Wat doen de bedrijfschappen
STASSAR is SERVICE
IwuLj acjlocL
Waalwijkse en Langstraatse Courant
Gemeenteraad Sprang-Capelle
T
VAN LANSCROT BANKBOEKJES
cXvc=C
SPECIAAL VOOR UW BRIL
MAANDAG 24 FEBRUARI 1958
Uitgever:
Waalwijk.se Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur:
JAN TIELEN
Uit blad verschijnt 2 x per week
DE ECHO AM HEI ZB
8le JAARGANG No. 16
22 cent per week
per kwartaal 2.85
f 3.10 franco p.p.
Advertentieprijs
10 cent per mm.
Abonnement:
speciaal tarief
Contract-advertenties:
Bureaux GROTESTRAAT 205,
WAALWIJK
TEL. 2621
KAATSHEUVEL - TEL. 2002 - Dr. VAN BEURDENSTR. 8
OPGERICHT 1878
TEL.-ADRES: „ECHO'
In Den Haag wemelt het van
ambtelijke bureaus. Wie er met
de tram of per auto door de stra
ten rijdt, zal onder al die depar
tementen, commissariaten, raden
en rijksbureaus de laatste jaren
een toeneming hebben geconsta
teerd van het aantal kantoren,
een onderdeel vormend van de
Publiekrechtelijke Bedrijfsorga
nisatie, die nu enkele jaren lang
middels een wet de gelegenheid
heeft gekregen het vertrouwen
van ons volk te winnen. De PBO
is wel hekend geworden, maar
zeker niet geliefd. Wanneer men
over haar spreekt inet leken in
het economisch leven, hebben
velen de klok wel eens horen lui
den, maar weinigen weten waar
de klepel hangt. Heeft de be
drijfsorganisatie een goede toe
komst
Zoals men weet of kan weten,
heeft de PBO als doelstelling de
werkzaamheid van het bedrijfs
leven zodanig te bevorderen, dat
zowel de ondernemingen als de
werknemers en het Nederlandse
volk er mee gediend zijn. Men
heeft hiermee aan de bedrijfsge-
noten mogelijkheden in handen
willen geven om onder 't wakend
oog van de volksvertegenwoor
diging zelf algemeen bindende
regels te treffen voor de eigen
bedrijfstak. Men weet dat pri
vaatrechtelijke organisaties geen
verordening kunnen maken; wel
nu, daarom schiep men publiek
rechtelijke organen.
Wil men nu een oordeel vel
len over of een balans opmaken
aangaande de vorderingen en re
sultaten der PBO, dan komt men
helaas tot bedroevende uitkom
sten met betrekking tot de pro-
duktschappen en bedrijfschap
pen, die tot op heden gevormd
zijn. Beziet men het toporgaan,
de Sociaal-Economiscbe Raad,
dan is de uitkomst iets gunsti
ger, maar zeer zeker nog niet om
te juichen.
De organen van de PBO kun
nen o.m. economische regelingen
treffen. Hier is wel iets goeds te
noemen. Wij denken aan de fi
nanciële hulp aan aardappel-ex
porteurs in 1956, toen de export
van dit voedingsmiddel werd
stop gezet. Een prestatie van het
produktschap Aardappelen en
het hoofdbedrijfschap voor Ak
kerbouwproducten. Ook zijn in
deze sector regelingen gemaakt
met betrekking tot de gegaran
deerde telersprijzen. Meri zou
voor andere „schappen" mis
schien ook nog enkele gunstige
regels kunnen schrijven, maar
tot een trotse lijst van prestaties
komt men zeker niet.
Geen voorbeeld...
Wel kan men nog een en an
der opmerken in het nadeel van
deze organen, o.a .met betrek
king tot de vestigingswet. Hier
voor is reeds in 1954 een nieuw
ontwerp aangenomen. Op basis
van deze nieuwe wet moet er een
aantal -vestigingsbesluiten ko
men, waarvoor concepten dooi
de ondernemersorganisaties bij
de minister van Economische
Zaken worden ingediend. Deze
concepten worden door een ad
viescommissie van de S.E.R. be
keken. Die commissie hoort de
betrokken vrije organisaties en
besturen van „schappen". Tot
op heden, een kleine 3 jaar na de
komst van de wet, is er nog geen
enkel vestigingsbesluit vastge
steld.
