De eer van een voik
BINNEN- EN BUITENLAND
Waalwijkse en Langstraaise Courant
Ai
cUc
Waalwijkse St. Jan kreeg primeur
op schoonmaakgebied.
VAN LANSCHOT BANKBOEKJES
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1958
81e JAARGANG No. 71
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal 2.82
f 3.10 franco p.p.
Advertentieprü c
10 cent per mm.
Contract-advertenties:
speciaal tarief
i'ELEGR -ADRES .ECHO"
(van onze soc.-ec. medew.).
Het is prettig voor ons te weten
in een land te leven waar de vrijheid
hoog gehouden wordt. Daarnaast me
nen wij te weten dat wij een zelfstan
dige natie vormen, hetgeen inhoudt
dat wij binnen onze grenzen vrij zijn
er een nationaal standpunt op na te
houden en met alle beschikbare mid
delen eraan mogen werken ons plaats
je onder de zon te versterken en het
Nederlandse standpunt uit te dragen,
daarmee ons gevoel van nationale eer
en trots versterkend en tevens een
steentje bijdragend tot versteviging
van onze economische, politieke en
militaire positie tussen de bondge
noten.
Als rechtgeaard Nederlander zal
men bij het lezen van deze woorden
instemmend knikken. Het moet ons
echter van het hart dat wij de laat
ste tijd niet bepaald gesterkt zijn in
ons nationaal zelfbewustzijn. Men
kan daarbij de jongste geschiedenis
als voorbeeld nemen of teruggaan tot
het moment waarop wij bij de bevrij
ding onze zelfstandigheid herkregen.
Spoedig na het herrijzen van Ne
derland als onafhankelijke natie in
1945 is ons duidelijk gemaakt dat wij
de vrijheid moesten kopen met af
stand van het grootste deel van het
geen eens tot ons grondgebied be
hoorde. Dat dit op de meest vernede
rende wijze geschiedde, waarop een
land gekrenkt kan worden, wordt
nauwelijks ergens vermeld. Op het
moment waarop ons kleine leger de
heer Soekarno en zijn vrienden had
gevangen, werden wij gedwongen de
zelfde revolutionairen hun zin te ge
ven tot schade van ons, het gehele
westen en de rust in Azië tot op de
huidige dag. De grote mogendheden,
waaronder vele bondgenoten, maak
ten ons land op dat moment tot een
opgeofferde pion op het politieke
wereldschaakbord
Als prooi voor de wolven.
Tot op de dag van heden hebben
wij die rol moeten doorspelen tot
schade van onze naam in de wereld,
onze economie, onze volkskracht en
de politieke belangstelling binnen de
grenzen, waardoor ons democratisch
staatsbestel en dat van de gehele
westelijke wereld wordt ondermijnd.
Na de jongste oorlog zijn wij po
litiek alleen nog belangrijk geweest
om de honger te stillen van het ont
waakte nationalisme in Azië. Wij zijn
geprezen om onze zwakte, nimmer om
onze kracht. Datzelfde geldt voor de
veranderde verhoudingen in Europa,
waar de machtsverschuiving en eco
nomische wijzigingen zich thans niet
meer voltrekken tussen afzonderlijke
staten, maar tussen combinaties van
staten.
Wij zijn als voorbeeld gesteld om
de wijze waarop wij onze economie
herstelden zonder hulp van bronnen
in Azië. Inderdaad hebben wij hard
gewerkt, maar ieder Nederlander
weet dat op het kritieke moment in
jecties van Amerikaanse dollars ons
economisch bouwwerk staande hiel
den. Elke krantenlezende Nederlan
der weet dat wij een deel van ons in
ternationaal effectenbezit hebben
moeten verkwanselen om het ban
kroet te keren.
Het spel is uit.
