Verbouwing van ons Onderwijs
HUISPERSONEEL
(Urn
BINNEN- EN BUITENLANE
Waalwijkse en LangstraatseCourani
\n bl verwachting
8
VRIJDAG 14 NOVEMBER 1958
Uitgever:
Waal wij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad verschijnt 2 x per week
81e JAARGANG No. 88
22 eent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p.p.
Gironummer 50798
Ad vert entiepr ij s
10 cent per m.m.
Abonnement:
Contract- advertenties
speciaal tarief
BureauxGROTESTRAAT 205.
WAALWIJK
TEL. 2621
KAATSHEUVEL - TEL. 2002 - Dr. VAN BEURDENSTR. 8
Een Compromis van Minister Cals
LEERTIJD VOOR DE JEUGD WORDT LANGER
Het gaat met onze minister van on
derwijs als met zijn departement en
het belangrijke werk, waaraan hij lei
ding geeftHet oordeel over hem
mag men veelzijdig noemen, omdat er
vele tegenstrijdigheden in zitten en er
veel verschil te vinden is in waarde
ring voor zijn werk. Zo is het ook
met zijn departement en met het on
derwijs, dat daar wordt bewaakt en
zo men wil, gekoesterd. Vermoede
lijk zal dit verschillend oordeel ge
prolongeerd worden na bestudering
van zijn wetsontwerp voor het voort
gezet onderwijs, dat nu bij de Tweede
Kamer is ingediend.
Het nieuwe ontwerp munt niet be
paald uit in eenvoud en dit is beslist
een nadeel. Dit nadeel is echter niet
te voorkomen, zo lang men streeft
naar een verdergaande specialisatie
in ons onderwijs, waarbij bovendien
nog getracht wordt aansluiting te vin
den bij het bestaande. Die aansluiting
is zonder meer onvermijdelijk, wil de
minister tenminste niet al te veel
staande glazen ingooien. Vervolgens
moet er in zekere mate een overgang
mogelijk zijn van het ene schooltype
naar het andere, want in de leeftijd
waarop het kind of de ouders voor
het kind moeten kiezen, kan men zich
licht in de ambities of capaciteiten
van de pupil vergissen.
Al deze bezwaren en moeilijkheden
heeft minister Cals willen opvangen
en we mogen dankbaar zijn, dat zijne
excellentie ons een wetsontwerp voor
zet, waar toch wel lijn in te vinden is.
Geen toelatingsexamens meer.
Bij elk kind, dat zes klassen van de
lagere school doorlopen heeft, staan
de ouders voor de vraag welk onder
wijs het verder volgen moet om in de
maatschappij een goede plaats te
vinden. Zal het in de toekomst een
wetenschappelijke vorming kunnen
volgen? Als de ouders en/of het
hoofd der school deze vraag bevesti
gend beantwoorden, kan de jongen of
het meisje drie richtingen kiezen. In
de eerste plaats gymnasium, vervol
gens atheneum en tenslote lyceum
(voorbereidend wetenschappelijk on
derwijs).
Al deze opleidingen duren zes jaar
en de eerste klas is steeds een brug
klas, waar men het kind bij zijn pres
taties kan observeren. Dezelfde brug
klas vindt men ook terug bij de ver
schillende vormen algemeen voortge
zet onderwijs, die wij hieronder be
spreken. Dit is de zevende klas van
het onderwijs van heden, de voorbe
reidende klas of de brugklas, al naar
gelang men het noemen wil. Na deze
eerste klas kan het kind nog alle kan
ten uit. De specialisatie is nog niet
begonnen en daarom wil de minister
door deze proefklas het toelatings
examen afschaffen.
Dit voornemen is toe te juichen.
Het toelatingsexamen is een slecht
hulpmiddel om de intelligentie 'en ca
paciteiten van een kind naar af te
meten. Men kan het kind ervoor
klaarstomen. Het kan op de dag van
het examen een gelukkige of toeval
lig een slechte dag hebben en daar
door een terrein betreden of niet be
treden, waar het niet of wel thuis- :t
hoort. Na een jaar brugklas weten
leerkrachten en ouders wel waar ze
aan toe zijn. i
Oud 'en nieuw.
