BINNEN- EN BUITENLAND Waalwijkse en Langst Courant De Langstraatse Gemeenten en de Bestedingsbeperking W. TIMMERMANS ZONEN e Assurantiën op elk gebied. Belangrijke objecten zullen moeten wachten op gunstiger tijdstip vlijmen W A A L W IJ K Binnenland Buitenland MAANDAG 2 SEPTEMBER 1957 Uitgever Waalwijkse Stoomdrukkerij Antoon Tielen Hoofdredacteur JAN TIELEN Dit blad verschijnt 2 x per week 80e JAARGANG No. 65 Abonnement 22 cent per week per kwartaal 2.85 3.10 franco p. p. Advertentieprijs 10 cent per mm. Contract-advertenties speciaal tarief Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621 KAATSHEUVEL - TEL. 2002 Dr. van BEURDENSTRAAT 8 OPGERICHT 1878 TELEGR.-ADRES: „ECHO" Omdat we als natie een heel stuk boven onze stand hebben geleefd, zitten we nu met een financiële cri sis, die niet mis is. Men kan zich hierbij afvragen: „Heeft men dit dan niet zien aankomen?" en „Had meii dit dieptepunt dan niet kunnen voorkomen door tijdig maatregelen te nemen?", doch deze vragen heb ben, met de zorgelijke realiteit voor ogen, weinig of geen zin meer. We zitten in de financiële nesten en 't zal een algemene en grote inspan ning vereisen om hier weer uit te raken, om nu nog maar niet te spre ken van het ogenblik, waarop we ons weer het een en ander zullen kunnen permitteren. Niemand zal dan ook de noodzaak van een ingrij pende investeringsbeperking willen ontkennen. Als de hoofdschuldigen van deze financiële crisis heeft de Overheid de gemeenten gebrandmerkt. De ge meenten, zo zegt de regering, heb ben enorme investeringen gedaan en daarmee de nationale liquidi teitspositie over de kling gejaagd. Deze beschuldiging houdt geen steek, want weliswaar hebben de gemeenten zeer omvangrijke inves teringen gedaan, maar deze lagen toch voor verreweg 't grootste deel in het vlak van de door het Rijk aan de gemeenten gedelegeerde woning bouw. Deze woningbouw heeft enor me kapitalen gevraagd, grotere wel licht dan we ons konden veroorlo ven, maar daarmee wordt het ver wijt aan het adres van de gemeen ten niet gerechtvaardigd. Het is toch zo, dat men de gemeenten al leen maar dankbaar kan zijn voor 't feit, dat zij met inspanning van alle krachten gevochten hebben tegen volksvijand no. 1: de woningnood. Van geldverspilling door overdaad is over het algemeen geen sprake geweest en wie een bezoek aan de Langstraatse gemeenten brengt, zal nergens ook maar een spoor van luxe ontdekken. Met dat al echter zijn de gemeen ten ten onrechte de gebeten hond. Dit mag dan een bijzonder onpretti ge gewaarwording zijn, veel onaan genamer nog zullen voor de ge meenten de gevolgen zijn van de door de regering afgekondigde be zuiniging. Hoewel deze gevolgen nog niet te overzien zijn. is het toch wel zeker dat de overheidsmaatre gelen betreffende een drastische investeringsbeperking vérstrekkend en in vele gevallen bijzonder ernstig zullen ingrijpen in de gemeentelijke huishouding. Vele urgente werken - de achterstand, opgelopen in de oorlogsjaren, is nog steeds niet hele maal weggewerkt - zullen voor on bepaalde tijd verschoven moeten worden. Dat deze verschuiving ten aanzien van objecten, die niet ge temporiseerd kunnen worden - die dus continu doorgang moeten vin den, zoals woning- en scholenbouw - bijzonder ongewenste toestanden kan scheppen ,is zonder meer dui delijk. Vooral in gemeenten, waar het verzorgingspeil aan de lage kant is, wordt door deze investeringsbe perking de mogelijkheid, om wat in de pas te komen, wel heel klein. Naast de algemeen geldende nor men bij de beoordeling van kapi- taalswerken bestaan weliswaar een aantal bijzondere regelingen voor urgente gevallen, maar omdat ui teraard vele gemeenten zullen trachten hiervan te profiteren en 't voor de "Overheidsinstanties niet mo gelijk is de