 tot doctor in
de Theologie werd bevorderd.
Werkte hij tijdens zijn verblijf te Ro
me reeds mee aan „De Tijd", op ver
zoek van Mgr. Smits, de oprichter en
toenmalige hoofdredacteur, wordt hij na
zijn terugkeer redacteur, en later, als
Mgr. Smits in 1872 sterft, wordt hij op
genomen in de hoofdredactie. Ondertus
sen was hij ook professor in de Kerkge
schiedenis aan het groot seminarie te
Rijsenburg, redigeerde hij met Dr Nuy-
ens het katholieke tijdschrift „De Wach
ter", dat later „Onze Wachter" zou he
ten, terwijl hij ook schreef en sprak
voor het St. Bernulphusgilde.
Van dagbladschrijver ontwikkelt hij
zich tot politicus, via zijn kranten gaat
hij zich bemoeien met het politieke le
ven en stelt hij de gedragslijn voor de
Katholieken vast; met name ijvert hij
zeer voor het bijzonder onderwijs en
richt een geruchtmakend adres aan de
Staten-Generaal, terwijl hij ook reeds
pleitte voor een Centrum-partij, hetgeen
teenwees naar de coalitie, het samen-
gaan dus van Protestanten en Katho
lieken in politicis tegen het liberalisme.
Op 6 Juli 1880 wordt hij lid van de
Tweede Kamer voor het district Breda;
zijn journalistieke arbeid als zodanig
heeft afgedaan al blijft hij nog aan di
verse kranten en vooral ook aan „zijn"
blad het Centrum, zijn medewerking ver
lenen; nu wordt hij de politicus, de on
versaagde moedige talentvolle pleitvoer-
der voor de Nederlandse Katholieken en
zijn persoonlijkheid was te groot dan dat
hij zich liet weerhouden door het grote
minderwaardigheidsgevoel dat de ka
tholieken in die dagen kenmerkte, door
de tegenwerking die hij uit het eigen
kamp ondervond.
VADERLAND EN MOEDERKERK
ONTMOETTEN ELKAAR.
Ter kenschetsing van Schaepman's po
sitie in het katholieke leven van die da
gen, ter kenschetsing' ook van zijn grote
betekenis kunnen we niet beter doen,
dan de woorden aanhalen die Prof. Dr.
Gerard Brom dezer dagen in „De Tijd"
schreef
„Evenals de paedagogie is de politiek
immers nog eerder een kunst dan een
wetenschap; en het werd de grootheid
van Schaepman de weg te wijzen met
een vooruitziende igeest, die wel op ei
gen intuïtie moest vertrouwen. De (ge
schiedenis heeft hem achteraf gelijk ge
geven en zijn laatste jaren werden niet
algemene erkenning beloond, maar de
baanbreker waagde zich lang vooruit
onder het bedenkelijk hoofdschudden en
de heftige protesten van geloofsgenoten,
die enkel veilig dachten te zijn, wanneer
ze angstvallig de theorieën van een
vorig geslacht als een van buiten ge
leerde les herhaalden. De vorming van
nieuwe begrippen, het openbreken Van
erfelijke vooroordelen, het verzekeren
van kontakt naar buiten en kritiek naar
binnen, daarin bestaat de eigenlijke wer
king van Schaepman. Met hem begon
de moderne periode waarin Vaderland
en Moederkerk elkaar ontmoesten. Hij
wist tussen Kerk en natie te bemiddle-
len, omdat hij leen kracht voor beide
betekende en de eerste geestelijke was,
die populair werd boven de Moerdijk
Zo schreef Gerard Brom, de man die
de lijn die Thijm, Broere en Schaepman
trokken doortrekt tot in onze tijd en in
deze gestalte en tegen deze achtergrond
moeten wij Schaepman zien als hij, on
danks alle tegenstand van bekrompen en
te weinig ver vooruitziende geloofsge
noten en andersdenkenden, strijdt met al
het vuur dat in 'hem is en dat kon
branden voor het bijzondere onder
wijs, voor de leerplichtwet, voor de
dienstplichtwet; als 'hij als katholieke
priester toenadering zoekt tot de chris
tenen in de AntirRevolutionaire partij en
dit streven bekroond ziet als in 1901
een christelijk ministerie wordt gefor
meerd, het eerste in Nederlands parle
mentaire geschiedenis.
