wAALwrjkse en lAnqstRAAtse couRAnt
BINNEN- EN BUITENLAND
lekker en gezond
(fèftuidstoifatten,
de mooiste f
VORMING VAN EEN PROVINCIAAL RECREATIE ORGAAN NOODZAKELIJK
(Wt Aeé fot&ie font
de foste zaak
^\its tkifi drftVen
VRIJDAG 14 OKTOBER 1960
83e JAARGANG No. 80
Dezer dagen is verschenen een rapport over de openluchtrecre
atie in Noord-Brabant dat werd opgesteld door de Werkgroep
Openluchtrecreatie van de Provinciale Commissie Sociaal Plan
Noord-Brabant. Deze werkgroep bestond uit de heren H. J. Ver-
wiel, directeur Streek-V.V.V. Brabants Centrum, voorzitter,
mr. P. Kuijpers, secretaris Provinciale Commissie Sociaal Plan,
secretaris, drs. J. Sagel, medewerker van het E.T.I., later ver
vangen door drs. G. Cox, en drs. N. de Vries, medewerker van
de Provinciale Planologische Dienst. Voor de pers was er tij
dens een persconferentie welke onder voorzitterschap stond van
burgemeester L. van Erp van Waspik, voorzitter van de Pro
vinciale Commissie Sociaal Plan Noord-Brabant, gelegenheid
om over dit plan van gedachten te wisselen.
Het rapport van de werkgroep munt niet alleen uit door een
voortreffelijke en toch summiere behandeling van de proble
matiek der openluchtrecreatie in onze provincie, maar ook
door een aantal belangrijke conclusies en suggesties en het mag
om die redenen dan ook bijzonder waardevol worden geacht.
BRABANTS TOERISTISCHE ACCOMODATIE
MOET IN 1980 60.000 BEDDEN HEBBEN
Aanleiding tot het uitbrengen
van dit rapport is geweest het
rapport. De Brabantse bevolking
in vrije tijd en recreatie" van het
Katholiek Sociaal Kerkelijk In
stituut. In dit rapport ontbrak
namelijk merkwaardigerwijs het
zo belangrijke aspect van de
vrijetijdsbesteding: de openlucht
recreatie, die toch als een van de
meest actuele problemen in het
kader van de vrijetijdsbesteding
mag worden beschouwd. Een af
zonderlijke beschouwing van de
openlucntrecrcatie werd op de
eerste plaats noodzakelijk geacht
op grond van de toenemende be
tekenis der openluchtrecreatie
voor de eigen bevolking in het
kader van de verstedelijking en
de daarmee gepaard gaande ver
andering van het levenspatroon;
op de tweede plaats met het oog
op de zich snel ontwikkelende en
Ten aanzien van het huidige
in de nationale „planning" ook
vastgelegde functie van Noord-
Brabant als recreatiegebied voor
de van elders komende mensen.
De adviezen, welke in dit rap
port zijn geformuleerd, beperken
zich niet tot het terrein van de
provinciale overheid, maar rich
ten zich behalve tot de overheid,
waaronder ook de gemeentelijke
overheid is begrepen, tot alle in
stanties in de provincie, die di
rect of indirect met de openlucht-
rccreate bemoeiing hebben. Als
centraal thema voor haar be
schouwingen heeft de werkgroep
genomen de vaststelling van de
recreatieve behoeften van de
Brabantse bevolking. Bij de ana
lysering van deze behoeften en
liij het formuleren van adviezen
en suggesties is slechts zijdelings
ingegaan op technische en ruim
telijke vraagstukken. Ook de
georganiseerde sportbeoefening
komt in 't rapport niet ter spra
ke, omdat een afzonderlijk rap
port hierover binnenkort 't licht
zal zien.
Huidige situatie
Met betrekking tot de ontwik
keling van het recreatiepatroon
in Noord-Brabant stelt het rap
port dat de vrijetijdsbesteding
vóór de tweede wereldoorlog
geen zelfstandig element vormde
in het maatschappelijk patroon.
