wAalwijkse en LAnqstRAAtse couraiu M Slagen of mislukken van emigratie hangt van de vrouw at wm Krijgt Het Brabants Orkest eindelijk erkenning 3 WINNAARS m VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1961 83e JAARGANG No. 72 Uitgever: waalwijkse Stoomdrukkerij Waal J Antoon Tielen Hoofdredacteur: JAN TIELEN Gironummer 50798 Dit blad verschijnt 2 x per week Opgericht 1878 Abonnement: 22 cent per week per kwartaal ƒ2.85 3.10 franco p.p. Contract-advertenties: speciaal tarief Advertentieprijs: 10 cent per m.m. Telegram-adres „Echo" 04167 Dr. van Beurdenstraat 8 Kaatsheuvel: Tel. 04160-2621 Grotestraat 205, Waalwijk Bureaux: Hein Jordans „Brabant opleidingscentrum voor andere grote orkesten." Het. ziet er naar uit dat Het Brabants Orkest in het twaalfde I iaar van zijn bestaan eindelijk de erkenning zal vinden waarop hot op grond van zijn artistiek niveau en zijn functie als natio naal orkest al zo lang recht heeft. In de loop van dit seizoen namelijk is de coimmissie-Witteman voor de derde maal met haar werkzaamheden begonnen, ditmaal op verzoek van de Staatssecretaris van O. K. W. om o.a. advies uit te brengen over de wenselijkheid de classificatie der gesubsidieerde orkes ten te herzien op basis van artistiek niveau. Het tweede rap port van de commissie Witteman, dat in 1959 werd uitgebracht, muntte uit door nietszeggendheid en het ontbreken van elke po sitieve conclusie. Voor Het Brabants Orkest bleef daarmee de zeer ongewenste en met elke realiteit strijdige situatie voort bestaan van subsidiëring op basis van 56 leden voor een or kest van circa 76 leden ten aanzien waarvan men in Den Haag de opvatting huldigde, dat het alleen een taak zou heb ben met betrekking tot de provinciale muziekvoorziening, ter wijl toch Het Brabants Orkest in de eerste tien jaren van haar bestaan duidelijk bewezen heeft een orkest van nationale bete kenis en allure te zijn. Het 3e rapport van de commissie-Witteman wordt in de loop van deze maand verwacht en Het Brabants Orkest mag met recht en reden verwachten, dat ditmaal ook aandacht geschon ken zal werden aan de feitelijke in Nederland gegroeide situa tie." Aldus burgemeester J. L. P. M. Tejjssen van Waalwijk, voorzitter van Het Brabants Orkest, tijdens een persconferen tie, welke deze week in Den Bosch ter gelegenheid van de in zet van het twaalfde concertseizoen werd gehouden. AKOUSTIEK EN ACCOMODATIE VAN BRABANTSE ZALEN VEELAL ERBARMELIJK Tijdens deze persconferentie memoreerde de heer Teijssenhet overlijden van ir. K. Bouman, oprichter en secretaris van Het Brabants Orkest. „Zijn stuwende krach en enthousiasme zullen node gemist worden en het zal moeilijk zijn deze leemte in het Dagelijks Besituur op passende wijze aan te vullen", aldus de voorzitter. Verdere spreiding Het afgelopen seizoen heeft zich voornamelijk gekenmerkt door een verdere vervolmaking van het reeds bereikte artistieke niveau, zoals dit tot uitdrukking kwam in de abonnementsconcer ten en de representatieve concer ten buiten de provincie. In Am sterdam kreeg het orkest een zeer goede pers en ook de critici in Aken en Keulen bleken vol be wondering voor de prestaties van het orkest. Dal het orkest ook in het afge lopen seizoen zijn taak van sprei ding uitstekend heeft verstaan, mag blijken uit het feit dat in 31 verschillende gemeenten werd ge concerteerd met in totaal 146 po diumbeurten, waarvan 133 bin nen de provincie, 9 buiten de provincie, 2 in België en 2 in Duitsland. Los hiervan gaf Het Brabants Kamerorkest nog 16 concerten. Het totaal aantal van 146 podiumbeurten valt uiteen in 94 abonnements- en gewone con certen, 19 jeugdconcerten en 33 begeleidingen. Het orkest trad voor 't eerst op in Keulen, Haar lem en Kerkrade. Het aantal re petities bedroeg 188. Subsidiëring Het Brabants Orkest zag zich gedurende het seizoen '60-'61 ge plaatst voor de noodzaak te ko men tot de herziening van de be staande subsidieregeling van pro vincie en 4 grote gemeenten. Het