BINNEN- EN BUITENLAND
MAC MUZZLE EN HET GEHEIM VAN DE GOUDEN B0EDDHI
Schuld van f. 550.- leidde tot
dubbele moord te SpiJjjÏÏml
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 11 SEPT. 1961
Gew. Arbeidsbureau Waalwijk
Vraag en aanbod teruggelopen
VOGELVRIJ
DRAMA AAN STUKGEREDEN
GRENSPOST
Provinciaal nieuws
Drukkarij van Boxtel
bouwni.
houtini
metaa:
Zo kende men hem in al zijn an
dere werk, zijn werk dat hij deed
als advocaat, als lid van Gedepu
teerde Staten van Friesland, als
hoogleraar aan de Vrije Universi
teit, zijn werk in de Bakkerijstich-
ting, in de Raad voor het rechts
herstel en in de Radioraad. Men
kon het vaak met hem lijnrecht ón
eens zijn, maar steeds moest men
weten te doen te hebben met een
man van uitzonderlijk formaat.
Die man van uitzonderlijk for
maat, met zijn merkwaardig maar
muurvast karakter, is in een be
slissende periode de gróte leider-
van een klein in verdrukking ge
bracht land geweest. Daarvoor vér-
diende hij de dank van heel het
volk, een dankbaarheid die haar
weerslag vond in zijn benoeming
tot minister van staat.
Rechtvaardigheidsgevoel en stand
vastig Godsvertrouwen waren de
fundamenten van zijn leven en
werken voor het Nederlandse volk
en zijn koningshuis.
In warme bewoordingen werden
zijn grote verdiensten vrijdagavond
terecht herdacht door prof. de Quay
en dr. Drees.
Een der grootste figuren van ons
land is met deze onvervaarde strij
der van ons heengegaan, de man
die in de moeilijkste dagen van Ne
derland ons met Koningin Wilhel-
mina deed volharden.
Wijzigingen van betekenis hebben
zich in de werkgelegenheidssituatie
in het district van het Gew. Arbeids
bureau Waalwijk in de afgelopen
maand niet voorgedaan. In het ge
hele gewest liep het aanbod terug van
147 naar 117, voornamelijk ten ge
volge van het toenemen van de land-
bouwwerkzaamheden in het rayon
Almkerk. De vraag over het gehele
gewest liep terug van 1790 naar
1675 ten gevolge van een groter aan
bod van jeugdige arbeidskrachten die
de scholen hebben verlaten. Aan het
einde van de maand bedroegen de
vraagcijfers voor de diverse bedrijfs
takken: bouwnijverheid 163 (192),
schoen- en lederindustrie 959 (998),
metaal 322 (353), landbouw 5 (3),
losse arbeiders 8 (10) en overige be
roepen 218 (234). De tussen haakjes
geplaatste cijfers hebben betrekking
op de maand juli.
Het werkloosheidscijfer in het ge
west Waalwijk daalde door deze ont
wikkeling tot 5 pro mille, het laag
ste cijfer in de provincie. Voor de
drie rayons van het gewest was dit
cijfer Waalwijk 5 (5), Almkerk 6
(9) en Dongen 3,5 (4,2). Het pro
vinciale en landelijke gémiddelde be
droeg einde augustus 9 p.m.
In de schoenindustrie kan een gun
stige gang van zaken worden gecon
stateerd. Uit de produktiecijfers
blijkt overigens wel dat er in het eer
ste kwartaal van dit jaar een terug
gang in de produktie is te constateren
In vergelijking met het eerste kwar
taal 1960. In het eerste kwartaal van
1959 bedroeg het totale produktie-
cijfer in de Nederlandse schoenin
dustrie 7.141.000 paar, in het eerste
kwartaal van 1960 8.191.000 paar
en in het eerste kwartaal van dit jaar
7.975.000 paar. Deze teruggang ligt
voornamelijk bij de lederen en linnen
pantoffels en het rubberschoeisel.
Im- en export kruipen ook steeds
dichter naar elkaar toe. De export
cijfers over het eerste kwartaal van
de drie laatste jaren waren le kwar
taal '59 1.789.000 paar, le kwar
taal 1960 2.196.000 pr., le kwartaal
'61 2.169.000 paar; de importcijfers
le kwartaal '59 1.780.000 paar, le
kwartaal '60 1.610.000 paar, le
kwartaal '61 2.096.000 paar. Van
de import over het eerste kwartaal
van dit jaar kwamen alleen uit Italië
364.000 paar tegenover 279.000 in
het eerste kwartaal van het vorig
jaar.