Wij beseffen heel goed dat onze
rol als internationaal financieel cen
trum en als vooraanstaande stapel
markt in de wereld is uitgespeeld
met hulp van onze goede vrienden en
bondgenoten. Als brave jongens heb
ben wij met de Belgen en Luxem
burgers de Benelux gevormd, waar
bij onze grote vrienden en het overige
Europa wel goedkeurend knikten,
maar voorts geen enkele poging de
den om er werkelijk een groot econo
misch bondgenootschap van westelij
ke landen uit te laten groeien. In het
N.A.V.O.-commando merkt men
nimmer iets van Nederlandse in
vloed.
Men heeft het er zelfs niet eens zo
ver kunnen brengen, dat de grootste
partners aan hun kleinere de verze
kering hebben gegeven, dat Europa
in geval van oorlog tegen een even
tuele Russische invasie verdedigd zal
worden. Wel heeft men ons tot aan
de hals in de militaire verplichtin
gen gezet. Men moet zich afvragen
of het offer van ruim anderhalf mil
jard per jaar opweegt tegen de daar
mee verworven veiligheid.
In het verenigd Europa, zoals dit
zich nu aftekent, wordt nimmer over
Nederland gesproken, zelfs de Bene-
ux is daarin een factor van geen
waarde. In de jongste politieke ver
wikkelingen rond het nabije oosten,
waar ook Nederland grote belangen
heeft, werd er met West-Duitsland,
Frankrijk en Italië althans nog ge
sproken, al waren zij toeschouwers.
Het Nederlandse standpunt of dat
van de Benelux werd niet gehoord!
Onbetwiste onmacht.
Men leeft in een verenigd Euro
pa zodra de grote staten weer een
aantal concessies moeten lospeuteren
van de kleine partners, zoals in het
Euromarkt-verdrag, waar de kleine
landen opnieuw uitverkorenen zijn
om de meeste concessies te doen ten
bate van de eenheid. In het kritische
uur blijkt steeds dat de opgeofferde
pionnen al lang van het wereld-
schaakbord zijn genomen of men nu
spreekt over Nederland of de Bene
lux..
Hoe diep wij gezonken zijn, bleek
uit de erkenning van het nieuwe be
wind in Irak, waar wij als laatste van
de westelijken aankondigden dat ook
wij de moord op Feisal gelegaliseerd
hadden. Het was een belachelijke ver
toning voor het westen, niet het
minst voor ons.
Het toppunt van politieke on
macht en kleinering werd ons deel
in de dagen toen Soekarno met zijn
kliek onze bezittingen in de archipel
brutaal stal en onze landgenoten
zonder meer verjoeg. Stellig kende
Soekarno de betekenis van het NA-
VO-bondgenootschap, waarvan de
leden de gebeurtenissen in Indonesië
op de voet volgden, zoals het offi
cieel heette... maar niets deden dat
onze positie aldaar versterkte of on
ze landgenoten verlichting bracht.
Schuldig zwijgen.
Onze regering heeft sindsdien
steeds gezwegen. Zij liet geen fel
protest horen, zij eiste geen hulp
van de bondgenoten, zij heeft de Ne
derlandse gemeenschap in Indonesië
laten doodbloeden, terwijl zij op de
nieuwe begroting mogelijk een post
van miljoenen in gereedheid brengt
voor onontwikkelde gebieden, die met
dat geld dan wapens kunnen kopen
om de rest der nederzettingen van
onze koopmanshuizen in de wereld
te plunderen en uit te roken.
Bij dit alles hebben wij de stem ge
hoord van een burgemeester van een
onzer grote gemeenten, die juist dit
tijdperk uitkiest om zijn excuses aan
te bieden aan Soekarno over het „ko
loniaal" bewind dat wij vroeger in
Indonesië gevoerd hebben. Een en
ander ter versterking van onze natio
nale trots.
Na de opstand in Indonesië, die
mede een protest was tegen het stelen
van Nederlandse eigendommen gaat
onze „trouwe bondgenoot" Amerika
doodleuk Indonesië bewapenen om
Soekarno de gelegenheid te geven de
binnenlandse rust te handhaven. De
ze wapens worden vanzelfsprekend
niet tegen Nieuw-Guinea gebruikt.
Hoe durven we het te veronderstel
len!
Het nut van de N.A.V.O.
