wAALwijkse en LAnqstRAAtse couRAnt
China's economisch
gezicht vermindert
Raad hechtte goedkeuring
aan City-plan
Gemeenteraad VLIJMEN
Gemeenteraad Waalwijk
Laageinde 1woning-wetwoningen
Reusachtige graan import on
STASSAR BRILLEN
BETERE BRILLEN
Buitenlandse handel vermindert
HANDELSVERKEER
NEEMT AF
DRUK OP
DEVIEZENRESERVE
MAANDAG 2 JULI 1962
84e JAARGANG No. 51 jam__
De tcho van het Zuióen
Uitgever:
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur: JAN TIELEN
Gironummer 50798
Dit blad verschijnt 2 x per week
Opgericht 1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8
Tel. 04167 -2002
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Contract-advertenties: speciaal tarief
Mao-Tsje-Toeng en de zijnen hebben nieuwe trekken getekend in
het eeuwige gelaat van China. Maar de mond van de Chinese
kolossus geeuwt nog steeds van de honger. Armoede, gebrek en
ondervoeding lopen als zware draden door de geschiedenis van het
oude China heen. Sedert het begin der christelijke tijdrekening
heeft China meer dan 2000 massale hongersnoden gekend. En
ook nu, onder het communistisch bewind wordt het Hemelse Rijk
geteisterd door zijn oude plaag. Bij duizenden zijn de laatste maan
den Chinese vluchtelingen naar de Britse kroonkolonie Hongkong
en de Portugese bezitting Macao uitgeweken, hunkerend naar een
bord rijst.
Deze vluchtelingenstroom weerspiegelt de huidige zwakte van
China s economie. De handelsstatistieken leggen dit feit op nuch
terder wijze vast.
De Chinese vluchtelingen die in
Hongkong en Macao arriveerden,
verhaarden dat zij zonder moeite
vertrekvergunningen hadden verkre
gen. De autoriteiten hadden hen zelfs
de kortste weg gewezen.... Want het
michtige China (700 miljoen inwo
ners!) kan zichzelf niet voeden. Dit
pleit niet voor het communistisch be
vind. De grote sprong voorwaarts
echter is een hopeloze mislukking
geworden en het commune-systeem
heeft het land op vele plaatsen hon
gersnood gebracht. Dat kunnen zelfs
de altijd glimlachende gezichten van
de partijbonzen niet verhullen.
De dalende landbouwopbrengsten,
deels tengevolge van natuurrampen,
hebben de situatie uiteraard het meest
beïnvloed. Normaliter kan de Chinese
landbouw in de binnenlandse behoef
te aan landbouwprodukten voorzien
en kon men zelfs een deel van de op
brengsten exporteren. Nog in 1959
vormden de landbouwprodukten 15%
van het totale Chinese exportpakket.
Weliswaar heeft de Chinese regering
getracht in de afgelopen jaren de
export van voedingsmiddelen naar
Aziatische en sommige Afrikaanse
landen toch nog zoveel mogelijk te
continueren, doch dit ging dan uit de
aard der zaak ten koste van de maag
der Chinezen zelf.
Het vorige jaar zag de Chinese
regering zich genoodzaakt graan te
importeren. De sowjet-unie wilde zijn
leveranties van levensmiddelen echter
niet vergroten. Tegen wil en dank
moest de Chinese regering toen wel
kontakt zoeken met enkele westerse
landen, in casu Australië en Canada,
met welke landen graanleverantie-
overeenkomsten werden afgesloten.
In totaal werd in 1961 5,5 miljoen
ton graan ter waarde van 320 mil
joen geïmporteerd. Bovendien werd
in dat jaar nog 350.000 ton rijst in
Birma een een miljoen ton suiker in
Fidel Castro's Cuba aangekocht.
Frankrijk zal in de eerstvolgende drie
jaar meer dan een miljoen ton graan
naar de Volksrepubliek verschepen.
Voorts zijn met Canada besprekingen
gaande voor verdere graanzendingen
in 1962 en 1963.
Ons handelsverkeer met rood-Chi-
na vertoont een evidente terugslag.
Nederland exporteerde in het afgelo
pen jaar ter waarde van f 15 mil
joen naar China tegen f 26,1 miljoen
in 1960 en f 42,4 miljoen in 1959.
