BINNEN- EN BUITENLAND
sta s sar
Waalwijkse en Langsiraaise Courant
PRISMA
Vlammen
boven latljns Amerika
Wanneer wordt een weduwe
wel geholpen?
Dwaasheid of erger
9.000 blanke zielen.
POSTZEGELNIEUWS
KUNT NIET ALLES WETEN
VRIJDAG 10 JULI 1959
Uitgever
Waal wij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur: JAN TIELEN
Dit blad verschijnt 2 x per week
82e JAARGANG No. 55
Abonnement:
22 cent per week:
per kwartaal 2.15
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Contract-advertenties: speciaal tarief
Gironummer 50798
Bureaux: GROTESTRAAT 205. WAALWIJK
TEL. 2621
KAATSHEUVEL - TEL. 2002 - Dr. VAN BEURDENSTRAAT 8
OPGERICHT 1878
TEL.-ADRES: ..ECHO'
Tijd der ongekroonde koningen nadert snel haar einde
(Van onze correspondent)
Onlangs heeft Fidel Castro ver
klaard, dat revoluties geen export
artikel zijn. Hij zei dit naar aanlei
ding van de beschuldiging, dat hij en
zijn beweging verantwoordelijk zou
den zijn voor de talrijke onlusten, die
zich op het ogenblik in de midden-
en Zuid-Amerikaanse landen afspe
len. Het gaat daarbij echter niet lan
ger om de normale onlusten, die bij
na alle latijns-Amerikaanse staten
sporadisch plegen te bezoeken, maar
om onlusten, die wel degelijk de kiem
der omwenteling in zich dragen.
Toen Castro op Cuba aan de macht
kwam, voorspelden vele objectieve
waarnemers, dat zijn beweging binnen
afzienbare tijd naar andere landen
aan de Golf van Mexico en de Cara-
ibische Zee zou overslaan. Op het
ogenblik vlamt reeds op verscheidene
plaatsen het vuur. Tegelijkertijd be
vindt Castro zich in het dèfensief, hij
moet zijn grote sociale hervormings
plannen uitstellen en heeft alle moei
te, zich tegen de invloed der commu
nisten te verweren.
De vonk sloeg over.
In de loop van slechts enkele we
ken kwam het tot bloedige botsingen
in Ecuador, Nicaragua en Paraguay
en straatgevechten in de hoofdsteden
van Argentinië en Brazilië. Karakte
ristiek is echter, dat de onrust niet
slechts in de autoritair geregeerde
landen, maar ook in de staten met
een democratische regering bestaat.
En overal staan de studenten vooraan.
Wellicht is het juist, dat velen van
deze jonge lieden onder communisti
sche nivloed verkeren en men kan er
r ook niet aan twijfelen, dat de plaat
selijke communistische partijen een
zekere rol spelen. Aan de andere kant
echter is het onbestrijdbaar, dat de
tegenstanders der bestaande regiems
zich uit alle lagen der bevolking re-
cruteren en dat ook conservatieve
elementen, kooplieden, industriëlen
en intellectuelen, onder wie bijzonder
veel artsen, juristen, leraren en amb
tenaren, tot de oppositiegroepen be
horen.
Het zou daarom beslist ook ver
keerd zijn, in de soms zeer bloedige
botsingen een strijd tussen enkele fa
milies, of tussen politieke rivalen en
klieken te zien, zoals in het verleden,
toen de strijd om de macht in latijns-
Amerika zich inderdaad slechts tus
sen enige rijke families afspeelde, het
geval was.
Op het ogenblik gaat het werkelijk
om de verkrijging van democratische
rechten, om de vrijheid van drukpers
en vooral ook om een radicale ver
betering van de levenssandaard der
brede massa van de meestal straat
arme bevolking, die onder verschrik
kelijke omstandigheden leeft. Het
gaat om behoorlijke sociale voorzie
ningen, om de inrichting van zieken
huizen, om de zorg voor zieken en
ouden van dagen, om hogere lonen
en een verzachting van de krasse
sociale tegenstellingen.
Privé-eigendom.
Met het industrialiseringsproces,
waaraan al deze landen onderworpen
zijn, en met de snelle groei der be
volking heeft zich een maatschappe
lijke structuurverandering voltrokken.
