Wijde Wereld DE OPDRACHT DAM PO ROBERT MERSHAM UIT DE WEINIG HOOPVOL KOU, GRIER Z DE ECHO VAN H0ET ÜU1DBN VAN VRIJDAG "5 FEBRUARI 1954 2 FEUILLETON van „De Echo van het Zuiden". gebieden stuit veelal ook af op allerlei bezwaren (o.m. reiskosten). Dat bij deze arbeidsmarktsituatie het gemiddeld aanbod over 1953 per 1000 beroepsbeoefenaren in deze gemeente in verhouding tot het gewest Waalwijk, de Provincie en het Kijk zeer laag is ge weest, is wel duidelijk. Het belangrijke personeelstekort zal vermoeaenjk ook over xyol nog wel blijven oescaan. in 1955 konden de hier door ontstane moeilijkheden met altijd Goor verlenging van werktijden worden opgevangen, mier en daar moesten de oroers worden gelimiteerd. BEZORGDHEID. De jonge beroepsbevolking van Waal wijk kon tot heden nog in het arbeids proces worden ingeschakeld, ómdat de werkgelegenheid in de gemeente zich ge stadig heett uitgebreid, i'och ben ik ten aanzien van de toekomstige werkgelegen heid voor de aankomende jonge arbeids krachten met grote zorg vervuld. Er valt op dit ogenblik in menige industrie een hoog-conjunctuur waar te nemen, doch zodra de conjunctuur minder gunstig wordt, zal er zeker geen mogelijkheid meer zijn om in doe bedrijven een noe menswaardig aantal jonge arbeidskrach ten, die hun eerste stappen in het wer kende leven hebben te plaatsen, nog ar beid te verschaffen. Een voorzichtige prognose toont aan, dat tot 1960 in deze streek, waarvan Waalwijk het centrum is, de beroeps bevolking met 4500 mannelijke personen zal toenemen, hetgeen betekent, dat de werkgelegenheid dan ook in die mate zal moeten worden uitgebreid. Waalwijk heeft dan ook dringend be hoefte aan méér industrie, niet alleen om de groeiende bevolking der eigen ge meente werk te kunnen bieden, doch ook omdat een gehele streek naar méér werk gelegenheid uitziet en Waalwijk in deze streek steeds een werkgelegenheidscen- irum geweest is en ook naar wezen en aard de potentie bezit om deze functie te vervullen. Na met vreugde geconstateerd te heb ben dat verschillende bedrijven uitbrei dingen hebben ondergaan, vervolgt de buigemeester Daarnaast heeft Waalwijk evenwel dringend behoette aan nieuwe industrie- én, mede ook, omdat het van niet te on- derschatcen belang is, dat de eenzijdig heid der industrie enigszins wordt door broken. Br zijn een aantal factoren, die het industriële klimaat der gemeente zeer gunstig beïnvloeden, doch andere facto ren waarbij ik voornamelijk denk aan de verkeers-geogratische aspecten werken beslist remmend. Burgemeester en Wethouders zijn op het stuk der industrie-vestiging voortdu rend diliigent, doch gevoerde en nog lo pende onderhandelingen hebben tot he den geen tastbaar resultaat opgeleverd. Momenteel zijn zelfs weer met een drie tal betekenende industrieën onderhande lingen gaande. U zult begrijpen, dat ik U hierover niet nader kan inlichten, om dat deze besprekingen niet alleen veel tact en wijsheid vragen, doch om meer dere redenen discretie ook geboden is. Wel verzeker ik U, dat Burgemeester en Wethouders het als een der voornaam ste taken van het college beschouwen om te trachten nieuwe industrieën naar Waalwijk te trekken en in het kader van dat beleid zal elk geëigend middel gehanteerd worden. Al vormen Waalwijk en omgeving geen historisch werkloosheidsgebied een gebied, waar van ouds werkloosheid bestaat, zoals in sommige andere delen der provincie het geval is, wel valt te vrezen, dat de structurele werkloos heid dat is een werkloosheid, welke voortspruit uit de kwantiteit der beroeps bevolking of, eenvoudiger gezegd, welke haar oorsprong vindt in het immer groeiend aantal arbeidskrachten zich geleidelijk zal gaan aftekenen en daar door een onheilspellend teken zal gaan worden. In dit raam passen enige aantekenin gen rond de door de gemeente in 1953 uitgeoefende sociale zorg. In 1953 zijn in totaal 62 werklozen voor en na