J 1 1 1 1 1 Het Gele Gevaar KORTE TERUGBLIK OP BE TOUR father knows best mother knows best KATHE KOLLWITZ DE SOCIALE KUNSTENARES mm HOOFDREDACTEUR: Lamb. F. van Beers REDACTIERAAD: Hans Brokx Gerard van Esch Ine van Heesch Ad van Liempt Fred Meij Ben Ouwerkerk René van Montagne Marcelle Romar TWEEDE JAARGANG NO. 16 blsd vóó r er i dóór de jeugd 3 AUGUSTUS 1962 VERSCHIJNT ELKE VEERTIEN DAGEN REDACTIE-ADRES: Waalwijk. Putstraat 40, TELEFOON: BANKIER: A'damsche Bank, Waalwijk. MEN DRAAIDE DE TOUR DRIEMAAL EEN LOER I. Dit is de grootste paradox: een land, dat brutaal naar wereld macht streeft en dat niet eens zijn eigen bevolking kan voeden. Communistisch-China geleek af gelopen winter op een reus, die uitgehongerd is. Van de sneeuw vlakten van Mandsjoerije tot de vochtige bamboewouden van Joenman, van de schier eindelo ze grassteppen van Centraal- Azië tot Sjanghai was er één groot en niet te overzien pro bleem, n.l. de voedselvoorzie ning. In Woehan, waar de ar beidstijd in de staalfabrieken werd verkort, krijgt men slechts een maandrantsoen rijst, wat goed is voor vier dagen en wordt driemaal per jaar suiker ver strekt. Toen in Peking pas na weken verse vis aangevoerd werd er. het bleek, dat deze reeds be- om China van het armste land ter wereld tot de grootste indus triemacht te willen maken. Het plan zou kans van slagen hebben gehad, als hij dit plan over een aantal jaren had uitgespreid. Maar Mao wilde dit in een paar jaar tijd forceren en dat was niet mogelijk. Mao besloot meteen na zijn overwinning op Tsang-Ivai- Tsjek in 1949 China te industria liseren en niet zozeer oin van China een gezond economisch land te maken, maar een wereld strijdmacht. Acht jaar lang werk te men verbeten. De staalproduc- tie nam grootse vormen aan en men ging reeds met Russische hulp vrachtauto's fabriceren. Grote industriecomplexen verre zen in Woehan, Paotoe en An- sjan; stuwdammen werden ge bouwd om de grote rivieren te bedwingen; Chinese producten Dit zijn gezichten, bovendien uniformen, geweren en tot vuisten gebalde handen. Het z(jn geen slechte gezichten. Jouw gezicht had er bij kunnen zijn. Er is er een die je niet kunt zien. Deze ene heeft gecommandeerd, op welke wijze een front jongeman nen ontstaat, die de lippen op elkaar persen en het volgende be vel afwachten. Dat dit Chinese gezichten zijn, is bijna onbe langrijk, want ook het jouwe had er bij kunnen zijn. Onbelangrijk is het ook dat het Rood-Chinese gezichten zijn, want ook 't jou we zou er bij hebben kunnen zijn. (Twen) verschenen op de buitenlandse markten. Maar reeds in 1957 kon de landbouwsector al niet meer meekomen, want slechts acht procent van de bevolking was gaan werken op het platteland. Hierdoor ging de industriële pro ductie wel omhoog (132%) maar die van de landbouw met slechts 26%, wat gelijk stond met de be volkingsaanwas. Li Foe-tsjoen, voorzitter van rijksplannencom- missie, waarschuwde dat de eco nomie van het land ontwricht zou raken. En hij zei dat het nu zaak was zich onmiddellijk op de landbouw te werpen. Hierin werd hij krachtig gesteund door mede economen. Mao gaf toe, dat op de boerenbedrijven kunstmest stoffen, machines van allerlei aard nodig waren en geschoolde arbeidskrachten. Maar hij gaat economische moeilijkheden te lijf zoals hij vijandelijke verdedi gingslinies te lijf zou gaan: door een leger mensen in te zetten om ze stormenderhand te veroveren. En zijn systeem was: laat de boe ren het zelf doen door middel van communes. De rode pers en radio gaven een enthousiast commen taar op Mao's bezoek aan een er van. Begin 1958 werden miljoenen verbijsterde boeren georgani seerd voor de grote sprong voor waarts. En dit stond er