wAAlwijkse en UnqstRAAtse couRant Expansie der gemeente roept veelzijdige problematiek op Waalwijk wacht een zeer grote toekomst VRIJDAG 27 JANUARI 1961 84e JAARGANG No. 8 Uitgever Waalwpse Stoomdrukkerij Antoon Tielen Hoofdredacteur: JAN TIELEN Gironummer 50798 Dit blad verschijnt 2 x per week Abonnement 22 cent per week per kwartaal 2.85 3.10 franco p.p. Advertentieprijs: 10 cent per m.m. Contract-advertenties: speciaal tarief 1878 Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 - 2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8 Tel. 04167 - 2002 Telegram-adres „Echo" Jaarrede burgemeester TeÊJamen Nieuw uitbreidingsplan in Waalwijk-zuid voor bungalowbouw ,De evolutie van Waalwijk in 1960 draagt, nog méér dan in 'voorgaande jaren, 't kenmerk van een snelle voortschrijding op de weg naar een stedelijke structuur, waarmede een modern le venspatroon onafscheidelijk verbonden is. Deze metamorfose van het locale leven, zoals deze doordringt en zich aftekent in alle sectoren en geledingen, dwingt om te denken in nieuwe dimensies en andere kwaliteiten". Aldus burgemeester Teijssen in zijn jaarrede tijdens de gister avond gehouden vergadering van de Waahvijkse gemeente raad. In deze rede gaf burgemeester Teijssen een helder beeld van de groeikracht van Waalwijk en een duidelijk inzicht in het door het gemeentebestuur gevolgde beleid. Gaarne geven wij de jaarrede van burgemeester Teijssen in ex- tenso weer. Stijging inwonertal „De groei van de gemeente ma nifesteert zich ook in de stijging van het inwonertal. Leverde het jaar 1959 een aan was der bevolking op met 657 in woners en een zó sterke ver meerdering van het inwonertal als toen kwam in de geschiedenis van Waalwijk nog niet voor het jaar I960 maakte de vermeer dering nóg groter door het inwo nertal met niet minder dan 735 te doen stijgen. Evenals in voorgaande jaren was de stijging van inwonertal ook in 1960 weer het gevolg zo wel van een geboorte-overschot als van een vestigingsoverschot. Het geboorte-overschot (ver schil tussen aantal geboorten en aantal overlijdens) bedroeg 400, tegenover 259 in 1959. Dit grote geboorte-overschot is veroor zaakt door het zeldzame geboor tecijfer van 490 in 1960, terwijl dit cijfer in 1959 nog slechts 369 bedroeg, zodat er in 1960 131 ge boorten méér waren dan in 1959. Het vestigings-overschot heiiep 335, tegenover 398 in 1959. Een betekenend cijfer, dat aantoont, dat Waalwijk in een periode van gezonde ontwikkeling verkeert. Op 1 januari 1961 had de ge meente 18.154 inwoners. De loop der bevolking in 1960 blijkt uit het volgende overzicht: Bevolking per 1 jan. 1960 M. V. Totaal 8794 8625 17419 Vermeerdering door: geboorten249 241 490 vestiging: 475 497 972 9518 9363 18881 Vermindering door: overlijden53 37 90 9465 9326 18791 vertrek304 333 637 Stand der be volking per 31 dec. 1960: 9161 8993 18154 Stand der bevolking per 31 december 196018154 Stand der bevolking per 1 januari 1960: 17419 Vermeerdering in '1 jaar 735 Het laat zich aanzien, dat de sterke groei in inwonertal van de laatste jaren zich zal voortzet ten en dat tegen het einde van het jaar 1963 een inwonertal van 20.000 zal worden bereikt. Zeker is het interessant nog eens te vermelden, dat op 12 mei 1931 de gemeente 10.000 inwo ners had en op 15 februari 1954 het aantal van 15.000 werd ge passeerd. Leeftijdsopbouw Het is ongetwijfeld van belang de leeftijdsopbouw der bevolking van de gemeente te kennen, om dat deze gegevens dienst kunnen doen als hulpmateriaal voor de fundering van een beleid, gericht °P het welzijn van jonggeborene tot hoogstbejaarde. Met het oog daarop verschaf ik u eenanalyse' naar leeftijdsgroe pen van de bevolking per 1 jan. I960, toen de gemeente 17419 in