-
MGR. JOS BAETEN, BISSCHOP
VAN BREDA VRAAGT ONTSLAG
Paus Joannes heeft mgr. Jos Bae-
ten, bisschop van Breda, op diens
verzoek ontheven van zijn bisschop
pelijk ambt en hem benoemd tot ti
tulair aartsbisschop van Stauropolis
in Klein-Azië. De bisschop zou ont
slag hebben gevraagd om redenen
van gezondheid. Hij is 68 jaar en
zowel in leeftijd als anciënniteit de
oudste der residerende Nederlandse
bisschoppen. Totdat een opvolger is
benoemd, zal mgr. Baeten optreden
als apostolisch administrator van
het bisdom Breda.
ALLE BUITENLANDSE ARBEI
DERS WEG UIT OLDENZAAL
In Enschede en Almelo wordt weer
gewerkt.
Alle Italianen en Spanjaarden
zullen Oldenzaal verlaten. De stad
waar het conflict begon, dat zich
over heel Twente uitbreidde, plukt
daarvan nu ook de wrange vruch
ten. Vrijdagmiddag viel het besluit
waarin de 53 Italianen en de 33
Spanjaarden eensgezind waren. De
Spanjaarden gaan allen naar huis,
de Italianen zullen elders in Neder
land hun geluk beproeven.
MAN STEEKT VROUW DOOD
Aan de reeks moordgeschiede
nissen van het politiebureau Lin-
naeusstraat in Amsterdam is vrij
dagavond een nieuwe toegevoegd:
de 30-jarige elektricien E. F., die
in de Commelinstraat 34 in Amster
dam op één hoog woont, heeft na
een ruzie zijn buurvrouw uit het
benedenhuis, de 36-jarige Alberta
de Waal neergestoken. Als wapen
gebruikte hij een groot uitklapbaar
mes. De vrouw is niet lang daarna
in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis
overleden. De man is in zijn wo
ning gearresteerd. Hij heeft bekend.
DODEN IN HET VERKEER
Bij de brug over het Oranjeka
naal tussen Zuid-Barge en Nieuw-
Amsterdam is donderdagmorgen 'n
trein ontspoord, nadat deze op een
niet beveiligde overweg in botsing
was gekomen met een vrachtauto.
Hierbij kwam de bestuurder van de
auto, de 26-jarige pas gehuwde
chauffeur W. Langen uit Barger-
Oosterveld om het leven. Van de
treinpassagiers werd niemand ge
wond. De onbewaakte overweg be
vindt zich vóór de brug. De trein is
over de brug doorgeschoten en pas
daarna naast de spoorbaan terecht
gekomen. De vrachtauto was niet
geladen.
Op de rijksweg onder Boxtel
werden bij een autobotsing 3 per
sonen zeer ernstig gewond.
Een personenauto, waarin een
Noorse man en vrouw, de 31-jarige
P. M. Landfald en de 28-jarige A.
J. Landfald uit Levanger (Noorwe
gen) waren gezeten, werd nage
noeg frontaal aangereden door een
uit tegenovergestelde richting ko
mende personenauto. De bestuur
der hiervan, een zekere W. uit Best
was bij het passeren van andere
wagens de macht over het stuur
kwijtgeraakt.
Het Noorse paar werd in zorg
wekkende toestand in het zieken-
FEUILLETON
van
„DE ECHO VAN HET ZUIDEN"
door
HENRIC VAN NORCH
6)
Het scheen een ogenblik alsof de
stoere stroper week werd, maar hij t
herstelde zich onmiddellijk en de on
verbiddelijke trek kwam weer op zijn
gelaat. Nog een groet en hij reed het 1
erf af, de heerweg naar het Oosten
op.
Het waren vertrouwde mensen, die
Frankes op zijn boerderij had geno
men. Hanna kon dan ook best met
hen opschieten. Het leven ging zijn
geregelde gang.
Enige dagen na het vertrek van
Frankes reed in de middag een rui
ter het erf op. Het was de jonge hop
man. Hij was nu veel rijker en netter
gekleed dan op de ongeluksdag, toen
hij ook hier aanwezig was geweest.