op hun vaandels geschreven: Twintig jaar vooruitgang in een enkele dag. Maar natuurlijk moesten die boeren in het gareel gebracht worden, wat betreft de discipline en werkwijze. Want men moet bedenken, dat die boeren uit de allerlaagste standen van China kwamen en dat het met hun op voeding nu niet al te best gesteld was. En degenen die hier voorge spannen werden, waren de z.g. Kampoes of kaderleden, die de opdracht van Peking kregen om niet alleen de arbeidsproductie op te voeren, maar ook om de mensen 'n communistische scho ling te geven. Op deze wijze ver zamelden zij de miljoenen Chine zen in 24000 communes. In die communes ging het er Spartaans dorven was, gaven vrouwen de communistische beambte 'n pak slaag. Hoewel de Chinese groet: „Heb je gegeten" overal traditio neel was, heeft zij nu een bittere bijsmaak gekregen. In 1959 stuur de de Chinezen, die in Hongkong wonen, 870.000 voedselpaketten naar hun verwanten. Het afge lopen jaar verstuurden zij erc.op wanhopig verzoek 9.000.000, maar sinds kort is ook hier een eind aan gekomen, doordat de Chinese autoriteiten alles retourneerden. En hoe wreed ze zijn, blijkt wel uit het volgende: om alle gebrek- kigen het land uit te krijgen, ga ven ze hun een uitreisvisum voor Macao en Hongkong. In commu nistische films voor de propa ganda ziet men stevige, gezonde kinderen, die rondstoeien in gro te dorps-kinderbewaarplaatsen, glimlachende herders uit Kazak stan, die vette schapen scheren, opgeruimd kijkende arbeiders, 'lie op de steigers van honderden bouwwerken arbeiden. Maar een enkele journalist, die toestem ming had gekregen van Peking, vertelde heel iets anders. Maar desalniettemin geven de leiders van China, toe, dat er „ernstige moeilijkheden" zijn. Zo vertelde partijvoorzitter Mao Tse-toeng de Franse minister Francois Mit- terand, dat de hongersnood slechts een periode van schaarste was. De geschiedenis van China 's één grote periode van schaars te geweest. Maar dit is het gevolg van de vele burgeroorlogen en Natuurrampen of landbouw-on- kunde, terwijl de huidige honger- loestan(j te wijten is aan een uit gebreid plan, dat natuurlijk jN'slukt is. Want het is de grote f°ut van Mao Tse-toeng geweest (van een sportmedewerker) Evenals in 1961 is de Tour ook ditmaal weer door Anquetil ge wonnen. Dit is nu reeds de der de keer; een uitzonderlijke pres tatie uiteraardmaar een pres tatie die toch niet zo hoog aange slagen kan worden als die twee overwinningen van Coppi. Er is namelijk een groot verschil hoe Coppi strijd moest leveren van het begin tot het einde en hoe Anquetil door Goddet (Tourbaas) geholpen werd door de vier tijd ritten, die vele grote renners mo reel knakten, reeds vóór de tour was begonnen. Zijn eigen ploeg- makkers werden tot de orde ge roepen (Altig, Geldermans) en werden zelfs met tijden gestraft, want het mocht zeker niet meer voorkomsn, dat Anquetil door 'n Rudy Altig uit de wielen gereden zou worden, zoals tijdens „De Ronde van Spanje". Bepaald ko misch werd het in de bergen, waar Anquetil gelijke tred kon houden met ervaren bergbeklim mers, zoals Massignan, Gaul en BahamonteAls men dan bedenkt, dat Altig in 'n bergland als Spanje Anquetil volkomen bedwong, kan men toch wel de conclusie trekken dat deze Tour de France niet bepaald eerlijk is verlopen. Gelukkig was dit ook de mening van het publiek in 't Pare des Princes, dat het geklap van AnquetiVs fans volkomen overstemde en een daverend ge juich liet weerklinken voor Pou- lidor (3e). Een heel duidelijk punt komt hier dus naar voren. Het publiek wil een eerlijke, kei harde strijd, zoals in de tijd van Coppi, Bartali en Kubler. Boven dien wil het publiek weer een tourwinnaar