Waalwijkse en Langsiraais
Sun
balm
Wegwijs door hei land I
TTI
[EZ3
Snuif eu wrijf
fTjnj
In één nacht
Uw handen i
gaaf en zacht i
VRIJDAG 13 DECEMBER 1957
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
An to on Tielen
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week
80e JAARGANG No. 94
Abonnement
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p. p.
Advertentieprijs
10 cent per mm.
Contract-advertenties
speciaal tarief
Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621
UITERST BELANGRIJKE AGENDA TROK
BEDROEVEND WEINIG BELANGSTELLING
Bestuursvoorstel inzake gemeenteraadsverkiezingen
ondanks veel kritiek toch aangenomen.
KAATSHEUVEL - TEL. 2002 Dr. van BEURDENSTRAAT 8
OPGERICHT 1878
TELEGR.-ADRES„ECHO"
Wanneer straks de gemeente
raadsverkiezingen weer ach
ter de rug zullen zijn, dan
zal men, als gewoonlijk,
weer van alle kanten kritiek
horeni over de wijze waarop
de afd. Waalwijk van de
K.V.P, gemeend heeft aan
de candidaatstelling en ver
dere voorbereiding van deze
verkiezing leiding te moe
ten geven.
Maar als men, zoals j.I.
maandag, op de algemene
ledenvergadering volop ge
legenheid krijgt over deze
aangelegenheid zijn mening
kenbaar te maken en even
tueel een andere regeling
hiervoor aan te bevelen, dan
benut men die gelegenheid
niet en laat het bestuur met
een handjevol leden deze
taak maar opknappen.
De bestuursleden meegerekend
waren maandagavond in Thalia
slechts 'n 20-tal K.V.P.-leden
aanwezig, over welke bedroevend
slechte 'opkomst de voorzitter,
de heer F. Smolders, zijn spijt
uitdrukte.
Burgemeester Teijssen had be
richt gezonden dat hij meende
met hét oog op de candidaatstel-
ling Prov. Staten, die in deze
vergadering behandeld zou wor
den, beter deze vergadering niet
te kunnen bijwonen, zodat de le
den zich vrijer over dit punt uit
konden spreken.
De voorzitter memoreerde dat
het ledental, dat in 1956 ruim
1500 bedroeg, over 1956/57 tot
1295 was teruggelopen. De klei
ne, doch actieve groep jongeren,
die zich gevormd had, noemde
spr een verblijdende aanwinst.
Men kan zich met 18. jaar reeds
hiervoor opgeven en tot 30 jaar
kan men lid van de Jongeren
groep blijven.
Nadat de waarnemend secre
taris, de heer Dumoulin, voor
lezing van de notulen had ge
daan, merkt de heer A. Pullens
op dat hij hierin miste de door
hem tot 'het bestuur gerichte
aansporing om in de stille tijd
alle krachten aan te wenden aan
versterking van het ledental. Hij
heeft van' enige actie niets ge-
merkt
De voorzitter verzekert hem
dat het bestuur niet stil heeit
gezeten. Er is heel wat werk ver
zet en het zal steeds zijn best
blijven doen.
Uit het verslag van de ïien-
ningmeester, de heer Duijvelaar
bleek dat er een batig saldo was
vani 458.42.
De heer A. Pullens, die zitting
had in de controlecommissie,
had er bezwaar tegen gemaakt
dat deze controle een uur voor
de vergadering werd gehouden.
Deze had z.i. veel eerder kunnen
gebeuren en daarom had hij er
niet aan meegedaan.
De voorzitter zei dat het bij
diverse verenigingen vlak voor
de vergaderingen gebeurde en
dat men zelfs geen uur nodig had
om die paar bladzijden te con
troleren. Hij meende dat men
over dergelijke futiliteiten niet
moest redetwisten en zou in het
vervolg gaarne met deze opmer
king rekening houden.