Dit is nu bepaald geen voor
beeld van harmonische ontwik
keling van de PBO. Er moge dan
wel ontwikkeling zijn, maar van
harmonie en ontzien van eikaars
belangen is geen sprake. Het ge
heel maakt een rommelige in
druk. Onze vraag is of de kosten
en moeite aan instandhouding
van deze organen verbonden, in
een redelijke verhouding staan
tot de baten. Reeds zijn er krach
tige stemmen opgegaan om de
ontwikkeling van de PBO af te
remmen. Één stap verder en het
doodvonnis is geveld.
Van alle zijden is toegegeven
dat de PBO niet goed functio
neert. Van de banken der Twee
de Kamer is meermalen beweerd
dat de „schappen" onmogelijk 't
algemeen belang voldoende kun
nen dienen.
Kartels contra consumenten.
Vanuit de publieke opinie
wordt meer dan eens gehoord
dat de organen van de PBO de
kartelvorming bevorderen en de
consumenten in de kou laten
staan. Ook van de zijde der vak
beweging is wel opgemerkt dat
het consumentenbelang in de
besturen niet is vertegenwoor
digd, zodat de vakbeweging hier
voor op moet komen. De vrije
organisatie, die de besturen be
noemen, zijn ook niet vrij van
vrees. Zij menen dat hun verte
genwoordigers in de besturen
van „schappen" 'n te zelfstandig
beleid zullen voeren. Het „schap"
komt zo tussen de vrije organi
satie en de overheid in te staan
en dat is niet de bedoeling.
Ook de ondernemers lieten
zich niet onbetuigd in hun kri
tiek op de gang van zaken bij de
PBO. De industrie zou veel min
der behoefte hebben aan een pu
bliekrechtelijke organisatie dan
de talloze bedrijfjes in detailhan
del en ambacht. Deze laatsten
immers zijn privaatrechtelijk
minder goed saamgebundeld. Óp
economisch gebied redden de on
dernemers zich met onderlinge
overeenkomsten, terwijl op so
ciaal terrein de collectieve ar
beidsovereenkomsten wel uit
komst kunnen geven.
In strijd met algemeen belang
Prof. Borst heeft eens opge
merkt dat men de c.a.o.'s en kar
tels als in strijd met het alge
meen belang moet zien. Wij zou
den daaraan willen toevoegen
inderdaad, dit kunnen zij ook
meer dan eens zijn.
Overigens verheelt men in on
dernemerskringen niet dat men
ook schroomt zich op de PBO te
werpen, omdat men huiverig is
de werknemers te betrekken bij
de economische vraagstukken
van een bedrijfstak. In dit ver
band hebben enkele prominente
werkgeversvertegenwoordigers al
eens de suggestie gedaan om
PBO-organen voorlopig in 't le
ven te roepen zonder verorde
nende bevoegdheid, om zodoen
de op economisch terrein 't ge
sprek tussen werknemers- en
-gevers op gang te helpen. Men
is, zo blijkt uit het voorgaande,
bereid zich in allerlei bochten
te wringen om toch de PBO maar
zinvol te maken, maar naar onze
mening is men in een ernstige
impasse geraakt en het produk-
tieve ei is bepaald nog niet ge
legd.
De jongste uitspraken wijzen
weer op de grote hoeveelheden
werk die de PBO-organen wach
ten in het kader van de op han
den zijnde Europese Economi
sche Gemeenschap. Of de uit
werking van de E.E.G. hier werk
aan de winkel brengt, is nog niet
te beoordelen. Laten wij het ho
pen. Wij moeten niet vergeten
dat regering en volksvertegen
woordiging na uitvoerige dis
cussie de noodzaak van het be
staan der PBO hebben gezien.
De praktijk heeft er een hol li
chaam van gemaakt, overgoten
met idealen van bedrijfsmatige
ontwikkeling in het economisch
leven, waarbij belanghebbenden
voortdurend met elkaar in con
tact zijn. De jaren van gunstige
conjunctuur hebben niet de ver
wachte resultaten gebracht. Mag
men nu bij de komst van een re
cessie betere resultaten verwach
ten Het is nauwelijks te ver
wachten.