voor kortere of wat langere tijd in de rijks sociale voorzieningsrege- ling opgenomen geweest. De kosten de zer werklozenzorg beliepen f 35.700, doch deze kosten komen ten laste van het Rijk. Van de kleine zelfstandigen, in het bijzonder de zeer kleine, verspreid over allerlei takken van bedrijf, bleken er ook over 1953 een aantal in financiële moei lijkheden te verkeren, die 2ich tot de ge meente moesten wenden, tijdelijke fi nanciële hulp voor levensonderhoud. In totaal 34 zelfstandigen zijn in 1953 in deze voorzieningsregeling opgenomen ge weest. De kosten van deze sociale zorg voor kleine zelfstandigen hebben ruim f 28.0UU.belopen, Waarvan het Kijk en de Demeente ieder 50 dragen. Een stationnair aantal oorlogsslacht offers van 15 is in een rijksuitkeringsre geling opgenomen en blijtt voortdurend de aandacht houden. Verscheidene uit Indonesië gerepatri eerde gezinnen, die in de gemeente een woning toegewezen hebben gekregen, vallen mede onder de blijvende zorg der atd. Soc. Laken. De kosten van verzor ging van beide groepen, nl. oorlogsslacht offers en gerepatrieerden, beliepen een bedrag van f 38,500,waarvan f 13,000,voor uitkeringen aan levens onderhoud en f 23,500,wegens ver strekking van meubelvoorschotten. In verband met de watersnood zijn ca. 30 gezinnen in deze gemeente geëvacu eerd geweest, doch in de loop van het jaar zijn zij weder gereëvacueerd. De voorzieningskosten voor deze verzorgden hebben f 8,500.— bedragen, welke kos ten ook weer door het Rijk gedragen worden. De Gemeentelijke Instelling voor Maat schappelijke Zorg, op 1 Januari 4952 in gesteld ter vervanging van de drie Bur gerlijke Armbesturen, heeft ter voorzie ning in het noodzakelijke levensonder houd van armlastigen en in verplegingen en uitbestedingen e.d. van hulpbehoeven den, een gemeentesubsidie nodiq gehad van f 83,000, WONINGNOOD. De woningnood is nog steeds een brandend vraagstuk, niettegenstaande in de loop der jaren een grote bouwactivi teit ontwikkeld is. Elk jaar vestigen zich van degenen, die in de gemeente Waalwijk huwen, ongeveer 80 jonge gezinnen in deze ge meente. Dit bewijst ons, dat alleen reeds 80 woningen per jaar nodig zouden zijn om deze woningbehoefte te bevredigen. 1 hans vestigen deze jonggehuwden zich voor het overgrote deel in „samen- woningen waardoor het probleem van de „samenwoningen" niet alleen in volle omvang blijft bestaan, doch zelfs in om vang toeneemt, omdat er wegens ge brek aan woningen onvoldoende door stroming is van in „samenwoningen" wonende naar woningen, welke men al léén bewoont. ik spreek dan nog maar niet over de velen, die willen gaan huwen, doch dit nalaten óf wel, omdat zij niet in een „samenwoning" hun intrek wensen te nemen dan wel geen kans zien om zelfs een „samenwonings-positie" te verove ren. Het woningtekort houdt Burgemeester en Wethouders voortdurend bezig, niet in het minst, omdat hier niet alleen ma teriële doch ook morele elementen in het geding zijn. Op 1 Januari j.l. bedroeg het aantal „samenwoningen" in de gemeente Waal wijk 295, terwijl 786 woningzoekenden stonden ingeschreven. Bij de jongste verdeling van bouwvo lume is aan de gemeente Waalwijk voor de jaren 1954, 1955 en 1956 een contin gent van in totaal 164 woningen voor die drie jaren toegekend. Een uiterst pover getal als men de grote woningnood ter plaatse daar tegenover stelt. Het zal U dan ook zonder meer duidelijk zijn, dat Burgemeester en Wethouders aanstonds de nodige stappen hebben ondernomen om verhoging van dit contingent-cijfer te bereiken en ik meen reden te hebben om enigermate optimistisch gestemd te zijn. De gemeente Waalwijk ondervindt vooral ook huisvestingsmoeilijkheden met betrekking tot de vele pendelarbeiders, die zij graag zou willen huisvesten, doch dit schier onmogelijk kon presteren, om dat bouwvolume daarvoor ontbrak en huisvesting van 49>ze van elders komen de arbeiders dus alleen kon plaats vin den op basis van woningruil tussen de twee betrokken gemeenten, hetgeen in feite een onmogelijkheid bleek. Teneinde de moeilijkheden, welke uit deze situatie voor de binnenlandse mi gratie voortvloeien, in de komende jaren ietwat te kunnen ondervangen, hebben Gedeputeerde Staten, die het bouwvolu me beheren, een reserve aangehouden. Uit deze reserve zullen Gedeputeerde Staten 'aan de hand van de uitkomsten van de bevolkingsstatistiek toewijzing van bouwvolume geven aan die gemeen- SPIERPSJN, SPIT... 