De heer v. d. Wiel deelde daar
op mede bij gehouden controle
alles in orde te hebben bevon-
d6Het financieel verslag werd
hierna, onder dankzegging uan
de penningmeester goedgekeurd.
Door de heer Dumouhn werd
vervolgens het Jeugdprogram
van de K.V.P. Jongerenorgani
satie aangeboden. Alle aanwezi
gen ontvingen n exemplaar van
dit program, terwijl 22 afschrif
ten hiervan aan het bestuur uit
gereikt werden, met verzoek deze
aan de a.s. candidaten voor de
gemeenteraad ter hand te stellen.
De voorzitter deed de toezeg
ging dat het bestuur dit program
érnstig zou bestuderen en nagaan
in hoeverre het kon worden
aangepast aan het algemeen pro
gram voor gemeenteraadsverkie
zingen van' de partijleiding in
Utrecht. Het bestuur moet, zo
lang het nog geen kennis van dit
program heeft genomen, zijn
standpunt hieromtrent nog na
der bepalen.
Nieuw reglement voor
gemeenteraadsverkiezing.
Het belangrijkste agendapunt
vormde ongetwijfeld 't bestuurs
voorstel een nieuw reglement
vast te stellen ter voorbereiding
van de gemeenteraadsverkiezin
gen. De voornaamste artikelen
uit dit nieuwe reglement werden
reeds in ons blad van 2 dezer
afgedrukt.
De voorzitter zei dat het be
stuur zich lang over deze kwes
tie beraden heeft. Evenals dit
ook in andere steden geschiedde,
wilde men streven naar eenheid
onder de katholieke bevolkings
groepen bij. het samenstellen van
een candidatenlijst. Deze lijst
moet een afspiegeling zijn van
alle bevolkingsgroepen, die hier
op, naar gelang hun sterkte,
moeten vertegenwoordigd zijn.
Het gehele katholieke volksdeel
moet aan deze lijst zijn stem
kunnen geven en versnippering
en daardoor verlies van stemmen
door wilde lijsten dient daardoor
te worden voorkomen.
Naar spr.'s mening was de
ontworpen regeling de democra
tie in perfectie.
Wie de voorstellen fout acht,
dient tevens andere wegen aan
te geven om tot het doel te ge
raken.
De beoogde samenwerking op
het politieke vlak van alle ka
tholieken werd dezer dagen ook
door mgr. Bekkers op een ver
gadering in Tilburg bepleit.
Nadat de voorzitter er nog op
gewezen had dat bij de volgende
verkiezing het aantal gemeente
raadsleden van 15 op 17 wordt
gebracht, deelde hij mede die dag
een langdurig onderhoud te heb
ben gehad met de heer A. Pul
lens, gemeenteraadslid, die te
gen de" voorgestelde regeling ver
schillende bezwaren had aange
voerd en nieuwe voorstellen
hiertegenover had gedaan.
Deze kwamen in het kort hier
op neer dat de in art. 7 bedoelde
adviescommissie, die de volgor
de vaststelt waarop de voorlopi
ge candidaten op de groslijst ge
plaatst, niet uit 11, maar uit 24
leden zal bestaan.
Voorts dat in art. 10 (waarin
wordt bepaald dat een candidaat
die 10 meer stemmen op zich
verenigt dan de vóór hem ge
plaatste candidaat, voor elke
10 één plaats opschuift) dit
percentage van 10 vervalt of
wordt verlaagd tot 5
En tenslotte zou de heer Pul
lens de politieke adviescommis
sie (art. 8) geen bindende op
dracht omtrent de samenstelling
van de candidatenlijst willen
geven.
De voorzitter zei over deze op
vattingen van de heer Pullens
met liet bestuur van gedachten
te hebben gewisseld. Het heeft
alle waardering voor diens af
wijkende mening en zs^iet be
twisten dat er iets goeüs in zijn
gedachtengang zit. Maar op zijn
laatste suggestie, n.l. het losla
ten van een bindende opdracht
aan de politieke adviescommis
sie kan het bestuur onder geen
voorwaarde ingaan. Deze rege
ling is gemaakt in afspraak en
in 'overeenstemming met vijf
standsorganisaties. Die afspraak
is voor het bestuur bindend.
