BINNEN- EN BUITENLAND
Waalwijkse en Langstraatse Courant
Huurproblemen
Ook de automatisatie heeft grenzen
MAANDAG 12 AUGUSTUS 1957
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week
80e JAARGANG No. 61
Abonnement
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p. p.
Advertentieprijs
10 cent per mm.
Contract-advertenties
speciaal tarief
Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621
KAATSHEUVEL - TEL. 2002
Dr. van BEURDENSTRAAT 8
OPGERICHT 1878 TELEGR.-ADRES„ECHO'
Rondom de wet op de nieuwe huurverhoging
De jongste huurverhoging heeft al weer veel pennen in
beweging gebracht en 't einde is nog niet in zicht. Er doen
zich allerlei problemen voor. Wij willen hier eens enige
nieuwe bepalingen nader bekijken, waarmede wij 'n greep
doen uit de vele vragen.
1) Wanneer gaat bij weekwo-
ningen de huur in Dit is een
probleem waarvover veel mis
verstand bestaat. Verscheidene
huurders hebben reeds bericht
ontvangen, dat de verhoging
hun over de dagen van 1 t.m. 4
augustus 1957 in rekening zal
worden gebracht. Zij zijn echter
van mening dat de verhoging
pas is ingegaan op de eerste dag
van de volle week in augustus.
Dit is. echter in zoverre onjuist
dat men onderscheid moet ma
ken tussen woningwetwoningen
en particuliere woningen.
De huurverhoging voor beide
groepen wordt van kracht op 1
augustus 1957, maar voor de wo
ningwetwoningen staat de mi
nister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid toe, dat de ver
hoging ingaat met het begin van
de eerste volle week in augustus.
Voor particuliere woningen
kan de huiseigenaar, die niet tot
de eerste volle week wil wach
ten, de verhoging vragen van 1
augustus 1957 af.
2) Wat betreft de afronding
naar boven op een veelvoud van
5 cent kan worden opgemerkt,
dat deze afronding pas mag
plaats hebben nadat de totale
huurprijs opnieuw is vastgesteld,
dus na de vermeerdering met
eventuele eerst afgetrokken ver
goedingen.
3) Moet men beslist 25% huur
verhoging nemen? luidt 'n vol
gende vraag, 't Antwoord hierop
luidt: neen, partijen zijn vrij om
lagere huurprijzen overeen te
komen dan die wettelijk toelaat
baar zijn. Hierbij kan worden
aangetekend, dat de verhoging
der huren geldt onafhankelijk
van hetgeen in een mogelijk
huurcontract is bepaald.
Verhuurders zijn niet ver
plicht tot huurverhoging over te
gaan.
4) Woning en bedrijfspand.
De huurverhoging heeft alleen
betrekking op zelfstandige wo
ningen (niet op winkelwonin-
gen) en op woningen die met 'n
bedrijfsruimte een zelfstandig
geheel vormen, dit laatste echter
alleen indien het woongedeelte
meer dan 60 van het totale
vloeroppervlak beslaat. Een pen
sionhoudster dus, die b.v. een
woning met 8 kamers heeft en
er daarvan 6 verhuurt, valt ech
ter wel onder de huurverhoging,
ondanks het feit dat het grootste
deel van haar huis voor het be
drijf in gebruik is. Hier is van
toepassing het begrip „woon
huis" zonder meer. Onder geen
beding kan een kamerverhuur-
of pensionbedrijf gerekend wor
den onder een „bedrijfspand",
waarvoor uiteraard met 15
huurverhoging kan worden vol
staan en geen blokkering. Die
pensionhoudster is dus wel de
gelijk 25 huurverhoging ver
schuldigd als de eigenaar/ver
huurder deze verhoging wil toe
passen.
5) Deel- en onderhuren.
Bij huur van een deel van een
woning, hetzij rechtstreeks van
de eigenaar (deelhuur) of van*
de huurder (onderhuur) geldt,
dat de huurprijs van dat deel
stijgt in evenredigheid met de
huurprijs van het gehele pand.