De tijden zijn voorbij, waarin kleine
groepen van rijkaards en officieren
een geheel land als hun persoonlijk
eigendom beschouwden, waarmede
naar goeddunken kon worden gehan
deld.
Ook heeft zich langzamerhand een
middenstand gevormd, zodat er een
derde macht is, die haar politieke
Blus dat branden van
overtollig maagzuur.
Met 'n paar Rennies
werk van 'n ogenblik.
rechten opeist en dit des te na
drukkelijker, waar deze groep op
ontwikkelde lieden kan bogen. Daar
om spelen op het ogenblik in geheel
latijns-Amerika intellectuelen uit alle
beroepen zo'n grote rol in de politiek.
En de kleur
Ook eist het rassenprobleem een
oplossing, want waar tot nog toe
slechts blanken leidende functies be
kleedden, dringen zich nu ook de
halfbloeden en de zuivere inheem
sen naar voren. Een geheel nieuwe
bevolkingslaag is zo op het toneel
verschenen.
Deze „nieuwe" ontwikkeling is
overigens ouder dan wordt aangeno
men; pas in de tweede wereldoorlog
echter maakte zij zich merkbaar. En
zelfs op dit ogenblik is zij nog geens
zins algemeen onderkend, zeer tot
schade van de blanken, die in deze
landen eeuwen lang de eigenlijke he
ren en meesters zijn geweest en van
wie velen ook nu nog neerkijken op
de mensen, die eindelijk hun plaats
onder de zon opeisen.
Maar of men het wil zien of niet,
in midden- en zuid-Amerika nadert
„de tijd der ongekroonde koningen"
onherroepelijk haar einde.
(Nadruk verboden).
De „tijdelijke" weduwenuitkering
Iedereen wordt geacht de wet te kennen en zelden was de
belangstelling voor een nieuwe wet zo groot als in ïyo/
voor de algemene ouderdomswet. Hetzelfde kan thans ge
zegd worden van de algemene weduwen- en wezenvoorzie-
ning (bij afkorting AWW genaamd). Met elke post berei
ken ons vragen over dit onderwerp.
Ditmaal willen wij uw aandacht
vragen voor de vraag: „Wanneer
bestaat er recht op tijdelijke we-
luwenuitkering?"
Hierop heett betrekking arti
kel 13 van de wet. In dit artikel
zijn twee gevallen opgenoemd n.l.
a) recht bestaat wanneer de we
duwe jonger is dan 50 jaar op de
laatste dag der maand, waarin de
echtgenoot is overleden en b)
wanneer zij jonger is dan 50 jaar
op de dag voorafgaande aan die
met ingang waarvan een haar
toegekend weduwenpensioen is
ingetrokken.
Indien 'n vrouw weduwe wordt
op een tijdstip, waarop zij nog
beneden 50 jaar is, wordt haar
dus niet het weduwenpensioen
toegekend. Deze bepaling is geba
seerd op de mening dat deze we
duwen dan nog wel in staat zijn
zich te kunnen aanpassen aan de
gewijzigde omstandigheden en na
enige tijd zelf wel weer in haar
levensonderhoud zullen kunnen
voorzien.
deze wel, dan bestaat er recht op
weduwenpensioen van 1968.
per jaar. Een tijdelijke weduwen-
uitkering bedraagt steeds 1326.-
per jaar. Deze uitkering wordt
ook uitgekeerd na beëindiging
van het weduwenpensioen.
Geen aanspraken.
Er zijn natuurlijk ook gevallen
waarin een weduwe geen aan
spraak kan maken op uitkering.
Indien de echtgenoot nimmer
verzekerd is geweest voor het be
reiken van de leeftijd van 65 jaar,
d.w.z. als hij nooit ingezetene is
geweest of als het huwelijk geslo
ten is nadat de echtgenoot de
leeftijd van 65 jaar had bereikt,
dan bestaat geen recht op uitke
ring.
Nu bedenke men wel, dat deze
bepalingen natuurlijk niet kun
nen worden toegepast wanneer
de echtgenoot reeds overleden zal
zijn op 't tijdstip van inwerking
treding van de wet (deze datum
is nog niet vastgesteld, immers
voor die datum kon nog niemand
verzekerd zijn geweest. Op de
daartoe in het leven geroepen
overgangsbepalingen komen wij
nader terug.