De Nederlandse invoer uit China
daalde tot f 55,6 miljoen in 1961,
tegen f 81,1 miljoen in 1960 en
f 84,1 miljoen in 1959. Tot de be
langrijkste posten die voor onze ex
port naar China in het afgelopen jaar
een daling te zien gaven, behoren
elektrische machines en toestellen, an
dere machines,, chemische en pharma-
ceutische produkten. De vermindering
van de Chinese export naar ons land
betrof begrijpelijkerwijs in de eerste
plaats rijst en graan, ook voerde Ne
erland in 1961 minder tin en katoe-
en weefsels uit rood-China in.
Deze teruggang van het handels-
er keer tussen China en ons land is
mptomatisch voor de gehele ont-
kkeling der Chinese handel. Helaas
orden in de Volksrepubliek geen of-
iciële cijfers gepubliceerd omtrent de
ntwikkeling van de buitenlandse
l, maar deze gegevens kunnen
voor een groot deel ontleend worden
aan de handelsstatistieken van de
landen, met welke China handel
dreef, in 19(0 met 19 tot een to
taal van rond 1500 miljoen roebels.
In verband met de geringere voed-
selproduktie daalde de Chinese ex
port naar de sowjet-unie in dat jaar
met 23 tot 764 miljoen roebel, ter
wijl de invoer uit de sowjet-unie te
rugliep met 14,4 tot 735 miljoen
roebel. Deze ontwikkeling zou zich in
1961, mede onder druk van de ver
scherpte politieke tegenstellingen
tussen beide landen, hebben voortge
zet. Concrete gegevens hieromtrent
ontbreken vooralsnog. Wel zou vol
gens Chinese bronnen Rusland reeds
in 1960 het merendeel van zijn tech
nici en vaklieden uit China hebben
teruggeroepen. Ook werden vorig
jaar geen kredieten meer van de
Sowjet-unie ontvangen.
Onder invloed van de tekortschie
tende exportvoorraden en het daar
mee, samenhangende streven naar de
EXCLUSIEF
H O E
1 53 - W.<
Tel. 7505
Iwljk
importbeperking, geeft de Chinese
handel met de westerse landen even
eens een sterke vermindering te zien.
De invoer uit west-Europa b.v., die
in 1960 nog 240 miljoen bedroeg,
daalde vorig jaar tot 101 miljoen.
De Chinese export naar west-Europa,
alsook naar Polen en Tsjecho-Slowa-
kije, is van 1960 op 1961 op z'n
minst gehalveerd! Tenslotte vertoont
ook de Chinese handel met Afrika en
de Aziatische landen een teruggang.
China's export naar deze continenten
verminderde naar schatting met 18
a 23 De import uit deze gebieden
bleef daarentegen vrijwel constant.
Door de kolossale graanimporten
wordt uiteraard een sterke druk ge
oefend op de Chinese deviezenreser
ve, welke volgens de meest recente
cijfers begin vorig jaar op 300 mil
joen werd geraamd. Behalve door de
inkomsten uit de export werd de Chi
nese deviezenvoorraad in het afgelo
pen jaar aangevuld door verkoop van
goud en zilver en door remises van
overzeese Chinezen. Deze remises
zouden vorig jaar naar schatting
185 miljoen hebben belopen. Nog
op andere wijze zag de Chinese rege
ring kans de vrije valuta-saldi te ver
hogen. Aan in Hongkong woonach
tige Chinezen werd toegestaan voed-
selpaketten te zenden naar hun fa
milie in China. Deze paketten konden
kant en klaar worden gekocht in de
te Hongkong gevestigde Chinese
winkels. Met andere woorden goe
deren die afkomstig waren uit China,
vonden hun weg daarheen weer te
rug
Dit betekende niet alleen export
inkomsten voor China, doch tevens
inning van transportkosten en invoer
rechten. Dat het grote, uitgestrekte
China deze manipulaties nodig heeft
om de vrije valuta-saldi te verhogen,
is op zich al tekenend voor de zwakke
economisch-financiële positie van het
Hemelse Rijk.
Telegram-adres „Echo"
WNKELCONCERN EN BELEGGINGSMAATSCHAPPIJ
TOONDEN REEDS BELANGSTELLING
Het contact, dat het college van B. en W. met verschillende pro
vinciale instanties hebben gehad, zijn er de oorzaak van, dat de
stedebouwkundige planning ruimer is uitgevallen, dan aanvanke
lijk in de bedoeling lag. Tijdens deze besprekingen is voor het
college komen vast te staan, dat het aanvankelijke plan te be
perkt van opzet was, waardoor het gehele city-deel in de planning
is opgenomen.