En elke toenadering tot de anders
denkenden mocht in de ogen der geloofs
genoten als een zekere geloofsafval be
schouwd worden, Schaepman ging zijn
eigen weg vertrouwend op eigen inzicht
en intuïtie, met een niet te intimideren
moed.
KATHOLIEKE POLITIEKE
EENHEID.
In de tijd dat Schaepman zijn machtig
geluid liet horen en met een voortreffe
lijk redenaarstalent de mensen wakker
schudde, moet dit een ware wekroep
zijn geweest. Wij schreven al, de ka
tholieken van die tijd leden aan een min
derwaardigheidscomplex, veroorzaakt
door een onderdrukking en een achter
uitstelling van eeuwen, dat hen deed be
rusten in een positie van tweede-rangs
burger, en in een niet meetellen op po
litiek en staatkundig terrein. Schaepman
is het geweest die hun het bewustzijn als
katholiek heeft bijgebracht, omdat hij
zich zelf zo zeer bewust was van de
grootheid van het geloof. Hiervan heeft
hij gezongen in zijn gedichten, hiervan
heeft hij getuigd in zijn klinkende rede
voeringen, hiervan heeft hij vooral ge
tuigenis afgelegd in de daad. En de ka
tholieke kracht in de volksvertegenwoor
diging heeft hij gebundeld, de katholieke
stem in de Tweede Kamer heeft hij tot
een stem gemaakt die willens nillens om
de aandacht vroeg en wier gezag erkend
moest worden.
Maar straks vzeet U zich geen raad
meer van de slopende Rheumatksche
pijnen.
Begin daarom vandaag de beproefde
Kruschen kuur. De zes minerale zouten
van Kruschen geven Uw bloedzuiveren
de organen nieuwe kracht en energie.
Onzuiverheden in Uw bloed worden
verdreven en daarmede de oorzaak van
die ondragelijke rheumatiek.
Hij heeft geleden om de tegenstand die
hij ontmoette, om de verdachtmaking die
men hem aandeed, het heeft hem echter
nooit kunnen buigen. Men ging zelfs zo
ver, dat hij eenmaal niet herkozen werd
als lid van de Tweede Kamer; een ka
tholiek kamerlid, de heer Cremers, af
gevaardigde van 't district Almelo, bood
hem toen zijn plaats aan, en Schaepman
kwam terug in de Kamer, niet afge
schrikt door dit gebrek aan vertrouwen
en waardering bij zijn geloofsgenoten;
en hij is doorgegaan te bouwen aan de
katholieke eenheid en hij heeft dit mach
tige bouwwerk voltooid.
Zijn naam prijkt bovenaan de lijst van
illustre katholieke politici die zich na
hem en dank zij hem, grote verdiensten
hebben verworven in het Nederlandse
politieke leven, en vooral op het gebied
der sociale voorzieningen Nederland
grote diensten hebben bewezen.
En is Uit de kleine groep arbeiders die
Schaepman organiseerde niet de mach
tige Katholieke Arbeidersbeweging ge
groeid
ZIJN STERKEND
VOORBEELD.
Zijn leven en zijn werken hebben ons
veel te zeggen, juist nu in deze tijd, nu
de politieke eenheid der katholieken
weer rn het teken der tegenspraak staat;
nu er katholieken zijn, die bet levens-
werk van Dr. Schaepman bedreigen, om-
i dat zij twijfelen aan de noodzaak van de
Katholieke eenheid.
