Waalwijkse en Langs I Wijde Wereld j Verdedigingspact voor Z,-0ost Azië GREVENBICHT. OFFENSIEF DER VRIJGEZELLEN. Het begon in het Dodenhuis van de Sing-Sing... UIT DE 't Ss of gii da vlam uitblaast zó prompt deelt suurtrar.den cp de mn- met een of twee Rcnnies. VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1954 Uitgever YVaalwijkse Stoomdrukkerij Antoon Ti»len Hoofdredacteur JAN TIELEN Dit blad verschijnt. 2 x per week 77e JAARGANG No. 72 Abonnement 19 cent per week 2.45 per kwartaal 3.7Q franco p. p. Advertentieprijs 10 cent per m.m. Contract-advertenties speciaal tarief. Bureaux: GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621 Dr van BEURDEN STRAAT 8, KAATSHEUVEL TEL. 2802. OPGERICHT 1878 TELEGB.-ADRES: „ECHO" de „Triton", die uw maatschappij heeft ondergaan. Ons hartelijk medeleven richt zich tot de nabestaanden van de passa giers en de bemanningen, die hierbij hun leven lieten". I HET ONGELUK VAN DE TRITON. Er doen zich verschillende vragen voor. Wat de oorzaak van het ongeluk is geweest, kan nog niemand zeggen Ministers van acht landen heb ben dezer dagen in Manilla, de hoofds ad van de Philippijnen, een verdedigingspact voor Zuid-Oost Azië ondertekend. Dit kwam tot sland in een paar dagen van vlotte besprekngen achter gesloten deu ren. De deelnemende landen zijn Amerika, Engeland, Australië, Niemv-Zeeland, de Philippijnen, Siain, Frankrijk en Pakistan. Het is nogal eigenaardig gesteld met dat verdedigingspact. Men zai aanstonds de afwezigheid opmer ken van een aantal landen, die zeer zeker geografisch lot Zuid-Oost- Azië behoren en uit dien hoofde voor deelneming aan hei pact m aanmerking zouden komen. Men denkt dan in de eerste plaats aan India en Indonesië. Verder zijn daar Birma, Ceylon, de drie Indo- chinese staten, nationalistisch L-ni- na, Japan, enz., zodat er op de eer ste plaats al het een en ander ont breekt aan de universaliteit van het pact voor wat het aantal deelne mende landen betreft. Op het eerste gezicht lean men daar een beetje verbaasd over zijn, maar bij nader inzien is hei nieizo verwonderlijk. Uiteindelijk i het pael een geesteskind van de Ame rikaanse minister van buitenlandse zaken John Foster Dulles. Deze zag in het pact een soort NATO voor liet verre Oosten en wilde daar door een even hecht verriedigings- bloc rond communistisch China en meer op de achtergrond de Sovjet- Unie vormen als de Atlantische landen in het Westen door de NA TO. Men kan bezwaarlijk aannemen dat de huidige vorm volledig aan het ideaal van Dulles beantwoordt; daarvoor heeft het te veel hiaten en is het althans voor een gedeelte te weinig spontaan uit de nood ge boren. Men herinnert zich dat Amerika tijdens de conferentie van Genève het idee van het Zuid-Oost Aziatisch verdedigingsverdrag met nieuwe animo naar voren heeft ge schoven. De omstandigheden waar onder dit gebeurde tekenen tot op zekere hoogte de hele situatie. Aan de ene kant verzoeningspogin gen, althans pogingen om de par tijen zo dicht bij eikaar te brengen dat ze in vrede naast elkaar zouden kunnen leven, resp. de staat van oorlog zouden opheffen, aan de an dere kant een veel straffere hou ding, die de uiting was van de be doeling om zich allereerst weer baar te maken tegenover het ge vaar van het communisme en daar voor een verenigd front te vormen. Dai van deze laatste stroming Ame rika de ziel zou zijn, ligt voor de hand. Dit is niet zo gek, want de na-oorlogse jaren