De ruiter reed op Engbert Hen
driks toe, die op het heem bezig was
en die hem met open mond aaii-
staarde. Hij boog zich naar hem over
en vroeg of de dochter van de boer
ook aanwezig was.
Hendriks was te verbouwereerd om
te antwoorden. Hij wist niet beter te
doen dan snel in de woning te ver
dwijnen en Hanna te zoeken. Hanna
kwam nu spoedig naar buiten en bij
het zien van de hopman kreeg ze een
vuurrode kleur.
„Juffrouw, zou ik een ogenblik
met U mogen spreken?" vroeg de
krijgsman beleefd.
Een ogenblik ging door het hoofd
van het meisje een angstige gedachte:
zou haar vader iets zijn overkomen?
Maar neen, dan zou die jonge man
daar niet zo rustig en kalm zijn. En
ze beantwoordde de vraag van de rui
ter met een hoofdknik.
De hopman liet zich snel van zijn
paard glijden. Er begon ook weer le
ven te komen in Engbert Hendriks.
Nu hij zag, dat zijn meesteres niet
vijandig gestemd was tegen de Gel
derse krijgsman, schoot hij toe.
„Meneer, Uw paard is erg be
zweet en het is buiten koud. Ik zal
het in de warme stal zetten en het te
eten en te drinken geven."
De ruiter reikte hem de teugels toe
en trad met de boeredochter de ka
mer in. De beide jongste kinderen van
Engbert Hendriks, die zich daar be
vonden, zagen met angstige ogen naar
de Gelderse krijgsman en maakten
snel, dat ze wegkwamen.
Hanna gaf de hopman een stoel
aan de zware eikenhouten tafel; zij
a-.UJ&," - 'i
huis te Boxtel opgenomen. Ook de
heer W. werd ernstig gewond.
IJ-TUNNEL
De gemeente Amsterdam heeft
thans toestemming van de regering
ontvangen tot de bouw van de al
zovele jaren begeerde IJ-tunnel.
Men hoopt in 1967 hiermee ge
reed te komen.
Zoals men weet is men ook druk
bezig met de Coen-tunnel.
NEHROE's MISSIE NAAR
MOSKOU VRUCHTELOOS
Kroestjef: eerst moet Oost-Duits
regiem erkend zijn
Ruim 3 uur hebben donderdag in
het Kremlin de premier van India,
Nehroe en zijn Russische collega
Kroestjef besprekingen gevoerd en
de sfeer was vriendschappelijk. Het
ziet er evenwel niet naar uit, dat
het resultaat van het gesprek, dat
nog wordt voortgezet, aanleiding tot
enig optimisme zal geven.
Kroestjef noch Gromyko, de Rus
sische minister van buitenlandse za
ken, schenen enigszins positief te
reageren op het hartstochtelijk be
roep van Nehroe op eerstgenoemde
om „een gebaar te maken", dat de
oorlogsdreiging van dit ogenblik
zou kunnen wegnemen.
Kroestjef's enige „toenadering"
bestond in de opmerking, dat er
kenning van het communistische
regiem in Oost Duitsland er zeker
toe zal bijdragen dat de spanning
vermindert.
Voor het overige poogde hij Neh
roe als het ware moreel te chante
ren door op te merken, dat Indië
een zeer belangrijke rol zou kun
nen spelen bij het bewaren van de
vrede, en dat gold, volgens Kroest
jef, ook de andere niet-verbonden
landen.
DE BERLIJNSE CRISIS
De laatste dagen is bekend gewor
den, hoe het Westen rustig zijn mi
litaire kracht verhoogt, tegenover het
dreigen der Russen.
Hier volgen enige berichten.
Kanselier Adenauer zal vermoede
lijk 40.000 Duitse militairen, die aan
het eind van deze maand zouden af
zwaaien, langer onder de wapenen
houden.
In Amerika zijn in het kader van
de aangekondigde uitbreiding der
strijdkrachten weer 20.000 man voor
het leger opgeroepen. Het is de der
de oproeping in verband met de Ber-
lijnse crisis.