Laten dezulken een voorbeeld nemen
aan zijn werk, laten zij zich doen over
reden door zijn weergaloze overtuigings
kracht en laten zij hun bekrompenheid
doen wijken voor de ruime zienswijze
die een van zijn eigenschappen was.
En laten zij die zich beijveren, even
als hij,, voor de staatkundige eenheid van
Katholiek Nederland, zich perken aan
zijn voorbeeld, zich geïnspireerd voelen
door zijn doorzettingsvermogen, door
zijn moed en zijn apostolische ijver.
Geen beter monument kan men voor
deze grootste Nederlandse Katholieke
staatsman oprichten, dan het monument
dat hij zelf sticht,te in stand te houden,
grootser nog en hechter te maken.
Dan zal zijn herdenken groter zijn en
meer betekenen, dan welke herdenkings
bijeenkomst ook, dan zal de waardering
voor zijn werk meer tot uiting komen,
dan de vele kerkelijke en wereldlijke on
derscheidingen die hem tijdens zijn leven
ten deel vielen; dan zal de treurnis om
zijn heengaan, zoals die in alle kranten,
ook in de protestante en liberale bla
den van 50 jaren geleden tot uitdruk
king lcwam, plaats maken voor de blij
de wetenschap dat zijn leven voortleeft
in de katholieke eenheid die door zijn
nooit aflatende werkkracht tot stand
kwam en die vijftig jaren na het sterven
van deze vrome priester, deze gewel
dige redenaar, deze grootse staatsman
nog zijn roem vertolkt.
Sinds j.l. Dinsdag, is Dwight D. Eisen
hower, in de wandeling Ike, ook de fac
to president van de Verenigde Staten.
In de handen van de president van het
Opperste Gerechtshof. Fred. M. Vinson,
legde hij op de trappen van 'het Kapi-
tool de eed af „Ik zweer plechtig dat
ik het ambt van president der Verenig
de Staten trouw zal vervullen en de
grondwet naar mijn beste kunnen zal
handhaven, beschermen en verdedigen".
Bij deze plechtigheid was de een half
uur tevoren ex-president Harry S. Tru
man aanwezig. Het zal moeten wennen
Truman als gewoon ambteloos burger te
zien en over president Eisenhower niet
te spreken als generaal Eisenhower. Het
is maar een kwestie van naamgeving,
maar tegelijkertijd een bewijs dat beide
mannen in hun onderscheiden functies
een begrip zijp. geworden. Elk van hun
heeft een stukje van de wereldgeschie
denis gemaakt, klein van omvang, maar
groot van betekenis, Eisenhower als op
perbevelhebber in de kruistocht door
Europa in de jaren 19441945, Truman
als de ziel van de Amerikaanse buiten
landse politiek sinds de tweede wereld
oorlog.
Om meer dan één reden past de we
reld een eresaluut aan hem die acht jaar
geleden van onbekend vice-president om
hoog schoot tot de meest verantwoorde
lijke positie in de wereld. Men heeft
Truman veel verweten en het mag waar
zijn dat hij niet in alle opzichten een
genie is, zijn talent heeft hij meer dan
eens getoond. En wat meer is, hij heeft
er geen twijfel over laten bestaan dat
hij een man van karakter is. Hij trok de
volle konsekwentie uit de positie waar
in het lot en niet op de eerste plaats
eigen verkiezing hem dreef. Hetzelfde
deed hij ten opzichte van de omstandig
heden waarin hij als president van de
Verenigde Staten werd geplaatst. Hij
aanvaardde de konsekwentie van het
mislukken van vredespogingen onmid
dellijk na de oorlog; van de noodzaak
om het land te herbewapenen wegens 't
gevaar van rode agressie;: van de nood
zaak om Europa er bovenop te helpen
en het opnieuw in staat van verdediging
te brengen; van de communistische uit
daging die de aanval op Zuid-Korea
was; van het inzicht dat de handelwijze
van MacArthur als opperbevelhebber in
het Verre Oosten een gevaar vormde
voor de vrede. Het waren geenszins ge
makkelijke besluiten die Truman moest
nemen, maar hij heeft zijn plichtsbesef
niet aan zijn populariteit opgeofferd.