schijnen het ge lijk te hebben gegeven in de opvat ting, dat liet aanpappen met de communisten alleen maar verues oplevert en da. alleen een sterk eenheidsfront de vrije wereld kan redden. Voor wat het Westen be treft, is de opvatting wei een heel eind te verwezenlijken, al zijn ook daar tegenkrachten te overwinnen. Men denke bijvoorbeeld aan de Eu ropese Defensiegemeenschap. Het snerpendste branden in de maag, soms tot in de keel toe, dooft U onmid dellijk. Talloze lijders aan brandend maagzuur nemen ook Rennies bij voor baat. Bij wijze van sluitstuk op hun maal tijd. 't Is ook zo simpel, gewoon maar laten smelten op de tong. EnRen nies zijn nog smakelijk óók. In Azië echter liggen de zaken heel wat gecompliceerder; Het is Wellicht wat overdreven te zeggen, dat het communisme er populair der is, maar wel is het een feit, dat het door op nationalistische gevoe lens te werken, veel meer vat krijgt op de bevolking. Het verbergt daar mee zijn ware aangezichi, terwijl he! per slot van rekening zijn ware aard 'toch niet verloochent. Daar komt bij, dat in landen die abso luut niét communis isch gezind zijn, de achterdocht tegen hei Wes ten loch zo groot is, dat men hui vert daarmee samen te gaan, ter wijl een land als India Hei grote, sterke communistische China als nabuur heeft. Men moet erkennen dat dit ee'n allesbehalve benijdens waardige positie is. Daarom dan ook voert India een politiek, de gebaseerd is zoal niet op de over tuiging, dan toch op de hoop dat een vreedzaam naasi elkaar leven van het communisme en de rest mogelijk is. Tot nog toe is daar niet zo erg veel van gebleken, maar dat sluit de mogelijkheid niet uit. India probeert die 'te realiseren door strikte neutraliteit in acht te ne men en zoveel mogelijk te bemid delen in kwesties tussen Oost en West. Verder poogt het zoveel mo gelijk Zuid-Oost Aziatische landen voor die politiek le winnen en uit de afwezigheid van een aanial van hen blijkt, dat het in dit opzicht enig succes oogst. Men kan zo'n standpunt eerbiedigen zonder het er gloeiend mee eens te zijn en men krijgt de indruk dal dit in Weste lijke kringen ook gebeurt. Dat er anderzijds wordt getracht de defensieve kracht van de vrije wereld zoveel mogelijk te verster ken, is logisch. Want dat is zeker zo noodzakelijk. Tn Zuid-Oost Azië geeft dat de eigenaardige situatie die er nu ontstaan is: een defen- siepacl in een gebied dat enerzijds wordt bedreigd door het commu nisme en anderzijds zich althans voor een groot gedeelte neutraal wenst te houden. Ongetwijfeld heeft het niet het effect gesorteerd dat Amerika graag er van gezien had, maar anderzijds Reeft hei de voldoening, dat ook Engeland en Frankrijk er deel van uitmaken. Vooral Engeland was er aanvanke lijk helemaal niet voor geporteerd, omdat op dit punt de Amerikaanse en Engelse gedachten nogal uit el kaar liepen. Tenslotte heeft echter de Amerikaanse opvatting gezege vierd. De voornaamste bepalingen van het pact zijn in geval van een aan val in Zuid-Oost Azië zullen de on dertekenaars maatregelen treffen overeenkomstig hun wetten; men j zai elkaar raadplegen over de ge meenschappelijke verdediging als er 'n oorlog zou dreigen; er wordt een raad opgericht om overleg te plegen over de mililaire en andere voorbereidingen die het [verdrag eist; de ondertekenaars zullen el kaar bijstaan om sterker te staan tegen aanvallen van buitenaf en om binnenlandse aanvallen op hun gebied en hun