Spectaculair
DE ECHO
99
Gemeente Sprang-Capelle
Cfebooite-acLnkondLgLnyen. e.2.
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ
ANTOON TIELEN
2 3
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 6 AUG. 1962
Geestelijk zaagsel, als vulsel voor radio- en T.V.-reporters
Niemand zal de taak van een
reporter voor klank- of beeldra-
Jio in zÜn hart kunnen benijden,
want tie ongelukkige bevindt zich
in een positie, die vergeleken kan
worden met die van een koord
danser. Evenals een nerveuze
candidaat op een examen wordt
hii aangehoord door lieden, die
de rust van gemoed bezitten van
hen, voor wie niets op het spel
S Bij het examen kan zelfs de ge
wiekste examinator wel eens een
antwoord of een vraag horen,
waarvan hij zelf in zijn diep
ste binnenste zegt: „ik ben
blij dat ze my die vraag niet ge
steld hebben met zoveel belan
den op het spel, als voor deze
knaap of dit meisje, want ik zou
mct het antwoord even in de
knoop geraakt zijn." Bij een on
derwerp dat hij beheerst, springt
hij echter op, en met een verplet
terende superioriteit torent hij
boven de ogelukkige candidaat
uit.
Hij staat voor verrassingen
Zo vergaat het ook de radio
reporter. Hij moet „on the spot",
maar woorden vinden voor de
beschrijving van hetgeen hij ziet.
Vaak is hij daarbij gepreoccu
peerd door andere dingen, waar
van de luisteraar geen weet
heeft. Er moet bijvoorbeeld iets
«ebeuren dat hij verwacht, maar
uitblijft zonder dat hij weet
waarom; of er gebeurt iets bui
ten de afspraak of de verwach
ting oin, dat heel wat vernietigt
van hetgeen hij gezegd heeft, of
dat ruïneus is voor hetgeen hij
van plan was te zeggen.
Hij moet nu praten en denken
tegelijk, en het resultaat is
hoe kan het anders een serie
gemeenplaatsen, of het rondgaan
met een handkar vol stoplappen
Dit is voor de geroutineerde man
bij de radio nu nog te boven te
komen, de luisteraars zien niet
hoezeer zijn beschrijving in
woord van het beeld dat z'n ogen
zogenaamd zien, afwijkt van de
werkelijkheid. Hij kan hun, drij
vend op zijn routine, iets voor
schotelen, dat in werkelijkheid
niet of anders gebeurt.
Dit kan soms uitgroeien tot 'n
kunst, die bewondering verdient.
Uit ervaring weet ik, dat de be
treurde Han Hollander die kunst
beheerste.
Kijkers laten zich niets
wjjsmaken
Maar de reporter bij de televi
sie is er heel anders aan toe. Zijn
toehoorders zien zelf wat hij be
schrijft, en zodra hij hun knollen
voor citroenen pleegt te verko
pen, veren zij op en zij drukken
in allerlei woordkeuzen uit, dat
zij niet bereid zijn zoiets te ne
men.
Daarom doen televisieomroe
pers of -commentatoren er goed
aan, de beelden voor zich te laten
spreken. Zij moeten zich beper
ken tot het plaatsen van een op
merking, die zij putten uit hun
arsenaal van, niet gemakkelijk te
betwisten, deskundigheid. Onze
bekwame en sympathieke voet-
balverslaggever, ir. v. Emmenes,
is een voorbeeld van een toelich-
ter, die volgens deze waarheden
spreekt en handelt.
Naast hem staan de vlotte pra
ters, die als het ware maar grij
pen in koletkastjes van wèlaan-
eengerijde volzinnen en uitgele
zen encyclopedie- bijzonderheden
wanneer de spanning op hun
deskundigheid te groot dreigt te
worden. Zij geven biografische
en adere details op ogenblikken,
waarop de beeldende adembene
mende voorvallen op het scherm
werpen.
