Mééf (tan driekwart van
snelscheerapp^ai
UT™*" 7
f! I
Sunil voorde witste was
N.V. Organon-Oss
De witste handdoek die
Marietje ooit mocht strijken...
Steeds nieuwe kollekties
H. H. Werkgevers
Dhpra, lW"""achi»° v 1
vrouwelijke kantoorbediende
export
verpakkingsmaterialen
ADVERTEERT IN DIT BLAD
...met 't minste werkJ
Uit Loon op Zands verleden
THUISWERK
LOIJKENS' KLEDING
NET PERSOON
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 16 SEPTEMBER 1957
2
Laag in prijs dank si) enorme
wereldproduktie
GEVRAAGD
KERKELIJK NIEUWS
JAN
GEVRAAGD
BIEDT ZICH AAN
een philips phiusk
W"1™'
PHIUPS
ACCOUNTANTSKANTOOR TE WAALWIJK
VRAAGT
Enige praktische ervaring strekt tot aanbeveling
Brieven onder nr; 207 aan het bureau van dit blad
vraagt voor spoedige indiensttreding
a) bij de afdeling
een medewerker met einddiploma Gymn.
B of H.B.S. B en een goede kennis der
moderne talen. Candidaten met een che
mische vakopleiding genieten de voorkeur.
b) bij het bureau
een assistent met einddiploma H.B.S. B
en enig organisatie-vermogen.
Beide functies: leeftijd 20-30 jaar.
Brieven: personeelszaken, Kloosterstraat 6.
Kijk ons strijkstertje-in-de-dop haar best eens
doen... Allicht, zo'n heerlijk witte handdoek strijk
je met extra zorg!
Alleen Sunil wast zó wit! Sunil verschilt immers hemelsbreed
van alle andere wasmiddelen kijk maar't is blauw
En kijk vooral naar Uw weergaloos witte was. Alstublieft,
zó energiek werkt alleen het vette, vlijtige Sunil-sop voor U!
En wat een ongelooflijk gemakzonder bleken, zonder blauwen
Uw wasgoed stralend wit! Maak van élke wasdag een Sunildag!
voor TU i °°k v°or Viv h mooie
J handen! kostbare textiel! En j
sunil
STANDAARDPAK 42 CT. - REUZENPAK Si CT.
SUÏi__S5.180.200.54
land en 100 ha. weiland over
stroomden.
Het water heeft in een dijk
van een polder van 55 ha., die
eind augustus eveneens onder
water liep, een bres geslagen van
vier meter breed. Men zal moe
ten wachten tot het water ge
vallen is, voordat het gat gedicht
kan worden.
TECHNISCHE HOGESCHOOL
TE EINDHOVEN.
Het aantal inschrijvingen voor
de Eindhovense Technische Ho
geschool te Eindhoven is de 200
'reeds gepasseerd. En er zal nog
wel een groter aantal studenten
deelnemen aan het eerste stu
diejaar. Dit verklaarde donder
dagmorgen de rector-magnifi-
cus, prof. dr. H. B. Dorgelo. Vol
gende week donderdag zal Hare
Majesteit de Koningin de nieu
we hogeschool officieel voor ge
opend verklaren lijdens 'n plech
tige openbare zitting van de aca
demische senaat. Het aantal
hoogleraren, dat aan de Eindho
vense T. H. gaat doceren, is met
de benoeming van prof. F. Tel-
s legen tot buitengewoon hoogle
raar in de wijsbegeerte thans
gestegen tot 20. De eerste studie
begint maandag 23 september
a.s. om half negen.
Ruim de helft van het aantal
studenten aan de Eindhovense
Technische Hogeschool is af
komstig uit Brabant. Eindhoven
zelf leverde er bijna vijftig waar
onder de enige vrouwelijke, mej.
L. van der Leeden. Vijftig stu
denten zijn voorts afkomstig uit
Limburg, 10 uit Noord-Holland,
4 uit Zuid-Holland 9 uit Gelder
land, eveneens 9 uit Overijssel,
4 uit Utrecht, 2 uit Zeeland en
2 uit Drente, 1 uit Friesland en
tenslotte 1 uit de Noord-Oost-
polder. Driekwart van hen is
katholiek; bijna 30 behoren tot
het Ned. Herv. Kerkgenootschap;
22 hebben geen religie, 8 zijn ge
reformeerd, 3 doopsgezind, 1
Luthers en 2 behoren tot de re
monstrantse broederschap. De
Verdeling over de drie studie
richtingen is zeer gelijkmatig, zo
deelde prof. Dorgelo nog mede.
