WAALWIJK
I
r
DE SPAANSE DOOD WAARDE ROND
IN NEDERLAND
„Vrouwe Justitia" in
18
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN VRIJDAG 9 OKTOBER 1959
18
19
Berndijk
HERFST 1918:
Duizenden doden in niet-oorlogvoerend land
doet in het land, is de weg voor
vrij. Als iemand zich „niet lek-
al gauw gezegd, dat hij wel griep
Maar wat is griep
aard en ontstaan van de ziek-
nog vele vragen leven,
een golf van griep over de wereld
eerst werd geconstateerd, wel
er slachtoffers vielen was 't aan-
Dat is bij griep-epidemieën in
geweest. Het meest berucht was
aan t' eind van de eerste wereld
landen van Europa en ook in Ne-
mensen ten grave sleepte.
Wanneer de herfst zijn intrede
verkoudheid en griep weer
ker" voelt in deze tijd, wordt
„onder de leden" zal hebben.
Er zijn diverse soorten en over
te(n) blijven ook onder medici
Enkele jaren geleden spoelde
die naar de plaats waar ze het
A-griep werd genoemd. Hoewel
tal doden betrekkelijk gering,
het verleden soms heel anders
wel de „Spaanse griep", die
oorlog rondwaarde door de
derland zo vele en vooral jonge
Het was zomer 1918. Duizen
den. tienduizenden, honderddui
zenden waren reeds gevallen als
slachtoffer van de vreselijke we
reldbrand, die toen al vier jaar
woedde. Maar mocht het zo zijn,
dat de geteisterde volken de lang
ste tijd van oorlogsgeweld en
bloedvergieten toen achter de rug
hadden spoedig zou immers de
wapenstilstand worden gesloten
een andere, mogelijk nog ge
vaarlijker vijand had inmiddels
de kop opgestoken.
Gevaarlijker, want dikwijls niet
of nauwelijks te signaleren vóór
de eerste slachtoffers waren ge
vallen. Gevaarlijker, want met
kanonnen en handgranaten niet
te bestrijden. Gevaarlijker, want
met een ongekend penetratiever
mogen, aan grenzen zich nog
minder storend dan agressieve
volken, koningen of keizers, in
korte tijd meester van het opera
tieterrein, dat bijna zo wijd was
als de wereld en met menselijke
middelen klaarblijkelijk vrijwel
niet terug te dringen.
Die vijand was de Spaanse
griep. „Spaans" genoemd, omdat
de ziekte in het land van Sint Ni-
colaas liet eerst was geconsta
teerd en „griep", omdat de ver
schijnselen herinnerden aan an
dere soorten van ziekte, die men
in het verleden reeds met die
naam had bestempeld.
De eerste griep-golf.
De Spaanse griep trok zich van
de neutraliteit nog minder aan
dan de grote mogendheden van
toen en nu. Zo werden reeds be
gin augustus ook in ons land de
eerste gevallen geconstateerd. Dat
was in Zuid-Limburg en met na
me in Vaals. Te verklaren: hier
woonden immers heel wat arbei
ders, die in Duitse fabrieken een
werkkring hadden gevonden. En
waren in de loop van de zomer
vooral uit Duitsland niet de ge
ruchten tot ons land doorgedron
gen over die gevreesde geheim
zinnige ziekte? Met name de lan
den van centraal Europa waren
er aanvankelijk door getroffen
geweest.
Toen Limburg echter eenmaal
was aangetast, duurde het slechts
enkele dagen, of in heel Neder
land werden gevallen van griep
geconstateerd, aanvankelijk spo
radisch, maar al spoedig in rui
me mate. Met name de garni
zoensplaatsen werden getroffen.
Gelukkig echter scheen de ziekte
geen kwaadaardig karakter te
dragen. Op 1 augustus althans
was bijv. in Amsterdam nog geen
enkel geval met dodelijke afloop
gemeld.