politieke stabiliteit af te slaan; zij zullen overleg ple gen onder elkaar en met gelijkge zinde staten over de economische maatregelen om de stabiliteit te vergroten. Formosa en Hongkong vallen buiten het verdrag, 'terwijl Laos, Cambodja en Vietnam wel piel met name worden genoemd, maar blijkbaar toch voor bescher ming in aanmerking komen. Niet- aangesloten landen zullen alleen geholpen worden als zij om hulp vragen, zodat hun gemoedsrust door dit verdrag niet gestoord be hoeft te worden. Het is te hopen dat dit Zuid-Oos! Aziatisch Pact mei het Atlantisch Pact op den duur voldoende waar borgen zal gaan bieden voor de veiligheid van de vrije wereld. Communistisch China doet op het ogenblik nogal dreigend en heeft ai heel wat onrust gezaaid in Zuid- Oost Azië. Zoals ook in West-Eu ropa is gebleken, blijft het commu nisme een acuie dreiging, zolang het niet een onvoorwaardelijk halt wordt toegeroepen en dan nog blijft het een gevaar waartegen men zich moet beschermen door 'n sterke defensie. Aan de ketting, die deze langzamerhand is gaan vor men, is nu weer een nieuwe scha kel toegevoegd. Moge deze s'.erk cenoeg zijn niet-communistische landen vrijheid, veiligheid en rust te verzekeren. DE START VAN DE TRITON. „De instrumenten hebben de beman ning van de „Triton bij de start een totaal verkeerd beeld gegeven aldus president-directeur 'I. A. Aler van de K. L M„ die Maandagmiddag om tien over half vier uit Shannon op Schiphol arri veerde. „De vliegers (waren zich niet be wust van een technische storing. De snel heidsmeter, de stij gsnelheidsmeter en de hoogtemeter, moeten door nog' onopge helderde oorzaak andere aanwijzingen hebben gegeven dan de werkelijkheid. Na de start is er in werkelijkheid geen hoog- te gewonnen, terwijl de instrumenten dat wél aangaven." „Viruly en zijn tweede piloot hebben de instrumenten voortdurend gecontro leerd". vervolgde de heer Aler. „Vlak na de ramp schijnt Viruly enkele seconden bewusteloos te zijn geweest; het is bo vendien bijzonder moeilijk zich^ gebeur tenissen in deze „schrik-seconde" te her inneren. Andere bemanningsleden vertel- dat zij Zich nietsi eens realiseerden Het officiële onderzoek zal dat moeten uitmaken. Dit onderzoek zal echter nog een andere kwestie moeten uitzoeken. Dat is de vraag, waarom men op het vliegveld eerst uren later, van een de. neergestorte vliegers zelf, te weten is gekomen of ex althans op iheeft ge reageerd dat vlakbij een pas gestart vliegtuig met zes en vijftig inzittenden was neergestort. Die vraag is zo be langrijk, omdat voldoende directe hulp waarschijnlijk verscheidene mensenlevens meer had kunnen behouden. Er is dan ook verwondering uitgesproken over het feit, dat op de verkeerstoren reactie practisch uitbleef, ofschoon het radio contact veel te vroeg was uitgevallen, terwijl men evenmin de noodraketten schijnt te 'hebben opgemerkt, dit de be manning vanuit de rubberboten de lucht instuurde. Het past uiteraard niet beschuldigingen of verdachtmakingen te uiten. Doch dat hier een punt van zeer ernstig onderzoek zal liggen, staat wel vast. DRIE VAKBONDEN VRAGEN HUN LEDEN EEN UUR LOON VOOR HULP AAN VLUCHTELINGEN. en de De organisaties van werkgevers werknemers die samenwerken in Stichting van de Arbeid, hebben het ini tiatief genomen voor een actie tot 'hulp verlening aan de vluchtelingen in 'Oos tenrijk en Griekenland. De drie vakver bonden zullen 'hun leden vragen, vol gende maand een uur over