Waalwijkse en Langstraatse Courant De Zilvervloot vaart BINNEN- EN BUITENLAND Bankierszoon Gerard Philips zag toekomst in de techniek Jeugdspaarwot Stichter van Philipsconcern werd eeuw geleden geboren VRIJDAG 3 OKTOBER 1958. Uitgever: Waal wij kse Stoomdrukkerij An toon Tielen Hoofdredacteur: JAN TIELEN Dit blad verschijnt 2 x per week 81e JAARGANG No. 77 22 cent per wMk per kwartaal 2.f§ 3.10 franco p.p. Gironummer 50798 Advertentieprijs 10 cent per m.m. Abonnement: Contract-advertenties'; speciaal tarief BureauxGROTESTRAAT 205. WAALWIJK TEL. 2621 KAATSHEUVEL - TEL. 2002 Dr. VAN BEURDENSTR. 8 OPGERICHT 1878 TEL.-ADRES„ECHO" De spaarbanken en de post kantoren hebben hun deuren wijd open gezet en wachten op hun nieuwe klanten: de jongens en meisjes tussen de 15 en 21 jaar en ex-militairen tot 24 jaar, die mee gaan doen aan 't nieuwe ideaal spaarplan de Zilver vloot, zoals de nauw samenwer kende landelijke spaarinstellin- gen de op 1 oktober in werking getreden Jeugdspaarwet noemen. Nieuw is dit plan omdat voor de eerste maal in ons land het Rijk het jeugdsparen zal bevor deren door het geven van een dikke premie na een aantal ja ren sparen. Dit extra bedrag gaat tien procent bedragen van het bij de spaarinstelling beschikbare tegoed aan inleg en rente samen. De premie is dan ook de grote geldelijke attractie van het ide aal spaarplan De Zilvervloot, dat tot voornaamste doel heeft de jongeren van Nederland te prik kelen tot sparen. Wie zijn oor te luisteren legt bij spaarinstellingen, en jeugdor ganisaties, zal gauw genoeg mer ken met hoeveel geestdrift de nieuwe regeling is ontvangen. De spaarinstellingen behoeven niet bang te zijn dat hun klantjes niet komen opdagen. Bij hen is nu de klant waarlijk Koning. Hij spaart, krijgt de gewone spaar- rente van rond 3 percent of meer en kan na tenminste zes jaar de tien procent premie incasseren. Met een dikke portefeuille gaat de jonge spaarder naar huis. De premie is overigens niet zo maar een geschenk van het rijk, omdat de minister van financiën toevallig eens een gulle bui had. De jonge spaarder zal dat ook wel merken: de premie wordt verdiend. Geld uitgeven is heel wat gemakkelijker en verlei delijker dan dat geld regelma tig naar spaarbank of postkan toor te brengen. De premie is een steun, een duw] in de richting van het spa ren, een middel om de spaarzin in Nederland weer aan te kwe ken. De regering heeft daarbij 't oude beginsel „wie de jeugd heeft, heeft de toekomst" ge volgd en haar eerste maatregel is gericht op de jongeren. Was het tot nu toe dan zo slecht gesteld met de spaarzin? Het is niet gemakkelijk hierop 'n geheel juist antwoord te geven. De statistieken over het sparen bij de jeugd zijn lang niet volle dig, doch uit de gegevens die ter beschikking staan, hebben de deskundigen wel afgeleid dat er vooral door de jongeren aanzien lijk meer gespaard zou kunnen wordeh dan thans. In de premie en de verdere voorwaarden van de nieuwe wet menen zij die aan moediging tot sparen te geven, die vele jongeren over het „dode punt" kunnen helpen. Zelfs heb ben de experts een raming gege ven, hoeveel er onder dei nieuwe regeling zal kunnen worden ge spaard en zij komen tot een be drag aan extra besparingen van 150 miljoen gulden na plm. 10 jaar jeügd-sparen. De omvang van dat bedrag brengt direct een ander aspect naar voren. Zoals ook zo veel an dere landen staat Nederland aan de vooravond van een tijdvak, dat enorme sommen geld aan in vesteringen zal vragen. De Del ta-werken. de wegenbouw, het scheppen van voldoende werkge legenheid voor onze steeds groei ende bevolking, de voortschrij dende techniek, alles eist gewel dige kapitalen. Voor ons land is het een geweldig probleem waar dat geld allemaal vandaan moet