waaLwijkse en lanqstRAAtse couRAnt
Het jonge werkende meisje kan
opvoedende leiding beslist niet ontberen
Samenwerking bedrijven - Jongeren Cursus dringende noodzaak
Franse overste
leidde aanslag op
De Gaulle
Vakopleiding tot schoenstikster en modinette
onder auspiciën van het leerlingenstelsel
thans ook in Kaatsheuvel
van Mierlo
„lagere school-ervaring"
moeilijkheden
ïï?Tng gelaten- Het zijn
feH-f-f eze kinderen, die op het
■Jf zeer handig zijn.
winstpunt
verkeerde oplossingen
samenwerking
Een klasse apart
ONDERWIJS AAN DE
ST. ANGELA-SCHOOL
BRILLEN
VRAGEN
SERVICE
VAN
VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1962
r 84e JAARGANG No. 74
De rcho v^n het Zuióen
•:tg^nkse Stoomdrukkerij
fraais Antoon Tielen
oir: JAN TIELEN
rironummer 1069687
blad verschijnt 2 x per week
Opgericht
1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 - Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8 Tel. 04167 - 2002
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m
Contract-advertenties: speciaal tarief
Telegram-adres „Echo"
Het is beslist geen overdadige luxe, dat van de zijde van de over
heid en van de zijde der bedrijven zélf, enige aandacht wordt be
steed aan het nog jonge meisje, dat tewerk wordt gesteld in onze
vaderlandse bedrijven. Hèt verbod dat de Nederlandse overheid
heeft ingesteld om 14- en 15- jarige meisjes zonder meer in bedrij
ven te werk te stellen, is gebaseerd op een diep en grondig onder
zoek. Men is hierbij tot de conclusie gekomen, dat deze meisjes,
die aan het begin staan van geestelijk en lichamelijke uitgroei, lei
ding dringend behoeven. Maar al te vaak komt het voor, dat deze
jeugd, juist door deze al te vroege tewerkstelling in het bedrijf, 'n
schijnvolwassenheid gaat aannemen, waardoor ze geen kans krijgt
rustig uit te groeien.
Het probleem is eerder gesteld
dan opgelost. Want ook hier zit
men weer met verschillende moei
lijkheden te kijken. Een probleem
dat scherp naar voren steekt is, dat
het jonge meisje zelf beslist zo vlug
mogelijk wil gaan werken, in de
waan verkerend, dan tot de groep
van volwassenen te gaan behoren.
Een andere reden waarom zij wil
gaan werken kan zijn, de drang om
geld te verdienen, hetzij voor zich
zelf. hetzij voor de ouders.
Maar niet alleen bij deze jeugd
zelf, stuit men op bezwaren. Ook
verschillende ouders menen, dat 'n
..lagere-school-ervaring" meer dan
voldoende is en dat het dan onder
hand toch wel tijd wordt, dat het
meisje wat geld mee naar huis
brengt. Het ontbreekt hier aan,
wat men zou kunnen noemen in
zicht.
Toch zou het niet helemaal juist
zijn alles over een kam te scheren.
Daar zijn op de allereerste plaats
de gezinnen, waar alles heel nor
maal ligt. De sociale omstandighe
den nopen tot geen enkele opmer
king, maar de ouders van deze ge
zinnen vinden het heel normaal dat
de kinderen met 14 jaar van school
af komen het is dan niet meer
verplicht omdat zij zelf vroe
ger ook niet in de gelegenheid zijn
gesteld langer school te gaan dan
percé noodzakelijk was. Meestal
is het enorm moeilijk deze ouders
ervan te overtuigen, dat een jaar
tje langer schoolbezoek vreselijk
belangrijk kan zijn voor de opvoe
ding van het kind, omdat zij ten
ene malen niet inzien, dat dit ten
goede komt aan de persoonsvor-
ning van het meisje.
Een tweede categorie vindt men
in die gezinnen waar de ouders wel
willen, dat het meisje nog een jaar
.anger op school blijft, maar waar
bet meisje zélf dat niet wil. Het
kind bepaalt dan wat er gaat ge
beuren. Het is een gevolg van een
meestal te slappe opvoeding van
net kind. De ouders verontschuldi
gen zich dan met: „Ik ga mijn kind
met dwingen, te doen wat ik zeg".
Tenslotte zijn er dan nog de ge
zinnen. waar de financiële toestand
be ouders er toe dwingt hun kind
van school af te halen, zodat het
een bepaald bedrijf geld kan
5=an verdienen, om zodoende de
Mod thuis wat mee te ledigen. De
ze ouders willen vaak wel, dat hun
ma nog een of twee jaartjes naar
"°ol gaat, maar de omstandighe-
en zijn nu eenmaal zo, dat het on
gelijk kan.
