wAAlwijkse en UnqstRAatse couRAnt
Hlien" zou het als schoenenmerk niet doen
Sprangse moordzaak opgelost
Wat wil eigenlijk de
drankbestrijding
25-jarige dader condoleerde familieleden
PRISMA" en
STASSAR
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1961
83e JAARGANG No. 72
Uitgever:
wnalwiikse Stoomdrukkerij
Waal J Antoon Tielen
Hoofdredacteur: JAN TIELEN
Gironummer 50798
Dit blad verschijnt 2 x per week
Opgericht 1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8 Tel. 04167-2002
Hoe een goedhartig, vriendelijk
en welgeschapen vrouwmens
Mien ook is wij kennen haar
persoonlijk haar naam zou
het als merk in een Nederlandse
schoen niet doen. Daarentegen
worden die van haar misschien
snibbige, ahutaine en verwende
Italiaanse zusters Marina en Re-
nata gaarne in onze schoenen in
sierlijk goud te pronk gezet.
Dit laatste is natuurlijk maar
een hypothese en nog wel een
waarin we zelf moeilijk kunnen
geloven, want waarom zouden
Marina en Renata geen lieve
meisjes zijn, met wie het goed
wandelen is in de tuinen van Vil
la Borghese en nog beter rusten
onder de pijnbomen van Palanza
of Viareggio. Wij houden van bij
na alle meisjes en het maakt ons
geen verschil of onze bescher
mende arm rust rond een Miense
of een Italiaanse leest en een
paar frisse lippen uit St. Anna-
polder doen ons even goed naar
meer verlangen als een warm
pratertje uit Napels of Brindisi.
Eerlijk, wat dat betreft zijn we de
Europese gemeenschap met hart
en ziel toegedaan.
Blijft dus alleen nog de vraag:
waarom komt „Mien" niet, maar
„Marina" wel in de Nederlandse
schoen? Of anders gesteld: waar
om moeten onze vaderlandse
schoenmerken altijd zo buiten
lands klinken? Wil men niet we
ten dat het Nederlandse schoenen
zijn óf is een schoen met „Mien"
als merk inderdaad onverkoop
baar óf is het zo maar een dwaze
minderwaardigheidsrage om alle
eigen produkten met een buiten
landse naam de wereld in te stu
ren? Of en dan zijn we toch
wel uitgeslapen jongens bete
kent die buitenlandse naam ook
een paar centen meer in het
handje?
PSYCHOLOGIE
Er zit natuurlijk een psycholo
gisch kantje aan die merkenge-
schiedenis. Het is namelijk zo dat
wij, Nederlanders, graag en gauw
kankeren. We staan daar wijd en
zijd om bekend. Een onderdeel
van dat kankeren schijnt bij heel
veel mensen te zijn om alles wat
uit het buitenland komt, beter te
vinden dan het eigen nationale
produkt. Het moet persé buiten
lands zijn, wil het goed zijn.
Dwaas maar waar en geef de fa
brikanten dan maar eens onge
lijk wanneer zij die aarzeling te
genover het Nederlandse produkt
trachten weg te nemen door er
een Italiaanse naam met boven
dien nog de toevoeging „Import"
aan te geven. Als de wereld dan
zo graag bedrogen wil zijn, voor
uit dan maar
Vooral in de na-oorlogse jaren
isi die rage voor buitenlandse na
men en erger nog: voor bijna on
leesbare advertenties, een soort
ziekte geworden. Een hoed is een
„nat" geworden, een das een
"tie", een jas een „coat", schoe
nen „shoes", ondergoed „under
wear", sokken „ankiets", enz.
enz. Er zijn modezaken, waar je
echt goed in je Engels moet zit
ten om te weten wat e"r allemaal
te koop is en in het hele reclame-
en advertentiewezen zijn we ons
goede en toch zo duidelijke Ne
derlands op een barre manier aan
net verguizen. En waarom? Och,
er is wel eens gezegd dat de Ne
derlanders de Chinezen van Eu
ropa zijn. We zijn dat nu wel niet
,er> maar iets is er toch nog
wel blijven hangen. We hebben
geen karakter, we passen ons bij
aues aan en nemen alles over wat
ons wordt toegeworpen, als het
maar geld opbrengt. We sjache
ren zo maar wat, ook ten kosite
van onze eigen taal.