Als de vergadering niet met
het bepaalde hieromtrent in art.
8 accoord zou kunnen gaan, dan
zou daarmede geheel de voorge
stelde wijziging van de baan zijn
en zouden de verkiezingen van
1958 moeten gehouden worden
onder de oude bepalingen van
1933. Over de beide andere be
langrijke wijzigingen valt naar
spr!'s mening wel te praten.
De heer Pullens memoreerde
allereerst de totstandkoming van
de R.K. Staatspartij en later' van
de R.K. Volkspartij, waarbij de
oprichters zich vooral ten doel
stelden een dam op te werpen
tegen communisme en socialis
me. Zij hebben zich nooit voor
gesteld dat alle katholieken lid
van hun partij zouden worden,
doch wel hebben zij willen be
vorderen dat alle katholieken
ook katholiek zouden stemmen.
Dat moet ook in Waalwijk het
doel zijn. 'Dat de P.v.d.A. vorige
keer 2 zetels kreeg in plaats van
1, was de schuld van moeilijk
heden, ontstaan in de K.V.P.,
waarbij de P.v.d.A. de lachende
derde werd. Z.i. hadden de leden
van de K.V.P. door deze nieuwe
wijzigingen nog minder vrijheid
van stemmen en de vele katho
lieken buiten de K.V.P. konden
helemaal geen invloed uitoefe
nen, tenzij met vrije lijsten.
Spr.'s drijfveer voor zijn af
wijkende voorstellen was niets
anders dan zijn rechtvaardig
heidsgevoel. De willekeur in de
bestuursvoorstellen zouden de
K.V.P. z.i. ondermijnen en het
resultaat zou zijn dat de P.v.d.A.
straks nog meer zetels gaat win
nen. Zijn voorstellen, die aan 't
karhkter van de bestuursvoor
stellen weinig veranderden, zou
den naar zijn mening de leden,
zowel als de katholieke nïet-le-
den van de K.V.P. meer bevre
digen.
De voorzitter herhaalde dat
het bestuur oprecht van mening
was met zijn voorstellen de ver
broken eenheid te herstellen.
Niet alleen vanwege de afspraak
met de standsorganisaties, kan
het bestuur de voornoemde wij
zigingen van de heer Pullens
niet overnemen, doch ook omdat
het van mening is dat de aange
geven weg de beste oplossing zal
geven.
De heer Meijs uitte zijn vrees
dat de voorstellen van het be
stuur niet de beoogde eenheid
zouden brengen, doch dat de
rechten van de kiezers er door
zouden worden aangetast. Spr.
achtte het niet juist en niet de
mocratisch dat men tevoren de
zetels ging verdelen. Elke groe
pering diende de konsekwenties
te aanvaarden, dat zij zoveel, ze
tels krijgt als door de kiezers
wordt uitgemaakt. De midden
stand, door hem vertegenwoor
digd, wil die konsekwentie wel
accepteren. De gekozenen moe
ten een afspiegeling zijn van de
wil van de kiezers die hen hun
vertrouwen schonken. Laat de
volgorde on de groslijst eventu
eel door loting bepalen en ieder
een het recht geven met voor
keurstemmen gekozen te wor
den. Dan krijgt men een juiste
afspiegeling van de wil der kie
zers. Geen der zittende raadsle
den had z.i. het recht een zetel
te eisen en ook de K.V.P. mag
niet laten uitmaken hoe de sa
menstelling zal zijn.
Mocht het bestuursvoorstel
toch aangenomen worden, dan
hoont spr. dat het aan de ver
wachtingen mag beantwoorden
en hij zal de laatste zijn die er
zich tegen zal verzetten, doch hij
meende zijn zienswijze hierover
toch even naar voren, te moeten
brengen.