J^'i het maken van onderscheidin-
lü, .en wat men noemt „het
mme kind", dat niet in de wieg
gelegd om langer school te gaan
percé noodzakelijk is, buiten
Het meisje, dat op 15-jarige leef-
L aar het bedrijf komt, bezit on-
:-i nzeggelijk het winstpunt, dat
kun» Jaar *anger naar school is
Hpp.WBn, ofwel zij is thuis in
L.^hwzdmg geweest, heeft ge-
liiLn0» ils °Pgenomen in het leer-
2l- van de V-AS- hetgeen
gukkig m Waalwijk veel voor-
,belangrijk hierbij is dat
die de vakopleiding heb
ben gevolgd, gediplomeerd in het
bedrijf komen. In dat ene jaar kan
het 14-jarige meisje dat met wat
maar al te vaak voorkomt te
grote verwachtingen de poorten
van het bedrijf is binnengestapt, en
daar dus eigenlijk een jaar clan
destien meedraait, het hele werk
al verschrikkelijk beu zijn, hetgeen
voornamelijk te wijten is aan de
slechte introductie die het heeft ge
had. Ondanks het feit, dat het 15-
jarig meisje een jaar later haar
Dit artikel werd geschreven
naar aanleiding van een on
langs gehouden lezing, door
mej. Wilking van de arbeids
inspectie in Breda in 't club
gebouw van de Mater Ama-
bilisschool aan de Taxandria-
weg.
Bij deze lezing waren o.a.
tegenwoordig burgemeester
J. L. P. M. Teijssen, verschil
lende werkgevers of afge
vaardigden van bedrijven,
leidsters van J.C. en M.A.-
scholen en aalmoezenier
Janssen.
We kunnen tevens nog ter
loops even vermelden, dat
de Mater Amabilisschool dit
nieuwe schooljaar ingaat met
48 nieuwe deelneemsters
(waarvan 2 uit de bedrijven!)
57 2e jaars meisjes en 41 3e
jaars.
eerste stappen in het bedrijf doet,
komen ook zij niet in wat men
noemt een gunstige omgeving. De
arbeiders, die er al jarenlang wer
ken, zijn er meestal niet zo erg op
gesteld dat kind op te vangen, ter
wijl het meisje thuis vaak ook al
niet te veel steun vindt, omdat de
ouders over het algmeen argwa
nend tegenover de werkgever staan
waarbij nog moet worden gesteld,
dat de verhouding die er bestaat
tussen het 15-jarige meisje en de
ouders, meestal ook niet meer „in
tiem" is. Het kind bevindt zich in
die jaren nog midden in de puber
teit, waardoor zij veel vlugger iets
van een ander aanneemt dan van
eigen ouders. Hierdoor vindt het
kind thuis ook niet de juiste op
vang. Over het contact met de
school behoeft niet te worden ge
sproken, meestal is daarmee ieder
contact verloren.
Degenen die er wel iets positiefs
aan kunnen doen zijn op de eerste
plaats de bedrijven zelf. Zij kun
nen zorgen voor een behoorlijke in
troductie. Zij kunnen er op toezien
dat het nog jonge meisje in een
goede omgeving terecht komt, op 'n
afdeling waar orde en rust heerst.
Maar ook hier ziet men maar al te
vaak, dat het in verkeerde oplos
singen wordt gezocht. Men tracht
het meisje te vleien met mooie be
loften, een leuk schortje of speldje,
enkel en alleen om het meisje vast
te houden, omdat men anders met
een personeelstekort komt te zitten.
Het bedrijf dat op de juiste wijze
te werk gaat zal het kind niet ver
wennen, maar trachten door mid
del van een goede opvang, contact
met de ouders, een rustige en be
schaafde sfeer, wat mee te geven
aan opvoeding.
Een ander probleem hierbij is,
voornamelijk op kleinere be
drijven, waar één chef meerdere
taken heeft, niet altijd de tijd kan
worden gevonden, om voldoende
positieve aandacht aan het meisje
te schenken. Hier kan de Jongeren
Cursus enorm veel en goed werk
verrichten. De Jongeren Cursus wil
op deze manier de werkgever te
hulp schieten, door het meisje op
deze Cursus een gedeelte van haar
opvoeding mee te geven. Men is
momenteel overal druk doende te
zoeken naar een juiste programme
ring.
