waalwijkse en LanqstRaatse couRant
HEEL SPECIALE KOOPJES
De dood in het zoutvaatje
Sport in beelden en woorden
'"-r
A. H. Mulders-Sars
Door Henk van Veenendaal
-
Voor Uw wagens
zonder chauffeur
MUSA EXPRESS
WAALWIJK
Het Geschenkenhuis"
Land- en tuinbouw
Hockey
VRIJDAG 22 JANUARI 1960
83e JAARGANG No. 6
De tcho vAn het Zuióen
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur: JAN TIELEN
Gironummer 50798
Dit blad verschijnt 2 x per week
Opgericht 1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk - Tel. 2621 Kaatsheuvel: Tel. 2002 Dr. van Beurdenstraat 8
Abonnement
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p. p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
Tel.-adres: „Echo"
L-jfiS*—
BEZOEK AAN RADIO FREIES EUROPA.
Op de 17de december j.l. werd de vrije wereld opgeschrikt door
een mededeling, dat communistische agenten kans hadden gezien
om binnen te dringen in de studio's van „Radio Freies Europa"
(R.F.E.), gevestigd te München.
Wij hebben daarom eens een bezoek gebracht aan de Englischer
Garten no. 1. Daar zetelt de directeur van dit radiostation, de
voormalige Nederlander en thans Amerikaans staatsburger Erik
Roelfzema-Hazelhof, ridder in de Militaire Willemsorde en oud
kapitein-adjudant van prinses Wilhelmina der Nederlanden, toen
nog koningin.
Wat is er nu eigenlijk voorgeval
len? is onze eerste vraag.
In korte feiten dit: een communis
tische agent van Tsjechische natio
naliteit had kans gezien om zich 'n
baan te veroveren bij deze weste
lijke propagandazender en werd op-
genomen in de kring van vaste me.
dewerkers. Nadat hij het vertrou
wen had weten te winnen, heeft de
man zich op een daartoe geschikt
ogenblik naar de kantine (de mess) i
in dit gebouw begeven om daar on-
gezien, in de op de tafeltjes ge- j
plaatste peper- en zoutstellen een
dosis vergif te strooien.
De te hulp geroepen Amerikaanse
deskundigen op dat gebied, die zijn
ingedeeld bij het in west-Duitsland
werkzaam zijnde „Central Intelli
gence Corps (C.I.C.), te Wiesbaden
verklaarden, dat men hier te doen
had met het vergif atropin, dat
wordt bereid uit de plant Belladon
na. Atropin is een vergif dat op het
centrale zenuwstelsel inwerkt en de
werkzaamheden daarvan verlamd
en buiten werking stelt en uiteinde
lijk de dood ten gevolge heeft. Vast
gesteld wordt, dat in ieder zoutvaat
je een gemiddelde van 2,36% atro
pin werd aangetroffen.. Opgemerkt
zij, dat 30 milligram van dit vergif
door de mens genuttigd, de dood
ten gevolge kan hebben.
Naam geheim.
De geheime agent heeft na een
dagenlang verhoor tenslotte een
volledige bekentenis afgelegd. Zijn
naam wordt vooralsnog geheim ge
houden, daar is komen vast te staan
dat de man in opdracht handelde
van een in west-Europa geaccredi
teerd diplomaat.
De gearresteerde communist werd
na zijn verhoor overgebracht naar
een kazerne, in gebruik bij een
Amerikaans legeronderdeel en in
een der aldaar aanwezige cellen in
gesloten. Het is denkbaar dat de
man naar de Ver. Staten zal wor
den overgebracht en aldaar zal wor
den berecht.
De R.F.E. neemt graag mensen
van achter het ijzeren gordijn in
dienst, omdat het dagelijks nieuws
uitzendingen verzorgt voor landen
daar. Haar zeer sterke zenders zijn
opgesteld in München, waar het
hoofdkwartier is gevestigd en in
Lissabon, de hoofdstad van Portu
gal. Naast de gebruikelijke nieuws
uitzendingen in het Pools, Tsjech
isch, Slowaaks, Hongaars, Roe
meens, Bulgaars, Russisch en Oe-
kraïns, is er een berichtendienst,
die tevens agentschappen heeft in
Athene, Rome, Wenen, München,
Istanboel, Berlijn, Hamburg en
Stockholm. Een dienst overigens,
die zéér goed blijkt te zijn ingelicht
over de gang van zaken in de be
trokken landen.
Een nieuw gezicht.
Hoe kon deze figuur door de ma
zen van uw controle heensluipen?