't Loert overal. De weldadige warmte van de pijnstillende Thermogène verdrijft de sner pende pijn. ten, waar de geconstateerde vestigings overschotten daartoe aanleiding geven. Hier ligt een grote kans voor de ge meente Waalwijk om een aantal der pendelaars, dus degenen, die van elders hier komen werken, te huisvesten, om dat zij een vestigingsoverschot zullen veroorzaken, als gevolg waarvan de ge meente nieuw bouwvolume ontvangt. Op dit ogenblik houden Burgemeester en Wethouders zich zeer intensief met deze aangelegenheid bezig. De krotopruiming dient op sociale en morele gronden met kracht ter hand te worden genomen. Thans is voor 't eerst een mogelijkheid geschapen om een bij zonder bouwvolume voor dit doel te ont vangen. Een door de dienst Bouw- en Woningtoezicht ingesteld onderzoek heeft aan het licht gebracht, dat in deze gemeente 159 „woningen" worden aan getroffen, welke als krotten zijn aan te merken en voor opruiming in aanmerking komen. Burgemeester en wethouders stellen zich voor zo zij door verstrekking van bouwvolume hiertoe in staat worden ge steld deze saneringsarbeid op korte termijn aan te vatten. In dit verband zul len U dan de nodige voorstellen berei ken. IN AANBOUW. Op het ogenblik zijn van het bouw volume 1953 nog in aanbouw of komen in aanbouw 18 flatwoningen aan het Hertog Jan park; 18 woningen aan de Baardwijksestraat; 9 woningen waar onder 2 winkelpanden aan de Mgr. Zwijsenstraat; 2 woningen voor dienst doend personeel bij het zwembad; 2 wo ningen aan de Dr. Mollerlaan; 6 wonin gen, welke door „Ons Middelbaar On derwijs" worden gesticht aan de Jan de Rooijstraat en aan de Dr. Mollerlaan en enige woningen van particuliere bou wers. Daarnaast wordt door de gemeen te nog een achttal herbouwplichten aangekocht van de N.V. Ivo van Haren gerealiseerd door de bouw van wo ningen in het nieuwe gedeelte ten Wes ten van de Kerkstraat. Van het bouwvolume voor 1954 is door Burgemeester en Wethouders een deel ter beschikking gesteld van particu liere bouwers. Het laat zich aanzien, dat zich ten Westen van de Kerkstraat op de terrei nen ten Zuiden van de verlengde Burg. Moonenlaan zeer snel een riante bebou wing zal gaan ontwikkelen. De nodige crediéten voor de aanleg op deze ter reinen van het stratennet en de riolering waarbij een ruime en welgekozen groen verzorging is geprojecteerd, zijn reeds verleend en Gedeputeerde Staten hebben daaraan zeer onlangs hun goedkeuring verleend. EEN NIEUWE WOONWIJK. De gehele geprojecteerde uitbreiding der gemeente in bet gedeelte ten .Westen van de Kerkstraat dus in voormalig Besoijen welke uitbreiding, naar ver ondersteld mag worden, in de eerstko mende jaren voor een belangrijk deel ge stalte zal krijgen, wordt op dit ogenblik door het adviesbureau Kuijper, Verhagen en Gouwetor nog eens onder de loupe genomen aan de hand van diepgaande besprekingen met Burgemeester en Wet houders. Weldra zal U een voorstel worden gedaan tot partiële herziening van het uitbreidingspian voor het gedeelte Be soijen. Deze herziening zal de basis vor men voor het scheppen aldaar van een zeer aantrekkelijke en gevarieerde woon wijk. De burgemeester gaf vervolgens een overzicht van de activiteit in de gemeen te licht- en waterbedrijven 1952 2322514 m3 2155058 m3 1953 2308150 m3 2143203 m3 Gas i Inkoop: Afgifte: Wa'ter s Opgepompt403197 m3 413820 m3 Afgifte: 376804 m3 386554 m3 Electriciteit i Inkoop 2760760 kWh 32143325 kWh Afgifte: 2556646 kWh 2983882 kWh Hoofdbuizen en Hoofdkabels i Gas: gelegd 1536 m. hoofdbuizen en afgenomen 177 m. hoofdbuizen. Water: gelegd 1880 m hoofdbuizen en afgenomen 525 m. hoofdbuizen. Electriciteit: gelegd 8514 m. grondka- bel. Aansluitingen! Gas 152; Water 170; Electr. 