Deze mensen behoren tot een
categorie, die kans ziet een woe-
te te ontketenen, zonder er enig
benul van te hebben dat ze het
doet. Althans vóór de morgen-
post van de dag na morgen bin
nen is! Daarnaast staan de
woordkoesteraars, die een mode
uitdrukking in de mond liefko
zen als een nieuw soort kauw-
gummi.
Het fraaiste woord
ker strtf
jmischff;
Er bestaan vele van die mode
woorden, maar er is geen woord
dat zó gekoesterd wordt in de
monden van radio- en TV-com-
mentatoren als het woord „spec
taculair". Het is blijkbaar een
woord dat 't in hun ogen „doet".
Het is een vierlettergrepig woord
dat onderscheidene verdiensten
beeft. Het heeft een onbetwiste
•■geleerde" klank. Wie dat woord
m de mond durft te nemen, laadt
tenminste de schijn op zich zijn
weetje te weten.
•■Spectaculair". Het maakt een
even machtige indruk op de ar
geloze televisiekijker als bijvoor-
°eeld „Mesopotamië" op de een
voudige kerkganger, die een
woordje mee moet spreken bij 't
beroepen van een nieuwe, jonge
dominee.
Ik heb mensen gekend, die on
der de indruk kwamen van can-
didaten naar een positie van so
ciale aanvaardbaarheid, die ge
bruik maakten van de Franse be
ginwoorden van een tijdsaandui-
dene zin: „Du moment,.." En
dus is „spectaculair" het woord
waarop de reporters wachten om
het te berde te brengen: heviger
nog dan de hengelaar wacht op
het ogenblik van „beet". Want
het woord heeft vier lettergre
pen! Die vragen een tijd om ge
dachteloos te kunnen worden
uitgesproken, die voor een radio-
of T.V.-reporter goud waard is.
Bedenktyd
„Spec-ta-cu-Iair"... Wat kan
men in de tijd die nodig is 0111
dat woord af te leveren, niet aan
beweringen met een zinvolle in
houd bedenken. Daarom zijn die
vier- of vijflettergrepige woorden
zo populair, dat zij ontaarden in
stoplap of gemeenplaats. Zij die
nen alleen 0111 de reporter in
staat te stellen, uit een woorden
robot met een overbluffend ka
rakter, voor zichzelf enige tijd te
scheppen, om tenminste te kun
nen zien hoe de gebeurtenissen
zich afwikkelen.
Wij overdachten dit alles toen
wij op zondag 29 juli zonder veel
geestesspanning keken naar de
kanowedstrijden in Kopenhagen.
De reporter Frans v. Dusschoten,
moest er van maken wat er van
te maken was. Voor ons had hij
zich niet bijzonder behoeven in
te spannen, want wij kennen in
ons leven opwinderder momen
ten dan het gadeslaan van kano-
roeiers. Maar ook hij moest wel
zijn toevlucht nemen tot het mo
dewoord „spectaculair".
Bij het afschilderen van de op
winding die ons te wachten stond
op een ogenblik dat zijn eigen
gedachten ergens anders waren,
leverde hij de stoplap af: „Het
zal ongetwijfeld een spectaculair
gezicht zijn."
Taalkundig
DE SINT JAN IN DEN BOSCH
Wij lezen in ,,'t Bisdom"
De Sint Jan in Den Bosch is de
mooiste kathedraal van ons land. In
het silhouet van de stad staat zijn
centraal. Nu schreef een dagblad dat
er in de nabijheid een torenflat zou
worden gebouwd. Hierop zijn felle
reacties gekomen: „Een 20ste eeuws
monster van glah en staal zou met
zijn honderd meter hoogte het stads-
silhouet grondig bederven". „Het na
tionaal monument de Sint Jan, sinds
eeuwen het geestelijke en monumen
tale centrum van de stad en de pro
vincie, zal door een 100 meter hoge
flat worden teruggedrongen tot een
onbelangrijk kerkgebouw. De Sint
Jan wordt gedegradeerd tot een on
dergeschikt en onopvallend gebouw
tje, gelegen in de schaduw van het
huis der provinciale ambtenaren."