Dat komt, omdat het een geheel
nieuwe spion betrof. We hebben 'r.
documentatiedienst met een archief,
dat tot op de dag van vandaag is
bijgewerkt, waarin o.m. staan ver
meld de namen en verdere bijzon
derheden van vrijwel alle commu
nistische spionnen, verraders, de
grote en de kleine communistische
partijbonzen en propagandisten.
Maar hij stond er niet bij, zijn foto
kwam er (nog) niet in voor!
Wie betaalt uw werk?
Radio Vrij Europa werd gesticht
in 1950 door Ameriaanse burgers,
zakenlieden en instellingen, die het
werk van de omroep, de bestrijding
van het communisme, ook financieel
hebben mogelijk gemaakt en nog
mogelijk maken.
De zender had tot voor kort on
geveer 1300 medewerkers in dienst
Duitse strijd gaat voort.
Aan het „koude front", tussen oost
en wést gaat de strijd onverminderd
en in alle hevigheid voort. Alle
denkbare listen worden aangewend,
vallen worden gezet. Mensen ver
dwijnen spoorloos. Weer anderen
duiken op om ook weer te verdwij
nen, al of niet een bloedig spoor na
latend.
Kort geleden werd in de ambts
woning van de Lutherse bisschop
van Berlijn, dr. Otto Dibelius, een
geheime telefoonlijn ontdekt, waar
door alle door de bisschop gevoerde
telefoongesprekken werden mee-
beluisterd door Oostduitse commu
nistische agenten. Wie zal het vol
gend slachtoffer zijn? We weten het
niet.
Zojuist bereikten ons berichten
over een toenemende spionage-acti-
viteit der bolsjewisten in het grens
gebied rondom Helmstedt en aan de
Westduitse grenzen. Daar werden
beruchte Oostduitse en Russische
spionage-experts gesignaleerd. Wat
voeren die daar in hun schild? In
die gebieden woedt nog steeds de
„Nervenkrieg" in alle hevigheid.
Geheime waarnemers vestigen zich
in dit frontgebied en vangen vluch
telingen op, tuk als ze zijn op „ge
heim nieuws''.
Radio Vrij Europa weet zulk
nieuws veelal het eerst te melden.
De januarisneeuw dwarrelde
over het Gooi. Koplampen tast
ten naar een barak in een ver
stild hos. We stopten en snoven
de winterse dennegeur in. Rond
om ons suggestieve plaatjes voor
nieuwjaarsansichten. In die ro
mantische bossenpracht ligt een
houten bouwsel. Het heet Cine-
centrum. Wie hier binnentreedt,
onderwerpt zich automatisch aan
een ijzeren discipline. In die oase
der Gooise bossen regeert een
stukje keiharde actualiteit. Hier
zit regisseur Jean Smits in een
bescheiden hoekje te werken aan
zijn lijst met commando's, zijn
draaiboek. Daar in Cinecentrum
wordt de zondagsuitzending van
Sport in Beeld in 'n nauw keurs
lijf geperst om overgebracht te
worden naar de televisiestudio in
Bussum.
De outsider, die argeloos het
wereldje der sport televisie bin
nenstapt, valt van de ene sensa
tie in de andere: een reeks ver
bazingen over de geboorte van
een half uur sport op 't schermp
je. Wie rustig in zijn luie stoel
zit en niets anders behoeft te
doen dan kijken naar het won-
derkastje, zou eigenlijk eens de
drama's moeten meemaken, wel
ke aan de regie en presentatie
van zo'n programma voorafgaan.
Een paar minuten filmen over 'n
sportgebeurtenis in Maastricht
vergt een krachttoer. Vele me
ters moeten eerst worden opge
nomen en dan dient de camera
man nogal te flirten met Vrouwe
Eortuna, om de belangrijkste
shots te pakken te krijgen. Goed,
laat dit dan lukken.
Het is omstreeks vier uur in de
namiddag. Dan begint de lijdens
weg. De rit naar Bussum, dwars
door de bebouwde kommen met
de bekende snelheidsbeperkin
gen. In Cinecentrum wordt de
film koortsachtig ontwikkeld.
Een geselecteerde staf werpt zich
op het celluloid. De beste en
meest spectaculaire passages
worden geknipt, gecontroleerd
en geplakt. Dan moeten de films
worden afgedraaid in aanwezig
heid van de commentator. Hij zal
er tijdens de uitzending een pak
kend trefwoord bij plaatsen. Zijn
grootste opdracht is eigenlijk in
de fantasie van de al of niet des
kundige kijker te kruipen.