Toch bestond er een algemene
vrees voor de oprukkende griep
en die vrees werd gevoed door de
talloze onrustbarende berichten
uit het buitenland. En kwaadaar
dig mocht de ziekte op dat mo
ment al niet zijn, wijd verspreid
was ze te meer. Van het perso
neel van de gemeentetram in Anv
sterdam werden er in twaalf da
gen tijds 800, d.w.z. een vierde
deel. aangetast door de griep. En
bij de Amsterdamse politie telde
men 195 absenten.
Geen slotakkoord.
Zo snel de ziekte echter bezit
had genomen van ons land, zo
snel verdween ze ook weer. Begin
september sprak een der dagbla
den heel poëtisch al van „de slot
akkoorden van een noodlotssym-
phonie". Dat de zaak echter heel
wat minder poëtisch was dan de
ze uitdrukking zou doen vermoe
den en dat de term „slotakkoord"
op zijn minst voorbarig moest
worden genoemde zou spoedig
blijken.
Iedereen in Nederland was ge
concentreerd op het einde van de
oorlog, dat nu spoedig zou ko
men. De voedselschaarste had
weliswaar bij lange na niet zulke
katastrofale vormen aangenomen
als in de hongerwinter 1944-1945,
maar overvloed was er allerminst
en wat er ter tafel kwam, was
dikwijls van inferieure kwaliteit.
Het brood was slecht, de aard
appelen eigenlijk niet voor men
selijke consumptie beschikt en
het (paarden)vlees heel moeilijk
en dan nog in minimale porties
te krijgen. Vooral bij de minder
gesitueerden was de toestand be
paald niet rooskleurig en de weer
stand van de gehele bevolking
raakte steeds meer verzwakt.
De zwarte novembermaand.
Toen kwam in de loop van de
maand oktober de griep terug,
maar thans in verhevigde mate,
als een monster dat zich bij de
eerste aanval zijn buit heeft zien
ontgaan en thans, van moordlust
bezeten en met de angel des
doods in zijn staart, zich opnieuw
oj) zijn prooi werpt.
En de tijd was goed gekozen, de
gure novembermaand. die altijd
in Nederland al zo veel slachtof
fers van verkoudheid en longont
steking telde. Penicilline en an
dere soortgelijke preparaten wa
ren er niet. Het volk was weer
loos, de doktoren stonden mach
teloos. Zo lang er geen complica
ties bij kwamen, -was er meestal
van direct gevaar geen sprake,
maar zodra de griepaanval met
'n flinke longontsteking gepaard
ging, moest men maar afwachten
hoe de uitslag van dc crisis op de
gevreesde vierde dag zou zijn, ten
goede of ten kwade. Indien ten
kwade, dan betekende dit de dood
en het graf.
En voor velen was het ten kwa
de. Van juli 1918 tot maart 1919
stierven er in ons land 18769 per
sonen tengevolge van de griep.
En het overgrote deel van de
slachtoffers viel in dc zwarte no
vembermaand van 1918: tien dui
zend zes honderd zesenzeventig!
Bruine paarden.
Wie door de griep werd aange
tast, voelde zich niet eerst een
beetje onwel, terwijl de ziekte
langzamerhand in hevigheid toe
nam, neen, het slachtoffer was
plotseling door en door ziek en,
indien onderweg, dikwijls niet
eens in staat op de gebruikelijke
wijze naar huis te gaan. Werd de
griep niet gevolgd door longont
steking dan moest men dankbaar
zijn. Was dit wel het geval, dan
zag het er voor de lijder zeer ern
stig uit. In veel gevallen volgde
de dood reeds na enkele, soms
zelfs al na twee of drie dagen.
Complete gezinnen lagen op
bed, zodat de doktoren in Am
sterdam dikwijls met de huissleu
tel in hun zak liepen, ten einde
hun patiënten te kunnen bezoe
ken. Voorzover die doktoren ten
minste niet zelf door de griep wa-
ren aangetast, want ook dat
kwam veelvuldig voor.
