Nieuwe fabriekspand van de Fa. Gebr. Teulings
gaat 26 meter de hoogte in
Waalwijkse en Langstraaise 'Courant
j STASSAR
I STASSAR
PRISMA-i
STASSAR
BRILLEN
WAALWIJK
Met 3e fase van continubouw
wordt dit jaar nog begonnen
MAANDAG 30 NOVEMBER 1959
Dit blad verschijnt 2 x per week
Uitgever
Waal wij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur JAN TIELEN
82e JAARGANG No. 96
Abonnement:
22 cent oer week:
oer kwartaal ƒ2.39
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Contract-advertenties: speciaal tariet
Gironummer 50798
Bureaux: GROTESTRAAT 205. WAALWIJK
TEL. 2621
KAATSHEUVEL - TEL. 2002 - Dr. VAN BEURDENSTRAAT 8
OPGERICHT 1878
TEL.-ADRES ..ECHO
Bescheiden meelhandel en loonmaalderij groeide nit tot gerenommeerde meelfabriek
„Door de nieuwe haven en de
nieuwe toekomstige wegverbindingen
komen we vanuit concurrentie-oog-
punt vrij gunstig te zitten".
Dit was de prettige en alleszins
reële slotsom van de heer Henk
Teurlings bij een gesprek met uw
verslaggever over de nieuwe en mo
numentale uitbreiding van de Meel
fabriek Fa. Gebr. Teurlings, waar
voor vandaag aan de Waalwijkse ha
ven de eerste paal de grond ingaat.
En dat geografisch „vrij gunstig
zitten" mag dan ook wel, want veel
plezier en nut heeft de fa. Teurlings
van de Waalwijkse haven niet gehad.
De desolate toestand, waarin deze
haven zo lang heeft verkeerd, heeft
het bedrijf alleen maar veel tijd en
dus veel geld gekost. Vooral tijdens
de snelle uitgroei van het bedrijf in
de naoorlogse jaren betekende de on
bruikbaarheid van de Waalwijkse
haven een kostbare handicap. Alle
schepen voor dit bedrijf - ca. 3 per
twee weken - moesten voor Tilburg
gecharterd worden, vanwaar de ge
loste lading dan weer met vracht-
t Sint
kiest
want
alléén heeft
fabrieksgebouw voor de fabrikage
van olie. De oorlogsomstandigheden
waren echter oorzaak, dat deze fa
briek later geliquideerd moest wor
den. De daardoor vrijkomende ruimte
had men echter hard nodig voor de
opslag, want het ruimtegebrek deed
zich steeds meer voelen, vooral toen
daarbij nog de fabricage van bloem,
varkensmeel en ochtendvoer ter hand
werd genomen en het bedrijf geheel
Brabant en Limburg tot afzetgebied
kreeg. Behalve te Waalwijk lag er
ook veel opslag te Tilburg, terwijl in
Den Bosch een magazijn werd geves
tigd voor de bloemhandel voor de stad
en omgeving.
MONUMENTALE
HORLOGES
Stationsstraat - Waalwijk
X Deelnemer
Waalwijk Winkel-actie
auto's moest afgereden worden. Dit
was een nogal omslachtige beweging
en omdat tijd geld is in het zakenle
ven, zat de fa. Teurlings met ge
rechtvaardigd ongeduld uit te zien
naar het ogenblik waarop de Waal
wijkse haven haar functie naar be
horen en blijvend zou kunnen ver
vullen.
Dit ogenblik is nu binnen gezichts
afstand komen te liggen, want door
de realisering van de 2e fase van het
Waalwijkse havenplan in de komende
drie jaar, krijgt de fa. Teurlings de
beschikking over de vervoersmoge-
lijkheid, die voor dit bedrijf zo nood
zakelijk is en waarop het al zo lang
heeft gewacht een volwaardige aan-
en afvoerverbinding te water.
