KAATSHEUVEL
Grote Desk-successen
veilige
ten
WIELRENNEN
B0EKBESPREKIN6
W«er twee kampioenen 11
NOGMAALSEen zeer leerzame excursie.
2 3
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 6 JUNI 1955
3
TP ff EWTTPTTT W?
V V
m 1
V
■IftMÉÉWèAUy V mm
Kffai 1-
Heuvelstraat 45 - Tilburg
<*&e mode van morgen reedó vandaag
Vierde klasse E
yeerse BoysTAC n.d.
WILLEM II KAMPIOEN.
Willem II is de eerste kampi-
npn jn de eerste klas van 't voet-
hafseizoen 1954—1955. De Til-
hurgse club veroverde de titel
vrii onverwacht, oindat haar eni
ge concurrente, Fortuna uit Ge-
ipen in eigen huis met 32 ver
slagen werd door ADO. Willem
II verkreeg na zijn zege over He
racles (3—2) een puntentotaal
van 38, dat door geen der andere
verenigingen nog gehaald kan
worden.
was hij de gehele dag in staat nieuws
berichten te beluisteren. Na de capitu
latie van Italië begon hij de vervaardi
ging van een nieuwsbulletin („Het Laat
ste Nieuws"). Na een huiszoeking in
Juni 1944 werd het radiotoestel overge
bracht naar een stal van een boerderij;
van een nabijgelegen fabriek uit werd
een ondergrondse leiding naar de stal ge
legd om spanning te verkrijgen. Toen
echter eind Juni 1944 een varken door
VLIJMEN.
VOETBAL.
Vlijmen se Boys—Wilhelmina.
Zaterdag zou voor Vlijmen B de be
slissing vallen, als van Wilhelmina werd
gewonnen was Vlijmen B kampioen.
Maar Wilhelmina kwam niet op.
WAALWIJK.
Wielerclub Olympia.
Verscheidene renners van Olym
pia hebben Zondag deelgenomen
aan de Ronde van Goirle.
Bij de nieuwelingen reed Dre
de Vries wederom een prachtige
course. Van de 25 ronden welke
gereden moesten worden, heelt
bré tot in de 22e ronde bij de
kop gereden en verscheidene
premies in de wacht gesleept- Het
was jammer dat hij in de laatste
drie ronden betrokken werd bu
een valpartij, zodat hij buiten de
prijzen viel.
Jan Verhagen en Andre v. d.
Hoven kregen pech, zodat zij uit
geschakeld werden.
Volgende keer wat meer geluk
en beter resultaat is verzekerd,
jongens.
VLIJMEN.
RONDE VAN GOIRLE.
Zondag startten verschillende Vlijmen-
se amateurs en nieuwelingen te Goirle.
Bij de nieuwelingen was een overwin
ning in zicht; van de Ven ging enkele
ronden voor het einde alleen weg, maar
werd uit de strijd genomen wegens recla-
merijdën. Dat dit nu op het laatst van
de wedstrijd pas gezien moest worden.
De nieuweling Kivièts zorgde nog voor
een goede derde plaats; dit was het groot
ste succes bij de nieuwelingen.
Bij de amateurs werd Wolfs 5e. De
amateur F. Libregts, die het seizoen
reeds met pech inzette, is van zijn ope
ratie zodanig hersteld, dat hij reeds druk
aan het trainen is. Libregts zal aan de
grote klassieker Amsterdam, Arnhem, Tiel
en terug deelnemen. Heden ontving hij
zijn startkaart. Ook in de ronde van
Midden-Brabant, start en finish te Waal
wijk, zal Libregts vgn de partij zijn. Vol
belangstelling worden zijn verrichtingen
in deze grote wedstrijden tegemoet ge
zien.
L. E. Winkel: „De Ondergrondse
Fers 19401945" (Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie, Monographic nr.
6) 414 pagina's; geïllustreerd met enkele
karakteristieke foto's. Uitgave: Martinus
Nijhoff te 's-Gravenhage.