210. Straatverlichting! Op 31 Dec. 1952 waren in gebruik: 134 gaslampen en 360 electr. lichtpun ten, totaal 494 lichtpunten. In 1953 aangesloten: 189 electr. licht punten; vervallen resp. vervangen 90 gaslampen en 21 electr. lichtp. totaal 111 lichtpunten; blijft vermeerdering 78 licht punten, zodat op 31 December 1953 in gebruik waren 572 lichtpunten, waaron der nog 43 gaslampen (Het vervolg van de Nieuwjaarsrede van burgemeester Teijssen, behandelende de plannen voor 1954, vindt men elders in dit nummer). Het ziet er op het ogenblik wei nig hoopvol uit in Europa. Neem Italië. Daar heeft het parlement zo wat een maand geleden 't kabinet- Pella ten val gebracht, uit vrees dat de wind teveel uit de rechtse hoek zou gaan waaien. Wat diens opvol ger te doen stond, was schijnbaar een briesje van iets meer links t? verwekken. Fanfani, zelf uit de lin kervleugel voortgekomen, verklaar de, toen hij op het punt stond te vallen, dat hij getracht had Italië een stabiele regering te geven en dat dit hem mislukt was. De chris ten-democraten, te zijnen opzichte blijkbaar weer. eensgezind maar niet meer beschikkend over de meerderheid die hen vroeger de macht in het parlement in handen gaf, konden hem alleen niet redden; zelfs de steun van de republikeinen, de enige coalitiegenoot die hun trouw was gebleven, bleek niet toe reikend. De liberalen onthielden zich van stemming en de rest, in clusief de monarchisten die eerst nogal welwillend tegenover het nieuwe kabinet schenen te staan, stemde tegen. Na een bestaan van elf dagen gaf het kabinet-Fanfani de geest nog, voor het die goed en wel had kunnen uiten. Het is overbodig hier nog eens in den brede te gaan uitmeten hoe zeer deze gang van zaken getuigt van een crisis in de Italiaanse po litieke constellatie. De mislukking- Fanfani na het experiment-Pella, is er slechts een nieuw bewijs voor. Het lijkt onder de huidige omstan digheden in Italië niet beter moge lijk daarin op korte termijn veran dering te brengen dan in Frank rijk. Nieuwe verkiezingen zien er niet uit als een probaat geneesmid del en zelfs de laatste wijziging in de kieswet heeft de moeilijkheden niet opgelost. Men krijgt de indruk j dat het voorlopig slechts zal aan- komen op een man met voldoende 1 gezag om enkele partijen te vereni gen en voldoende integriteit om de tegenstellingen op de achtergrond te dringen. De Gasperi is jarenlang, van 1945 tot 1953, deze man geweest. Waren na de laatste verkiezingen zijn deugden nog onbesproken, zijn overwicht was zover gedaald dat 't de tegenstellingen niet meer kon overbruggen. Noch Pella noch Fan fani zijn bij machte gebleken deze zware taak van hem over te nemen Wat schiet er dan nog over? Een dictatuur kan men opdoeken wanneer er geen mannen meer zijn om dictator te spelen. Met een de mocratie kan men niet zo lichtvaar dig omspringen, zolang er niemand is die lef en aanhang genoeg heeft om er eend ictatuur van te maken. Een van de goede dingen van demo craten, zelfs als ze niet van de eer ste rang zijn, is trouwens dat dit het laatste is wat ze willen. Dan roeien ze liever met de riemen die ze hebben. En zolang de democrati sche krachten in ons land sterker zijn dan de revolutionaire, weet men er als puntje bij paaltje komt nog wel een mouw aan te passen. Hier in zit een zekere onbillijkheid. Een zaak, die geen goede of eensgezinde leiding heeft, gaat over de kop of wordt gesaneerd. Een demokratie die onder analoge omstandigheden verkeert, wordt opgelapt en sukkelt aldus verder. Ook dit gaat maar tot