mate van urgentie van een bepaald object op een afstand te beoordelen, zullen ook vele gemeen ten met haar urgente gevallen blij ven zitten. Naast deze algemene, summiere beschouwing is het wellicht interes sant te weten welke de gevolgen van de bestedingsbeperking zijn in een aantal Langstraatse gemeenten. In hun geheel zijn, zoals wij reeds aanstinten, deze gevolgen nog niet te overzien, want de gemeentebestu ren stellen uiteraard alles in 't werk om besluiten ten aanzien van de realisering van belangrijke werken alsnog goedgekeurd te krijgen. In de nabije toekomst zal moeten blij ken in hoeverre deze intense activi teit resultaat heeft afgeworpen. Toch zijn er voor de onderscheidene gemeenten al wel reeds een aantal objecten te noemen, waarvan de uit voering tot een gunstiger tijdstip achterwege zal moeten blijven. In het algemeen kan worden ge steld, dat de uitvoering van werken, waarvoor geen geld beschikbaar is, achterwege zal moeten blijven. Dit is uiteraard nooit anders geweest, maar deze voorwaarde begint nu pas problematische vormen aan te nemen door hèt feit, dat er door de gemeentebesturen practisch geen geld te krijgen is, althans geen lang geld - dit zijn geldleningen op lan ge termijn -, dat voor de uitvoering van kapitaalswerken nodig is. Wie dus geld heeft, kan bouwen, wie het niet heeft, zal het bij plannen moe ten laten. Dat door dit geldgebrek de woningbouw (waaronder ook het verstrekken van hypotheken voor woningbouw), scholenbouw, stra tenplannen, etc. ernstig gestagneerd kunnen worden, is zonder meer dui delijk. Pogingen, om bepaalde nood zakelijke werken toch nog gereali seerd te krijgen, zullen geheel of ge deeltelijk stranden op het rode pot lood van G.S., die er o.m. op zullen moeten toezien dat de beperkende overheidsmaatregelen ook werkelijk tot uitdrukking zullen komen. Bezien we nu in het kort de stand van zaken in een aantal Langstraat se gemeenten tegen de achtergrond van de bestedingsbeperking, dan krijgen we het volgende beeld. Opmerkelijk is in deze gemeente de wijze, waarop de noodzakelijke bouw van een brandweerkazerne ten gevolge van de bestedingsbeper king voorlopig van de baan is ge raakt. In verband met de goedkeu ring welke de gemeente had verkre gen voor de aanschaffing van een tweede brandspuit, was de bouw van een brandweerkazerne bijzon der urgent geworden. De toestem ming voor de bouw liet een jaar op zich wachten tengevolge van de re geling van de financiële verhouding tussen rijk en gemeenten. Meteen daarop strooide de bouwstop roet in het brandweereten en nu is het de investeringsbeperking. De inmid dels aangeschafte tweede brandspuit vindt momenteel onderdak in Den Bosch, hetgeen zacht gezegd een on gewenste toestand is. Urgent zijn verder in Vlijmen de bouw van een 6-klassige jongens school in Haarsteeg en een 3-klassi- ge (6 lokalen) v.g.l.o.-school in Vlij men. Twijfelachtig is het verder of de aankoop van bouwgrond in het uitbreidingsplan „De Vliedberg" doorgang zal kunnen vinden, zodat ook wellicht de voltooiing van deze fraaie gemeentelijke uitbouw op de lange baan geschoven zal worden. En ten slotte mag worden verwacht, dat ook de uitvoering van het rio leringsplan, dat bijna aanbestedings- gereed is, ernstig'zal worden gestag neerd. DRUNEN Erger nog is het stagneren in de uitvoering van het rioleringsplan (kant en klaar) voor de gemeente Drunen, met zijn intensief bebouw de kom en steeds groeiende indus triële uitbouw, 't Feit, dat de volks gezondheid door het steeds toene mende aantal lozingsputten in ge vaar komt, gaat hier werkelijk een hartig woordje meespreken, afge zien nog van de omstandigheid van de aanzienlijke bedragen welke voor de bevolking zijn gemoeid met de bouw van nieuwe putten en het regelmatig ledigen