De voorzitter vond het heel
spijtig dat de heer Meijs thans
met deze ernstige bezwaren is
gekomen, terwijl hij toch bij'het
overleg met de standsorganisa
ties betrokken is geweest en toen
geen bezwaren tegen de bestuurs
voorstellen heeft gemaakt. Deze
doch hij vond het fout dat er de
vrije wil van de katholieke kie
zers geheel door werd uitgescha
keld. Hij vreesde hiervan nog
meer strubbelingen. De genoem
de vijf standsorganisaties zou
den de zaak indelen, ook voor
de andere groepen en dat achtte
spreker onjuist. Van de circa
6000 katholieke kiezers in Waal
wijk zijn er meer dan, 4000 geen
lid van de KVP en hebben dus
geen enkele invloed meer. Dat
neemt men niet, aldus spr. Als
iedere katholiek lid van de KVP
was, zou de voorgestelde oplos
sing ideaal zijn, maar thans heeft
men jammer genoeg met de prak
tische mogelijkheden rekening
te houden. Spr. vraagt zich af of
men de gemeenteraadsverkiezin-
I gen niet geheel vrij zou kunnen
laten en alleen de verkiezingen
voor de Tweede Kamer en Prov.
Staten zou regelen. Er zijn ge
meenten waar dit nog vrij goed
gaat. Ieder ijvert daar voor zijn
eigen groep en na de stemming
wordt de strijdbijl begraven en
vormt men één katholieke frac
tie.
Indien de contributie van
2.50 voor soibmigen een be
zwaar zou zijn, zou spr. 'n split
sing in overweging willen geven
in volwaardige leden ad 2.50
en leden van een soort kiesco-
mité voor de gemeenteraad, die
b.v. 50 cent betalen.
Spr. vond het jammer dat men
pas zo laat met deze voorstellen
kwam, nu er geen tijd meer rest
om voor de verkiezingen nog
wiizigingen aan te brengen.
De voorzitter meende dat men,
door de gemeenteraadsverkie
zingen vrij te laten,' de klok een
eind terug ging zetten. Van ho
gerhand wordt door de KVP ge
propageerd om in die plaatsen
waar de P.v.d.A. aan de verkip-
zingen meedoet, ook de KVP
baar actie zou ontplooien. Een
splitsing in hele en haWe leden
zouden de hogere partiiinstan-
ook niet goedkeuren. Er zijn
•plaatsen waar vriie verkiezingen
goed verlopen, doch in andere
bezwaren konden, volgens af-
spraak binnen een bepaalde ter- gemeenten geeft 't vaak een ru-
rrmn h'ii brt Bestuur worden in- "c zonder einde. Spr. zou niet
mijn bij het bestuur worden
gediend en door de Midden
standsorganisatie is dat niet ge
daan. Daarom verwonderde het
spr. thans van de heer Meijs te
horen dat deze de rechten van
de kiezers hierdoor beknot acht
te en dat de zetels buiten hen om
werden toegewezen.
Hij meende dat ook de heer
Meijs er wel van overtuigd zou
zijn dat het op de oude manier
niet verder mocht gaan. De be
doeling was dat alle katholieke
bevolkingsgroepen, naar gelang
hun sterkte, op die ene lijst aan
hun trekken zouden komen. De
verdeling betrof dus alleen de
groepen, niet de namen der can
didaten. Omtrent de voorkeur
stemmen gelden de algemene
voorschriften voor de gemeen
teraadsverkiezingen van de KVP.
Welke betekenis zouden de be
moeiingen van de KVP nog heb
ben als het kiezen met voor
keurstemmen vrij gelaten werd.
Het had dan geen zin meer om
op de groslijst te stemmen. Bij
de stemming voor de groslijst
kan men trouwens wel door
voorkeurstemmen een of meer
plaatsen opschuiven, zodat de
KVP-leden wel degelijk iets te
vertellen hebben over de uitein
delijke samenstelling.