Het is dan ook voor een groot gedeelte
aan hem te danken dat Amerika Europa
niet heeft losgelaten en het eigen lot
nauw met het onze heeft verbonden.
Van de nieuwe president heeft men
niet veel anders te verwachten, naar
het schijnt, zeker niet ten opzichte van
Europa. Hij kent ons werelddeel, mis
schien beter dan enige president voor
hem, en een aanzienlijk deel van zijn
groot talent heeft hij besteed om het te
bevrijden en daarna te versterken. Voor
het overige geeft zijn inaugurele rede een
aanwijzing welke richting hij als presi
dent zal volgen en waarnemers zijn van
oordeel dat die niet veel zal afwijken
van die van Truman. Tot de punten die
hij daarin naar voren bracht horen: de
ontwikkeling van kracht om mogelijke
aanvallers af te schrikken; geen aanval
ler sussen door verkwanseling van eer
in ruil voor veiligheid; het landsbelang
gaat voor eigen belang; wij zullen nooit
andere volkeren onze politieke en eko-
nomische instellingen opdringen; hulp
voor hen die een aandeel in de gemeen
schappelijke verdediging op zich nemen;
begunstiging van productiviteit en han
del in alle delen der wereld; versterking
van saamhorigheid onder de vrije vol
ken en verwezenlijking van Europese
eenheid; geen rassenonderscheid en ge
lijke eerbied voor alle volken; de Ver
enigde Naties moeten niet alleen een
zinnebeeld zijn, maar een doelmatige
macht worden.
Grootestraat 200A, Waalwijk, Tal. 2971
Eisenhowers ambtsperiode zal voor
alsnog beheerst worden door dezelfde
problemen als die van zijn voorganger
1 ruman. Eenzelfde gedragslijn uitstip
pelend legt hij vooral de nadruk op het
niet schipperen, zonder uit te dagen, op
kracht zonder aanvallend op te treden,
op vrijheid en saamhorigheid en op ge
lijkheid voor allen.
Twee punten uit de rede van Eisen
hower vragen de bijzondere aandacht:
op de eerste plaats het punt waarin hij
verklaart dat de Verenigde Naties niet
alleen zinnebeeld moeten zijn, maar een
doelmatige macht moeten vormen. Met
alleen zinnebeeld te zijn komt de U.N.O.
ei immers niet, want dan zou ze eerder
een zinnebeeld zijn van de verdeeldheid
dan van de eenheid van de wereld. Als
ze echter een reële macht vormt, is ze
niet meer afhankelijk van de goedwil
lendheid van een of twee staten en dan
beantwoordt ze ook meer aan wat Ei
senhower in de gegeven omstandigheden
als onvermijdelijk en daarom als het
meest gewenste ziet: vrede op basis van
kracht.
Voor Europa van misschien nog meer
belang is echter dat Eisenhower met zo
veel nadruk de saamhorigheid onder de
vrije volken en de verwezenlijking van
de Europese eenheid heeft geponeerd.
Misschien is dat voor de Europese po-
J litici een spoorslag om het eeuwige ge-
marchandeer te laten varen en eens werk
te doen dat zoden aan de dijk zet. Meer
nog dan Truman heeft Eisenhower al als
opperbevelhebber van de Atlantische
strijdkrachten met kracht erop aange
drongen dat Europa zich zou vereni
gen en gezien de huidige situatie valt
te Verwachten dat de president druk zal
uitoefenen als Europa zelf niet in bewe
ging komt. Veelzeggend in dit verband
is dat hij zijn voornaamste adviseurs al
direct hierheen zendt, blijkbaar om zich
nader van de situatie op de hoogte te
stellen. Men krijgt de indruk dat zij Eu
ropa, gezien wat er de laatste maanden
Is voorgevallen, niet op zijn best aan
treffen, en dat een flinke injectie de Eu
ropese zaak goed zou doen. Komt dit
inzicht niet uit welbegrepen eigenbelang,
dan is er nog altijd het „voor wat hoort
wat". ij
President Eisenhower is zijn ambts
periode begonnen met een gebed en een
gelukwens van zijn voorganger. Hij stel
de zijn werk onder Gods bescherming en
kreeg goede wensen van Truman mee.