komen. Het extra spaarbedrag van 150 miljoen is natuurlijk maar een schijntje van wat er in de toekomst in totaal nodig zal zijn. Het is echter wel een aan wijzing dat, zou het de overheid lukken met haar maatregelen grote delen van onze bevolking ertoe te krijgen het sparen op te voeren, 't investeringsprobleem een stap dichter naar de oplos sing zou zijn gebracht. Belangrijker evenwel is het di recte belang van de jeugd om na een aantal jaren een niet onbe langrijk bedrag in handen te krijgen. De Jeugd-spaarwet, heeft het grote voordeel zo eenvoudig en overzichtelijk te zijn, dat ieder haar werking kan begrijpen. Wie mee wil doen, hoeft maar een spaarbank, boerenleenbank of postkantoor binnen te lopen en z'n handtekening te zetten onder een spaarovereenkomst. Dit kun nen de jongens en meisjes tus sen de 15 en 21 jaar zeif doen. De handtekening van ouders of voogden is niet nodig. De wet maakt direct al een' uit zondering op deze leeftijdsgren zen: zij die in militaire dienst zijn geweest, kunnen aan het jeugdsparen mee doen tot aan hun 24ste jaar. De overeenkomst stelt aan de spaarder twee eisenhij moet per jaar gemiddeld tenminste 30 gulden inleggen en hij moet dit in het algemeen tenminste zes jaar volhouden. Zijn aan deze twee minimum voorwaar den voldaan, dan ontvangt hij de tien procent premie. De spaarder mag ook meer in leggen, maar niet meer dan 200 gulden per jaar. De uiterste spaartijd is negen jaar, hierna loopt de overeenkomst af even als aan het einde van het jaar waarin men 29 jaar is geworden. Dat zijn dus de maximum voor waarden. De premie van tien procent wordt gegeven over het gehele tegoed bij de spaarbank, dus ook over de gekweekte rente. Binnen deze regels heeft de jonge spaarder alle vrijheid. Hij kan op een gegeven jaar minder inleggen dan 30 gulden, als hij in voorgaande jaren zoveel heeft ingelegd dat hij het gemiddelde nog haalt. Zou hij op een gege ven ogenblik dringend wat geld nodig hebben, dan kan hij van zijn tegoed tot dat bedrag opvra gen, dat hij in het lopende jaar heeft ingelegd. De spaarovereen komst kan naar zijn believen zes, zeven, acht of negen jaar duren, en voor ex-militairen in bepaal de gevallen zelfs 10 jaar. In al deze gevallen blijft de premie ge garandeerd. Maar de premie vervalt wan neer niet aan de voorwaarden wordt voldaan. De spaarder is wel vrij om op ieder ogenblik op te houden met sparen zijn te goed plus rente staat te zijner beschikking maar doet hij dat binnen de zes jaar, dan krijgt hij geen premie. Ook hierop is weer een belang rijke uitzondering: de premie wordt namelijk desgewenst wél gegeven, indien de spaarder gaat trouwen en tenminste drie jaar heeft meegedaan aan de regeling, doch bij zijn huwelijk over zijn gespaarde geld geheel of gedeel telijk wil beschikken. De vrijwilligheid staat in de hele regeling voorop. Niets dwingt iemand tot deelname, niets houdt hem tegen als hij er ontijdig, mee op wil houden zo hij het sparen niet meer kan of wil voortzetten. Ook de jongelui die op school gaan en nog geen eigen inkomsten hebben, kunnen aan de spaarregeling meedoen, wanneer hun ouders hen willen helpen. Zo maakt de regeling op alle punten een uitstekende indruk. De jongeren van Nederland, als ook zeker hun ouders, zullen ze ker deze kans zien en grijpen. De Zilvervloot kiest zee en het zal aan haar een enthousiaste bemanning zeker niet ontbreken. Donderdag 9 oktober aanstaande is het precies een eeuw geleden, dat in het Nederlandse provinciestadje Zaltbommel als eerste van het zevental kinderen uit het gezin van Frederik Philips en Betsij Heijligers, een jongen Gerard Leonard Frederik geboren werd. Deze Gerard Philips was het, die drie-en-dertig jaar later met zijn vader als stille vennoot in het