In geval de eigenaar of de huur
der zelf hoofdbewoner is, mag
deze de evenredige onderhuur
met 20 verhogen als vergoe
ding voor het ongerief, dat hij
een deel van de woning aan an
deren heeft afgestaan. De eige
naar van een huis, die zijn bezit
niet zelf bewoont, doch heeft
verhuurd aau anderen, kan geen
recht doen gelden op de hier
voor genoemde vergoeding van
20 wegens ongerief.
6) Bedrijfspanden. De huur
van bedrijfspanden kan maxi
maal verhoogd worden met 15%
echter alleen door een te treffen
overeenkomst tussen partijen.
Tot de bedrijfspanden worden
ook gerekend: a. winkelwonin
gen en b. woningen waarin een.
bedrijf wordt uitgeoefend, in
dien het bedrijfsgedeelte 40% of
meer van de totale vloeropper
vlakte beslaat. De onderhuren
voor gedeelten van bedrijfspan
den worden op gelijke wijze vast
gesteld als die voor gedeelten
van woningen (zie hierboven
onder 5). Afronding ook hier
naar boven op veelvouden van
5 cent.
7) Geen huurverhoging. Indien
een verhuurder met zijn huurder
overeenkomt, geen huurverho
ging te vragen, dan behoeft hij
ook niets te storten op 't „groot
boek woningverbetering". Deze
verhuurder kan echter op dit
besluit terugkomen binnen een
periode van een eventuele nieu
we huurverhoging, indien de
aards van de overeenkomst een
dergelijke handelwijze toelaat,
maar dan wordt hij wel stor-
tingsplichtig.
(Nadruk verboden).
GEEN BELANGSTELLING
VOOR BEZOEK
SOVJETLEIDERS.
Kroesjef ging donderdag naar
het Oostduitse parlement, de
Volkskammer, om zichzelf en
Grotewohl te horen spreken. Het
voornaamste punt van het an
derhalf uur lange betoog van de
Russische partijbaas was, dat
voor de hereniging van Duits
land Oost-Berlijn en Bonn met
elkaar moesten gaan praten.'Het
tweede punt was een herhaal
de dreiging met Russische ra
ketten en atoomwapens. Dit
dreigement sloot aan op de be
wering, dat kanselier Adenauer
een politiek voert, die naar een
atoomoorlog leidt. Kroesjef her
haalde het gezegde uit een oude
brief, die Boelganin enkele
maanden geleden tot de kanse
lier richtte en waarin werd ge
zegd, dat in geval van een oor
log West-Duitsland „in een kerk
hof zou worden herschapen..
Kroesjef sprak anderhalf uur
lang.
De Oost-Duitse ministerpresi
dent, Grotewohl, was slechts een
echo van wat zijn Russische
partijbaas vóór hem had gezegd
over .„Westduits militairisme",
„kapitalistische monopolie" en
andere gemeenplaatsen, die ie-
oereen al zo goed kent, dat na
één uur spreken de Volkskam
mer begon leeg te lopen. Vele
parlementsleden gingen zich wat
vertreden in de wandelgangen
en kwamen een uur later terug,
toen de rede van Grotewohl ge
daan was.
Kroesjef heeft bij zijn bezoek
aan Oost-Duitsland tot nu toe
nog slechts een heel enkele keer
zijn bekende glimlach opgezet.
Het loont trouwens de moeite
niet, want er is weinig publiek
om naar tei lachen. Dinsdag was
er een receptie bij de burgemees
ter van Oost-Berlijn. Voor het
stadhuis stond een wacht van 50
grimmige volkspolitiemannen om
een menigte van 30, vreedzame
en niet-agressieve koppen in be
dwang te houden.