Hij zal ze best nodig hebben, want het
zal hem niet altijd voor de wind gaan.
Bij de verantwoordelijke positie van d„e
president komt dan nog de dubbele stro
ming in zijn partij, de conservatieve van
senator Taft en de vooruitstrevende
van een man als Dewey. Eisenhower
schijnt de laatste richting toegedaan,
zeer tot ongenoegen van de tegenpartij
en het zal hem dan ook wel enige srijd
kosten om zijn inzichten in alle opzich
ten doorgevoerd te krijgen. De handelin
gen van een man van zijn formaat mag
men echter met vertrouwen tegemoet zien
en dat is het wat de wereld terecht doet
nu Eisenhower zijn ambt definitief heeft
aanvaard. I
WERVINGSACTIE BESCHERMING
BURGERBEVOLKING IN
BRABANT BEGONNEN.
Zaterdagmiddag is de wervings
actie van vrijwilligers voor de B.B.
in Noord-Brabant begonnen, door
een grote bijeenkomst in Casino te
's-Hertogenbosch.
Waar men blijkbaar meent dat de
nieuwsbladpers hier geen taak heeft
wij menen zelfs een heel belang
rijke en ze voor dergelijke eve
nementen niet uitnodigt, volstaan
wij met de mededeling dat deze
plechtigheid werd bijgewoond door
minister Beel, alsmede door oud
minister Teulings, Mgr W. P. A.
Mutsaerts, bisschop van 's-Herto-
genbosch, door de commissarissen
van de Koningin in de provincies
Zeeland, Limburg, Gelderland en
Noord-Brabant en door andere au
toriteiten, die ook in Roermond
aanwezig waren.
Na de redevoeringen van de heer
Groothoff en minister Beel. meen
de de commissaris van de Koningin
in de provincie Noord-Brabant, pro
fessor dr J. de Quay, te mogen ver
onderstellen dat, wat het slagen der
voorbereidingen betreft, de drie
provincies; Overijssel, Limburg en
Noord-Brabant in de eerste gelede
ren staan. Volgens een ruwe schat
ting, aldus de commissaris van de
Koningin, zullen 34.000 vrijwilligers
in Brabant moeten worden gewor
ven.
Na de zitting presenteerden zich
alle Bossche harmonieën op 't plein
voor de Casino-schouwburg en be
gaven zich de autoriteiten naar het
museum van 't provinciaal genoot
schap ter bezichtiging van de B.B.-
tentoonstelling.
GOUVERNEUR VAN
NIEUW-GUINEA GAAT HEEN.
Bij Kon. Besluit van 15 Jan. 1953
is aan de heer S. L. J. v. Waarden
burg op diens verzoek met ingang
van 1 April 1953 eervol ontslag ver
leend als gouverneur van Nieuw-
Guinea onder dankbetuiging voor
de gewichtige diensten door hem
onder moeilijke omstandigheden in
dat ambt bewezen.
KAPITEIN OOSTERHUIS TERUG
IN HET VADERLAND.
De kapitein van het ten Noorden
van Lourenzo Marques gezonken
motorschin Klipfontein van de Hol
landAfrika Liin, de heer J. H.
Oosterhuis, is Zaterdagmiddag per
vliegtuig op Schiphol aangekomen.