In het algemeen was er vooral op
het platteland weinig of geen
vrije tijd. Men werkte op 't ritme
van de seizoenen en richtte zich
daarbij geheel naar de eisen van
bedrijf en ambacht en nam al
leen vrije tijd, wanneer produk-
tie-omstandigheden dit toelieten
of wanneer sociale of godsdien
stige verplichtingen dit noodza
kelijk maakten. De besteding van
de vrije tijd droeg een sterk tra
ditioneel karakter en was gebon
den aan vaste gewoonten en ge
bruiken. Arbeid en vrije tijd wa
ren in dit patroon onderling ver
weven en vloeiden eigenlijk on
gemerkt in elkaar over.
De hierin na de tweede wereld
oorlog ingetreden verandering is
vooral op het platteland snel ge
gaan. Door industrievestiging en
geografische ontsluiting is het
datteland onder de invloed van
et stedelijke levensklimaat ge
komen. Déze ontwikkeling ver
oorzaakt in verschillende platte
landsgemeenten een ontbinding
van de oude homogeniteit van 't
levenspatroon, ook ten aanzien
van de vrijetijdsbesteding, waar
door deze zich uit het totale le-
recreatiepatroon merkt het rap
port op dat in de provincie Nrd.-
Brabant over het algemeen nog
van de recreatieve uitrusting.
Sommige gemeentebesturen zijn
op dit punt zeer actief, maar het
Kon geen eten meor zien
in 't vaste vooruitzicht
van 'n nieuwe aanval
laaiend brandend maagzuur.
Tot Kennies uitkomst brachten.
Rennies doven de hevigste zuurbrand in
enkele seconden op volkomen natuurlijke
wijze. Door hun weldadige samenstelling
neutraliseren ze alle overtollig maagzuur
volkomen. Uw omgeving heeft er geen weet
van dat U Rennies neemt, want water of
zo komt er niet aan te pas. Gewoon maar
laten smelten op Uw tong! Haal vandaag
nog 'n pak Rennies bij Uw Apotheker of
Drogist.
creatie. De recreatieve belangen
zullen een plaats moeten vinden
in het geheel van de ruimtelijke
ordening in de provincie. .Een
provinciaal streekplan en régio
nale struktuurplannen zijn hier
voor de aangewezen kanalen, al
dus het rapport. Uit een oogpunt
van recreatie is de opstelling van
dergelijke plannen, welke het ka
rakter dragen van bestemmings
plannen, bijzonder urgent te ach
ten. Op gemeentelijk niveau al
leen is het onmogelijk tot een
harmonisch beleid te komen ten
aanzien van een taak als de open
luchtrecreatie welke in haar
ruimtelijke aspecten een boven-
AFRIKAANSE STUDENTEN
WALGEN VAN
SOVJET-REGIME
Open brief aan Hammarskjöld
en staatshoofden van Afrika
Drie Afrikaanse studenten van
de universiteit van Moskou heb
ben een open brief gestuurd aan
de hoofden van alle Afrikaanse
regeringen, waarin zij zich er
over beklagen tijdens hun studie
tijd in de Sovjet-Unie voortdu-
gemeentelijk karakter draagt, rend te hebben bloot gestaan aan
Regionale planning, aldus 't rap- 1 j—*—
een zekere achterstand bestaat
wat de deelname betreft aan
nieuwere recreatievormen en -ac
tiviteiten (jeugdherbergen, tent
kamperen, kampeerhuisjes e.d.).
In het rapport wordt overigens
wel de indruk geformuleerd dat
de provincie bezig is de nog
steeds aanwezige achterstand
wat de nieuwe recreatievormen
betreft in versneld tempo in te
halen.
Na een algemene situatieteke
ning gaat het rapport in het eer- I
ste deel uitvoerig in op het recre
atiepatroon in en rond de vier
grote steden Den Bosch, Eindho
ven, Tilburg en Breda, terwijl
daarnaast ook aandacht wordt
gewijd aan de kleine steden, het
platteland, de boeren, de indus-
triearbeiders en ten slotte aan
dag- en weekendrecreatie en aan
de vakantiebesteding.
