Grootste ramp sinds eeuwen. Waalwijkse en Langstraatse Courant Watersnood nam ongekende aan. WAALWIJK HELPT Het leed en de ellende zijn schreiend en niet te beseffen. HULP EN MEDELEVEN VAN ALLE KANTEN. BURGEMEESTER RILLAND-BATH OMGEKOMEN. VAN VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953 Uitgever Waalwijkse Stoomdrukkerij ANTOON TIELEN Hoofdredacteur JAN TIELEN Oit blad verschijnt 2 x per week HD HEI ZUIDEN 76e JAARGANG No. 11 Abonnement 18 cent per week 2.35 per kwartaal ƒ2.60 franco p. p- Advertentieprijs 10 cent per m.m. Contract-advertenties speciaal tarief Bureaux GROTE STRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621 OPGERICHT 1878. SCHOOLSTRAAT 11, KAATSHEUVEL TEL. 2121 TELEGR.-ADRES„ECHO" Kon men zich in het begin van de week nog verbeelden zich een voorstelling te kunnen maken van de ramp lie Nederland heeft geslagen, in de loop van de volgende da gen werd het duidelijk, dat de katastrofe onvoorstelbare afmetingen had aangenomen en Prins Bernhard 3prak dan ook van de ernstigste ramp in vredestijd sinds de Middeleeuwen. Iedere dag groeide het aantal slachtoffers en nog dagen later werden, nieuwe dijkdoorbraken gemeld. Gelukkig was de weerklank in het land en de hele wereld navenant onmiddellijk werd met alle kracht hulp gebo den, zowel met goederen als met geld en in de noodgebie- den zelf vooral door de helpende hand. De regering doet wat zij kan om de nood te lenigen en de hulpverlening gemakkelijk te maken. Men heeft de gebeurtenissen van uur tot uur kunnen volgen. In een uitstekende samenwerking hebben de omroepverenigingen en de nieuwsdienst het Nederlandse volk op de hoogte gehouden, niet alleen van hel nieuws, maar ook van de hulp die er gevraagd en geboden werd. Regelmatig hoorde men „De burgemeester van vraagtterwijl korte tijd la ter het bericht volgde of, waar, wanneer en hoe het gevraagde ge leverd kon worden. De radio heeft in deze onschatbare diensten be wezen. Ook de nieuwsdienst en de ge coördineerde reportage-diensten hebben prachtig werk geleverd. Ze hebben alle sensatie en overdreven berichtgeving vermeden, slechts het aantal doden gemeld voorzo ver het zeker was, de slachtoffers niet misbruikt als paradepaarden en vooral de nadruk gelegd op het hulpverleningselement. Dan nog waren de berichten schokkend en onrustbarend ge noeg. Schokkend vooral, wanneer zoals Dinsdagavond het aantal om gekomenen plotseling met spron gen steeg, doordat bekend werd dat er in Stavenisse van de 1700 inwoners ruim 200 waren omge komen. Onrustbarend wanneer men hoorde dat op een eiland met bootjes gezocht werd naar 1500 mensen en op een ander eiland maar meer dan honderd mensen. Voorlopige schattingen gaven een aantal van 300.000 ernstig gedu peerden en een ruim zo groot aantal minder ernstig gedupeer den, duizenden verdronken stuks vee, paarden, varkens en kippen. Tweederden van het ondergelopen land is weiland en een derde bouwland. Men kan met de onvol ledige gegevens die op dit ogen blik beschikbaar zijn onmogelijk de schade schetsen die het water in de kortst mogelijke tijd heeft aangericht, maar zeker is dat zij vele honderden millioenen be draagt. En dan de evacués, die, soms in enkele minuten van huis en erf verdreven, zonder iets overgele verd zijn aan de milddadigheid van anderen die gelukkig over weldigend groot is. Wanneer men leest dat een dorp als St. Philips- land in enkele minuten werd over spoeld, moet men wel geloven dat er in de getroffen gebieden op liet ogenblik van de ramp zelf weinig te redden was. Zich voorstellen hoe rampzalig de toestand was en op veel plaatsen nog is kan men toch niet. Ondertussen heeft het gebied dat het zwaarst geslagen werd, zich allengs duidelijker afgetekend. ■Rotterdam en Dordrecht, waar de toestand zich aanvankelijk ook ernstig liet aanzien, zijn