Technisch iets leren, doet een
vormingscursus niet, dat is het doel
er ook niet van. Wel is het de be
doeling om door een technische op
leiding een stuk vorming mee te
geven. Dit kan omdat juist in de
vertrouwde omgeving, waar het
meisje het meisje ontmoet, zij naar
voren treedt met al haar proble
men. Problemen over thuis, over
het werk. over school, over zakgeld
etc. etc. Door gesprekken met de
meisjes, kan veel bereikt en recht
gezet worden en er groeit aldoende
een persoonlijkheidsvorming.
Een buitengewoon grote rol speelt
de factor, of de leidster van zo'n
jongeren-cursus de bedrijven kent,
waar deze meisjes vandaan komen.
Hiertoe is een zekere samenwer
king met het bedrijf nodig, hetgeen
bereikt kan worden, wanneer de
directe chef regelmatig contact met
de leidsters van de cursus houdt.
Deze samenwerking zal dan al
leen vruchtbaar zijn, wanneer er 'n
wederzijds vertrouwen is gegroeid
tussen het bedrijf en de Jongeren-
Cursus.
Het is al vaak gebleken, dat juist
door zo'n Jongeren Cursus het be
drijf heel wat meer met de meisjes
kan bereiken en niet alleen het be
drijf, maar ook de ouders.
Daar staat tegenover, dat men
van een Jongeren-Cursus niet moet
verwachten, dat er het meisje om
geschoold wordt tot een model
werkneemster. Wel kan men tegen
over de negatieve positie van te
vroeg gaan werken, de positieve
positie van een Jongeren-Cursus
stellen en dat is, lijkt ons, enorm
veel waard.
Na een onafgebroken verhoor
van 48 uur heeft maandag de 34-
jarige luitenant-kolonel van de
Franse luchtmacht, Bastien Thiry,
tegenover de Parijse politie bekend,
de leider te zijn geweest van de
groep, die op 22 augustus j.l. de
mislukte aanslag op president De
Gaulle pleegde. Thiry behooi'de tot
de speciale eenheid van de Franse
luchtmacht, die op het vliegveld
Villacoublay nabij Parijs is gesta
tioneerd, en die de vliegreizen van
De Gaulle en andere regeringsfunc-
tionarisen voorbereidt. De beken
tenis van Thiry volgt twee dagen
na de bekendmaking door de Pa
rijse politie, dat majoor Niaux, die
eerst als leider van het komplot
werd beschouwd, zelfmoord had
gepleegd in zijn cel in het Parijse
hoofdbureau van politie.
Oorspronkelijk werd Thiry niet
verdacht. Hij werd zelfs als getuige
gehoord. Toen de politie echter zijn
naam aantrof op documten, die bij
huiszoekingen werden gevonden in
de woningen van andere leden van
het komplot, rees verdenking tegen
de luitenant-kolonel. Thiry heeft,
volgens de politie, bekend dat hij
op 22 augustus j.l. naast Niaux in
een stilstaande auto heeft gezeten,
dicht bij de plaats waar de aanslag
op De Gaulle werd gepleegd. Hij
wilde zien hoe de aanslag die hij in'
opdracht van het opperste comman
do van de OAS had voorbereid, zou
verlopen.
Dinsdagmiddag vond in de fraaie huishoudschool te Kaatsheuvel
de officiële opening plaats van de cursus Vakopleiding tot schoen
stikster en modinette, onder auspiciën van het leerlingenstelsel.
Hoewel met het sluiten van een leerlingencontract voor de Vak
opleiding Schoenindustrie moet worden gewacht, totdat een Ko
ninklijk Besluit zal zijn verschenen, hetwelk naar verwachting in
de loop van januari 1963 zal geschieden, mag in Kaatsheuvel bij
wijze van uitzondering toch reeds met de opleiding worden be
gonnen.
Aan de cursus wordt deelgeno
men door 15 meisjes uit de schoen
industrie en 6 meisjes uit het con
fectiebedrijf.
De volgende fabrikanten ver
leenden medewerking:
uit het schoenbedrijf: de firma's
Martino, M. Soeterboek (Napolino),
Pehavé, A. Wennekes, Schalken-v.
Vugt, M. Vesters Schoenfabrieken
en W. Aussems; uit het confectie
bedrijf: de firma Dekkers.