Huwelyken in dit jaar.
De bepaling over huwelijken,
die zijn gesloten nadat de man
reeds 65 jaar is geworden, zal
geen toepassing vinden op huwe
lijken gesloten in het jaar 1959.
Het komt dus hierop neer, dat
de weduwe in zo'n geval geen en
kel recht op uitkering aan de wet
kan ontlenen, tenzij... de aan
spraak aan een vorig huwelijk
kan worden ontleend. Het hier
bedoelde voorschrift blijft buiten
toepassing, indien de weduwe
wèl recht op weduwenpensioen
zou hebben, indien zij niet was
hertrouwd. Daarmede heeft de
wetgever willen voorkomen, dat
door hertrouw rechten, welke zij
anders zou hebben gehad, verlo
ren zouden gaan.
Einde tijdelijke uitkering.
Indien een weduwe, aan wie
pensioen is toegekend hertrouwt,
eindigt haar recht op uitkering.
In plaats daarvan ontvangt zij
dan een uitkering ineens, welke
gelijk is aan ten hoogste één jaar
pensioen of uitkering.
Vindt hertrouw plaats in of na
de maand, waarin de weduwe 64
jaar is geworden, dan wordt de
uitkering ineens op een lager be
drag vastgesteld, n.l. op het be
drag dat de weduwe nog aan pen
sioen zou moeten ontvangen, in
dien zij het pensioen tot haar
65ste jaar zou behouden.
Wel tydelijk.
Het is in verband hiermede dat
zij in het bezit kunnen worden
gesteld van een tijdelijke uitke
ring. De duur daarvan is afhan
kelijk van de leeftijd van de
vrouw op het tijdstip dat haar
man overleed.
Als basis geldt een vrouw, die
op dat tijdstip nog jonger was
dan 27 jaar; daarom wordt de
uitkering voor ieder jaar dat be
trokkene boven die leeftijd is,
met een maand verlengd.
Overlijdt de man, terwijl zijn
vrouw 30 jaar is, dan ontvangt zij
als tijdelijke uitkering 6 4
maanden, is 10 maanden.
Is de vrouw op dat tijdstip 40
jaar, dan ontvangt zij als tijdelij
ke uitkering 6 14 maanden, is
20 maanden. Maximaal kan de
uitkering 24 maanden duren.
Wij wijzen er nog op, dat het
bij een tijdelijke uitkering gaat
om weduwen die géén kinderen
beneden 18 jaar hebben. Heeft zij
ten krijgen om zijn aanval te conso-
ideren en zijn posities te versterken,
zeg maar: om Nieuw-Guinea in zijn
macht te krijgen. De verdedigings
middelen van Nieuw-Guinea zijn im
mers verre van toereikend?
Men zou denken, dat hier een leek
aan het woord is. De heer Wierda
evenwel is militair expert
J. H. A.
Uit recente en minder recente be
richten en rapporten is duidelijk ge
bleken, dat het er met de verdediging
van Nederlands Nieuw-Guinea be
paald niet best bij staat. Nu is door
de Tweede Kamer een door de re
gering ingediend voorstel tot wijzi
ging van de dienstplichtwet aan
vaard, waardoor het mogelijk wordt
dienstplichtige militairen eventueel
naar Nieuw-Guinea te sturen zon
dier dat hun toestemming daarvoor
noodzakelijk is.
Voor tot stemming werd overge
gaan, diende echter de heer Wierda
een amendement in, volgens hetwelk
dienstplichtigen alleen zouden kun
nen worden uitgezonden naar Nieuw-
Guinea ingevolge een Koninklijk Be
sluit, dat zou moeten worden gepu
bliceerd in het Staatsblad, met ver
melding van de diensten, die zullen
worden opgedragen en de eenheden,
die voor het verrichten van die dien
sten zullen worden aangewezen.
Met andere woorden: ingeval bijv.