bestaande subsidiestelsel, geba seerd op vaste bijdragen per in woner, bleek niet flexibel genoeg om de sterk gestegen personeels lasten op te vangen. De destijds per inwoner vastgestelde subsi diebedragen waren gebaseerd op lagere salarissen en een minder snel bereiken van het maximum salaris. Met de 5 genoemde over heden wordt thans onderhandeld over een ander systeem van sub sidiëring, dat een einde kan ma ken aan bestaande en toekomsti ge financiële moeilijkheden. We mogen hierbij opmerken, dat on danks technische herzieningen, de salarissen van musici, werk zaam bij een in de laagste klasse geplaatst orkest, nog steeds veel te laag blijven, zodat ook om die reden een bevordering van Het Brabants Orkest in klasse hoogst noodzakelijk is. Groot verloop Een dergelijke bevordering is des te urgenter, aldus de heer 'eijssen, nu aan het einde van 't seizoen bleek, dat een groter aan tal musici dan ooit tevoren het orkest ging verlaten. Was in de mgelopen jaren het verloop prak tisch tot stilstand gekomen en werd gehoopt met contractoela- gen dit verloop ook in de toe- onist aan banden te leggen, toch leek voor een aantal musici, die »een contract getekend hadden, e aantrekkingskracht van ver schillende andere orkesten nog te groot, afgezien dan ook van en kele ontslagaanvragen die hun oorsprong vonden in promotie of in bijzondere omstandigheden. Op het probleem van het ver loop werd door dirigent Hein Jor dans uitvoeriger ingegaan. „Van de 77 musici hebben 16 aan het einde van het seizoen het orkest verlaten en deze slag kwam te harder aan, omdat het hier lei dinggevende, eerste-rangs musici betrof. Het merendeel van hen gaat naar Den Haag en verder naar Hilversum (radio), Utrecht, Arnhem en Bochum. Men zegt wel dat dit een compliment is voor Het Brabants Orkest, miaar ik heb liever andere complimen ten", aldus de heer Jordans, die verder opmerkte: „Noord-Bra bant is dus in feite 't opleidings centrum en de financier van an dere grote Nederlandse orkesten." „Gelukkig zijn wij er in geslaagd" aldus Hein Jordans, „om 15 nieu we krachten aan te trekken, ter wijl we met enkele anderen nog in onderhandeling zijn. Met deze nieuwe krachten zijn we zeer in onze schik en we zijn nu druk be zig een nieuw ensemble te forme ren... totdat die over een paar jaar ook weer weg gaan. Dat schijnt nu eenmaal het noodlot van ons orkest te zijn." De heer Jordans had het groot ste respect voor degenen die Het Brabants Orkest trouw blijven. „De grote kern van ons orkest is gelukkig bezield met het ideaal om in Brabant en voor de Bra banders goede muziek te bren gen." Oorzaken Hein Jordans ging ook nader in op de oorzaken die tot het ver trek van orkestleden leidt. Daar is op de eerste plaats de uiterst gebrekkige outillage in het me rendeel der Brabantse zalen. Als frappant voorbeeld hier van noemde hij de zaal in een Brabantse gemeente, waar diri gent en solist het moeten doen met een kamer van 1 x 2,5 meter! Verder heersen er achter veel podia toestanden, die meer dan „landelijk" zijn en waarvan de orkestleden terecht niet zijn gediend. GARAGE VAN MOSSEL VERHUUR Gelukkig zijn er ook in de klei nere gemeenten in Brabant wel goede zalen, al zijn die dan op de vingers van één hand te tellen. Voorbeelden hiervan noemde de heer Jordans de zalen te Etten- Leur, Udenhout, Boxmeer, Cuyk en Oudenbosch. Als een derde oorzaak noemde de heer Jordans nog het feit, dat de musici bij Het Brabants Or kest minder in de gelegenheid zijn met de grootste dirigenten en solisten samen te werken Bij andere grote Nederlandse orkes ten hebben zij die gelegenheid wel. HEIN JORDANS liever andere complimenten Ten slotte vroeg de heer Jor dans begrip voor de moeilijke omstandigheden, waaronder de musici van Het Brabants Orkest dikwijls moeten werken; omstan digheden die vooral bij de bege leiding van koren nogal eens te wensen overlaat. Dat gaat vaak op een manier die een goed or kestmusicus echt niet kan nemen. „Sommige musici vragen