WIE BIJ DE OPENING
AANWEZIG WAREN
Behalve de cursisten en verschil
lende ouders en fabrikanten waren
dinsdagmidag bij de opening aan
wezig, mej. Blankendaal, consulen
te Stichting Vakopleiding Confec-
tie-industrie V.O.C., mevr. Reyn-
ders, directrice van de r.k. huis
houd- en industrieschool St. An
gela te Kaatsheuvel, mej. Wilking,
inspectrice arbeidsinspectie en de
heer S. C. Nuyten, consulent van
de Stichting Vakopleiding Schoen
industrie, onder wiens leiding deze
bijeenkomst stond.
OPENINGS- EN WELKOMST
WOORD VAN DE HEER NUYTEN
De heer S. C. Nuyten, consulent
van de V.A.S., opende de bijeen
komst en heette alle aanwezigen
hartelijk welkom in het bijzonder
de hierboven genoemde genodig
den en de heren fabrikanten. Het
doel van deze bijeenkomst, aldus
de heer Nuyten, is u een korte uit
eenzetting te geven van het leer
lingenstelsel, zoals dit in Kaatsheu
vel dit jaar van start gaat.
VORMING EN OPLEIDING VAN
HET MEISJE WORDT BEOOGD
Door deze cursus wordt beoogd,
de vorming en de opvoeding van
het meisje, hetgeen primair wordt
gesteld, meer dan het onder min of
meer ongunstige omstandigheden
laten werken zonder vergunning.
De opzet is dus, om in door de ar
beidsinspectie goedgekeurde bedrij
ven, in een pretige sfeer te laten
werken onder regelmatig toezicht
van de Stichting Vakopleiding
Schoenindustrie V.A.S. en deze
meisjes een opleiding tot schoen
stikster te geven. Deze cursus
wordt gegeven in samenwerking
met de Stichting Vakopleiding Con-
fectie-industrie, welke de opleiding
tot modinette mogelijk maakt. Bo
vendien ontvangen de meisjes 2
halve dagen huishoudonderwijs n.l.
dinsdag- en donderdagmiddag van
kwart voor twee tot kwart over
vijf. Dit huishoudonderwijs is aan
gepast aan de leeftijd, om zo de
overgang naar het bedrijfsleven te
vergemakkelijken. Aan het einde
van de opleiding wordt een onder
rijkstoezicht staand examen afge
nomen, waaraan een praktijkdiplo
ma is verbonden. Wanneer tevens
het getuigschrift van de huishoud
school wordt behaald, wordt boven
dien het vakdiploma uitgereikt,
Kleren maken
de man
Mannen kopen
bij
NAJAARS-
Onze is compleet
COLLECTIE
COSTUUMS
COLBERTS
PANTALONS
REGENJASSEN
WINTERJASSEN, enz.
EXCLUSIEVE
HERENKLEDING
WAALWIJK Grotestraat 192 Tel. 2507
wat recht geeft op een half jaar
hoger loon. Met nadruk wees de
heer Nuyten op het grote belang
van deze cursus niet alleen, omdat
het stikwerk in de schoenindustrie
een voornaam onderdeel is, doch
tevens omdat aan de vorming en de
opvoeding van het meisje de no
dige aandacht wordt besteed.
VAKOPLEIDING CONFECTIE-
INDUSTRIE
Hierna gaf mej. Blankendaal,
consulente Vakopleiding Confec
tie-industrie V.O.C., een duidelijk
overzicht hoe de opleiding tot mo
dinette wordt gegeven. De Stich
ting Vakopleiding Confectie-indus-
trie is in het leven geroepen dooi
de werkgevers, en de werknemers
organisaties gezamenlijk. Zij be
oogt jonge meisjes te helpen, hun
plaats in de confectie-industrie te
vinden. Moderne inzichten hebben
doen beseffen, dat het noodzakelijk
is, dat een meisje zich op haar
plaats voelt, bij het werk dat zij
doet. Om dit te bereiken is een op
leiding gecreëerd, die een geleide
lijke overgang schept van school
naar werk, die aangepast is aan de
aard van het karakter van een jong
meisje. De opleiding wordt deels in
het bedrijf gegeven, deels op een
nijverheidsschool voor meisjes. De
werkgever verbindt zich het meis
je op te leiden volgens een door de
stichting vastgesteld en door de
overheid goedgekeurd programma.
De V.O.C. houdt toezicht op de op
leiding, waarvoor controleurs zijn
aangesteld. De Stichting V.O.C. zelf
staat onder toezicht van het Mi
nisterie van O. K. en W. In de op
leiding is opgenomen acht uur al
gemeen vormend onderwijs buiten
het bedrijf, bestaande uit voor het
meisje aantrekkelijke vakken: ko
ken, babyverzorging, hygiëne, gym
nastiek en wat taal en rekenen.