een zeker punt, maar dat punt heet ontbinding, om geen onelegan ter woord te gebruiken. Aan de eis dat een demokratie ook haar mannen moet hebben, wordt in de praktijk niet altijd voldaan. De stem des volks is niet alleen die van God, maar ook die van de meerderheid en zo lang die voor de democratie stemt, heeft ze maar te zorgen voor de geschikte mannen, is het niet van de eerste rang, dan maar van de tweede, of zijn er geen nieuwe, dan grijpt men' terug op de oudere. Zo is er. in Italië sprake van dat De Gasperie opnieuw op het toneel zal verschijnen, Op het eerste ge zicht is men geneigd dit toe te jui chen, maar het is de vraag in hoe verre het parlement bereid is hem het gezag toe te kennen dat 't hem nog niet zo lang geleden heeft ont nomen. Op een afstand is het moei lijk te beoordelen of de aanval die de schrijver Guareschi onlangs op hem heeft gedaan, ook zijn integri teit in opspraak heeft gebracht: De Gasperi zou volgens Guareschi de Engelsen "hebben uitgenodigd Rome te bombarderen om de Romeinen aan de geallieerde kant te brengen en hun laatste morele weerstand te breken. Zonder zich in het geval zelf te verdiepen, kan men begrij pen dat deze beschuldiging wel zo ernstig is dat De Gasperi in dit op zicht van alle blaam gezuiverd dient te worden, eer hij weer als de eerste man van Italië kan optreden. Liever echter dan ons in speculaties te verliezen, wachten we af hoe de crisis zich zal ontwikkelen in de hoop dat inderdaad een sterke man wordt gevonden die Italië een re gering geeft die het land zo hard nodig heeft. Dit is voor heel West- Europa van belang. Weinig hoopvol is tot nog toe ook wat zich in Berlijn afspeelt tussen de ministers van buitenlandse za ken. Winston Churchill is blijkbaar een andere mening toegedaan, want hij sprak in het Lagerhuis van hoop volle tekenen. Deze tekenen zijn blijkbaar dan nog geheim, of 't zou moeten zijn dat hij als zodanig be schouwt het feit dat de conferentie nog niet is vastgelopen alvorens zij goed en wel begonnen is. De Weste lijken hebben Molotof zelfs al naar punt 2 van de agenda kunnen sle pen: Duitsland. Maar toen was het ook weer als vanouds en toen de Russische mi nister voor de zoveelste keer met het merkwaardige Russische plan afkwam, dat voor de communisten meer waarborgen voor machtsover name dan voor de Duitsers kapsen op vrijheid biedt, zijn de Westelij ke ministers zonder veel reserve van leer getrokken. Zij hebben de Rus getart zijn oordeel te geven over het Westelijke plan, en heb ben hem gewezen op het inconse quente van zijn houding. Juist het Duitsland van Molotof zou een ge vaar vormen voor Europa door een zelfstandige machtsvorming. Foster Dulles heeft de heer- Molotof aan zijn verstand trachten te brengen dat hij niet moet denken dat hij on feilbaar was en hij noemde in dit verband het jaar 1939, toen Molotof de oorlogsverklaring van Engeland en Frankrijk brandmerkte als een aanval op het vredelievende Duits land van Hitier. Dit werd in 1941 wel anders. Toen deed de Sovjet- Unie ook geen aanvallen op Ame rika, omdat zij dit land nodig had. Het zal wel aan dovemansoren ge zegd zijn, maar het is dan toch waarschijnlijk tegen de diplomatie ke „beleefdheid" in - gezegd. Enfin, de Rus beloofde toch met een voor stel voor vrije verkiezingen voor heel Duitsland te komen, waarvan men zich overigens ook geen te gro te voorstelling hoeft te maken. Bidault critiseerde Molotof om dat hij zich bemoeide met de Fran se openbare mening over het E.D.G. Hij meende dat het Franse parle ment zijn eigen boqntjes wel kon doppen. Russen heeft het in ieder geval daarbij niet nodig. Eden ver weet de Russen dat zij probeerden vrije verkiezingen zolang mogelijk uit te stellen en te verdragen. Of dit allemaal veel invloed heeft op de sphynx is een tweede, maar het schijnt niet dat de Westelijken van plan zijn hem met een triomfante lijk gevoel naar