Soekarno zou overgaan tot een ge
wapende aanval op Nieuw-Guinea,
zou deze afgevaardigde de heer Soe
karno van dienst willen zijn door een
geduchte vertraging in het nemen van
militaire tegenmaatregelen en door
dan bovendien de vijand een belang
rijke aanwijzing te geven aangaande
de inhoud van de te nemen maatre
gelen. Het is zonder meer duidelijk,
dat aanvaarding van dit (gedeelte van
het amendement uit militair oogpunt
bezien een dwaasheid zou zijn ge
weest.
Maar de heer Wierda was met het
bovenstaande nog niet tevreden. Hij
wilde blijkens zijn amendement bo
vendien in de dienstplichtwet vermel
den, dat aan het Koninklijk Besluit
geen uitvoering zou worden gegeven
„aleer drie weken zijn verstreken na
dagtekening van het Staatsblad waar
in het is geplaatst". Met andere woor
den: ingeval van een aanval ip Nw.-
Guinea zou de heer Soekarno drie
weken (en langer) gelegenheid moe-
In vele opzichten is Nieuw-Guinea
een merkwaardig land. Er wonen am
per 9000 Europeanen, hetgeen over
eenkomt met een inwonertal als dat
van Texel, op een eiland, dat 4363
maal zo groot is, ja, zelfs het grootste
eiland van de wereld is, als we Au
stralië tot vast land bestempelen.
Om die verspreide 9000 blanke
zielen maar goed blank te houden,
verscheen er tot voor kort op Nieuw-
Guinea geen krant. De bevolking
mocht kennis nemen van het nieuws
via een zorgvuldig geredigeerd mede
delingenblaadje van het gouverne
ment, dat al te opwindende lectuur
achterwege liet.. Geen enkele oppo
sant kreeg kans een bulletin of vlug
schrift te verspreiden met commen
taar, want de enige drukkerij op Nw-
Guinea was die van het gouverne
ment en die drukte geen „opruiende
lectuur".
Zó waakzaam is het bestuur van
dit Nederlandse gebiedsdeel, dat zelfs
de inhoud van de brieven van en voor
de 9000 onderhorigen nauwkeurig
nagelezen wordt, alvorens de post
wordt doorgezonden. Er mocht eens
een ontoelaatbaar nieuwtje in vermeld
staan.
De advocaat mr. O. de Rijke
heeft deze ijzeren censuur nu trach
ten te doorbreken. Geen krant Goed,
hij stichtte een dagblad op dit eiland.
Geen drukkerij, die dit wil drukken?
Accoord, hij kocht een complete druk
kerij in Nederland en startte zijn be
richtgeving. Geen vervoer voor een
vrije meningsuiting? Hij kocht een
vliegtuig, haalde in Hilversum het
brevet en brengt nu zelf zijn krant
rond naar de buitenplaatsen.
In die krant publiceert hij sinds
enkele dagen sensationele onthul
lingen over het bestuur, de censuur
en de soort dictatuur op Nieuw-Gui
nea. Plotseling is een storm opgesto
ken, die hoge bomen dreigt te ont
wortelen.
i Van de pl.m. 9000 zielen hopen er
tenminste 8990 van harte, dat het die
storm zal lukken.
SAARLAND NU WEER
GEHEEL DUITS.
Negenhonderd en vijftien dagen
na de politieke „Anschlusz" op 1 ja
nuari 1957, is het ruim 2.500 vier
kante kilometer grote Saarland (met
ruim 1 miljoen inwoners) sinds maan
dag 12 uur ook financieel en econo
misch weer een onderdeel van de
Westduitse bondsrepubliek.
Voor de tweede maal in nog geen
veertig jaren keerde het Saargebied
naar Duitsland terug. Geschiedde de
„Anschlusz" in 1935, toen Hitier 't
Saarland binnentrok, in een sfeer
van Frans-Duitse vijandschap, dit
maal in een verhouding tussen beide
nabuurlanden die in de hele; lange ge
schiedenis waarschijnlijk nog nooit zo
vrenidschappelijk is geweest.
TWEE HONDEN EN EEN KO
NIJN MAAKTEN RAKETREIS.
In de Sowjet-Unie is op 2 juli
een ééntrapsraket gelanceerd met
twee honden en een konijn er in. De
dieren zijn veilig naar de aarde te
ruggekeerd. Dit heeft radio-Moskou
maandag bekend gemaakt. De raket
had een nuttige last van 2000 kg,
doch welke hoogte er mee bereikt is,
werd niet vermeld.