Dc Gemeentelijke Geneeskundi
ge Dienst kon het vervoer van de
ernstigste patiënten naar de zie
kenhuizen maar met moeite bij
houden. En de doodgravers had
den het druk, zeer druk. Op de
Nieuwe Oosterbegraafplaats, de
grootste van Amsterdam, vonden
in normale tijden tien begrafenis
sen per dag plaats; thans waren
het er soms tachtig. De lijkwa-
ens reden af en aan. Zoals he
iend, werden en worden bij be
grafenissen altijd zwarte paarden
aangespannen. Kenmerkend voor
de noodsituatie in Amsterdam
was, dat de gezonde mensen re
gelmatig lijkkoetsen met... brui
ne paarden zagen passeren. De
begrafenisondernemingen kwa
men koetsen en paarden te kort
School en besmetting.
Onder de doktoren en in de
kranten ontbrandde een felle
strijd over de vraag, of de Spaan
se griep een besmettelijke ziekte
was, ja dan wel neen. Zo ja,
moesten dan niet onmiddellijk al
le scholen worden gesloten? Maar
volgens de pers van die dagen
zou de Gezondheidsdienst zich
met deze dooddoener van de zaak
hebben afgemaakt: „Spaanse
griep staat niet op het lijstje van
besmettelijke ziekten. Daarom is
er officieel niets aan de hand." In
elk gaval was deze dienst van
oordeel, dat sluiting der scholen
alléén zin zou hebben, wanneer
was komen vast te staan, dat de
kinderen thuis minder kans lie
pen om hesmet te worden dan op
schooi.
Intussen werd de toestand in
de hoofdstad des lands bepaald
zorgwekkend.
Vele doktoren kwamen zelf op
bed te liggen. Verpleegsters vie
len uit door ziekte of uitputting.
En niet alleen in Amsterdam,
maar overal in het land stierven
dc mensen bij tientallen, veelal in
de bloei van hun leven. En het
juiste verweer tegen de verrader
lijke ziekte had men nog niet ge
vonden. Hygiënische maatregelen
werden aanbevolen, grote verga
deringen en verzamelingen van
mensen afgeraden, ziekenbezoek
hier en daar zelfs verboden. Maar
voor het overige heeft men als
machteloos de epidemie moeten
laten uitwoeden. Dat is ook ge
beurd. Maar in de sterftecurve
van de laatste vijftig jaar in Ne
derland zijn er maar twee grote
toppen: de hongerwinter van
1944-1945 en de griepepidemie
van herfst 1918. En de laatste top
is nog hoger dan de eerste...
Ook onze plaats en streek wer
den ten zeerste door de griep ge
teisterd, vooral Waalwijk en Don
gen. Dagen van tientallen sterf
gevallen achtereen waren sche
ring en inslag.
Geertruidenberg gerestaureerd
In de raadzaal (de voormalige vier
schaar) van het stadhuis te Geertrui
denberg hangt sedert mensenheugenis
een groot schilderij, voorstellende
vrouwe Justitia met links van haar
een gezicht op de stad en boven haar
een drietal zwevende engeltjes.
Het doek was in de loop der jaren
ernstig vervuild en beschadigd, ter
wijl ter weerszijden van de vrouwen
figuur gedeelten van het doek met
een teerlaag waren bedekt. Wanneer
er fel licht op het hchilderij viel,
werden door de teerlaag heen de con
touren zichtbaar van enkele familie
wapens. Verondersteld wordt, dat de
ze wapens ondergeschilderd zijn na
de omwenteling van 1795, toen alles,
wat met adeldom en heerlijke rechten
te maken had, verdwijnen moest.
Kunstwaarde had het schilderij, dat
men eind-16e eeuws achtte, vrijwel
niet en het was dan ook alleen uit
piëteit voor de historie, dat het ge
meentebestuur uiteindelijk besloot 't
gehavende doek te laten restaureren.