TREINBOTSING BIJ HELMOND
De elektrische personentrein
die om 13,26 uit Eindhoven naar
Venlo vertrekt, is donderdag
even na half twee bij de overweg
van „De Burcht" aan de Houtse
Parallelweg in Helmond ont
spoord. De laatste wagon van de
trein, een postwagen, die hon
derden houten bielsen en 'n sta
len mast van de hoogspannings
leiding vernielde, tuimelde van
de lage spoordijk omlaag. De
ontspoorde wagon, die rakelings
langs een groep spoorwegarbei
ders en enkele mensen voor de
gesloten overweg schoot, kwam
in de droge sloot langs de druk
ke rijweg tot stilstand. Twee
treinbegeleiders uit Venlo, P.
Ewalds en H. Smits, die in de
postwagen zaten, en vier arbei
ders die op dit baanvak aan het
werk waren, liepen verwondin
gen op.
WASSERIJEN VERHOGEN DE
PRIJZEN.
Minister Zijlstra heeft de was
serijen toestemming gegeven,
hun prijzen te verhogen, voorzo
ver er sedert 31 december 1955
geen prijsverhoging heeft plaats
gevonden. Wasserijen, die kolen
als brandstof gebruiken, mogen
zes procent meer vragen; was
serijen die olie als brandstof ge
bruiken, negen procent.
De organisatie van de wasse
rij-ondernemingen heeft zich
bereid verklaard de prijzen te
verlagen als de kosten eveneens
weer minder hoog zouden wor
den.
Eveneens heeft de minister
toestemming gegeven voor prijs
verhoging van limonade en ga-
zeuse. De verhogingen variëren
tussen een halve cent en twee
cent per fles.
Het bedrijfsleven pleegt nog
overleg met de minister over de
mogelijkheid van prijsverhoging
van andere artikelen, waarin
suiker wordt verwerkt.
NOTARIAATSSTUDIE
UNIVERSITAIR.
Er komt een verplichte uni-
veisitaire opleiding voor het
notariaat. Een wetsontwerp tot
wijziging van de Hoger Onder
wijswet en de Wet op het Nota
risambt is bij de Tweede Kamer
ingediend door de ministers van
Onderwijs, Kunsten en Weten-
schapiien en van Justitie. Daar
mee zal een al honderd jaar be
pleiten hervorming tol stand
komen van de bestaande rege
ling, die dateert van 1842
ACTIE „BIJSTAND".
In het tijdvak van 17 augus
tus28 september zal het „Ko
ningin Juliana Fonds" een be
roep op onze bijstand doen.
Een financiële radio-actie ge
naamd „Bijstand" zal worden
gehouden. Het wordt weer een
moderne controleerbare collecte
waarbij gebruik zal worden ge
maakt van driekleurige loten,
oranje, rood en blauw, die 1.-
per stuk kosten.
Niet minder dan 200.000.
aan waardevolle belastingvrije
prijzen, waaronder 5 woonhui
zen (die door het Nederlandse
bedrijfsleven op een attractieve
manier zullen worden „aange
kleed"), 5 auto's, TV-toestellen,
huishoudelijke voorwerpen enz.
zullen prijswinnaars ter be
schikking staan.
Het „Koningin Juliana Fonds"
dat in het verleden op juiste en
doeltreffende wijze steun heeft
verleend aan organisaties voor
Jeugdzorg, Kindertehuizen, Kin
deruitzending, Minder-validen,
Geestelijke Volksgezondheid, Be
jaardenzorg enz. heeft dringend
behoefte aan onze financiële
steun om dit belangrijke maat
schappelijk werk te kunnen
voortzetten.
PRINSES IRENE OP PENSIO
NAAT IN ZWITSERLAND.
Prinses (Irene zal eind sept.
haar intrek nemen in een pensi
onaat voor meisjes in de Zwit
serse stad Lausanne, zo verne
men wij van welingelichte zijde.
Voorlopig zal zij daar één cur
susjaar gaan volgen. In juni van
het volgend jaar keert de prin
ses terug naar Soestdijk. Dan
zal definitief beslist worden
over haar verdere studie.