Wij verhaalden dus over die
film uit Maastricht. Er zijn nog
meer rolprenten... over voetbal,
volleybal, hockey en het wereld
nieuws. Tussen negen uur 's mor
gens en elf uur 's avonds zijn een
aantal experts druk in de weer,
om een gevecht te leveren met
tempo en actualiteit. In de hoek
van een kamertje in Cinecentrum
zit dan regisseur Jean Smits. Hij
deelt bevelen uit en laat een ver
se film draaien. De commentato
ren volgen in de camera obscura
met argusogen de beelden. Ze
kunen hun mondelinge toelich
ting dan voorbereiden, want
straks om tien uur, als het feest
begint, moet alles op minuten en
seconden zijn afgepast. Dat af
passen is een spécialité, waarin
mannen als Jean Smits gehard
zijn. Het leek daar in de sprook
jesachtige winterse bossen van
't Gooi op een verscholen hoofd
kwartier. De generale repetitie in
Wisseloord is voor de medewer
kers een warm aanloopje naar de
NTS-uitzending Sport in Beeld,
die volgens Jean Smits een grote
kijkdichtheid heeft.
In de Studio Vitus te Bussum,
waar alle medewerkers tijdig aan
wezig zijn, lopen of zitten de
scheppers van de uitzending met
een dosis plankenkoorts. Ze la
ven zich aan de onschuldige
drankjes uit de kantine, kijken
wat spullen in, roken een eind
weg en laten zich gedwee door
Paula Sanders naar de schoon
heidssalon brengen. De wet van
de „gevelverfraaiing" is onver
biddelijk. Barend Barendsè, die
spotlights over wielrennen com
mentarieert, weet al niet anders
meer. Maar Bep Bakhuijs vindt
het altijd nog een evenement, dat
Paula strepen op zijn gezicht
trekt en heiij met poedertjes en
zalfjes optuigt. Frans Henrichs,
die net hele geval gaat presente
ren voor de kijkers, moet er van
zelfsprekend ook charmant uit
zien. Als al die mannen dan met
kleurrijke hoofden ronddrente
len geeft de regisseur fluisterend
de laatste aanwijzingen.
We werden opgesloten in een
belletje, de presentatiestudio van
Sport en Beeld. Een zee van licht
werd op de beeldbrengers gesme
ten. De temperatuur was moor
dend, Bakhuijs liep uitvoerig te
blazen, omdat het nu nog even
mocht. Go Hogendoorn kon niet
verder leven zonder een sigaret.
Wie in dit woud van slangen en
kanonachtige camera's ergens
Hannie Lips op een laag podium
van twee vierkante meters ziet
zitten (in vakjargon het hemel
bed), is als leek de wanhoop na
bij. De vraag, die hem in dit
droomfabriekje steeds bezig
houdt, luidt: hoe kan er uit dit
chaotische geval van opgepoet
ste jongens, celluloid, draden,
slangen en verzengende lichtwer-
pers ooit iets normaals ontstaan.
Een gebaarde cameraman zette
in een volmaakte geluidloosheid
Hannie Lips in haar hemelbed op
een plaatje. Boven zat Jean Smits
de beelden te ordenen, onzicht
baar voor ons, maar met de ab
solute macht van een alleenheer
ser. In de monitor zagen we, dat
het lukte. Alle „zweet en tranen"
droogden op in het kiekkastje,
dat ieder detail aangaf. Frans
Henrichs slingerde met een per
fecte smile zijn beeld en stem in
de lucht. Hij kreeg achter zijn
stalen bureau steeds andere
huurlieden, van de schermdes-
kundige Van Oosten tot Anton
Geesink himself, voor wie al
dus een grapjas alleen een
grootheeldontvanger geschikt zou
zijn. Zo draaide het half uur vol
emotie, uiterste beheersing en
improvisatie verder.
Na het laatste beeld werd de
geest ontspannen. Boven in de
kantine. Maar eerst werd de verf
laag verwijderd. Kijkend Neder
land, niets vermoedend van de
totale inzet der medewerkers,
had weer 'n paar plaatjes gezien.
De spanning hadden we trou
wens al eerder voelen aankomen.
In de AVRO-studio voor de We
kelijkse Sportrevue. Het is voor
de leek onvoorstelbaar, wat hier
door Dick van Rijn en zijn legi
oen van beiderlei kunne.gepres
teerd wordt. Ja, beiderlei kunne,
niet alleen vanwege de omroep-
ster, die de uitzending aankon
digt; mevrouw Schreurs, echtge
note van de beroemde wijlen
Tom, die eens de Sportrevue
schiep, mag een deel van de
kostbare erfenis beheren.