Dit werd een vrij kostbare geschie
denis, want het schilderij moest ge
heel worden verdoekt. De restaura
teur (frère Jean Marie OSB van de
Benedictijnenabdij te Oosterhout)
slaagde daarin echter uitstekend Het
schilderij verliet als het ware ver
jongd zijn atelier. Hij heeft boven
dien kans gezien de teerlaag geheel
van het doek te verwijderen, waardoor
er twee met guirlandes versierde ko
lommen te voorschijn kwamen, waar
op 14 wapenschildjes waren aange
bracht. Deze bleken te zijn het wapen
van de prins van Oranje (toenmaals
heer van Geertruidenberg), het stads
wapen en 12 familiewapens.
De archivaris der gemeente heeft
vervolgens getracht deze wapens te
identificeren, om aan de hand daar
van het jaar van het ontstaan van dit
schilderij te bepalen. De naam van de
schilder, A. van Tongeren, die even
eens bij de restauratie te voorschijn
gekomen was, bood daarvoor geen
enkel houvast. Hij bleek een geheel
onbekende grootheid te zijn, hetgeen
de peinture overigens reeds deed
vermoeden.
Verondersteld werd, dat de 12
overige wapenschilden de wapens
voorstelden van de 12 leden tellende
magistraat van de stad (schout, 2
burgemeesters, 7 schepenen, secreta
ris en tresorier). Dit bleek juist te
zijn. Een drietal wapens kon al aan
stonds worden geïdentificeerd en aan
de hand daarvan kon worden vastge
steld, dat het schilderij niet 18e maar
16e eeuws moest zijn en wel uit 1684
moest dateren. Dit bleek te kloppen
met de vervolgens geraadpleegde
stadsrekeningen. In die van 1685
komt een uitgaafpost voor van 90
gulden, betaald aan Aart van Tonge
ren, voor het schilderen van de „ge
rechtigheid" in de vierschaar van het
stadhuis in 1684.
De op het schilderij voorkomende
wapens zijn achtereenvolgens die van
(op de linkerkolom): de prins van
Oranje, schout Cornelis Pauw, bur
gemeester Mr Pieter Swaen, schepen
Adriaan van Gils, schepen Roeland
Rutter, terwijl het onderste wapen op
deze kolom dat van de secretaris
Wouter Franken óf dat van de
tresorier Nicolaas de Jongh moet zijn.
Dit laatste kon wegens gebrek aan
vergelijkingsmateriaal niet worden
uitgemaakt.
Op de rechterkolom vindt men
achtereenvolgens het wapen van de
stad en die van burgemeester Govert
Verhooff, presidentschepen Jacobus
Hoogewerff, schepen Gerard de
Bucq, schepen Dr. Johan de Man,
schepen Antony Verhooff en als laat
ste dat van de secretaris óf van de
tresorier (zie hiervoor).
De wapenfiguurtjes zijn niet over
al heraldisch geheel juist weergege
ven. Ook hier demonstreerde de
schilder een gebrek aan kunde. Wel
zijn de wapentjes in hun oorspronke
lijke kleuren onder de teerlaag te
voorschijn gekomen.
Wat de rest van het schilderij be
treft zij nog vermeld, dat Vrouwe
Justitia wel met de gebruikelijke at
tributen is afgebeeld doch zonder
blinddoek. De volksmond wil, dat zij
oorspronkelijk minder kleren aan zou
hebben gehad, hetgeen de vroede va
deren niet stichtelijk voor kwam. Met
name zou de om haar gedrapeerde
sluier later op het doek zijn aange
bracht. Bij de restauratie is van een
dergelijke overschildering echter niets
gebleken, doch dit wil niet zeggen,
dat er niets waars steekt in de over
levering. Uit dezelfde stadsrekening
van 1685 blijkt namelijk, dat Aart v.
Tongeren kort nadat het schilderij in
de vierschaar gehangen was „Voort
veranderen van de justitie bij hem te-
vooren geschilderd" nog 7 gulden en
10 stuivers ontvangen heeft.
WINTERPROGRAMMA K A B.
Het winterprogramma van het
seizoen 19591960 is als volgt
samengesteld:
24 okt. Ontspanningsavond in
De Gecroonde Leersse, welke zal
worden verzorgd door de Gem.
Zangver. „Amphion" met de ko
mische operette „De IJsprinses".