te werken ot een uur loon af te staan ten behoeve van de mensen, die onder zeer slechte omstandigheden sinds jaren leven in de vluchtelingenkampen. De werkgevers hebben toegezegd, het aldus bijeenge brachte bedrag te zullen verdubbelen. Als leidinggevend orgaan voor deze actie is opgericht het „'Comité vluchtelingenhulp 1954", onder voorzitterschap van de oud-commissaris der Koningin in Utrecht de heer M. A. Reinalda. Het comité hoopt, dat de actie niet beperkt zal 'blij ven tot werkgevers en werknemers, maar dat ook de middenstand, de beoefenaars van de vrije beroepen, de jeugd, kortom het hele Nederlandse volk er aan zullen gaan medewerken, zodat sprake zal zijn van een nationale actie. De opbrengst daarvan hoopt men te kunnen becijferen op enige millioenen guldens. HOEVEEL RADIOLUISTERAARS TELT NEDERLAND 7 Het aantal aangegeven radio-ontvang toestellen in Nederland bedroeg per 1 September 1954 1.922.425 tegen 1.914.912 op 1 Augustus 1954. Op 1 Augustus 1954 waren er 497.113 aangeslotenen op bet Draadomroepnet tegen 495.846 op 1 Juli ,1954. VRACHTTARIEF NS GAAT OMHOOG. Per 1 October a.s. zullen de tarieven voor het vervoer van stukgoed per spoor, verzonden als vrachtgoed, snel- goed of expressegoed worden verhoogd. Stukgoed met een gewicht van 1 t.m. 30 kg. vergt 7,5 procent meer transport kosten. De tarieven voor het vervoer van stukgoed van 31 t.m. 100 kg. zullen met 12 pet. en die voor het vervoer van stuk goed van meer dan 100 kg. met 20 pet. wórden verhoogd. De loonsverhogingen sinds 1951 zijn de oorzaak van de ta riefsverhoging. AMERIKA VERWACHT MEDIO '55 EINDE KOFFIETEKORT In Juli 1955, wanneer het lopende marktjaar eindigt, zal er geen wereld- koffietekort meer bestaan, aldus heeft het Amerikaanse departement van land bouw voorspeld. De koffieproductie zal dit jaar toenemen met 287.000 balen en de komende jaren zouden weer grotere producties opleveren als gevolg van uit breidingen van de wereld-koffie-aan- plant na de tweede wereldoorlog. Het departement schat de wereldpro ductie van groene koffie voor het jaar 1954/'55 op 41,7 millioen balen. 'Dit is 13 percent meer dan het na-oorlogse jaar gemiddelde. 40.000 NEDERLANDSE MILITAIREN BIJ MANOEUVRES IN DUITSLAND. Veertigduizend Nederlandse militairen zullen van 22 tot 28 September deelne men aan de intergeallieerde oefening „Battle Royal" (handgemeen) in West- Duitsland. In totaal zullen '140.000 Brit se, Belgische, Nederlandse en Ameri kaanse militairen in het veld komen, ver deeld over twee partijen van ongeveer gelijke sterkte, 'Noordland en Zuidland. VERZEKERINGSAGENT EN OUD-SS'er POOGDEN TREIN TE LATEN ONTSPOREN. Dinsdagochtend diende voor de Utrechtse Rechtbank voor de twee de maal de zaak tegen de 36-jarige verzekeringsagent Hendrik de V. e De Bilt en de 33-jarige Harry de V., oud SS-er uit Zeist, wiens zaak in Maart j.l. werd aangehouden Voor het doen uitbrengen van een psychiatrisch rapport over beide verdachten. Zij waren beschuldigd van een poging tot het veroorzaken van een treinongeluk, teneinde iemand van het leven te beroven. Het plan was mevrouw Stoffeli- na V. uit Amsterdam, de vriendin van laatstgenoemde verdachte, op wie een levensverzekering was af gesloten, uit de weg te ruimen. Hiertoe wilden de verdachten bij een oud seinhuisje aan de onbe waakte overweg te Blauwkapel een trein laten ontsporen. Het plan werd echter verijdeld door de op lettendheid van een spoorwegbe ambte, die