VOOR DE VROUW :x KAATSHEUVEL Uit Loonopzand's verleden .DE CREMINELE ROUE" Tuinbouw» V ff H XWTTPTH »M 10 DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1954 10 11 Ja. I 14 Carosa O V£n£Z iAMI xa K<a V v 0 MHÉiWuilV V ff Het was in de eerste helft van de 18e eeuw in onze streek met de veiligheid allertreurigst gesteld. Vele gedeserteerde soldaten uit de zowel Staatse als vreem de legers zwierven hier rond, al dan niet vergezeld van vrouwen die hen in het leger gevolgd waren, en maakten de stieek onveilig. Mishandeling, roof en doodslag wa ren aan de orde van de dag en wee de landhoeve waarvan de eigenaar hen niet terwille was, of waar voor hen niet ge noeg te halen viel. Meestal ging zo'n boerderij in vlammen op. Venloon was voor hun misdadig 'be drijf dan ook uitstekend gelegen, want werden zij onraad gewaar, dan vluchten ze met spoed de nabije Zuid-Hollandse dijk over, waar ze voorlopig! weer tame lijk veilig waren. Verschillende schouten van Venloon hadden reeds pogingen in het werk ge steld om aan deze wantoestand een ein de te maken, telkens echter zonder re sultaat. Immers niet iedere schout bleek betrouwbaar en er waren er zelfs die de misdaad in de hand werkten door steek penningen aan te nemen. Rond 1720 echter kwam te Venloon een nieuwe schout in de persoon van Otto Juyn. Doch ook deze schout trach- te men in het defensief te dringen en toen hij zulks bemerkte en hij reeds een paar jaren op eigen gelegenheid de strijd tegen het bandietisme had aangebonden, wist hij zich behalve de medewerking van de Raad van Staten van 'Brabant, ook die van de meeste schouten uit de omliggende dorpen te verzekeren. We willen enkele van de meest inte ressante, doch tevens weerzinwekkende „verhoren" en „uitspraken" van het Loonse schepen gerecht behandelen om te doen zien tot welke dingen zij in staat waren.. Zaterdag 25 'November 1724. Examen preparetoir gedaen ter in stantie van de heer Otto Juyn als Dros- saert dezer Grondheerlijckheid Venloon aen den persoon van Peter Hendrikse N... alias Barlo, gevangen op den Toren alhier, ten overstaan van Schepenen der zei ver heerlij ckheit. 1. Eerstelijk de gedetineerden af te vragen sijnen ouderdom ende waermede hij sich ende sijn familie gegeneert heeft. 2. Item hem gevangene aff te vra gen off hij eenige Jaren geleden gene kennisse 'ende omgang heeft gehadt met eenen Peter Lourrijsse van Hal, alias Lauwe Peer alhier voor eenige jaren ge radbraakt, Frans van Laar, alias quade Fians, tot 's-Bosch gehangen, Claes Arien Deckers, alias Claes bij nacht, Spitsen Teun, de twee soonen van Jan Petersz. N..., namentlijk Wouter ende Gerrit, zijn gedetineerdens broeder Hen drik Hendriksz., alias Boer, Corn, van L... sijn gedetineerdens swager alhier in den jaere 1711, beide gehangen. Jan Claese alias Sr tot liytrecht ge- radbraeckt, mitsgaders Abram Franse v. Laar. 1 Te ter Mone, Cornelius-ÏDominicus, Pe ter Paap, alias Verloren; over welke twee laatsten hij gedetineerde oom is geweest ende 'alle vier alhier gehangen in den jaere 1720 ende 1722 ende meer andere, ende of deselve oft eenige van dien niet wel gestolen goederen aen seyn gedeti neerdens huisinge hebben gebracht? Antwoord. Gedet. seght alle de personen in de ar- tikul vermeit te hebben gekent uytgeno- men de Sr ende zegt met geen van deselve ommeganck te hebben gehad, veel min eyt eenig gestolen goet van hen gesien te hebben... Vraag Of des ged. broeder Hendrik