Moskou te laten te rugkeren. DE RAMP WERD HERDACHT. Waar een jaar geleden het geweld van het water zich tegen 't zwakke land keerde, waar duizenden hec taren werden overstroomd en bijna 1800 mensen verdronken, daar zijn Maandag, op de verjaardag van dit tragisch gebeuren overal herden kingen gehouden, herdenkingen die zich niet verloren in een jammeren om wat moest worden prijsgegeven, maar die naast een pieuse gedach tenis aan de dierbare doden vooral hoopgevende conclusies inhielden, want veel van wat zo deerlijk was vernietigd, is thans weer hersteld. De dijken zijn gedicht, het water is teruggedrongen naar de zee, de ver jaagde mensen keerden weer naar hun boerderijen en hun akkers en vele van deze akkers droegen weer de rijke oogst. Als wij ons dit alles realiseren, zei Prins Bernhard tijdens 'n radio toespraak, dan mogen wij aan het herdenken toch het vooruitzien, het hoopvol vooruitzien koppelen. In bijna alle Zeeuwse, West-Bra bantse en Zuid-Hollandse steden en dorpen, getroffen door de waters nood, zijn herdenkingen gehouden. In Nieuw Vossemeer droeg Mgr Koenraadt, vicaris-generaal van het bisdom Breda, een pontificale H. Mis van Requiem op en 's middags was hier een openbare raadsverga dering waarbij velen aanwezig wa ren, o.a. de vicaris-generaal en de Commissaris van de Koningin, wel ke laatste een kruismonument ont hulde bij de haven. Het gehele Nederlandse volk was in de loop van de dag in de gelegen- iieid de verschillende herdenkingen mee te maken via goed verzorgde radio-reportages, terwijl 's avonds in een uitzending over beide zen ders, die een herinnering was aan wat een jaar geleden gebeurde, maar vooral ook de aandacht vroeg voor de toestand zoals die nu een jaar is, o.m. het woord werd gevoerd door Z.K.H. Prins Bernhard en de Minister President Dr W. Drees. zware hoofd- en borstverkoud heid, diep vastzittend slijm,snuift en wrijft U weg met LERARES OVER DE JARIGE PRINSES BEATRIX. VAN door Martin Verduyn. 33) Bovendien was .Nichols te veel overtuigd van de grootheid van zijn „zending" om ook maar één ogenblik de moed te verliezen. Hij doorzag onmid dellijk dat de Duitsers alles in het werk zouden stellen om hem te vinden. Ook begreep hij, dat zij hem niet vér zouden zoeken, aangezien hij zonder water en voedsel gevlucht was. Deze laatste twee factoren namen voorlopig zijn denken in beslag. Daar rqoest hij allereerst voor zorgen. Logisch denker als hij was, be greep hij heel goed dat Mersham in het bijzonder zou letten op de plaat sen waar zich water ibevond. Hij zou dus alleen 's. nachts,en dain 'nög met het gróótste risico,, zichzelf1 van water kunnen voorzien. Maar dat betekende ook een steeds herhaald risico en daarom besloot hij een voudig aan het riviertje, waarvan hij de ligging evenals Hartley en Brent precies wist, zich te' „vesti gen". Dat moest hij onmiddellijk na zijn vlucht doen, wilde hij de wacht posten, die Mersham ongetwijfeld zou uitzetten, vóór zijn. Zich oriënterend op de zon sloop hij zo vlug mogelijk in de richting -waar het riviertje zich moest be vinden en het gelukte hem werke lijk aan de rivieroever een door zwaar geboomte beschutte schuil plaats te vinden. Hij behoefde maar enkele stappen te doen om te drin ken. en naar hij had verwacht we melde het water van vis. Nichols was een man met weinig behoeften. Had Brent, uitgehongerd als hij was, de door Hartley gevan gen vis rauw verslonden, Nichols zou dit ook doen,'echter zonder uit gehongerd te zijn, maar eenvoudig omdat het in de gegeven omstan digheden niet anders kon en hij er nauwelijks iets van bemerkte. Zelfs toen hij hijgend in zijn schuilplaats neerhurkte en hij be vonden had dat er nog geen wacht posten waren, althans niet merk baar, was zijn geest bezig met for mules, die hij aan de nazi's wilde verstrekken, opdat zij met 't atoom - wapen de wereld zouden vormen naar het model dat Nichols