woners telde. Dit bevolkingsbeeld ziet er als volgt uit: leeftijd van 0- 4 jaar: 1917 inw. leeftijd van 5- 9 jaar: 1950 inw. leeftijd van 10-14 jaar: 1910 inw. leeftijd van 15-19 jaar: 1469 inw. leeftijd van 20-24 jaar: 1387 inw. leeftijd van 25-29 jaar: 1345 inw. leeftijd van 30-34 jaar: 1235 inw. leeftijd van 35-39 jaar: 1181 inw. leeftijd van 40-44 jaar905 inw. leeftijd van 45-49 jaar: 964 inw. leeftijd van 50-54 jaar: 841 inw. leeftijd van 55-59 jaar: 726 inw. eeftijd van 60-64 jaar: 547 inw. leeftijd van 65-69 jaar: 444 inw. i I 'tj leeftijd van 70-74 jaar: 271 inw. leeftijd van 75-79 jaar: 200 inw. leeftijd van 80-84 jaar: 93 inw. leeftijd van 85-89 jaar: 32 inw. leeftijd van 90-94 jaar: 2 inw. 17419 inw. Uit deze sprekende cijfers blijkt dat niet minder dan 12394 inwo ners per 1 januari 1960 een leef tijd hadden van beneden 40 jaren en dit brengt mede, dat, waar een zo sterke jonge bevolking aanwe zig is, op het gebied van woning bouw, recreatie enz. omvangrijke voorzieningen nodig zijn. Godsdienstige gezindten Ingedeeld naar godsdienstige gezindten toont.de gemeente het volgende beeld en dit is dan per 1 januari 1961, dus een mo ment-opname van één later dan van de leeftijdsopbouw, waarover ik juist sprak R.K. kerk: 15287 inw. N. H. Kerk 2280 inw. Gereformeerde kerk: 245 inw. Overige kerken of geen godsdienst: 342 inw. 18154 inw. Veelzijdige problematiek De expansie van de gemeente roept bij een zo snelle vooruit gang in inwonertal een veelzijdi ge problematiek op. Het zijn niet alleen vraagstuk ken van stedebouwkundige aard, doch ook op andere gebieden wordt de noodzaak van andere en nieuwe vormen en van diverse voorzieningen gevoeld. Het karakter van de gemeente wijzigt zich voortdurend. Zonder meer mag gesteld worden, dat dit karakter niet meer dominerend door de industrie wordt bepaald. Het winkelbestand gaat steeds meer een centrumfunctie vervui len, de regionale dienstverlening neemt voortdurend toe, de ge meente ontplooit zich in sterke mate als handelsstad, terwijl zij als woonstad bijzondere trek kracht blijkt te hebben. In dit verband is het wenselijk om een inventariserend onder zoek in te stellen naar de be- staansbronnen der ingezetenen en ook naar de aantallen arbeids plaatsen in de verschillende tak ken van industrie. De mogelijk heid van deze inventarisatie wordt nagegaan. De hier bedoel de gegevens zijn wel bijzonder belangrijk, nu het gemeentebe stuur zich geconfronteerd weet met een veelheid van uit de snel le groei van de gemeente voort spruitende beleidsvragen. In het openbaar wil ik thans geen nieuwe problemen aansnij den vóórdat zij werkelijk zijn doordacht en rijp zijn om naar buiten gebracht te worden. De punten, waarover ik zal spreken, betreffen dan ook stuk voor stuk uiterst actuele zaken, waarom trent de opvattingen gevormd zijn en welke deel uitmaken van hét beleidsprogram van het col lege van burgemeester en wet houders. Ruimer perspectief In het kader van een alzijdige gemeentelijke planning is voort durend de vraag aan de orde, langs welke lijnen de ontwikke ling der gemeente zich in de naas te toekomst zal moeten voortzet ten. De steeds toenemende omvang van de industrie en de telken jare groter wordende bevolkingsgroei hebben vooral de laatste tijd aan deze vraag een sterk accent gege ven. Daarnaast valt te constateren, dat deze gemeentelijke problema tiek in de huidige tijd in niet on belangrijke mate is verstrengeld en verweven met de structuur problemen van de streek en de provincie. In dit perspectief gezien, kun nen de ontwikkelingsmogelijkhe den zeker niet uitsluitend meer worden bepaald op gemeentelijk niveau. De noodzakelijke integratie van een streek vraagt een wijde re blik dan het territorium