De comedie zal pas compleet zijn
als de Amerikanen ons bij een aan
val op Nieuw-Guinea komen vertel
len dat daarbij beslist andere wapens
werden gebruikt als die zij geleverd
hadden
Men maakt ons voor het wereld-
forum belachelijk door te verklaren
dat de Nederlandse regering was in
gelicht. Engeland komt dan de spot-
maat volmaken door een aanbod van
vriendschappelijke samenwerking
met de jonge republiek. De Britten
willen o.a. blijk geven van die sa
menwerking door het opleiden van
Indonesische officieren. Men komt
ook daarbij doodleuk verklaren dat in
N.A.V.O.-verband overleg is ge
pleegd met Nederland. Lang leve de
N.A.V.O.
Wij hebben het niet begrepen.
Evenmin blijkbaar een aantal kamer
leden, waarvan er een vragen stelde
over die wapenleveranties door de
V.S. Intussen is sultan Hamid vrij
gekomen, die 8% jaar in de gevan
genis zuchtte alleen omdat hij het
j niet met Soekarno eens was. Over
die onrechtvaardigheid repte geen
i krant meer. Wel heeft zich een reeks j
van bladen uitgeput in loftuitingen
over de goede behandeling die de sul- I
tan in de gevangenis zou hebben ge
noten. De echtgenote van de sultan
bevindt zich nl. in Nederland en dus
moet men zo'n kruiperig mogelijke
i houding aannemen jegens Indonesië.
Misschien dat dan de sultan wel naar
Nederland mag!
De vriendelijke sfeer".
Intussen is de Indonesische zaak
gelastigde uit Den Haag naar Dja
karta vertrokken. Mogelijk heeft hij
hier nieuwe gegevens verzameld om
onze handel en economie in het verre
oosten te treffen en gaat hij Soe
karno enige „tips" geven. Voordat
hij vertrok, vergat hij echter niet nog
even een afscheidsbezoekje te bren
gen aan onze minister van buiten
landse zaken, de heer Luns. Het ge
sprek verliep in „zeer vriendschap
pelijke sfeer", zo zegt het officiële
bericht. Wij zouden ook niet anders
hebben durven hopen van een ver
tegenwoordiger van zo'n bevriende
natie!
Hoe*bevriend die natie is, vertelde
bijna op hetzelfde moment de Indo
nesische minister van landbouw Sad-
jarwo. Hij verklaarde doodleuk dat
het Indonesisch „beheer" over Ne
derlandse ondernemingen „een daad
werkelijke poging is om de Neder
landse economie in het algemeen te
verlammen en het Nederlands econo
misch bolwerk in Indonesië in het bij
zonder te vernietigen"
Hoe flink is de houding van onze
regering bij dit alles! Een volk dat
eens tot de fierste en onbuigzaamste
van Europa behoorde, mag dagelijks
meehelpen zijn eigen vlag en trots te
vertrappen in de schanddaden van
een brutaal bewind. Onze bondgeno
ten „volgen het drama op de voet".
drs. H.
Geen
koersrisico
Gemakkelijk
beschikbaar.
geven
rente
Geen
kosten.
Storten en opnemen kunt
U aan onze kas, maar ook
zeer eenvoudig via de giro.
Vraag - telefonisch, schrif
telijk of aan onze kas - de
folder „Bankboekjes".
1737
BANKIERS
terstand der provincie zich over
vrijwel alle faculteiten uitstrekt.
Een uitzondering vormen de
sociale en economische weten
schappen waarvoor de belang
stelling der provincie haats het
landgemiddelde haalt. Veertien
procent van de Brabantse stu
denten bezoekt dan ook de Kath.
Econ. Hogeschool te Tilburg.
Voor de exacte wetenschappen
blijkt de belangstelling in Noord
Brabant vrijwel over de hele lijn
het laagste te zijn van geheel het
land.
Opmerkelijk.