En natuurlijk brengt het geld
op. want een „hat" kun je duur
st verkopen dan een hoed,
es zijn meer waard dan
..fw.enen en een jas is niet te ver-
0 ijken met een „coat" (in prijs
[,üminste niet)- Natuurlijk, de
bi; -ils er z,e^ schuld aan, want
nnrt Persé import-zus en iira-
1 zo- In werkelijkheid zou hij
dat niet kunnen betalen, maar
om hem tegemoet te komen, reikt
de service van de industrie wel
zover dat hij de overtuiging heeft
werkelijk iets Italiaans of iets
Engels gekocht te hebben. In
feite heeft hij echter een puur en
ook nog uitstekend Nederlands
produkt aan zijn voeten, maar in
plaats dat we nu trots zijn op een
dergelijk produkt, gaan we het
verschuilen achter Italiaanse na-
jnen en misleidende aanprijzin
gen als „Made in Italy" of iets
dergelijks.
Heeft onze taal dan geen goede
namen om aan onze produkten
mee te geven? In alle respect en
vriendschap voor Mien moeten
we inderdaad toegeven dat haar
naam niet bepaald geschikt is
voor een schoenenmerk. De naam
is wat te zwaar, een beetje te stug
ook voor de slanke modelletjes
van vandaag, maar dan zijn er
toch nog altijd wel andere sierlij
ke en lichtvoetige Nederlandse
namen te vinden. En laten we er
gerust met grote letters „Neder
lands Fabrikaat" in durven zet
ten, want onze schoenindustrie
hoeft toch waarlijk niet onder te
doen voor de buitenlandse. Wat
meer trots ten aanzien van onze
schoenindustrie en van al onze
andere industrieën is echt niet
misplaatst, want onze vaderland
se produkten mogen er echt zijn.
En laat Willem een jas en een
hoed kopen in plaats van een
„coat" en een „hat". Met die qua
si chique, die in feite een ontken
ning van de eigen taal inhoudt,
wordt niemand een dienst bewe
zen. We tonen er alleen maar
mee aan, dat we zoiets als een ei
gen karakter missen en ons ge
makkelijk voegen naar vreemde
invloeden.
En Mien? Och, het zal wel Ita
liaans blijven wat ze aan haar
stevige Nederlandse voet draagt.
Maar dan Italiaans uit de Lang
straat. Enfin, waarom ook eigen
lijk niet, een mtens z'n lust is een
mens z'n leven.
Maar jammer blijft het, dat zo
angstvallig verstoppen van dat
eigen Nederlandse vakmanschap
en de zovele lieve Nederlandse
meisjesnamen.
Zondag Sohriëtas-collecte
A.s. zondag zal aan alle rooms-
katholieke kerken een collecte
wtorden gehouden voor de R.K.
Matigheidsbeweging „Sobriëtas",
in de volksmond ook wel „de
drankbestrijding" geheten.
Wat is eigenlijk deze „Sobrië
tas" en wat wil zij bereiken? Al
leen maar „drankbestrijding" of
meer dan dat alleen? Omdat er
nogal wat misvattingen bestaan
omtrent deze organisatie, menen
wij er goed aan te doen nader in
te gaan op wezen en doelstelling
er van.
Tegen misbruik
Sobriëtas is opgericht als een
drankbestrijdersorganisatie en ze
is dit nog altijd. Maar ze is dit
niet uitsluitend, ze is méér. Dit
vereist nadere uitleg. Op de eer
ste plaats moet dan de term
„drankbestrijding" eens onder de
loupe worden genomen, 'n woord,
dat menigeen al tervoren kop
schuw maakt. Ten onrechte ove
rigens. Van katholiek standpunt
uit wordt de alcohol en ook de
vele andere genotmiddelen niet
als in-zich-verkeerd beschouwd.