In een officiële verklaring van Tass
wordt gezegd, dat de raket een pro
jectiel voor middelgrote afstanden
was. De honden „De Moedige" en
„Sneeuwvlok", hadden tevoren al
raketreizen gemaakt.
'n heel goed horloge
alleenverkoop
WAALWIJK
OPROER IN GEVANGENIS
VAN TURNHOUT.
In de gevangenis van Turnhout
heeft een kortstondige opstand poli
tiemannen en bewakers grote moei
lijkheden bezorgd. Het oproer heeft
aan een van de gevangenen het leven
gekost.
De 24-jarige gedetineerde L. B.,
die tijdens het avondeten geklaagd
had over de slechte kwaliteit van het
geen hem werd voortgezet, maakte
zich later op de binnenplaats los uit
de rij van zijn medegevangenen en
klauterde, gevolgd door nog twee an
dere jongelieden, bliksemsnel op het I
dak. Terwijl de overige gevangenen 1
terug naar hun cellen werden ge
bracht en daar aan het tieren gingen,
verschansten de drie zich zo goed en
zo kwaad als het ging en begonnen
de bewakers met stenen te bekogelen.
Ook toen de politie arriveerde, ble
ken ze niet bereid zich over te geven.
Tenslotte, na anderhalf uur de ste
nen en de mogelijkheid van brand
stichting door andere gevangenen ge
trotseerd te hebben, losten de agenten
enkele schoten, die als waarschu
wingsschoten waren bedoeld. Een van
de kogels trof nochtans de 24-jarige
aanstichter van het oproer. Hij moet
onmiddellijk dood zijn geweest. Kort
hierna gaven de andere twee op het
dak zich over.
GROTE SCHADE DOOR ONT
PLOFFING VUILNISWAGEN.
Met een daverende klap, tot ver
in de omtrek hoorbaar, is maandag
morgen om half 9 op de Koemarkt
te Purmerend een roltrommel-auto
van de gemeentereiniging van Pur
merend geëxplodeerd. Tientallen
mensen kregen min of meer ernstige
snijwonden door rondvliegende glas
scherven. Een baby die in een voor
kamer achter het raam in zijn wiegje
lag, kreeg glassplinters in 't gezicht.
Een schipper uit Amsterdam, de 42-
jarige R. Wijkstra, die per fiets pas
seerde, werd ernsig gewond. Honder
den ruiten sneuvelden, gevels werden
onzet, auto's en fietsen beschadigd
door rondvliegende brokken metaal
en de roltrommel van de auto werd
geheel uit elkaar gescheurd. De scha
de wordt geschat op honderdduizend
gulden.
VECHTPARTIJ MET DODELIJKE
AFLOOP.
De cafétariahouder Frans Leynse
in de Lange Kerkstraat te Goes is
zondagavond het slachtoffer gewor
den van een ruzie tussen hemzelf en
de 22-jarige betonwerker A. P.
Er ontstond een formele vechtpar
tij in het café, waarbij stoelen als
wapens werden gebruikt en bierfles
jes en asbakken als projectielen rond
vlogen.
Nadat de robuuste bezoeker met
veel moeite was buitengewerkt, zette
de vechtpartij zich op straat voort.
P. pakte een hem nageworpen stoel
op om zich te verzetten tegen zijn
tegenstander, die hem te lijf wilde.
Op een gegeven moment kreeg de
50-jarige eigenaar van de zaak een
klap met de stoel op het hoofd; hij
zakte op straat ineen en overleed na
enkele minuten.
SUBSIDIE
AMATEURTONEEL.
Omdat herhaaldelijk blijkt dat er
amateurtoneelverenigingen zijn, die
onvoldoende op de hoogte zijn van
de wijze, waarop provinciaal subsidie
dient te worden aangevraagd voor
uitvoeringen, geven wij hieronder de
richtlijnen welke op dit stuk gelden
1. Gedeputeerde Staten van N.
Brabant stellen voor amateurtoneel
gezelschappen de gelegenheid open,
om voor uitvoeringen van toneelstuk
ken subsidie aan te vragen.