Wij vinden het jammer, dat we van dit
kostelijke boekwerk geen zeer lange be
spreking kunnen geven, want daarop
heeft het alle recht. Wat de illegale pers
in de bezettingsjaren heeft gepresteerd is
werkelijk om trots op te zijn. Een over
zicht daarvan krijgt U bij lezing van de
„monumentale" uitgave; „De Onder
grondse Pers 19401945".
Met ononderbroken ijver heeft mej. L.
E. Winkel jarenlang gewerkt om de no
dige gegevens bijeen te krijgen en te
rangschikken, voordat het boek kon wor
den uitgegeven. Een woord van bijzon
dere dank aan haar, alsmede aan Dr. L.
de Jong, chef van het Rijksinstituut en
A. J. van der Leeuw, wetenschappelijk
medewerker, achten wij op z'n plaats.
Er was heel wat heldenmoed en op
offering voor nodig om tijdens de Duitse
bezetting in het geheim een krant te la
ten verschijnen. Immers, redacteuren,
journalisten en drukkers stonden regel
matig aan het gevaar bloot te worden
ontdekt, het gevaar van de dood... Zeer
velen hebben hun leven moeten offeren
voor de zaak der vrijheid; het was een
lange, lange rij... Het nieuws werd op
gevangen met clandestine radio's. Maar
alleen al het „luisteren" naar nieuwsbe
richten vereiste ervaring. Door slecht
luisteren zijn in vele gevallen geruchten
verspreid, te vroeg handelingen verricht
en verkeerde woorden gevallen. Goed
luisteren was een eerste noodzaak voor
een illigaal blad; het beheersen van
vreemde talen, Frans, Duits en Engels
vooral, kennis van aardrijkskunde, een
goed geheugen en snel reageren, waren
hierbij primair. Vergissingen waren on
vermijdelijk. De naam van generaal Hod
ges werd verstaan als Hotjazz. De naam
van president Truman als Crewman,
Froomen, Struwman of Croomer.
De volgende aspecten in dit boekwerk
kregen speciale aandacht: de papier
voorziening, de vervaardiging, de distri
butie, de financiering, het stencilfen, de
benamingen (opschriften, titels), de ty
pografie, speciale uitgaven en vervalsin
gen. Vervolgens zijn enkele voorbeelden
afgedrukt van ondergrondse bladen, ter
wijl men tevens van de honderden bla
den die in dit boek worden genoemd, de
volgende gegevens kan vinden: titel, on
dertitel en/of leuze; plaats van uitgave;
|ijd van uitgave; frequentie; vorm; in
houd; oplage; aanwezigheid' in de collec
tie van het Rijksinstituut; voornaamste
historische bijzonderheden.
In Kaatsheuvel werd de 17-jarige K.
->chraauwers door een langdurige ziekte
gedwongen het bed te houden. Hierdoor
deze leiding dodelijk werd getroffen en
de geschiedenis in het dorp uitlekte,
staakte Schraauwers de uitgave van het
blad.
Voor al degenen die de uitdraging van
het vrije woord op prijs stellen zo la
zen we in een Engelse redensie is dit
een bezielend boek. Wij behoeven hier
aan niets toe te voegen.
Arie van Pas.
GESLAAGD.
Te Tilburg slaagde voor het diploma
Meubel- en Interieur-tekenaar de heer
D. A. M. van Wanrooij van de fa. P.
v. Wanrooij en Zn., Meubelmakerij en
Woninginrichting, specialisten in Win
kelbetimmeringen te Kaatsheuvel.
K.A.J. OPENDE ZOMER-
PROGRAMMA.
Donderdag 2 Juni hield de K.A.J.
haar maandvergadering 'en opening van
het zomerprogramma. Voorzitter J. Mo
lenschot mocht zijn genoegen uitspreken
over de grote belangstelling, welke voor
deze vergadering getoond werd. Hij gaf
een overzicht over de activiteiten in de
uitvoering van het winterprogramma
doorgevoerd, welke de voldoening van
de leden genoten hebben. Hij verwacht
ditzelfde medeleven, nu het zomerpro
gramma aanvangt.