Het uitbreidingsplan „Centrum" omvat nu, het deel van de ge
meente dat wordt begrensd door ten noorden de Grotestraat,
vanaf de Mr. van Coothstraat tot aan de Wilhelminastraat; ten
oosten van de Wilhelminastraat; ten westen van de Mr. van Cooth
straat en ten zuiden lópende van de Wilhelminastraat naar de Mr.
van Coothstraat.
Het plan zal in drie fasen worden uitgevoerd, hetgeen evenwel niet
wil zeggen, dat de uitvoering van fase I en fase II elkaar niet
zullen overlappen. De uitvoering van deel III zal eerst veel later
en dan nog geleidelijk aan ter hand worden genomen.
RUIMER VAN OPZET
Naast deze geleidelijkheid van
uitvoering, zal ook de samenhang een
grote rol gaan spelen. Mede in ver
band hiermee, had ook de provinciale
planelogische dienst geadviseerd het
plan ruimer te zien. Het college van
B. en W. hebben zich dan ook aan
deze adviezen gehouden, zodat het
Citiyplan niet beperkt is gebleven tot
een verstedelijking rond het Cultureel
Centrum. De voorzitter benadrukte,
dat juist hierdoor het plan bij voor
baat al de goedkeuring van deze pro
vinciale instanties zou hebben.
Een zeer belangrijk element in het
groots opgezette Cityplan is de soe
pelheid, die is gelegen in het feit dat
het plan op verschillende punten kan
worden aangevangen. Wanneer dit
niet het geval zou zijn, zou het plan
onmiddellijk al, te star en te stringent
zijn geworden.
Wat betreft de exploitatie-opzet is
het college als volgt te werk gegaan
Men heeft eerst vastgesteld, welke
gronden en gebouwen maximaal ver
worven dienden te worden. Hierna
hebben b. en w. een raming gemaakt
van de kosten, die de verwerving van
de nodige gronden en gebouwen met
zich zal brengen. De totale kosten van
grond- en gebouwen-verwerving zul
len om en nabij de vier miljoen zijn
gelegen.
GEÏNTERESSEERD
Naar aanleiding van enkele vragen
van de heren Dercksen en Meijs, wel
ke grondslagen het college van B. en
W. hadden aan te voeren voor de re
alisatie van een dergelijk groot en
kostbaar plan, meende de voorzitter
allereerst te moeten opmerken, dat
men dit plan moest zien als geheel
eigensoortig, zodat het dus moeilijk
te vergelijken zou zijn met andere uit
breidingsplannen. Bovendien, zo be
klemtoonde hij, werd het hoog tijd dat
aan het centrum eens enige aandacht
wordt besteed.
Wat betreft het Culturele Centrum
kan worden gezegd dat in Waalwijk
inderdaad een wezenlijke behoefte
naar betere en ruimere accomodatie
op dit gebied bestaat. Daarnaast be
reiken het college van B. en W. re
gelmatig verzoeken van bedrijven, om
in dit gebied kantoren te krijgen.
De voorzitter deelde verder nog
mee, dat er van de zijde van een groot
winkelconcern, bijzondere interesse
bestaat voor het gedeelte ten westen
van de Kombi tot aan de toegang van
de St. Janskerk. Uit contacten die
hebben plaats gevonden tussen het
college van B. en W. en een grote
beleggingsmaatschappij is komen vast
te staan, dat deze in belangrijke mate
geïnteresseerd is in de winkels die
komen te verrijzen in het hartje van
het Cityplan, in de onmiddellijke na
bijheid van het Cultureel Centrum.
In het Cityplan is bovendien de
bouw van 120 wooneenheden opge
nomen. De voorzitter meende dat de
woningmogelijkheid ten volle aange
grepen diende te worden als tegen
hanger van de enorme groei der ge
meente.
BELANGRIJKE ELEMENTEN
Ir. v. d. Ree, van het stedebouw
kundig bureau Kuiper, Gouwetor en
de Ranitz uit Rotterdam, lichtte tij
dens de vergadering het plan verder
toe. Hij noemde het een bijzonder ge
lukkige omstandigheid, dat in het
centrum verschillende ongebruikte
zones waren vrij gebleven, terwijl het
rechthoekig stratenstramien het cen
trum zeer geschikt maakte voor een
verdere uitbreiding. Hij wees er in
dit verband op dat ook het grote
structuurplan Meerdijk vasthield aan
dit rechthoekig stramien.
Het ligt in de bedoeling om in de
oostelijke helft van het nieuwe City
plan, de kerk van St. Jan een waar
dige plaats te geven, omringd met
ruimten en passende gebouwen, zo
dat naast het stadhuis ook de kerk
een eigen plaats in het beeld van
Waalwijk zal krijgen.