Brabantse Eindhoven een bedrijf zou stichten met het doel „de vervaardiging van elektrische gloei lampen ter hand te nemen". Wie nu door hetzelfde Zaltbommel dwaalt vindt er de rust haast nog net zoals ze er honderd jaar geleden ge heerst moet hebben- Over de brede Waal glijden de binnenvaartschepen behoedzaam voort. De spoorbaan heeft met een brede zwaai het stad je op geruime afstand laten liggen en zelfs het snelverkeer onzer dagen dat over autobanen raast, liet het onaan getast. Hoe kon een jongen in die tijd en tussen zoveel landelijkheid zoveel trek in techniek krijgen, dat hij naar Delft trok om daar aan de Poly technische School voor ingenieur te gaan studeren? Wel, voor de Philip- sen was de techniek minder vreemd dan voor de meeste Zaltbommelaars. Frederik Philips zette niet alleen de familietraditie tabakshandel voort, maar was tevens mede-eigenaar van een tabakskerverij, exploiteerde een koffiebranderij en een kleine watten- fabriek. Als Gerard twaalf jaar is - in 1870 - heeft zijn vader aan al die bedrijvigheid nog een plaatselijk kas sierskantoor dat gelikwideerd dreigde te worden toegevoegd. En in 1871 ziet de heer Philips kans om de plaat selijke gasfabriek, die onder Engelse concessie met verlies werkte, om te zetten in een gezond bedrijf. Zijn middelbare schoolopleiding genoot Gerard in Arnhem en daar was het, dat de zoon van de eigenaar van de Bommelse gasfabriek de jonge dr. H- A. Lorentz - de Nederlandse hoog leraar in de theoretische natuurkunde, die in 1902 tezamen met prof. Zee man de Nobelprijs zou verwerven - hoorde spreken over „elektriciteit". Met grote belangstelling volgt Gerard in de jaren daarop de berichten over Edisons successen met zijn gloeilamp. In 1881 hangen ze zelfs al te pronken op de eerste internationale elektrici teitstentoonstelling in Parijs. Twee jaar later beëindigt Gerard Philips met succes zijn studie voor werktuig kundig ingenieur. Eerste taak. De eerste taak voor de jonge inge nieur is een zeer plezierige- Een vriend van zijn vader, directeur van de Stoomvaartmaatschappij „Zee land", laat hem naar Glasgow trek ken om toezicht te houden op het aan leggen van een elektrische lichtinstal latie op het stoomschip „Willem, Prins van Oranje", dat op een werf in de Schotse havenstad in aanbouw was. Gerard krijgt daar voorts de unieke kans verder wegwijs te raken op dat fascinerende gebied van de jonge elektrotechniek en acht maan den lang trekt hij dag-in dag-uit naar het laboratorium van de grote Na tuurkundige Lord Kei vin, die al in 1881 zijn huis met liefst honderd gloeilampen verlichtte! Hierna volgt een periode tijdens welke hij voor de Brush-Company naar Duitsland trekt om te trachten er een afzetgebied te vinden voor haar dynamo's, booglampen en gloei lampen. In Berlijn komt hij al spoe dig tot de ontdekking hoe stevig de positie reeds was van een Siemens en een A.E.G. Gerard Philips bestu deert de mogelijkheden tot de op richting van een fabriek in Neder land. Maar het land is klein en het aantal geïnteresseerden in elektrische produkten vooralsnog zeer gering. Zo'n experiment schijnt al bij voor baat tot mislukking gedoemd. Vier jaren na het voltooien van zijn Delftse studie volgt Gerard een cursus aan het City and Guilds of Londen-Institute- Na afloop behoort hij - een buitenlander - tot de meest succesvolle candidaten en ver werft de eerste prijs een zilveren medalje. Terug in Nederland ont moeten we hem als representant van de A.E.G. bij de onderhandelingen met de gemeente Amsterdam over een concessie tot bouw van een elektri sche centrale- Gerard heeft zijn eigen inzichten, maar de groten die hij heeft te dienen hebben weinig belangstel ling voor die mening. De jonge man met zijn sterke zelfstandigheidsdrang