HET TIJDVAK 1400 TOT 1550.
Rond 1400 begon voor het Bra
bantse Hertogdom een gouden tijd.
Ook voor Venloon (Loonopzand), al
lag het dan in het Noordelijker en
dus armelijker gedeelte van Bra
bant, was een periode aangebroken
van bloei. Aan het beginpunt staat
de bouw van onze kerk met z'n to
ren, welke er beiden thans nog zijn
om te bewijzen dat het dorp en z'n
bestuur iets kon en iets wilde.
Vooreerst noemen we de opkomst
van de venerij. Pauwels de Oude
van Haestrecht, die behalve 'n echte
vechtjas een goed financier en een
zeer vooruitstrevend en doortastend
man was, komt de eer toe ons dorp
en zijn omgeving, zij het dan een
voor onze begrippen een betrekke
lijke, welvaart te hebben bezorgd.
Aan deze welvaart was het dan ook
te danken dat ons voor die tijd zo
fraai kerkgebouw kon tot stand ko
men.
Na de toenmalige begrippen ook,
breidde het dorp zich snel uit. In
ogenschouw genomen dat het dorp
in 1437 635 inwoners had en in 1472
715. En dan moge 1496 een inwoner
tal van 425 aangeven tengevolge
van pestziekte en rode-loop, in 1526
was dit getal weer met ruim het 2-
voudige gestegen, n.l. tot 1105. Hier-
bij moeten we wel in ogenschouw
nemen dat het sterftecijfer, vooral j
onder de kinderen, verbazend hoog
was. De Brabantse moeder bracht
als regel 10-15 kinderen ter wereld.
Zij was blij als ze er hiervan vijf
zag opgroeien en er nog drie aan
haar sterfbed zag staan. Vele vrou
wen stierven ook zeer jong en man
nen die drie of viermaal gehuwd
waren geweest, kwamen veelvuldig
voor.
De bevolkingsaanwas had niette
genstaande het gevolg dat het kerk
gebouw al spoedig te klein werd
en herhaaldelijk moest worden ver
groot. De zorg voor het onderhoud
l van een kerkgebouw beruste des
tijds niet bij de geestelijkheid, doch
bij schout en schepenen en hun ge
machtigde, de kerkmeester.
Vóór 1520 bestond onze kerk uit
de tegenwoordige middenbeuk en
de twee lage zijbeuken, zodat het
grondvlak van de kerk geen kruis
vormde.
In 1520 vroegen de provisoren
der Loonse kerk aan de toenmalige
Bisschop van Luik (tot welks bis
dom Venloon destijds behoorde)
verlof om twee nieuwe kruiskoren
aan de kerk te mogen bijbouwen. De
copie van dit verzoek is in ons be
zit en vervat het verzoek aan Ge-
radus van der Marke, Bisschop van
Luik en oom van "Willem van der
Marke, de graaf van Lumey, die in
onze vaderlandse Kerkgeschiedenis
zulk een treurige vermaardheid
heeft verkregen. De tekst van het
schrijven luidt als volgt:
„Wij Jan Gosens soen, Veter Pe-
„ter Faisens, Jan Gerit Geldens en-
„de Jan Verdiesen kerckmeesteren
„nu ter tijt in die parochie van Ven-
„loen kennen en lijden mytsdesen
„ontfangen te hebben van den heer
„van Loon en van mijn Juffrouw v.
„Loon, twintich duissent steens dair
„wy voir gelooft hadden twintich
„Phillipguldens ende wynt wy con-
„cent ende orlof hadden van onsen
„eerweerdigen vader Erardus van
„der Marka, byscop van Luijdick
„erffrogge te mogen vercoepen, soe
„hebben wij kerckmeesteren voer-
„seid bij consent van onsen nage-
„bueren ende enige anderen den
„heere ende mijn juffrou voirseid
„quitgescholden voer die voirseide
„penninghen acht loopen roggen
„jaerlijx ende erffelijcken pacht, die
„kerck voirscreven heffende was op
„ten heer ende mijn juffrou voer-
„seid ende scelden den selven dair-
„aff quyt als kerckmeesteren ende
„wij. geloven voert alle brieven
„ende registeren die van den halven
„mudde rogge mency maecken doet
„ende nyet te doen want die selve
„steenen die wij van mijn heere en
„mijn juffrou gekoft hebben zijn
„vermetst aan die nyewe cruyscho-
„nen.