Moge de PBO zoals ze nu is
gebouwd, worden tot een levend
orgaan of een nieuwe taak krij
gen. Nu ziet zelfs een kind dat
wij in Nederland zitten opge
scheept met een overmaat aan
bestuurscolleges.
Drs. H.
Uitgavenpost gemeegtebegroting 1958 f 66121,-
dan in 1957
Eigen woningbezit in discussie
hoger
Het belangrijkste punt dat de
agenda van de gemeenteraads
vergadering te Sprang-Capelle
bevatte, was de vaststelling van
de gemeentebegroting 1958.
Alvorens tot de behandeling
van dit punt over te gaan, sprak
de voorzitter, loco-burgemeester
dr. Winkelman, zijn nieuwjaars-
red uit, die elders in dit blad is
opgenomen. Namens de raad
sprak de heer Ros een woord
van dank. Hij sprak zijn bewon
dering uit voor het door het ge
meentebestuur gevoerde 'beleid
in het afgelopen jaar en voor de
samenstelling van de begroting
voor het dienstjaar 1958. Spr.
kon zich echter niet verenigen
met de uitspraak van de voor
zitter, dat er onder de klasse der
arbeiders en de middengroepen
weinig animo zou bestaan voor
de bouw van een eigen woning.
De heer Ros meende, dat 't niet
zozeer een kwestie was van on
genegen zijn als wel van een on
zekerheid ten aanzien van de
toekomst, die zeker niet zal blij
ven staan in het teken van een
hoogconjunctuur. Het is derhal
ve te begrijpen, dat men meer
waarde hecht aan het bezit van
geld dan aan dat van een eigen
huis.
De heer Dekkers, die zich bij
het standpunt van de heer Ros
aansloot, wees er op, dat de las
ten, welke zijn verbonden aan de
bouw van een eigen woning,
voor de mensen uit de arbeiders-
en middenklasse te hoog zijn,
zeker wanneer hier nog de stich
ting van een eigen bedrijf bij
komt. De wekelijkse lasten van
rente en aflossing zijn beduidend
was van zich in de schulden ste
ken, omdat men altijd een be
langrijk bezit in de vorm van 'n
woning achter zich heeft staan,
een bezit, dat ook in de toe
komst zijn nuttigheidswaarde en
verkoopwaarde behoudt. Hij wil
de wel toegeven, dat de lasten bij
hypotheekbouw in het begin ho
ger liggen dan bij een huurwo
ning, maar deze lasten nemen
geleidelijk of en na verloop van
tijd staat hier toch een zeer be
langrijke residuwaarde tegen
over, betgeen bij een huurwoning
nimmer het geval is. De voorzit
ter noemde het investeren van
ca. 2000.in de bouw van een
eigen woning niet alleen een
voortreffelijke en zekere kapi
taalsbelegging, maar ook 'n bron
van zekerheid en geluk.
De heer v. Caem wijdde enkele
algemene woorden aan de be
groting voor het jaar 1958. Hij
zei alle begrip te hebben voor de
moeilijkheden, waarmee de rijks
overheid te kampen heeft, maai
de overheidsbemoeiing gaat z.i.
toch te ver, wanneer zij de auto
nomie der gemeente volledig aan
de kant zet. Het gemeentelijk be
leid is volkomen in andere han
den komen te liggen, zo meende
hij en dat ontneemt mij de lust
om in extenso op deze overigens
voortreffelijk samengestelde ge
meentebegroting in te gaan.
Vooral op het terrein van de
woningbouw zou de gemeente
veel meer vrijheid van bandelen
moeten hebben, aldus spr.
Na deze algemene inleiding in
formeerde de heer v. Caem naai
de oorzaak van het verschijnsel,
dat sommige woningen soihs zo
geven
geen koersrisico
geen kosten
gemakkelijk beschikbaar
storten of opnemen per kas of giro
rente
Vraag - telefonisch, schriftelijk of aan
onze kas - de folder „Bankboekjes".
TTvCc
:vcw*. i»Cwv)
BANKIERS
's-Hertogenbosch, Hoge Steenweg 27-31, Telefoon 8851*
Eindhoven, Keizersgr. 17,Tel.7442:: Tilburg, Stationstraat 17,toek.adres)
hoger dan een normale huishuur
en spr. noemde de hypotheek-
bouw het zich op een onverant
woorde wijze in de schulden ste
ken.