Voegen we daarbij dan nog de
snelle nieuwe wegverbindingen oost
west (nieuwe provinciale weg) en
zuid - noord (de nieuwe rijksweg
Tilburg - Waalwijk-Gorinchem), dan
mag inderdaad gesteld worden dat de
meelfabriek van de Fa. Teurlings in
de nabije toekomst een ideale ligging
zal krijgen, die de verdere ontwikke
ling van het bedrijf ongetwijfeld in
belangrijke mate zal bevorderen. Het
zelfde mag trouwens gezegd worden
van alle bedrijven, welke zich langs
de Waalwijkse haven gevestigd heb
ben of nog zullen vestigen. Het be
langrijke knooppunt, dat Waalwijk
in de toekomst voor het vervoer te
land en te water gaat worden, schept
een ideaal klimaat voor industrie
vestiging.
MET PAARD EN KAR.
Grote zaken zijn altijd klein be
gonnen en voor de fa. Teurlings ligt
dat begin op 1 jan. 1923, toen de
heren W. en A. Teurlings in het oude
pand van Toontje van Iersel aan de
haven een meelhandel en loonmaal
derij voor de boeren begonnen. Het
was een bescheiden begin met één
kar en één paard voor het vervoer
van de leveranties naar de boerenbe
drijven.
De eerste uitbreiding kwam in '27
toen de fabrikage van veekoekjes ter
hand werd genomen. Van lieverlee
kwamen daar andere uitbreidingen
bij, zoals in 1936 de bouw van een
NIEUWBOUW
Om aan de toenemende opslagpro
blemen het hoofd te kunnen bieden,
werd besloten tot een nieuwbouw,
welke een plaats zou krijgen tussen
de beide bestaande fabrieksgebouwen
in. Als architect werd aangewezen
het Architectenbureau Giesen te Doe-
tinchem, terwijl onlangs de bouw
werd gegund aan de Waalwijkse aan
nemer F. Couwenbergh.
Deze nieuwbouw krijgt een lengte
van 25,55 meter en een breedte langs
de waterkant van 21 meter, aldus
vertelde ons de heer A. Friesen, op
zichter van genoemd architectenbu
reau. Wat de hoogte betreft valt de
ze nieuwbouw in twee delen uiteen.
Over een lengte van 15,80 meter be
draagt de hoogte 9,40 meter, terwijl
de hoogte van het resterende deel 26
meter, inclusief elevatorhuis, be
draagt. Het laagbouwdeel is naar de
waterkant toegekeerd en zal circa 10
meter over het water heengebouwd
worden. Dit deel zal op enorme be
tonnen palen van 42 cm in het vier
kant worden gefundeerd, in totaal
40 stuks. Deze laagbouw is bestemd
voor de opslag van het z.g. zakgoed.
In de hoogbouw bevindt zich de com
binatie der silo's, waarin 1000 ton
aan granen en veevoeders kan worden
opgeslagen.
Verder is hierin de machineafde
ling ondergebracht. Alle buitenwan
den van de silowanden worden ver
vaardigd van gewapend metselwerk,
terwijl deze tevens bekleed zullen
worden met een waterdichte bitumi
neuze bekleding. De wand van de
laagbouw aan de havenzijde wordt
geheel vervaardigd uit geprefabri
ceerde betonramen, alsmede twee zij
kanten van de silo's.
Tussen de nieuwbouw en de be
staande bloemfabriek is een verbin
ding van 3 m breed, 8 m lang en 8 m
hoog geprojecteerd. Op de verdie
ping van deze verbinding bevinden
zich de kantine, toiletten, douche en
was- en kleedlokaal.
Vermeldenswaardig is verder, dat
deze gehele nieuwbouw dusdanig is
geconstrueerd, dat door het gehele
interieur auto's kunnen rijden.
Het lossen van de schepen, welke
langs het bordes van de laagbouw
zullen kunnen meren, zal geheel
pneumatisch geschieden voor wat be
treft het stortgoed-
Als streefdatum voor het gereed
komen van deze nieuwbouw is gesteld
juli 1960.
Deze nieuwbouw is natuurlijk op
de allereerste plaats voor de firma
Teurlings zelf een uitbreiding van
grote betekenis, maar daarnaast mag
zij ook gezien worden als een be
langrijke bijdrage tot het scheppen
van een grotere veelzijdigheid in het
industriële patroon van plaats en
streek. Het bedrijf van de fa. Teur
lings omvat momenteel 30 personeels
leden en het heeft 8 vrachtwagens in
bedrijf met een totale vervoerscapaci
teit van 60 ton.