Het wordt opmerkelijk ge
noemd, dat de grootste belang
stelling voor het hoger onderwijs
wordt geregistreerd in de grote
gemeenten van het westen der
provincie: Breda, Roosendaal,
en Bergen op Zoom. Van de stu
denten uit deze streek gaan twee
procent naar de technische ho
geschool te Delft. Alleen Eindho
ven haalt het studiepeil van deze
drie steden en ook daar bestaat
uiteraard een grote voorkeur
voor de technische studie.
Reeds voor de opening van de
T.H. in deze stad gingen 24 pro
cent der Eindhovense studenten
in technische richting.
Tilburg en Helmond worden in
het artikel genoemd als de Bra
bantse gemeenten met een zeer
matige belangstelling voor 't ho
ger onderwijs. Men wijt dit aan
de sociale structuur van de be
volking dezer industriesteden. In
Tilburg is ook de belangstelling
voor h'etj middelbaar onderwijs
beneden de maat. Opgemerkt
wordt nog, dat dit laatste ook
geldt voor het merendeel van het
platteland var* de provincie.
BISSCHOPSWIJDING TE
HAARLEM.
In de kathedrale basiliek te
.Haarlem heeft: dinsdag de Bis
schop van Haarlem, Mgr. J. P.
Huibers, zijn bisschop-coadjutor
met recht van opvolging en titu
lair bisschop van Clisma gewijd,
prof. dr. J. A. E. van Dodewaard,
vroeger hoog-leraar in de bijbel
wetenschappen aan het groot-se
minarie Warmond.
Onder de aanwezigen bevon
den zich met de Aartsbisschop
van Utrecht, Mgr. dr. B. J. Al-
frink, het voltallig Nederlands
episcopaat: de Pauselijke inter
nuntius in Den Haag, Mgr. Paolo
Giobbe, de bisschop van Gent en
erekanunnik van het Haarlemse
bisdom, mgr. G. J. Calewaert; de
kanunnik van St. Sint Pieter te
Rome, Mgr.dr. Jan Olav Smit en
vele andere kerkelijke en wereld
lijke autoriteiten waaronder de
minister van binnenlandse za
ken, mr. A. A. H. Struycken, de
staatssecretarissen dr. G. M. J.
Veldkamp, W. Schmelzer en* H.
C. W. Moorman, het lid van* de
raad van state prof. dr. L'. J. M.
Beel, de voorzitter van deTweede
kamer der staten-generaal dr. L.
G. Kortenhorst, verscheidene le
den van de Eerste en Tweede Ka
mer, de particuliere secretaresse
van Prinses Wilhelmina, mejuf
frouw J. C. M. M. Geldens, de
commissaris der Koningin mr.
Princen.
De secretaris van het bisdom
de zeereerw. heer J. P. Sollevekl,
las de pauselijke lastbrief vooy
Mgr. Huibers droeg fezanten
met de wijdeling de pontificale
mis op waarin deze de wijding
ontving. Hem werden de onder
scheiden bisscoppelijke attribu
ten overhandigd en bij de wij
ding legden mgr. Huibers en zijn
mede-consecrators de nieuwe
bisschop hun handen op.
Nadat aan mgr. Dodewaard
aan 't einde van de plechtigheid
ook de bisschopsstaf was over
handigd, ging de nieuwe herder
zegenend door de kerk, tijdens
de zang van het Te Deum, dat
mgr. Huibers had ingezet.
Na afloop van de plechtigheid
hield mgr. Dodewaard een recep
tie voor autoriteiten in de pleba-
nie van de kathedrale basiliek.
Verrijdbare toren-unit reikte tot hoog in de koepel
BEROEP VAN PAUS OP
KATHOLIEKEN IN CHINA.
Paus Pius XII dringt er in een
vandaag gepubliceerde ency
cliek bij de katholieken in China
op aan „onwrikbaar en zonder
smet" trouw te blijven aan hun
geloof.
De Paus veroordeelde de „mis
daad" bisschoppen te wijden
zonder toestemming van het
Vaticaan. Dit is een ernstige
aanval op de eenheid der Kerk,
zo zei hij.
De encycliek, die op 28 juni
van dit jaar gedateerd is, is ge
richt tot de bisschoppen, ande
re geestelijken en „het volk van
China, in vrede en gemeenschap
met de Apostolische Stoel."