De voorzitter bestreed 't stand
punt der beide leden en belem-
toonde dat er hier geen sprake
LE 113
lang leeg blijven staan, daarmee
kennelijk doelende op 'n recent
geval. Verder betreurde hij het,
dat het mooie plein tot een voet
balterrein is gedegradeerd, het
geen hij een vorm van baldadig
heid noemde. Tenslotte infor
meerde spr. naar wat hij de „stra-
tengeschiedenis" noemde. Er is
door middel van fietspaden al
veel verbeterd, maar nu is on
langs een andere firma begonnen
deze rijwielpaden op te breken
en opnieuw te leggen.
Ook de heer van Caem wees
nog eens op de grote betekenis
van het bezit van een eigen wo
ning. Spr. besloot zijn korte be
schouwing met het uitspreken
van zijn bewondering voor het
bestuursbeleid van B. en W., en
hoopte dat de op stapel staande
plannen aan verwezenlijking toe
zouden komen.
De voorzitter antwoordde, dat
de firma, die belast was met het
uitvoeren van de werkzaamhe
den aan de rijwielpaden, failliet
is verklaard en dat een andere
firma deze werkzaamheden nu
heeft overgenomen. Hij bena
drukte echter, dat een en ander
voor de gemeente geen nadelige
financiële gevojgen heeft. Wat
het geruime tijd leeg staan van
woningen betreft, wees de voor
zitter er op dat het hier een ge
val betrof, waarbij de woning
commissie op een aanvankelijk
gegeven advies was teruggeko
men ten gunste van een andere
gegadigde. Ten aanzien van het
voetballen op het plein zegde de
voorzitter toe, dat contact zal
worden opgenomen met de poli
tic om hieraan in de toekomst
zoveel mogelijk paal en perk te
stellen. Overigens zal er aan het
voetballen op het plein in de toe
komst automatisch een einde
komen, wanneer daar 'n plant
soen zal worden aangelegd.
De heer de Raat vroeg nog de
aandacht voor de verlichting van
het Oosteinde en voor het ver
beteren van de wegbermen, die
op veel plaatsen in zeer slechte
en dikwijls gevaar opleverende
staat verkeren. Dit laatste kon
de voorzitter volledig onder
schrijven en hij zegde toe hier
aan de nodige aandacht te zullen
wijden. De heer Maijers vroeg
aandacht voor de verbetering
van de Zuid-Hollandsedijk.
Hierna werd de gemeentebe
groting 1958 door de raad vast
gesteld. De gewone dienst der
begroting sluit met een tekort
van 70.796.61 en is sluitend ge
maakt door tot hetzelfde bedrag
te beschikken over de saldi-re-
serve, per 1 januari 1958 groot
237.659.83. Hoewel deze begro
ting sterk in het teken staat van
de bestedingsbeperking, zal in
1958 naar raming netto 66.121.15
gulden meer worden uitgegeven
dan in 1957. Ook voor het thans
lopende dienstjaar zijn weer een
aantal belangrijke kapitaalswer-
ken gepland. De uitvoering hier
van zal echter geheel afhangen
van de vraag of vaste financie
ringsmiddelen beschikbaar zijn
en in hoeverre de algemene uit
kering uit het gemeentefonds zal
worden verhoogd.
De overige agendapunten wer
den door de raad zonder bemer
kingen goedgekeurd.
Ten aanzien van het voorstel
tot het verlenen van garantie
voor de betaling van de particu
liere bijdragen in de kosten van
inenting tegen poliomyelitis tot
maximaal 1.per inspuiting
voor de in 1955 geboren kinde
ren, wenste de heer Ros de aan
tekening te hebben tegen ge
stemd.
Tot leden van de commissie
van onderzoek van de gemeente
rekening over het dienstjaar '56
werden benoemd de heren Tim
mermans, v. Caem en v. Peer.
De begroting voor het dienst
jaar 1958 van de gemeentelijke
instelling voor maatschappelijke
zorg werd in inkomsten en uit
gaven vastgesteld op een totaal
bedrag van 39.066.43, waarbij
als sluitpost is opgenomen het
gemeentelijk subsidie van 22.000
gulden.