Tenslotte zijn al deze dingen, de
film, de televisie, de narcotica,
enz., elk voor zich een gave Gods
en'de grootste gave is wel 't ver
stand, dat wij hebben gekregen
om het te gebruiken en met be
hulp waarvan al deze dingen uit
gevonden zijn. Maar iets wat op
en in zichzelf niet verkeerd is,
kan het nog wel worden door het
geöruik, wat we er van maken,
m.a.w. door het verkeerde of te
uitgebreide gebruik. „Drankbe
strijding" wil in dit verband dus
eigenlijk zeggen: Bestrijding van
het verkeerde gebruik, van het
misbruik dus. Hieraan willen we
dadelijk toevoegen, dat Sobriëtas
heel wat gauwér van misbruik
spreekt dan de grote menigte,
want iedereen noemt zich matig,
maar bepaalt zelf zijn (vaak nog
al grote) maat. Het woord drank
bestrijding is in feite onjuist om
dat het toch eigenlijk maar ten
dele de doelstelling weergeeft. De
strijd gaat niet uitsluitend tegen
het engere drankmisbruik, wat
we dronkenschap of drankzucht
zouden kunnen noemen, maar te
gen het alcoholisme, wat veel
meer omvat, dus b.v. tegen de ve
le domme en valse drinkideeën,
de ingeroeste drinkgewoonten,
kortom tegen de te grote invloed
van de alcohol in het dagelijkse
leven.
Verruimd
ger jaren, toen de z.g. nieuwe
richting opkwam, die natuurlijk
niet ineens uit de lucht kwam
vallen, maar een kentering in de
ideeën vastlegde, die al enige ja
ren steeds meer tot uiting was
gekomen. Men wees er op, dat de
alcohol langzamerhand niet meer
het enige genotmiddel was, dat
tot excessen voerde en zo werd de
doelstelling verruimd en werd de
bestrijding van de genotzucht in
al zijn vormen het arbeidsterrein
van Sobriëtas, waardoor de orga
nisatie werd tot een algemene
matigheidsbeweging. Toch moet
erkend worden, dat de bestrijding
van het alcoholisme nog steecis
als een hoofdzaak gezien wordt,
en daar is ook reden toe. Het al
coholisme onderscheidt zich in
enkele opzichten van andere vor
men van genotzucht. Ten eerste
is bijna nergens, behalve mis
schien op 't terrein van de mode,
een zo grote sociale dwang merk
baar als juist op dit gebied, wat
ten dele ook veroorzaakt wordt,
doordat het drinken vaak op oer
oude gewoonten teruggaat. Ten
tweede wordt hier niet de gebrui
ker alleen de dupe, doch ook de
onmiddellijke omgeving van hem.
Ook de maatschappelijke gevol
gen zijn hier misschien het meest
funest. Verder is het alcoholisme
dikwijls zeer sterk verweven met
andere vormen van genotzucht.
Zo zal een dansrage, zoals wij
die wel eens gehad hebben en die
misschien nog wel eens hier of
daar voorkomt, de meeste zedelij
ke gevaren opleveren, als er bij
gedronken wordt.
Doelstelling
In deze zin ligt dus de doelstel
ling van Sobriëtas van de eerste
jaren af. In de loop van de tijd
echter is die doelstelling ver
ruimd, vooral omstreeks de derti-
Dat Sobriëtas nog steeds veel
werk maakt van de alcoholisme-
bestrijding, heeft dus zijn goede
redenen, al spreekt de historische
factor een woordje mee. Echter
wordt ook aan andere terreinen
aandacht geschonken. Evenwel
houden zich met deze terreinen
ook andere organisaties bezig,
vooral die zich bewegen op het
gebied van de vrije tijdsbesteding
en het is niet eenvoudig en "nog
een punt van studie, hoe de alge
mene principes op de concrete
gevallen toegepast dienen te wor
den. Zoals Sobriëtas zich nu ont
wikkeld heeft, aangepast aan de
noden van deze tijd, kan men zeg
gen, dat de beweging gedreven
wordt door de volgende beginse
len:
a. dat door de matigheid in het
gebruik van spijs, drank en ge
notmiddelen aangekweekt wor
den: levenseenvoud, geestelijk
evenwicht, wilskracht en sociaal
verantwoordelijkheidsgevoel;
b. dat de persoonlijke beteuge
ling van de genotzucht een in
vloed ten goede uitoefent op an
deren die door het voorbeeld aan
gespoord worden zich ook te be
perken
c. dat het wenselijk is, dat er in
alle standen personen zijn, die
zich merkbaar beperken in de
vormen van genot en in het bij
zonder het offer van alcoholont
houding brengen;
d. dat algehele onthouding van
alcoholhoudende dranken voor
bepaalde groepen van personen
noodzakelijk is en voor iedere ka
tholiek een practische beoefening
van de zedelijke hoofddeugd van
matigheid;
e. dat de jeugd alcoholvrij en
anti-alcoholisch moet worden op
gevoed en de deugd van matig
heid moet leren beminnen ter-
wille van eigen karaktervorming;
f. dat het persoonlijk onthou
dingsoffer van velen de geestelij
ke en lichamelijke volksgezond
heid ten goede zal komen en het
ontspannings- en genotsleven op
hoger peil zal brengen;
g. dat het brengen van onthou
dingsoffers en beperking in het
genotsleven kan geschieden met
allerlei intenties maar vooral ook
om God eerherstel te geven voor
de beledigingen, welke Hem door
de genotzucht worden aangedaan.