de recherche waar schuwde. De verdachte Hendrik V. werd in het psychiatrisch rapport volle dig toerekeningsvatbaar genoemd. De algemene indruk van Dr. Van de Does de Willebois was, dat hij een onevenwichtig persoon is, vol zelfbeklag, die zichzelf herhaalde- lijk tegenspreekt, doch wiens ge- heugen en inprenting ongestoord zijn. Een hysterisch-psychopatisch en neurotisch persoon, aldus het rapport. Mr. de Muinck Keizer, de officier van justilie, sprak van een misdrijf dat zelden in deze vorm voorkomt. I Hier is sprake van de zwartste misdadigheid, die iemand ten laste kan worden gelegd. i Zelfs indien rekening wordt ge houden met het onwezenlijke ele- ment, gevormd door de figuur van Gijs de brigadier van de recherche, achtte hij toch de poging tot uit- j lokking reeds geschied. Dat v. Gijs een slachtoffer gemaakt zou heb ben, noemde de officier hoogst aannemelijk. Vier jaar gevangenis straf en ter beschikkingstelling van de regering, luidde de eis. De tweede verdachte, de oiul- SS'er Harry de V. uit Zeist, werd in het rapport een zonderling ge noemd, een psychopatis:ch belaste wilszwakke persoon, voor wie langdurige psychiatrische leiding nodig is. Verminderd toerekenings vatbaar, luidde de conclusie. De officier van justitie noemde deze verdachte iemand, die geva ren heeft op het kompas van Hen drik een wantrouwend mens, die door' zijn minderwaardigheidsge voel in de oorlogstijd bij de SS is gekomen. Of het schot, dat de verdachte destijds in het hoofd heeft gekre gen, van invloed is geweest op het gebeurde, kon de officier niet vast stellen, evenmin of de realiteit van het gebeurde tot verdachte is door gedrongen. Twee jaar gevangenisstrat met aftrek en ter beschikkingstelling van de regering met opname ineen observatiekliniek, luidde de ei Uitspraak 21 September a.s. Van 17 tot 21 September a.s. zal in de Limburgse gemeen te Grevenbicht liet Tweede Wereld Vrijgezellen-congres worden gehouden. Alle café s zullen schilderachtige brand punten van gezelligheid wor den; er wordt een feestelijke optocht „in hei teken van de vrijgezel'* gehouden; de ini tiatiefnemer, gemeentesecre taris Greyn, en andere pro minenten zullen er het vrij gezel-zijn van vele kanten belichten. Wanneer men dit alles verneemt ziet men alleen de „vrijgezellig- lieid". Maar de pret in Grevenbicht geeft toch geen juist beeld van wat het streven is van de vrijgezellen- organisatie, die haar wieg had in dit genoeglijke Limburgse dorp. Het gaat niei in de eersie plaats om het maken van wat pret onder elkaar, om een „ontmoetingspunt of zoals anderen het cru uitdruk- een een „huwelijksmarkt". Belangrijk contingent. Hoewel de vrijgezel, met de schoonmoeders en deurwaarders, maar al le vaak wordt geplaatst in de klasse, waarover dusgenaamde humoristen zo gaarne grapjes ma ken, neemt hij in onze samenle ving een belangrijke piaats in. Niet alleen kwantitatief, maar ook kwalitatief. Nog afgezien van hen, die om religieuze redenen de on gehuwde staat verkiezen en zo veel prachtig en opofferend werk ver richten, zijn er de ongehuwden, die in de ziekenhuizen, of als pioniers op eenzame posten, het werk ver richten dat door gehuwden niet zonder veel bezwaren zou kunnen worden gedaan. Onze maatschappij kan het buiten de vrijgezellen niet stellen. Dat zou men echter niet zeggen wanneer men waarneemt hoe die maatschappij zich tegenover de vrijgezellen stelt. En is veel on- en wanbegrip. Men realiseert