Tenslotte mag worden vermeld,
dat er tussen de fa. Teurlings en het
gemeentebestuur een tot tevredenheid
stemmende oplossing is bereikt met
betrekking tot de schade welke het
bedrijf ondervindt door de provinciale
weg, die het bedrijf gaat „onthoof -
den". Het tracé van de provinciale
weg is namelijk zodanig, dat het
hoofdkantoor en maalderij aan de
zuidzijde van de weg zal komen te
liggen en de fabrieksgebouwen aan de
noordzijde. Het ligt echter in de be
doeling om het kantoor en maalderij
in de toekomst ook naar de noordzij
de te verplaatsen.
rekening van de provincie komen.
De heer Meijs vroeg of de toe
komstige afleidingsweg vanaf de
provinciale weg in zuidelijke richting
ook van betekenis zal zijn voor de
ontwikkeling van het gebied ten
noorden van de Grotestraat. Hierop
kon de voorzitter bevestigend ant
woorden. In dit verband kon de voor
zitter tevens mededelen, dat aan de
raad in de volgende vergadering ter
vaststelling zal worden voorgelegd
het uitbreidingsplan ten noorden van
de Grotestraat, lopende vanaf ge
noemde afleidingsweg tot aan Gara
ge Schoep.
Het voorstel werd aangenomen.
De overige agendapunten gingen
snel onder de hamer door. Besloten
werd tot teruggaaf van het verlof-
recht aan J. G. Sars en J. P. Passier.
Vastgesteld werd het partieel uit
breidingsplan voor Besoijen-west. In
dit verband merkte de voorzitter op,
dat er in dit plan nog de mogelijk
heid is voor de bouw van 35 wonin
gen. Voor de bouw van 100 wonin
gen (3e fase continubouw) werd het
benodigde krediet beschikbaar ge
steld. Eveneens werd een krediet be
schikbaar gesteld voor straataanleg
in het industrieterrein aan de le Zei-
ne en de Elzenweg, alsmede voor
straataanleg in Besoijen-noord. In
dit gemeentedeel is plaats voor circa
225 woningen. Vastgesteld werden
de vergoedingen als bedoeld in art.
75 der kleuteronderwijswet, voor de
bijzondere kleuterscholen over het
jaar 1958, alsmede de vergoedingen
als bedoeld in art. 101 der l.o.-wet
1920, voor de bijzondere scholen voor
b.l.o., l.o. en u.l.o. over 1958. Voor
de aankoop van aanvullende leermid
delen en schoolmeubelen t.b.v. de
St. Michaël-ulo-school besloot de
raad tot het verlenen van medewer-
king. De raad besloot verder tot ga
rantieverlening van maximaal f 200
t.b.v. een provinciale pluimvee- en
konijnententoonstelling, welke op 9
en 10 jan. 1960 in De Gecroonde
Leersse zal worden georganiseerd
door de Gecombineerde Pluimvee- en
Konijnenvereniging „Waalwijk en
omstreken".
Besloten werd tot aankoop van
onroerend goed aan de Grotestraat
in Besoijen, tot aankoop van grond
in Besoijen en aan de Winterdijk te
Baardwijk, tot ruiling van grond aan
de van Wielesteinstraat te Baardwijk
en ten oosten van de Putstraat, en
tot verkoop van industrieterrein aan
de Elzenweg en van bouwterrein aan
de Burg. van Heijstlaan. Tevens werd
besloten tot verkoop van woningen
aan de van Assendelftstraat en de
Thorbeckelaan.
Voor het verlenen van een bijdrage
aan de provincie in de aanlegkosten
van de Taxandreiweg stelde de raad
een krediet beschikbaar.
Tenslotte besloot de raad om aan
de gemachtigde, die door de gemeen
te zal worden afgevaardigd naar de
vergadering waarin gestemd zal wor
den over de ruilverkaveling Heusden
- Vlijmen (op 10 dec. a.s. te Vlij
men), opdracht te verstrekken om
vóór de aangevraagde ruilverkaveling
te stemmen.