16 nov. Ontwikkelingsavond in
zaal G. Ouwerkerk; lezing met
lichtbeelden over „Rusland" door
de heer P. v. d. Buigt.
29 nov. Kinder St. Nicolaas-
feest in het Gemeenschapshuis
voor de afd. St. Clemens (aan
vang 12 uur v.m.).
5 dec. Idem voor de kinderen
der overige drie parochies.
12 en 13 dec. De Toneelvereni
ging DVSV geeft in De Gecroon
de Leersse opvoeringen van de
thriller „Onder verdenking".
14 dec. Ontwikkelingsavond in
Dc Gecroonde Leersse; lezing met
lichtbeelden over „De moeilijk
opvoedbare jeugd" door Br. Ba-
silius Sewalt.
1 febr. Filmavond van Herwon
nen Levenskracht.
8 febr. Lezing met lichtbeelden
in Gemeenschapshuis over leven,
lijden en dood van Pater Titus
Brandsma.
In april zal de toneelvereniging
DVSV het toneelspel „Juno en do
Pauw" voor 't voetlicht brengen.
Op zondag 1 mei zal het pa
troonsfeest worden gevierd, ter
gelegenheid waarvan de Tilburg-
se toneelver. „De Propyleeën" ri
LET OP -
ONZE SPECIALE
MODE-ET AL AGE'S
SHAWLS
HANDSCHOENEN
MUTSEN
„Iets aparts" op elk gebied.
opvoering zal geven van het to
neelspel „De fluwelen hand
schoen".
COLLECTE VOOR
JEUGDWERK.
In de parochiekerk van St. Jan
zal a.s. zondag onder alle H.H.
Missen worden gecollecteerd voor
het jeugdwerk in de parochie.
Deze collecte wordt natuurlijk
heel bijzonder in de milddadig
heid van de parochianen aanbe
volen.
JAARVERSLAG
ST. NICOLAASZIEKENHUIS.
Dezer dagen verscheen 't jaar
verslag over 1958 van het St. Ni-
colaasziekenhuis alhier. In dit
verslag worden enige belangrijke
data gememoreerd, welke voor de
ontwikkeling van het ziekenhuis
van belang zijn geweest.
Op 26 april 1958 werd de nieu
we verpleegeenheid voor kinde
ren „St7 Janneke" feestelijk door
deken v. d. Hurk ingezegend. In
deze kinderafdeling, die bestaat
uit 4 zaaltjes, 2e kamers voor zui-
gelingen, 1 couveuse-kamer en 6
oenx, kunnen 35 kinderen wor
den verpleegd. De kosten van de
ze houtbouw bedroegen 94.036.-.
Deze kosten werden door 't kerk
bestuur van St. Jan gefinancierd.
De inventaris, welke werd gefi
nancierd door de Deken van Riel-
Stichting, vergde een bedrag van
31.141.Het totaal aantal bed
den kwam met deze uitbreiding
op 110.
Met ingang van 1 juli kreeg het
ziekenhuis de beschikking over
een nieuwe hetzij voorlopige keu
ken. Voor de verbouwingen in
stallaties werd door het kerkbe
stuur van St. Jan 38.427.be
taald. De keukeninstallatie en de
inventaris ad 43.506.werd
door het ziekenhuis gefinancierd.
De oude keuken blijft in gebruik
als dieetkeuken.
In november moest de bestra
lingsafdeling wegens gebrek aan
voldoende ruimte haar intrek ne
men in huize „Ancilla".
Eveneens in' november werd
van het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid de
principiële goedkeuring ontvan
gen voor de douw van een nieuw
streekziekenhuis.
Op 31 dec. 1958 telde het zie
kenhuis 42 personen aan verple
gend personeel, waarvan 5 religi
euzen en 37 leken. De totale per
soneelsbezetting kedroeg op die
datum 81j waarvan 19 religieuzen
eD 62 leken.
Eer werden in 1958 in totaal
2161 patiënten opgenomen, af
komstig uit: Waalwijk (1109),
Kaatsneuvel (575), Drunen (212)
Sprang-Capelle (189) en overige
plaatsen (76).