Een belangrijk City-element wordt
gevormd door de winkels. Het steeds
vernieuwen en vergroten van bestaan
de winkels wijst erop dat men in
Waalwijk met recht van een winkel
apparaat kan spreken. Het zal even
wel noodzakelijk blijken te zijn, dat
deze winkels aantrekkelijk blijven en,
voor zover zij dit nog niet zijn, dat
zij aantrekkelijk gemaakt worden.
De kantoren en bankgebouwen zul
len wel niet direct een plaats midden
in het City-plan toegewezen krijgen,
maar goede verbindingswegen dragen
er zorg voor, dat de doorgang van de
City naar het verzamelgebouw voor
kantoren en banken als vanzelfspre
kend is. In dit centrum zullen boven
dien nog een aantal wooneenheden
worden aangebracht (waaronder een
hoeveelheid eengezinswoningen), zo
dat het stadsbeeld ook tijdens de
avonduren zijn levendigheid blijft be
houden.
AANZET TOT VERDERF
De straat die voor de kerk van St.
Jan is geprojecteerd zal in principe
geen doorgang geven naar de Wilhel
minastraat, om op deze wijze het ge
sloten karakter van het kerkplein
enigszins te handhaven. Misschien
dat in de toekomst wanneer dit
nodig blijkt te zijn een onderdoor
gang, verbinding met de Wilhelmina
straat zal geven. Vanuit de Grote
straat en Markt zal deze straat dus
wel te bereiken zijn.
VERSTEDELIJKING
Andere elementen, die in het City
plan een belangrijke rol spelen, zijn
de kiosken, pleinen, de beplanting, de
verlichting en het plaveisel.
1 en zuiden van de Grotestraat en
evenwijdig hieraan, is een nieuwe
straat geprojecteerd, vanuit de Grote
straat leidt een winkelpromenade,
die dus afgesloten zal blijven voor
rijdend verkeer - naar het Cultureel
Centrum, dat zal komen te verrijzen
tussen de Grotestraat en de nieuw
geprojecteerde straat, evenwijdig aan
de Grotestraat.
De nieuwe elementen in het City
plan zullen dan worden gevormd door
een tracé dat evenwijdig zal komen
te lopen aan de Grotestraat; het kerk
plein; het plein rond het Cultureel
Centrum en de doorbraak vanuit de
Grotestraat naar het Cultureel Cen
trum. Dit geheel van elementen zal
de eerste aanzet betekenen van de
verstedelijking van het centrum van
Waalwijk. Waarschijnlijk zal het mo
gelijk blijken te zijn om in de toe
komst het stadspark een verbinding
te geven met het centrum, waardoor
ook dit gedeelte een meer open ka
rakter zal krijgen.
Het kerkplein zal worden omzoomd
door winkels, terwijl de zuidelijke
afsluiting wordt gevormd door kan
toorflats. De winkels zullen ook aan
de zijde van het kerkplein een nor
male winkelfacade krijgen.
OPLOSSING
VERKEERSPROBLEMEN
Overigens doet de aanleg van een
parallelstraat aan de Grotestraat ver
moeden dat in de toekomst het ver
keersprobleem -in het centrum van
Waalwijk, met name in de Grote
straat, wat minder nijpend zal zijn.
Ir. v. d. Ree zag dan de mogelijk
heid geschapen om de Grotestraat
éénrichtingsverkeer te geven. Verder
is in het nieuwe Cityplan ruimte ge
laten voor de aanleg van parkeer-
pleinen en stroken.
De raadsleden bleken alle grote
bewondering voor het plan te hebben.
De heer Dercksen bracht naar vo
ren, dat hij liever wat meer en ge
detailleerd cijfermateriaal op tafel
had zien verschijnen. Hij vroeg of
het college van B. en W. had ge
streefd naar een programmering van
hetgeen verwezenlijkt moet worden.
Na twee uur heeft de raad vol
mondig haar fiat gegeven aan het
door het college van B. en W. aan de
raad voorgelegde plan, dat zal moe
ten bijdragen tot de verstedelijking
van Waalwijk-centrum. Binnenkort
zal het plan voor eenieder ter inzage
worden gelegd, zodat ook dan door
de betrokkenen bezwaarschriften kun
nen worden ingediend.