Canada zal zijn leger met 15.000
man uitbreiden. De Canadese bijdra
ge aan manschappen voor de strijd
krachten van de NATO in Europa
zal van 2000 tot 14.000 man worden
verhoogd. De marine krijgt een vol
ledige bezeting. Voor dit doel zullen
1749 officieren en manschappen
worden opgeroepen. De Canadese
luchtmacht in Europa, nu 6500 man
sterk, zal met 250 man worden uit
gebreid.
Een Amerikaanse gevechtsgroep
van ongeveer 2000 man wordt naar
Europa overgebracht om deel te ne
men aan NATO-manoeuvres in Zuid-
Europa. De manschappen worden met
vliegtuigen over de oceaan naar Tur
kije gevlogen. De eerste vliegtuigen
vertrokken zaterdag. De manoeuvres
duren van 15 tot 25 september.
Land-, zee- en luchtstrijdkrachten
van Griekenland, Italië, Turkije en
Amerika nemen er aan deel. Enge
land doet alleen mee met de lucht
macht. Voor het overbrengen van de
Amerikanen zullen 230 vliegtuigen
worden ingezet. Op de vraag of deze
strijdgroep soms in Europa zal blijven
na de manoeuvres, in verband met de
crisis om Berlijn, wilde het Ameri
kaanse departement van defensie
geen antwoord geven.
Amerika zal in Duitsland Franse
legereenheden opleiden in het ge-
zelf nam aan de andere zijde van het
grote meubel plaats.
Het gesprek scheen eerst niet te
willen vlotten.
De hopman stelde zich voor als
Godfried van Rijssen, officier van
lagere rang in het Gelderse leger.
Het meisje zei toen, dat ze Hanna
heette en de dochter was van Willem
Frankes.
Hierop was er een pauze.
De jonge krijger hervatte het ge
sprek. „Is Uw vader niet aanwezig,
juffrouwof mag ik U Hanna
noemen? Noem mij Godfried als ik
U verzoeken mag."
„Neen, vader is een paar dagen
weg". Enigszins aarzelend vervolgde
ze: „Ik ben bang, dat vader U ook
niet erg vriendelijk ontvangen zou
hebben. Hij is erg gebeten op de Gel
dersen. Ge zult dat wel kunnen be
grijpen, na hetgeen is voorgevallen."
„Ik kan me dit volkomen begrij
pen. Maar ik hoop... Hanna, dat ge
hem hebt duidelijk gemaakt, dat de
moord reeds was geschied voor ik
kon ingrijpen. En dat ik deze ten
zeerste betreur."
Het meisje schudde mismoedig het
hoofd. „Ja, ik heb vader de juiste
toedracht medegedeeld en het hem
gezegd, dat U geheel geen schuld
treft, dat ge me zelfs hulp hebt ge
boden, Godfried." Bij het aarzelend
bruik van Amerikaanse atoomwapens.
Het Britse 22ste lichte luchtdoel
regiment zal zich in oktober bij het
Britse Rijnleger in West-Duitsland
voegen.
Botsing verhindert vlucht van 6 man
Zelden in de geschiedenis is een
geelboek zoals dat over de toestand
in Oost-Duitsland, dat vrijdag in
Bonn werd toegelicht door minister
Lemmer, zozeer door de gebeurtenis
sen van de dag bevestigd. Terwijl in
Bonn het geelboek werd uitgereikt en
van regerings-commentaar werd voor
zien, kwamen vanuit Berlijn nieuwe
berichten over dramatische ontsnap
pingspogingen. Een van deze wan
hoopsdaden werd een ramp. Een
vrachtwagen met zes vluchtelingen,
botste in het zicht van de vrijheid te
gen een andere auto. De chauffeur
daarvan werd op slag gedood, zijn
vrowelijke passagiere werd ernstig
gewond. De zes vluchtelingen werden
na de aanrijding gearresteerd en door
de Volkspolitie met het geweer in de
rug weggeleid.
COMMISSARIS DER KONINGIN
ZAL BEROEPENTENTOONSTEL-
LING OPENEN
Van 17 tot en met 25 okt. a.s. zal
in de Efteling in Kaatsheuvel een
beroepententoonstelling worden ge
houden, uitgaande van het ministe
rie van sociale zaken en samenge
steld in samenwerking met het
Rijksarbeidsbureau. Deze tentoon
stelling zal worden gehouden onder
auspiciën van het Gewestelijk Ar
beidsbureau te Waalwijk. De Lang
straat heeft daarmee een Brabantse
primeur, want het zal de eerste
maal zijn dat deze tentoonstelling,
die reeds elders in ons land te zien
is geweest, in Brabant gehouden
zal worden.
