1
1
1
1
1
UIIU
BEDRIJFSAPOSTOLAAT
OOK ONDER DE JONGEREN
v
LEREN JULLIE OP
SCHOOL 00K REEDS
„neudeutsch"
Door Ben Ouwerkerk
Het geheimzinnige eiland
TW SI
NAAR
HOOFDREDACTEUR:
Lamb. F. van Beers
REDACTIERAAD:
Hans Brokx
Gerard van Esch
Ine van Heesch
Ad van Liempt
Fred Meij
Ben Ouwerkerk
René van Montagne
Marcelle Romar
TWEEDE JAARGANG NO. 14
blad vóó
r en dóór de jeugd
6 JULI 1962
REDACTIE-ADRES:
Waalwijk.
Putstraat 40,
TELEFOON:
04160 - 3698
BANKIER:
VERSCHIJNT ELKE VEERTIEN DAGEN
A'damsche Bank,
Waalwijk.
Alleen naar voren leven is interessant
Het bedrijfsapostolaat werkt ook onder
de jongeren.
Hele grote industriecentra hebben een
bedrijfsaalmoezenier, die speciaal voor
de jonge mensen van ateliers, bedrijven
en kantoren is vrij gesteld.
Zo zoekt ook de bedrijfsaalmoezenier van Waalwijk,
contact met de jongeren. Dat is al heel gemakkelijk via
de prima werkende Mater-Amabilisschool, de jongeren
cursus en de enthousiast geleide Levensschool voor
jongens. De aalmoezenier moet met deze werkende
jeugd directe contacten leggen, en dikwijls spreekt hij
met hen door middel van hun eigen tijdschriften.
De Mater-Amalilisschool geeft b.v. het goed verzorgde
blad „Klanken" uit. De Levensschool heeft 'n eigen
stem met het prima blad „De Knalpot" (klemtoon op
knal, 1.50 per jaar voor niet-leerlingen).
Oud-deelnemers en deelneemsters vormen clubjes, voor
wie de aalmoezenier op een voorzichtige 'en aannemelij
ke manier „het zout der aardeprobeert te zijn.
Je kunt-wel zwartkijken tegen hen die zich afvragen
of al dat werk aan die jeugd is besteed.
wi
Het heeft - lijkt mij - niet het minste zin alleen
maar „ach" en „wee" te roepen ten aanzien van de
jeugd.
„De jeugd interesseert zich voor geen kerk", is een
opmerking.
Kop op! Ongetwijfeld heeft de jeugd wèl behoefte
aan een kerk, zoals die door Christus - de mensge-
worden God - is gesticht. Zeer zeker neemt de jeugd
niet alles voetstoots aan; zij willen dat het Christendom
wordt vóór-geleefd, zuiver 'en oprecht.
En zij hebben gelijk. Want hoe geestdodend is een Gods
dienst die zichzelf met uiterlijkheden en riten overlaadt.
Is de jeugd dan zo lief, dat er voor 'n bedrijfsaposto
laat bij hen geen werk meer is? Integendeel! Er is nog
genoeg te doen!
Zij zullen moeten leren, niet zoals vroeger hun ouders,
om van de nood een deugd te maken, maar veeleer
om van de lokkende overvloed een deugd te maken.
Zij zullen moeten leren, hoé hun werk serieus te nemen.
Gedachten over „rechtvaardigheid"„plicht van staat"
en hun verhouding t.o.v. de directeur, moeten worden
besproken. En toch, hoe serieus het grote leven ook
gaat worden, zij mogen leren om als SPELENDE men
sen met die wereld om te gaan.
Of die vele zorgen allemaal aan die jeugd is besteed?
Zou ik denken
Indien onze jeugd niet meer Christelijk zou denken en
voelen, dan zou er in de toekomst geen Christendom
meer zijn.
Overigens, we hebben de beste vooruitzichten dat het
ook met de jeugd prima in orde komt, ook al verza
melen zij zich op het raadhuisplein met hun brommers,
in afwachting of 't iets gaat worden.... met de meisjes.
Maar daarom óóók voor de jongeren
BEDRIJFS APOSTOLAAT.