Het ligt voor de hand dat hierover
nog wel enige woorden zullen worden
gezegd.
PERSBERICHT
De leraren van de tweede L.T.S.
uit Den Bosch die onder leiding van
de directeur van deze school de heer
L. Pauwen, de VUTO-opleiding aan
de Lips Bedrijfsschool verzorgen,
hebben op de dit jaar in Den Bosch
gehouden OBAO-examens een fraai
resultaat geboekt. Van de 20 door
hen opgeleide candidaten slaagden
er namelijk 18, wat voor deze exa
mens, waarbij gewoonlijk de helft
van de candidaten wordt afgewezen
opmerkelijk kan worden genoemd.
Ditmaal werden er van een totaal
van 83 candidaten 32 afgewezen, zo
dat het aantal in de Lips Bedrijfs-
school opgeleide afvallers slechts 'n
zestiende deel bedroeg van alle af
gewezen candidaten. Bovendien was
in twee gevallen een cursist van de
Lips Bedrijf sschool de candidaat
met het hoogste aantal puntij. Dit
jaar namen voor het eerst ook twee
cursisten deel welke niet bij Lips
N.V. werkzaam zijn. Zij slaagden
beiden.
Een belangrijke reden waarom de
resultaten van de in de Lips Be
drijf sschool opgeleide candidaten zo
gunstig zijn, is te vinden in het feit
dat de lessen overdag worden gege
ven, namelijk op woensdagmiddag
en zaterdagmorgen. De cursisten
zijn dus 's avonds vrij om te stude
ren.
Het ligt in de bedoeling de cursus
onder te brengen bij de reeds enige
tijd in Drunen bestaande Stichting
voor Lager Technisch Onderwijs.
Aangezien een dergelijke opleiding
noodzakelijk wordt geacht, heeft de
gemeenteraad van Drunen reeds z'n
medewerking toegezegd bij het ver
krijgen van Rijkssubsidie aan de
Stichting. Een noodzakelijkheids-
verklaring hiervoor is reeds afgege
ven. De namen van hen die dit jaar
slaagden, zijn:
P. Boom, A. van Brunschot, S. v.
Daal, A. Donders, M. Hütten, J. van
Huiten, A. Kanters, A. van der Lee,
L. Mulders, W. Nelis, A. Oerlemans,
T. Peijnenborg, C. Pulles, J. Rich
ters, A. Sipkens, J. Verboven, A.
Vissers, G. Walters.
Aangezien ook vorig jaar het aan
tal geslaagden zeer hoog lag, mag
worden verwacht, dat met de cur
sisten welke zich reeds hebben ge
meld en zich nog zullen melden, in
het komende jaar even goede resul,
taten zullen worden bereikt.
Toen werd ons taalkundig ge
weten wakker! Wij dachten aan
de oorsprong der uitdrukking in
het Griekse woord „specare" of
„zien". We dachten ook aan „spe-
culari", dat „om zich heen zien"
betekent. Onze woorden „inspec
teur" en „inspectie" zijn daarvan
de afleidingen.
De kleine en de grote Van Da-
Ie maken van het modewoord
geen gewag. De „Oxford Dictio
nary" spreekt van een „object of
sight".
Spectaculair heeft dus in ieder
geval als van huis iets met zien
te maken. Het begrip zien is van
het woord „spectaculair" de kern
en het wezen. Daarom is het on
zin om te spreken van een „spec
taculair gezicht". Even onzinnig
als om te zeggen: „een gezichte-
lijk schouwspel".
Maar wat doet men al niet om
een tijdsspanne vol te praten, en
om zelf waarnemingen te verga
ren, die tijd kosten, welke tijd ge
vuld moet worden met het gees
telijk zaagsel, dat in de materiële
wereld poppen vult.