n... alias Boer, Frans van Laar, allias quade Frans beiden voorn., beneffens eenen Willem de Student (mede een fameus gauwdief) voor eenige jaren geleden aen sijn ged. huisinge in de nacht niet hebben ge bracht ende aldaar verdeelt de goederen dewelcke deselve gemelde personen de selven nacht hadden gestolen met een huisbraak begaen aan de huisinge Verrit Veisteegh tot Sprangh ende of hij ged. daervan niet mede sijn deel off portie gehad heeft. Ged. seght van deze artikul niet te weten. k'K 4. Of hij ged. alsmede niet met voorn, sijnen broeder Hendfiek alias Boer voor eenige jaeren is geweest ende gekomen in den avont omtrënt thien uren aan de huisinge en de woninge van Corn. Pe ters. Couwenbergh ende Maria Swart desselfs huysvrou_we inwoonders alhier? 5. Off hij ged. ende sijnen geëxecu teerden 'broeder "aldaar -niet - met- -groot» gewelt aan geu^dj^misinge hebbe^w klopt om gSopenrte worden totaaf^ae voorn. Maria Joosten Swart uytj-vreezf- de deur opende. Met gpwgjd. werd de, vrouw van Cou- wenberg gedwongen, brood, boter en vlees, afgedwongen, waarna zij werd aangemaand nog .gmick" te brengen be nevens vijftien stuiver geld. Toen Cou- wenberg het geweld horende wilde op staan van Zijn legerstede om zijn vrouw ter hulp te komen, „off hij ged. niet tot tweemalen toe aent beddle yan den voorsegden Couwenbergh is gegaen, af- grijselijck vloeckende, dat bijaldien hij Couwenbergh van sijn bedde quam, dat hij ged. hebbende een bloot mes in de handt, hem Couwenbergh het hardt zou de afsteken, doende daerenboven alwe- derom met hejt* bloot mes in de hand deselve Couv&ênbergh ende sijn huis vrouw beloven, dat sij aan niemand van het voorsegdc gewelt soude spreken ende sulex souden swijgen, onder het geven van.de handt ende naer dat se alles had den opgegeten off in haerre sacken ge stoken ende medegenomen 9. Of 'hij ged. voor eenige jaren te rug, omtrent vastenavond gekomen is in het huis van Ariens van Helvoirt onder Dongen, geassisteerd door nog vijf of zes personen die gewapend waren, ende bewoners van het huis gedwongen heb ben een lamp aan te steken. Vervolgens het speek uit de schouw hebben gehaald. 11. Of hij gedetineerde niet wist dat sijn huisvrouw in de maand Juni j.l. al hier is opgehangen, alleen omdat sij ge stolen goederen had aangenomen en voor dieven was wezen verkopen of verpan den. Bekent 'hierop wel te hebben horen zeggen dat zijn vrouw opgehangen is. Na alles te hebben ontkent vraagt de Schout aan gedetineerde of het waar is, dat Dirck van Rijswijck vorster alhier, hem vervolgende met een paard en hem vindende in 't Hoekelbosch, gedetineerde de vorster heeft aangevat en terneder geworpen, zodat de mensen die op het hulpgeroep kwamen opdagen hem mede hebben gevangen genomen. Een van zijn complice's wordt „gehan gen", terwijl een zijner makkers nml. Robbert Massers, geboortig uit Engeland, andere ten exempel door de meester van „den scherpe gerechte" stengelij ck sal v/orden gegeselt. Behalve tjat Jenneke Janse-de'Bont op de plaats van de execuïie! met roeden om den hals zal worden tentoongesteld, wor den alle genoemde gedetineerden voor altoos uit het ressort der heerlijkheid ver bannen terwijl Adriaeptje Gijsbertse Slick voor de tijd van 10 jaar verban nen wordtr- ,0. Niet laag het bovenstaande proces werd door de Hoogmogende Staten een placaat tegen de vagebonden, landloper en vagebonden zowel mannén als vrou wen die onder de naam Heidens of