De opening van deze interessante
en boeiende tentoonstelling zal een
officieel karakter krijgen doordat
de Commissaris der Koningin in
Noord-Brabant, dr. Kortmann, zich
bereid verklaard heeft deze ten
toonstelling te openen. Bij deze ope
ning zullen o.m. tegenwoordig zijn
de directeur-generaal van het Rijks
arbeidsbureau en andere autoritei
ten.
Het ere-comité van deze tentoon
stelling wordt gevormd door de
burgemeesters van Drunen, Waal
wijk, Loon op Zand, Sprang-Capel-
le en Waspik, resp. mr. H. J. M.
Stieger, J. L. P. M. Teijssen, mr. R.
J. Th. v. d. Heijden, M. van Prooij-
ën en L. M. J. van Erp. Het werk
comité wordt gevormd door: mej.
Schoenmakers, directrice van de
huishoudschool te Drunen, de heer
R. L. J. Warnars, inspecteur bij het
lager onderwijs, voorzitter, en de
heren R. G. v. d. Helm, hoofd van
He prot. chr. school te Sprang-Ca-
pelle, H. J. van Hest, directeur van
het Gew. Arbeidsbureau Waalwijk,
de Eerw. Broeder Liberius, overste
der Eerw. Broeders te Waalwijk,
N. v. d. Rijken, hoofd van de r.k.
jongensschool te Waspik, A. D. C.
Snels, voorzitter van de commissie
van advies bij het GA.B. te - a heei
wijk, C. J. van der Stap, eurfr „j
middelaar bij het G.A.B. te fcBffleen'e
wijk, de Eerw. Broeder Vidianu'- geledigde P°rt
Kaatsheuvel, en J. A. de Waal,»U en de po;
trictscommissaris van de r.k. Jej,
joeweging de Langstraat. 1 *>erP'
Deze tentoonstelling zal van Dev0'f>en..
okt. t.m. 8 nov. in het rayon Ween ',oer te
kerk van het G.A.B. worden gelXld die hij di
den in het raadhuis te Dussen,;„rugbetaling
[Onderlijk, or
enkele d.
Een schuld van f 550. - welke de
25-jarige M. van der S. bij de ge
broeders van Zeist had, is er oor
zaak van geweest dat op vrijdag
avond 1 sept. j.l. de dood binnen
kwam in de kleine boerenwoning
Oosteind 28 te Sprang en niet alleen
een einde maakte aan het leven van
twee oude mensen, maar ook aan het
geluk en de toekomst van een jonge
man, die nog nooit tevoren met de
justitie in aanraking was geweest.
Van der S. had veel meer geld no
dig dan hij bij het garagebedrijf in
Waalwijk, waar hij als boekhouder
werkte, verdiende. En zo was hij ei
toe gekomen op meerdere plaatsen
geld te lenen, ook bij de gebroeders
van Zeist, die hij goed kende omdat
hij er elke week kwam om de bood
schappen op te nemen en te bezor
gen. De schuld bij de gebroeders van
Zeist bestond al enige tijd en van der
S. was reeds enkele malen gemaand
tot terugbetaling. Ook enkele dagen
voor de moord, toen hem te kennen
werd gegeven dat hij het geld uiter
lijk op vrijdagavond 1 sept. moest
terugbetalen, omdat hij anders in het
dorp bekend gemaakt zou worden.
GEEN UITSTEL
ran van der c
etten, waarin
werden
i®eI j
Haard had da
tracht uitstel van betaling te krijgj 'a3rmee r
maar de twee oude mannen blep
bij hun eis. Van der S. is toen in.'
de drift ontstoken. Met een
dige slag heeft hij Hendrik
Zeist neergeslagen en hem daaif'ERBAZING
met het 4-ponds gewicht de schei-r
ingeslagen. Antoon van Zeist hesi Groot ware
nog getracht om via de gang de v«;pntsteltenis bi
deur te bereiken, maar twee mete :enden, toen
voor de deur achterhaalde hem i25-jarige jor
dood. Van der S. greep hem tij Zijn werkgevf
Op die fatale avond is van der S.
om ca. half zeven bij de gebroeders
van Zeist in de woning geweest om
de boodschappen op te nemen. Ook
toen zijn er woorden gevallen over
het geld. Van der S. heeft geprobeerd
om uitstel van betaling te krijgen,
maar de van Zeisten wilden daar niet
van horen. Als het geld niet tegelijk
met de boodschappen op tafel kwam,
zou hij de boodschappen ook weer
mee kunnen nemen.