Secretaris L. Laurijsen gaf een keurig
verslag van het gevoerde winterprogram
ma. met als hoogtepunten de 'St. Nico-
laasactie, de Kerstmorgen voor de leden
met hunne ouders en de viering van het
10-jarig bestaan. Het verslag droeg de
volle goedkeuring der vergadering weg.
Er werd medegedeeld, dat de aanmel
ding voor deelname aan het Diosesaan
Landjuweel in de Veemarkthallen te Den
Bosch bij de groepsleiders moeten wor
den opgegeven. De sportgroep houdt
\oortaan op Woensdag zijn sportavond
met als leider L. v. d. Mierden. Bij vol
doende deelname zal een kermisreis ge
organiseerd worden met als programma
een bezoek aan de gebouwen van de
Volkskrant in Amsterdam ën de E 55 in
Rotterdam, op Donderdag de eerste ker
misdag. De K.A.J. Vacantie-inlichtingen-
dienst opent op Zaterdag 18 Juni a.s. Al
deze activiteiten staan open voor alle
jenge arbeiders van Kaatsheuvel, die
hieromtrent bij het bestuur inlichtingen
kunnen krijgen en opgave kunnen doen.
Aalmoezenier van Oort benadrukte,
dat het vooral aan de medewerking van
de Kajotters zal liggen of ook de zomer-
activiteiten ten volle zullën slagen.
Kringleider C. Laurijsen gaf een uit
eenzetting over de waarde van de va-
cantie-viering. Na een jaar van werken
heeft ook elke jonge arbeider recht op
een vacantie-viering om geestelijk en li
chamelijk weer op krachten te komen.
We moeten leren gebruik te maken van
de vacantie-inlichting'endienst om zo
doende onze vacantie goed voor te be
reiden en niet in het wilde zonder be
paald doel weg te trekken.
Vooral het persoonlijk contact met de
jonge mede-arbeiders in de bedrijven kan
zeer veel bijdragen om tot een verant
woorde vacantiebesteding te komen.
Na een drukke rondvraag werden nog
'enkele films vertoond door de K.A.J.-
Filmdienst, waarvan de haringvangst bij
zondere aandacht trok, door de explica
tie daarbij gegeven en de vragen, welke
deze explicatie uitlokte.
Met een aansporing alle mede te wer
ken tot een succesvolle afwerking van
het zomerprogramma, sloot de voorzitter
de vergadering, waarbij het ensemble
Voogd voor zijn muzikale medewerking
nog een extra compliment mocht incas
seren.
brand en wel even verder als de
vorige maal, daar nu wat jong
bos in vlammen stond.
Ook Vrijdagavond te rond 20
uur werd de brandweer gealar
meerd voor een bosbrand bij de
Eftelingse bergen, terwijl 'n ge
deelte van de mensen weg waren
voor het spelen van een wed
strijd in provinciaal verband te
Baarle-Nassau.
De volgende brandweren had
den hiervoor ingeschreven;
1. Gein. vrijwillige brandweer
van Oisterwijk; 2 iedein van Put
te; 3 idem van Dongen; 4 idem
van Sprang-Capelle; 5 idem van
Waspik; (3 idem van Zevenber
gen; 7 idem van Gilze-Rijen;
8 idem van Oss; idem van Loon-
opzand, afdeling Kaatsheuvel;
10 idem van Chaam; 11 de be
drijfsbrandweer Psych. Inrich
ting Voorburg; 12 idem N.V. Volt
Tilburg II; 13 idem v. Doorn en
Dams, Tilburg; 14 idem van Mig-
not en de Block, Eindhoven.
De drie beschikbare prijzen
gingen naar de landelijke klasse
mentspelers Putte, Oisterwijk en
Gilze-Rijen, terwijl de gemeente
Zevenbergen no. 4 werd geklas
seerd, gevolgd door de groep
Loonopzand, afdeling Kaatsheu
vel, die no. 5 werd in de gem.
klassen.