GELDLENERS VOOR 2 TON
OPGELICHT.
Twintig geldschieters in Arn
hem, Nijmegen en andere plaat
sen van Gelderland zijn 't slacht
offer geworden van hun goed
vertrouwen in de manipulaties
van de 25-jarige auto-verhuurder
H. H. uit Arnhem, die twee jaar
lang links en rechts gelden heeft
geleend tot een totaabedrag van
ongeveer 200.000 gulden. Van
deze twee ton is nu praktisch
niets meer over.
De auto-verhuurder is failliet
verklaard; op zijn bezittingenis
beslag gelegd en de man werd,
verdacht van oplichting, gear
resteerd. Ook de 35-jarige agent
van politie J. B. uit Arnhem is
in hechtenis genomen, omdat hij
er van verdacht wordt H. te heb
ben geholpen bij het verkrijgen
van geldsommen ter grootte van
2000 tot 10.0000 gulden.
TOTAAL 2,5 MILJOEN.
Een weergaloze reeds fraudes
en oplichtingen is de afgelopen
HL
In een van de januari-nummers
van uw lijfblad heb ik een dag
boekblad gewijd aan het inwo
nertal van deze goede, schone
gemeente, en daarbij gewezen op
het in het oogspringende feno
meen van een groeiend bevol
kingscijfer naast een teruglo
pend geboortecijfer - de ooie
vaars ten spijt.
Bereidwillige handen hebben mij
een nadere specificatie van het
inwonertal ter hand gesteld en
de hierin voorkomende cijfers
lijken mij interessant genoeg
om er nog eens een schoon
blaadje mee te vullen; waaruit
dan maar weer blijkt, dat cijfers
allesbehalve dode dingen zijn
en tegen de juiste achtergrond
een geheel eigen en boeiend le
ven hebben.
Op het moment, dat het onder
zoek naar de samenstelling van
het gemeentelijk bevolkingscij
fer plaats vond (in de loop van
januari), telde Waalwijk 16375
inwoners. Verdeeld naar de ver
schillende geloofsovertuigingen
zag dit cijfer er als volgt uit:
13933 (85%) katholieken, 208i
(12,7%) ned. hervormden, 181
(1%) gereformeerden, 55 beho
rende tot een aantal kleinere
sekten, en 122 (0,7%) zonder
godsdienstige overtuiging.
Parochieel gezien valt het bevol
kingscijfer als volgt uiteen:
PAROCHIE ST. JAN: 6333 zie
len, waarvan 5689 (90%) ka
tholieken, 531 (8,4%) ned. her
vormden, 51 (0,8%) gerefor
meerden en 31 (0,5%) geen
godsdienst. De parochie van St.
Jan is nog de grootste parochie,
maar of zij dit zal blijven is een
andere vraag. Want terwijl het
inwonertal van deze parochie
vrijwel constant blijft en ook in
de nabije toekomst geen beteke
nende uitbreiding zal ondergaan
- in het verre verschiet ligt mis
schien nog wat woningbouw in
het uitbreidingsplan Noord -
groeit de ST. ANTONIUSPARO-
CHIE in een zeer snel tempo.
Het zielental bedroeg op het
tijdstip van dit onderzoek 4444,
waarvan 4024 (90,7%) katho
lieken, 343 (7,7%) ned. her
vormden, 36 (0,8%) gerefor
meerden en 28 (0,6%) zonder
godsdienst. Gezien het thans in
uitvoering zijnde uitbreidings
plan ten oosten van de Antonius-
straat en de zeer riante toekom
stige uitbreiding langs de Kloos-
terweg, zal het zielental in dit
gemeentedeel in de komende ja
ren een gestadige uitbreiding
ondergaan en moet de bouw van
een nieuwe parochiekerk dan
ook zeer urgen tworden geacht.
Op de derde plaats komt de ST.