Suggesties en adviezen
Het tweede deel van het rap-
jort is gewijd aan de formulering
van een aantal belangrijke en
waardevolle suggesties, adviezen
en conclusies, die vooral grote
betekenis krijgen tegen de ach
tergrond van de grote taak welke
Noord-Brabant in de nabije toe
komst in het moderne en zich
snel verbreidende recreatiepa
troon te vervullen zal krijgen.
Om deze taak te kunnen vervul
len, zal Noord-Brabant in 1980
moeten kunnen beschikken over
een toeristische accomodatie van
00.000 bedden, aldus de heer H.
Verwiel, directeur van 't Streek-
V.V.V. Brabants Centrum. Mo
menteel omvat deze accomodat-
tie 20.000 bedden, zodat er de
eerstkomende 20 jaar nog heel
wat gerealiseerd zal moeten wor
den. De kosten van deze uitbouw
tot 00.000 bedden worden op 80
miljoen gulden geschat, waarte
genover echter jaarlijks 25 a 30
miljoen gulden aan revenuan
staan.
In meerdere opzichten, aldus
het rapport, zijn tekorten aan
wijsbaar in de recreatieve uitrus
ting van de provincie; verder be
hoeft een belangrijk deel van de
bestaande outillage uitbreiding
en vernieuwing, terwijl tenslotte
algemene maatregelen nodig zijn
om de gewenste ontwikkeling
van de openluchtrecreatie in de
provincie mogelijk te maken.
Plaatselijk initiatief
Allerwege in de provincie blij
ken zich plaatselijke initiatieven
te ontwikkelen welke gericht zijn
op verbetering en uitbreiding
particulier initiatief blijkt hier
bij nogal eens achter te blijven
en het rapport beschouwt een
grotere belangstelling van parti
culiere zijde dan ook als wense
lijk. Van de gemeentebesturen
moet hierbij een stimulerende
werking uitgaan. Het rapport
merkt hierbij op dat de overheid
het geheel van recreatiebelangen
in het oog dient te houden, waar
bij het wenselijk is dat zij andere
sectoren van haar beleid hierop
tracht af te stemmen. Als voor-
port, is daarom te beschouwen
als een essentiële voorwaarde
voor een geïntegreerd recreatie
gebied. Een provinciaal orgaan
zou volgens het rapport samen
gesteld moeten zijn jiit vertegen
woordigers van overheid en par
ticuliere organisaties, met een
coördinerende taak ten aanzien
van de verschillende bij de open
luchtrecreatie betrokken belan-
gensectoren en uitgerust met
grote bevoegdheid op het stuk
van het provinciaal beleid. Ook
de voorlichting en de menings
vorm zou een belangrijke taak
van het orgaan moeten zijn.
Ontsluiting
Met betrekking tot de open
stelling van terreinen voor het
publiek merkt het rapport op dat
de situatie in Noord-Brabant bij-
beeld wijst het rapport hier op
het woningbouwbeleid. In vele
plattelands-gemeenten worden
momenteel door bungalow- en
villabouw grote terreinen aan de
recreatie onttrokken. Vooral de
grote trek naar buiten vanuit de
grote steden leidt hier tot allerlei
ongunsige situaties, welke ook
in hoge mate strijdig zijn met de
eisen van een behoorlijk ruimte-
lijn beleid.
Streekorganen
De vraag rijst, aldus het rap
port, of het niet wenselijk is voor
de behartiging van de recreatie-
belangen op regionaal niveau een
bepaalde structuur te scheppen.
Elders gebeurt dit reeds in de
vorm van recreatieschappen, die
zich richten op de coördinatie en
afstemming van het recreatiebe-
leid in een bepaald gebied. Der
gelijke organen ontbreken tot nu
toe in Noord-Brabant. Ook doet
zich volgens het rapport steeds
duidelijker de behoefte gevoelen
aan intergemeentelijke samen
werking tussen de stad en de om
liggende plattelandsgemeenten,
omdat de uitrusting van de re
creatiegebieden steeds hogere fi
nanciële eisen stelt, welke prak
tisch alleen door de betrokken
plattelandsgemeenten moeten ge
dragen worden, terwijl de stede
lijke recreanten in feite hiervan
profiteren.