Dit is een mooie beloning voor
de vele oefeningen welke werden
gehouden en het houdt de belof
te in dat men op de goede weg is.
Het is dan ook voor de bevel
voerder een stimulans om met
zijn ploeg te blijven oefenen en
voor de instructeur een dankba
re herinnering voor de vele avon
den welke hij belangeloos heeft
vrijgemaakt.
Moge dit werk ten goede ko
men aan een snelle en vakkun
dige blussingstactiek en het vol-
fend jaar met een prijs worden
eloond. Het zal ook de groep
Loonopzand weer moed geven
om zich op een dergelijk spel te
gaan voorbereiden en de groep
de Moer warm maken om 't ko
mend jaar ook hun kunnen te
tonen.
Duivensport.
De KPV vloog Zondag met 523
duiven vanuit Orleans, afstand
465 km. Lostijd 5.35 uur vin. met
Z.W. wind. Eerste duif 12.29.30
uur vm. De eerste 100 prijswin
naars zijn:
1 J. Muizelaar; 2 J. Remmeren;
3 52 C. Moreval; 4 24 M. van dei-
Velden; 5 46 86 A. van den Ho
ven; 6 22 86 A. van den Hoven;
7 17 78 M. Lensveld8 60 G van
der Linden; 9 30 65 F. Damen;
10 14 21 23 31 35 42 44 56 68 83
96 98 99 100 Jos Schraauwers; 11
66 89 J. Vesters; 12 .1. Zee-
brechts; 13 M. Ververs; 15 51 Jo
Hamers; 16 J. Voogd; 18 R. Tim-
mers; 19 M. Soeterboek; 20 45 L.
Mosselveld; 25 Fr. v. d. Assem;
Neen, Desk zit helemaal niet in de putl
Het hele jaar hebben we ons blind ge
staard op de te verwachten successen
van het eerste, en... deze bleven uit.
Dus... het was niets met Desk.
Naar de andere elftallen werd niet
getaald of gekeken, doch nu komt het
einde met de ene overwinning op de
ar.dere, het ene kampioenschap na het
andere. Met de junioren is het begonnen.
Eerst werden onze jongsten kampioen van
dt afdeling Tilburg, daarna van het
district Tilburg, om nu te wachten op
3 Juli a.s. om het op te nemen voor het
kampioenschap voor Noord-Brabant. Dat
is onze jeugd en... wie de jeugd heeft...
dus wat dat betreft staan we goed,
te meer, daar er nog andere kampioens-
candidaten in de nog lagere elftallen
schuilen.
Doch we kunnën ook met opgeheven
hoofd hoger kijken, dat hebben de se
nioren Zondag bewezen. Het tweede - «n consumptie geottreerd, netgeen
de Desk-reserves stonden reeds drie tuurlijk terstond in goede aarde viel.
rekend worden. Ongetwijfeld zal Kaats
heuvel daarop met zijn bekende sponta
niteit reageren.
Voor de verslagen van de beide kam
pioenswedstrijden zie onder Sportnieuws.
G.V.V. 2—DESK 2, 1—3.
In deze ontmoeting wist Desk het
kampioenschap van de Reserveklasse te
behalen met een overwinning, die tegen
deze concurrenten voldoende spreekt. De
terreingesteldheid was nu niet direct ide
aal te noemen. De grasmat was hier en
daar 30 40 cm hoog. Voor de rust nam
Desk reeds een verdiende 30 voor
sprong. Na de thee kwam G.V.V. sterk
opzetten, terwijl elke Desk-aanval te
recht of ten onrechte op buitenspel
strandde, 'n Minuut of 5 voor het einde
gelukte het G.V.V. de eer te redden.