M. JANSSEN,
Bedrijfsaalmoezenier
Waalwijk
Madagascar is een groot geheimzinnig eiland ten oosten
van Afrika in de Indische Oceaan. Het ligt ter hoogte
van de Portugese kolonie Mozambique. De oorspron
kelijke cultuur, taal en bevolking zijn grotendeels af
komstig van Indomaleise landen op de grens van de
Indische en Stille Oceaan. Tot voor kort was Mada
gascar nog een volslagen onbekend gebied; een para
dijsachtig eiland met een flora en fauna zoals men die
zelden ergens ter wereld vindt. Het heeft een lengte
van 1600 en een breedte van 375 km. Men zou alge
meen verwachten, dat de Malagasi - de bewoners van
Madagascar - de Fransen zouden haten, want toen
zij in 1947 tegen hun overheersers rebelleerden, wat
de F ransen met een bruutheid onderdrukten zoals men
in de buitenwereld nauwelijks heeft beseft, dacht men
aan een tweede Algerije, maar tot ieders verbazing be
sloten de beide partijen tot een eendrachtige samenwer
king en daarbij lieten zij het verleden rusten. Op deze
wijze leidde de samenwerking tot een metamorfose van
de kleine kolonie, die een der beste van de wereld
genoemd mag worden. Een raadsel is hoe de bevolking
daar is gekomen. Over de oorsprong is men het wel
eens. Men vermoedt, dat zij op vlotten de oceaan zijn
overgekomen en zich daar hebben vermengd. Een uit
de koers geslagen kapitein heeft het ontdekt in 1500.
Maar pas in 1777 drong de eerste Europeaan in dit
mysterieuze eiland door en keerde vol geestdrift terug
Ik was toentertijd een jaar of zeventien, en in het bezit
van een snelwerkend denkraam, dat onder alle moge
lijke omstandigheden in staat was, het juiste woord te
vinden, toen een oudere vrouw aan onze deur ver
scheen, die het een en ander wilde verkopen.
Zuchtend en steunend was ze de trap op geklommen,
had gebeld, en dreunde even later haar versje op. Ik
kan mij op het ogenblik niet meer herinneren, wat
ze te koop had, waarschijnlijk een verzameling naai
garen en schoenveters.
Ik was alleen aan de deur verschenen, en luisterde met
belangstelling naar haar lijst.
Nu zou deze tante eens meemaken, wat intelligentie is,
en hoe een leerling van een middelbare school hierover
denkt.
Ik kan me nog levendig voorstellen, hoe ik vol superio
riteit in de deuropening leunde en mijn jongenslogica
op de arme vrouw liet neerkomen.
Ik zou graag weten, beste vrouw, waarom een wel
denkend mens eigenlijk iets van u zou willen kopen 1
Want, ten eerste, wanneer wij dat, wat uw koffertje
daar bevat, werkelijk nodig zouden hebben, gelooft u
dan, dat wij zouden wachten, tot bij toeval een venter
langs de deur komt? Neen! We zouden direct even op
de hoek halen wat we nodig hebben. Logisch?
Maar ten tweede, wanneer wij uw waren niet nodig
hebben, waarom zouden wij die dan eigenlijk kopen?
Of koopt u soms dingen die u helemaal niet hebben
wilt? Glashelder niet?"
Zo, die zat. Ik was benieuwd, wat ze nu nog te zeg
gen had.
Ze zei helemaal niets meer, maar klapte haar koffertje
dicht, en keek me met een bedroefd-verwonderde uit
drukking aan. Dan zei ze „Ga zo verderen
strompelde weer naar beneden.
Daar stond ik nu, met mijn overwinning en mijn logica,
en had het overtuigend gevoel, dat ik zoéven een morele
(eerste klas) oorvijg gekregen had. Verward ging ik
weer naar binnen, en wist op geen stukken na, hoe
ik deze bittere nasmaak zou moeten verklaren. Ik had
toch gewonnen, ik had toch gelijk gehad!
Het duurde weken, voordat ik dit onbehagen kon ver
klaren, en het me langzaam duidelijk werd, dat men
pijn kan doen, ook wanneer men duizendmaal gelijk
heeft; en dat het laf is, een pijl, die op ons gevoel
gericht is, met het schild van het verstand op te van
gen. Deze vrouw was niet gekomen om te discussiëren,
maar om op een moeilijke manier in haar levensonder
houd te voorzien, en mij, ook mij, daarbij om hulp te
vragen. Maar ik had haar niet geholpen. Ik was blind,
verblind door het licht van het verstand, dat zo dikwijls
het zachte licht van de ziel doet verbleken
- zon -
Hoe er over muziek gedacht
en gesproken wordt, is zelfs
voor een niet-wetende geen
probleem.
Men weet het, ieders muzika
le geest zit vol met twist van
Chubby, en lawaai van Cliff,
waartegen de oudere genera
tie niets anders kan doen, dan
wijs met hun hoofden schud
den. Hiermee worden natuur
lijk de brave huisvadertjes
bedoeld. De niet-brave huis
vadertjes zijn wat dit betreft,
de mensen die er ergens geld
aan weten te verdienen.