AGENDA.
Vr(idag en zaterdag.
Musis Sacrum 8 uur: „Mardi
Gras", alle leeftijden.
Luxor 8 u.: „De familie Trapp
in Amerika", alle leeftijden.
Dezelfde voorstellingen zondag
om 6 en 8.30 uur.
Zaterdag.
25-jarig bestaan Contactgroep
voor Handel en Industrie.
Zondag.
25-jarig bestaan van de Andre
as Zijlmans Groep; om 13.00 uur
receptie in het hoofdkwartier a.
d. Winterdijk; om 12.30 uur gro
te vlaggenparade van alle welpen,
verkenners en voortrekkers uit
het district Langstraat op het
Raadhuisplein.
Dansen zaal Fr. v. Helvoirt.
BURGERLIJKE STAND.
Geboorten:
Petrus F J G zv J Damen-Laros
te Loonopzand Johannes G M
zv P A H A Laghuwitz-de Veer
Johanna P F dv L J van Zutphen
Laurens K zv F F de Nijs-Seh-
tan Maria B M dv H E Vrehe-
Willemsen Patricia M dv J II
Landwehr-Vogels Gerardus H
A zv J A Moolenschot-Kops
Petrus H M zv J W van Woensel-
Schoenmakers te Loonopzand
Johannes G M zv W G van Esch-
van Tuijl Wilhelmus JAM zv
C A G Broos-Duquesnoij.
Overlijden:
Adriaan v Erp 38 jaar echtg
van G J Laurijssen Barteld
Westerveen 55 jaar echtg van A
C P Stijnis Frederik A J Voll
56 jaar echtg van M M Daems.
Huwelijksaangiften
Antonius W P M Hornman 28
jaar en Gijsbertha J van den Ho
ven 22 jaar beiden alhier Cor
nelis P Wijkmans 29 jaar en An
na M A Verhoeven 24 jaar heiden
alhier Hendrikus G van Mook
24 jaar te Oosterhout en Maria C
Smolders 29 jaar alhier Mari-
us van Herpt 23 jaar te Drunen
en Johanna W de Louw 22 jaar
alhier.
Huwelijken: Geen.
Ingekomen:
Geertruda E de Frets van Dru
nen Pierre G Fischer v Hees-
wijk Henricus N J Termeer
van Oirschot Josephus L M
Swagemakers van Drunen - Wil
helmus J M Damen van 's-Bosch
Catharina P M Staal echtg Da-
men van Vught - Onno IJ Schou
ten van Delft Johannes P de
Raad van Sprang-Capelle Ma
ria C Schilders wed Leijtens van
Veghel Arnoldina A Lombarts
echtg Hamers van Breda Hen
drikus Pelders van Helmond
Johannes J A van Delft van Hil
versum Reginald A Simon van
Vught Maria P J y d Vaart van
Loonopzand Maria P M Eijk-
mans van Culemborg Adriana
H v d Schans echtg Kuijsten van
Sprang-Capelle Johannes A v
Esch van Oisterwijk.
Vertrokken
Jacobus Brok naar Loonopzand
Lucia C H M Verstijnen naar
Wormerveer Johannes K C M
Verhulst naar Roterdam Wil-
helmina M v Riel naar Almelo
Helmut Weis naar Loonpzand
Liduina G J M v Gurp naar Sit-
tard.
TWEE DODEN BIJ ETTEN.
Uno 4 - Sarto 6.
Onze benjamins, welke tot op heden nog
ongeslagen zijn, zullen dat ook zondag nog
willen zijn, maar dan zal eerst gewonnen
moeten worden. Dat kan als er de gehele
wedstrijd voor gewerkt wordt.
Uno-jongens, succes.
AGENDA.
Doktersdienst
Zondag Dr. Raaymaakers te Kaatsheuvel,
tel. 2050.
Zaal parochiehuis
Zondag leesbibliotheek van 11.30-
12.30 uur.