De heer Meijs wilde nog even
opmerken dat hij van mening
was 'dat er na de eerste bespre
king met de standsorganisaties
nog een vergadering zou volgen
om de bezwaren te bespreken.
Zijn bezwaren waren trouwens
reeds langer aan de voorzitter
medegedeeld, zodat deze ze van
avond niet onverwacht hoorde.
Spr. handhaafde zijn bezwaren.
De heer v. Kol vond de con
tributie van 2.50 per jaar,
vooral voor de gezinnen waar
van er meerdere lid konden zijn,
bezwaarlijk.
De voorzitter merkte op, hoe
wel deze kwestie niet aan de or
de was, dat de contributie van
de KVP de laagste was van alle
politieke partijen. Deze contri
butie wordt van bovenaf opge
legd, zodat de plaatselijke afde
ling daaraan weinig veranderen
kan. Er wordt zoveel aan min
der belangrijke zaken uitgegeven
dat 2.50 per jaar voor een zaak
als de katholieke eenheid geen
bezwaar mocht zijn.
De heer v. Heeswijk gaf als
zijn mening te kennen dat het
voorgestelde nieuwe reglement
theoretisch een prachtig stuk
werk is, voor de goede bedoeling
waarvan hij alle respect had,
durven adviseren de voorstellen
van de heer v. Heeswijk over te
nemen.
Een nadere verduidelijking
door de voorzitter toonde aan
dat met „vrne beroepen" al die
genen bedoeld werden, die niet
tot een der genoemde standsor
ganisaties behoorden, zodat ie
dereen als candidaat zou kun
nen worden voorgedragen.
De heer Drs. de Vries herin
nerde er aan hoe 30 iaar geleden
op speciale aandrang van pas
toor v. Riel. besloten was. dat de
R.K. Kiesvereniging leiding zou
geven bij de raadsverkiezingen,
daar het anders tot dezelfde to
nelen zou kunnen komen als in
andere plaatsen. Niettegenstaan
de de vele bezwaren mocht men
naar ziin mening de raadsver
kiezingen niet loslaten.
De bezwaren werden door de
vorige sprekers nog enkele ma
len nader toegelicht en door de
voorzitter met tegenargumenten
bestreden, zonder dat men el
kaar kon overtuigen.
De voorzitter bleef van me
ning dat de bestuursvoorstellen
de beste oplossing inhielden,
doch| als straks toch de praktiik
anders uitwijst, dan heeft hei
bestuur het gedaan, vooral bij
die honderden die on deze be-
langrüke vergadering afwezig
ziin. Het. is beschamend dat bui
ten het hestimr slechts 13 leden
hun medeleven tonen met een
zaak die de gehele bevolking
raakt Hij bad veel meer resnect
voor ben die bier de bestuurs
voorstellen bekritiseerden, dan
voor de weshliivers. die dat ach
teraf nog zullen doen.
Toen de voorzitter tenslotte
het voorstel van de heer Pullens,
om de adviescommissie van 11
tot 24 leden uit te breiden, in
stemming bracht, bleek de stem-
menverbondlns juist verdeeld,
(10 tefen 10). Er was tweederde
meerderheid nodig, zodat dit
verworpen was.
Het voorstel van de heer Pul
lens om een candidaat die 5
mleer stemmen haalde dan zün
voorganger, een plaats on de
grosliist op te schuiven in plaats
van voor elke 10^. werd aan
genomen met 17 stemmen voor.
Het nieuwe reglement van bet
bestuur, behoudens de wüzifing
van 10 in 5 werd tenslotte
met 16 stemmen voor aangeno
men.
Voor de Provinciale Staten
werden hierna als candidaten
gesteld de aftredende statenle
den van deze kring.; de Edelacht
bare heer Teijssen, burgemeester
van Waalwijk, en de heer Kamp
uit Drunen, terwijl hieraan nog
werden toegevoegd de heren
Melis, voorzitter van de R.K.
Middenstandsver. te Waalwiik en
Chr. v. Hernt, een vooraanstaan
de figuur in landbouw- en wa
terschapskringen te Herpt.