er ach teraf vrij goed afgekomen, al' is er in Rotterdam een dode te betreu ren. Het hardst is de watersnood aangekomen op de eilanden Goe- ree-Overflakkee, Scho|uwen-Duive- land, Tholen en een aantal West- brab'antse dorpen en stadjes. Voorts heeft het water ook he vig huisgehouden in de andere eilanden van Zeeland, op Zeeuws- Vlaanderen, de Zuidhollandse ei landen, de Alblasserwaard en de Riesbosch. Van de spoorwegen schijnt die tussen Dordrecht en Lage Zwa- luwe er wel het ergst aan toe te zijn. Het zal wel enige tijd duren eer het treinverkeer hier hervat kan worden. Op verschillende an dere trajecten die aanvankelijk ondergelopen waren, lopen de treinen inmiddels weer. De koninklijke familie is voor gegaan in het tonen van meeleven met de slachtoffers van de wa tersnood. Nadat H. M. de Konin gin Zondag al een bezoek aan de rampgebieden had gebracht, keer de zij er Maandag terug en ver toefde er de hele dag evenals Dins dag. Maandag was zij op de Zuid hollandse eilangen en Dinsdag in Westbrabant. Ondertussen bezocht H. K. H. Prinses Wilhelmina de provincie Zeeland. Prins Bern hard heeft zijn reis naar Amerika onderbroken en keerde naar Ne derland terug om zich in te scha kelen bij de hulpverlening. Toen hij Woensdagmorgen op Schiphol was geland, maakte hij onmiddel lijk een verkenningstocht over het overstroomde land. Maar ook het hele Nederlandse volk heeft zich van zijn beste zijde laten kennen. Verschillende ge meenten adopteerden een getroffen zustergemeente en voorts hebben instanties, bedrijven en particulie ren zich tot het uiterste ingespan nen om op zo groot mogelijke schaal te helpen, zo zelfs dat som mige acties al na enkele dagen op geschort moesten worden omdat men de goederen niet zo snel kon verwerken. Men heeft zelf dage lijks door de radio kunnen horen hoevelen en op hoe verscheiden gebied er hulp geboden hebben. Het Nationaal Rampenfonds had de eerste dag van zijn actie al een millioen gulden binnen gekregen, afgezien van de girostortingen en de volgende dagen kwamen de be dragen met millioenen binnen. De Nederlandse Rederij vereniging deelde mee dat de rederijen die de grote vaart beoefenen alleen al een millioen gulden beschikbaar stellen, vele banken schonken 2 a 300.0Ü0 enz., terwijl de Spar- centrale een schip met honderd ton levensmiddelen zond. Mgr. Mutsaerts schonk 10.000 gulden, er worden sportwedstrijden gespeeld, uitvoeringen en concerten gege ven ten bate van 't Rampenfonds. Er zijn vele toezeggingen binnen gekomen voor overwerk zo stel de het personeel van de Neder landse Spoorwegen een dag be taald verlof beschikbaar, wat een bedrag van een half millioen op levert. Binnenkort zal een foto boek verschijnen over de waters nood onder auspiciën van de Ver eniging tot Behartiging van de be langen des boekhandels, waaraan uitgevers en boekhandelaren be langeloos meewerken en naar wordt verwacht ook papierhande laren en drukkers. De baten hier van komen eveneens ten goede aan het Rampenfonds. In sommige ge meenten zijn bedragen bijeenge bracht die fantastisch hoog zijn in verhouding tot de bevolking. Be dragen tot meer dan 1.per in woner zijn regel. Het dorpje Kuinre in Overijssel b.v. gaf 15 per inwoner, andere 10 of 5, allemaal bedragen die men nauwe lijks mogelijk zou achten. Andere volgden tot 22.50 per inwoner. Hieruit blijkt wel hoezeer het Ne- derlandsei volk meeleeft met de getroffen landgenoten en daad werkelijk wil helpen. Trouwens, in het buitenland is het al niet anders. Op de eerste plaats zijn het natuurlijk de Ne derlanders die zich voor hun landgenoten inspannen, zoals in Suriname, op de Nederlandse An tillen, in Indonesië. Maar ook el ders een Nederlander in Italië schonk 36.000. Op de Italiaanse radio hoorden wij Dinsdag een uitgebreide actie om de slachtof fers van de