wAAlwijkse en LanqstRAAtse coupant De loon- en prijspolitiek samen weRken samen leven -■ Wij moeten het negatieve vlak mijden Tot januari Stijging grondstoffen- prijzen Andere gedachten Korte berichten TUSSEN SINTERKLAAS EN DRIEKONINGEN VRIJDAG 6 DECEMBER 1963 85e JAARGANG No. 97 De tcho van het Zuiöen Uitgever Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tieler. Hoofdredacteur JAN TIELEN Gironummer 1069687 Dit blad verschijnt 2 x per week Abonnement 22 cent per week per kwartaal 2.85 3.10 franco p.p. Advertentieprijs: 10 cent per m.m. Contractadvertenties: speciaal tarief Opgericht 1878 Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 - 2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdensstraat 8 Tel. 04167 -2002 Telegram-adres: „ECHO" Zoals wij in een vorig nummer meldden, is in de Tweede Kamer onge rustheid uitgesproken over de stijging der prijzen, voordat de loons verhoging is ingetreden. Minister Andriessen heeft daarop 't volgende antwoord gegeven ,,Wij moeien elkaar geen onrust aanpraten over de prijzen. Het is bij zonder gevaarlijk een psychologische sfeer te scheppen in de trant van „alle prijzen lopen steeds maar op". Daar is geen sprake van. Het is werkelijk onjuist, dat over een breed front de prijzen in beweging zijn." Minister Andriessen (Economische Zaken) hield dit de Tweede Kamer voor, als een wat geruststellend antwoord op de verontrusting, die de Kamer uitsprak over de prijsstijgingen. „Er zijn miljoenen artikelen met miljoenen prijzen. Natuurlijk is daar van altijd wel wat in beweging. Zeg dat drie tot vier percent van de prij zen omhoog is gegaan. Dan zijn er wel genoeg voorbeelden van prijsstij gingen op te sommen, maar het over grote deel is toch in rust". Stellingen De stellingen van minister An driessen kwamen hierop neer prijsverhogingen zijn geen alge meen beeld; er zijn verhogingen toegestaan op grond van externe kostenstijgingen; het prijsindexcijfer van het Cen traal Bureau voor de Statistiek - „de enige reële en betrouwbare maat staf", zei de bewindsman - is over oktober hetzelfde gebleven als dat over september: 109, al zal vóór het eind van het jaar hier nog een punt bijkomen; tegenover prijsverhogingen staan ook talrijke prijsverlagingen; onnodige onrust is gevaarlijk; bij ongemotiveerde verhogingen grijpt het ministerie in. „Ik wil er voor zorgen, dat tot 1 januari de rust aan het prijzenfront gehandhaafd blijft", verzekerde de minister. „Maar ik moet dan wel ern stig waarschuwen tegen het scheppen van een bepaalde sfeer en het kwe ken van onrust". Juist die sfeer zorgt er voor, aldus de bewindsman, dat sommige prijzen ongemotiveerd om hoog gaan. „Als een kleine onderne mer in het noorden of het zuiden van het land al die berichten leest en de klachten over prijsverhogingen hoort, is hij bang dat hij achterop raakt. Dan gaat hij zijn prijzen óók verho gen". Tegenover het lijstje prijsverhogin gen, dat de socialist Baart op tafel legde, kwam de minister met een reeks prijsverlagingen groentecon- serven, peulvruchten, cacao, tricota ges, scheerapparaten, gasolie, naai machines, auto's. „Het is maar een deel, ik kan er nog veel meer noemen". De gemiddelde prijsverlaging is, volgens de bewinds man tien tot vijftien percent. Sinds dien zijn er verschillende prijsstoppen afgekondigd. Dat de kosten van levensonderhoud toch dit jaar met één punt zulten stij gen, is een gevolg van de stijging van de grondstoffenprijzen op de wereld markt. Bij het cijfer 109 voor de maand oktober is overigens de ver hoging van de melkprijs nog niet ver rekend. „De wereldzee is in beweging", zei hij, „en het is logisch dat de golven ook ons land zullen bereiken". In al le EEG-landen is er een overspan ning op de arbeidsmarkt. Er is een voortdurend duel tussen bestedingen en produktie. Bij deze spanning is een matige loonstijging niet moge lijk. Het is eveneens onmogelijk om de prijzen helemaal buiten deze ont wikkeling te houden. ,Dat kan een