voelt weinig voor blijvende afhanke lijkheid. Het plan van de Brush-Com pany een fabriek voor de vervaar diging van elektrische gloeilampen in Nederland, speelt door zijn geest. Als hij er eens in zou slagen een bruikba re kooldraad te vervaardigen. Dan zou de basis gelegd zijn waarop zo'n fa briekje kon gaan draaienDan zou Neerland tevens minder afhanke lijk zijn- En hij, Gerard Philips, kon een eigen weg gaan. Proefnemingen. Samen met een vriend begint Ge rard in Amsterdam al met proefne mingen. De experimenten vragen ech ter geld. Meer dan Gerard beschik baar heeft- Vader Frederik die met de nodige bezorgdheid omtrent de oudste zoon, die zijn zit maar niet kan vinden, de proefnemingen volgt en tevens genoeg werkelijkheidszin heeft om een open oog te hebben voor de grote mogelijkheden van de elek trotechniek, speciaal waar het de ver lichting geldt, steunt. In Zaltbommel kon Gerard het washok in de tuin voor het „vuile werk" benutten. De „jongenskamer" is beschikbaar voor het minder riskante. Op 14 november 1890 schrijft Gerard - zo staat het in het boek dat prof. dr- P. J. Bouman over An ton Philips schreef aan een En gelse relatie „I am able to produce extremely homogenecus and equal cel lulose filaments on a business scale". De basis voor de fabricage van een „Nederlandse" gloeilamp was ge legd. In oktober 1890 plaatst Gerard Philips advertenties in het „Elektro technische Zeitschrift" en in „The Electrician". Voor het te stichten be- drijfs heeft Ir. Philips immers 'n vak man nodig, een gloeilampentechnicus- Op 16 mei d.a.v. gaat de vroegere bukskinfabriek van Schroder en Wij- ers aan de Emmasingel te Eindhoven voor f 12-150 in handen van Philips Co., de vennootschap onder firma, die de dag tevorqp was gesticht over. Het begin. En dan begint de geschiedenis van Philips. Een klein bedrijf aan een stille singel in een afgelegen provin cienest- Een nieuwe taak in een oud land. Gerard Philips begint met veel energie en ontmoet veel moeilijkhe den. In april 1892, ongeveer een jaar na de opening levert de zoon van een gasfabrikant zijn eerste gloeilampen aan een Kaarsenfabriek in Gouda. Drie jaar later - het bedrijf telt dan 42 werknemers - komt de jongere broer Anton naar Eindhoven om Ge rard te helpen de comercie gezond te maken. In 1898, zestig jaar geleden dus, telde het bedrijf 250 arbeiders- Er werden in dit jaar 1.200.000 gloeilampen vervaardigd. Thans, 67 jaar na de stichting, heeft Philips... 166.000 werknemers in dienst en vestigingen in vele landen. Gestadige groei. De ontwikkeling die het bedrijf doormaakte is in tal van publicaties uitvoerig geschetst. Het technisch in zicht van Gerard Philips en het com mercieel talent van Anton bezorgden het bedrijf een gestadige groei. In 1917 werd de stichter van het Phi lips concern ere-doctor in de Tech nische Wetenschappen van de Techni sche Hogeschool te Delft- De promo tor, prof- dr. W. Reinders schetste de betekenis van de figuur van de nieu we doctor „Philips heeft ingezien, dat een rationele ontwikkeling der techniek alleen dan mogelijk is, wan neer zij wordt voorafgegaan door we tenschappelijk onderzoek- en voorts: - Al heeft Philips hieraan zelf geen actief deel genomen, hij was toch de grote stuwkracht; zijn grote belangstelling, geestdrift en voort varendheid werkten bezielend op zijn medewerkers en zullen veel hebben bijgedragen tot het succes". Op 1 april van het jaar 1922 treedt dr. ir. Gerard Philips af als directeur van het bedrijf dat op dat ogenblik 5500 werknemers telt. Anton Philips, die hem 27 jaar terzijde stond, neemt de leiding over. Op 26 januari 1942, in het midden van de sombere oor logsperiode', overlijdt dr- ir. Gerard Philips vier dagen tevoren overleed zijn echtgenote, mevrouw Joh. Phi- lips-van der Willigen. „Zijn werk is de grondslag geweest van de bloei onzer onderneming in goede tijden, van haar kracht in moeilijke jaren", zo schrijft ir. F. J. Philips in een voorwoord tot een levensschets die door prof. dr. N. A- Halbertsen werd samengesteld en kort na het verschei den van dr. G. L. F. Philips aan het personeel werd uitgereikt. 