Egyptenareri ophouden deze streken, waarmede het bovenbedoeld volkje werd bedoeld, en waarin de vroede vaderen van toen met de beste wil van de we reld geen Christenen konden zien. Iedere groep, jongens of mannen, van meer dan zes man sterk werd vogelvrij verklaard en ieder verdacht individu die met een schietgeweer gewapend was, kon zonder meer worden doodgeschoten. Toch duurde het nog tót ongeveer 1790 alvorens men het in deze streken heersende banditisme de kop had inge drukt. P. A. v. B. ZAAIEN VAN WEEUWENKOOL. Ook dit jaar is weer gebleken, dat het telen van Weeuwenkool niet even gemakkelijk is. Verschillende factoren kunnen hierop invloed uitoefenen, o.a. weersomstandigheden (tempera tuur), hoedanigheid van de grond en vooral niet te vergeten, de fou ten die reeds gemaakt werden bij het opkweken van de planten. Wanneer zaaien De tijd van zaaien is van zeer veel invloed bij het opkweken van een goede koolplant. Het tijdstip van zaaien hangt af van de plaats waar we onze planten later zullen uitplanten, b.v. in warenhuis, plat- glas of kouden grond. De meeste tuinders zaaien rond 20 September onder platglas'. Bij gunstige weersomstandighe den gedurende de herfst groeien de planten dan meestal zo vlot door, dat we omstreeks Kerstmis reeds een pootbare plant hebben. Vooral wanneer de planten voor de volle grond bestemd zijn, moet. dan op allerlei manieren getracht worden de groei te remmen. Het gevolg is dan, dat dikwijls groei stoornissen optreden, o.a. hart- loosheid. Om dit te voorkomen, zaait men liever tweemaal met tussenruimte van een week. Afhankelijk van weersomstan digheden of bestemming neemt men dan het eerste of tweede zaai sel om te verspenen. Sommige tuinders zaaien pl.m. half September in de open grónd. Vooral bij veel regen is dit zeer riskant, in verband met het op treden van zwartpoten. We kunnen dus beter 2 maal on der glas zaaien. Het zaaien en ver spenen oheRr staand glas is af. te raden, omdat de planten dan te spillig opgröeien. Grond zaaiklaar maken. Vorig jaar moesten sonypige tuinders vóór het zaaien de grond eerst vochtig maken voor het ont kiemen van de zaden, vanwege het droge najaar. Dit jaar zijn er wel percelen die te nat zijn. Het beste is dan, om enkele dagen voor het zaaien de ramen op de. bak té leggen, opdat de grond wat kan opdrogen. Hoeveel zaaizaad gebruiken Over het algemeen wordt 1 lood (10 gram), zp,a.d per 3 ramen ge zaaid. Van 1 rham zaaibed kunnen we ongeveer 4 ramen verspenen. Per raam worden in de volle bak ongeveer 120 planten verspeend. Bij verspenen in bloempotten is dit minder. Verspeen nooit te dicht, zulks in verband met te spillige groei en „valse meeldauw". Bij hét opkwéken van de planten is het van het allergrootste belang de planten kort en gedrongen ;te houden. Dit kan men bereiken döor flink te luchten en bij te ho ge temperatuur hét glas er af te nemen. Ook dient u de planten vrij van onkruid te houden, daar anders de planten steeds nat blijven omdat alles dicht zit en we dus ook ge- BIEDEN ZICH AAN Schoenen en Leder: vaar hebben voor spillige planten en valse meeldauw. Wanneer we verspeend hebben op goede tuingrond, behoeven we meestal geen meststoffen toe te dienen bij de opkweek van de planten. Bij te lage temperaturen de ra men op tijd dicht leggen en even tueel rietmatten er overheen of dubbel glas'. Afgelopen winter zijn er weer vgel weeuwplanten bevroren, of hadden zoveel door vorst geleden, dat