Toen van der S. later op de avond
thuis wegreed om boodschappen te
gaan bezorgen, nam hij een 4-ponds
ijzeren gewicht uit de winkel van zijn
tante weg en stak dat bij zich. Hij is
toen weer naar de gebroeders van
Zeist gegaan en heeft opnieuw ge-
keel en maakte met enkele vreselijk
slagen ook een einde aan dit leve-
Nadat hij over het vreselijk vermiil
te gezicht van Antoon van Zeist
Waalwijk,
loment aan d
jedacht heeft,
verd meegenc
rode zakdoek had gelegd, omdat 1® een routil
de aanblik niet kon verdragen, heei Pvoor m'i ni
hij zich een portefeuille met enkel "S ',et Se(^aa:
honderden guldens en een portemo: tekende krac
nee met slechts enkele zilveren gt merken viel.
dens van de slachtoffers toegeëigea: werkzaam en
Daarna heeft hij zich gewassen e !eiust ^art a
het gewicht gereinigd. Voordat kïertrouwd. I
vertrok heeft hij van enkele krauts m
een prop gemaakt en deze in kras
gestoken, maar zijn opzet tot bral
stichting is niet gelukt.
Thuis heeft hij het gewicht
in de winkel teruggezet en ge
om de verse bloedsporen met
line en zeep uit zijn kleren te ven;
deren.
we
VOOR
Beurdenstr
KAATSHEUVEL
AVAn^
101.
Zonder een kik te geven zakte de
wachtmeester in elkaar en dikke
Heinrich slingerde hem over zijn
schouder alsof hij een baal meel
was. Toen liep hij weer naar de
kelder en zei tegen Zwarte Joop,
alias de Kille: „Also hier voor jou
ook een sjeunes oenieformpjen.
Trek het maar gauw aan, dan kun
nen wai daarna wool uberlegen wie
wir diese kerels loos werden."
onrege!
;an dan ook
van hem ver
ieer v. Baal.
zich de heer
van het gari
dei S. samen
was een heel
:eurige jong
Caféhouder
Capelle, bij v
was niet mini
dat van
pleegd had.
jen. Ik ken
nooit e
hem gehad,
maar als je 1
kreeg, moest
hij was zo
jongen kendi
Dat zijn z
sen die van
en die, zoali
goede woorc
hen, Uit dit
dei S..een gi
steik, levens
maar ook ee
hoven het h
die het nie
naam door 1
van een wa
in een vrese
standsverbijs
heeft wat ei
medemens v
Jongen, die
van zijn cel
een zielig h
verwoest is,
vol seconde
uit zijn rade
Hopelijk
vreugde en
de hand.
„Daar weet ik wel wat op," grin
nikte de Kille, die zich bliksemsnel
ook in een uniform gestoken had.
„Wij zaten toch in zo'n grote kist,
niet?"
>»Ja, ja, ja, doch!" antwoordde
Heinrich. „In zo'n grote kist iest ge
makkelijk platz voor twai!"
„Dan stoppen we dus die twee
slappe agenten in de kist," vervolg
de de Kille. „Daarna spijkeren we
de kist stevig dicht. Ziezo, die zul
len niet zo snel gevonden worde
Kom mee, Heinrich. Nu als een has
er vandoor. Niemand zal arg
koesteren jegens twee brave
ten, die juist het bureau verlate
om plichtsgetrouw op ronde t
gaan.
Even later sloeg de binnendffl
van het bureau met een dreunen!;
slag achter de twee schurken dicht
uitspreken van zijn naam vloog haar
het bloed naar het hoofd.
Ze vervolgde „Maar de dood van
mijn broer heeft vader zo aangegre
pen, dat ik vrees, dat hij alle Gelder
se soldaten als zijn vijanden be
schouwt." Even zweeg ze, toen ging
ze voort „We leefden gelukkig, va
der, mijn broer en ik. We waren
slechts met ons drieën. Mijn moeder,
een zusje en een broertje rusten reeds
lang op het kerkhof. Nu is ons ge
luk plotseling geheel verdwenen."