Na de begroeting las de kapitein 'n
verklaring voor, waarin hij o.a.
meedeelde dat de navigatie goed en
veilig is geweest. Persoonlijk was
hij op de brug aanwezig toen het
ongeluk geschiedde. Op wat voor
voorwerp het schin is gestoten, is
nog niet bekend. De bemanning is
uiterst gedisciplineerd opgetreden
en heeft gezorgd dat de passagiers
veilig in de boten kwamen. De ont
vangst op het Engelse schip, de
Bloemfontein Castle, is zeer harte
lijk geweest.
Op de reis naar ons land heeft de
heer Oosterhuis nog een hachelijk
avontuur beleefd toen het vliegtuig,
dat hem van Beira naar Lorenzo
Marques zou brengen, een noodlan
ding in een moeras moest maken.
Gelukkig bleven de passagiers en
de bemanning ongedeerd. Na een
lange voettocht bereikte men de
dichtstbiizijnde Portugese post,
waar men voor verder transport
zorg droeg.
BABY SLACHTOFFER VAN
ECHTELIJKE TWIST.
De 27-jarige W. S. te Maastricht
heeft bij een echtelijke twist met
Op Donderdag 15 Januari 1953
werd in Hotel Verwiel te Waalwijk
door de Directeur van het Instituut
voor Onderzoek en Voorlichting
(I.O.V.) Dr A. M. de Groot, een in
leiding gehouden over doel en wer
ken van dit Instituut. Deze bijeen
komst werd gehouden onder aus
piciën van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken voor Noordelijk
Noordbrabant te Waalwijk. Uitge
nodigd waren een aantal bedrijven
uit het district der Kamer: een 40-
tal had aan de uitnodiging gevolg
gegeven. De heer Dr Groot betoog
de;
Eén van de doelstellingen van 't
I.O.V. is het verzorgen van collec
tieve organisatie-onderzoekingen,
die voor een groep van bedrijven
uit eenzelfde bedrijfstak worden
verricht. Het I.O.V. is opgericht
door een aantal grote bedrijven uit
ons land. Dat juist de grote bedrij
ven, die over het algemeen zelf ge
makkelijk van de diensten van een
adviesbureau of van eigen advi
seurs gebruik kunnen maken, tot
de oprichting is overgegaan, is ge
legen in het feit, dat ook deze be
drijven voor een groot gedeelte af
hankelijk zijn van het kleine en
middelgrote bedrijf. Zij hebben ve
le producten van deze bedrijven no
dig en de productiviteit van deze
bedrijven is dus ook hun belang.
Voor ons land gfeldt dat, indien de
productiviteit opgevoerd moet wor
den, de actie in eerste aanleg ge
richt zal moeten worden op deze
categorie van bedriiven, daar ca.
92% van de Nederlandse bedrijven
tot deze groep behoort.
Het I.O.V. heeft niet, zoals een
overeenkomstige instelling in
Frankrijk, vaste organisatiedeskun
digen in dienst. In Nederland wor
den de collectieve onderzoekingen
verricht in samenwerking met de
bestaande adviesbureaux. Hierbij
wordt het voordeel bereikt dat van
de specialisatie, die als gevolg van
het zich sterk uitbreidende terrein
van het organisatievak onder de
verschillende organisatiebureaux is
opgetreden, gebruik gemaakt kan
worden. AI naar gelang de aard
van het te verrichten werk of on
derdelen van het werk, kan 't ene
dan wel het andere bureau inge
schakeld worden.
Bovenbedoelde groep van grote
bedrijven heeft het I.O.V. gefinan
cierd. De bedoeling is niet dat het
I.O.V, winst zal maken, wel echter
dat zij zich op de duur zelf zal kun
nen bedruipen.