zich niet het gemis van de ongehuwden en maakt zich er af met de opmerking „Waarom trouwen ze dan niet?" De vrijgezel, die altijd zijn henen „onder andermans tafel" moet sie- ken, voert geen goedkope huishou ding. De voordelen van de vrijge zelle- tegenover de gehuwde staat zijn ui.erst gering of zelfs denk beeldig, de nadelen duidelijk aan ie wijzen. Extra lasten. Maar behalve dat neemt de vrij gezel nog een allesbehalve prettige „uitzonderingspositie" in, zodra hij met de fiscus in aanraking komt. Een blik op de belastingtabel 1954 (na de herziening dus) bewijst dat. De positie van de vrijgezel is ver geleken bij die van een echtpaar zonder kinderen, waarlijk niet voordelig. Want terwijl zulk een echtpaar eerst belasting begint te betalen bij 'n inkomen van 1.920 (n.l. 24.per jaar) moet de vrij gezel al veel eerder gaan betalen en wordt hij bij een gelijk inkomen voor niet minder dan 121.aan geslagen. Stijgt het inkomen tot 2400.dan betaalt het kinder- ioze echtpaar 90.aan belas ting, de vrijgezel echter 223. dat is twee en een half maal zo veel! Een vrijgezel die iets meer verdient dan 5000.per jaar, draagt aan de fircus 956.dat is bijna 19% van zijn inkomen af! Streven naar gelijkheid. En zo moet men dan ook niet denken, dat de vrijgezellen in Ne derland hun Bond hebben opge richt om eens per jaar in Greven bicht een paar dagen feest te vie ren en elkaar te ontmoeten. Achter iieel deze „vrijgezellighcid" gaat een ernstig streven schuil. De on gehuwden willen verlost worden uit hun uitzonderingspositie. Zij willen gelijkberechtigdheid met al le andere Nederlandse burgers. Zij willen de fiscale regeling, die prac tisch een „vrijgezellenbeias.ing" is, gewijzigd zien. Dat is een der eer ste punten op hun program, dat er naar streeft de status der ongehuw den te verbeteren. Lk. een, dat zij in het water lagen. Een van hen De deur is achter me in het slot gevallen en ik sta in het dodenhuis van de Sing-Sing. De korte, zachte slag is niettemin gehoord door de rièo kort na het ongeluk: „Er stroomt i twaalf mannen, wier enige zeker .1 t t 1*i. 1 v~» Intron nGCf IQ flflL Zt water binnen Het vliegtuig was goed bezet, maar normaal geladen en zeker niet overbelast." Het feit dat het vliegtuig pas zo laat als „vermist" werd opgegeven is naar de mening van de heer Aler zeer ernstig. „Het is een rigoureuze eis voor het ver- keersleidingspersoneel, dat men contact houdt met de vertrekkende en. binnenko mende vliegtuigen. Dat door het verdwij nen van cJe Triton het personeel niet is gewaarschuwd, dat er iets niet in orde was, is een ernstig punt van onderzoek. Tussen 3.38 uur en 5.30 uur is er niets gedaan. De bemanning schoot rode licht- kogels af. Viermaal, dat wil zeggen elke keer als men een vliegtuig over zich heen hoorde 'komen. Die seinen werdén niet opgemerkt." HARTELIJK MEDELEVEN VAN KONINGIN EN PRINS. Koningin Juliana en prins 'Bernhard hebben 'het volgende telegram van de directie van de KLM in Den Haag ge zonden; „Wij zijn diep getroffen door de rampen van de „Willem Bontekoe en heid in het leven nog is, dat ze straks ter dood zullen worden ge bracht. Ik hoor beweging in de cellen. Achter die zwaarbeslagen deuren staan nu de ter dood veroordeelden en houden de adem in. Zij wachten en weten niet waarop. Zij wachten en het kan alleen maar zijn op de dood. M'n begeleider gaat me voor naar wéér een deur en dan sta ik in een klein, onaanzienlijk vertrek met daarin