83 DER KIEZERS NAAR DE STEMBUS. Wij hebben maandag reeds ver meld dat generaal de Gaulle een ver pletterende meerderheid had behaald. 'Van alle Franse gebiedsdelen heeft alleen Frans Guinea bij de volksstem ming van zondag een krachtig „nee" laten horen tegen het lidmaatschap van de Franse gemeenschap en daar mee zichzelf onafhankelijk verklaard. Slechts 18.012 inwoners stemden „ja". Tegen generaal De Gaulle wa ren 636.281 stemmen. De Franse re gering heeft aan de minister-presi dent van Guinea, Sekoe Toere, mee gedeeld, dat Guinea niet langer fi nanciële en administratieve hulp van Frankrijk zal ontvangen en dat Fran se ambtenaren en technici zullen wor den teruggetroken. Het Franse ministerie van binnen landse zaken heeft maandagavond officieel de uitslag van de volksstem ming bekend gemaakt- Deze was in Frankrijk: 17.666.828 ja-stemmers (79.25 percent) en 4.624-478 nee- stemmen (20.75 percent); in Algerije: 3.356.169 ja-stemmen (97 percent) en 118.615 nee-stemmen (3 percent). Een overweldigende meerderheid ook sprak zich uit voor De Gaulle in de Franse overzeese gebieden, behalve in Guinea. De einduitslag voor Parijs luidt: 1.114-984 ja (77,6 percent) en 320.890 neen (22.3 percent). In de Parijse voorsteden werden 867.073 ja- (68.13 percent) en 409.766 neen- stemmen (31.82 percent) uitgebracht- De uitslagen vormen de zwaarste verkiezingsnederlaag die de commu nisten ooit in Frankrijk hebben gele den. Aangenomen kan worden, dat het aandeel van de Franse communis ten van 20,3 percent in 1956 is ge daald tot 17.5 percent nu. Men komt tot deze cijfers als alle nee-stemmen op naam van de communisten worden geschreven. Dit kan echter niet het geval zijn, daar ook vele radicaal-so cialisten en poujadisten tegen de grondwet hebben gestemd. U dooft de Zuurbrand onmiddellijk. En daarmee ook de pQn. Simpelweg een of twee Rennies... GRATIE VOOR WILSON. De doodstraf voor de neger Jimmy Wilson, die wegens het stelen van nog geen twee dollar ter dood was veroor deeld, is maandag door gouverneur Folsom van de Amerikaanse staat Alabama veranderd in levenslange gevangenisstraf. De gouverneur heeft niet de be voegdheid de doodstraf in een kor tere straf dan levenslang te verande ren. De 55-jarige Wilson komt na 15 jaar in aanmerking voor vrijlating op erewoord. Hij was veroordeeld we gens het beroven van een oude blan ke vrouw. Op roof in de nacht staat in Alabama de doodstraf. De neger zou op 24 oktober worden terechtge steld. Uit de hele wereld had de gou verneur protesten ontvangen tegen het vonnis. Wat een land van ongekende te genstellingen is dat Amerika toch! Een neger wordt veroordeeld voor diefstal van een paar dollar tot de electrische stoel. Voor deze geweldi ge daad krijgt hij ten slotte gratie, maar moet levenslang zitten. DOCHTER VAN Mr. Dr. FRANS HOUBEN OVERLEDEN In ons vorig nummer hebben we nog medegedeeld, dat bij Leende een ernstig auto-ongeluk had plaats ge had, waarbij een jongetje van 10 jaar direct overleed en verschillende in zittenden ernstig werden gewond. Onder deze laatsten was mej- Car- la Houben, 22-jarige dochter van de Commissaris der Koningin in Lim burg, mr. dr. Frans Houben. Zij is maandagavond in 't ziekenhuis over leden. DIEFSTALLEN VAN KOSTBARE MUSEUMSTUKKEN. In 't Rijksmuseum te Amsterdam zijn 4 gouden voorwerpen van grote historische waarde gestolen en uit het Klokkenmuseum te Utrecht antieke horloges ter waarde van pl.m- negen tig duizend gulden ontvreemd. Het blijkt wel dat de bewaking van 't Rijksmuseum beslist onvol doende moet worden geacht. 