In het pensionaat zal prinses
Irene verschillende vakken vol
gen. Naast de moderne talen
staan bijvoorbeeld ook sjmrtbe-
oefening en handwerken op het
rooster. Zij beschouwt dit ko
mende jaarzelf als een periode,
waarin zij gelegenheid zal krij
gen om plannen te maken voor
de nabije toekomst. Aanvanke
lijk is er sprake van geweest dat
de prinses in september verder
zou gaan studeren in een van de
moderne talen. Ze gaf tenslotte
echter de voorkeur aan het pen
sionaat in Zwitserland. Daar
komt zij in een internationaal
gezelschap. Zij zal er meisjes
treffen uit alle delen van de we
reld. Volkskr.
ED. v. BEINUM ZIEK-
De dirigent Eduard v. Beinum
is vrijdagavond plotseling ziek
geworden. Hij is niet in staat
geweest een concert van de Wie
ner Philharmoniker te leiden,
dat tijdens 't Salzburger Musik-
festival zou worden gegeven.
Van Beinum, wiens bloedom-
loop niet in orde is, kreeg het
advies niet te dirigeren. Hij aan
vaardde deze raad van de artsen.
George Szell werd bereid gevon
den het concert voor zijn reke
ning te nemen. Van Beinums
toestand is niet zodanig, dat op"
neming in een ziekenhuis nood
zakelijk werd geacht.
SCHRALE APPELEN- EN
PERENOOGST.
De inspectie van de tuinbouw
van het ministerie van land
bouw, visserij en, voedselvoorzie
ning heeft een schatting gemaakt
van de omvang van de appel- en
perenoogst in het seizoen 1957-
1958. De cijfers, die de oogst in
miljoen kilo's uitdrukken, zien
er somber uit. Ze luiden 124.0 en
31.0 respectievelijk voor appelen
en peren. Wanneer men de cij
fers van vorige jaren ziet dan zal
er dit keer nauwelijks een appel
tje voor de dorst overschieten.
Ze luidden in 1955-'56 218,2 en
95.2 en in 1956-'57 315,0 en 100.0.
BOSSCHE CAFÉHOUDER
GEARRESTEERD.
Na vier dagen intensief speu
ren is de nolitie van Tilburg er
in geslaagd de autobestuurder te
arresteren, die naar haar over
tuiging zondag 4 augustus j.l.
des avonds op het rijwielpad
langs de rijksweg TilburgDen
Bosch een wielrijder heeft aan
gereden en die, zonder zich om
het zwaargewonde slachtoffer te
bekommeren, is doorgereden.
De gearresteerde is de kaste
lein J. J. A. uit 's-Hertogen-
bosch, bijgenaamd „Zwarte Pe
ter". A. is in verzekerde bewa
ring gesteld. Hij is vandaag voor
de officier van justitie te Breda
geleid.
Provinciaal Nieuws
BURGEMEESTER VAN GEER"
TRUIDENBERG OP
„HET ATOOM".
De burgemeester van Geer-
truidenberg waar de eerste
Nederlandse Atoomcentrale voor
elektriciteitsopwekking zal ge
bouwd worden mr. J. Ch. J.
Faure, vergezeld van zijn echt
genote, de Leide wethouders, L.
P. J. M. Rutges en H. J. Broeken
ep gemeentesecretaris M. de Vis
ser, heeft donderdag een bezoek
gebracht aan de tentoonstelling
„Het Atoom" op Schiphol. „Ik
ben maar een alfamens en weet
dus bijzonder weinig van kern
fysica af. De expositie heeft dë
wethouders en mij op voortref
felijke wijze een beeld gegeven
van datgene waarmede Geer-
truidenberg binnenkort te ma
ken krijgt", zo zei de burgemees
ter na afloop van, de rondgang.
„Wij behoeven ons uiteraard
niet te verdiepen in de techni
sche uitvoering van het project,
maar wel in de consequenties,
zoals onderwijsinstituten, huis
vesting en recreatie van, het per
soneel. Binnenkort zullen hier
over besprekingen worden ge
houden met de commissaris der
Koningin in de provincie Noord-
Brabant en de directeur van de
PNEM".