Blijkt het kind geschikt tot het ho
ger onderwijs, dan moet 't zich voor- j
bereiden op wetenschappelijke vor- j
ming. Wij moeten hierbij nog aante- i
kenen, dat men in de brugklas van het
gymnasium het kind ook kennis kan
laten maken met grieks en latijn, om
te beproeven of voor deze vakken wel
enige aanleg bestaat. Bovendien zal
de brugklas van het lager algemeen
onderwijs, dat hieronder nog ge
noemd wordt, als ondergrond dienen
voor het lager beroepsonderwijs, met
een daaraan verbonden accentverschil
in de leerstof.
Van de genoemde schooltypes bin
nen het voorbereidend wetenschappe-
(van onze sociaal-econ. medewerker).
lijk onderwijs blijft het gymnasium
praktisch het gymnasium van thans,
wordt het atheneum de voortzetting
van de h.b.s., terwijl het lyceum aan
sluit bij hetgeen thans op dit gebied,
doch buitenwettelijk, bestaat.
Het nieuwe wordt gevonden in het
hoger algemeen voortgezet onderwijs
(h.a.v.o.). Dit schooltype neemt de
oorspronkelijke bedoeling van de
h.b.s. over. Men vindt er de algemene
vorming voor betere functies in de
maatschappij. Dit onderwijs wordt
meer praktisch gericht en als een af
gerond geheel opgebouwd. Het is een
verlicht atheneum-programma, ver
moedelijk met onderwijs in vraag
stukken, die in de maatschappij aan
de orde komen. Ook hier is de brug
klas een eerste jaar. Blijkt dit onder
wijs voor de kinderen een te zware
opgave te worden, dan kan men ze
nog tijdig overhevelen naar het m.a.-
v.o., dat wij hierna nog aan de orde
stellen.
De lange studietijd.
De klachten, die de laatste jaren
aan de orde zijn gekomen over te
zware programma's bij de h.b.s. en
het lyceum, kunnen verdwijnen, wan
neer men voor zijn kind de h.a.v.o.-
school kiest.
Met dit wetsontwerp erkent de mi
nister die klachten, doch hij gaat bij
de voorbereiding voor wetenschappe
lijke vorming geen stap terug. Naar
onze mening terecht, want de ontwik
keling der wetenschap eist geen ge
ringere maar een grotere voorberei
ding. Wie geen lawine van overbodi
ge kennis wenst, zoals dikwijls wordt
gezegd, bereikt met de h.a.v.o. toch
een goede ondergrond voor hoger be
roepsonderwijs, dat nochtans geen
wetenschappelijke ambities heeft.
Is hiermee nu het toekomstig
klachtenboek verzekerd van een ge
ringe klandizie? Neen, want de klach
ten zullen er zich op blijven richten,
dat het onderwijs een te geringe spe
cialisatie geeft en ook een te late
specialisatie. Hoger beroepsonderwijs
begint pas na het h.a.v.o. Een jon
gen, die straks de Hogere Techni
sche School met een diploma verlaat,
is tenminste 21 jaar, want het h.a.v.o.
laat hen op z'n vroegst op 17-jarige
leeftijd los. Met behulp van deze
h.a.v.o.-school heeft het departement
de steeds langere studieduur min of
meer willen camoufleren.
Van m.u.l.o naar m.a.v.o.
De steeds hogere eisen, die aan de
jeugd gesteld werden, blijken ook uit
het m.a.v.o. Ook dit „meer algemeen
vormend onderwijs" kent thans reeds
zijn gelijke en wel in u.l.o. en m.u.l.o.
De eerste klas heet dan voortaan
brugklas, die door drie klassen ge
volgd wordt. Na het m.a.v.o. volgt in
de toekomst de lagere beroepsoplei
ding als de technische school, het
huishoudonderwijs, de middelbare
landbouwscholen. In de meeste ge-
j vallen zal bij aanneming van het ont-
I werp een jongen of meisje met mid-
i delbare beroepsopleiding achttien
jaar zijn, voordat hij of zij de maat
schappij in gaat.
Ook hier gelden dezelfde bezwa-
renals die wij bij het h.a.v.o. noemen.