In verband met deze algemene
beginselen wordt de doelstelling
in de statuten als volgt omschre
ven
„Het aankweken van een geest
van soberheid en levenseenvoud,
bestrijding van het alcoholisme,
alcoholvrije opvoeding van de
jeugd, het streven naar tucht en
'stijl in het ontspannings- en ge
notsleven, steun aan het curatie
ve werk van de Dr. Ariënsvereni-
ging."
De vraag die bijna vijf dagen Sprang-Capelle in haar greep heeft
gehouden „Wie heeft de gebroeders van Zeist vermoord?"is
thans opgelost. Woensdagavond laat bekende de 25-jarige boek
houder M. van der S., wonende in Sprang, de vreselijke daad te
hebben gepleegd.
Van der S. was reeds dinsdagavond op last van de substituut-offi
cier van justitie, mr. J. Booster, gearresteerd, maar bleef hard
nekkig ontkennen. Deze aanhouding geschiedde op drie gronden.
MENSENBLOED
Op het colbert en de pantalon van
verdachte waren bloedsporen aange
troffen. Na onderzoek in het labora
torium aan het bureau Raamweg in
Den Haag kwam onomstotelijk vast
te staan dat dit vers mensenbloed was.
Verder waren er de sorteerproeven
met de in huis gevonden lucifers
(naast een halfverbrande prop pa
pier). De speurhond van wachtmees
ter J. de Letter uit Rosmalen wees
telkens weer van der S. als de eige
naar van deze lucifers aan.
Tenslotte waren er de verklaringen
van van der S„ waarin hij een aan
tal pertinente onwaarheden vertelde.
Na in de loop van woensdag tij
dens de verhoren zijn daad nog hard
nekkig te hebben ontkend, legde hij
woensdagavond laat een bekentenis
af in het groepsbureau van de rijks
politie te Sprang-Capelle voor overste
M. C. Ruigrok, districtscommandant
rijkspolitie te Tilburg.
BOODSCHAPPEN
vond, omdat van der S. kort tevoren
nog beweerd had voorlopig niet te
kunnen betalen. De boer wendde zich
daarna tot de politie, waardoor van
der S. bijzondere aandacht kreeg.
Achteraf is gebleken dat van der S.
zich bij meerdere mensen in de schul
den had gestoken.
RODE ZAKDOEK
Het was de politie bekend dat van
der S. op de avond van de moord
(vrijdagavond) in de woning van de
slachtoffers was geweest om daar
enkele boodschappen af te leveren.
Hij deed dat iedere vrijdagavond. Hij
woonde namelijk in bij zijn tante, mej.
P. C„ die-in Sprang-Capelle een krui
denierswinkel drijft.
Zaterdagmorgen is van der S„ die
als boekhouder werkzaam is bij een
Waalwijks garagebedrijf, gewoon op
het werk verschenen. „Hebben jullie
het al gehoord van die moord bij
ons?", vroeg hij toen nog aan zijn col
lega's, die niets bijzonders aan hem
merkten. In de loop van dinsdag werd
verdachte tot driemaal toe van zijn
werk gehaald voor een verhoor en
omdat de bewijzen zich langzaam te
gen hem opstapelden, volgde dins
dagavond laat zijn arrestatie.