De sportuitzendingen van alle
omroepen eisen een minutieuze
voorbereiding. Als eerste is de
KRO in de lucht. Deze geeft ver
slagen en nabeschouwingen en
het lang verbeide uitslagenlijstje,
dat pooideelnemers teleurstelling
of opperste vreugde bezorgt. De
KRO is dus de eerste omroep, die
slag levert met de soms afschu
welijke veelvraat: actualiteit.
Is het eenmaal half vijf, dan
gaat in de AVRO studio het rode
lampje aan. Dick van Rijn of als
deze chef-sport-AVRO op repor
tage is, Frans Henrichs, presen
teert dan de zo populair gewor
den Wekelijkse Sportrevue. De
tune klinkt niet alleen in uw
huiskamer, maar ook in de klei
ne studio, waar alle bijgeluiden
geweerd worden. Het ingewik
keld samenspel tussen reporters,
telefoondraden, studiotechnici en
presentator begint. Het schema,
angstig nauwkeurig op halve mi
nuten vastgelegd, moet worden
uitgevoerd. Om half vijf plus 30
seconden komen vanuit de studio
de code-woordenOver naar Den
Haag. Daar in de residentie wacht
Herman Kuiphof op dit startsein
om precies op tijd een nabe
schouwing te geven van de wed
strijd ADODOS. In de studio
klinkt de stem van onze hoofdre-
X,
Ervaren dijkwerkers zijn bij het vroegere gat in de dijk van Tuin
dorp Oostzaan bezig met de versteviging van het dijklichaam.
Eerst slaat men een afdamming van ronde palen, waaraan straks
de rijsvlotten zullen worden vastgemaakt.
dacteur. Als hij z'n verhaaltje be
ëindigd, zegt hij: Terug naar de
studio in Hilversum. Dan gooit
de presentator de microfoon
weer open en dan kan Piet Heys-
ler in de Maasstad beginnen. De
technici werken bedrijvig aan 'n
ingewikkelde apparatuur. Ze
moeten uiterst geconcentreerd
zijn en niet de verkeerde stekker
pakken. Straks komt immers de
lijn uit Düsseldorf en ook Parijs
zou kunnen wachten. Mevrouw
Schreurs komt binnensluipen
met het laatste nieuws. liet moet
nog mee. De studioklok draait
onVerbiddcllijk verder. Het gaat
alles om dure seconden. Barend
Barendse pakt Arie van Houwe-
lingen sportvan van het jaar
in de rug en neemt een blik-
seminterview af. Wim Kortland
zoekt al z'n plaatsje achter de mi
crofoon en Ger Janssens zit te
lekcnen om straks wat standjes
in het apparaatje te fluisteren.
Ergens in Nederland wacht de
paardensportman, om courses
door te geven. Joop v. d. Hoek
krijgt in Duitsland aansluiting
en gooit wat caramboles in de
ether. De presentator moet slag
vaardig zijn en dient een meester
te zijn in het improviseren.
Maar o wee, als er afgelastin
gen zijn. Dan komt er een venij
nig vuiltje in het subtiele rader
werk. Even staken is er niet bij.
De minuten zijn immers te kost
baar! Het gaat om service aan de
luisteraars.
Als de omroeper dan ten slotte
aankondigt: Dit was AVRO's
Wekelijkse Sportrevue, komit de
heksenketel tot rust. Dan kun
nen de mannen voor en achter de
schermen uitblazen. En mevrouw
Schreurs gaat dan verslagen en
uitslagen verzamelen voor de uit
zending op de late avond. Op de
kamer van de reportage-afdeling
met de batterij telefoons legt Cor
Schreurs dan contact met al die
ijverige en belangstellende men
sen. De cijfertjes druppelen bin
nen. Plotseling gaat een der toe
stellen
AVRO sportredactie, zegt me
vrouw Schreurs.
De meneer aan de lijn vindt
deze aankondiging onvoldoende.
Met wie dan? zegt hij ongedul
dig.
Met mevrouw Schreurs, aldus
de vriendelijk gestemde aanvul
ling, maar waarom vraagt u dat?
Omdat ik u zo aardig vind, be
kende de stem.
Uit „De Sportkroniek".
GEVOLGEN VAN DE DROOGTE.
Uit de resultaten van het grondon
derzoek blijkt, dat vooral de kalige
halten dit jaar hoog zijn. Dit heeft
verschillende oorzaken. Ten eerste
hebben de planten zich door het chro
nisch watergebrek minder goed kun
nen ontwikkelen en werden dus min
der plantenvoedende stoffen opgeno-
naar
Stationsstraat 97 Tel. 2051
IN ONZE BALANS-OPRUIMING
ff
GROTESTRAAT 220
WAALWIJK
de grond en andere planten die over
vloedig gedijen op grond, waarin se
lenium voorkomt. Geleerden weten
uit ervaring dat waar zwavel en sele
nium rijkelijk aanwezig is, zich ook
uranium bevindt.