Direct na de wedstrijd werd door G.V.V.
bij gëbrek aan bloemen aan de Dessers
ten consumptie geoffreerd, hetgeen na-
punten voor en togen met deze voor
sprong Zondag naar GW in Gelder-
malsen. En laat het dan in het kersen-
land met de Geldermalsense club geen
gemakkelijk kersen eten zijn, om zes uur
kwam dan toch het bericht door, dat er
niet 3—1 door onze jong'ens gewonnen
was.. Nu, met een voorsprong van 5
punten kan er ons in de laatste wedstrijd
niets meer gebeuren. Het vierde deed
het niet minder goed. In Tilburg tegen
Korvel moest de beslissing vallen. Een
gelijk spel zou reeds voldoende geweest
zijn, doch ook dit hardnekkige ploegje
Desk-mannen vocht voor wat het waard
was en het werd een 41 overwinning
voor onze jongens op het Korvelterrein.
Er is dus volop reden om te juichen
met deze klinkende -cadeaux, die het be
stuur van zijn leden mag incasseren op
het zilveren Desk-feest dat de vereni
ging gaat vieren.
De stemming was er reeds Zondag
avond volop in „De Steenbakker waar
de beide kampio'enselftallen aankwamen
en door het bestuur met veel enthousias
me werden ontvangen en verwelkomd.
Voorzitter van Esch huldigde de beide
kampioensploegen met hartelijke woor
den. Desk heeft een prestatie geleverd,
die enig mag genoemd worden. Zelden
zal het voorkomen dat een vereniging
op een dag twee kampioenen te huldi
gen krijgt en dat is Desk vandaag over
komen.
De toekomst van Desk mogen we met
een gerust hart tegemoet zi'en, want er
staat een schare voetballers te wachten,
die met ere de kleuren der club hebben
vertegenwoordigd en gezien de presta
ties die dit seizoen geleverd, zijn, ook in
de naaste toekomst zullen kunnen ver
dedigen. Het zilveren jubileumjaar van
Desk is op een wijze ingezet, dat op
jj waardering van deze prestaties mag ge-
Direct bij de thuiskomst volgde de hul
diging. Nadat de spelers de inwendige
mens versterkt hadden werd het woord
gevoerd door de voorzitter de heer van
Es. Het deed de voorzitter en de overige
bestuursleden bijzonder genoegen, om te
gelijkertijd twee kampioenen te kunnen
huldigen. Indien beide afdelingen de ho
gere afdeling kunnen bereiken zal dit
voor Desk een grote steun zijn, omdat
dit voor een gezonde opbouw van 'n
tweede klas vereniging nodig is. In de
hulde werden nog speciaal de beide aan
voerders en vaste leiders betrokken.
KORVEL 3—DESK 4, 1—4.
't Was voor Desk IV een zware op
gave, deze laatste competitiewedstrijd,
want tegen nummer 2 van de ranglijst
moest minstens gelijk gespeeld worden
om de ere-titel te behalen eneen kat
in eigen huis kan rare sprongen maken.
't Begin was dan ook wel wat zenuw
achtig. 't Werd een her en derwaarts
getrop zonder resultaat, tot de Dessers
het heft in handen namen, 't Was de
midvoor, die na 20 minuten aan Desk
de leiding gaf. als gevolg van goed sa
menspel tussen de rechtsbuiten 'en de
rechtsbinnen, 01. Nog geen 5 minuten
later verraste hij het publiek met een
prachtig schot, 0—2.
Na de thee kwam Korvel geducht op
zetten. 't Spel werd ruw en het succes
1 daarvan was aan Korvels zijde, 12.
Doch meteen was het met deze Tilburg-
se overmacht gedaan. De Deskvoorhoede
kwam er weer direct in, en alweer was
het de midvoor die in korte tijd de
stand op 14 wist te brengen. De Kor-
vel-aanvallen liep'en geregeld dood op
c*e sterke Desk-verdediging, ondanks het
felle spel der Tilburgers.
't Was een verdiende overwinning, die
als resultaat het kampioenschap bracht
bij het elftal, dat dit verdiende.
K.A.J.-AGENDA.
Maandag 6 Juni 9 uur nam. Bestuurs
vergadering.
Dinsdag 9 uur nam. Pioniersgroep.
Woensdag 7.30 uur nam. Sportgroep.