ze waardeloos waren om uit te planten, v. H. GEWESTELIJK ARBEIDSBUREAU WAALWIJK. WORDEN GEVRAAGD Bouwnijverheid Timmerlieden Schilders Metselaars Halfwas schilder L.l. timmerlieden. L.l. schilders. Schoen en Leder O verleersnij ders Bijtuigers Machine-zwikkers Doorzetters Aankloppers. Co'ntrefort-mzetter. Overhalers Opzoler. Hakfrontschuurder Hakkenaf werker. Kantenschrooiers Afmakers Zoolleerstanzer Binnenzoolstanzers Prima ophalers Hulp-ophalers. Inpakkers. Hulparbeiders schoenfabriek voor alle afdelingen. Jeugdige schoenfabr.arbeiders voor alle afdelingen. Schoenstikkers. Sehalmers. Schoenstiksters Plaksters Handschoenstiksters Kurk-Hout-Stro Machinale Houtbewerker. Meubelmakers L.l. meubelmakers Metaalnijverheid Mach. bankwerkers Stempelmaker Halfwas automonteur L.l. plaatwerker L.l. constructie-bankwerker. L.l. machine-bankwerkers L.l. electro-monteurs L.l. automonteur Voeding en genot Broodbakker L.l. broodbakker Handel. Winkeljuffrouw. Vrije beroepen Vrouwelijke kantoorbedienden (jongste bed.) Huish. diensten Dagmeisje Werkster 2 dagen per week. T i t Modeleurs. Stikmeester. Werkmeester Finishafdeling. Werkmeester Zwikkerij. Werkmeester Stanzerij. Magazijnknecht schoenfabriek. Ledersorteerder Lederfabriek. Handel L.l. winkeljuffrouw Vrije beroepen: Boekhouder (MBA). Mannel. kantoorbedienden Vrouwelijke kantoorbediende Correspondent Duits Huish. diensten. Dienstbode (dag en nacht). Aanmelden dagelijks tussen 9 en 12 uur v.m. op het Arbeidsbureau te Waalwijk, Grotestr. 339, Tel. 2131. Deze bekendmaking is geldig vanaf 20 Sept. t./m. 25 Sept. 1954. GUI Dl CAROSA realiseert de nieuwe winter- lijn met een grote mate van evenwicht, zender overdrijvingen of excentriciteiten. De eenvoudige coupe der modellen, uit gevoerd in goed gekozen stoffen en ge raffineerde kleuren, geeft een zeer per- sbonlijke distinctie aan zijn ensembles van japon met 7/8 redingote. De mantels zijn matig wijd, met schou ders, die geaccentueerd worden door grote kragen, al of niet van bont ge maakt, die het effect van pelerines be naderen, of brede, ronde sjaalkragen, die op de rug uitlopen in een punt met een kwast van zijde of bont. Zijn stoffen zijn tweeds, wollen jacquardweefsels, la ken, zibeline, jersey; de kleur in 'hoofd taak mate donkerblauw en bruin met yeel zwart en wat grijs. VENEZIANI speelt met veel fantasie met lijnen en kleuren, vooral in de sportcostuums. Gabardine skiplakken gaan vergezeld van jasjes van lamsvel, die in dezelfde felle keuren zijn geverfd: hardblauw, kalebasgeel en smaragd groen. Een reeks lakense mantels in de kleuren goudachtig beige, Pompeiaans pood, bladgroen en strogeel, eenvoudig van lijn, met een brede, strakke cein tuur in de taille, vertoont grote bont kragen. Ook de zwarte mantels van zi- belinelaken hebben bontgarneringen. De nieuwe wollen brocaatstoffen met glan zend oppervlak zijn gebruikt voor geklede tailleurs. Als volstrekte noviteit brengt Veneziani avondmantels van wollen stof, bedrukt met gobelindessins van wingerd bladeren, guirlandes en bloemen, in de verfijnde, gedoofde tinten, welke eigen zijn aan oude wandtapijten. Bij de tekeningen SIMONETTA heeft de anaconda ge kozen tot symbool van haar nieuwe lijn voor dit seizoen. Deze is dan ook in derdaad slangachtig en gekronkeld, maar niettemin practisch en modern. De tail lelij n loop door op de heupen, de rok ken zijn ruim, de kleuren helder; bole ro's en schortjes geven de collectie