De burgemeester vertelde nog
dat aanvankelijk de atoomcen
trale in een vooraanstaande in
dustriestad, waar de grootste
afname van elektriciteit gewaar
borgd is, gevestigd zou worden.
Mede door het feit, dat Geertrui-
denberg, zeer gunstig gelegen
aan een kruispunt van verkeers-,
water- en spoorweg, over vol
doende hoeveelheden niet brak
koelwater beschikt, is de keuze
op deze Noord-Brabantse ge
meente gevallen.
Mr. Faure is voornemens om
in Geertruidenberg via 'n kleine
tentoonstelling en folders de in
woners voorlichting te geven en
vertrouwd te maken met wat hij
noemde „onze atoomcentrale".
MASSAGRAF GEVONDEN TE
's-HERTOGENBOSCH.
Vermoedelijk uit 1629.
Arbeiders die bezig waren met
graafwerk voor de uitbreiding
van het protestants ziekenhuis
te 's-Hertogenbosch, hebben een
massagraf gevonden, waarin
zich de skeletten van tenminste
twintig mannelijke personen be
vonden. Een onderzoek, dat in
gesteld is door de anatoom-pa
tholoog dr. Zeldenrust en de ge
meentearchivaris van Den Bosch
de heer L. Pirenne, heeft gege
vens opgeleverd, die er op wij
zen dat het graf gedateerd kan
worden op 1629, ten tijde van 't
beleg van Den Bosch door de
laatste troepen onder Frederik
Hendrik. Het is bekend dat bij
dit beleg in de omgeving hevige
gevechten geleverd zijn.
VERKEERSVERBETERINGEN
IN DE OMGEVING VAN
's-HERTOGENBOSCH.
De ANWB heeft de gemeente
Vlijmen aangeraden de samen
komst van de Korte Heistraat
met de provinciale weg van Den
Bosch naar Waalwijk als voor
rangskruispunt aan te wijzen.
De gemeente had om dit advies
gevraagd omdat het uitzicht ter
plaatse zeer slecht is. De ANWB
is van mening dat, als de voor
gestelde maatregel ook nog on
voldoende mocht blijken, de
Korte Heistraat voor het verkeer
in de richting van de provinciale
weg gesloten dient te worden.
De Bond heeft verder Rijks
waterstaat verzocht dubbele as-
strepen aan te brengen op de
rijksweg van 's-Hertogenbosch
naar Helmond, bij het kruispunt
met de Klokkenbieterstraat in
Aarle-Rixtel. Dit kruispunt is
slecht zichtbaar voor het ver
keer op de rijksweg: dHTmele as-
strepen zouden er de aandacht
van het verkeer beter op vesti
gen.
Tenslotte verneemt de ANWB
dat de Provinciale Waterstaat
van Noord-Brabant de bouw van
een nieuwe brug over het Omlei
dingskanaal van de Dommel in
de provinciale weg van Boxtel
naar Schijndel heeft aanbesteed.
De nieuwe brug zal de huidi
ge noodbrug vervangen.
DE WERELD ROND
9 Contemplatief tot op het bot
als wij zijn, hebben wij onze ge
dachten weer eens laten gaan
over Het Leven. Als het leven
eens zo eenvoudig was als wij
wensen, zo dachten wij, wat zou
het dan allemaal mooi en prach
tig zijn. We zouden dan Eisen
hower en Kroesjef samen op de
tribune zien bij een vriendschap
pelijke" wedstrijd tussen Israël
en Egypte en juffrouw Lollobri-
gida in een nette jurk van Vee
en Dee op de film en minister
Hofstra als opzichter bij de bouw
van de IJ-tunnel en de imam van
O. en de sultan van M. samen op
de tandem tussen Odiliapeel en
Cadier en Keer en alle kruide
niers. en textielhandelaren sa
men lachend op de foto met een
bakje textielkoffie en in een ge
breid truitje van kruideniers
wol. En we zouden geen me
vrouw met twee kinderen achter
de hand zien, die toch nog stie
kem „Juffrouw Wereld" wil
worden en geen mannen die als
maar naar nooit gehouden ver
gaderingen moeten en geen
plaatsjes met goed 16.000 zielen
met vier voetbalclubs.