hiervan. Dit is echter nog niet alles, zo deelde ons burgemeester Snels mee. Minstens even urgent, is voor de gemeente 'n gasvoorziening. Niet alleen de be volking, maar vooral ook de indus trie ondervindt veel ongemak van het ontbreken van een gasvoorzie ning per buizennet. Het project van een dergelijk net voor mijngasvoor ziening is reeds geheel gereed, maar het is zeer wel mogelijk dat de uit voering ervan ten gevolge van de investeringsbeperking naar een fi nancieel gunstiger tijdstip verscho ven zal moeten worden. Uitermate urgent voor de gemeente zijn ook de bouw van een Huishoudschool ten Plattelande, waarvoor de plan nen reeds in een vergevorderd sta dium verkeren, de uitbreiding van de jongens- en de meisjesschool in Drunen (men beschikt thans alleen maar over semi-permanente scho len), en de bouw van een nieuwe jongensschool in Elshout. „De natuurlijke groei van de ge meente wordt afgeremd door de on mogelijkheid om gronden aan te ko pen voor woningbouw en industrie", zo zei burgemeester Snels,en ten be wijze hiervan wees hij op twee uit breidingsplannen, welke de gemeen te in portefuille heeft: een bouw centrum en een industriecentrum voor kleinere industriën. Voorlopig zal er van de uitvoering van deze plannen niets kunnen komen, aldus de burgemeester, die er nog eens nadrukkelijk op wees, dat de ge meente zich in haar na-oorlogse op en uitbouw geen enkele luxe heeft gepermitteerd. Dank zij een voortreffelijk ge meentelijk beleid, heeft de gemeen- t te Drunen sinds de bevrijding in derdaad een grote vooruitgang ge boekt. Sinds 1947 is het aantal wo ningen met 40% uitgebreid en het aantal arbeidsplaatsen in de indus trie is sinds dat jaar verdrievoudigd, waarbij een verdubbeling te consta teren viel van de arbeidsplaatsen in de schoenindustrie. Voor een in be volking en industriële capaciteit zo sterk groeiende gemeente is het ont breken van riolering, gasvoorzie ning en voldoende en moderne on derwij sgelegenheid werkelijk een bijzonder zware handicap, die alleen bij uiterste noodzakelijkheid zou mogen voortduren. WASPIK Burgemeester v. Erp van Waspik ondergaat in zijn eerste en nog jon ge burgemeestersfunctie wel meteen de vuurdoop. In deze kleine Bra bantse gemeente is hij direct komen te staan aan het front van de beste dingsbeperking, want wat qua ur gentie voor andere Langstraatse ge meenten geldt, is in nog veel ster ker mate voor de gemeente Waspik het geval, omdat het voorzienings- peil in deze gemeente zoveel lager ligt. Kenmerkend voor de moeilijke situatie van Waspik is dan ook wel de uitlating van burgemeester Van Erp: „Als de deur van de beste dingsbeperking op een kiertje zou komen te staan, dan zouden eerst de gemeenten met het lagere voorzie- ningspeil gelegenheid moeten krij gen naar binnen te glippen. De al gemene noodzakelijkheid van een drastische investeringsbeperking is ongetwijfeld aanwezig, maar er is een mate van urgentie". En deze mate van urgentie is voor de ge meente Waspik op alle terreinen wel bijzonder in het oogspringend. De uitvoering van de thans geheel afgeronde rioleringsplannen is een van de urgente objecten, met met een daarnaast de scholenbouw. De aanwezige noodlokalen zijn niet veel meer dan directieketen, die in schrille tegenstelling staan tot de moderne onderwijsgelegenheden in andere gemeenten. Onlangs besloot de raad weer tot het verlenen van medewerking voor de stichting van een noodlokaal, een voorziening die ook weer niet meer is dan een lap middel in de grote behoefte aan ge schikte onder wij sgelegenheid. In de behoefte aan speëlgelegenheid zal ook slechts op sobere wijze kunnen worden voorzien. Een aanvankelijk plan voor speelgelegenheid van 28.000.moest worden terugge bracht tot 12.000.momenteel is de stand van