Tijdens de herziening van het uit
breidingsplan Laageinde I in de ge
meenteraad van donderdagavond,
deelde de voorzitter mee, dat het in
de bedoeling ligt om de toe te kennen
woningwetwoningen voor 1963 daar
te verwezenlijken.
De raad verleende eveneens haar
toestemming tot het verlenen van me
dewerking voor de aankoop van 120
leerlingensets ten behoeve van de
klassen vijf en zes van de St. Petrus-
scholen. Omdat het momenteel in ge
bruik zijnde meubilair niet meer vol
doet werd het onlangs door de school
arts afgekeurd.
Voor de vernieuwing van een ze
vental vloeren verleende de raad haar
medewerking aan de St. Antonius-
school. In deze school zal bovendien
een centrale verwarming worden aan
gelegd.
Grond werd aangekocht van Chr.
J. A. Appels. De totale grootte van
de aangekochte grond bedraagt 70
aren.
Aan het makelaars- en assurantie
kantoor A. A. van Dijk te 's-Herto-
genbosch werden een vijftal bouw
terreinen, gelegen in het uitbreidings
plan Bloemenoord, verkocht. Deze
firma heeft de grond gekocht voor de
bouw van een vijftal flats met 66
wooneenheden. De firma Zeebregts
aannemingsbedrijf N.V. te Tilburg
kocht van de gemeente 3000 m2
grond, gelegen aan de Grotestraat
hoek Putstraat. Genoemde N.V. is
voornemens, op dit terrein een flat
gebouw dat 8 winkels en 17 woon
eenheden bevat, te bouwen. Aan de
gebr. S. en A. F. Weevers werd voor
de bouw van een flat met 30 woon
eenheden aan het wandelpark aan de
Olympiaweg een perceel grond ver
kocht.
Een perceel grond van 640 m2
ging eveneens in handen van deze fir
ma over. Hier zullen 1 winkel met 2
boyenwoningen en een blok van 3
woningen worden gebouwd.
Het voorstel tot onbewoonbaar
verklaring van een viertal woningen
aan de Hooisteeg werd zonder stem
ming goedgekeurd.
URGENTIE-VERKLARING
VOOR O.L.S.
Tijdens de bespreking van het City
plan van Waalwijk, heeft burgemees
ter Teijssen donderdagavond medede
ling gedaan dat de urgentie-verkla
ring voor de bouw van een Openbare
Lagere School is binnengekomen.
Binnen afzienbare tijd zal worden
beslist, waar genoemde school moet
worden gebouwd.
De installatie van de heer P. J. Dekkers als nieuw raads
lid; het toestaan van een crediet voor 65.000.voor extra
voorzieningen aan de nieuwe weg door het „tuinbouwgebied"
tussen Vlijmen en Drunen; een crediet van 11.000voor ver
bouwing van en nieuw meubilair voor de raadzaal; de verplich
te vacantiesluiting voor kruideniers; de verkoop van een paar
percelen bouwgrond en de jachtrechtverpachting, vormden de
voornaamste punten van de lange agenda die de gemeenteraad
donderdagavond j.l. te behandelen kreeg.
Wijlen de heer v. Bokhoven
herdacht.
Waarnemend burgemeester Mr.
Stieger, die voor het laatst als
voorzitter van de raad van Vlij
men fungeerde, opende deze vol
tallige zitting met gebed en her
dacht hierna met enige piëteit
volle woorden het op 9 juni j.l.
overleden raadslid, wijlen de heer
Nic. v. Bokhoven, die vanaf 23
aug. 1945 tot zijn overlijden lid
van dit college is geweest, waar
van geruime tijd wethouder en
herhaaldelijk waarnemend bur
gemeester tijdens ziektegevallen
van burgemeester v. Hout. Naar
spr. van personen die de overle
dene beter gekend hebben, ver
nam heeft deze steeds zijn beste
krachten aan de gemeentebelan
gen gewijd. De sympathie en
vriendschap van de raadsleden
kwam tot uiting door hun vol
tallige aanwezigheid bij zijn uit
vaart. Hij ruste in vrede.
Installatie nieuw raadslid.
In de vacature v. Bokhoven
was voorzien door de benoeming
van de heer P. J. Dekkers, die in
deze vergadering als raadslid
werd geïnstalleerd. Na onderzoek
van zijn geloofsbrieven en het
afleggen van de voorgeschreven
eden wenste de voorzitter hem
geluk met zijn benoeming en
hoopte dat hij in harmonie en
samenwerking met de overige
raadsleden vruchtbaar zou kun
nen werken.
De heer Dekkers, die reeds eer
der in de raad zitting had, dankte