„Oireonden hebben heirover ge-
„weest in Venloen, Wouter Ariaens
„ende Jan Geritss, die haere segelen
„hebben gehangen in 't jaer ons
„ons heere Duisent vijfhondert een
„ende twintich die XV daeh in Au-
„guse.
„Ende was besegeit met twee groe-
„ne wass segelen onder aen dubbele
„starten vuijthangende. Accordeert
„met zijn origineel enz.
J. H. v. Loon, notaris."
Met deze verbouwing werd echter
niet zo heel veel bruikbare plaats j
bij gewonnen. De meeste plaats
werd in deze nieuwbouw ingenomen
voor de altaren, waarvan er in de
nieuwe kruiskoren niet minder dan
6 voorkwamen (zie de kerkvisitatie
van 1572). Zulks hield blijkbaar
verband met de steeds meer toene-
mende beneficie's.
Latere noodzakelijke reparaties
aan het gebouw moesten volgens de j
toenmalige regels in het Luikse Bis- f
dom door de tiendheffer (in dit j
geval door de heer der heerlijk-
heid) worden bekostigd. Dit laatste j
was in de protestantse tijd toen de j
kasteelheer katholiek en de kerk
in handen van hervormden was
een kwestie die nog al eens moei-
lijkheden met zich bracht.
Venloon behoorde tot het deke
naat Hilvarenbeek, welk deke-
naat ongeveer 60 kerken omvatte.
Deze kerkelijke toestand duurde
voort tot 1559, toen op 12 mei door
de Bulle, „Super Universas" van
Paus Paulus IV de oude bisschop
pelijke rechtsmachten werden op
geheven en drie nieuwe Kerkpro
vincies werden ingesteld nml. Ka-
merijk, Mechelen en Utrecht. Zo
ontstond er behalve andere ook een
nieuw bisdom 's-Hertogenbosch,
Wij doen nogmaal een beroep
op onze correspondenten en in
zenders van verslagen om hun
copie ZO TIJDIG MOGELIJK in
te zenden en niet te wachten tot
donderdag- of maandagochtend-
Wil men zijn verslagen gaarne
maandag geplaatst zien, dan ver
wachten wij de copie zondag
avond of -nacht in onze brieven
bus nadien volgt plaatsing
volgens binnenkomst en de be
schikbare plaatsruimte.
Ook onze adverteerders ver
zoeken wij DRINGEND de ad
vertenties niet alle donderdag
ochtend in te zenden, wil men
van plaatsing verzekerd zijn.
Voor uw medewerking bij
voorbaat hartelijk dank.
De Administratie-
het Aartsbisdom
toebedeeld aan
Mechelen.
De gouden tijd waarvan we bo
ven gewaagden duurde echter be
trekkelijk kort, en al waren de toe
standenen onder het oude Brabant
se bestuur verre van ideaal mede
tengevolge van de Gelderse oorlo
gen er was toch enige vooruitgang,
wanneer we althans Leonard Cot-
tereau mogen geloven. En toen in
1515 de jonge Hertog en Koning
Karei V, die nog pas de troon had
bestegen en-had gezien dat „vele
dorpen van der Meijerey en deu-
rende die oorloghen van Gelre
eenen seer lange tijt van jaer en
waeren gepilliert, geranschoneert,
gebrandscat ende tot armoede ge
bracht geweest" zodat ze hun beden
en andere lasten niet meer konden
opbrengen, zond hij genoemde Cot-
tereau naar 't Kwartier van Oister-
wijk, Maasland en Peelland om
„advise" in te winnen.
Cotter eau deed zijn best om de
Hertog „de relequien van den oor-
loghe" te beschrijven en toont de
Hertog de seer grote desolatie van
de aerme mensen en de ruwijnen
van de verbrande huysen tot seer
grote getale". De hutten die de
dorpsbewoners hadden opgericht
tot voorlopig onderdak vergelijkt
hij met „seer onnoosele coeystallen
oft verckenskotten, deer lij cke om
te sien" en dat ook „die beste huys-
kens egheensins en souden behoo-
ren in herttellingen te staen onder
't getal der hertsteden behuyst
sijnde".