zich af of Brabant met zijn orkest ontwikkeling niet aan 't plafond gekomen is", aldus de heer Jor dans. „Ik geloof dit niet en ik ben dan ook vol enthousiasme om het orkest verder uit te bouwen en op nog hoger niveau te bren gen." Het nieuwe seizoen Het programma van het nieu we concertseizoen vermeldt weer vele grote gastdirigenten, -orkes ten en solisten. De hoofdschotel wordt evenals in voorgaande sei zoenen gevormd door de beide abonnementsseries A en B in Breda, Eindhoven, Den Bosch en Tilburg. Als solisten treffen we in deze series aan: de pianisr ten Gary Graffman, Monique Haas, Adrian Aeschbacher, Hedy Schneider en Ingrid Haebler; de violisten Tibor Varga, Ida Ha,en- del, Herman Krebbers en Betty- Jean Hagen; de cellist Anner Bijlsma, een jong Nederlands ta lent dat onder gastdirigent Dean Dixon een kans krijgt. Verder treedt nog op de Spaanse zange res Consuelo Rubio, sopraan. Als gastdirigenten zullen in deze se rie optreden Dean Dixon, de Ame rikaanse negerdirigent, Jan Brus- sert en Willem van Otteloo. Gastorkesten zijn het komende seizoen het Radio Philharmo- nisch Orkest o.l.v. Tibor Paul; het Overijssels Philharmonisch Orkest o.l.v. Jan Brussen, het Antwerps Philharmonisch Orkest (Eindhoven) en Het Gelders Or kest o.l.v. Carl Garaguly. In de Casino-serie treden op het Concertgebouworkest o. 1. v. Bernard Haitink, Het Brabants Orkest o.l.v. Hans Kast, Het Utrechts Stedelijk Orkest o. 1. v. Paul Hupperts en Het Residen tie-orkest o.l.v. Eduard Flipse. In deze serie treden als solisten op Irene Mannheimer, piano, en de violisten Elise Czerfalvi en Ar thur Grumiaux. Als belangrijkste uitvoeringen in het komende seizoen willen wij vernielden werken van Bruck ner (8e symfonie), Weber, Hin- demith, Roussel, Sibelius (6e symfonie), Alban Berg (viool concert) en Nederlandse werken van Diepenbrock, Landré, Louis Toebosch en Jo v. d. Booren. Ver der zal Pierre Jetteur als solist optreden in het vioolconcert van Sjosakowitsj en Dick Mooy in het fluitconcert van de Hongaar Szervanszky. Tijdens het jaar lijks concert te Amsterdam en bij gelegenheid van de Bevrijdings herdenking te Eindhoven zal worden uitgevoerd Martinu's Soldaten Requiem,, in samenwer king met het Kon. Mannenkoor „La bonne Espérance" uit Eind hoven. Ook zal in het komende seizoen in de 4 grote gemeenten 'n proef worden genomen met een z.g. „volksconcert". Het is te hopen dat deze proef slaagt, want het volksconcert is bij uitstek ge schikt om de grote massa te be reiken en concertminded te ma ken. Hoewel het concertbezoek in 't afgelopen seizoen niet onbevredi gend was, blijft Het Brabants Orkest nog steeds hopen op een groter aantal abonnees in Breda en vooral ook in Tilburg. Het bordje „uitverkocht" wordt al leen in Eindhoven regelmatig aan de kassa aangetroffen. Veel Nederlanders willen weer terug naar „Luilekkerland" Een andere oorzaak is de akous- tische onvolkomenheid van het merendeel der zalen. .Een toneel zaal is nu eenmaal geen concert zaal, zo zei de heer Jordans, die zelfs ten aanzien van de nieuwe Tilburgse schouwburg meende te kunnen constateren, dat het pu bliek daar niet bepaald gelukkig is met de akoustiek. „Met een klein percentage van hetgeen de ze zaal gekost heeft, zou deze zaal akoustisch goed kunnen zijn", aldus de heer Jordans. Onze Australische correspon dent zo mogen we de heer van Loon onderhand wel noemen stuurde ons dezer dagen weer wat brief-kopij met een aantal interessante bijzonderheden over het leven in Australië. De heer van Loon schrijft: Norlane, 30 augustus 1961. Mijn laatste brief dateert van 2 december 1960. Het lange wach ten is te wijten aan de drukte en 't tijdelijk gemis van een schrijf machine. Van „werkeloosheid" hebben wij nog geen last gehad. In verschillende bladen in Neder land en ook op de T.V. schijnt nogal veel ophef gemaakt te zijn van de hier heersende werkloos heid. De animo om naar Austra lië te emigreren zal daardoor ze ker niet toenemen. En de