zaken zo, „dat ik blij mag zijn als ik voor de realisering van dit plan 5000.krijg", aldus burgemeester v. Erp. Het is moeilijk, aldus burgemees ter v. Erp, om onder de druk van deze investeringsbeperking de „es prit de corps" levend te houden, omdat het tenslotte niet leuk is al leen maar plannen te maken zonder dat deze een redelijke kans op rea lisering hebben. Deze investerings beperking zal voorts bij de bestuur - deren mogelijk enige onzekerheid wekken, omdat m enniet weet wel ke kant het opgaat. Voor de gemeente Waspik zou het inderdaad te wensen zijn dat zij, de bestedingsbeperking ten spijt, de ge legenheid kreeg wat bij de andere gemeenten in de pas te komen. In een volgend nummer hopen we de gemeenten Waalwijk, Loon op Zand, Sprang-Capelle, Raamsdonk en Heusden te belichten. TANDARTSEN GAAN WEER VOOR EEN DEEL VOOR ZIE KENFONDSEN AAN 'T WERK. j Over enige dagen zullen de tand- artsen het grootste deel van de zie kenfondsverzekerden weer gaan hel pen zonder dat de patiënten er apart voor behoeven te betalen. Dit is een van de resultaten van het overleg tussen de Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde en het Gemeenschap pelijk Overleg van Ziekenfondsorga nisaties. De datum waarop de nieu we voorlopige regeling ingaat, zal nog bekend worden gemaakt. In het GOZ is niet opgenomen de Bond van Rooms-Katholieke Ziekenfondsen en de Stichting Autonome Ziekenfond sen. Voor degenen, die bij deze fond sen zijn verzekerd zal de regeling dus niet gelden. De twee organisaties hebben zich namelijk niet kunnen verenigen met de resultaten van de besprekingen. SCHADEVERGOEDING VOOR INDONESIË. De Indonesische minister voor oud- strijders - aangelegenhedenChaimel Saleh, heeft donderdag in het parle ment verklaard, dat de Indonesische regering van plan is schadeloosstel ling te eisen van Nederland voor de verliezen, die het Indonesische volk tijdens de strijd voor de onafhanke lijkheid heeft geleden. Saleh zeide tijdens de behandeling van een wetsontwerp, waarin de kwestie van de oudstrijders wordt ge regeld, dat deze verliezen zijn ont staan „tijdens de Nederlandse agres- j sie". KIP MET DE GOUDEN EIEREN DREIGT VAN DE LEG TE RAKEN. „Gezond kan ons geld slechts blij ven, als wij niet alleen waar, maar ook werk voor ons géld kunnen krij- lies van zijn gezichtsvermogen sedert zestien jaren buitengewoon flink ge dragen. Wie hem bezocht, bemerkte vrijwel niets, want door een fijn ge hoor en een scherpe opmerkingsgave wist de heer Jonckheer zijn gemis vrijwel geheel te verbergen voor zijn bezoekers. Diepblauw licht. gen. Dit is de wezenlijke kern van het vraagstuk van lonen en prijzen en van vertrouwen in ons geld. Het loont niet meer, omdat men te veel moet verionen, is de klacht die menig am bachtsman moet laten horen'. Aldus sprak donderdag dr. G. van der Wal, de nieuwe voorzitter van de raad van beheer der Kon. Nederlandse Jaar beurs tijdens de persconferentie, ge houden ter inleiding van de 69e jaar beurs, die dinsdag wordt geopend. „De algemene loonsverhogingen zijn nu eenmaal afgestemd op de stij ging van de produktiviteit van het gehele bedrijfsleven van plm. drie procent per jaar. Men moet beseffen, dat dit echter in tal van bedrijven niet verwerkelijkt wordt. Daar wordt de belangrijke stijging der kosten als een achteruitgang van het rendement er varen. Vooral bij volledige werkge legenheid luistert dit nauw. Daarom is gezocht naar diepte-investeringen, niet naar verhoging van de produktie maar naar verbetering van het appa raat. Nu dit blijkbaar in te grote ma te is geschied, roept men de investe ringen een vermanend halt toe. Al wordt de kip met de gouden eieren nu wel niet direct geslacht, ze dreigt toch wel van de leg te raken. Want de stijgende loonkosten opvangen