W. VOGT
Provinciaal nieuws
Pluimvee
„Alle goeie dingen bestaan uit
drieën", zegt het spreekwoord.
We hebben het onderhouden der
hokken van buiten behandeld,
het schoonmaken van binnen, en
thas zullen we eens over de ren
nen gaan praten en wel over de
grasrenen. Van de niet-begroeide
rennen weten we al wel, dat ze
af en toe eens flink omgespit
moeten worden. Houdt men de
grasrennen inet regelmatig kort,
dan zullen er zich al spoedig op
zichzelf staande pollen gras gaan
ontwikkelen, adarnaast soms uit
gegraven kuilen, welke de hoen
ders als zandbaden gebruiken en
een enkele regendag maakt een
moeras van de ren. Naast het
zwaaien van hamer, hanteren
van zaag, knijptang, troffel en
ander gereedschap, moet een
zichzelf respecterende kippen
houder ook met een zeis kunnen
omspringen, zonder daarbij de
punt in de grond te slaan of zich
een jaap over zij scheenbeen te
geven.
Er is nog een andere methode
en wel de rennen door kleinvee
kort te laten houden. Gebruikt
men hiervoor geiten, zet ze dan
soliede vast en wel zo, dat ze
noch bij het gaas, noch bij even
tuele fruitaanplant kunnen ko
men. Lopen ze n.I. los, dan zitten
ze als maar het gaas met hun
kop te bewerken. Men mag de
jonge vruchtbomen nog zo goed
verzekeren, hetzij door ze met
gaas, hetzij met doorns te om
ringen, de geit is hardnekkig en
eens bereikt ze haar doel en weg
is de boom. Men zette er dan lie
ver een schaap in, die 't gaas niet
bewerkt en veel gemakkelijker
van de vruchtbomen is af te
houden. Maar hoe dan ook houdt
de rennen kort.
Geplukte kuikens?
De heer J.w. d. W. Uw witte
Wyandottes willen maar niet in
de veren komen en zien er uit
alsof ze zijn geplukt.
Steeds hebt u ondervonden dat
bij dit ras de haantjes achterlijk
zijn in bevedering, wat met de
hennetjes niet zo is. Maar in de
laatste jaren en speciaal dit sei
zoen, gelukte het u van begin af
een volkomen en gelijke prachti
ge bevedering te krijgen bij al
len, zodat ze nu, drie maanden
oud, volkomen fijn in de plunje
zitten, sneeuwwit en er ont
breekt geen pluimpje.
Ik schrijf dit toe aan de lever
traan en traanhoudend voer en
verder aan het slapen in de open
lucht onder de kip en later al
leen. Ze liggen dan achter in de
ren direct op het zand.
Oorzaken van kale kuikens
schrijf ik toe aan een bedompte
slaapplaats, te warm, te broeie
rig. Ook het voeren van zeer veel
groen en altijd volop schoon
drinken doen aan de bevedoring
wonderen.
Een volgend maal over enkel-
kaïmnige Wyandottes.
KIPPENVRIEND
Voor het eerst sinds Frankrijk
de soevereiniteit over hun land
afstond, is het tussen Algerijnen
onderling tot bloedvergieten ge
komen in de straten van Con
stantine. Het is mogelijk dat
door dit betrekkelijk kleine aan
tal doden het preciese aantal
zal waarschijnlijk nooit bekend
worden de burgeroorlog in Al-
gerië is voorkomen. Of om het
voorzichtiger te zeggen: in ieder
geval uitgesteld.
Het schieten in Constantine
was een logisch gevolg van de
ijver, Waarmee vice-premier Ben
Bella er naar streefde, het gezag
van premier Ben Khedda terzijde
te schuiven en het zijne er voor
in de plaats te stellen. Door zijn
populariteit bij de troepen leek
dat van een leien dakje te gaan,
zodat hij het ongenoegen van
Ben Khedda en zijn aanhangers
niet te ernstig behoefde op te
vatten.