Vrijdag 7.30 uur nam. Jong K.A.J.
Zondag 12 uur v.m. Studiekring.
DE NIEUWE DESK-TRAINER.
Vorige week maakte DESK kennis
met zijn nieuwe trainer, sergt. Maj. Last
drager, instructeur van de K.M.A. in
Breda. Dinsdagavond gaf de heer Last
drager zijn eerste instructie en oefening.
Nieuwe heden, nieuwe wetten, is een
waar spreekwoord en de Dessers heb
ben dat die avond reeds ondervonden.
De eerste oefenavonden zullen uitslui
tend gewijd worden aan de opvoering
der lichaamsconditie. De bal komt er de
eerste tijd niet aan te pas. De spieren
moeten los komen en dan gehard wor
den. Begrijpelijk was er belangstelling op
deze avond, want 't is ook waar „nieu
we bezems vegen schoon". Doch het zal
er wel e'en beetje militaristisch naar toe
gaan. Geen verzuim, geen te laat komen
en de gehele man voor de gehele avond!
Onze Brandweer.
Moest Woensdagavond te 20
uur de brandweer uitrukken
naar een plaats achter de oude
ijsbaan voor een bosbrand je,
Donderdagmiddag te 16 uur werd
wederom gemeld voor een bos-
26 35 P. van der Velden; 27 J. v.
Heeswijk; 28 36 40 43 73 Jac.
Vloemans; 29 jM. Brokx; 32 Leo
de Bondt; 33 64 70 71 J. v. Riel;
34 W. Hamers; 36 50 W. Molen
schot; 37 61 A. Vermeer; 38 39
J. van Beers; 31 53 K. van Geel;
47 84 C. Labee; 48 A. van Boxtel,
49 67 74 W. v. d. Ven; 54 A. van
Gooi; 55 J van Dongen 57 A.
SnoerenA. van Boxtel62 C. de
Bondt; 63 W. Oomes; 69 D. Ma-
teijsen; 72 A. Pijnenburg; 74Chr.
van Heeswijk; 75 C. v. d. Ven; 76
W. Hesselmans; 79 93 Th. van
Wanrooij; 80 B. Remmeren; 81
94 Th. Netten; 82 W. Jansen; 87
A. van Ruijk; 88 95 H. van Hel-
voirt; 90 97 Jan van Dongen; 91
C. van Boxtel; 92 L. Ververs.
Agenda.
Maandag 8 uur n.m. repetitie
Ron. Erk. Harm. Apollo.
Dinsdag 8 uur n.m. repetitie
R.R. Par. Zongkoor St. Jan.
Dinsdag 8 uur n.m oefening
EHBO dames.
Woensdag 8 uur n.m. repetitie
Harm. Ron. Muz. Gez. Euphonia.
Woensdag 8 uur n.m Apollo-
theater „Duivels der Zee", toe
gang alle leeftijden.
Donderdag 7.30 uur n.m. repe
titie Dameskoor Bel Canto.
8.30 uur n.m. repetitie Gem.
Roor Bel Canto.
Omwille van het belangrijke on
derwerp plaatsen we graag een
tweede beschouwing over de excur
sie die het Heemkundig Genoot
schap Zaterdag maakte naar de
Ned. Herv. Kerk te Sprang. Te lie
ver doen we dit omdat in dit arti
kel weer andere aspecten naar vo
ren worden gebracht.
Als we zo, gelijk dat met ver
schillende leden van de Heemkun
dige Kring Midden Langstraat het
geval was, kersvers terugkwamen
van een bezoek aan de Kath. Basi
liek van St Jan te 's-Hertogenbosch,
zoals dit in de Meimaand hier in
Brabant te doen gebruikelijk is, en
we hebben dan „dit wonder van Go-
thiek" nog eens in finesses be
schouwd, dan behoeft het niet te
verwonderen dat de aandacht voor
de Sprangse St. Nicolaaskerk des te
groter was.
Een 25-tal leden van genoemde
kring arriveerden 1.1. Zaterdagmid
dag om ongeveer 3 uur aan de Ned.