Zondag 7.30 uur Radio-Cabaret „Feest
klanken", 20 jaar EHBO.
Dinsdag en donderdag ontspanning Ou
den van Dagen, 2-5 uur.
Zaal Vermeulen
Zondag 12.30 Repetitie R.K. EHBO met
huldiging jubilarissen.
Zaal Echo der Duinen:
Zondag Bal o.l.v. de Wavo's, 7 uur.
Sport
Uno Animo - Taxandria
RKDVC 2-Uno Animo 2
Zigo 3 - Uno Animo 3
Uno Animo 4-Sarto 6.
BURGERLIJKE STAND
Geboren Johanna E A dv J v Seters-
v d Velden - Wilhelmus W G H zv H v
d Oord-de Graaf - Anne M E dv A Lig-
tenberg-v d Schoor - Anne M L dv A Lig-
tenberg-.v d Schoor - Cornelia P C dv F
Wintermans-dc Kok - Maria S M dv t
Brekelmans-Booms - Aniceta M dv r v
Beers-v Rooij - Antonia J M dv J IJpe-
laar-van Noije - Petronella A M dv J Ver-
vers-Vugts - Adriaan C H M zv C Kuij-
pers-v Dongen - Gcrardus H zv G v Box
tel-Hoevenaar - Johannes J M zv J v
Dijk-Lambert - Martinus P F zv N van
Kuijk-van Beers - Maria A C dv J Oer-
lemans-Vrienten.
Huwelijks-aangiften W A Th Jansen
19 j te Tilburg en M C Kemmeren 24 j
alhier - A J C Aquina 28 j en A M G
v Riel 28 j beiden alhier - F C v beten
24 j te Waalwijk en W P A Voets 22 j
alhier - J Engel 25 j en G J Klis 22 j
beiden alhier - L J Korthout 27 j te Waal
wijk en M J v d Linden 26 j alhier - A
J Tersteeg 39 j te Helmond en M A Rom-
bouts 34j alhier.
OverledenP Nab geh gew met A.
Buunk 87 j - C P Snoeren ev P Sup 73
j - P C Klijn ev C v Wezel 79 j - P G
v Eeuwijk ev J W Fransen 80 j.
Ingekomen J G E v Noije van Eindho
ven -JAM Dankers van Eindhoven -
H Verbeucken van Vught N Boer van
Boxtel - A F M Huijbregts van Eindho
ven - N W W M v d Wouw van St. M.-
gestel -PM Dorstmann van Someren -
J J M v Riel van 's-Bosch.
VertrokkenG Schepers naar Waal-,
wijk - M J Pijnenburg naar Udenhout -
A F M v Hoorn naar Deventer - M P J
v d Vaart naar Waalwijk - J H v Wan-
rooij naar Waalwijk.
De openschaal-colecte die zondag onder
alle H. Missen werd gehouden t.b.v. de
bouw van een seminarie op Java voor Pater
van Beek, bracht f 460. - op.
„GECT-NIEUWS.
Zaterdag a.s. zal bovengenoemde Dam
vereniging in haar clubhuis bij café Th. v.
Boxtel starten met het verspelen van het
persoonlijk clubkampioenschap. Er zal weer
in drie klassen gespeeld worden. De win
naars in deze klasse zullen dan nog in een
dubbele compdtitie uitmaken wie zich uit
eindelijk clubkampioen mag noemen. De
huidige bekerhouder, dhr. van Boxtel zal
ongetwijfeld alles in het werk stellen om
ook dit jaar de hoogste eer te behalen en
alzo definitief in het bezit te komen van de
prachtige beker. Maar of hun dit zal lukken
is nog een geheel open vraag, want er zijn
voorzeker dit jaar enkele geduchte tegen
standers. Ook de huidige bezitter van de
Th. van Boxtel-beker dhr. Jo Koks, zal dit
schitterende kleinood weer te verdedigen
krijgen, zodat er ongetwijfeld voor de Geo-
ers weer spannende en gezellige avonden
aanbreken. Dus mannen, allen present.