KEIHARD
Na zijn daad heeft van der S. een
ontstellend cynisme aan de dag ge
legd. De gehele zondag heeft hij in
de tuin van zijn verloofde, die naast
het politiebureau in Sprang-Capelle
woont, zitten kijken naar de familie
leden die het politiebureau in en uit
gingen voor verhoor. Hij heeft het
zelfs bestaan hen te condoleren met
de dood van de twee oudjes. In de
loop van dinsdag heeft hij nog rustig
staan biljarten in een café aan het
Sprangse pad en daarbij nog opge
merkt, dat de politie haar gang maar
moest gaan, maar dat hij er niets mee
te maken had.
GELD GELEEND
Een Waalwijkse boer heeft de po
litie een belangrijke tip gegeven, die
mede geleid heeft tot de aanhouding
van van der S. Deze boer had aan van
der S. namelijk geld geleend en hem
reeds enkele malen tot terugbetaling
gemaand. Op de morgen na de moord
kwam van der S. dit geld (een bedrag
van f 150.-) plotseling terugbren
gen, hetgeen de boer wat verdacht
Zaterdagmorgen reeds had de po
litie de overtuiging dat het misdrijf
moest zijn gepleegd door een bekende
van de twee oudjes en door iemand
die goed met de plaatselijke situatie
op de hoogte moest zijn. Het zwaar
verminkte gezicht van Antoon van
Zeist was bovendien met een rode
zakdoek bedekt toen men hem vond.
Van der S. heeft kennelijk de aanblik
van dit verminkte gelaat niet kunnen
verdragen en het met een zakdoek
bedekt voordat hij brand wilde stich
ten. Uit dit alles concludeerde de po
litie dat de dader zijn slachtoffer
goed moest hebben gekend.
Met de oplossing van dit gruwelijk
misdrijf heeft de politie wel bijzonder
snel en knap werk geleverd.
Van der S. is gisteren voorgeleid
aan de officier van justitie te Den
Bosch, mr. A. W. Imhoff.
MOORDWAPEN GEWICHT
Van der S. heeft de moord ge
pleegd met een ijzeren 4-ponds ge
wicht dat hij uit de winkel van zijn
tante had meegenomen. Dit verklaart
ook de vreselijke kracht van de sla
gen en de ontzettende verwondingen
van de beide slachtoffers. Van der
S. had dit brute moordwapen weer
netjes gereinigd en weer in de win
kel op z'n plaats gezet.
Ook de portefeuille, welke uit de
woning van de slachtoffers was ver
dwenen is leeg in een weiland terug
gevonden.
Het motief van de moord is dus
duidelijk roof geweest en het feit dat
van der S. het moordwapen van huis
heeft meegenomen wijst op een wel
overwogen plan. Ook bij Antoon van
Zeist stond van der S. in de schuld.
Hij zou door deze reeds enkele ma
len tot terugbetaling gemaand zijn.
BEGRAFENIS
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p.p.
Contract-advertenties: speciaal tarief
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Telegram-adres „Echo"
CERTIMA
HORLOGES
WAALWIJK
Onder overweldigende belangstel
ling had j.l. woensdagmiddag op de
algemene begraafplaats aan de Til-
burgseweg te Sprang de begrafenis
plaats van de j.l. vrijdagavond in hun
woning aan 't Oosteind te Sprang op
weerzinwekkende wijze van het leven
beroofde gebroeders Antonie (74) en
Hendrik (72 jaar) van Zeist.
Rond de begraafplaats hadden zich
enkele duizenden belangstellenden
opgesteld, om getuige te zijn van de
ze droeve plechtigheid en had de
rijkspolitie, die zich overigens op
uitstekende wijze van haar taak
kweet, handen vol werk om het ver
keer in goede banen te leiden. Onder
de belangstellenden merkten we ook
verschillende hoge politie-autoriteiten
op, die deze dagen mede het onder
zoek naar de dader van deze laaghar
tige roofmoord hebben geleid.