Het is beslist niet slecht om „fan"
te zijn, maar waarom blijft onze in
teresse zo eenzijdig?
Naast de populaire muziek mag
onze belangstelling toch eigenlijk ook
wel eens gaan naar de klassieke of
populair-klassieke muziek.
De lezers, die na deze zin nog verder
lezen, zullen misschien zeggen, dat
zij van klassieke muziek niets begrij
pen. De populaire is immers zoveel
gemakkelijker. Het rithme en dezelf
de dreun leveren geen moeilijkheden.
Maar waarom versta je deze klassieke
muziek niet
Is het de te weinige voorlichting,
weet je niet beter, of wil je niet beter
weten?
Je zegt de klassieke muziek is
moeilijk te begrijpen, maar in werke
lijkheid is dit helemaal niet zo. De
klassieken zijn minstens even gemak
kelijk als elke andere muziekstroming.
Heb je bijvoorbeeld „De Moldau"
van Smetena eens beluisterd? De
muziek vertelt ons over de golf van
een rivier, die ons meevoert van het
begin naar het einde. Of de ouver
ture 1812 van Beethoven, die vertelt
over de invasie en terugdrijving van
Napoleon's troepen in Rusland.
„De Nieuwe Wereld" van Dvorak,
die zijn indrukken van Amerika mu
zikaal laat horen. En „Capricio Ita-
lien" van Tsjaikowski, die ons een
treinreis door Italië Iaat maken. Be
luistert eens „Le Dans Macasie" van
Saint-Saens, die het kerkhof tot le
ven roept, of de „Orpheus in de On
derwereld" van Offenbach, die zijn
herinneringen aan een donderend on
weer onsterfelijk maakte.
En zo kunnen we doorgaan.
Het is veel gemakkelijker gezegd dan
bewezen, dat het klassieke genre
„waardeloos" is.
Maar (hou je vast) we komen nog wel
eens hierop terug.
F. Meij.
(van een speciaal medewerker in Oostenrijk)
zwei backfische (dreiviertelhosen, lackierte fingernagel,
knallrote lippen) stehen vor dem schaufenster eines
modehauses. der chronist am puls der gegenwart als
aufmerksamer horchposten hört sich das zweigesprach
der beiden grossstadtmadchen neugierig an.
„kiki", sagt die eine, „schau dir die tinatscher-dresses
an, die würden ganz zu unseren slücks passen und un-
seren sixepiel unterstreichen!" - „o keh!" sagt kiki,
„ich würde mir gern schorts kaufen wenn ich monneh
hatle"- „aber mit schorts kannst du doch auf keine
paathie gehen"wirft die andere ein.
„warum nicht? der njv luck mit schorts wird be-
stimmt ap tu deht mit dem richtigen mahk up dazu,
wenn ein paar smarte manatscher die sache in die fin
ger kriegen. last not liest ist auch bald kampingzeit!
das war ein gag!"
„hm, ich muss mir jetzt einen neuen tschob suchen.
Ich kann mir nichts neues mehr leisten. in meinem
of fis gefüllt mir's nicht, mit dem wörk klappts nicht,
des boss ist kein tschentelman, denk dir, sein hobbi
ist schopang. wenn ich dem was von der neuen star-
dast-band in der texasbar erzöhle guckt er bloss doof.
von bibop, dixieland, bluhs, bugie-wugie und über
haupt von tschaass hat der altmodische boy keine ah-
nung, obwohl er telefischen daheim hat. er kaut keinen
wiski, liest keinen bestseller, nicht mal rieders deit-
schest, kauft keine komik - bucks - und das will ein
gebildeter tschentelman sein!"
met verhalen over een fantastisch „superras", de Me-
rina's genaamd. Zij waren de laatst aangekomen emi
granten en waren naar het hoogland getrokken, waar
zij een cultuurgemeenschap tot ontwikkeling brachten.