Constantine heeft aan die ge
dachte een ruw einde gemaakt.
Belkacen Krim organiseerde zelfs
de troepen in zijn geboortestreek
Kabylië vermaard als vechters
ook tegen de Fransen om de
republiek Algerië te redden. Van
Ben Bella. En deze begreep, dat
hij zijn koers moest veranderen.
Wellicht was het hem en zijn
aanhangers gelukt om het verzet
te breken. Maar 't zou hem meer
gekost hebben dan die overwin
ning waard was.
Dank zy Frankryk
Immers, de burgeroorlog zou
het bewijs hebben geleverd, dat
de Algerijnen hun eenheid alleen
aan de Fransen danken. In de
eerste plaats omdat deze er een
besturu vestigden. En dan nog
eens omdat ze door hun bestuur
den verenigden in het verzet.
Slechts in de gemeenschappelijke
vijand Frankrijk vond men zijn
eenheid, een negatieve basis,
waarop een strijd te baseren is,
maar geen natie Daarin moet ook
een positief besef leven van bij
elkaar horen.
Zelfs alle Algerijnse nationa
listen van nu waren er niet
steeds van overtuigd dat de Al
gerijnen in die positieve zin al
rijp waren een natie te voimen.
Ferhat Abbas bijvoorbeeld, die
thans streeft naar het president
schap en derhalve in zijn auto
biografie dit aspect niet te zeer
in het licht stelt, was aanvanke
lijk niet voor een zelfstandig Al
gerië. Hij wilde federale samen
werking in een of andere vorm,
waarbij het Franse bestuur als
binding zou blijven tot ondtr de
Algerijnen de gedachte aan hun
eigen staat degelijk zou leven.
Ben Bella en Ben Khedda zijn
beiden geboren politici en er was
voor hen nog een reden om het
niet op een burgeroorlog te laten
aankomen. Die strijd zouden de
militairen moeten uitvechten, bij
wie dan welhaast automatisch de
idee moest opkomen, dat zij, de
soldaten, de staat bijeen hadden
te houden, omdat de politiek be
drijvende burgers er niet toe in
staat waren. Die militairen zijn
goed georgaiseerd, hebben disci
pline en Kennen de waarde er
van. Waarden die ook voor de
burgermaatschappij gelden.
Waar het leger binnen trok,
hebben ze met harde hand
onthoofdingen na summiere pro
cessen tegen plunderaars en lie
den die het schieten op Europea
nen niet na koden laten de or
de bewaard of hersteld. Hoek un-
en de militairen anders denken
dan dat zij zelf bij uitstek ge
schikt zijn om een geordende sa
menleving te leiden? En hoe
kunnen ze deze taak met vertrou
wen overlaten aan politici, die
met elkaar overhoop liggen?
Verzoening
Dit gevaar door het leger, nu
toch al de feitelijk enige gezags
dragers in het land, aan de kant
te worden gezet dreigt Ben Khed
da en Ben Bella beide. Het was
waarschijnlijk een goede reden
0111 hun geharrewar op te geven.
Vooral toen de bevelhebber van
Wilaya vier betrekkelijk neu
traal gebleven in de controverse
der politici de macht aan zich
trok in de buurt van Algiers.
Het spijtige is alleen maar, net
als met het nationaal bewustzijn
van de Algerijnen, dat deze ver
zoening van Ben Bella en Ben
Khedda weer berust op een ne
gatieve basis, de vrees voor het
leger, en niet op een positieve wil
om samen te werken. Er zijn bo
vendien zoveel ijlings gehouden
gesprekken voor nodig geweest
om een regeling te vinden, die
beide partijen geen prestige-ver-
lies bezorgde, dat er niet veel re
den is om aan te nemen, dat tus
sen de twee concurrerende rege-
ringsleiders-in-spe de strijdbijl al
voor goed begraven is.
GEWESTELIJK ARBEIDS
BUREAU WAALWIJK
Worden gevraagd
BOUWNIJVERHEID
Timmerlieden en 1.1.