bejubelen, die de ro mantiek van de wielersport met zich meebrengtzo iemand is Anquetil beslist niet. Daarom zal Goddet zeker niet met deze formulen moeten doorgaan, an ders zou hij zich wellicht de grootste vijand op de hals kun nen halen, waarvoor zelfs Goddet met heel zijn reclamecampagnes zal moeten zwichten. Bewerkt door B. Ouwerkerk aan toe. Deze communes beston den uit: eetzalen, kazernes en sportvelden. Een ding was ken merkend: wanneer men zijn in trede in zo'n commune deed, ver loor men zijn indentiteit, wat ty pisch is voor het militaire leven. De vrouwen werden verlost van „het vervelende sloven in do huishouding", om 18 uur op het land te gaan werken. En zodoen de liep heel de huishouding in de war. De bejaarden werden opge borgen in de z.g. tehuizen van za ligheid. Dit was 'n mensonwaar dige instelling, want de Chinese leiders zeggen: wie niet werkt, die niet eet. (Wordt vervolgd) De producers van de Amerikaan se tv-serie „Father Knows Best" zitten op het ogenblik waar schijnlijk figuurlijk en misschien zelfs ook letterlijk (wie weet?) met hun handen in het haar. Wat is namelijk het geval? Bud, de hongerige, luie en eeuwig door liefdesperikelen gekwelde zoon des huizes Andersons, zit momenteel een straf van twee maanden uit wegens smokkel van marihuana-sigaretten Men dacht eerst dat het een ver gissing was, een reclamestunt voor 'n nieuw filmpje misschien, maar neen, langzamerhand werd het voor het Amerikaanse pu bliek duidelijk dat het bittere werkelijkheid was. Die zoete Bud zat achter slot en grendel, zat in de bak en zou er twee maanden blijven om papieren zakjes van allerlei grootte te plakken. Twee duizend per dag; de eerste dagen natuurlijk iets minder, omdat hij slechts routine in het openen, maar niet in het dichtplakken heeft. Het was een grote klap voor de Amerikaanse tv-kijkers, die in feite vergeten waren, dat de fa milie Anderson maar een tv-fa- milie was. Bud is namelijk reeds 24 jaar in plaats van achttien, terwijl Betty, de oudste dochter, reeds lang getrouwd en moeder van twee kinderen is. Dit alles probeerde men natuurlijk angst vallig geheim te houden, maar met die marihuana-affaire is al les vanzelfsprekend uitgelekt. De serie was in Amerika bijzonder populair en niet alleen daar want wie keek er hier in Nederland ook niet graag naar hun verwik kelingen? Ze zijn misschien wel een beetje honing-achtig, maar toch wel geestig, waarin dikwijls gebeurtenissen voorkomen, 'die we in het dagelijks leven ook wel eens tegenkomen. Alleen is er dan altijd niet zulk een begrij pende vader bij de hand. De NCRV heeft, zoals iedereen reeds wel zal weten, besloten om met de serie op te houden. Ze is overgestapt op de „Donnna Reed Show", zodat we nu een beter- wetende moeder krijgen. Deze flimserie is trouwens in Amerika ook enorm populair, maar toch blijven de producers van de be- ter-wetende vader zoeken naar een opvolger van Bud, wat waar schijnlijk niet mee zal vallen om dat het natuurlijk een zelfde soort-schat moet zijn. De hoop op een goede is trouwens niet zo bijzonder groot. Men verwacht dat het wel net zo zal gaan als met het radio-feuilleton „Aan de ontbijttafel van de familie de Koning", dat, nadat Ko van Dijk er mee ophield, langzaam dood bloedde. RENÉ EIKELENBOOM Wie zou de vragende blik van deze kinderen, met hun ogen die de ellende van deze wereld ken nen, nog ooit kunnen vergeten? Een aanklacht ligt in deze tekening, die Kathe Kollwitz „Hon gerende Kinderen" noemt. Deze uitbeelding roept tot ons: „Kijk hier, jullie verzadigden, jullie tragen van hart; medemensen naast je gaan te gronde, omdat hun het allernoodzakelijkste om te kunnen leven ontbreekt: een stuk brood, een verwarmende