138% MILJOEN VOOR
AMÜSEMENT IN 1957.
Blijkens door het centraal bu
reau voor de statistiek gepu
bliceerde cijfers liep het aantal
bezoekers aan vermakelijkheids-
instellingen terug van ruim 115
miljoen in 1956 tot 111% mil
joen in 1957. Per inwoner bere
kend daaldè het aantal bezoe
ken van 10,6 in 1956 tot 10.2 in
1957. Het bioscoopbezoek maak
te 58 procent van het totaal uit
(in 1956: 60 pet.)
Ondanks deze teruggang in
de bezoekersaantallen steeg het
door het publiek bestede bedrag
van 136 miljoen gulden in 1956
tot 138% miljoen in 1957. Ge
middeld gaf de Nederlander in
1957 f 12.65 voor vermaak uit,
een dubbeltje meer dan in 1956.
Van elke gulden die het publiek
uitgaf, betaalde het gemiddeld
19 cent belasting. De totale be-
lastirmoobrengst bedroeg ruim
28% miljoen.
HOGER ONDERWIJS IN
BRABANT.
Belangstelling ver achter bij
andere provincies.
In het officieel orgaan van 't
Economisch-Technologisch In
stituut voor Noord-Brabant
wordt erop opmerkzaam ge
maakt, dat de belangstelling
voor het hoger onderwijs in
Noord-Brabant nog vee ten ach
ter blijft bij die in de meeste an
dere provincies.
't Aantal studenten per 10.000
inwoners van 18-29 jaar bedroeg
in deze provincie volgens de
laatst beschikbare statistieken
slechts 78. Alleen Drente blijkt
een nog lager cijfer te hebben
namelijk 69.
Voor vrouwelijke studenten
geeft Noord-Brabant het laag
ste cijfer van alle provincies te
zien. Volgens de in het blad op
genomen statistieken bedraagt
het aantal studenten per 10.000
inwoners van 18-29 jaar in
Utrecht 203, in Noord-Holland
183, in Groningen 162, in Zuid-
Holland 158, in Friesland 116, in
Gelderland 99, in Limburg 90, in
Zeeland 89 en in Overijsel 79.
Het Brabantse orgaan berekent
dat Noord-Brabant slechts 59
procent haalt van de gemiddel
de studiezin in het gehele land.
1400 te kort.
In absolute cijfers gezien zou
de provincie i400 studenten i
meer moeten hebben om het lan
delijk gemiddelde te halen.
Uit de spreiding van de Bra
bantse studenten over de ver-
schillende studierichtingen blijkt
volgens het orgaan, dat de ach-
De waalwijkse St. Jan heeft deze
week een europese primeur op
schoonmaakgebied beleefd. Voor de
schoonmaak van de 38% m hoge
koepel door de n.v. Cemsto werd na
melijk voor de eerste maal gebruik
gemaakt van de hoogste verrijdbare
toren-unit welke in Europa te vinden
is en mede daardoor heeft de St. Jan
niet alleen in het middelpunt van de
belangstelling gestaan van de schoon-
maakmensen, maar ook in die van de
pers-, film- en televisiemensen, die
dit novum met het blote oog, door
brillen, verrekijkers encamera's kwa
men aanschouwen.
Dank zij deze nieuwe vinding is
het nu ook mogelijk om hoge koe
pels van kerken en andere gebouwen
aan de binnenzijde grondig te rei
nigen. Tot nu toe waren dit voor de
schoonmaakbedrijven onbereikbare
plaatsen, waar spinnewebben, roet-
aanslag en stofnesten een ongestoord
stil leven konden slijten. Vooral voor
katholieke kerken, waar de roetaan-
slag tengevolge van het branden van
kaarsen op de duur nogal zwaar is,
betekent deze nieuwe wijze van
schoonmaken een hele verbetering.
De koepel van de waalwijkse St. Jan
was de eerste hoge kerkkoepel in
Europa, die van binnen een beurt
kreeg en er nu voorlopig weer tegen
kan.