Is het nodig, dat de beroepsopleiding
zo laat aanvangt? Het zou zeker niet
verantwoord zijn, deze vraag hier
reeds met beslistheid te beantwoor
den. Daarvoor is een nadere studie
nodig.
Het sluitstuk van de onderwijsver
nieuwing ligt in het lager algemeen
voortgezet onderwijs, dat sprekend
lijkt op het v.g.l.o.-onderwijs van he
den.
Alleen een verbouwing.
De sleutel van de onderwijsver
nieuwing van minister Cals ligt in een
drang naar een grotere spreiding.
Heem iedere dag
de kleine dosis KRUSCHEN
- en drfil zo die Rhenmatiek
uit Dw ledematen.
Zijne excellentie heeft daarbij echter
naar onze smaak teveel de kool en de
geit willen sparen. Een vernieuwing
die, afgezien van enkele naamsver
anderingen, uitmondt in een verlen
ging, een verbreding van het aantal
schooltypen, kan nauwelijks die naam
dragen. Het is een uitbreiding van 't
bestaande, hoogstens een verbou
wing.
Bij die verbouwing is het onder
scheid tussen 't v.w.o. en het h.a.v.o.
te gering. Ouders zullen voor de ze
kerheid een kind v.w.o.-onderwijs
willen geven, omdat zij nog niet we
ten hoe het zich in de puberteit zal
ontwikkelen. Men durft klaarblijke- J
lijk in Nederland niet de weg op van j
een specialisatie op jongere leeftijd
Onze eerste indruk van dit ont
werp is dat het wel meer keus brengt
dan thans bestaat, maar in wezen
niet veel nieuwe wegen kiest.
ver binnen 24 uur aan de bedrijfsver
eniging de D.E.T.A.M. te Utrecht
worden ingezonden. Zodra de zieke
hersteld is, moet onmiddellijk door
middel van een herstelkaart worden
kennisgegeven aan deze bedrijfsver
eniging.
Dit huishoudelijk personeel is ook
verzekeringsplichtig volgens het zie-
kenfondsenbesluit. De werkmeester
moet zich direct bij de aanvang van
net dienstverband als verplicht verze
kerde laten inschrijven bij een ter
plaatse werkend algemeen zieken
fonds.
Minderjarigen.
Meisjes b.v. beneden 16 jaar, die
reeds verzekerd waren krachtens de
verplichte of vrijwillige verzekering
van de vader, vallen ook onder deze
bepaling. Zij zijn dus van de aanvang
van hun dienst niet meer verzekerd
krachtens die verplichte of vrijwillige
verzekering van hun vader, maar
zelfstandig op een eigen zieken-
BTvvATmiinharpt Haakt jbMiïdTÊ
fondskaart. Wie verzuimt zich aan te
melden, loopt de kans, dat in geval
van ziekte geen ziekengeld wordt uit
gekeerd en voorts, dat alle kosten
der medische verzorgingw.o. ook zie
kenhuisopname voor rekening komen
van de betrokkene.
Indien de werkgever dit wenst, kan
hij van het loon van de werknemer
2.2 premie afhouden voor het zie-
kenfondsbesluit en 1 voor de ziek
tewet. Hij kan echter deze kosten
ook voor eigen rekening nemen.
drs. H.
(Nadruk verboden).
en de sociele verzekeringen
Wie er (tegenwoordig na veel moei
te) in slaagt, huispersoneel aan te ne
men, krijgt, voor zover dit personeel
aan bepaalde voorwaarden voldoet, te
maken met de uitvoering van de voor
hen geldende sociale verzekerings
wetten, t.w.: a. de ziektewet, b. het
ziekenfondsenbesluit, c. de invalidi
teitswet en d. de algemene ouder
domswet.
Onder huispersoneel verstaat de
wet, de hulpen in de huishouding, de
huishoudsters, dienstboden, kame
niers, werksters, gezelschapsdames,
huisknechten, verpleegsters voor
zover deze niet een vrij beroep uit
oefenen en dus als zelfstandige zijn
gevestigd of door een bureau worden
uitgezonden - en tenslotte de dag-
morgenmeisjes.