der afzonderlijke gemeente, welk ge meentelijk beleid immers niet los te wikkelen is uit het geogra- phisch verband van de streek. Zonder twijfel heeft de in sep tember 1960 gepubliceerde nota van de regering inzake de ruim telijke ordening in Nederland eon algehele probleemstelling van de naaste en verdere ontwikkeling van ons land, van de provinciën en ook van delen der provinciën geleverd, terwijl de gegeven hoofdlijnen voor de gewenste ruimtelijke ordening duidelijk en belangrijk zijn. Deze nota is voor Noord-Bra bant, als provincie in volle op gang, wel bijzonder actueel. In de nota is de primaire plan ning voor Nederland gegeven en binnen de getrokken landelijke hoofdlijnen zal nu de verdere GARAGE VAN MOSSEL VERHUUR planning der ontwikkeling van provincie, streek en gemeente een plaats moeten krijgen. Zeer belangrijk is de praemisse van de regering, dat op beleids niveau gestreefd moet worden naar een decentralisatie van de industrie-vestiging en daarmede ook naar een spreiding van de bevolking om daardoor enerzijds de voortgaande sterke groei van het westen des lands te stuiten en anderzijds de ontwikkelingsmo gelijkheden voor de streken bui ten het westen te bevorderen. W erkgelegenheid De verruiming van de werkge legenheid in de gemeente vormde ook in 1960 weder een opgave van de eerste orde in het kader van 't gerichte welvaartsstreven en daarom was het beleid voort durend en nadrukkelijk gericht op verdere uitbreiding van het industriële potentiëel. De aanwezigheid van goede en geschikte industrieterreinen was en is daarvoor primaire voor waarde. Het industrieterrein ten zuiden van de spoorlijn met een opper vlakte van 13 hectaren, is in de loop van 1960 voor een niet ge ring deel in exploitatie gekomen en wordt thans door de aanleg van wegen en riolering geheel bouwrijp gemaakt, welke werken in de eerste helft van dit jaar zul len zijn uitgevoerd. Het industrieterrein langs de oostzijde van de haven is geheel uitgegeven, terwijl aan de west zijde nog 6 hectaren beschikbaar zijn. Uitbreiding van industrie terrein zal hier gelijktijdig met de uitvoering van de havenwerken worden verkregen. In verband met de vlotte uit gifte van industrieterrein in 1960 als gevolg waarvan de voorraad terrein belangrijk kleiner is ge worden, is de vraag aan de orde welke gronden, buiten het haven gebied gelegen, in de allernaaste toekomst als industrieterrein zijn te bestemmen. Op het industrieterrein ten zuiden van de spoorlijn kwamen in 1960 gebouwen voor de vesti ging van zes nieuwe industrieën in aanbouw of gereed, terwijl ver schillende aldaar reeds gevestig de industrieën zich uitbreidden. Meerdere industrieën in ande re delen van de gemeente onder gingen belangrijke uitbreidingen 'in de gebouwen. Het aantal arbeidsplaatsen werd in het voorbije jaar dan ook niet onaanzienlijk uitgebreid. De werkloosheid bleef het ge hele jaar uiterst minimaal. Niettegenstaande thans de meest gunstige werkgelegenheids-situa tie aanwezig is. wordt vestiging van nieuwe bedrijven toch met kracht nagestreefd, omdat enige of verdere afkoeling van de op dit ogenblik oververhitte con junctuur aanstonds .een vermin dering van de arbeids-bezettings- graad in de onderscheidene be drijfstakken tot gevolg zal heb ben met de daaraan verbonden vraag naar werk, terwijl daar naast steeds gerekend moet wor den met de jaarlijks in het ar beidsproces een plaats zoekende jonge beroepsbevolking. De havenwerken Nadat destijds door u in begin sel was besloten om niet aiieen 'n nieuwe binnenhaven tot stand te brengen, doch daarnaast ook een buitenhaven aan de Bergse Maas te scheppen, moest een trits van besluiten voigen om daaraan verdere grondslag en effect te ge ven. in de loop van