Herv. Kerk te Sprang om, na har
telijk verwelkomd te zijn door de
president-kerkvoogd de heer Tim
mermans, een rondgang te maken
en zowel exterieur als interieur van
dit in restauratie zijnde gebouw te
bezichtigen.
Nu moge het waar zijn dat dit
kerkgebouw, zowel als b.v. dat van
Loon, het flamboyante mist der
laatgothiek, toch is het een feit dat
zowel het een als het andere impo
neert door zijn brede verhoudingen,
sierlijke aanbouw der contraforten
en strakke kernachtige details.
Om met de zeer merkwaardige
toren te beginnen, de massa van
deze kolos wordt langzaamaan rei
ziger, om tenslotte, we zouden haast
zeggen z'n voltooiing te vinden in
de bekapping. Toch is dit niet hele
maal juist. Het wil ons voorkomen
dat het gebouw oorspronkelijk ho
ger moet zijn geweest, in welke ho-
gere geleding de galmgaten een
plaats gehad moeten hebben, zoals
b.v. ook in de meeste gothische to
rens. De tegenwoordige bekapping
zou dan een tijdelijke of noodkap
zijn, om gelegenheid te scheppen 't
klokgelui duidelijker in de omge
ving te doen horen. Uit het tijdperk
der stichting is deze spits zeker
niet. Immers, de bouwers van de
gothische kerken en torens waren
te logisch en te constructief om in
de spits, die tot bescherming van 't
geheel diende, zulke grote gaten
te bouwen, waardoor regen en
sneeuwjacht heenjaagt. Hoe 't even
wel zij, zeker is het dat deze bekap
ping het alleraardigst doet.
Wat het inwendige van de toren
betreft, deze is nog origineel, en 't
metselwerk, nog geheel pleisterloos,
doet thans nog blijken van het vak
manschap der middeleeuwers.
Dank zij de groei van de belang
stelling voor culturele waarden in
de laatste 50 jaren, ook al moesten
dienaangaande ook in Sprang wel
eens „harde nootjes" gekraakt wor
den, volgens zeggen van onze gelei
der, kreeg de langzaamaan groeien
de publieke opinie ten gunste van 't
behoud van dit schone gebouw de
overhand en kon een stelselmatig
verval een „halt" worden toegeroe
pen en ook deze kerk aan een ho
pelijk dankbaar nageslacht worden
doorgegeven. Nadat Monumenten
zorg zich alvast over de toren ont
fermd had, kon in 1910 dit gedeelte
grondig worden gerestaureerd en
daarmee een fraai stuk architectuur
voor Brabant behouden blijven; im
mers, wanneer we nagaan wat er in
de loop der laatste eeuw aan bouw
werken is verloren gegaan of be
dorven, dan komen we tot de over
tuiging dat het bijna even moeilijk
is een fraai bouwwerk te behouden
als er een te scheppen. Allerlei
factoren liggen op de loer om een
bouwwerk te ondermijnen, vanaf
weersgesteldheid tot gevoelloosheid
enverfraaiing toe. Het is daar
om nodig dat de publieke opinie ge
wonnen wordt, om te bereiken dat
we kunnen behouden wat we nog
aan schoons hebben.
Vervolgens werd het reeds voor
een groot gedeelte gerestaureerde
schip der kerk bezocht, welk werk
met de grootste accuratesse wordt
verricht en aan zeer hoge eisen vol
doet. Wanneer we dan de zeer dui
delijke explicatie van een bouw
kundige uit ons midden volgden,
kwam men onwillekeurig tot de
conclusie dat zowel de stichters van
dit alles als de restaurateurs van
thans, kunstenaars in hun vak ge
noemd kunnen worden.