In Venloon stonden naar zijn op
gaaf van de 143 huizen in 1472 er
in 1496 nog slechts 85. Hij adviseer
de zijn Hertog van alle lasten af te
zien, totdat er een nieuwe hert
telling is gehouden, en daarna „die
earme menschen" gedurende 10 ja
ren te ontslaan van de helft der
„beden".
Inderdaad is aldus ook gebeurd.
Zo zat Venloon in 1526 met 85
huizen (Cetsheuvel inbegrepen).
Het vee der inwoners was geroofd
en hun akkers verwoest. Toch heb-
ben de drie kwartieren zich onder
Brussels bestuur in betrekkelijk
korte tijd weer opgewerkt, en voor
wat Venloon betreft, ons dorp telde
in 1526 weer 221 huizen. Werkelijk
een schitterende vooruitgang.
Zo vond de Hollander, toen deze
in 1648 zich in deze contreien kwam
nestelen een groeiend en aanzien
lijk dorp.
Loonopzand,
P. Adr. v. Beers.
Z. H. E. de Bisschop van Den
Bosch heeft benoemd tot me
disch leider van het Katholiek
Bureau voor Huwelijksaangele
genheden te Waalwijk de WelEd.
Zeergel. heer J. J. v. Oldenbeek,
Mr. v. Coothstr. 37 te Waalwijk.
Tot geestelijk adviseur van
de voetbalvereniging „Nieuw-
kuijk" te Nieuwkuijk de Wel-
Eerw. Heer A. Fasol, kapelaan
aldaar.
Tot geestelijk adviseur van
de afdeling Drunen van de r.k.
standsorganisatie van de werk-
nemende middenstand de Wel-
Eerw. Heer A. v. Kessel, kape
laan aldaar.
De ZeerEerw. Heer A. Ver-
wiel, pastoor te Millingen (ge
boren Waalwijker), die onlangs
van een operatie in 't Canisius-
ziekenhuis te Nijmegen in zijn
parochie was teruggekeerd, 'is
uit voorzorg voorzien van de
laatste H.H. Sacramenten.
BOEDAPEST VERBIEDT UIT
VOERING VAN VATICAANS
DECREET.
De Hongaarse regering heeft
bepaald, dat het recente decreet
van het Vaticaan, dat Hongaar
se geestelijken verbiedt lid van
het parlement te zijn, niet gepu
bliceerd of nagekomen mag wor
den.
„De drie katholieke geestelij
ken, die parlementslid zijn, be
houden hun zetel. Het Hongaar
se episcopaat heeft dit aanvaard"
zo heeft vrijdag het hoofd van
het Hongaarse bureau voor de
kwesties van kerk en staat, Ja
nos Horvath, tegenover Reuter
verklaard.
De verklaring van Horvath
geeft alle reden tot scepsis, wan
neer m(en weet, hoe gereserveerd
tot nu toe de houding is geweest
van het Hongaarse episcopaat
tegenover besluiten van de rege
ring Kadar.
De Heer en Mevrouw
HOEK-STROOM
geven met grote vreugde ken
nis van de geboorte van hun
zoon
Waalwijk, 13 september 1957
Grotestraat 316
Tjjdelflk: St. Nicolaaszieken-
huis, Kamer 6
door meisje
Brieven onder nr. 210 aan
het bureau van dit blad
DAMES-, HEREN- EN
KINDERKLEDING
OOK LEDERKLEDINO
Kostuums, Demi's, Regenjas
sen, Kolberts, Pantalons, Le-
derjassen, Pullovers, Over
hemden, Dassen, Shawls, etc.
Voor dames
Mantels, Regenmantel, Jersey
pakjes, Mantelkostuums, Pan
talons, Truitjes, Blouses, Ja
ponnen, Suède jasjes. Enorme
kollektie Kinderkleding.
Geen rente
Geen kosten
Desgewenst vertegenwoor-
digersbezoek aan huis,
Grootste speciaalzaak van
Brabant. Het Adres van re
putatie:
Korvelseweg 61
TILBURG. - Telef. 25667.
R. K.. leeftijd 44 jaar, heeft ruims
bedrijfservaring en kennis van afwerking
van boxcalf en suède, zag zich gaarne
geplaatst als ass. BEDRIJFSLEIDER of
WERKMEESTER op lederfabriek.
Beschikt over goede mensenkennis en
gedegen omgangsvormen.
Brieven onder no, 21 1 bureau v.d. blad