Provinciaal beleid
In het kader van de ruimtelij
ke en sociaal-economische ont
wikkeling van de provincie is een
duidelijke planning nodig met
betrekkin? tot de openluchtre-
zonder gunstig is te noemen.
Slechts 12 van de recreatiege
bieden is afgesloten voor het pu
bliek; 70 is vrij en 18 is be
perkt toegankelijk. Toch zijn er
enkele gebieden waar de situatie
in dit opzicht minder gunstig is
en verdere ontsluiting is hier
dan ook gewenst te achten, hoe
wel deze gerust beperkt mag blij
ven, omdat openstelling zonder
meer van een aantal fraaie na
tuurgebieden tot onherstelbare
schade zou kunnen leiden.
Ten aanzien van de bescher
ming van het landschapsschoon
wijst het rapport op de egalisa-
tiedrang van ruilverkavelingen
en andere cultuurteclhnische wer
ken. Hoewel bij deze werken
steeds meer aandacht wordt ge
schonken aan 'n behoorlijke land
schappelijke verzorging, blijft
het gevaar toch bestaan dat re
creatief waardevolle gebieden
aan rationalisatie van de land-
bouwhuishouding ten offer val
len, hetgeen moet worden voor
komen' door in een vroeg stadi
um de belangen van landbouw en
recreatie in een gecoördineerd
verband te benaderen.
Technische ontsluiting van het
landschap is een zeer belangrijke
voorwaarde voor de recreatie en
het rapport wijst hierbij op een
sluitend net van rijwielpaden,
bewegwijzering, parkeer- en pic-
nicplaatsen en andere technische
voorzieningen.
Twee belangrijke vraagstuk
ken welke met de ontwikkeling
van de vakantierecreatie samen
hangen zijn: de jeugdherbergen
en de gezinsvakantie. Met betrek
king tot de jeugdherbergen merkt
het rapport op dat de accomoda-
rassendiscriminatie en dreige
menten.
Zij hebben dit „Sovjet-koloni-
alisme" aan de kaak willen stel
len voordat premier Kroesjef zijn
rede tot de Ver. Naties houdt. Op
een persconferentie te Frankfurt
verklaarden zii, dat zij en tien
tallen andere Afrikaanse studen
ten, walgend van de communisti
sche druk, Moskou verlaten heb
ben.
De drie studenten zijn Theo-
philus Okonkwo, 28 jaar, van Ni
geria, secretaris van het bestuur
der Afrikaanse studentenunie in
de Sovjet-Unie, Andrew N. Amar
van Oeganda en Michel Ayih, 28,
van Togo.
Allen waren medische studen
ten en de laatste drie jaar wer
den zij uitgenodigd in Moskou te
studeren.
„We zijn weggegaan en an
deren gaan nog weg wegens de
voortdurende discriminatie, de
dreigementen, de beperkingen
van onze vrijheid en zelfs wreed
heden", aldus dit drietal.
„Studenten van heel Afrika en
het Nabije Oosten constateren in
Moskou, dat zij alleen maar ge
bruikt worden als agenten van de
machtspolitiek der Sovjet-Unie.
Het vorig jaar zijn er 150 studen
ten vertrokken voor hun tijd om
was. Dit jaar gaan er opnieuw
tientallen weg of ze zijn al ver
trokken, walgend en teleurge
steld".
Het drietal deelde aan de pers
afschriften uit van de open brief
die zij ook aan secretaris-gene
raal Hammarskjöld van de Ver.
Naties hebben gestuurd.
De studenten vertelden dat zij
optreden voor een „meerderheid"
van de 75 a 90 Afrikaanse stu
denten, die nog aan de universi
teit van Moskou studeren.