watersnood in West europa, speciaal Nederland te hel pen. Wij hoorden o.a. Fausto Cop- pi zijn landgenoten opwekken en ook de Nederlanders Roosenburg en Faas Wilkes spraken tot de Italianen en de Nederlanders. Mi laan had in een paar uur een half millioen lire bijeengebracht en ve le andere plaatsen meldden inge zamelde bedragen. Z. H. de Paus heeft 30.000 geschonken, in Zwitserland had men in de kortste keren een half millioen Zwitserse francs bijeen. Frankrijk, Oosten rijk en Italië bieden aan kinderen uit het getroffen gebied op te ne men. Ook in de Noordelijke lan den Zweden, Denemarken en Noor wegen zijn spontaan hulpacties op touw gezet en zijn de bijdragen fantastisch. Denemarken geeft zelfs een spe ciale postzegel uit. Westduitsland biedt eveneens de helpende hand en de aanbiedingen komen in zo overstelpende mate binnen dat er een centraal comité moest wor den gevormd. De Amerikaanse troepen die daar gelegerd zijn, helpen met hun materiaal, samen met de Engelsen en Belgen, die zelf getroffen zijn. Israël stuurde een schip met sinaasappelen. Dit is een opsomming uit het hoofd en ze bewijst overtuigend dat de wereld Nederland wil hel pen en dat er nog een grote mate van menslievendheid heerst voor vrienden in nood. REGERINGSVERKLARING. Dinsdagmiddag heeft de Staten- Generaal een aparte zitting gewijd aan de watersnood. In de Tweede Kamer sprak eerst de voorzitter, mr. Kortenhorst, waarna minister president Drees een regeringsver klaring aflegde. Mr. Kortenhorst hield, ten aan horen van het volledige kabinet, een druk bezette Kamer en de ra dioluisteraars, een bewogen rede, waarin hij de smart van het Ne derlandse volk uitdrukte over het verlies van vele honderden men senlevens, het teloor gaan van le vende have, woningen en andere eigendommen, terwijl hij bezorgd heid uitdrukte over de naaste en verdere toekomst. Dankbaar voor de geboden hulp, gaf hij als drie ledig program redden, verzorgen en herstellen. Hij besloot ,,met de bede tot de almachtige en algoede God om troost te storten in de harten der beproefden en uitkomst te geven in de ellende en in de nood van de duizenden, die op redding en bijstand wachten. Een bede ook om menselijke barmhar tigheid". SPIERPIJN» SPIT... 't Loert overal. De weldadige warmte van de pijnstillende Thermogene Verdrijft de sner pende pijn. De minister-president sloot zich bij de woorden van de voorzitter aan en verklaarde dat Zeeland weer tot de zwaarst getroffen ge bieden behoort. Vooral het hoge aantal omgekomenen achtte hij verontrustend ook een aantal van hen die te hulp waren gesneld, zijn omgekomen. Na een schets van de situatie te hebben gegeven, zei dr. Drees dat de enorme omvang en de bizon- dere aard van de waterstaatswer ken waarvoor wij thans zijn ge plaatst, een technisch apparaat eist, dat slechts door samenbun deling van alle op dit gebied voor handen krachten zal kunnen wor den verkregen. Daarnaast wees dr Drees op de schade die aan tien duizenden hectaren van onze vruchtbaarste grond is toegebracht vooral op die plaatsen waar het zout water is binnengedrongen. Hoewel al duizenden stuks vee zijn verloren gegaan, zal het nog ge ruime tijd duren alvorens een duidelijk beeld is gevormd van de omvang waarin de, veestapel heeft geleden. Hetzelfde geldt ten aan zien van veel boerderijen. De mi nister-president achtte het even eens? onmogelijk een beeld te geven van de schade aan woningen, in stallaties enz., al staat vast dat die zeer aanzienlijk is, waardoor aan het herstel van na de oorlog een ernstige slag is toegebracht. De wijze waarop geheel Neder land te hulp is gesneld, aldus dr Drees, is boven alle lof verheven, terwijl de regering ook de blijken 'van medeleven uit het buitenland op hoge prijs stelt. Namens de regering deed de mi nister-president een dringend be