een toets van jeugdige frisheid. Van de kra gen is veel werk gemaakt ze zijn van voren plat en achter in sterke mate af gerond; de schouders zijn breed en ver werkt met stiksels, schouderstukken of pelerines; de tailleurs hebben een nauw toelopende rok en de mantels vertonen een rechte soepele lijn. Bij de stoffen, die zij gebruikt, valt de zware wol op, in tinten, die het hele gamma van blauw bespelen gemengd met violet en grijs, zwart met bouclé- en rayé-effecten, rood gemêleerd met zwart en groen in de teerste nuances. Al deze wollen stoffen zijn. zacht en soepel, zelfs de ruige en die met bouclé- en boutonné-effecten. Voor de tailleurs vinden we veel héél fijne tweed en voor geklede japonnen wollen kamgarens met matglanzend op pervlak. C'-SARE GUIDI toont een collectie van beheerste smaak, uitsluitend aan de daagse kleding gewijd. Onberispelijke tailleurs en practische, mooi gewerkte mantels vormen de hoofdschotel. De ron de schouderlijn rechtvaardigt de naam van „booglijn", welke de collectie heeft meegekregen. Fijne wollen kamgarens worden gebruikt voor de japonnen, tweed en laken voor de tailleurs, mohair, jaquard flamé en ruige wollen stoffen voor de mantels. De kleuren zijn sober en rustig met een enkele toets van fel rood en wat wit. GUIDI. Mantel van rode mohairwol in de nieuwe booglijn. Mouwen en rug zijn met fijne nervures bewerkt. CAROSA. Geklede mantel van zibe- linelaken met een grote, platte kraag van origineel model. SIMONETTA. Herfstmantel in „anacondalijn", gemaakt van zachte ro de wol. VENEZIANI. Een mantel, die de nieuwe tendens van de mode illustreert, mtt een hoge, trechtervormige kraag en een royale garnering van beverbont. é- GESLAAGD. Voor het diploma D Schoenwinkelier slaagden o.m. te Den Haag de heren A. M C. Heijs en P. J. M. Kooien alhier, die hun opleiding ontvingen bij Stichting Vakopleiding en Vakexamens voor de Detailhandel in schoenen te Den Haag. OPGEDRAGEN. Het bouwen van een middenstandswo ning aan de Dr Nolensstraat te 'Kaats heuvel voor rekening van de heer A. W. v. Heijst onder architectuur van de heer Hub. Prins alhier, is opgedragen aan de Aannemersfirma Gebr. v. d. Hoven al hier. 1 Het verbouwen van een Winkelwoon huis voor rekening van de heer J. van Amelsvoort alhier, onder architectuur van de heer Hub. Prins, is opgedragen aan de Aannemersfirma J. de Kort alhier, GUNNINGEN. Bij onderhandse aanbesteding is het bouwen van een schoenfabriek voor re-, kening van de firma v. Dongen en Labee alhier, onder architectuur van de heer Hub. Prins, gegund aan de firma L. van Geel te Kaatsheuvel. Het bouwen van een Middenstands- woning aan de hoek Leo XlII-straat Prins Hendrikstraat, voor rekening van dé heer Hub. Prins, is 'bij onderhandse aanbesteding gegund aan de firma J. de Kort alhier. 31 WONINGWETWONINGEN. Zoals we in een advertentie in ons vorig nummer hebben kunnen lezen, wordt op '5 October a.s. het bouwen van 31 woningwetwoningen voor rekening van de gemeente Loonopzand aanbesteed, n.l. 26 woningwetwoningen en 1 winkel huis in de Berndïjk en 4 woningwetwo ningen te Loonopzand onder architectuur van de heren Hub. Prins, P. Tooten en v. Ginderen. t KAATSHEUVELSE BILJARTBOND. De Kaatsheuvelse Biljartbond gaat met zijn competitie starten. In de laatst ge houden bestuurs- en commissie-vergade- ring werd' besloten om Zaterdag 25 Sep tember a.s. in Café Th. v. Boxtel in de Antoniusstraat een algemene ledenverga dering