jas, een bed voor de nacht... Deze tekening vraagt de beschouwer: „En jij? En jouw mening?" Kiithe Kollwitz heeft steeds weer in haar scheppen zo rechtstreeks tot de beschouwer van haar wer ken gesproken, waarin zij de ellende van het men selijke creatuur uitbeeldt. Haar liefde voor de armsten der armen is zij haar hele leven trouw gebleven. Tijdens de „Weversopstand" etste zij in 1893 die grootse serie naar het drama van Haupt- man „De Wevers". Tijdens de Boerenoorlog (et sen 1903-1908) vereeuwigde zij het lot der onder drukten. Vanzelfsprekend moest haar werk uit de musea aan de reclamezuilen gebracht worden, het gebied der esthetische kritiek verlaten, om in het middel punt van de politieke strijd te treden. De kunste nares zou zich hiertegen helemaal niet hebben kunnen weren, want elk van haar bladen was, bo ven hun kunstzinnige inhoud uit, een oproep, een uitdaging tot de strijd, een vrij geuite mening om trent het gebeuren van alle dag. Kathe Kollwitz wist dit alles precies, en het was haar bedoeling ook. In het jaar 1913 verbood men haar propagandabriefkaart voor de „Vrije Stu dentenkring" op het prikbord van de Berlijnse universiteit te hangen. Het was de eerste vijandi ge reactie tegen de humane, sociale tendens van haar kunst, maar zij was geen aanhangster van het socialisme in de zin van de een of andere so cialistische partij. Zij was een gelovig mens, voor wie het als voornaamste plicht gold voor de rech ten van de mens op te komen. Toen zij in 1927 als een van de Duitse afgevaar digden voor de viering van het tienjarig bestaan der Sovjet-Unie naar Moskou reisde, onderwierp zij zich niet aan een partij-ideologie. Zij hechtte veeleer, zoals velen, waarde aan de humane en so cialistische krachten in het communisme. Zo doet het als een bittere ironie aan, dat het werk van deze kunstenares na haar dood (ze stierf in 1945) door de Sovjets als „ongewenst" aangeduid werd. Men zei, dat ze weliswaar tot medelijden en gevoel voor de armen opwekte, maar dat zij in het geheel niet tot klassenstrijd opriep. Inderdaad, het gaat bij het werk van Kiithe Kollwitz om het medelij den met de gebrek lijdende mens, waar en in wel ke gestalte deze ook maar voor ons verschijnt. In deze zin zullen haar bedoelingen door hun ster ke uitdrukkingskracht boven alle esthetische waarde uit. mening-vormend werken. Zo lang er in de wereld nog situaties bestaan, waarbij de noodzakelijkste levensvoorwaarden voor 'n mens waardig bestaan ontbreken, zullen haar tekenin gen de actuele waarde van een gegronde mening hebben. Wanneer echter het proletariaat en het kapitalis me in de klassieke zin er niet meer zullen zijn, zullen haar figuren verder bestaan als een getui genis van een sterke liefde voor het geschonden menselijk schepsel. Een verzonnen verhaal Het was tijdens een uitzending van de Beierse Jeugdomroep te beluisteren, waarna bovendien nog iets verteld werd over de wereldbeschouwing en werking van verschillende illustraties. Men had berekend, dat ongeveer dertig percent der West-Europese bur gers geen enkel boek bezitten, maar dat minstens vijftig percent wekelijks een illustratie lezen. Drie van deze bladen, met elk een oplaag van meer dan een miljoen, beweerden, dat elk num mer van hun wekelijkse uitgave door minstens 12 a U paar handen gaat, zodat zij een lezers aantal van maar liefst 12 tot 1U miljoen hebben. In een kort ingelast intervieuw zei een van deze uitgevers: „Met normale artikelen kunnen wij tegenwoordig bij het publiek niet meer aanko men. Wat gaat is: moord, brand en echtbreuk. Hiernaar richten wij ons w 04160 - 3698 CHINA WW mtm

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1962 | | pagina 3