voudig niet. Het zou een onaan vaardbaar tekort op de betalingsba lans en te weinig investeringen tot gevolg hebben." Aan de andere kant mag Neder land niet de rug buigen voor het haasje-over-spel van lonen en prijzen. De keerzijde is ook onaanvaardbaar. Als alles op de prijzen wordt afge wenteld, komen heel wat groepen in moeilijke omstandigheden te zitten. De bewindsman zei, dat hij „wel moeite had gehad" met de loongolf, maar dat de afgesproken loonsverho gingen toch aanvaardbaar zijn als de discipline hersteld wordt, het over leg behouden blijft en de zwarte lo nen verdwijnen. Minister Andriessen ziet, ondanks de recente ontwikkelingen, toch nog wel een redelijke kans voor de voor spelling, dat de Nederlandse econo mie volgend jaar met vier percent zal groeien. Misschien zal, zo verwachtte hij, de betalingsbalans begin volgend jaar toch naar de negatieve kant be ginnen door te slaan. „Maar daarover moeten wij niet in paniek raken. We hebben de afgelopen jaren- reserves kunnen kweken." Dat de vakbeweging er anders over denkt, moge blijken uit 't vol gende KAB-voorzitter Middelhuis en tweede-voorzitter Kloos van het NVV hebben het volgende meegedeeld Naast het stellen van nieuwe loon eisen denken de twee vakverbonds bestuurders ook aan een advies aan de aangesloten vakbonden om in nieuwe cao's een zogenaamde open- breek-clausule op te nemen. Deze bepaling zou moeten inhou den, dat de lonen omhoog moeten als de prijzen een nog te bepalen grens overschrijden. ,,Op het prijzenfront is op 't ogen blik langzamerhand een anarchie aan het groeien. Zoals 't nu loopt, dreigt het mis te gaan", verklaarde de heer Middelhuis. 1 r De heer Kloos liet weten „Vanwege het ontbreken van invloed op het prijspolitieke terrein kan de vakbeweging tegen de huidige prijsontwikkeling maar met één mid del van zich afslaan en wel door het stellen van nieuwe looneisen" Volgens de heer Middelhuis is er met al de prijsverhogingen van de laatste tijd nu een nieuwe BUDDEMEYEE chemisch reinigen grotestraat 95 waalwijk situatie ontstaan, die niet in het loonakkoord van de Stichting van de Arbeid was voorzien. De af spraak was: tot 1 januari, wanneer de eerste loonsverhoging van vijf per cent wordt gegeven, rust op het prij zenfront. Er zijn echter feiten, die er op wijzen, dat overal prijsverhogin gen worden doorgevoerd. „Het moet niet zó worden, dat de loonsverho ging van 1 januari een compensatie wordt voor de prijsverhogingen, die tevoren reeds hebben plaats gehad. Dat is een situatie, waar wij feestelijk voor bedanken", aldus de KAB-voor- zitter. Ook hier lijkt ons de zaak wel wat erg scherp gesteld en zullen we de gang van zaken rustig moeten af wachten. 't Is al spoedig 1 januari! - In Amsterdam heeft zich een fabrieksarbeider van 't leven beroofd door de gasslang stuk te trekken. Het hierdoor vrijkomende gas verspreid de zich door 't gehele huis en doodde beneden een slapend echtpaar van 61 jaar. - In Amerongen zijn een vrouw en dochter door een auto-ongeluk om 't leven gekomen. - Mr. Dr. Chr. van Rooij, bur gemeester van Heerlen, is benoemd tot commissaris der Koningin in Lim burg, in de plaats van mr. dr. Frans Houben, die wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd met 1 januari eervol ontslag heeft gevraagd en verkregen. - In Canada is een vliegtuig neergestort; alle inzittenden, n.l. 118 personen, zijn gedood. - Deze week eindigt het tweede concilie; het derde wordt gehouden 1964. - De minister heeft een prijsstop opgelegd voor huisbrand en houten meubelen. - In het vierlanden tournooi tus sen West-Duitsland en Nederland en België, werd België 1 en Nederland tweede. Ook Kees de Ruyter was hier van de partij. - Reijdon en de Jager, twee Ne derlanders die in 1961 in Rusland wegens spionnage werden veroor deeld tot 13 jaar, zijn vrijgelaten, zo is door de Russische ambassadeur aan minister Luns meegedeeld en woensdag zijn ze reeds op Schiphol aangekomen. Elk jaar weer lezen we van