De besprekingen over te voe
ren propaganda-actie konden
door het geringe bezoek niet vol
ledig aan hun doel beantwoor
den, doch er kwamen uit de aan
wezigen toch diverse hoopvolle
toezeggingen, zodat binnenkort
een bijzondere activiteit van de
plaatselijke afdeling verwacht
kan worden.
De heer Pullens verklaarde
aan het slot der vergadering nog
dat hij tegen de bestuursvoor
stellen had gestemd, doch zich
volkomen bij de meerderheid zal
neerleggen en dat hij oprecht
hoopte dat de nieuwe regeling
een volledig succes zou blijken
en de donkere wolken, die hij
meende te zien, niet zullen ko
men opdagen.
De voorzitter kon deze opmer
king ten zeerste appreciëren en
sloot vervolgens deze weliswaar
slecht bezochte, doch zeer geani
meerde vergadering.
De A.N.W.B. zorgt er voor, dat U blindelings
de weg kant vinden.
üw Rheumatisehe Pijnen
wijken voor eon
bloedzuiverende kuur.
Met Kruschsn Salts iedere dag
die kleine dosis.
CHO WHEIZIHDEN
ÜLfiT LEDEIHADEM H.U.P.
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst weg: met
„Deze wegwijzer moeten jullie een klein
beetje gedraaid neerzetten, dan komen de
armen juist in de goede stand", merkt de
inspecteur van de A.N.W.B.-wegwijzer-
dienst op, wanneer twee stoere jonge ke
rels de paal in het gegraven putje laten
zakken. Met kennersoog wordt gekeken of
de paal recht en inderdaad een weinig ge
draaid staat en dan wordt de aarde aan
gestampt. Paal 5501 staat.
De mannen dragen de armen aan. Nauw
keurig wordt op de stamkaart van de paal
gecontroleerd aan welke kant de verschil
lende aanduidingen moeten komen en dan
worden ze snel gemonteerd. Dromerig
staat wegwijzer 5501 daar in de kale vlakte
van Amsterdam-Noord, als een van de vele
nieuwe bakens, die geplaatst werden bij en
in de omgeving van de nieuwe brug bij
Schellingwoude. De stromen weggebruikers
zullen zich voortaan op zijn armen kunnen
oriënteren en zonder moeite hun weg kun
nen vinden, in een doolhof van wegen
waarin men anders zonder kaart of route
beschrijving zou verdwalen.
Hij is een van die duizenden ijzeren
wachters waardoor we wegwijs worden in
eigen land. En dat dit nodig is vernamen
we uit de mond van de heer Brand, hoofd
van de afdeling Wegwijzers van de ANWB.
Onmisbaar.
„In de jaren 1940-1945, toen de weg
wijzers ontbraken, hebben we een proef ge
nomen en een aantal journalisten, die in de
bedoelde streek goed bekend waren, een
tocht laten maken door een deel van Lim
burg. Het bleek dat men zich zonder de
wegwijzers niet behoorlijk kan oriënteren.
Velen zullen dat niet willen geloven, maar
het is beslist waar.
We weten wel, dat er genoeg weggebrui
kers zijn, die wanneer zij ergens bekend
zijn niet meer op de armen van de weg
wijzers kijken, maar ze zien de wegwijzer
wel en weten uit ervaring, dat ze bij die
paal links- of rechtsaf moeten. Wanneer de
paal plotseling is verdwenen, beginnen ze
bij de plaats aangekomen te twijfelen. Af
gezien dus van het feit, dat de wegwijzer
de in die streek onbekende reiziger zijn
richting aangeeft, is hij voor anderen een
soort baken, waarop men zich oriënteert
zonder verder gebruik te maken van de
aanwijzingen. Dit is reeds een zeer belang
rijk element van onze wegwijzers. Boven
dien geefr een wegwijzer, die reeds van
verre opvalt, duidelijk een kruising aan die
de weggebruiker nog niet opgemerkt had.