Het personeel is verzekerd volgens
de ziektewet als het tenminste 5 da
gen per week bij dezelfde werkgever
werkzaam is. Het is niet noodzake
lijk, dat dit hele dagen zijn, ook een
morgenmeisje, dat op 5 halve dagen
in dienst is, is verzekerd bij de ziek
tewet.
Uitkering bij ziekte.
In geval van arbeidsongeschiktheid
wegens ziekte of ongeval, heeft de
verzekerde als regel recht op een uit
kering van 80 van het loon gedu
rende ten hoogste 52 weken. Er zijn
drie wachtdagen, waarover de be
drijfsvereniging geen loon (ziekte-
geld) uitbetaald, doch het Burgerlijk
Wetboek bepaalt, dat in geval van
ziekte de werkgever verplicht is ge
durende korte tijd het loon door te
betalen.
Onder loon wordt niet alleen ver
staan het loon in geld, maar eventueel
ook vergoeding voor kost en inwo
ning, of alleen voor kost, hetzij vol
ledige dan wel gedeeltelijke (b.v. de
warme maaltijd).
Bij de aanvang der verzekering ont
vangt de werkgever formulieren
(ziekteaangifte) huispersoneel. Deze
formulieren moeten door de werkge-
De invaliditeitswet.
Ook is van toepassing de invalidi
teitswet, echter met dit verschil, dat
deze wet twee belangrijke verschillen
vertoont voor hen, die ook voor de
ziektewet verzekerd zijn en wel deze
niet verzekerd voor de ziektewet,
maar wel verzekerd voor de invilidi-
teitswet zijn zij die in dezelfde kalen-
derweek op minder dan 5 dagen bij
dezelfde werkgever werkzaam zijn,
dus ook b.v. voor werksters voor 1
dag per week. Wel verzekerd voor
de ziektewet, maar niet voor de in
validiteitswet, zijn zij, die de leeftijd
van 35 jaar bereikt hebben en nog
niet in het bezit zijn van een rente-
kaart. Een werknemer moet zich di
rect bij de aanvang van het dienst
verband melden bij de Raad van Ar
beid, van welke instantie hij een ren-
tekaart zal ontvangen.
De rechten die een verzekerde kan
doen gelden op grond van de invali
diteitswet zijn niet gering, immers hij
kan aanspraak maken op ouderdoms
rente bij het bereiken van de 65-ja
rige leeftijd. Voorts eventueel een
invaliditeitsrente bij blijvende invali
diteit of bij tijdelijke invaliditeit van
langer dan een half jaar.
Genoot verzekerde ziekengeld in
gevolge de ziektewet, dan bestaat in-
validiteitsuitkering, nadat er geen
recht op ziekengeld meer bestaat, dan
is als regel na 52 weken invaliditeit
wegens ziekte.
Als derde mogelijkheid noemen wij
een uitkering van weduwe- en wezen
rente bij het overlijden van een ver
zekerde en tenslotte in enkele ge
vallen, waarin invaliditeit dreigt, be
staat de mogelijkheid dat de genees
kundige behandeling of verpleging
wordt bekostigd, e.e.a. ter beoorde
ling van de Sociale Verzekerings
bank.
De premies voor deze uitkeringen
worden voldaan door middel van ren
tezegels, die door een werkgever bij
elke loonbetaling op de rentekaart
moeten worden geplakt. De kosten
van deze rentezegels zijn voor reke
ning van de werkgever. Hij mag het
bedrag van de waarde van die zegels
niet aan een verzekerde ter hand stel
len, maar hij moet de zegels zelf op-
plaken, dateren en paraferen.
En het ouderdomspensioen.
Tenslotte dient een werkgever van
het loon van de werknemer in te hou
den de premie voor de verplichte al
gemene ouderdomsverzekering, welke
in beginsel aan het gehele Nederland
se volk wordt uitgekeerd bij het be
reiken van de 65-jarige leeftijd. Ook
het huispersoneel, meisjes, vrouwen,
mannen, gehuwden zowel als onge-
huwden zijn verzekerd, mits zij de
leeftijd van 15 jaar hebben bereikt,
doch nog niet die van 65 jaar.