De rouwdienst had plaats in de
aula van de begraafplaats, die geheel
was bezet met familie en vrienden van
de overledenen en waarin de lijkkis
ten naast elkaar stonden opgebaard.
De rouwdienst werd geleid door
Ds. P. J. Bos, Ned. Herv. predikant
alhier, die allereerst Gods Woord las
(Johannes 14) en vervolgens woorden
van deelneming en troost tot de zoons
en verdere familie richtte. Er zullen
bij U veel vragen opkomen, waarop
ook ik geen antwoord kan geven, al
dus Ds. Bos; ga er mee tot Christus;
Hij alleen moge U door Zijn genade
troosten en sterken, opdat gij rust
vindt. Op afschuwelijke wijze hebben
de slachtoffers hun leven verloren.
God geve dat hij die deze misdaad
heeft bedreven zich spoedig zal mel
den en zijn schuld voor God en men
sen belijden, opdat hij zijn rechtvaar
dige straf zal krijgen, maar bovenal
tot bekering mag komen:
Deze daad toont ons hoe verschrik
kelijk de zonde is; onze zonde, aldus
Z.E., want volgens zondag 40 van de
H.C. houdt God de wortel des
doodslags, nijd, haat, toorn, voor
doodslag. Laten wij daarom zwijgen,
zegt Ds. Bos, en inkeren tot ons zelf,
want door de zonde zijn wij allen niet
meer in staat te leven waartoe wij zijn
geschapen, n.l. om de Heere God te
verheerlijken. Wij zijn God kwijt en
zoeken ons levensdoel alsof wij voor
onszelf leven, maar het enige doel van
ons leven is de verheerlijking van
God. Daarom moeten wij omkomen
onder 't rechtvaardig oordeel Gods,
als wij niet tot God terugkeren.
Is er nog wel een weg tot God de
Vader, vraagt Z.E. en hij roept de
aanwezigen dan toe „Dit is nu het
evangelie, dat ik in de Naam van Je
zus Christus mag brengen er is een
weg terug tot God, in Christus Je
zus!"
Alleen in Christus kunnen wij be
staan voor een genadig God.
Ds. Bos roept de aanwezigen drin
gend op Christus te zoeken; Hij laat
Zich vinden, opdat wij, zondaren,
Gods Naam leren verheerlijken.
Ds. Bos gaat vervolgens voor in
gebed, waarin Z.E. in 't bijzonder de
familie van Zeist opdraagt aan de
troon der genade.
Vervolgens spreekt de edelachtba
re heer M. van Prooijen, burgemees
ter van Sprang-Capelle, namens het
gemeentebestuur en alle ingezetenen
woorden van deelneming tot de fam.
van Zeist.
Een droevige en afgrijselijke ge
beurtenis, aldus de burgemeester,
heeft in de laatste dagen het leven in
ons dorp beheerst en spr. wil hier
vertolken de gevoelens van de inge
zetenen. Een golf van afschuw en
verontwaardiging ging door onze ge
meente op het bericht dat uw vader
en broer van het leven waren beroofd.
Een grote schok ging door ons allen
en als een vonk ging het bericht van
huis tot huis. Verbijsterend vragen
wij ons af hoe kan dat, wie is daar
toe in staat.
De gebroeders van Zeist hebben
een geheel leven tot onze dorpsge
meenschap behoord en als men nu dit
ziet, dan vraagt men zich af moesten
zij daarvoor zo oud worden, om zo
aan hun einde te komen? Vragen, die
wij niet begrijpen en die wij moeilijk
kunnen aanvaarden. Het moge U
troost geven, zegt burgemeester van
Prooijen, dat God ook al deze din
gen weet.
Sprang neemt vandaag afscheid
van deze doden en namens he t ge
meentebestuur en de bevolking die zo
verschrikkelijk werd verontrust, ver
zekerde burgemeester v. Prooijen de
familie van het medeleven dat hen
alom omringt en de roep om straf
van de dader.
De burgemeester kon mededelen
dat de verdachte is gearresteerd, welk
bericht een schok door de naaste fa
milie voerde. Laat U dit niet ontroe-
VAD het Zuióen
op de voet
gevolg
Het moet allemaal lekker buitenlands klinken.
ii
ii'