met kostenbewaking en kostenbezui- niging - hoe gebiedend ook - heeft slechts een defensief karakter", zo betoogde dr. Van de Wal verder. GENEZEN BLINDE GEGREPEN DOOR GROOT GELUKSGEVOEL. Een ANP-verslaggever, die de heer A. Q. Janckheer, uitgever van 't dagblad „La Prensa" in de Neder landse Antillen, eerder in zijn bedrijf in Willemstad had ontmoet, (de heer Jonckheer heeft zoals wij reeds vrij dag berichtten, zijn gezichtsvermo gen teruggekregen) heeft nu een ge sprek met hem gehad in zijn apparte ment in een hotel, waar hij hem en zijn echtgenote aantrof in de beste gezondheid, ontroerd en zeer geluk kig. De heer Jonckheer heeft het ver- I „Wanneer bemerkte u het herstel j van uw gezichtsvermogen het eerst?" j vroeg de verslaggever. „Dat was tijdens de operatie", zei de heer Jonckheer. „Ik zag opeens in grove trekken de professor zelf, daarna een wit licht en een diep blauw licht daar omheen; maar het diepst bewust ben ik mij geworden het grote geluk van het terugwinnen van mijn volle gezichtsvermogen, toen ik de trappen afging van het gebouw, waarin de kliniek van prof. Weve ge vestigd is. Toen zag ik op de stoep een autoped met twee jongetjes er op zich voortbewegen en ik stond stil en ik dacht kijk, dat zijn nu twee jonge tjes op een autoped, die ik zie." De heer Jonckheer, die op voor schrift van prof. Weve nog veel rust moet houden, heeft meegedeeld, dat hij verder niemand zal mogen en kun nen ontvangen. Hij blijft in alle rust nog enige tijd in Nederland voor een nabehandeling onder controle van prof. Weve. VLIEGTUIG VAN „KROON- DUIF" IN N.-GUINEA VERONGELUKT. Twee vliegers gedood. Naar het A.N.P. verneemt van de zijde van de K.L.M. is tijdens een in- structievlucht volgens een uit Biak ontvangen bericht, een twin-pioneer van de Nederlands Nieuw-Guinea Luchtvaartmaatschappij ,Kroonduif de JZ-PPX, in Straat van Japan, een deel van de Geelvinkbaai, veron gelukt. Aangenomen moet worden, dat de beide vliegers J. Weekhout en B. Gottschalk, het ongeluk niet heb ben overleefd. Over de toedracht van het ongeluk is op dit ogenblik nog niets naders bekend. PRINSES BEATRIX NAAR DE WEST. Op uitnodiging van de regeringen van Suriname en de Nederlandse An tillen zal prinses Batrix in februari van het volgend jaaT een bezoek aan deze rijksdelen brengen. De prinses zal zich eerst naar de Nederlandse Antillen begeven en daarna naar Su riname reizen. Gedurende dit bezoek, dat voor elk der rijksdelen ongeveer twee we ken zal duren en dat een eenvoudig karakter zal dragen, zal H.K.H. in de gelegenheid zijn met de verschil lende aspecten van de samenleving in Suriname en de Nederlandse Antillen kennis te maken. K.V.P.-CONGRES IN NOVEMBER. „De opgang naar nieuwe welvaart" is 't algemene thema van het congres van de K.V.P.dat 9 en 10 november te Utrecht in gebouw Tivoli zal wor den gehouden. Behalve drie plenare zittingen vermeldt de agenda van het congres ook drie sectie-vergaderin gen, waarin de volgende onderwer pen ingeleid en bediscussieerd zullen worden: de toekomstige welvaart in Nederland; de toekomstige welvaart in Europa; en de toekomstige wel vaart in de wereld. ANWB VRAAGT MINISTER Maak herkenningsteken voor bromfietsen niet rond; dwars zit voor duopassagiers ge vaarlijk geacht. De ANWB heeft zich tot de minis ter van Verkeer en Waterstaat ge wend met het verzoek geen rond, doch een rechthoekig herkenningsteken voor bromfietsen in te voeren. In zijn schrijven zegt de Bond ver nomen te hebben dat binnenkort in het Wegenverkeersreglement enige nieuwe bepalingen zullen worden op genomen, waarbij ook een „gele ron de schijf" voor bromfietsen zal wor den voorgeschreven. De ANWB meent dat de bevesti ging van een staande, ronde schijf in de lengte-as van de bromfiets inge wikkelder en