te houden, waarop verplichtend minstens drie leden van elke aangesloten club aanwezig moeten zijn. Belangrijke punten staan op de agenda, o.m. de be spreking van een contact-avond met de Waalwijkse Biljartbond, die Zaterdag jl. gehouden werd en tot goede resultaten heeft geleld. I I NATIONALE RECLASSERINGSDAG. Het plaatselijk comité voor de uitvoe ring van de Nationale Reclasseringsdag zond dezer dagen een circulaire rond, die niet ongelezen in de papiermand mag verdwijnen, maar de belangstelling van allen verdient. We lezen hierin; Terwijl de zon deze zomer steedis achter wolken schuil ging, werden de voorbereidingen getroffen voor de Nationale Reclasse ringsdag. Hoevelen hebben gedurende deze zomerdagen de zon niet gemist. Va- cantieplannen vielen in duigen en uit stapjes werden verstoord' door slecht weer. Onwillekeurig gaan onze gedach ten naar hen, die de zon in hun leven altijd ontberen. Wij denken aan hen, die in maatschappelijke nood verkeren, aan de groep, die door wetsovertreding met de justitie in aanraking zijn gekomen. Voor deze groep vragen wij Uwe be langstelling. Interesseert het U niet of het een ander goed of slecht gaat, leg dan dit blad terzijde. Gaat het lot van Uw evenmens U ter harte, lees dan nog even verder. „De mens heeft geen aard, maar slechts een geschiedenis". Deze uitspraak van 'n wijsgeer uit de 19e eeuw geeft ons te denken, zeker in verband met die man nen en vrouwen, voor wie de reclasse ring werkt. Hoe vaak vragen wij ons niet af; hoe is het mogelijk dat die of die het goede spoor is kwijtgeraakt en op het hellende vlak is gekomen. Dat lag toch niet in zijn aard. Nee, het lag niet in zijn aard, maar vaak zijn de omstandigheden er oorzaak van dat iemand scheef groeit en gaat behoren tot de door de maat schappij veroordeelden en uitgestotenen. En toch, als 'hij zijn gerechte straf heeft ondergaan 'het kwaad moet gestraft worden dan beukt diezelfde maat schappij er vaak maar weer op los en blijft de gebrandmerkte een verschoppe ling, die er niet meer 'bovenop mag ko men. Hoeveel persoonlijk leed, huwelijksel lende, kinderverdriet zou voorkomen worden, indien wij bij ons oordeel meer op de geschiedenis van de man of de vrouw zouden letten, beter nog, indien wij ons niet aan een oordeel zouden wa gen. Wij, die niet alle omstandigheden kennen, kunnen en mogen niet oordelen, zeker niet veroordelen. Maar laat ons de handen ineen slaan om, waar nodig, de medemens te helpen. Mannen en vrouwen zien uit naar be grijpende landgenoten, die met en door de reclassering hen uit de ellende willen halen. Heeft begrip voor hen? Zo ja, moge dit begrip zich dan in een daad uiten. Straks staat er een hunkerende voor Uw deur zij: het dan in de per soon van een der medewerkers. Die komt het ingesloten bijdragezakje halen. Stuur die niet heen, zonder Uw steun. Het Comité van Aanbeveling voor bo venstaande oproep, bestaat uit de vol gende personen. 'Deken-Pastoor A. J. v. d. Brekel; Pastoor H. C. Schoenmakers, Loon op Zand; Pastoor F. J. de Klijn; Pastoor E. Rietra; Pastoor J. Ras, St. Joachimsmoer; Pater Rector Missiehuis St. Antonius; Broeder Overste van de Broeders van Liefde; Ds. A. G. Haring, Ned. Herv. Predi kant; Mr 'R. J. Th. v. d; Heyden, burgemees ter; i l L. P. H. M. van Baar; A. W. A. Smals, arts, Loonopzand; P. J. M. Wijtenburg, arts; R. E. H. Raaymakers, arts; Het

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1954 | | pagina 10