berich ten die we hier krijgen over de toestand in Nederland, brengt hier werkelijk veel mensen op de gedachte om terug te gaan naar Luilekkerland. Gezinnen die hier al langer dan 5 jaar wonen, be sluiten zelfs terug te gaan en je kunt dan toch verwachten dat, ze wel iets van Australië af weten. De werkloosheid in Australië en zeker in het snel groeiende Gee- lonj5 (waarvan Norlane een deel is) is zeker groot, al schijnt het percentage werkloze Hollanders beneden het gemiddelde te liggen. De pas herkozen liberale rege ring in Victoria (de kleinste maar wel een der belangrijkste staten van Australië, ongeveer 4V2 x Holland) is erg optimis tisch, terwijl de verslagen Arbei derspartij de situatie maar erg donker inziet. De laatste maan den is de betalingsbalans van Australië weer in orde en het schijnt inderdaad de goeie kant op te gaan. Persoonlijk hebben wij geluk kig nooit iets te maken met het werkloosheidsbureau en behoe ven wij niet aan te kloppen voor ondersteuning. Zij die dat wel moeten doen, zijn zeker niet best af. De wekelijkse steun moet zo iets bedragen als pond per week, terwijl de huur al ongeveer 4 pond bedraagt. De berichten dat Engeland vermoedelijk zal aansluiten bij de Commjon Market, worden hier natuurlijk met weinig enthousi asme begroet. Australië ziet al een groot deel van zijn export be dreigd. Hoogstwaarschijnlijk is dit probleem veel moeilijker op te lossen. Vrije zaterdag gen, maar hetzelfde zie je op don derdag, als alle farmers van hein de en ver naar de stad komen. Men werkt toch wel graag op za terdag,, want dat geeft IV2 x nor maal loon, terwijl het werk op zondag met 2 x „pay" nog popu lairder is. Voor ons maakt de zaterdag geen verschil met andere dagen, al houden we soms wel eens een uurtje eerder op. En op zondag hebben we er allen schoon tabak van. Eigen zaak Het gehuurde land van onge veer 1 H.A. is inmiddels uitge breid met een groter stuk, dat we konden kopen. De jongens heb ben grootmoedig gezegd: „Vader, neem jij dat kleine stukje voor je rekening, wij nemen het grotere." Maar de heren doen alles geme chaniseerd, met een grote tractor en ploegen, terwijl ik het met de hand en een klein motor-schof- feltje mag doen. Jan, onze tweede, die in de rec- lame-business werkt, heeft kans gezien om de zaak waarvoor hij werkte, te kopen. Vandaag wor den de contracten getekend en al staat alles op mijn naam, Jan is de feitelijke eigenaar van een klein, maar gezond zaakje met veel toekomst. De onderhandelin gen waren lang en slepend, om je geduld te verliezen, maar hij is er niettemin in geslaagd het te kopen op die condities, dat er het eerste jaar geen penny op tafel behoeft te komen. Zoiets kan hier gemakkelijk. Men vindt het heel gewoon dat een jongen van nog geen 20 jaar onderhandelt en koopt en men beschouwt het waarschijnlijk als vreemd dat het niet op zijn naam maar op de mijne komt. Geen service Ze hebben wel waardering voor de ijver en energie van de jongens, maar snappen niet dat ze weinig of geen tijd besteden aan sport. Ik geloof dat de Au straliërs het in het verleden te gemakkelijk hebben gehad. Er was weinig of geen concurrentie, de wol leverde enorm' veel geld op en als gevolg daarvan verdien de iedereen op een gemakkelijke manier een dikke goed belegde boterham. Ze weten niet wat het is om echte „service" te geven. Bestel je iets wat ze niet direct in voorraad hebben, dan sturen ze je gemakkelijk naar de buur man. Het is mij werkelijk ver schillende keren overkomen dat een zakenman mij zei: „Dit kost tien pond, maar hiernaast kun je het 2e hands kopen voor vijf pond en het is even goed." Toen ik advies vroeg aan een farmer voor de aankoop van een stuk land, raadde hij aan direct con tact op te nemen met de eigenaar en zeker niet te kopen via een makelaar, terwijl zijn zoon nota- bene als makelaar optrad en va der en zoon zeker niet in onmin leefden. „We komen er toch wel" is, geloof ik, het idee. Emigranten die service weten te