„I s het te verwonderen, dat vader
nu alles haat wat Gelders soldaat is?
Toen hij nog jong was, heeft hij ook
reeds een zware slag gehad. De sol
daten, het heetten toen Saksische,
hebben zijn vader vermoord. En met
welk recht komen toch steeds die
vreemde soldaten in onze vreedzame
dorpen om vee weg te halen, huizen
te verbranden en de boeren weg te
voeren en te doden?"
De laatste vraag trof de hopman
diep in zijn gemoed. Zijn gezicht
kleurde zich donkerrood. Het scheen
alsof hij een ogenblik om een ant
woord moest zoeken.
„Het is", zeide hij, „niet mogelijk
om in enkele woorden al die oorlogen,
die de mensheid teisteren, te verkla
ren, laat staan te verdedigen. De oor
zaken zijn zo verschillend en zo me
nigerlei."
„Het roven en brandschatten der
bevolking is niet te verdedigen of
goed te keuren. Maar het is nu een
maal niet mogelijk, dat de legerben
den zich daarvan onthouden. De le
gerhoofden, zij, die de oorlog voeden,
hetzij ze zijn koningen, hertogen, gra
ven of bisschoppen, ze zitten steeds
in geldnood. Het onderhoud van hun
troepen, meest huurlingen, die van
daag voor deze, morgen voor gene
heer vechten, vraagt dagelijks handen
vol goud. En zo vaak ontbreekt hun
dit goud. Dan slaan de soldaten aan
het muiten en om die muiterij te be
teugelen, geeft dan de bevelhebber
een dorp, een stad of zelfs een hele
streek vrij ter plundering van 't krijgs
volk."
„Ja, de oorlog is zeer wreed en er
gebeuren daarin dingen, die in geen
enkel opzicht zijn goed te keuren. Ik
hoop dat ge me zult geloven Hanna,
maar mijn handwerk begint me hoe
langer hoe meer tegen de borst te
stuiten."
Het meisje onderbrak hem „Maar
waarom verlaat ge dan 't leger niet?"
„Ja, Hanna, ik denk er reeds sterk
over om dat te doen. Maar wat dan?
Ik moet toch leven."
„Luister! Ik zal U mijn levensge
schiedenis vertellen. Ge zult dan be
ter begrijpen waarom ik me in het
Gelderse leger bevind."
„Ge weet, dat onze vorst, Km
van Egmond, door de ganse werf
als een barbaar wordt afgeschilderd
Ik wens hem niet te verdedigen,
het schijnt dat elke deugniet toch oil
wel enkele goede eigenschappen b
bezitten. Hoe ook, maar mijn
is als gewoon soldaat in het Gelder»
leger gekomen. Hij klom snel op
ik heb hem eigenlijk niet anders
kend dan als officier. Hij was ster
vol lof voor de hertog, zijn meestflk
Als hij vroeger thuis kwam, toen!"
nog een knaap was, was ik vol k
wondering voor hem, voor zijn fraai;
kleding en wapens. Was het wonds
dat bij mij een heftig verlangen op
kwam om ook een dergelijke loop
baan te volgen zodra ik groot was.
Welnu, ik heb het krijgsman^
ven gekozen. Mijn vader is drie ja11
geleden tegen de Hollanders geval
len. Enige maanden later stierf «f
moeder. Ik sta nu eenzaam op de#
reld, want broers en zusters heH
niet. Toen ik pas in dienst was, walf
de mij het ruwe, soms erger dan die
lijke leven van de lansknechten,
meende eerst, dat ik invloed teng®
de zou kunnen uitoefenen, voor»
wanneer ik enige rang zou hebben k-
reikt.
(Wordt ve:
GEWES
BUI
Wort
Metsela
Timmei
Afmake
GRAFISC
Zetters
I Drukke
Mach. 1
Afwerh
Meubel
CARTON
Mnl. er
KLEDINf
Stikste
Naaisti
Vrl. ar
L.l. he
SCHOEN
Hands.
Overle
L.l. sti
Opzok
Overh
Ophah
Afmal
Schavi
Lederl
Looiei
Vrl. p
IJkste
V