OPGELETI
v. Mosseveld's
brood
is volksbanket!
Voor St. Nicolaas altijd
het beste.
Banketletter 2.25
Amandelletter 4
Boterletter 4.50
per 500 gram.
S.v.p. tijdig bestellen.
ZIE ONZE TOONKAMER
GEMEENTERAAD WAALWIJK
Afleidingsweg vanaf nieuwe provinciale weg naar kruispunt
Besoijensestraat-Grotestraat
Met de 3e fase van de Continu
bouw Brabant II te Baardwijk, welke
wederom de bouw van een 100-tal
woningwetwoningen zal omvatten, zal
wellicht nog dit jaar een begin wor
den gemaakt. Deze mededeling kon
burgemeester Teijssen vrijdagavond
doen in de vergadering van de Waal
wijkse gemeenteraad.
De raad had overigens maar wei
nig tijd nodig om de 22 punten tel
lende agenda af te werken. Tussen de
eerste en laatste tik van de voorzit
tershamer lag maar een krap half
uur. Alleen bij het voorstel tot be
schikbaarstelling van een krediet van
f 16.500.- voor de aankoop van
grond in Besoijen voor straatverbete
ring werd even langer stilgestaan. De
heer Dercksen vroeg namelijk of de
voorgenomen verbetering wel een
verschil van f 14.000. met een
reeds vroeger gedaan voorstel recht
vaardigt. De voorzitter zette uiteen,
dat met de voorgenomen verbetering
word beoogt het scheppen van ruim
te op het kruispunt Besoijensestraat
- Grotestraat in'verband met de aan
te leggen afleidingsweg vanaf de
provinciale weg in zuidelijke richting
naar dit kruispunt toe.
Voor de doorbraak van deze af
leidingsweg tegenover de Besoijense
straat werden reeds de panden Gro
testraat 1 en 3 aangekocht. De voor
genomen verkeersverbetering zal ech
ter dan pas geheel en al effect sor
teren indien tot de aankoop wordt
overgegaan van 63 m2 grond van de
i n.v. van Leeuwen, welk bedrijf bin
nenkort tot een verbouwing zal
overgaan. Bij de koopsom is
tevens het bedrag der schadevergoe
ding inbegrepen. De voorzitter wees
er op dat, nu de nieuwe provinciale
weg steeds verder gestalte krijgt,
voorzieningen moeten getroffen wor
den voor een afleidingsweg in zui
delijke richting. De voorziening zo
als die door b w wordt voorgesteld
achtte de voorzitter de meest effec
tieve. In dit verband wees de voor
zitter er verder op, dat het nog wel
enkele jaren zal duren voordat de
nieuwe rijksweg Tilburg-Waalwijk-
Gorinchem er ligt. Het verkeer vanaf
de provinciale weg in zuidelijke rich
ting zal dus gebruik moeten maken
van deze afleidingsweg en de Be
soijensestraat. Gezien de steeds toe
de voorzitter de voorgenomen verbe
tering de enige afdoende oplossing.
De voorzitter zei zich te kunnen
voorstellen, dat men zich de vraag
stelt waarom de gemeente dit alle
maal moet betalen. In antwoord hier
op stelde de voorzitter dat hierom
trent nog niets vaststaat en dat er
nog besprekingen gaande zijn. We
hebben besprekingen tussen gemeen
te en provincie reeds tot resultaat ge
had dat de kosten van de doorbraak
bij de voormalige machinefabriek van
Verhulst (f 70.000.-) geheel voor
R.K. Universiteit- en Hogeschoolavonds
Interessante en boeiende beschouwingen
van prof. dr. Groeneveld en mr. Hoefnagel
In de aula van het dr. Mollercollege werd vrijdagavond een r.k.
Universiteits- en Hogeschoolavond gehouden, welke was georga
niseerd door het Diocesane Universiteits-comité.