geven, slagen dan ook zeker. De Australiër begint enig idee te krijgen wat „goede service" bete kent en is bereid hiervoor goed te betalen. Voor 90 de vrouw In de Echo van 14 april j.l. las ik een artikel over „de vrije za terdag" en daarin werd o.a. ge vraagd: wat gaat men met deze vrije zaterdag doen. Hier bestaat de 40 uren-week al lang, maar ik zou niet kunnen beoordelen wat men hier op die dag in het alge meen doet. Op zaterdagmorgen is het in de winkelstraten van Gee- long veel drukker dan andere da- Wij hebben nooit spijt gehad van ons besluit om te emigreren. Wij hadden een voorsprong op velen, omdat wij direct met vier man aan het werk konden gaan en beschikten over een beetje geld, maar niettemin was de start niet gemakkelijk. Mijn vrouw en ik, en ook de grotere jongens, zien verlangend uit naar de dag, dat we boot of vliegtuig kunnen bespreken voor een vacantietrip naar Holland, maar voor goed terug... nee, toch niet. Het al of niet slagen van een emigratie hangt misschien wel voor 90 van de vrouw af. Als deze altijd thuis moet zitten, moeilijkheden heeft met het En gels, het huis niet een beetje aar dig kan inrichten en er niet in slaagt vrienden te maken, dan heeft ze wel een paar moeilijke jaren. Daarna realiseert ze zich dat ze toch ongemerkt al gewoon geraakt is aan de gemakkelijke levenswijze in Australië en moet ze bekennen dat ze toch eigenlijk niet meer terug wil. Slecht af Zo is het ons vergaan en ik denk dat het in de meeste gezin nen hetzelfde zal zijn. Gezinnen met veel kleine kinderen, zodat de man het alleen moet verdie nen, hebben het erg zwaar. Krij gen ze ziekte of een langere pe riode van werkloosheid, dan ziet het er triestig uit. De sociale UIT ONZE COLLECTIE DE VOETBALSCHOEN VOOR IEDEREEN JEUGDMATEN VANAF 14.50 HERENMATEN 23.75 EEN REVOLUTIE iN VOETBALSCHOENEN. VOETKUNDIG GETEST 25.95 PELE HOOG GEWAARDEERD VAN AMATEUR TOT PROF, 29.95 Alle modellen met nieuwste rubbernoppenzool, uit één stuk. UW SPORT-SPECIAALZAAK met de grootste sortering Stationsstraat 51 a Waalwijk voorzieningen zijn hier niet te vergelijken met die in Nederland. Vrijgezellen mogen het dan wat gemakkelijker hebben in dat opzicht, daar staat tegenover dat ze zich gruwelijk vervelen in de weekends. De zondagen zijn even als in Engeland, stomvervelend. Italië zendt veel vrijgezellen als emigrant hierheen, waarschijn lijk omdat ze hun overtocht zelf moeten betalen. De meeste blij ven hangen in de grote steden en het schijnt dat de criminaliteit groot is onder deze knapen. Het mag dan voor het Australisch gouvernement goedkoper zijn om Italianen te „importeren", men is toch meer gebrand op de, meestal grote, Hollandse gezin nen. Zou het gouvernement zover gaan orn deze gezinnen nog meer tegemoet te komen, door o.a. sub sidiëring van het bijzonder on derwijs, dan zou dit de animo om te emigreren zeker ten goede ko men. Het is nog steeds zo, dat wé in de vorm van belasting de Staatsscholen mogen helpen on derhouden, terwijl wij het bijzon der onderwijs van onze kinderen voor 100 zelf mogen betalen. Maar daarover in een volgende brief. Beste groeten. VAN LOON „De Lantaarn" RUSSEN GRENDELEN POOLSE GRENS AF De Russen hebben een stalen gren del van tanks en troepen'geschoven langs de Oostduitse Oder-Neisse- grens met Polen. In dit communis tisch geregeerde land heerst als di rect gevolg van de crisis, die Kroesjef kunstmatig om Berlijn heeft aange sticht, grote onrust onder de bevol king. Al sinds het uitbreken van de ze crisis op 13 augustus heeft de Poolse regering zich zichtbaar inge spannen om de betekenis ervan voor de bevolking te bagatelliseren. Deze actie heeft echter weinig succes ge had. In tal van grote Poolse steden heeft de bevolking in paniek geham sterd. Hl van het Zuióen WAALWIJK TEL. 04160-2519 AUTO- EN KAMPEERWAGEN- Australische brief DROGISTERIJ-PARFUMERIE Grotestraat 131, Telefoon 2045 W A A L W IJ K .K

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1961 | | pagina 1