roep op allen om ondanks de wo ningnood toch slachtoffers op te 'nemen. Voorts deelde hij mee dat prins Bernhard bereid is gevonden het voorzitterschap op zich te nemen van het Nationaal Rampenfonds en dat de regering heeft besloten .voor giften en gunsten van het rampenfonds verschillende belas tingfaciliteiten toe te staan. Met name zullen zowel natuurlijke per sonen als lichamen voor de in komstenbelasting, de loonbelasting ,en de vennootschapsbelasting gif ten in geld aan het Nationaal Ram penfonds tot elk bedrag, mits schriftelijk bewezen, van liet in komen of de winst af mogen trek ken. Over bedragen die ten be hoeve van het Nationaal Rampen fonds van het loon worden afge staan hoeft geen loonbelasting te worden betaald. Ook ten aanzien van goederen die geschonken wor den gelden verschillende belas tingfaciliteiten. Aan de getroffenen zullen nood- uitkeringen worden gedaan en voor het herstel der schade zal het rijk belangrijk moeten bijdragen voor herstel van privaatrechtelijke schade zal een regeling worden getroffen in de geest van de wet op de materiële oorlogsschaden. De regering rekent er op dat voor herstel van de grote schade geput kan worden uit de tegenwaarde- rekening van de dollarhulp. De minister-president besloot met een herinnering aan Mei 1940 met dit gelukkig onderscheid dat de mensen nu solidair zijn tegen de natuurelementen en hij sprak de wens uit dat de arbeid, door zovelen verricht, tot zegen zij. Het is thans zeker, dat de bur gemeester van Rilland Bath is om gekomen. Hij zou meegereden zijn met een der bussen. Toen dit voer- tuig voor het water moest keren, stapte de Burgemeester uit om bij te lichten. Er kwam oen eensklaps 1 een vloedgolf waardoor hij de bus niet meer kon bereiken en in het j water verdween. De chauffeur had het geluk op het dak van de bus te kunnen klimmen, vanwaar hij later gered werd. OMVANG SCHADE NIET TE BEPALEN. Hoewel exacte cijfers moeilijk >zijn te geven, schatten deskundigen de oppervlakte van het over stroomde gebied in Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant op on- 1 geveer 175.000 H.A. DE BISSCHOP EN DE WATERRAMP. Mgr. W. Mutsaerts, bisschop van Den Bosch, heeft 10.000 geschon- ken ten behoeve van de slachtoffers van de watersnood. Tevens heeft de j bisschop alle pastoors en rectoren verzocht op Zondag 8 Februari in de kerken en kapellen voor het zelfde doel te collecteren. De bis schop zelf is door een griepaanval verhinderd de getroffen gebieden te bezoeken. In zijn opdracht is Mgr. F. N. J. Hendrikx, de vic.-ge- neraal naar de getroffen gebieden in West-Brabant vertrokken. Ook de voorzitter en secretaris van het Huisvestingscomité hebben deze ge bieden bezocht. GEEN CARNAVAL IN BRABANT EN LIMBURG. In verband met de tragische gevolgen van de watersnood heb ben de carnavalsverenigingen te 's-HertOigenbosch, Maastricht, Heer len, Aarle-Rixtel, Weert, Venlo, Roermond, Sittard en Kerkrade besloten dit jaar GEEN Carnaval te vieren. DE GETEISTERDE GEBIEDEN IN WESÏ-SBIBiT Waalwijk, Dinsdagavond. Bij al de ellende die het Nederlandse volk in deze droeve dagen doormaakt, bij al het leed dat in niet te beseffen mate geleden wordt, is er toch één ding dat in deze zee van verdriet weldadig aandoet en dat de uitzichtloosheid van de geweldige rampen enigermate vermindert. En dat is de in practijk brenging der christelijke deugd vari barmhartigheid, dat is de weergaloze hulpvaardigheid, die het Nederlandse volk één in tijden van grote tegenspoed aan de dag legt. De mateloosheid van het leed dat geleden wordt ontroert U, maar eveneens ontroerd, zij het veel weldadiger, wordt ge, wan neer ge verneemt van die spontane zelfvergeten en zich zelf weg cijferende hulp die geboden wordt ook van buiten onze gren zen. BUITENGEWOON GROOT WAS DE HULP. Van beide, zowel van