Naast een veel groter bereik biedt
deze nieuwe toren-unit ook belang
rijk# economische voordelen. Het
schoonmaken van de grote in byzan
tijnse stijl opgetrokken St. Jan zou
volgens de orthodoxe methode 3 a 4
weken gevergd hebben. Met deze
verrijdbare toren-unit was het kar
wei in twee dagen achter de rug. Bo
vendien was de oude methode 2 V2
maal duurder.
De opbouw van de toren-unit, zo
als die in de St. Jan werd gebruikt,
geschiedde maandag door 8 man in
4% uur. Zij bestond uit vier zelf
standige torens, die elk een hoogte
hebben van 21 meter. Met een spe
ciale constructie zijn deze torens bo
venin verbonden door een platform
van ruim 8x8 meter, waarop weer
een toren van 10% m. werd ge
plaatst.
Door deze verrijdbare constructie,
zowel van het geheel als van de
hoogste toren op zichzelf, is geen
enkele plaats meer onbereikbaar.
De hoogte zoals die hiervoor ge
noemd is, is in het algemeen vol
doende voor het hogere werk in Ne
derland. Mocht het in de toekomst
nodig zijn dat grotere hoogten be
reikt moeten worden, dan is dit met
enkele aanvullingen eveneens uit te
voeren.
Een bijzonderheid is wel, dat de to
rens geheel vrijdragend zijn en niet
getuid.
Het materiaal van de torens is
gemaakt van een speciale alumini-
umlegering en uiteraard dus zeer
licht en sterk.
De torenopbouw geschiedt met
eenheidsecties. Zo'n eenheidsectie
bevindt zich voor vergemakkelijking
van het transport in opgevouwen toe
stand.
Bij de opbouw worden ze uitgevou
wen en op elkaar gezet volgens het
systeem dat ook bij sommige meca-
nodozen gebruikt wordt.
Er bevinden zich geen klemmen,
bouten, moeren of andere losse on
derdelen aan de toren.
Het bevestigingsysteem is een sim
pele snapperhaak-constructie.
De trappen zijn zodanig gecon
strueerd dat de mensen steeds bin
nen in de toren lopen. Zij bieden een
zeer grote veiligheid door de stand
die zij innemen en door de anti-slip
sporten.
Daar de hoogte van een torensec
tie 180 cm is kunnen de mensen on
der elkaar werken.
Belangrijk is nog dat de toren-unit
gesplitst kan worden in een groot
aantal kleinere torens, b.v. twee to
rens van twee units, die dan met loop
bruggen afkomstig uit het platform
materiaal, verbonden worden.
Met deze toren-units kan men nog
verdere splitsingen maken al naar ge
lang de hoogte en de aard van de te
verrichten werkzaamheden dit ver
eisen. Ook op ongelijke bodems (b.v.
trappen) tot een niveauverschil van
60 cm zijn zij bruikbaar.
Verdere bijzonderheden zijn nog
de zwenkwielen (z.g. zelfdenkende
wielen), remmen en de uitschuif bare
poten van de ondersecties.
Het totaal gewicht van de vier to
rens, het platform en de toptoren be
draagt ca. 1 ton. Door de opvouw
baarheid van de torensecties en de
uit kleine delen bestaande platform
kan het geheel op een makkelijke
wijze per trailer worden vervoerd.
De bemanning van de toren-unit
bestaat uit speciaal getrainde mensen,
die door ver doorgevoerde samenwer-
Uitgever
•idiwijiLse StoomdrutLkerij
Antonn Tieieri
Houtdiedarle
JAN TIELEN
,1.1 *.i -rxrhuni 2 t per week
de echo \m hei zuiden
KI 11 h> h a i in
*A A Al V\ Uh
I KI I
KAA' SHËI V KI
IEL. 20112 i»r
KEI RDRiNM HAAI
oPGERICH'l 1 «7X
tüt
's-Hert ogenbosch, Hoge Steenweg 27-31, Telefoon 8851*
Eindhoven, Keizersgracht 17, Telefoon 7442*
Tilburg, Stationstraat 17, (toekomstig adres).
LS 114