als ide aal zag. Zijn verraad zei hem niets. Met grote koelbloedigheid had hij in dienst dér geallieerden de meest waarde vólle- gegevens verzameld en toen dé cirkel van zijn kennis ge sloten was. wilde hij niets liever dan de wereld, die hem het verwer ven van zijn kennis had mogelijk gemaakt, verpulveren. Er was bij Nichols geen 'snrake van een emoti oneel motief. Van jong'saf was zijn geest uitsluitend vervuld 'geweest met de wonderbare schoonheid van de hogere wiskunde en hij wilde de wereld niet anders zien dan als 'n „Geschiedenis is het lievelingsvak van de Prinses, maar ook heeft zij grote interesse voor de moderne ta len waarvoor zij een speciale knobbel heeft en natuur- en scheikunde". Dit vertelde de lerares van Prinses Beatrix, mej. dr Sophie Ramondt, con-rectrix van 't Baarn- se Lyceum, Zondagavond in een na tionaal radio-programma, dat aan de zestiende verjaardag van Prin ses Beatrix was gewijd. Tezamen met mevrouw N. Smit- Avis, de particuliere secretaresse van de Koningin, vertelde zij aller lei wetenswaardigheden over het leven van de Prinses op school en thuis. Dr Ramondt verklaarde, dat de Prinses van haar schoolvriendin nen geen bijzondere behandeling accepteert. „Zij weet", aldus de le rares, „haar mondje goed te roeren en de vriendinnen zeggen Trix even goed de waarheid zoals zij dat el kaar doen". Prinses Beatrix heeft zich over haar toekomstige taak als Koningin nog nooit uitgelaten; zou zij, zoals haar vriendinnen, een toekomst kunnen kiezen, dan zou haar lerares de Kroonprinses aanraden een lei dende functie bij het kinderwerk te gaan bekleden. Mevrouw Smit Avis vertelde over de hobbies van de Prinses. Zij krijgt les van een jonge Amsterdamse beeldhouwster lessen, die zij voor geen prijs overslaat is dol op paardrijden en op zeilen, waarbij een flinke harde wind niet de min ste bezwaren oplevert. De- Prinses zsl mettertijd, op het moment volgt zij in het lyceum de lessen aan de vierde klasse, naar de Universiteit gaan. Op den duur zal haar lespro gramma worden aangevuld met ex tra-lessen over staatsinrichting en gecompliceerd samenstel van wis kundige betrekkingen. Diep in zijn hart verachtte hij ook de mythe van het nazidom, maar hij zag deze als noodzakelijke hefboom om de wereld uit haar voegen te lichten, opdat hij uit cle stukken een nieuw, schoon, harmo nieus bouwsel zou kunnen forme ren. Nichols dacht zich een wereld waarin alle hartstochten en driften, alle gevoelens zouden zijn wegge vaagd door de zuivere adem, door de vrieskoude wind van de pure verstandelijkheid. De mens zonder ziel, een vermetele gedachtenmens, met zijn verstand het heelal omvat tend, was Nichols' oppermens ide aal. Zo zat Nichols in zijn hol en hij maakte berekeningen, waarnaar hij zijn verdere handelingen zou rich ten. Na het avontuur werden Flanders en Marion voor de tweede maal ver rast, eveneens door iets, dat in Af rika heel normaal is, maar waar mede zij nauwelijks rekening had den gehouden. Het was een negerdorp, waarop zij stuitten. Ondanks het risico dat de negers bevriend waren met Duit se spionnen, of dat zich er deze zelf zouden bevinden, dacht Flanders geen ogenblik na. Het was trou wens de hoogste tijd dat zij onder dak, voedsel en water kregen; nu verder gaan zou een groter risico betekenen. „We wagen het er op", zei Flanders met schorre stem en Marion knikte slechts, te vermoeid om nog te kunnen spreken. Op genade of ongenade moesten zij zich aan deze hen volkomen on bekende inlanders overgeven. Zij werden onmiddellijk opgemerkt en enkele negers begonnen in een op gewonden taaltje elkander duidelijk maken, dat het stamhoofd gewaar schuwd moest worden. De zwarten zagen er nogal niet oorlogszuchtig uit, stelde Flanders met enige voldoening vast. Toen hij er enkele bereikt had, probeerde hij een paar woordjes Engels, maar deze poging had geen succes. Zodra hij echter in het Frans