We zouden dan wij be
seffen dit terdege voor een
belangrijk deel van onze brood
winning beroofd zijn, maar wat
zou dat, zo dachten wij verder,
er zouden immers nog talrijke
andere eerlijke ambachten voor
ons openstaan. We zouden dan
scheidsrechter kunnen worden
of jyrylid of proever in een
drankfabriek, om nog maar te
zwijgen van de intellectuele
functies waarvoor wij ons zelf
wel geschikt achten, te weten
voorzitter van een huldigings
comité, vrijetijdsbestedingsonder-
zoeker of puzzelontwerper bij 'n
zeepfabriek (Wie heeft het wit
naaigaren uitgevonden a. God
fried Bomans. b. Vrouw Holle,
c. Rita Hayworth. d. De Twee
Wezen).
Omdat echter bijna niets is
zoals wij wensen dat het is, is. 't
leven ook niet zo en zal alles
wel zo blijven als het is, zo dach
ten wij tenslotte, hetgeen bete
kent koffie" bij een borstrok en
films waarin ze hebben zitten
knippen. En wij om u op de
hoogte te houden hoé dat leven
dan wel niet is.
En in dat leven kunt u de
meest verbazingwekkende din
gen ontmoeten. Voor wie dat
nog niet wist, het volgende. De
Duitse r.k. geestelijke, de wel-
eerw. heer Hubert Schiffer, is
een van de weinigen geweest die
de atoomklap boven Hirosjima
hebben overleefd. Desondanks
verklaarde hij op een perscon
ferentie over het gebruik van
atoombommen het volgende
„Omdat bekend is dat de sovjets
misdadigers zijn, en we hebben
daar veel bewijzen van, zou ik
als eerste de bom willen werpen
als er een oorlog uitbreekt." Wij
echt niet, meneer kapelaan. De
sovjets zijn misdadigers, goed,
maar wie zijn nu eigenlijk die
sovjets Alleen toch maar die
kliek die in het Kremlin huist
en misschien nog een handjevol
links en rechts verspreide boos
doeners. Maar de rest, nee, dat
zijn alleen maar gruwelijk mis
leide en door propaganda ont
wrichte mensen, die dolgraag
anders zouden willen, maar niet
kunnen. Waarom niet, dat we
ten we zo zoetjesaan wel. En 't
zijn die mensen, die u met die
bom raakt, daar kunt u donder
op zeggen. Smijt God met atoom
bommen naar ons, die toch ook
allemaal misdadigers (mensen
die misdoen) zijn Waar halen
wij dan het recht vandaan
Hoe graag wij de sovjets ook
zouden zien verdwijnen, wij zou
den voor geen eeld een atoom
bom op Moskou willen werpen
(50.000 doden, waaronder mis
schien 50 sovjets). Wij verbazen
ons over deze geestelijke uit Hi
rosjima, die toch beter moest
weten.
Dat een mens van deze en nog
veel meer andere dingen grijze
haren krijgt, is niet te verwon
deren en we zouden ons dan ook
naar Londen willen reppen,
waar momenteel tweehonderd
artsen en geleerden bijeen zijn
om uit te dokteren waarom haar
grijs wordt.
Omdat Het Leven niet is zoals
u en wij wensen dat het is.
Maar met deze simpele reden
zullen geleerden wel geen genoe
gen nemen.
EN NEDERLAND STAAT ER SLECHT VOOR
„gedachten" van een machine
zijn echter nooit scheppend. Ze
draait altijd een bekend wijsje
af of blijft steeds heen en weer
lopen in hetzelfde gedachten-
straatje.