Wanneer het leerjaar om is, volgt
een tweedelig examen. De meisjes
die voor beide delen zijn geslaagd
ontvangen het officiële diploma,
confectie-naaister (modinette) van
de V.O.C. en een zilveren speldje
als beloning.
De directrice van de r.k. huis
houd- en industrieschool St. Ange
la, mevr. Reynders, gaf hierna een
overzicht welk onderwijs aan deze
school wordt gegeven: n.l.
koken (fijne keuken, koekjes etc.
naaien: de meisjes leren interes
sante dingen maken zoals schor
tjes e.d.
handenarbeid: uit leder leuke
dingen maken,
gymnastiek en vaktheorie.
A.V.O. (rekenen, taal, sociale
wetten, etc. etc.)
Mevr. Reijnders wees in dit ver
band op het grote belang hiervan
voor het werkende meisje, waarme
de deze in het latere leven haar
voordeel zal kunnen doen.
Mej. Wilking, inspectrice van de
Arbeidsinspectie, wees er tenslotte
op, dat het voor Kaatsheuvel van
groot belang is, dat deze opleiding
mogelijk werd.
DANK VAN DE VOORZITTER
VAN DE KAATSHEUVELSE
FABRIKANTENVERENIGING
Hierna was het woord aan de
voorzitter van de Kaatsheuvelse fa
brikantenvereniging de heer Vloe
mans (firma Pehavé). De heer
Vloemans noemde het als voorzit
ter van de plaatselijke r.k. Bond
van Schoenfabrikanten een aan
gename taak om namens deze bond
enkele woorden te spreken.
Allereerst dankte hij de gastvrou-
we van deze middag, mevr. Reyn
ders, directrice van deze huishoud
school, voor de geboden gelegen
heid om hier het woord te voeren.
De leden van de bond van Schoen
fabrikanten zijn verheugd over het
feit, dat het eindelijk zover is mo
gen komen, dat er voor meisjes,
die wel leerplichtvrij, doch nog
geen 15 jaar oud zijn, een opleiding
tot schoenstikster is tot stand ge
komen, waar de meisjes gedurende
een jaar, bedrijfsgewijze worden
opgeleid tot schoenstikster en daar
naast gedui-ende twee halve dagen
per week, het algemeen vormende
onderwijs kunnen volgen op de
huishoudschool. Het is mij dan ook
een behoefte, aldus de heer Vloe
mans, om de instanties en de per
sonen, die hieraan hebben meege
werkt en nog verder zullen werken
namens onze plaatselijke Bond
dank te zeggen voor deze oprich
ting, die gezien de korte tijdsduur
OfflCifel WAALWUK
en vooral gezien de vakanties toch
nog voor dit jaar is kunnen starten.
Allereerst gaat mijn dank uit
naar de Stichting Vakopleiding
Schoenindustrie en met name naar
de heer Simons, waarnemend di
recteur van deze Stichting en naar
de heer Nuyten, consulent van de
Stichting, alsmede naar mej. Blan
kendaal, consulente Vakopleiding
Confectie-industrie V.O.C., voor de
moeite, die zij zich gegeven hebben
deze opleiding mogelijk te maken.
Vervolgens dank ik de inspectrice
van het Nijverheidsonderwijs, mej.
Uytenhout, voor haar toestemming
om met deze cursus aan te vangen.
Ook de inspectrice van de Arbeids
inspectie, mej. Wilking, zijn wij
dank verschuldigd voor de moeite
en het werk, dat zij op haar terrein
heeft verricht, ten voordele van
deze opleiding. Als voorzitter van
de plaatselijke bond, heb ik weinig
bemoeienis kunnen hebben met de
voorbereiding van deze cursus, eer
stens vanwege drukke werkzaam
heden en verder vanwege bepaalde
l'amilie-omstandigheden. In hoop
dan ook, dat men mij dit niet kwa
lijk zal nemen. Dat deze voorberei
dingen toch zo vlot zijn verlopen,
danken wij voor een groot gedeel
te aan een tweemanschap, dat voor-
trefelijk werk heeft verricht. Dit
tweemanschap bestond uit de he
ren Reynen, secretaris van onze
bond, en de heer Roest, personeels
chef van twee plaatselijke bedrij
ven. Mijne heren, ik dank u har
telijk namens onze Bond, maar niet
minder namens mijzelf. Verder
dank ik het bestuur en de directrice
van deze huishoudschool, die het
mogelijk hebben gemaakt, dat het
aanvullende onderwijs, dat bij deze
cursus wordt gegeven, hier in dit
gebouw en onder supervisie van