DUITS MELKBAL.
De melkinrichting in de Westfaal-
se stad Bielefeld heeft een nieuwe
vorm van melkpropaganda bedacht
het organiseren van een dansfeest
voor jongeren tussen 16 en 20 jaar.
Dit is volgens de berichten goed ge
slaagd, niet in het minst door de cho
colademelk en melkshakes die tijdens
de pauze gratis ter beschikking wer
den gesteld. Een rookverbod accen
tueerde de zuivelgeest, die het fes
tijn kenmerkte.
Het Bielefelder initiatief onder
vond zoveel weerklank bij de jeugd en
de plaatselijke pers, dat de melkin
richting van plan is deze winter meei
„milchballe" te houden.
VEGETATIE ONTHULT AAN-
WEZIGHEID BODEM
SCHATTEN.
De allerminste methode voor het
opsporen van mineralen in Amerika
is die met het vliegtuig. De bomen,
struiken en andere bodembedekkers
dienen als aanwijzing dat onder de
grond waarop deze planten groeien
bepaalde soorten mineralen aanwezig
kunnen zijn.
In Nieuw-Mexico worden uitge
strekte gebieden in kaart gebracht
waar bepaalde planten voorkomen die
de voorkeur geven aan zwavelhouden-
Wanneer op een bepaald terrein de
helder-oranje Californische klapro
zen in overvloed voorkomen, dan
wijst dit op koper in de grond en
hierbij kan het gebied zelfs begrensd
worden.
NIEUW VISMEELPRODUCT.
Volgens een bericht in de „Finan
cial Times" hebben Zweedse geleer
den een nieuw vismeelproduct ont
wikkeld dat vijfmaal meer eiwit be
vat dan verse vis of vlees. Het nieu
we product dat in nauwe samenwer
king met de F.A.O. tot stand kwam
zou thans zover zijn ontwikkeld dat
het op commerciële schaal kan wor
den vervaardigd.
Hierdoor wordt thans een fabriek
gebouwd. Als grondstof kunnen alle
soorten vis dienen. Het nieuwe pro-
duet zou zeer smakelijk zijn en goed
houdbaar, zodat het over lange af
standen zonder kwaliteitsverlies kan
worden vervoerd. Proeven hebben
uitgewezen dat het product kan wor
den gebruikt voor het bakken van
brood en voor de bereiding van pud
ding, soepen en diverse andere le
vensmiddelen.
men. Ten tweede heeft er geen uit
spoeling van plantenvoedsel plaats
gehad, zoals in normale jaren wel het
geval is. Ten derde is er planten
voedsel uit diepere lagen naar boven
gekomen door de opstijging van wa
ter uit de ondergrond.
Uiteraard zijn genoemde factoren
op alle gronden niet even sterk naar
voren gekomen. In het algemeen kun
nen we echter zeggen dat de boer
voor het komende groeizeizoen bezui
nigen kan op de kalibemesting.
Een meevaller tussen alle tegen
vallers in het afgelopen droge sei
zoen.
Programma KMHC Waalwijk.
Omdat er hel komende week
end maar een klein programma
verhockeyd wordt, heeft de KM
HC Waalwijk ter oefening enke
le onderlinge wedstrijden inge
last. Het programma voor dit
weekeinde luidt:
12.15 uur Warande 2-I)ames 3
BBA om 10.35 via R'vecr.
12 uur Dames 4—Forward
umpires: J. v. Vliet-W. Eibers.
14.00 uur HMHCVeteranen,
gezamenlijk vertrek 0111 12.30 u.
vanaf het station.
Zaterdag jeugdcompetitie:
14.30 uur Tilburg QMeisjes
Q, BBA om 13.07 uur.
15.00 uur Jongens BTilburg
C, umpires: Dumoulin-Y. Dirks.
Zondag vriendschappelijk:
12.00 uur Dames 2—Dames 1,
umpires: Rijckevorsel-Moderator
2.30 uur Heren 2Heren 1,
umpires: Hoffmans-van Eijl.
Het programma voor 't week
einde van 3031 jan, is als volgt
samengesteld:
Zaterdag:
Forward BJongens A
Meisjes PTilburg P, aanvang
3 uur.
Zondag:
Forward 2Dames 1
PelikaanDames 2
Dames 4Warande 2
Heren 1MOP 5
Were Di 5Heren 2
Heren 3Were Di 3
j HTCCVeteranen