Met betrekking tot het organisa
tie-onderzoek zeide de heer Groot
dat het I.O.V. aanvankelijk de aan
dacht onmiddellijk richtte op het
collectieve onderzoek, doch dat hier
sedert de reis van hem en de heer
Bosboom naar de Verenigde Staten
verandering is gekomen. Het bleek
dat in de V.S. de deskundigheid
van de mensen uit het bedrijf zelf
veel groter was dan in Nederland.
Dat er weliswaar in Nederland en
kele mensen waren die zeer gron
dig in het vak waren opgeleid, doch
dat men in de V.S. grotere resulta
ten bereikte door een zeer belang
rijk aantal mensen uit de bedrijven
zelf met de organisatiemethoden
vertrouwd te maken en dat 't zelfs
algemeen gebruikelijk is dat de la
gere leiders in het bedriif, zoals ba
zen, eenvoudige hulpmiddelen zelf
hanteren. O.a. maken de bazen in
Amerika zelf proceskaarten. Dit
zijn kaarten waarop door middel
van symbolen de gehele bewerking
wordt uitgebeeld. Het werk is daar
toe tot 4 activiteiten teruggebracht,
waarvoor telkens een symbool be
staat: eigenlijke bewerking, trans
port, controle of inspectie en op
slag. Wanneer men nu op deze wij
ze het werk ontleed heeft, kan tot
verbetering van methoden worden
overgegaan, b.v. zal 't kunnen blij
ken dat het transport een te grote
plaats inneemt dat opslag verme
den kan worden. Hierop kan in
kort bestek niet verder worden in
gegaan. Voordat men nu de lagere
leiders in het bedrijf zover heeft, is
voorlichting en meestal een veran
dering van mentaliteit noodzake
lijk. Deze voorlichting wordt in de
V.S. dan ook gegeven door middel
van demonstraties, films etc. Ook
wordt er aan bedrijfsbesprekingen
op allerlei niveau, waarin concrete
problemen uit het bedrijf worden
besproken, veel meer tijd besteed
dan in ons land. De medewerking
van het personeel wordt hierdoor
belangrijk vergroot, terwijl tevens
met vrucht van de ervaring van 't
lager personeel gebruik gemaakt
kan worden.
Men kwam tot dit alles in Ame
rika door de nood der omstandig
heden. Vooral tijdens de laatste
oorlog is dit alles tot grote bloei
gekomen.
Wil men nu in Nederland ook
zover komen, dan zal men eerst de
directies van de bedrijven van de
noodzakelijkheid en de mogelijk
heden van organisatieverbeteringen
en de daarbij gebruikte methoden
tnoeten overtuigen. Juist hier be
staan belangriike lacunes. Zo meent
men dat dit alles erg aardig is voor
het hele grote bedrijf, maar dat het
eigen bedrijf daarvoor niet in aan
merking komt. Men wijst op het
grote bedriif in Amerika waar dit
wel mogelijk zou zijn. Dhr Groot
wiist er echter op, dat ook in Ame
rika zeer veel klein- en middel
grootbedrijf aanwezig is. Op zijn
reis naar Amerika heeft hij juist
deze bedrijven bezocht en hij heeft
gezien dat deze op 't overeenkom
stig bedrijf in Nederland ver voor
zijn. De heer Groot meent dat deze
voorlichting uitdrukkelijk aan een
eventueel onderzoek moet vooraf
gaan en vertelt op desbetreffende
vragen dat het I.O.V. z.g. voorlich
tingsdagen organiseert. Gewoonlijk
zijn dat 5 dagen, die éénmaal in de
14 dagen gehouden worden. De vol
gende onderwerpen worden behan
deld:
1. Storingsonderzoek
2. Werkmethodenonderzoek
3. Personeelsbeleid
4. Kostenanalyse
5. Organisatie van de leiding.
Op deze 5 dagen volgt dan een
zesde dag, waarop de deelnemers
zelf een programma van actie op
maken om tot werkelijke aanpak
over te gaan. Hieruit resulteert dan
evenwel een collectief onderzoek.