2. Verzoeken om subsidie dienen
minstens drie weken vóór de datum
van de uitvoering te worden inge
diend bij het College van Gedepu
teerde Staten van Noord-Brabant,
Waterstraat 16, 's-Hertogenbosch.
3. Verzoeken, welke niet tijdig
zijn ingediend, worden niet in behan
deling genomen.
4. Gedeputeerde Staten beslis
sen op een verzoek na kennisneming
van het advies van de Provinciale
Toneel Advies Commissie.
5. Voor de uitvoering van een be
paald toneelstuk kan bij meer uitvoe
ringen daarvan slechts énmaal subsi
die worden toegekend.
6. Het subsidie wordt verleend
naar prestatie.
7. De subsidie-verzoeken moeten
inhouden
a. naam van het aanvragend ge
zelschap;
b. naam en adres van de secre
taris van het gezelschap;
c. titel van het toneelstuk en
naam van de auteur(s);
d. naam van de regisseur;
e. datum en aanvangsuur van de
betreffende uitvoering(en)
f. naam en adres van de zaal of
plaats, waar de uitvoering(en)
wordt(en) gegeven.
8. Ten behoeve van de leden van
de Provinciale Toneel Advies Com
missie dienen voor de betreffende
uitvoering vier plaatsen te worden
gereserveerd.
Het Vorstendom Liechtenstein
geeft op 23 juli a.s. een serie post
zegels uit in de waarden 10, 20, 30,
50 en 60 rappen.
De afbeelding op de 10 r. zegels
twee vlaggen, wapperende op het slot
te Vadem, kleur grauw-grijs; op de
20 r. zegel staat de rijnstuwdam in
karmijnrood. Het slot Gutenberg is
gedrukt op de 30 r. zegel in steen
rood. Op de 50 r. zegel komt het
slot Vaduz voor in donkerblauw. Een
blik van de Bettlerjoch op Naefkopf-
Falknisketen in groen is op de hoog
ste waarden afgebeeld.
Het is een prachtserie met land
schapsopnamen, welke is ontworpen
pen door Prof. Jos. Seger in Wenen
en gedrukt bij Courvoisier.
Er wordt op die dag weer een
eerstedags-couvert uitgegeven.
Bestellingen kunnen geschieden
via de Amsterdamsche Bank te Am
sterdam.
Het losraken van snoeren in stekkers
en kortsluiting tengevolge daar
van voorkomt u door het geïso
leerde deel van het (plastic) snoer
met (plastic)lijm in de stekker vast
te lijmen.
Sproei de tuin niet zolang de zon
aan de hemel staat. Niet alleen
werken de waterdruppels dan als
brandglazen, maar bovendien is 't
plotselinge temperatuurverschil
zeer nadelig voor gezondheid en
groei van de planten.
Nylon handschoenen moet men ook
geregeld uitwassen. Wat vuil ge
worden handschoenen maakt men
schoon met goede huishoudzeep.
Uitspoelen met water en niet dro
gen in de zon, maar in de wind.
Citroenen kan men gedurende lange
tijd bewaren door ze in schoon
zand te leggen. Vóór het gebruik
legt men ze een dag tevoren in wa
ter. Aangesneden citroenen be
waart men door het snijvlak in 'n
beetje azijn te leggen.
Een geel knipperlicht duidt op een
gevaarlijke kruising; bijzondere
voorzichtigheid is derhalve gebo
den.
Neem gedurende de zomermaanden
de pijp van uw haard. Maak haard
en pijp goed schoon en vul de pijp
op met oude kranten. Men voor
komt roest.
V erf vlekken op een ruit verwijdert
men met hete azijn. De fles met
azijn zet men daartoe in een pan
met warm water.
Een boterham met aardbeien is sma
kelijk, maar een beetje citroensap
er op gedruppeld is nog lekkerder.
(Nadruk verboden).
DE ECHO VM HEI ZUIDEN
't Is nog een prettige remedie ook. Direct
baat en gemakkelijk in te nemen - zonder
water of wat ook. U kunt Rennies kopen
bij iedere apotheker of drogist, 't Loopt
daar iedere dag storm om Rennies - en
niet zonder reden.