In het reeds gerestaureerde ge
deelte zagen we de blootgekomen
fresco's van de Apostelen St Paulus
en St Bartholomeus, terwijl we in
dat gedeelte waar de herstellings
werkzaamheden nog in gang zijn,
fresco's zagen van St Petrus en St
Jan Evangelist. Een zeer interessant
fresco siert de Oostmuur van het
rechter kruiskoor, waar de schilder
uitbeeldde het Lijden van de Zalig
maker. Hoewel dit werk zeer heeft
geleden bij de blootlegging en bij
gevolg erg geschonden is, geeft het
wel zeer duidelijk weer de bedoe
ling van de middeleeuwse schilder,
wiens werk ons doet denken aan de
„primitieven" die voor de eenvou
dige gelovige wilden ontvouwen „de
Biblia Pauperum" de bijbel der ar
men, of eenvoudigen. Naast door
nenkroon, kruis, lans en nagelen
beeldde de schilder op wel zeer pri
mitieve wijze uit: de attributen dei-
verloochening van Petrus, n.l. de
haan, maar ook de koppen van zo
wel de dienstmaagd als de knecht
van Caiphas.
Met belangstelling bekeken we
nog de ongerestaureerde muren van
priesterkoor en kruiskoren, be
nieuwd als we waren wat deze nog
aan schoons verborgen houden. Ook
de in 1869 teruggevonden doopvont
is volgens onze geleider nog aan
wezig. De restauratie van dit uit
godsdienstig, historisch, cultureel
als architectonisch oogpunt zo kost
baar juweel, dankt Sprang aan de
bemoeiingen van z'n volijverige
burgemeester, onder wiens voorzit
terschap tijdens de bezetting reeds
een comité werd gevormd, dat la
ter in een stichting werd omgezet
en waarin deputaties uit de ge
meente zitting hebben
Onder de alleszins bekwame lei
ding van Monumentenzorg werd 't
herstel ter hand genomen en 't zijn
de architecten Van Bilderbeek en
Basters uit Dordrecht, bij wie het
werk wel in zeer goede handen is.
Ook van de zijde der Provincie en
der betrokken Departementen werd
alle medewerking ondervonden, ter
wijl ook de bevolking al het moge
lijke doet om dit monument straks
in al zijn oude glorie te doen stra
len. De beramingskosten, die op
500.000.geschat worden, komen
bijeen uit bijdragen van het Rijk
tot 55%; Provincie en Gemeente ie
der voor 16% en de rest door de
Kerkvoogdij.
Er is in de kerk van Sprang nog
veel te doen. Het in ons oog schoon
ste deel vraagt nog bijzondere aan
dacht. We mogen hopen dat het ge
heel, ook datgene wat herondekt
werd aan muurschilderingen, even
als al het andere een vakbekwame
behandeling zal ondergaan, immers
niet uit zijn gothieke structuur al
leen spreekt de artistieke rijkdom
van dit Godshuis, doch tevens uit
de vele monumentale fresco's, die
lange tijd waren „de Bijbel" van
de gewone Christen. Wij geloven
trouwens dat deze mening ook wel
't gevoel vertolkt van de president-
Kerkvoogd, die, naar we menen,
ruim genoeg van opvatting is om
deze opvatting met ons te delen.
Na een hartelijk woord van dank
door de plaatsvervangend voorzit
ter van de Heemkundige Kring en
een stevige handdruk met een tot
weerziens, wanneer na een tweetal
jaren het gebouw geheel zal zijn
gerestaureerd, namen we van onze
joviale gastheer afscheid en we von
den het na deze leerzame en ge
notvolle Zaterdagnamiddag hele
maal niet zo erg dat we een nat pak
haalden.
In een naburige gelegenheid werd
nog enige tijd over Sprang en zijn
oude geschiedenis nagekaard, waar
na allen weer tevreden over de ge
slaagde namiddag huiswaarts ped
delden.
P. A v. B. te L.
Iedere schipper volgt altijd de veilige koers om zijn doel te be
reiken. En U? Volgt U de juiste koers bij Uw verkoop-reclame?
Dan betrekt U hierin toch vóór alles het plaatselijk nieuwsblad.
Want daarin wordt iedere advertentie door velen vele malen ge
lezen. Voor hen een betrouwbaar baken, voor U de juiste weg
naar succes I