Hij heeft dus een preventieve werking waar
het waarschuwingen betreft voor kruisingen
e.d.".
Bijna 75 jaar.
„In welk jaar begint de geschiedenis van
de wegwijzers?" is onze vraag.
„Zoals u weet werd de A.N.W.B. op 1
juli 1883 opgericht als bond voor véloci-
pedisten, oftewel fietsers. De heer Edo
Bergsma, die jarenlang onze voorzitter is
geweest, was het die het initiatief nam tot
het plaatsen van waarschuwingsborden en
wegwijzers.
De eerste wegwijzer werd geplaatst in
Rotterdam en wel op de viersprong, Ouden
dijk, Kortekade, 's-Gravenweg en Hoflaan.
Nu nog draagt deze wegwijzer het nummer
1. Voordien waren reeds ongeveer 15 hou
ten wegwijzers geplaatst tussen Rotterdam
en Utrecht, maar bij de controle een jaar
later bleken ze alle verdwenen. Zij zijn
door de boeren in de winter opgestookt.
Men plaatste nu ijzeren wegwijzers en die
bleven staan.
Langzaamaan kwamen er meer. Het
formaat der armen werd vergroot, de
plaatsing der borden, die eerst in hetzelfde
horizontale vlak hingen werd gewijzigd. De
borden werden op ongelijke hoogte ge
plaatst, zodat men elke arm kon zien en
tenslotte groeiden de armen tot een formaat
van één meter lang en vijftig centimeter
hoog."
Snelverkeer rijdt snel verkeerd.
„Bij de opkomst van het snelverkeer op
snelverkeerswegen werden aan de richting
aanwijzers andere eisen gesteld. Het snel
verkeer moest de richting duidelijk kunnen
zien en men kwam tot de bekende blauwe
borden met wit opschrift, zoals we die
kennen van de autowegen.
Dit bleek nog niet voldoende, want een
verwijzing ter plaatse gaf moeilijkheden in
verband met plotseling afremmen, stoppen
en zoeken. Hierdoor kwam men tot de zo
genaamde voorrichtingsborden. Eveneens
blauwe borden met wit opschrift die enige
honderden meters voor splitsing, kruising of
rotonde worden geplaatst, zodat de weg
gebruiker reeds vooruit ziet welke manoeu
vre hij zal moeten maken. Tegenwoordig is
men er toe overgegaan de tekst in reflec
terende letters op te brengen, zodat men
ook bij volkomen duister in het licht van de
koplampen heel duidelijk de aanduidingen
kan zien.
Bij de gewone wegwijzers is dit natuurlijk
moeilijker, omdat ze hoog aangebracht zijn,
zodat de koplampen er niet op kunnen
schijnen. Dit wordt nu de laatste tijd on
dervangen door aan de wegwijzers een
speciale verlichting aan te brengen, waar-
jfct'i jv.
bij de verlichting zo gekozen wordt dat ze
opvalt. Is de weg met natriumverlichting
uitgerust, dan voorziet men de wegwijzers
van gewone gloeilampen. Dit licht is in
contrast met de verlichting van de weg en
de wegwijzer valt dus op. Het omgekeerde
geschiedt ook."
30.000 aanwijzingen!
Ons land is overdekt met een uitgebreid
net van wegwijzers en hiervan wilde de heer
Brand en de heer Verkerk ons wel cijfers
noemen. „U vindt in ons land bijna 6000
gewone wegwijzers, bijna 2000 richting
borden, omstreeks 1000 voorrichtingborden,
ongeveer 3000 paddestoelen, die de inte
ressante rijwielpaden aangeven, voorts zo
wat 400 riviernaamborden en een 600 te
lefoonposten, aangeduid met de bekende
telefoonhoorn.
Waarschuwingsborden heeft de A.N.W.
B. vroeger wel geplaatst, doch dit is aan de
overheidsinstanties overgedragen. Op de
wegwijzers worden de belangrijke plaatsna
men groot aangegeven, de andere kleiner.