onge vallen, veroorzaakt door feestelijke onvoorzichtigheid. Bij het afsteken van vuurwerk loopt men brandwon den op; kinderogen worden ge kwetst. Met Sinterklaas wordt ge vaarlijk speelgoed gegeven. Speel goed waarmee kleine kinderen zich kunnen verwonden (te scherpe ran den, te gemakkelijk in de mond te ste ken, enz.) Speelgoed voor grotere kinderen, dat gevaarlijk is voor de anderen (schietgerij, onveilig elec- trisch speelgoed, gevaarlijk hobby materiaal, enz.). Tijdens de Kerst voorbereidingen wordt gebakken en gebraden. Brandjes ontstaan doordat de vlam in de pan slaat. Later, met de kaarsjesverlichting van de kerstboom, Het bedrijfsapostolaat heeft vele pijlen op haar boog. Zó deze stukjesSamen werken, Samen leven. Maar de eigenlijke rails waarover 't werk loopt, zijn toch wel de gespreksgroepen. Elke groep, hoe ook samen gesteld en uit welke lagen ook gevormd, is natuurlijk waardevol om tot mentali- teits-beïnvloeding te komen. Maar bijzonder waardevol zijn groeperingen van bazen, gesprekken met chefs, werk meesters, of hoe hun bena mingen ook mogen zijn; zij kunnen dubbele waarden hebben. Waarom? De bazen op 'n bedrijf zit ten vaak moeilijk. Hoe zijn ze begonnen? Vaak vielen ze op vanwege hun bekwaam vakmanschap. Na 'n half uurtje praten met de directie, mochten ze hun promotie horen. De enige voorbereiding op die geheel nieuwe situatie, waarin ze voortaan zouden verkeren, was dat gesprek van 'n half uur. Inderdaad kwamen ze in 'n geheel andere werksituatie. Voortaan werd er niet al leen maar 'n beroep gedaan op hun technische kwalitei ten, waarin ze uit-stekend waren, maar heel andere eigenschappen zulten nu aan bod moeten komen. Wijdser en grootser zullen ze moeten zienhet bedrijf - althans gedeeltelijk - kunnen óver-zien. Hun perspectief moet zich ver groten. De bazen immers, kun je zeggen - zijn de kamraden waardoor de productie tot stand komt. En ook daarom vinden wij gespreksgroepen van bazen zo waardevol, omdat hun invloed op 'n bedrijf zo groot is. Niet alleen de bedrijfs-leer- meester van de jeugd, heeft 'n zware, verantwoordelijke taak. Elke chef vormt 'n belangrijk knooppunt in 't leven op 'n bedrijf. Van bovenaf krijgt hij be velen, die bij de werknemer moeten komen. Andersom, hij hoort klach ten, die weer bij de direc teur moeten worden inge diend. Hij moet de steun zijn voor zijn mensen en voor hen op komen. Hij moet sfeer scheppen op zijn afdeling. Hij moet desgevraagd, in lichtingen geven aan de di recteur, én soms ook over zijn mensen praten, maar eerlijk en zonder menselijk opzicht en zó dat de mensen er echt mee zijn gediend. Baas zijn is 'n hachelijke taak. Vandaar dat over de vreug de om de promotie de scha duw valt van 'n al te zwaar gevoelde verantwoordelijk heid. En vandaar ook dat ge- spreksavonden, waar chefs zich op hun taak bezinnen, zo uitermate belangrijk zijn. Belangrijk, èn voor de chef zelf, èn voor de mensen die hij onder zich heeft, èn voor de gehele gang van zaken. Want hoe moeilijk 't voor de baas is iemand, die altijd sen-functie, kan blijken uit z'n eigen woorden Een baas is iemand, die alijtd klappen krijgt. Als er iets mis gaat, krijg je van de hogere leiding een klap en je valt in een kuil. Je kruipt natuurlijk uit die kuil, maar niet aan de kant waar de hogere chef staat, maar aan de andere kant. Als je daar even staat, is er weer wel iets gebeurd, waar voor de arbeiders je 'n klap op je hoofd geven en je valt vrij! weer in die kuil. Je voelt nog de laatste klap en dus kom je er aan de andere, eerste, kant uit. Je krijgt altijd klappen en bent altijd bezig om uit de kuil te krui pen, maar je komt er toch telkens weer in terecht. - Opgevallen om z'n tech nische kwaliteiten, zullen nu vooral ook z'n groot-mense lijke kwaliteiten naar voren moeten komen. Zijn vroegere collega's zien hem nu vaak anders. Hij draagt voortaan 'n kantoor jas, hij heeft 'n notitie boekje in z'n vestjes-zak en 'n potlood steekt er bij. Hij mag, en