37 VERSTEKELINGEN TERUGGEZONDEN. 1 Aan de 37 zich nog in „de Kruis berg" bij Doetinchem bevindende In donesische verstekelingen is geen voortgezet verblijf in Nederland toe gestaan. Zij worden met de „Johan van Oldebarnevelt" naar Indonesië teruggebracht. Het schip is maandag om 16 uur uit Nederland vertrokken, aldus meldt een zegsman van het ministerie van Justitie. Deze ongelukkigen zullen in In donesië wel geen prettige ontvangst genieten en men vraagt zich af of er voor deze mensen geen mogelijkheid was, om hen hier te laten blijven, maar dan zal men ook de omstandigheden moeten kennen- HOE ZIT HET MET DE STEENKOLEN De positie van de kolenmijnen in West-Europa is thans niet bijzonder florisant, zo vertelde men ons ran ingewijde zijde, de voorraden zijn veel groter dan in voorgaande jaren- Hadden de landen van de KSG (Ko len- en Staalgemeenschap) een geza menlijke voorraad van ongeveer 7 miljoen ton, thans liggen ei wel ruim 20 miljoen ton op afzet te wachten! Ook Nederland zit met het pro bleem; de voorraden zijn zeker ver dubbeld. En intussen voert Amerika maar rijkelijk kolen in, terwijl op merkelijk lagere vrachtprijzen sterke concurrentie mogelijk maken. Aldus hebben o.a. in West-Duits- land verlagingen van prijzen plaats gehad. Ook in Nederland zijn er verla gingen ingevoerd. Maar die betref fen uitsluitend de industriekolen. Vaste afnemers van minstens 240 ton kolen kunnen tot april a.s- van de verlagingen voor bepaalde soorten kolen profiteren. Naar wij van de zijde van de Ne derlandse kolenhandel vernemen is een verlaging van huisbrandkolen niet te verwachten. Bij de thans in Europa aanwezige grote kolenvoorraden gaat het hoofdzakelijk om industriekolen (vet- en cokes-kolen), want - zo zei men ons - de huisbrandkolen zijn en blijven schaars! Het is zeker jammer dat de industriekolen niet voor haar den en kachels te gebruiken zijn, want dan zou het stoken in de wo ningen heel wat goedkoper kunnen worden! HAMMARSKJöLD RAPPORTEERT. Amerika en Engeland zijn bereid hun troepen nog in oktober uit Liba non en Jordanië terug te trekken, als de omliggende Arabische landen hun belofte van „goed nabuurschap" ge stand doen. Dit heeft de secretaris generaal van de Verenigde Naties dinsdag meegedeeld in zijn verslag over zijn vredesmissie naar het Nabije Oosten. Hij is met de Jordaanse re gering overeengekomen, dat een con trolerend UNO-orgaan in het land zou worden gevestigd. DULLES TEGEN DE NATIONALISTEN. Als de communisten instemmen met een bestand in de Straat van Formosa, zal Amerika trachten de Chinese nationalisten te overreden hun strijdkrachten van Quemoy en Matsoe geheel of gedeeltelijk terug te trekken- Dit heeft Dulles dinsdag duidelijk te verstaan gegeven. Hij gebruikte zijn wekelijkse persconfe rentie om zijn standpunt bekend te maken, maar zijn verklaring was dui delijk gericht tot Peking. Dulles zei ronduit, dat het dwaas zou zijn, als Tsjang Kai Sjek een derde deel van zijn leger op de kust- Rennies - het beproefde middel, gewoon laten smelten op de tong, en alle leed is ge leden, omdat al dat overtollig maagzuur on middellijk wordt geneutraliseerd. Vraag Uw omgeving naar de wondere wer king van Rennies - de meest gebruikte maagtablet in 62 landen over de hele we reld. Negen van de tien zuurbrandlijders kennen Rennies - tien van de tien gebrui kers dwepen ermee, zweren erbij - willen niet zonder. Om de wondervlugge baat, om de lekkere smaak... omdat Rennies zo on gemerkt te sliken zijn - zonder water of wat ook.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1958 | | pagina 1