CLEMENSPAROCHIE met een
zielental van 2883, waarvan 2573
(29,2%) katholieken, 271 (9,3
procent) ned. hervormden, 25
(0,8%) gereformeerden en 10
(0,3%) zonder godsdienst. Tot
voor kort heeft de uitbreiding
van dit gemeentedeel om diverse
redenen op zich laten wachten,
maar in het kader van het wo
ningbouwplan „Continubouw
Brabant II" zullen hier ten Wes
ten van de Baardwijksestraat
een 500-tal zeer fraaie woningen
verrijzen, die het zielental, ruw
geschat, toch wel met 1800 zul
len doen stijgen. Het gevolg hier
van zal zijn, dat de parochiekerk
veel te klein zal zijn, en als ik
goed ben ingelicht, ligt het dan
ook in de bedoeling om ten Wes
ten van de Baardwijksestraat tot
de stichting van een nieuwe pa
rochie te komen, die zowel voor
de parochie van St. Jan als voor
die van St. Clemens een ontlas
ting zal betekenen.
Ten slotte hebben we dan nog de
PAROCHIE VAN O.L. VROUW
met een zielental van 2715,
waarvan 7047 (60,6%) katho
lieken, 93i 734,4%,7 ned. her
vormden, 69 2,5 gerefor
meerden en 53 (2%) zonder
godsdienst. Ook dit gemeente
deel zal in de toekomst nog be
tekenende uitbreidingen onder
gaan. Ik denk hier aan 't riante
„Tuindorp Besoyen" en het in de
pen zijnde uitbreidingsplan Be-
soyen-Noord. De behoefte aan 'n
grotere parochiekerk zal dus hier
in de nabije toekomst ook duide
lijk voelbaar worden.
Uit bovenstaande cijfers blijkt
dus wel, dat de gemeentelijke
uitbreiding ook op het terrein
van de zielzorg problemen
schept; problemen die niet al
leen raken aan de bouw van
nieuwe en grotere kerken, maar
ook aan de uitbreiding van het
aantal bedienende geestelijken,
want 10 parochiegeestelijken op
13.933 katholieken is toch wel
aan de lage kant. Aan behoeften
van ruimtelijke aard is met geld
vrij gemakkelijk te voldoen. Voor
meer priesterroepingen kunnen
we alleen maar bidden, vurig
bidden, en vertrouwen op Gods
voorzienigheid.
HANNIBAL.
zes weken aan 't licht gekomen.
Sinds 7 januari van dit jaar,
zes weken geleden dus, werden
niet minder dan zeventien op-
lichtings- en verduisteringsge-
vallen gesignaleerd, waarbij het
telkens ging om een bedrag dat
in de duizenden liep. Het totale
bedrag, dat met deze fraudes is
gemoeid, beloopt meer dan 2,5
miljoen gulden.
MIJNRAMP IN INDIA EIST
214 DODEN.
Bij een mijnramp in drie aan
grenzende mijnen bij Asansol in
West-Bengalen, zijn minstens
214 mijnwerkers om het leven
gekomen. De oorzaak van het
ongeval was een mijngasontplof
fing tengevolge waarvan 186
mijnwerkers werden opgesloten.
ONTPLOFFING OP BRITS
VRACHTSCHIP 50 DODEN.
Bij een ontploffing aan boord
van de Britse vrachtboot „Seis-
tan" zijn vijftig mensen om het
leven gekomen. Het schip, dat
80 ton springstof aan boord had,
is gezonken.
Hel vrachtschip had een be
manning, bestaande uit vijftig
TndiëerS en zestien Britten.
Onder de slachtoffers bevin
den zich ook vier opvarenden
van een sleepboot, die langszij
de„Seistan" lag.
ZEVENTIEN DODEN BIJ
VLIEGTUIGONGELUKKEN.
Bij twee vliegtuigongelukken
zijn zeventien mensen om het le
ven gekomen. Een Britse bom-
mlenwerper van het tvne „Can
berra" verongelukte bij Gesher
in West-Duitsland, dertig kilo
meter ten zuid-oosten van En
schede. De twee inzittenden van
het toestel, dat gestationeerd was
op de Westduit.se NAVO-basis
Bruggen, kwamen om het leven.
Het toestel ontplofte toen 't bo
ven Gesher vloog. Bijna alle hui
zen van het dorp werden bescha
digd en v ele inwoners liepen
door rondvligend glas lichte ver
wondingen op.
Op het eiland Raiatea bij Ta
hiti in de Stille Zuidzee veron
gelukte een Catalina-vliegboot
van een Franse luchtvaartmaat
schappij. Het toestel ontplofte
bij een poging om te landen. Vijf
tien inzittenden, twaalf passa-