de ramp, als van de pogingen deze ramp in zijn gevolgen te verminderen, heb ben wij vandaag frappante dingen gezien. Vanmorgen namelijk werd door de burgemeester van Waal wijk via biljetten en via het uit bellen in de gemeente, bekend ge maakt dat de gemeente Waalwijk de zorg op zich had genomen voor het geteisterd gebied van Zeven bergen, speciaal voor de Zeven- bergse Hoek. Aanstonds werd de actie ingezet. Al vroeg waren Hopman Antoon Claassen en zijn verkenners en de studenten van de Middelbare Vak school in de weer om de goederen in te zamelen. Een aantal burgers stonden spontaan hun wagens af. En in één van de lokalen in de kel ders van het gemeentehuis stroom den vanaf de vroege morgen de ge schonken goederen binnen. Maandag had het Roode Kruis, afdeling Waalwijk, het voornemen gemaakt goederen te gaan inzame len. De Commissaris van de Konin gin in de Provincie Noord-Brabant berichtte aan de gemeentebesturen dat de inzameling georganiseerd zou worden door het Roode Kruis en in de gemeenten zou blijven ter beschikking van het Nederlandsche Roode Kruis. In onderling overleg van het ge meentebestuur van Waalwijk en 't Roode Kruis en met goedkeuring van de Commissaris van de Konin gin, heeft toen het Roode Kruis met de volledige sympathie van het ge meentebestuur en met de enthou siaste medewerking van Verken ners en Vakschoolstudenten deze actie ingezet. En de Waalwijkse burgers heb ben him plicht geweten en hun taak verstaan en zij hebben milddadig geschonken om de vreselijke nood te lenigen. En de verkenners en studenten die door de straten van Waalwijk gingen, vonden gereed liggen wat deze milddadigheid te geven had. Zo stroomden de kledingstukken, de meubelen en het beddegoed 't raad huis binnen, waar vlugge handen het in te vervoeren staat verpak ten; en zo kon nog voor 12 uur de eerste vrachtauto met goederen naar de gemeente Zevenbergen ver trekken. Zo zouden nog 6 vrachtauto's ver trekken naar het getroffen gebied; de rest van de ingezamelde goede ren zou in één van de loodsen bij het gasbedrijf opgeslagen worden, want even voordat wij de hulp bie dende vrachtauto's naar Zevenber gen zouden volgen, bereikte ons 't bericht dat voorlopig de zending stop gezet moest worden en dat de goederen in Waalwijk in reserve moesten worden gehouden. EEN EN AL BEDRIJVIGHEID We zijn richting Zevenbergen vertrokken en overal op de wegen, speciaal op die tussen Breda en Tilburg en tussen Breda en Zeven bergen, was het een grote bedrij vigheid van heen en weer rijdende vrachtauto's. Vrachtauto's met zandzakken en veevoeder, met huisraad en kle dingstukken, veel wagens van het Rode Kruis, grote militaire colon nes, en om nooit te vergeten, de bussen met de evacué's, mensen zonder enig bezit, mensen vaak die degenen die hun dierbaar waren in het niets en niemand ontziende water hadden zien omkomen, men sen die de arbeid van hun leven in slechts weinige ogenblikken verlo ren hadden zien gaan; kleine kin deren met in hun droeve ogen het immense leed, de angst om de vre selijke verschrikkingen die voor 'n mens niet te dragen schijnen. Zij waren aangewezen op de barmhar tigheid van hen die weten dat de barmhartige naastenliefde 't groot ste gebod is en die naar dit weten handelen; maar al die liefdadigheid en dat liefdevolle tegemoetkomen is slechts voor een klein gedeelte in staat het leed en de ellende te ver minderen. VRESELIJKE ERVARINGEN. Onderweg kwamen wij burge meester Teijssen tegen, die, verge zeld van de heer Witlox, comman dant van de Waalwijkse transport- collonne van het Roode Kruis, en Mevr. v. Loon-Schoenmakers, secre taresse van het Roode Kruis, de eerste goederenzending had verge zeld. „Onze ervaringen", zei de burge meester, die gesproken had met een aantal evacué's die in Oudenbosch, zijn vroegere gemeente, waren