Afstand boven de tien kilometer in hele
kilometers, afstanden kleiner dan tien kilo
meter in kilometers en honderden meters."
Er is rondom de wegwijzers zeer veel
werk naar ons bleek. Palen en armen wor
den vooraf vervaardigd en in twee speciaal
hiervoor uitgezochte schildersbedrijven be
schilderd, of zoals tegenwoordig gebeurt
beplakt met letters. "Dit laatste heeft het
voordeel, dat de armborden, die uitwissel
baar zijn, weei gebruikt kunnen worden,
de letters kunnen er afgehaald worden en
door andere vervangen. Dit betekent een
enorme besparing van materiaal. De uit
wisselbare armen zijn ook van groot belang,
want vroeger moest een wegwijzer bij wij
ziging tijdelijk verwijderd worden, nu haalt
men de oude arm er af en bevestigt er
dadelijk de nieuwe aan, welke vooraf in da
schilderswerkplaats werd klaargemaakt.
Snel en secuur!
Overigens bezorgt een wijziging hier of
daar de afdeling wegwijzers van de A.N.
W.B. vele hoofdbrekens. Het is in de mees
te gevallen niet één bord dat gewijzigd moet
worden, maar vele borden. Als voorbeeld
diene de wijzigingen die moesten geschieden
toen de nieuwe snelweg Amsterdam -
Utrecht in gebruik kwam. De afstand werd
korter en de wijzigingen moesten op hon
derden kruispunten worden aangebracht,
tot bij Ede - De Klomp. Dit alles moet ge
beuren op één dag, want voordien golden
nog de oude routes.
Schitterend werk heeft de afdeling weg
wijzers verricht in de dagen van de ramp in
Zeeland, toen men kans zag alle omleg
gingen, die daar moesten plaatsvinden, in
vierentwintig uur aan te geven, zij het soms
provisorisch, maar men behoefde in deze
waterwoestenij niet te verdwalen, dank zij
het werk van de wegwijzerdienst van de
A.N.W.B. En al dit werk in het belang van
ons allen, doet de A.N.W.B. gratis.
In vrijwel geen land is de bewegwijze
ring zo perfect als in ons land. Zo weldoor
dacht en volgens een vast systeem. Ieder
die wel eens in het buitenland gereisd heeft
zal dit beamen. Daar kan men vrijwel niet
zonder landkaart reizen.
Op die manier kweekt de A.N.W.B.
grote goodwill voor ons land bij de buiten
landse toeristen.
Aan het eind van ons onderhoud ver
klapten de heren ons nog enige cijfers. Grof
becijferd heeft de A.N.W.B. voor omstreeks
3 miljoen gulden aan wegwijzermateriaal
op Neerlands wegen staan. Aan onderhoud
en nieuwplaatsing is de A.N.W.B. per jaar
ongeveer f 600.000. - kwijt. Dag in dag uit
zijn de schilderwagens op pad om de weg
wijzers bij te houden, wegnummers aan te
brengen en nieuwe (reflecterende) borden
te plaatsen. Maandenlang van hard werken
zit er dikwijls in, wanneer nieuwe projec
ten onder handen worden genomen. Bespre
kingen met alle mogelijke instanties, gron
dige bestudering van de problemen en wat
daar bij komt en dat alles ten gunste van
de Nederlandse weggebruiker. We kunnen
de A.N.W.B. niet dankbaar genoeg zijn!
(Nadruk verboden)1.
Waarom er niet morgen reeds mee be
gonnen? Iedere dag verder leven in on
dragelijke pijnen betekent voor U een
verloren dag. U weet uit eigen ervaring,
hoe die pijnen Uw hele gestel ondermijnen.
En 't gaat van kwaad tot erger, tenzij ge
de bloedzuiverende organen die nieuwe
stimulans geeft, waardoor 't bloed weer
jeugdig snel door de aderen vloeit...