Zij droomden ervan het gehele eiland aan zich te on
derwerpen. Hun grote expansie begon onder koning
Andrianampoinimerina - afgekort Nampoina - en
zette zich voort onder zijn zoon Radama I. Hij bouwde
een legermacht van 15000 man op, waarmee hij het
grootste gedeelte van het eiland veroverde. Hij maakte
ook een einde aan de slavenexport en trok protestantse
zendelingen aan om scholen te stichten. In het 19e
eeuwse gevecht om koloniën voerden Engeland en
Frankrijk een verbitterde slag, die eindigde in een
compromis Engeland kreeg Zanzibar en Frankrijk
Madagascar. In 1895 zonden de Fransen nog een troe
penmacht om het eiland te bezetten en deze onder
vond nauwelijks tegenstand. Nog twee jaar lieten de
Fransen een schijnkoning regeren, maar maakten toen
een eind aan de monarchie en namen het eiland als
kolonie in bezit. Madagascar zou een schitterende toe
komst tegemoet kunnen gaan. Dit heeft een econoom,
die zich 15 jaar met de bestudering van een tiental
jonge staten heeft beziggehouden, verklaard. Het bezit
bijna alle rijkdommen die een land kan hebben, behalve
petroleum. Beril, thorium, tantaai, columbium, uranium,
nikkel, chroom, ijzererts en steenkool, metalen die voor
de huidige raketindustrie en atoomenergie onontbeer
lijk zijn, vindt men er in overvloed. De vindplaatsen
worden vrijwel niet ontgonnen. Ondanks deze rijkdom
is er geen industrie op het eiland, want de Franse kolo
niale politiek was er niet op gericht. De Malagassi
hebben een grote liefde de zeboe. Madagascar telt meer
zeboes dan inwoners. Het bezitten van zo'n aantal ze
boes duidt op een bepaalde welstand. Madagascar heeft
toch wel voordeel getrokken uit zijn betrekkingen met
Frankrijk. De Fransen hebben er alles verbeterd, zodat
tegenwoordig, om maar eens te noemen, 54 van de
kinderen schoolonderricht krijgt. Duizenden jonge Ma
lagassi gaan naar Frankrijk om daar te studeren, waar
bij Frankrijk het grootste deel van de kosten voor zijn
rekening neemt. Ieder jaar wordt de export slechts voor
driekwart door de import gedekt en Frankrijk vult het
tekort aan, zonder enige voorwaarden aan deze schen
kingen te verbinden. Na de tweede wereldoorlog ont
waakte, evenals bij andere koloniën, het verlangen om
onafhankelijk te worden. De Fransen maakten zich over
de situatie geen zorgen, tot op een avond in 1947, de
Malagassi alle plaatsen waar zich Fransen bevonden,
uitmoordden. De gruwelijke tol, die was betaald, open
de bij de Fransen de ogen en daarna begon de gebruike
lijke wedloop, waarbij het moederland concessies deed,
die niet al te ver gingen. Het was zowel voor Frankrijk
als voor Madagascar een zegen, dat Philibert Tsiranana
op dat moment de leider van het eiland was. In 1958
toen Frankrijk zijn overzeese gebiedsdelen - behalve
Algerije in de gelegenheid stelde te kiezen uit twee
mogelijkheden blijven behoren tot de Franse Gemeen
schap (te vergelijken met het Britse Gemenebest), of
deze verlaten, zei 80 van de Malgassi, voor een eco
nomische band met Frankrijk te zijn. Twee jaar later
in 1960 - na vriendschappelijke onderhandelingen -
werd Madagascar geheel onafhankelijk. Tsiranana werd
de eerste president van de republiek Madagascar. Vrij
wel alle landen van het communistisch blok zonden op
de onafhankelijkheidsdag afgevaardigden. Zij werden
allen heel hoffelijk ontvangen en Tsiranana hoopte -
naar hij zei - met iedereen goede vrienden te blijven.
Maar toen de communisten begonnen te praten over
diplomaten uitwisselen e.d. zei Tsiranana, dat zijn land
de onafhankelijkheid nog niet gewend was. Hiermede
kwetste hij niemand. Tot op heden is Madagascar er
nog niet toe gekomen om diplomaten uit te wisselen
met welk communistisch land dan ook. Tsiranana ac
cepteert nog steeds Franse hulp, maar hij weet dat hier
eens een eind aan moet komen en zodoende wil hij die
hulp geleidelijk aan doen verminderen èn op verant
woorde wijze.
kiki sieht auf die uhr und sagt „dümned, ich muss
zum liintsch, sonst schimpft paps, also bis morgen
bai-bai!" die beiden girls machen shakehands und
flitzen davon. der chronist sagt zu sich „deutscher
michel, go home mit deiner muttersprache, sie ist nicht
mehr up to date."
k. m.
Naschrift van de redactie
Onzes inziens heeft de heer K. M. een
weinig overdreven, maar het feit, dat
't hedendaagse Engels onwillekeurig in
vloed uitoefent in de spreektaal is (HE
LAAS!) ook in ons land het geval.
MADAGASCAR
OA
MAAR WAAROM