Iedereen heeft van ver of na
bij de automatisering in werking
gezien, want we kennen allen de
automaat voor sigaretten of
versnaperingen. Hier werpt men
een bepaald muntstuk in, dat
door de automaat wordt gecon
troleerd. Het apparaat stoot im
mers een verkeerde munt naar
buiten. Daarna wordt men door
de automaat bediend op dezelf
de wijze als bij verkoop over een
toonbank. Het angstaanjagende
zit hem nu in de perfectie van
de voortgeschreden techniek, die
gehele productieprocessen heeft
geautomatiseerd.
Twee onbekende en ongrijp
bare problemen bedreigen de
mens, althans dat meent hij. Het
ene vraagteken is het atoomtijd
perk, dat voor ons ligt en dat
meestal meer in de vorm van 'n
dreigende paddestoel-gedaante
in onze hersenen rondspookt dan
in de verschijning van auto's en
motoren, die lopen zonder ben
zine of van verwarmingsinstal
laties zonder kolen of stookolie.
Het staat wel als een paal bo
ven water dat wij met het atoom
en zijn zegeningen veel meer en
op veel groter schaal zullen ken
nis maken dan met zijn vloek,
al was het alleen maar hierom
dat de mens de paddestoelwolk
van de atoombommen slechts
één of enkele malen kan waar
nemen, omdat zij de vernietiging
van het mensdom betekent, na
dat een klein aantal „paddestoe
len" op serieuze wijze boven de
bewoonde wereld hebben be
staan. Laten we ons daarom al
leen liever bezig houden met de
aangename wijze van 't atoom-
vraagstuk.
Het andere mysterieuze vraag
teken zit opgesloten in 't woord
automatiseren. Ook dit 'voelt
men als een bedreiging van zijn
bestaan, omdat men alleen maar
vage verhalen heeft gehoord
over het uitschakelen van men
sen door machines en omdat
men zich nimmer of onvoldoen
de heeft verdiept in de zeer op
gewekte zijde, die ook deze „boe
man" heeft.
Zo oud als de mechanisatie.
Misschien geeft ons de va
kantie gelegenheid een eenvou
dig boekje over het grote tech
nische en economische vraag
stuk der automatisering te lezen.
We zullen dan spoedig ontdek
ken dat het proces al zo oud is
als de mechanisatie en dat de
automatic er eigenlijk het ver
lengstuk van is. Bij mechanisa
tie gaan we handenarbeid door
een machine vervangen.
Pessimisten zullen ons tegen
werpen dat het hier alleen nog
gaat om werk waar niet bij ge
dacht behoeft te worden. Bij au
tomatisering wordt ook de denk
arbeid door de machine overge
nomen, evenals de controle. De
Levend of dood.
Bijna klassiek kan men het
voorbeeld noemen van de geau
tomatiseerde auto-industrie.
Voorheen ging het motorblok
door ongeveer 700 paar handen
voordat het gereed stond voor
aflevering. Het grote aantal ar
beiders vormde een levende lo
pende band. Thans geeft die
band slechts een dood beeld. Het
blok legt evengoed nog een lan
ge weg af. Men kan zeggen dat
het nu door een aantal machi
nes rolt, die op vernuftige wijze
aan elkaar zün gekoppeld. Er
zijn nu nog maar enkele paren
mensenhanden aan de Schake
laars nodig om dat blok gereed
te maken. De bijna 700 handelin"
gen zijn overgenomen door ma
chines.
De pessimist zegt nu dat hon
derden mensen overbodig wor
den. De iealist ziet echter twee
enorme voordelen. In de eerste
plaats werkt de lopende band
regelmatiger, zodat het aantal
fouten veel geringer is. Bij de
geperfectioneerde lopende band
van mensenhanden werd er nog
één motorblok per 1000 afge
keurd. Dit aantal is nu vermin
derd tot één op een half miljoen.
Het tempo is opgevoerd tot een
productie van 1000 per uur.
Het tweede voordeel ligt in de
prijsverlaging van dat motor
blok. Voorheen kon alleen de
-