minder deugdelijk is dan die van een rechthoekige, licht gebogen plaat met twee bevestigings punten, zoals die sinds vele jaren door de Bond wordt gepropageerd. De ANWB ontwierp een dergelijke gele plaat reeds in 1951 en stelde toen de minister voor deze verplicht te stellen voor alle bromfietsen. De platen waren van 5 mm dik plastic, 16 x 6 cm, met afgeronde hoeken; hiermede werden alleszins gunstige ervaringen opgedaan. Door het ge bruik van plastic en het afronden van de hoeken wordt voorkomen dat de plaatjes bij aanrijdingen verwondin gen veroorzaken. Om het goede voor beeld te geven begon de ANWB reeds direct in 1951 deze plaatjes ter beschikking van zijn leden te stellen. T eleurstelling. Zoals men zich zal herinneren con stateerde de voorzitter van de AN WB, de heer P. F. Zimmerman, met grote teleurstelling in zijn jongste jaarrede, dat de minister, zes jaar na het ANWB-voorstel, invoering van 'n verplicht herkenningsteken „over woog". De heer Zimmerman hekelde het „maandenlange bestuderen van onbetekenende details" en wees erop „dat in ieder bedrijf veiligheidsmaat regelen worden getroffen zodra deze wenselijk zijn, d.w.z. als vrucht van overleg van enkele deskundigen, die daarvoor niet meer dan een paar uur nodig hebben". Het voeren van een duidelijk her kenningsteken door bromfietsen is vooral nodig in verband met voor rangskwesties: bromfietsen lijken in hun bouw en weggedrag dikwijls op motorfietsen, doch behoren wettelijk tot het langzame verkeer. Dit geeft aanleiding tot misverstanden, met als gevolg: aanrijdingen, doden, gewon den en voor het leven verminkten. Amazone-zit" veroordeeld. Verder heeft de ANWB de minis ter gevraagd de z.g. dwarszit van duopassagiers op bromfietsen, scoo ters en motorrijwielen te verbieden. Bij deze z.g. „amazone-zit", waarbij de passagier dus beide benen aan één zijde van het voertuig heeft, wordt het evenwicht van passagier en voertuig in gevaar gebracht. Deze wijze van vervoer op bromfietsen le vert bovendien gevaar op voor de andere weggebruikers op smalle fietspaden, aldus de ANWB. De Bond is er dan ook van over tuigd, dat het schrijlings zitten van duopassagiers te allen tijde de voor keur verdient, en wil dit dan ook gaarne wettelijk voorgeschreven zien. STRAALJAGER VERONGELUKT, PILOOT OMGEKOMEN. Een straaljager van de Koninklijke Luchtmacht is donderdagochtend bij het maken van een noodlanding op de vliegbasis Ypenburg verongelukt. De bestuurder is om het leven geko men. Het toestel was er een van het type „Thunderstreak" en was afkomstig van de vliegbasis Eindhoven. Bij het naderen van Ypenburg gaf de piloot noodseinen, omdat hij motorsto ring had. Hij trachtte een noodlan ding te maken, doch het toestel kwam te ver op de baan binnen en boven dien te snel. Daardoor schoot het van de landingsbaan af en kwam het op honderd meter van de spoordijk van de lijn Gouda - Voorburg, die onge veer haaks op de landingsbaan staat, tot stilstand. Het toestel werd ver nield. De bestuurder van het toestel heeft, naar de Luchtmachtvoorlichtings dienst mededeelt, nog de kans ge had zich met zijn schietstoel te red den. Hij heeft er echter de voorkeur aan gegeven te proberen een nood landing te maken. Hij vloog namelijk, toen de motorstoring optrad, boven Den Haag en wilde niet het risico lopen, dat zijn toestel zou neerstorten in de dichtbevolkte stad. Daarom ver liet hij het toestel niet en probeerde hij een noodlanding te maken, welke poging hij met zijn leven heeft moe ten betalen. W.-DUITSLAND ZAL 5 MILJARD MARK AAN SCHULDEN BETALEN. De West-Duitse Bondsdag heeft donderdag besloten vijf miljard mark te betalen aan Duitsers en buitenlan ders voor schuldep die gemaakt wer-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1957 | | pagina 1