on dergebracht, „zijn vreselijk". En uit het korte gesprek dat wij met hem hadden op de weg tussen Breda en Oudenbosch, terwijl 't drukke ver keer langs ons raasde, bleek inder daad dat de zendingen naar Zeven bergen waren stopgezet, omdat ge bleken was dat de meeste hulpbe hoevende inwoners van Zevenber gen in de loop van de dag naar el ders waren geëvacueerd, o.a. naar Breda en Tilburg. De goederen zou den nu voorlopig in Zevenbergen worden opgeslagen en zoveel mo gelijk vandaar worden gedistribu eerd. Maar de burgemeester had zich wel een opgave laten verstrek ken van wat de 1300 van have en goed beroofde evacué's in Ouden bosch te kort kwamen; en dit zou de volgende dag in Waalwijk wor den gereed gemaakt en aanstonds worden verzonden. We bereikten Zevenbergen via Oudenbosch en Standaardbuiten en ons viel de grote bedrijvigheid op die er heerste. Wagens reden af en aan, overal zagen we militairen zandzakken vullen, telefoonlijnen aanleggen enz., allemaal dingen die er op wezen dat we een gebied na derden dat in hevige mate door de ramp getroffen was en waar 't ge vaar nog steeds dreigde. Tegenover het gemeentehuis za gen we de laatste Waalwijkse wa gen gelost worden; de goederen verdwenen in de brandweergarage, waar ze voorlopig werden opgesla gen. Op het gemeentehuis spraken de wethouder v. Oyen, die speciaal be last was met de zorg voor de eva cué's en de verdeling der goederen; de goede man had heel weinig tijd; iedereen had er heel weinig tijd; ie dereen had het druk, want naast de zorgen die men had voor de eigen bevolking en de eigen veiligheid, was Zevenbergen ook nog met Steenbergen een centrum van hulp verlening voor West-Brabant, en iedereen weet dat er in dat gebied heel, heel veel hulp te verlenen valt. ZEVENBERGSE HOEK GEÏNUNDEERD. Via Langeweg hebben we Zeven- bergse Hoek bereikt. De toestand in dit gedeelte van de gemeente Zevenbergen is treurig. Practisch alles staat er onder water en op enkelen na zijn al de bewoners ge- evacueerd. Ten Westen van Zeven- bergse Hoek strekt zich een grote zee uit en temidden daarvan zien we de boerderijen en schuren troos teloos verlaten liggen. Het water is nu rustig en bijna vredig in de ko mende avond, maar de bedrijvig heid van militairen op de weg tus sen Langeweg en de Hoek is ge richt op de dreiging van het water, die achter deze vredigheid schuil gaat. Er zijn geen slachtoffers te betreuren onder de bevolking, maar er is veel vee verloren gegaan en onder de gladde waterspiegel gaan vruchtbare akkers het bederf tege moet en het zwijgende water heeft in de huizen van de bevolking al heel veel schade aangericht. Ou de grens van het noodgebied en de veiligheid staat een klooster van de Eerw. Zuster van J.M.J.; in een gedeelte hiervan staat ook het water, maar er zijn nog vijf zusters achtergebleven die de zorg hebben voor een aantal evacué's. De zus ters vragen ons belangstellend naar de toestand in ons gebied en we kunnen hun gelukkig geruststellen. En dan vernemen wij ook hoe zij erg hard kleren nodig hebben voor de evacué's en we beloven hun te zorgen dat alles in orde komt. En na contact met 't gemeentebestuur van Zevenbergen en de burgemees ter van Waalwijk, kunnen de zus ters inderdaad verzekerd zijn van spoedige hulp. UITSTEKENDE ORGANISATIE. Het is ondertussen avond gewor- den. Ginds over het zwijgende wa- J ter weten we de rampgebieden van Willemstad, van Klundert, van St. Philipsland, al die andere namen ook die ramp en ellende voor ons zijn gaan betekenen; enkele zoek lichten schieten hun witte bundels in de duisternis, zij verlichten het reddingswerk, zijn als bakens voor degenen die vele uren op dit teken van redding hebben gewacht. Een enkel vliegtuig gaat traag over het grote water.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1953 | | pagina 1