een kleine, onaanzienlijke stoel. De electrische stoel. Je huivert van deze grauwe en gruwzame atmosfeer, van de onwe zenlijke stilte, van die simpele maar genadeloze stoel, die wel de mens, niet echter diens probleem vernie tigen kan. Het probleem van de ont spoorde mens in een maatschappij, die de voorwaarden tot die ontspo ring helpt scheppen. Het vertrek ziet er proper uit als: een moderne toonzaal. Er ligt ner- -- - gen-s een stofje, het schakelbord, dat de jeugdgevangenis, enfin, u weet de moordende stroom bergt, glimt J zelf wel hoe dat Saat---- feestelijk. In een nabijgelegen ver- j Je weet het en we moesten trekje staan een aantal keurige ont- leedtafels. Straks zal uit de ver schroeide lichamen van de twaali mannen het hart worden gesneden om de maatschappij desgevraagd te kunnen bewijzen, dat de misdaden jegens haar metterdaad zijn afge straft. Hierna kunnen de misdadi gers door diezelfde maatschappij weer voorrechten worden geboden, want enorme ijskasten wachten om gaaf zijn dode lichaam te bewaren, zo de familie op een eigen begrafe nis prijs mocht stellen. Je verlaat het zo steriele, maar tegelijk zo si nistere dodenhuis weer langs de cel len van de veroordeelden. Een van hen slaat uitzinnig met de vuisten tegen de stalen deur. „Het is haast nog een jongen", vertelt je gids, „maar hij vermoordde een bejaard echtpaar om aan geld te komen. „En zijn voorgeschiedenis?" wil je weten. „Het oude lied" zegt de man. „Op gegroeid in een achterbuurt van New York. Een vader, die liever dronk dan werkte, en een moeder, I die met haar kinderen meer slaag kreeg dan eten. De eerste diefstal. allemaal weten. Ook wij in Neder land, waar jegens de ontspoorde naaste zoveel méér ten goede wordt gedaan, zoveel méér, maar altijd nog te weinig De roffelende vuisten op de cel deur zijn als vuisten in je eigen ge zicht. Was het zijn schuld, vraag je je af, dat deze jongen werd groot gebracht in de reddeloze armoede van de achterbuurten? Was het zijn schuld, dat zijn vader geen begrip had en hem mei een stok de siraat opjoeg Was liet allemaal zijn chuld alleen Of ook en in de allereerste plaats die van de Maatschappij Of ook en in de eerste piaats die van ons, vol wassenen Het doffe geluid van die beukende vuisten hoor je nog als je weer buiten staat. Je voelt je onpasselijk en geschokt. Vóór je Amerika straks verlaten hebt, is deze jongen, zijn deze twaalf man nen ter dood gebracht. Door een Maatschappij, die van misdadig heid de oorzaak èn de gevolgen kent, maar die onmachtig is in haar behandeling ervan verbeie- ring aan te brengen. Na Ame rika kwam je in Saoedi-Arabië. Daar zag je weer een andere me thode om de misdaad te wreken. Denkt u nu niet, dat ik u een fa beltje navertel. Het gaat hier om een realiteit, die ik met eigen ogen zag. In het rijk van Ibn Saoed's regeert nog de oude, meedogenloze Mohammedaanse wet. Deze straft de dief niet af met gevangenis, maar en u leest het heus goed met het afhakken van de linker hand. Ik zag zo'n verminkte in de straten van Djeddha. Zo ergens dan gold hier dus de aloude, barre wei van het „oog om oog, tand om tand". Alsof de harde, genadeloze straf de misdadigheid zou kunnen verminderen, laat staan opheffen... In Saoedi-Arabië neemt men de misdadiger zijn hand. In Amerika en in menig ander land neemt men in het uiterste geval zelfs zijn le- ven. Wat gebeurt er nu in óns land Hier reikt men de ontspoor de medemens de hand en