Zii beweerden dat studenten
uit Algiers, Kameroen, Kongo,
Ghana, Guinee, Kenia, Maili, Ma
rokko, Nigeria, de Soedan, Togo,
renspatroon begint los te maken
•n een eigen zelfstandige beteke-
v
en een eigen
nis te verwerven.
tie in vele huizen van de K.V.C.
(Katholieke Vakantiecentrale) te
bescheiden is en dat ook de (vrij
willige) leiding dikwijls te wen
sen overlaat. Een ander bezwaar
tegen de K.V.C. is, dat de met de
K.V.C. geleëerde buitenlandse
zen zeer gering in aantal zijn,
waardoor het lidmaatschap op
basis van wederkerigheid veel
minder mogelijkheden biedt dan
het lidmaatschap van de Neder
landse Jeugdherbergencentrale.
De samenstellers van het rapport
zijn dan ook van mening dat de
K.V.C. dient te streven naar een
aan de eisen des tijds en aan de
verlangens van de jeugd aange
paste uitrusting van de beschik
bare accomodatie, die op meer
dere punten dringend verbete
ring behoeft. Ook verdient het
aanbeveling voorzieningen te
treffen op het gebied van de lei
ding van de vakantietehuizen,
waarbij gedacht wordt aan de in
schakeling van beroepskrachten.
Ten slotte pleit het rapport voor
doorvoering in het gehele land
van de gedachte van coëducatie
in de huizen van de K.V.C.
Met betrekking tot de vakan
tiebesteding van de arbeiders
constateert het rapport dat fi
nanciële omstandigheden 'n ern
stige belemmering vormen voor
de gezinsvakantie buitenshuis.
Vooral het ontbreken van een
behoorlijke, binnen het financië
le bereik van de arbeider liggen
de vakantieaccomodatie vormt
hierbij een belangrijke handicap.
Het rapport dringt er dan ook op
aan dat in de provincie het initi
atief genomen wordt om tot de
stichting van een eenvoudig ge
zinsvakantie-oord te komen, dat
niet gebonden zou moeten zijn
aan politieke- of vakantieorgani
saties. Vakanliecentra in be
drijfsverband worden evenmin
een gelukkige oplossing geacht.
De voorkeur moet volgens het
rapport uitgaan naar een brede
opzet, los van specifieke bedrijfs-
of organisatiebindingen, hetgeen
overigens niet wil zeggen dat een
commerciële opzet geprefereerd
zou moeten worden. Gedacht
moet worden aan een initiatief
van de standsorganisaties van
werkgevers en werknemers even
tueel tezamen met de organisa
ties op het gebied van de geeste
lijke volksgezondheid en dciopen-
luchtrecreatie.
Tunis, de Ver. Arabische Repu
bliek en Oeganda onlangs in ge
heime vergadering te (Moskou
waren bijeengekomen en hun, de
drie studenten, gemachtigd had
den, „om onze zaak tegen het
communisme uiteen te zetten als
wij hier in het Westen aangeko
men zijn".
„Er is vrijwel geen enkele bui
tenlandse student aldus staat
in de brief aan Hammarskjöld te
lezen, „die niet te maken heeft
gehad met de intransigentie van
het Sovjet-bestuur. Studenten uit
Ghana en Kameroen ontvingen
brieven met bedreigingen en be
ledigingen van Russische studen
ten... een student uit Somaliland
kreeg ruzie met een communisti
sche student op een feestje. Hij
werd de trap afgebracht, waar
geen licht was en bewusteloos
geslagen."
De brief van de drie studenten
waarschuwt de Afrikaanse rege
ringen om op hun hoede le zijn
voor Sovjet-infiltratie.
„De Sovjet-vriendschap voor
Afrika is zuivere propaganda,
waaraan elke oprechtheid en
waarachtigheid ontbreekt."
„Als Sovjet-leiders zich aan de
wereld voordoen als de kampioe
nen van het onderdrukte Afrika,
terwijl zij in hun eigen land en in
de satellietlanden miljoenen on
derdrukken, is dat de ergste hy
pocrisie die denkbaar is."