Deze laatste uitkering heeft niets
te maken met het plakken van rente
zegels, de uitkering is alleen afhan
kelijk van het betalen van de ver
schuldigde premie, tenzij men valt
onder een of andere overgangsmaat
regel. Voor wat betreft loontrekkers
geldt een premie van 6.75 onge
acht de grootte van het loon. De
werkgever moet de premie inhouden.
Alle administratieve rompslomp komt
voor rekening van de werkgever; de
werknemer heeft alleen zijn rente-
kaart maar te presenteren bij de loon
betaling of deze kaart tegen ont
vangstbewijs te overhandigen aan de
werkgever, die dan voor de verdere
behandeling moet zorgdragen. Op de
tijd waarop deze rentekaart bij de
Raad van Arbeid moet worden inge
leverd, dient hij hem aan de werkne
mer ter hand te stellen, de datum
waarop dit moet geschieden, staat op
de kaart vermeld. Alsdan moeten al
le verschuldigde rentezegels (pre-
miën) daarop zijn geplakt.
Aanstaande Moeders
Weet U wel, dat wij bij de
geboorte van een tweeling
GEHEEL GRATIS
de tweede Baby-uitzet
voor U verzorgen, zodat
U dus geen extra
kosten hebt!
Komt ge op zeker ogenblik zonder
werk te zitten, dus hebt u gedurende
die tijd geen werkgever, plak dan zélf
de nodige rentezegels, b.v. van een
kwartje per week. Hoe meer er ge
plakt is, hoe groter de uitkering na
derhand is.
(Nadruk verboden).
Buitenland
KROESJEF EIST GEHEEL
BERLIJN OP VOOR
OOST-DUITSLAND.
Nikita Kroesjef heeft er maan
dag op aangedrongen het bewind
over Berlijn geheel in handen te
leggen van de communistische
leiders van Oost-Duitsland. Dit
betekent het sein voor 'n nieuwe
koude oorlog om de oude rijks-
hoofstad.
Engeland, Amerika en Frank
rijk hebben laten weten, dat ze
er niet aan denken.
Het nieuwe Russische offen
sief in Midden-Europa was al
aangekondigd door Kurt Ul-
bricht, de opperste chef van de
Oost-duitse communisten, die 10
dagen geleden botweg verzekerde
dat de democratische republiek
heel Berlijn zou naasten.
KONING HOESSEIN VAN JOR
DANIË ONTSNAPT AAN
GEVANGENNEMING.
Koning Hoessein van Jordanië
(23), vliegend van Amman naar
Zwitserland, is maandag boven
Syrisch grondgebied door twee
straaljagers aangevallen. „Zij
zouden mij zeker hebben neer
geschoten, als ze de kans hadden
gekregen", zei de koning na zijn
terugkeer in Amman. Van het
vliegveld van Damascus had de
koning opdracht gekregen te lan
den. Hij weigerde. „Dan wordt u
gedwongen te landen", zo kreeg
hij van de verkeerstoren radio
grafisch te horen. „Desnoods
schieten wij u neer". De jonge
Tere Huïd?
koning die zelf aan de stuur-
knuppel zat, is daarop naar be
neden gedoken en is laag over de
grond vliegend naar Jordanië te
ruggekeerd. Op zijn terugweg
werd hen ontdekt door twee Sy
rische straaljagers, die op hem
waren afgestuurd. Zij hebben zes
duikvluchten op het vliegtuig
van de koning uitgevoerd, echter
zonder te schieten. De Syrische
toestellen hebben daarna Jor
daans grondgebied geschonden
door de koning tot over de grens
te achtervolgen. In Amman'heeft
de koning persoonlijk voor de
radio verslag gedaan van zijn Sy
rische avontuur. Er braken over
al volksfeesten uit om de behou
den terugkeer van koning Hoes
sein te vieren.
VREDESPRIJS 1958 VOOR
BELGISCHE PATER PIRE.
De Nobel-prijs 1958 voor de
vrede is toegekend aan de 48-ja-
rige Belgische pater Dominicaan
Georges Pire. De commissie uit
het Noorse parlement, die de
prijs toewijst gaf, zoals gebrui
kelijk, geen toelichting. Pater
Pire, reeds twintig jaar werk
zaam op charitatief gebied, heeft
de laatste tijd vooral de aandacht
getrokken door zijn werk voor
de bejaarde en invalide vluchte
lingen.