rédt men zijn leven, althans doet men door de reclasseringsverenigingen voor hem wat menselijkerwijze maar j mogelijk is. Kort na mijn oriëniatie-reizen i naar Amerika en het Midden-Oos ten en nog diep onder de indruk daarvan, bezocht ik een Jeugdge vangenis in Zutphen. Wat ik hier ontdekte, trof mij minstens zo diep. Hier toch vond ik een ge vangenis, die met een strafplaats maar weinig, met een reclasse- ringsoord daarentegen alles te ma ken had. Er bevinden zich een honderdtal jeugdige delinquenten, onder wie er zijn, die geen geringe misdaden begingenloch zijn hier geen cellen, maar kamertjes, die de bewoners al naar hun ka rakter en smaak zelf kunnen in richten. De cipiers zijn eerder maatschappelijke werkers dan ge strenge bewakers. Er zijn een paar dikgetraliede strafcellen, maar wanneer ik vraag ze te mogen be kijken, moet eerst de sleutel wor den gehaald en gaat de deur maar moeilijk open.... Al in geen ne gen maanden deden ze dienst. De directeur, de geestelijkheid, de psychiater, de sociale ambte naar, ze zijn hier niei om te ver gelden, maar om ie observeren en te peilen, te begrijpen en begrip te wekken, om te genezen en op te voeden. Wie deze methode verwe kelijkt wenst (e noemen en zweert bij de wraak en de vergelding, hij zou als ik met de directeur van deze gevangenis of de gevangenen zelf moeten kunnen praten om dan te ervaren door welke ellendige oorzaken deze jongens vaak hier belandden. Door wrijvingen in het gezin, door (1e miserabele, ronduit onzedelijke woontoestanden, dooi de verderfelijke invloed van de straat en het gebrek aan verant woorde vrije-tijdsbesteding. Hij zou zich dan met mij verheugen, dat er mannen en vrouwen zijn, die onverpoosd en door alle onvermijdelijke teleurstellingen heen het beste van zichzelf ge ven om deze verknoeide levens weer bezinning, zelfrespect en moed bij te brengen en daar, naar de uitkomsten bewijzen, voor een goed deel in slagen. Over re classering gesproken behalve het massale werk dat zij doet om de ontpoorde medemens weer in het gareel te krijgen, ziet zij jaarlijks nog kans ruim 10.000 voorlich tingsrapporten uft te brengen, die de rechter vóór het vonnis volle dig inlichten omtrent de verdach te, diens aard, millieu, voorge schiedenis e.d., zodat bij de bepa ling van de strafmaat en de lier- opvoeding hiermee rekening kan worden gehouden. De wel van de liefde verplicht de gemeenschap, dat niets zal worden nagelaten om haar verdoolde burgers weer terug te brengen op het pad van eerlijk heid en fatsoen. Zo bezien moet de straf niet alleen vergelding, maar óók vergeving en óók verbetering inhouden. Dan wordt de strafmaat regel voor de veroordeelde, zo goed als voor de Maatschappij een zegen, inplaats van een vervloe king en een schande. Het kan niet anders of u zult dit met mij eens zijn. En dan zult u het uwe willen doen om hier te helpen. Bijvoor beeld door een geldelijke gift aan de Reclassering. Niet uit goedkoop sentiment, niet uit een beschermende houding, maar uit het diepgevoelde besef, dat we deze ongelukki.gen na de gevangenis niet alleen het leven moeten hergeven, maar ook fat soenlijk werk voor hun handen en moed en geloof voor hun hart. En daarvoor zorgen de vrouwen en mannen van de Reclassering, als u en ik even noodzakelijk als' onzelf zuchtig werk mogelijk maken. Mo gen, kunnen we nog aarzelen LEO UITTENBOGAARD.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1954 | | pagina 1