enkele jaren werden door u met grote voort varendheid de nodige besluiten genomen om dit complex van werken, waardoor de infrastruc tuur van stad en sjreek zo zeer zal worden versterkt en waarme de uiterst gunstige vestigingsl ac toren voor industrieën zullen worden verkregen, tot stand te gaan brengen. De uitvoering van het eerste gedeelte van fase 1, omvattende de verbreding van het zuidelijk gedeelte van de haven tot 40 me ter, de aanleg van de nieuwe zwaaikom en de aanleg van in dustrieterreinen aan de oostzijde van de haven, kwam in 1960 ge reed. In uw vergadering van 23 no vember 1959 werden de uitge werkte plannen aanvaard voor fase II, omvattende het maken van de sluis met brug over het water, de aanleg zo nodig van een syphon met afsluitingen, het graven van de voorhaven om een verbinding tot stand te bren gen van de sluis met de Bergse Maas en het gereed maken van de binnenhaven tot aan de sluis. Tevens werd in deze vergadering het totaal benodigde krediet ad 4. 495.000.voor de uitvoering van deze tweede fase beschikbaar gesteld. Het bedoelde krediet verkreeg tot een bedrag van 2. 480.000.reeds de goedkeu ring van Gedeputeerde Staten bij besluit d.d. 27 april 1960. Daarna werd door u in de vergadering van 4 nov. 1960 besloten om on dershands aan te besteden het bouwen in gewapend beton van een schutsluis, alsmede het uit voeren van daarbij behorende werken, welk besluit op 16 no vember 1960 door Gedeputeerde Staten werd goedgekeurd. Tenslotte is dezer dagen door de Minister van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid de ingevolge artikel 17 der Wederopbouwwet benodigde rijksgoedkeuring ver leend, waarmede dit omvangrijke kapitaalswerk is ingepast in het geheel van grote werken, welke in het raam van de ruimte op de arbeidsmarkt in deze provincie in 1961 tot uitvoering kunnen ko men. Het wachten is thans nog op het Koninklijk besluit, waar bij ingevolge de wet van 1904, houdende bepalingen omtrent 't ondernemen van droogmakerijen en indijkingen, concessie wordt verleend voor het watervrij ma ken van een zeer kleine opper vlakte, welke bij de uitvoering van de plannen is betrokken. De aanbesteding, waarop ik al doelde, zal zeer spoedig kunnen plaats vinden en dat betekent derhalve, dat dan de realisering gaat aanvangen van het hoofdbe standdeel van de machtige plan nen, welke de ontwikkelingsmo gelijkheden van Waalwijk en de gehele streek ongetwijfeld zeer sterk zullen gaan beïnvloeden. Het wegen-stramien Niet alleen het waterverkeer, doch ook het wegverkeer vraagt de aanwezigheid van een aan de eisen van de moderne tijd beant woordend verbindingennet. De plaats van Waalwijk in het gehele wegen-stramien gaf in het verleden en tot heden aanleiding om telkens en met kracht van ar gumenten te pleiten voor een be tere en sterkere positie in het be stel van provinicale- en rijkswe gen om daardoor de infrastruc tuur veel meer importantie te geven. Over de belangrijkheid van de totstandkoming en 't tempo van uitvoering van de nieuwe provin ciale weg 's-Hertogenbosch Waalwijk—Geertruidenberg heb ik hier herhaaldelijk gesproken. Ik behoef u niet te zeggen en nog veel minder te verzekeren, dat 't college van burgemeester en wet houders met betrekking tot deze nieuwe wegverbinding de jaren door zeer diligent is geweest. Ge leidelijk aan en soms nog moeizaam en moeilijk wordt de nieuwe weg door de streek ge legd om straks een ader naar en van het hart van de Langstraat te vormen. Zeer recent hebben Gedeputeerde Staten aan de ge meentebesturen van de streek weder een nieuwe planning voor de uitvoering van de werken van deze nieuwe weg verschaft en daaruit valt af te leiden, dat ein de 1962 zal gereed zijn een nieu we snel verkeersweg 