Voor deze mensen, die een uit
zichtloos bestaan in kampen lei
den, omdat geen land hen op wil
nemen, bouwde hij reeds vijf
dorpen. Zijn zesde „Europadorp"
dat genoemd zal worden naar 't
Amsterdamse joodse meisje An
ne Frank wil hij in Noorwegen
stichten. Het geld van de prijs,
ruim 156.000 gulden, zal de pater
gehéel voor de bouw van zijn
dorpen aanwenden.
SOEKARNO BETAALT NIET.
In een rede die Soekarno maan
dag op Ambon heeft gehouden
aan het einde van een 12-daagse
reis door gebieden die rond Nw.-
Guinea liggen, heeft hen ver
klaard, dat Indonesië niet over
betaling voor het overnemen van
de Nederlandse ondernemingen
wenst te praten, tenzij de Neder
landse regering onderhandelin
gen opent over de „teruggave"
van Nw. Guinea, wij hebben ge
bedeld en wij hebben ook onder
handeld. Maar nu zullen wij niet
meer over de teruggave van
West-Irian onderhandelen. Wij
hebben de Nederlanders in hun
Achilles-nees getroffen door de
Nederlandse economische onder
nemingen over te nemen.
Binnenland
PROTESTBETOGING VAN
LERAREN.
In Utrecht hebben 2000 lera
ren geprotesteerd tegen de wei
gering van de regering hun de
salarisverbetering te geven, die
de hogere ambtenaren reeds in
1956 kregen. In een resolutie
constateerde de protest-vergade
ring, dat de regering haar besluit
heeft gehandhaafd onder ver
waarlozing van de belangrijkste
gegevens uit een rapport over de
verhouding van de salarisposi
tie en het carrière-verloop van
leraren en academisch gevormde
ambtenaren. Ook is de regering
niet ingegaan op de belangrijkste
tijdens het georganiseerd over
leg gemaakte opmerkingen.
Vijf sprekers voerden 't woord
onder wie dr. J. van Bennekens
uit Tilburg, tweede voorzitter
van de bond van Prot. Christelij
ke Kweekschoolleraren.
Spr. noemde het regeringsbeleid
unfair, hetgeen nog meer dan de
materiële kant van de zaak de
verontwaardiging der leraren
heeft opgewekt.
MINISTER MAAKT LERAARS
SALARISSEN BEKEND.
N.a.v. een aantal vragen, die
tot het ministerie van onderwijs
zijn gericht, wordt medegedeeld,
dat de aanvangsalarissen en de
maximum salarissen van de le
raren, die een doctoraal examen
(niet gepromoveerd) hebben af
gelegd, in de volledige betrek
king (26-29 lesuren) resp. bedra
gen f 692,45 en f 1171,50 per mnd.
Het minimumsalaris van een
leraar in dc volledige betrekking
in het bezit van een bevoegdheid
MO-B is afhankelijk van de
diensttijd, die hij elders bij het
onderwijs heeft doorgebracht.
Het maximumsalaris bedraagt
eveneens f 1171,50 per maand.
BOUW VAN BOERDERIJEN
Een nieuwe subsidie-regeling.
Dezer dagen is een gewijzigde
subsidie-regeling van kracht ge
worden voor de boerderijver
plaatsing in ruilverkavelingen
DE ECHO TM HEI ZUIDEN
OPGERICHT 1878
TEL.-ADRES„ECHO"
't Is alsof U een monder beleeft, als U al
betrekkelijk gauw de gunstige invloed van
de aansporende werking van Kruschen's zes
minerale zouten op Uw bloedzuiverende or
ganen ondervindt. Naarmate het bloed
wordt vrij gemaakt van die pijnverwekken-
de onreinheden, leeft ge weer helemaal op
en voelt ge U allengs weer de oude, fit
van lijf en leden en vrij van pijn.
Zo heet dit toelichtend en gerusistel-
lend Doktersboek.dat gratis is in
gesloten bij een Babyderm Set,
waarin alles voor een vorstelijke
verzorging van Baby's tere huidje.
Vraagt een Baby-kaart en
inl. Baby afdeling
Baby darm-zeep