dat wordt als een zeer groot voorrecht be schouwd, hij mag rondwan delen. Hij is niet gebonden aan één plaats. Hij behoeft niet meer te blijven staan op dezelfde plavuis. Hij is voortaan meer Hij wèl De baas moet, dacht ik, we ten, hoe de man in zijn af deling hem „ziet". Wat mag de werkman van hem verwachten? Het wèl „op één plavuis moeten staan tussen vier muren", zit de werknemer hoog. Laatst hoorde ik van 'n di recteur, die 't blijkbaar ook niet op plavuizen had, het volgende. Na zéér zware ar beid kon hij zich directeur noemen. Ruiterlijk gaf hij toe dat 't inderdaad 'n be knotting is van je vrijheid, zelfs niet vrij te zijn „in 't gaan en staan". Vandaar 'n opmerking als „chefs en directeuren zeker, verdoen hun tijd met lo pen". Toch meen ik dat 't gevoel „op één plavuis moeten staan", maar 'n symptoom is, 'n verwoording is van 'n veel diepere ervaring. Het gaat er bij de werkman nog niet zo zeer om dat hij niet menselijk wordt behan deld, of dat hij rechteloos is, dat er geen goede sociale voorzieningen zijn of dat hij in 't hele arbeidsbestel niet zou meetellen. Hij bedoelt allereerstik sta machteloos tegenover 't georganiseerde, gemecha niseerde wat 't bedrijf is. Vanaf 't moment dat men bij 't binnenkomen z'n kaart afstempelt, tot dat men dit 's avonds herhaalt, kan men elk ogenblik, ieder bevel ontvangen. En men heeft te zwijgen en te gehoorzamen. Men kan overspringen, en ander werk zoeken, maar ,,'t is overal 't zelfde, je moet overal werken en je be vrijden van dat gevangen zijn, gaat niet. Het „moeten doen wat an deren zeggen" is nog zo erg niet, maar zou 't niet anders kunnen. En wie 't te zeggen hebben? Dat zijn de bazen!! Geen gemakkelijke taak om baas te zijn. De werknemer ziet scherp. Ziet hij, dat de baas het bedrijf dient, en dat wil zeg gen de BEDRIJVEN DEN dient, dan zal zo 'n chef goed zitten. Dan komt er 'n element van vermenselijking bij en van vertrouwen. Dan krijgt 't bedrijf zin. („Zin" komt van zenden - zending). Werken krijgt dan betekenis. Dan komt er ver bondenheid met directeur en werknemer. In zeer grote mate kan de chef hier bemiddelend op treden! M. JANSEN, Bedrijf saalmoezenier,' Markt 8, Waalwijk. heeft men geen voorzorgsmaatrege len genomen èn er ontstaan uitslaan de branden. We willen uw feestdagen niet ver gallen... maar juist integendeel de inkeer en vreugde verhogen door u op deze punten te wijzen. Neem die in acht... de gevarenkans zal er door verminderen. Let bij het kopen van speelgoed er op, dat het niet brandgevaarlijk is, niet scherp is, geen verf afgeeft, en niet gemakkelijk in de mond ge stoken kan worden. Maak geen gevaarlijke surprises. Zorg bij uw voorbereidingen - als u bijv. zelf speelgoed maakt of een kerstboom opricht - dat uw ge reedschap en gevaarlijke stoffen niet in handen van kleine kinderen kunnen komen. 4 Bij het versieren van de kerstboom moeten we om veilig klimmateriaal denken. 4 Zet de kerstboom stevig vast (liefst in een bak met nat zand) en - als u echte kaarsjes gébruikt - zorg er voor dat er een emmer water en een dweil bijstaan. Denkt u ook om de opstelling? Niet te dicht bij de gordijnen! Laat de kerstboomversiering niet rondslingeren. Kleine kinderen ste ken die prachtig gekleurde balle tjes maar wat graag in de mond, waarna het breekt. Zorg dat bij het plaatsen van ex tra-schemerlampjes (of de elektri sche kerstboomverlichting) de z.g. verlengsnoeren veilig zijn en niet zo op de grond mogen liggen dat jonge kinderen erbij kunnen. «.