's-Hertogen boschWaalwijk en einde 1963 'n nieuwe snel verkeersweg Waal wijkGeertruidenberg. Deze nieuwe provinciale weg zal een uitstekende verbinding Oost-West scheppen, doch dan x. lijft nog onvervuld de wens van ae spoedige totstandkoming van de nieuwe rijksweg Tilburg WaalwijkGorinchem, welke de Zuid-Noord verbinding moet le veren en met het oog op de alge hele ontsluiting van de Lang straat, zowel in de richting van het centrum van het land als in de richting van België, zeer ur gent is. Alhoewel deze geprojec- Teerde rijksweg sedert 1958 ais weg nr. 62 voorkomt op het rijks wegenplan, is van enige kans op een begin van uitvoering nog geen sprake. Op zeer korte termijn zul len door gemeentebesturen en Kamers van Koophandel en Fa brieken gemeenschappelijke acti viteiten worden ontwikkeld om de plannen voor dit project een torse stoot te geven. De brug over de Merwede bij Gorcum, welke weldra voor het verkeer zal zijn opengesteld, kan eerst dan baar volledige functie ver vullen, indien daarop vanuit het Zuiden niet alleen uitmondt de rij ksweg Breda-Oosternout-Gor- curn, welke in 1965 geheel gereed zal zijn, doch ook de geprojec teerde rijksweg Tilburg-Waal- wijk-Gorctmi, welke nog slechts in schetslijnen op papier aanwe zig is. Stedebouwkundige ontwikkeling Het in 1957 door u vastgestelde uitbreidingsplan in hoofdzaak vormt nog steeds de grondslag voor de stedebouwkundige ont wikkeling der gemeente 'en biedt mogelijkheden voor de groei van het inwonertal der gemeente tot 25.000. In uw vergadering van 2 juli 1959 werd besloten tot een be langrijke herziening van dit uit breidingsplan in hoofdzaak en wel door het gebied, gelegen tus sen de Thorbeckelaan en het uit breidingsplan Baardwijk, in de bestemming tot gebied voor wo ningbouw te betrekken. Deze herziening verkreeg de goedkeu ring van Gedeputeerde Staten. De gemeente heeft thans zeven door Gedeputeerde Staten goed gekeurde uitbreidingsplannen in onderdelen, waarin gebaseerd op het plan in hoofdzaak de volledige detaillering van de nieuwe stadsgedeelten is vastge legd. Deze zeven plannen zijn: 1. het plan Besoijen; 2. het plan Besoijen-West; 3. het plan Waalwijk-noord; 4. het plan Baardwijk; 5. het plan St. Antoniuspar.; 6. het plan Kloosterweg; 7. het plan Bloemenoord. In deze vergadering wordt u ter vaststelling aangeboden het plan Laageinde I, omvattende het gebied, dat bij uw reeds genoemd besluit van 2 juli 1959 als voor woningbouw bestemd gebied aan hel uitbreidingsplan in hoofd zaak werd toegevoegd. Van de genoemde zeven plan nen is de uitvoering van de plan nen Besoijen, Besoijen-west en Baardwijk nagenoeg voltooid. De verdere uitvoering van de overige plannen zal afhankelijk zijn van de mogelijkheden om woningbouw tot stand te bren gen. Het is u bekend, dat het plan Waalwijk-noord zal worden ge bezigd voor de verwezenlijking van de continubouw Brabant II in de jaren 1961 en 1962. Het college van burgemeester en wethouders houdt zich wat de verdere stedebouwkundige planning betreft bezig met de voorbereiding van een uitbrei dingsplan in onderdelen voor het gebied, dat is gelegen tussen de Akkerlaan en de Burg. Srneele- laan en dat ten noorden is be grensd door de Tweede Zeine. Dit gebied zal in gemeld plan, dat zeer spoedig in ontwerp aan u zal worden voorgelegd, worden be stemd voor bungalow-bouw. Er is een zeer grote vraag naar ter reinen voor de bouw van'bunga lows en dit gebied leent zich door zijn ligging in een fraaie omge ving wel zeer bijzonder voor deze bouwvorm. Woningbouw en woningbehoefte Ook in 1960 is, evenals in 1959, in omvangrijke mate woning bouw tot stand gebracht. Behalve een aantal van 100 woningwetwoningen, gebaseerd op bet eontinucontract Brabant 