Hoewel de quantitatieve belangstelling voor deze bijzonder inte
ressante avond niet bijzonder groot was, mocht men toch zeker te
vreden zijn over de qualitatieve belangstelling, zoals de voorzit
ter van het comité, burgemeester mr. v. d. Heijden van Loon op
Zand, het in zijn openingswoord uitdrukte. Twee op het pro
gramma vermelde sprekers waren wegens ziekte verhinderd om
deze avond bij te wonen, namelijk dr. A. A. M. M. v. d. Ven,
directeur van het Centraal Bureau, en de hoogeerw. heer Deken
dr. B. J. M. v. d. Hurk. De opengevallen plaatsen werden resp.
ingenomen door burgemeester mr. Hoefnagel van Vlijmen, lid van
het diocesaan bestuur, en door moderator Stevens.
TE WEINIG INZICHT
Mr. Hoefnagel hield een korte in
leiding over „De betekenis van de
Universiteit in onze moderne samen
leving", waarbij hij in het bijzonder
nader inging op de wakrde en de be
tekenis van het r.k. hoger onderwijs.
Na er op gewezen te hebben, dat er
bij velen nog te weinig inzicht aan
wezig is in het r.k. hoger onderwijs,
wees spr. er op welk een enorme be
tekenis de wetenschap in de moderne
samenleving gekregen heeft. Op elk
terrein ontmoet men de wetenschap
en er bestaat niet langer een tegen
stelling tussen wetenschap en arbeid,
wel een onderscheid, maar geen ver
schil.
Vervolgens wees mr. Hoefnagel op
de taak van de Universiteit en de
Hogeschool, die bestaat uit a) de
beoefening der wetenschap; b) het
geven van vakkennis, en c) de vor
ming en opvoeding van de studenten
tot volwaardige mensen. Voor de
r.k. Universiteit en Hogeschool
geldt daarenboven de taak om de ge
hele wetenschap te bezien in het licht
van het geloof.
Met enkele sprekende cijfers be
lichtte spr. verder de groei van de
Nijmeegse Universiteit en de Til-
burgse Economische Hogeschool. De
Nijmeegse Universiteit werd gesticht
op 17 okt. 1923. Zij telde toen 27
hoogleraren, 5 lectoren, 89 studenten
en 3 gebouwen; momenteel heeft zij
79 hoogleraren, 10 lectoren, 26 do
centen, 2700 studenten, 5 faculteiten
en 20 gebouwen. Als bijzonderheid
vermelde spr. hierbij, dat momenteel
52 van de studenten afkomstig is
uit regionen welke men vroeger niet
aantrof in de universitaire kringen;
vooral ziet men tegenwoordig veel
studenten uit middenstandskringen.
De Tilburgse Economische Hoge
school werd opgericht op 8 okt. 1927
en telde toen 5 hoogleraren, 8 lecto
ren, 4 docenten en 28 studenten; mo
menteel zijn aan deze school verbon
den: 16 hoogleraren, 11 lectoren, .3
docenten en 706 studenten.
De nederlandse katholieken heb
ben ten aanzien van de academici nog
een achterstand in te halen, zo be
toogde mr. Hoefnagel, want de ka
tholieke studenten vormen slechts
27 van het totale aantal. Verheu
gend is het daarom, dat momenteel
in Brabant het intellect wordt gemo
biliseerd ter versterking van het ka
tholieke aandeel in de-academisch ge-
vormden.
Tenslotte wees spr. op de enorme
kosten waarvoor de St. Radboud
Stichting zich geplaatst ziet, vooral
door de stichting van de faculteiten
geneeskunde en wis- en natuurkunde.
Om de nodige gelden bijeen te bren
gen voor de financiering van het ka
tholiek hoger onderwijs is opgericht
het Centraal Fonds Hoger Onderwijs,
dat bestaat uit diverse werkgroepen,
die elk weer op andere wijze en di
verse terreinen gelden bijeen trach
ten te brengen voor de dekking van
de steeds stijgende enorme kosten.
Als belangrijkste werkgroep stipte
mr. Hoefnagel aan de werkgroep, die
zich richt op de jaarlijkse huis-aan-
huis collecte. Het meewerken aan dit
fonds noemde spr. niet alleen een
eer, maar ook een plicht van alle ka
tholieken.