•VST» ■ai i', i (T Als de kinderen met "vuur" of vuurwerk mogen spelen, denk er om dat dit STEEDS onder toezicht gebeurt. En bent u er echt zeker van, dat ze het niet "stiekum" zul len doen? Hete dranken enz. zet u nooit zo op tafel dat deze er af kunnen wor den getrokken, of gestoten, niet waar? U past bij het bakken en braden op dat de vlam niet in de pan kan slaan? Snel de deksel er op zet ten als het toéh gebeurt! Dus pas sende deksel bij de hand! Als het niet reeds lang zo was, zou men kunnen stellen dat de laatste tijd wel voortdurend en bij herhaling is gebleken, hoe belangrijk en cen traal in de algemene problematiek van het regeringsbeleid de sociaal-econo mische sector met haar vele aspecten is. Sinds enkele weken zijn we ge dompeld in de grootste na-oorlogs loon-operatie door de afspraak tot het streven naar loonsverhogingen van vijf tot tien procent, waarbij zonder twijfel menig bedrijf zich - zó het al mogelijk is - tot het uiterste zal moeten inspannen om dat maximum aan opslag zonder kleerscheuren te kunnen opbrengen. In die zin zijn we nationaal econi- misch gezien allemaal bij de lopende ontwikkeling ten nauwste betrokken. Niet dus uitsluitend als werkgever of werknemer in onze"eigen" onderne ming, maar om de mogelijke gevolgen voor werkgelegenheid en prijs-effec- ten in de breedst mogelijke zin bij het geheel van de operatie. Vandaar, dat de minister van So ciale Zaken onlangs in de Tweede Kamer zo nadrukkelijk heeft gepleit voor voldoende zelfdiscipline van en in het bedrijfsleven. Hij richtte zijn vermaning "tot allen, die terzake ver antwoordelijkheid dragen", zich daar mee naar twee kanten richtend ener zijds kunnen door de inbreuk op het gesloten loonakkoord grote gevaren voor een noodzakelijk financieel-eco- nomisch evenwicht ontstaan; van de andere kant zou een bijna nog ernsti ger bedreiging zijn gelegen in het on evenwichtig oplopen van de prijzen. Dat zou het rendement van de loon- operatie voor zulk een aanzienlijk deel teniet kunnen doen, dat de daar door ontstane chaos in het algemeen bestel onze nationale economie en de arbeidsvrede zware klappen zou toe brengen. Ook de minister van Econo mische Zaken heeft op dit terrein uiteraard grote activiteit ontplooid, heeft eveneens het wachtwoord van grote voorzichtigheid uitgegeven en spelregels beraamd voor de toelaat bare invloed van de loonsverhogingen op de prijzen. In de Tweede Kamer is daarover vorige week intensief ge sproken bij de behandeling van mi nister Andriessen's begroting, (zie links boven). Met al deze zaken zullen we in de komende maanden nauwgezet bezig moeten blijven! We kunnen ons ter- wille van de boven al genoemde nood zakelijke voorwaarden voor een - altijd kwetsbaar - goed economisch bestel geen gevaren veroorloven en daarbij drukt de verantwoordelijkheid zeker niet alleen op de regering en! of op de volksvertegenwoordiging. Voldoende stabiliteit en continuï teit zijn voorts ook nodig voor de handhaving van onze sociale zeker heid. Wat deze betrefter staan - zoals bekend - enkele grootse pro jecten op stapel, die in de komende jaren verwerkelijkt moeten worden. Aanzienlijke aantasting van de werk gelegenheid of andere "orde"-ver- storingen kunnen de basis voor vol doends zekerheid ernstig aantasten. We denken bij die grote sociale pro jecten vooral - hoewel er nog ver scheidene andere zijn - aan de door minister Veldkamp voor 1 januari 1965 aangekondigde optrekking van de AOW naar een "sociaal verant woord minimum". In de laatste tijd is naar voren gekomen, dat de rege ring daartoe een aanzienlijk deel van de (premie-) last wil bijpassen uit de algemene middelen (Staatskas), ge zien de 500 a 600 miljoen gulden die bedoelde verhoging gaat kosten. Wil die voor vele bejaarden noodzakelijke, of op zijn minst zeer bruikbare op trekking van hun sociaal nieveau mo gelijk zijn, dan mag dat staatskas-aan- deel dus niet door kwade financiële invloeden worden bedreigd. We spreken nu nog niet eens van dat tweede plan, n.l. betreffende be lastingverlaging, dat met de andere voornemens zo'n beetje om de voor rang strijdt. Het meest wenselijk is uiteraard, dat we tot beide positieve operaties in staat zouden blijven te zijn. Maar laat ons nu met zijn allen ten minste trachten te verwerkelijken, dat we niet in het NEGATIEVE vlak terecht komen! Hard werken zal de boodschap blijven.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1963 | | pagina 1