11, kwamen in 1960 nog 2u2 pre miewoningen in het uitbreidings plan Bloemenoord gereed, terwijl in 1960 werd aangevangen met de bouw van 35 premiewoningen in het uitbreidingsplan Besoijen- west. De woningwetbouw zal in 1961 op continu-basis worden voort gezet. Van de zijde van burgemeester en wethouders wordt er naar ge streefd om daarnaast in 1961 zo wel premiebouw als vrije sector bouw in betekenende omvang tot realisering te brengen. De woningbehoefte is nog steeds bijzonder groot, Het is moeilijk om deze voortdurende wisselen de behoefte in een concreet cijfer te vatten, doch zeker ligt er een bepaalde aanwijzing in bet aan tal van niet minder dan 168 ge zinnen, die nog op samenwoning zijn aangewezen. Per 1 januari 1961 telde de ge meente 3986 gezinnen, waarvan 3818 gezinnen' een volledige wo ning bewoonden. Scholenbouw De scholenbouw, welke de laat ste jaren vlot op gang was geko men, zoals wel-blijkt uit de tot standkoming van een nieuwe r.k. meisjes ulo-school in 't centrum, een -nieuwe r.k. lagere meisjes school in Besoijen en een nieuwe r.k. lagere school de Pastoor Kuijpersschool in Waalwijk zuid, dreigt zeer belangrijk te stagneren als gevolg van het hui dige regeringsbeleid tot beper king van deze bouw in verband met spanningen in de bouwnij verheid. In 1960 kwam de fraaie Chr. B.L.O.-school gereed, terwijl kan worden aangevangen met de uit breiding van de r.k. jongens ulo school en de bouw van een gym nastieklokaal ten behoeve van deze school. Dit jaar zal zeker de bouw van een zesde lokaal ten behoeve van de r.k. lagere meisjesschool in Baardwijk tot stand komen en verder biijft het dan wachten, af wachten en verwachten. Reeds in 1959 werd door het departement van Onderwijs, Kun sten en Wetenschappen urgentie verleend voor de bouw van een r.k. lagere jongens- en meisjes school in Baardwijk en van een protestants-christel. lagere .jon gens- eij meisjesschool aan bet Oranjepiein. De concrete bouw plannen voor beide scholen be rusten reeds geruime tijd op het departement, doch er is geen en kele voorspelling te doen ten aanzien van het tijdstip, waarop zij kunnen worden verwezenlijkt. Eveneens bevindt zich in de departementale plannen-stapel 'n concreet plan voor de bouw van een nieuwe r.k. b.l.o.-school. In verband met de wel zeer slechte huisvesting van deze school heb ben burgemeester en wethouders herhaaldelijk pogingen aange wend om toestemming voor de bouw te krijgen, doch tot heden bleef elk resultaat uit. In 1960 werd door het departe ment nog een urgentie-verklaring afgegeve'n voor de bouw van een nieuwe Nuts ulo-school waarom trent u in de loop van dit jaar een voorstel zal bereiken. Zéér onlangs heeft het depar tement het college van burge meester en wethouders nog ver rast met een urgentieverklaring voor de bouw van een 2-lokalige r.k. kleuterschool in Baardwijk. In verband hiermede zijn op het niveau van de betrokken inspec ties de laatste dagen besprekin gen gevoerd om de klassen van de r.k. lagere meisjesschool in Baardwijk en de klassen van de r.k. kleuterschool in Baardwijk elk in een eigen gebouwen-ver- vand onder te brengen. Zeer spoedig zal u een daartoe nodig voorstel worden gedaan. Sport, spel en recreatie De laatste jaren is van ge meentewege een zeer waardevol complex van gelegenheden voor sport, spel en recreatie gescha pen. Het unieke recreatieoord „Hoefsven" en het imposante sportpark „Olympia" zijn domi nerende elementen in het ont spanningspatroon van de ge meente geworden. Het sluitstuk van het geheel van voorzieningen op dit gebied wordt gevormd door 't tot stand De tcho van het Zuióert WAALWIJK TEL. 04160-2519 m AUTO- EN NAMPttRWAGEN-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1961 | | pagina 5