Ook verzorgt het I.O.V. bazencur-
sussen, waardoor men bereikt dat
het niveau van de bazen hoger
komt te liggen. Hieraan ontbreekt
in Nederland nog veel.
De heer Groot ging uitvoerig in
op de noodzaak van productiviteits
verbeteringen. Hij zeide dat hier
door het verschil in welvaarts
niveau tussen Nederland en Ame
rika kon worden opgeheven of wor
den verminderd. Hij waarschuwde
voor de mogelijke gevolgen van de
snelle opvoering van de producti
viteit in Duitsland en Italië, en
meende dat in Nederland voldoen
de voorwaarden aanwezig zijn om
op democratische wijze hetzelfde
resultaat te bereiken. Vooral met
het oog op Nederlands exportposi
tie is dit van belang.
Op vragen antwoordde de heer
Groot dat de typenbeperking in Ne
derland in het geheel niet van de
grond komt. De bedrijven zijn zelfs
niet bereid om rond de tafel te gaan
zitten en het project in studie te
nemen. Onnoemelijk veel soorten
producten en onderdelen van pro
ducten worden er vervaardigd. El
ke ondernemer maakt zelf de ge
hele serie; specialisatie is er heel
weinig, terwijl juist daardoor grote
voordelen verkregen kunnen wor
den. Er moet eenvoudig gepraat en
gesmeekt worden voordat men zijn
eigen belang ziet en bereid is om
er aan te gaan werken.
een schoen een baby van 3 maan
den geraakt. Het kind is aan de ge
volgen overleden.
De man greep, toen hij ruzie had
met zijn vrouw, in blinde woede
een schoen en gooide die in haar
richting. Ongelukkigerwijs trof de
schoen de baby van het echtpaar.
Het kind kreeg ernstige wonden
aan het hoofdje en overleed in het
ziekenhuis. De politie-dokter zal
sectie op het lijkje verrichten. De
vader van het kind is gearresteerd.
AAN DE DOOD ONTSNAPT.
Een Hilversumse koopman is op
een onbewaakte overweg te Koot
wijkerbroek aan de dood ontsnapt.
Een wiel van zijn wagen gleed daar
tussen de wegbedekking en de rails
en de auto bleef klemvast zitten.
De bestuurder wilde hulp halen,
maar zag door de mist geen enkel
huis. Daarom besloot hij langs de
rails te lopen op zoek naar hulp.
Toen hij enkele kilometers van zijn
auto verwijderd was, hoorde hij een
hevige klap: een trein had zijn auto
gegrepen en geheel vernield.
De treip remde en men zocht naar
een slachtoffer, dat echter zelf even
later onheldering kon geven. De
wagen was niet verzekerd. Een boer
bood honderd gulden voor wat er
nog van over was. De koopman
sloeg toe.
TWEE JONGE NEDERLANDERS
VERMOORD.
Thans is aan het licht gekomen
dat twee jeugdige, uit Soerabaja af
komstige Nederlanders, die sinds
eind 1949 werden vermist, zijn ver
moord. De Indonesische politie
heeft hun stoffelijke resten gevon
den in de dessa Lowoksoru in het
Tumpangse. Van de bevolking ver-
Rode Hoestpoeders van Mijnharde
Doos 50 ct.
nam de politie dat de beide ver
moorden, de heren J. B. Regens
burg en K. N. Graichen, eind 1949
werden weggevoerd door enkele
personen, die inmiddels zelf om 't
leven zijn gekomen. Verdere na
sporingen wezen uit dat hun stof
felijke resten in de dessa Lowok
soru begraven zijn.
Op 24 October 1949 gingen de 24-
jarige onderwijzer aan de R.K. Frö
belschool te Soerabaja, Graichen,
en de scholier van de R.K. H.B.S. te
Soerabaja, Regensburg. tezamen op
de fiets naar Malang. De volgende
dag gingen zjj, eveneens per fiets,