Aanvang der wedstrijden 8 uur.
BERKDIJK - OIRSCHOT VOORUIT.
Voor de derde achtereenvolgende maal
is voor Berkdijk een thuiswedstrijd vastge
steld. De twee vorige wedstrijden op eigen
grond leverden „slechts" twee punten op.
Tegen Korvel maakten de rood-zwarten
geen al te beste beurt. Immers na de rust
leek het er veel op of Berkdijk, met zijn
2-0 voorsprong, het wel geloofde. Berk
dijkers, zorg er vooral voor dat de suppor
ters zondag a.s. hiervan geen herhaling te
zien krijgen. Wanneer een wedstrijd ge
wonnen moet worden, dan is het zaak om
vanaf de eerste tot en met de negentigste
minuut alles op alles te zetten. Geef je
tegenstander geen kans zijn spel te ont
plooien, want dit brengt allicht verrassingen
mee, zoals wij tegen Korvel overigens wel
hebben meegemaakt. Wij rekenen bij voor
baat op de volle winst.
Aanvang half drie. Scheidsrechter is de
heer H. C. Zebregts uit Tilburg.
lA - ««a Wrasse
WASPIK 2 - BERKDIJK 2.
Zondag a.s. gaat het tweede elftal naar
Waspik om daar de reserves van dezelfde
naam te ontmoeten. Gezien de prachtige
resultaten van de wedstrijden die de Berk
dijkers hebben behaald in de ronden om de
Toon Schröderbeker, houden wij het op ten
minste de helft van de punten. Succes lui.
Aanvang half drie. Scheidsrechter is de heer
W. Pot uit Waalwijk.
W.S.C. 9-Berkdijk 4.
Zaterdag om 3.30 uur moet het eerste
jeugdelftal in Waalwijk aantreden tegen
WSC 9. Na alle successen uit de voorgaan
de seizoenen zal het voor de Berkdijkjunio
ren niet zo heel moeilijk zijn WSC er onder
te krijgen. Scheidsrechter is de heer A.
Treffers uit Sprang.
BERDIJK 5 - WHITE BOYS 4.
Eveneens zaterdag 3.30 uur zijn de
Berkdijk-benjamins de gastheren van het
Waspikse White Boys. Jongens doe je best.
Een verkeersongeval, dat woensdagnacht
bij Etten plaats vond, heeft twee mensen
levens geëist. Een personenauto, die rond
half twaalf op rijksweg 56 onder Etten
reed, kwam bij het ontwijken van een mo
torrijder met een harde klap tegen een
boom terecht. De 45-jarige K. uit Goes
werd op slag gedood, terwijl de motor
rijder H. B. uit Etten later in het zieken
huis overleed. De 20-jarige dochter van de
heer K., die de wagen bestuurde, werd
licht gewond. Het schijnt dat het meisje de
motorrijder, die voor de auto uitreed, te
laat heeft opgemerkt, doordat de motor
fiets vermoedelijk onvoldoende was ver
licht.
NEDERLANDERS DE MATIGSTE
MENSEN VAN EUROPA.
Blijkens een publikatie van het Centraal
Gedistilleerdbureau te Schiedam is de Ne
derlander in Europa in 1957 de matigste
mens geweest in het gebruik (misbruik) van
alcoholica. In de statistieken van dit bureau
wordt een vergelijking getrokken met twin
tig - voornamelijk Europese - landen. De
Nederlanders dronken dat jaar gemiddeld
20,7 liter bier per hoofd der bevolking te
gen bijvoorbeeld de Belgen 151 liter. De
Noren beperkten zich tot 23 liter. De West-
Duitsers nuttigden er 82 en de Luxembur
gers genoten 110 liter bier pp- hoofd der
bevolking.
Ook in het gebruik van gedistilleerd is
de Nederlander matiger dan bijvoorbeeld
de Noren, Zweden, Finnen en IJslanders
(die evenals de Nederlanders tot de grote
gedistilleerdgebruikers worden gerekend).
De Nederlanders dronken 2,12 liter, de