Metselaars en 1.1.
GRAFISCHE NIJVERHEID
Zetters en drukkers
HOUTINDUSTRIE
Mach. Houtbewerkers
Afwerkers (meubel)
Meubelstoffeerder (jeugd.)
CARTONNAGE
Mnl. en vrl. personeel
KLEDING-REINIGING
Stiksters /afwerksters
Naaisters
Vrl. arbeidsters wasserij
Mnl. arbeider wasserij
SCHOEN- EN LEDER
INDUSTRIE
Handschoenstiksters
Overleersnijders /bijtuigers
Schalmer
Schoenstikkers /stiksters
Afmakers/kantenschrooier
Schaver/viezer
Lederbewerkers
LooierijarLeiders voor droog-
en nathuis
METAALINDUSTRIE
Vrl. personeel event, gehuwd
IJksters
Montagearbeidsters
Doorsmeerders
Electriciëns
Draaiers - fraisers - kotteraars
Scheepsschroevenslijpers
Electro-monteur
Schoenmachinemonteur
Automonteur
Autogeen lassers
Electr. lassers
Metaalpersers
Machinebankwerkers
Plaatwerkers
Vuurwerkers
HANDEL
Jeugdige magazijnbedienden
Winkelbedienden
VOEDING- EN GENOTMIDDE
LEN-INDUSTRIE
Inpaksters
Ongeschoolden voor banket-
fabriek
Chauffeurs Melkfabriek
Banketbakker (halfwas en 1.1.
HORECA
Werksters
Serveersters
Afwasvrouwen (seigoen)
VRIJE BEROEPEN
Vrl. kantoorbedienden
Steno-typiste
Typiste
Mnl. jeugd, kantoorpersoneel
HUISHOUDELIJK PERSONEEL
Dagmeisje hele en halve dagen
Werksters la 2 dagen p. week
Werkster V2 dag per week
Bieden zich aan
SCHOEN- EN LEDER
INDUSTRIE
Hulparbeider zwikkerij
Modeleurs
Stikmeester-snijmeester
Werkmeester stanzerij
Werkmeester zwikkerij
VRIJE BEROEPEN
Vrl. kantoorbediende Vfc dagen
Artisten en musici
HUISHOUDELIJK PERSONEEL
Werkster (schoonhouden
kantoor)
Deze opgave is geldig vanaf he
den t.m. vrijdag 24 aug. 1962.
Aanmelden dagelijks tussen 9
en 12 uur v.m. op het Gew. Ar
beidsbureau, Grotestraat 339, tel.
2131, Waalwijk.
Voorlopig geen emigratievoor
lichting in Waalwijk, wel te 's-
Bosch en Eindhoven.
9 t/m 27 augustus 1962
Als U, uw klanten,
familie, vrienden en kennissen
ja iedereen in Waalwijk en de Langstraat
kennis wilt geven van
familiegebeurtenissen, jubilea,
vraag en aanbod,
uw artikelen op elk gebied,
plaats dan een advertentie in
't Is de voordeligste en
doeltreffendste manier
s§-it>ootUlaait}€t
"Oetloo'uift-kaatifes, Qndettiouiokaailen en Itieoen,
Goetkflent-aankonlifLngen, T5i2ptentjet e.2.
Vrede uil vrees
De burgemeester ven Sprang-Capelle maakt bekend dat,
wegens zijn vakantie van
door hem geen spreekuur zal worden gehouden.
Sprang-Capelle, 6 augustus 1962.
De Burgemeester voornoemd,
M. VAN PROOIJEN.
Gaal U aarts da moalta onza modalboakan van
ta koman Inzien. Wij hebban aan sortering van
ruim 70 stuks In da fraaiste an modernste ontwer
pen en uitvoeringen.
kunnen wij U tonen In keuze van 120 modellen
van prima uitvoering en In alle kwaliteiten en prijzen.
Grotestraat 205 - WAALWIJK