WEER DUBBELE MOORD IN
LIMOGES
Zeven doden in vyf maanden
Een dubbele moord in 't cen
trum van Limoges heeft de be
volking, die sinds enkele maan
den in angst voor de „vrijdag-
moordenaar" leeft, nieuwe schrik
aangejaagd. Sinds 20 mei zijn in
de omgeving van deze stad van
ongeveer 100.000 inwoners zeven
bijzonder wrede en woeste moor
den gepleegd, meest op betrekke
lijk eenzaam wonende mensen,
die over een spaarcentje beschik
ten.
De jongste slachtoffers van
„l'assassin du vendredi" zijn een
oude man en een vrouw die te
genover het station van Limoges
een café'tje dreven. De moorde
naar moet donderdagavond laat,
mogelijk vrijdagochtend vroeg,
als klant zijn binnengekomen.
Na een worsteling heeft hij beide
mensen de keel afgesneden, het
huis overhoop gehaald en de
spaargelden meegenomen.
Het eerste slachtoffer, een be
jaarde boer uit Saint-Laurent-
Les Eglises, moet de moordenaar
hebben gekend. Op de ochtend
van de 21ste mei vond men al
thans twee gebruikte glazen in
de kamer waar de boer zijn ge
heimzinnige bezoeker heeft ont-
vangen. Het gehele huis was
overhoop gehaald en een hedrag
van 1500 nieuwe franken bleek te
zijn verdwenen.
Een maand later werd in een
dorpje in de omgeving van Li
moges een alleenwonende man
op leeftijd met bijlslagen ver
moord. Midden juli werden een
80-jarige vrouw en haar zwak
zinnige dochter op dezelfde wijze
van het leven beroofd. Tenslotte
werd op 9 september in St. Bra
bant het lijk van een 87-jarige
doodgeknuppelde vrouw gevon
den. Het weinige geld dat zij be
zat had de moordenaar meegeno
men.
TWAALFJARIGE JONGEN
VERMOORD
In een riool te Crainhem bij
Brussel is het lijkje van de 12
jaar oude Roland Decoster ge
vonden, nadat zijn moeder de po
litie meegedeeld had dat zij een
telefoontje gekregen had dat haar
zoontje ontvoerd was.
Hij was rond het middaguur
op zijn rode fiets van huis ge
gaan om een brief die hij van 'n
winkelier gekregen had, bij een
meisje te bezorgen.
Kort na drie uur kreeg zijn
moeder de vrouw van een sla
ger 't telefoontje. De man zei,
dat de jongen ontvoerd was maar
hij sprak niet óver een losprijs.
De politie doorzocht de bossen in
de omgeving en ontbood verster
kingen uit Brussel.
Zij vonden het lijkje van de
jongen, nadat de fiets gevonden
was bij de plaats, waar hij het
meisje gesproken had. Bij de
fiets werden sporen bloed gevon
den, evenals op de deksel van de
riolering.
De tcho van het Zuióen
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
HoofdredacteurJAN TIELEN
Gironummer 50798
Dit blad verschijnt 2 x per week
Abonnement
22 cent per week
per kwartaal f 2.85
f 3.10 franco p.p.
Advertentieprijs 10 cent per m.m.
Contract-advertenties speciaal tarief.
Opgericht 1878.
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk - Tel. 04160 -2621
KaatsheuvelDr. van Bcurdenstraat 8 Tel. 04167 2002.
Telegram-adres „Echo"
Rappori Werkgroep Openluchtrecreatie
Vooral behoefte aan vakantiecentra voor minder draagkrachtigen
MARKI 25 VHERIOGENBOSCH
19 cent per rol
Als knelpunten in het hui
dige rekreatiepatroon gelden:
verbetering van de uit
rusting voor gezinsdag-
rekreatie
uitbreiding van rekrea-
tieve natuurbaden en
watersportgelegenheden,
ontsluiting van de rekre-
atiegebieden en behoeve
van de bevolkingscentra.
*■*«3«ar--.
HARKT 17>HERTQGENBOSCH