Het gedeelte voor de pauze werd
afgesloten met een boeiend projectie
klankbeeld over het Kath. Hoger On
derwijs, waarin niet alleen de bete
kenis en de noodzaak van dit onder
wijs tot uitdrukking kwam, maar
waarin tevens een beeld werd gege
ven van de enorme kosten welke de
instandhouding en de uitbouw van
dit onderwijs vragen.
Na de pauze hield prof. dr. G. W.
Groeneveld, hoogleraar Staathuis
houdkunde aan de Nijmeegse Uni
versiteit en de Econ. Hogeschool te
Tilburg, een rede over „Universiteit
en Maatschappij", waarin hij ener
zijds een beeld gaf van de druk welke
de moderne maatschappij op het uni
versitaire en hoger onderwijs is gaan
uitoefenen en anderzijds de positie
van de hoogleraar en de student en
de relatie tussen universiteit en hoge
school en overheid belichtte.
Het universitair en hoger onder
wijs was in vroeger jaren een pretti
ge en gezelllige aangelegenheid, want
100 jaar geleden telde Nederland ca.
1000 studenten, hetgeen neerkwam
op 200 per universiteit en in rond
1900 bedroeg dit aantal nog maar
2800, waarvan 80 bestond uit
studenten bij de faculteiten genees
kunde en wis- en natuurkunde. Dit
percentage is thans gedaald tot 40
waaruit wel blijkt dat er een grote
kentering heeft plaats gehad.
Ook ten opzichte van de weten
schap had men vroeger een geïsoleer
de instelling; de wetenschap is er
voor de wetenschap en niet om de
maatschappij te dienen.
De moderne maatschappij is eisen
gaan stellen aan de universitaire en
hogeschoolvorming, zij verlangt meer
studierichtingen en specialisatie, zelfs
super-specialisatie. Een ander ken
merk van de veranderde positie van
de universiteit in de maatschappij is,
dat men eist dat de wetenschap meer
direct effect sorteert in de maat
schappij.
Van grote betekenis in de verhou
ding tussen universiteit en maat
schappij is verder de enorme groei
van het aantal studenten. In 1930
waren er 3800 abituriënten, in 1950
8400 en 1960 en 1970 zal dit aantal
groeien tot resp. 12.000 en 18.000;
het aantal studenten bedroeg in 1930
12.000, thans 30.000 en zal in 1970
tot 60.000 gestegen zijn.
Met klem waarschuwde prof. dr.
Groeneveld tegen de mentaliteit om
de universiteit als een doorgangshuis
te beschouwen en de hoogleraar als
een automaat, die tegen zeer gering
tarief de nodige vakkennis levert. De
student moet er van doordrongen
worden dat hij zich gelukkig mag
prijzen dat hij in dit prachtige milieu
kan studeren.
Tenslotte ging spr. nader in op de
relatie tussen universiteit en hoge-
school met de overheid. Ook hier is
een band gegroeid die het verleden
niet heeft gekend door de steeds toe
nemende financiële lasten voor de
overheid met betrekking tot het ho
ger onderwijs, welke lasten in de toe
komst steeds zwaarder zullen wor
den. Uit enige cijfers welke prof. dr.
Groeneveld hierbij naar voren bracht,
bleek wel heel duidelijk in welke ma
te deze lasten gestegen zijn. Zo be
droegen in 1938 voor de overheid de
lasten per student f 1400. - per
jaar, momenteel is dit bedrag geste
gen tot f 3800. - Zonder de over
heid zou het hoger onderwijs vooral
op medisch en technisch gebied niet
meer mogelijk zijn, aldus spr., omdat
hiervan enorm kostbare investerin
gen moeten worden gedaan. Zo zal
o.m. in de komende 15 jaar 1 Vl mil
jard aan gebouwen uitgegeven moe
ten worden. Al deze zeer grote uit
gaven moeten worden gedaan, omdat
deze investeringen beslissend zijn
voor de toekomstige ontwikkeling
van Nederland, aldus prof. dr. Groe
neveld.
De voorzitter van het comité dank
te beide sprekers hartelijk voor hun
DE mm WH HEI zu