naar het stamhoofd vroeg, beduidden de ne gers hem, hen te volgen. Het was wonderbaarlijk, het was alsof deze mensen hun bedje gespreid hadden. Met grote vroendelijkheid werden zij door het opperhoofd, een reeds oudere man met verstandige ge laatstrekken, ontvangen. Hij scheen niet erg verrast door de onverwach te komst van twee blanken en hoe verheugd waren Marion en Flan ders, toen zij in vrij goed verstaan baar Frans te horen kregen dat vrij wel de gehele bevolking van de Congo op de hoogte was gesteld van het gevaar, dat een geallieerde ex peditie op hun gebied bedreigde. Met intens genoegen hoorden zij de mare van deze gunstige omkeer aan. Het bleek hen nu ook, dat er een arrestatiebevel was uitgevaar digd tegen professor Nichols, alle Duitsers en alle in Duitse dienst staande personen, die zich op het grondgebied van de Belgische Con go bevonden. Aarzelend stelde Flan ders de vraag naar het lot van de andere blanken en of 't stamhoofd ook wist of er een officier genaamd „Mersham" nog in leven was. „Wij weten alleen dat wij moeten uitzien naar blanke mannen en één blanke vrouw en dat wij een kleine blanke man met een baard gevan gen moeten nemen, indien hij zich in onze nabijheid vertoontt" ant woordde 't stamhoofd. Flanders verzamelde zijn laatste krachten •en zei: „Wij zijn dodelijk vermoeid en wensens te slapen. Het is echter wel zeker dat wij door. blanke vij anden vervolgd worden. Mochten die komen wanneer wij slapen, zijn wij dan zo goed verborgen, dat zij ons niet kunnen vinden?" De neger glimlachte. „Het zullen zeer slimme spoorzoekers moeten zijn, die u tot hier kunnen achtervolgen". Flanders maakte een ongeduldig gebaar. De rust van de oude man begon op zijn gespannen zenuwen te werken. „Wij moeten er toch op rekenen", stootte hij uit, „en wij moeten eerst rusten". „Ge kunt gerust zijn", antwoord de het stamhoofd, „mijn mannen brengen u naar een plaats dicht bij het dorp, waar men u niet vindt." „Dus we moeten nog verder", steunde Flanders. Het negeropper hoofd schudde ontkennend 't hoofd en verzekerde hen met grote om haal van woorden dat zij in snel tempo naar hun verblijfplaats ge dragen zouden worden. In alle an dere omstandigheden zou Flanders in lachen uitgebarsten zijn en ge weigerd hebben, maar hij wist dat hij nu ieder restje kracht moest spa ren-, Op draagbaren werden zij naar een ongeveer driehonderd me ter verder in het oerboes gelegen miniatuur meertje vervoerd, een klein paradijsje in de eindeloze groene verschrikking van de wil dernis. Wanneer men de verborgen toegang niet wist, was het van geen enkele zijde te benaderen, daar het geheel omgeven was met ondoor dringbare vegetatie en reuzenbo- men. Dit plekje moest de inwoners van het negerdorp in vroeger tijden reeds tot schuilplaats gediend 'heb ben, want de toegang was gehakt door de voet van een enorme woud reus. Aan de oever van het water stonden enkele eenvoudige hutten. Deze werden Flanders en Marion als verblijfplaatsen toegewezen. Zij waren zich nauwelijks bewust van de harde legersteden de met hui den belegde begane grond en zij sliepen onmiddellijk in. Toen Flanders ontwaakte met pijnlijk stijve ledematen én schrij nende schaafwonden, voelde hij zich toch heerlijk uitgerust en met blij de verwondering zag hij om zich heen. Het was klaarlichte dag en hij moest dus een lange nacht heb ben doorgeslapen zonder ook maar eenmaal gestoord te zijn. Op zich zelf was dit, na de ervaringen van de laatste dagen, een wonder. Bijna uitgelaten nam hij een aanloop en sprong poedelnaakt in het heerlijke koele water. Grijnzend bedacht hij hoe hij in zijn impulsiviteit niet ge dacht had aan krokodillen of andere watermonsters en Marion, die ieder ogenblik uit haar hut zou kunnen komen. Maar noch Marion, noch krokodillen verstoorden Flanders' zwemfestijn.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1954 | | pagina 2